2022 ümüt çınar kmoksy 29.01.2022 1 Ferdi Güzel1 hocama ithaf edilmiştir Bu çalışma, daha önce hazırlanan kuşlara (Chuvash Bird Names 2018) diğer canlıların da eklenip genişletilmesinden oluşuyor. Takım takım sıralanan Latince (латинла ҫырни latinla śırni) geçerli bilim adından veya bilimcesinden (ya da eskilerde kalan sinonimi) [ile üç dildeki karşılığından] – işaretiyle ayrılan Çuvaşça ya da Çuvaş Türkçesi (chv чӑвашла çăvaşla) canlıların adları verilmiştir. Önce Kiril yazısıyla sonra da onun Latin okunuşuyla verilen bu adların tekil (sɢ singular) tamlama (ᴛᴍʟ 3rd person single possession) iyelik (ɢᴇɴ genitive) ve çoğul (ᴘʟ plural) biçimlerinden yalnızca ilk biçim kızıl renkli olarak belirtilmiş ve gereksiz yere virgül kullanımından kaçınılmıştır. Edebi dildeki (литература чӗлхинче) biçimler önce verilmiş ve alternatif adlarla birlikte varsa lehçelerindeki (диалект сӗмахӗ) biçimler alınmıştır. Çözülebilir olanların Türkçe (ᴛᴜʀ) İngilizce (ᴇɴɢ) ve Rusça (ʀᴜs) harfiyen çevirileri (literal translations) tırnak (“”) içinde gösterilmiş daha sonra da adı oluşturan parçalar çözümlenerek sıralanmıştır. Boylamalar (ᴛᴜʀ türün yaşına başına orasına burasına göre aldığı basamak adları ᴇɴɢ terminology used to describe a single species of various ages and sexes) ve boylama dışındaki tür terminolojisi maddesinde içe girintili olarak verilmiştir. Her taramada farklı adlar kullanmış olabilirim, bunlar daha sonra topluca ele alınacağından, orada düzeltirim. Çevrintileri [ᴛᴜʀ çevrinti (anlamı çevrilen alıntı) ᴇɴɢ calque ʀᴜs калька] elden geldiğince calque olarak göstermeye çalışsam da sanırım unutup atladıklarım da var. Çuvaşçadaki bağlaçlar: е e («ᴛᴜʀ ve ᴇɴɢ and ʀᴜs и”), тата tata (“ᴛᴜʀ ya da, veya ᴇɴɢ or ʀᴜs или”). Önemli türler ile Çuvaş coğrafyasında olup da Çuvaşça adına ulaşamadıklarımı эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp [ᴛᴜʀ ben bilmiyorum ᴇɴɢ I don't know ʀᴜs я не знаю) olarak belirtiyorum, ki daha sonra başkaları bulabilsin diye. Bazı kaynakları buraya eklemedim, yazının ikinci baskısı ya da bütün Türk dillerinin topluca ele alınacağı taramada eklerim. Yoruldum zira. Türkçe dediğimiz ana ağacın gövdesinden budaklanan ilk dil Çuvaşçadır ve Çuvaşça Türkçenin en ayrıksı koludur. Altaysı Türk dilleri içinde en Uralsı duran Bulgar grubunun yaşayan tek temsilcisidir. Ana gövde biraz daha boylanınca ikinci ayrılan ise Sibirya Türk (Altay, Hakas, Tuva, Yakut) dilleridir. Türkçenin en son ayrılan kolu ise Kıpçakçadır ve ana gövdeyi Oğuzca oluşturur. Türkçenin Şamanik Kökleri (2017) başlığıyla duyurduğum keşfin böm (morfemik fonemler) değerlerinin yeniden düzenlendiğim The Morphemic Phonemes of the Proto-Turkic Language (2020) başlıklı çalışma ile keşfin boyutlarını eklere taşıyan Türkçenin Yedek Fiilden Ekleri (2020) başlıklı çalışma Türkçe örneğinde dillerin doğuşuna anatomik bir yaklaşımdır. Böm Sistemi (2018) başlıklı yazıda farklı Bu çalışmayı Derleme Sözlüğünü talan etmeden güzelce kullanmasını bilen Ferdi Güzel hocama ithaf edelim ve hakkını verelim: Ben Baklava başlıklı yazımda "Ferdi Güzel doktora tezinde (Güzel 2015:150-153) +lAğI ekinin ağızlarda kullanılan örnekleri arasında baklavayı saymıyor. En bilinmedik örnekleri bile bulup çıkarmışken, baklava gibi yaygın bir örneği almaması şaşırtıcı. Arapça sandığı için mi almamış bilemiyorum, en azından bir yorum yapabilirdi bu konuda" demiştim. Uyarısı ("Tez, sadece Türkiye Türkçesi yazı dilinde olmayan ağız kelimelerini içermektedir. Yazı dilinde yer alan kelimeler çalışmaya dahil edilmemiştir. Tezin giriş kısmında buna değinilmiştir") için teşekkür ederim. Dilciler içinde beni en çok şaşırtan kişidir. Aynı kafadayız. Seksenlerde Derleme Sözlüğünde bulduğum ve Türkiye Türkçesi uzmanlarının ek kitaplarında dillendirilmeyen ekleri benden önce ve birbirimizden habersiz ortaya döktü. Erken kalkan yol alır. Yoo, üzülmüyorum, aksine benim gibi düşünen birini bulduğum için seviniyorum. 1 1 2 ailelerden dillerin böm değerleri verilmiştir. Çuvaşçanın ses sistemi aşağıdaki böm değerlerini de bozmuştur ve Çuvaşçadaki böm değişimi başlıbaşına bir araştırma gerektiriyor. Yapabilen var ise bir süre beklerim, yoksa daha sonra yapmaya çalışırım. En az beş bin yıl önceki seyrek yaşamlı avcı ve toplayıcı dönemden toplu yaşamlı evcilleşme döneminin geçiş başında şamanlardan topluma yayılan Türkçeyi çözebilmenin tek yolu biyolojiden (botanik ve zoolojiden) geçiyor. Diğer Türkçelerdeki -ler/lar çoğul eki yerine Çuvaşçada uyumlara göre değişmeyen ince sıradan tekbiçimli -sem (ɢᴇɴ -sen) eki kullanılır. Eğer, s (çözme) sesi asli ise o zaman böm sistemine göre se (seçme) topukluğuna m (yapamama) bömü getirilerek kurulan sem (seçememe) köküyle aynıdır. Şamanik mantık: çokluk (yılkının hepsi) seçilemez (çözülüp ayrılamaz). {keşif tarihi: 1.01.2022 yeni yıla girerken} Benim dışımdaki diğer dilciler gibi Emine Ceylan (Çuvaşça çok zamanlı ses bilgisi, TDK:675, Ankara 1997, sayfa:98/ilk iki satır) da farklı düşünüyor: Çuv. -sem ‘çokluk eki’ < *sayu-n; Orh. sayu ‘her’: yir sayu ‘her yer’. Çuvaş dilinin lehçe ve ağızları2 ❶ окающий (верховой, горный, вирьяльский) тури е вирьял 1.1. сундырский Сӗнтӗр калаҫӑвӗ 1.2. моргаушско-ядринский Муркаш-Етӗрне калаҫӑвӗ 1.3. красночетайский Хӗрлӗ Чутай калаҫӑвӗ 1.4. чебоксарский Шупашкар калаҫӑвӗ 1.5. калининско-аликовский Нурӑс-Элӗк калаҫӑвӗ ❷ средний (смешанный, переходный) мал енчи е анат енчи 2.1. малоцивильский Кӗҫӗн Ҫавал калаҫӑвӗ 2.2. урмарский Вӑрмар калаҫӑвӗ 2.3. цивильско-марпосадский Ҫӗрпӳ-Сӗнтӗрвӑрри калаҫӑвӗ ❸ укающий (низовой, степный, камский) анатри 3.1. литературный чувашский язык Чăваш литература чӗлхи 2 Чувашская Энциклопедия 2 3 Kiril Kiril ve Latin harflerinde a ve e harflerinin kulakları birbirinden farklıdır ve Latin harfleri sıklıkla Kiril harfli metinlerde kullanılmaktadır. Ayırt etmenin en iyi yolu й harfinin kulağına bakmaktır Kiril ҫ harfi sıklıkla Latin ç harfi olarak Kiril harfli metinlerde kullanılmaktadır Latin й ӑ ă ӗ ĕ ҫ ç taksonomik katlar (taxonomic ranks) Türkçe Latince Çuvaşça İngilizce Rusça âlem regnum патшалӑх patşalăx kingdom царство bölüm divisio уйрӑм uyrăm division отдел sınıf classis класс klass class класс takım ordo йӗркелӗх yĕrkelĕx order порядок / отряд familya familia йыш yış family семейство alt familya subfamilia кӗҫӗн йыш kĕśĕn yış subfamily подсемейство cins genus ӑрат ărat genus род tür species тӗс tĕs species вид çeşit cultivar йӑх yăx cultivar сорт ırk phyle йӑх yăx race порода 3 4 чӑвашла чӗрчунпа ӳсентӑран ячӗсем canlılar / organisms üç ana gruba (bitkiler, göbelekler, hayvanlar) girmeyenler de bu bölümde verilmiştir ᴛᴜʀ canlı, organizma ᴇɴɢ organism ʀᴜs организм – организм organizm sɢ организмӑн organizmăn ɢᴇɴ организмĕ organizmĕ ᴛᴍʟ организмсем organizmsem ᴘʟ < Rus. органи́зм () ᴛᴜʀ diri, canlı (yaşamakta olan) ᴇɴɢ live, alive ʀᴜs живой – чӗр çĕr sɢ чӗрӗн çĕrĕn ɢᴇɴ чӗрӗ çĕrĕ ᴛᴍʟ чӗрсем çĕrsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ ölü, cansız (yaşamakta olmayan) ᴇɴɢ dead, lifeless ʀᴜs мёртвый, умерший – вил vil () ᴛᴜʀ koku ᴇɴɢ smell ʀᴜs запах – шӑршӑ şărşă sɢ шӑршӑн şărşăn ɢᴇɴ шӑрши şărşi ᴛᴍʟ шӑршӑсем şărşăsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ kokulu ᴇɴɢ smelled ʀᴜs имеющий какой-либо запах – шӑршлӑ şărşlă () ᴛᴜʀ kokmak ᴇɴɢ to smell ʀᴜs пахнуть – кала kala () ᴛᴜʀ güzel kokulu ᴇɴɢ fragrant, aromatic ʀᴜs душистый, ароматный – тутлӑ шӑршлӑ tutlă şărşlă () ырӑ шӑршлӑ ıră şărşlă () ᴛᴜʀ ağı, zehir ᴇɴɢ poison, venom ʀᴜs яд, отрава – наркӑмӑш narkămăş sɢ наркӑмӑшӑн narkămăşăn ɢᴇɴ наркӑмӑшӗ narkămăşĕ ᴛᴍʟ наркӑмӑшсем narkămăşsem ᴘʟ ᴛᴜʀ ağılı, zehirli ᴇɴɢ poisonous, venomous ʀᴜs ядовитый – наркӑмӑшлӑ narkămăşlă () ❶ Bacteria Bacterium [ᴛᴜʀ bakteri ᴇɴɢ bacteria ʀᴜs бактерия] – бактерия bakteriya < Rus. бакте́рия () Bacillus [ᴛᴜʀ basil ᴇɴɢ bacillus ʀᴜs бацилла] – бактерия batsilla < Rus. баци́лла () ❷ Archaea ❸ Eukaryota Eukaryota [ᴛᴜʀ ökaryotlar ᴇɴɢ eukaryotes ʀᴜs эукариоты] – эукариотсем eukariotsem (Wikipedia) Protista Protista [ᴛᴜʀ tekhücrelilerᴇɴɢ protists ʀᴜs протисты] – протистсем protistsem (Wikipedia) Protozoa Protozoa [ᴛᴜʀ tekhücreli hayvanlar ᴇɴɢ protozoans ʀᴜs простейшие, тип простейших, тип одноклеточных] – чи ансаттисем çi ansattisem (Wikipedia) чи ансат организмсем çi ansat 4 5 organizmsem (Wikipedia) ансат ӳт-пӳллисен типӗ ansat üt-püllisen tipĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) пӗр клеткӑллисен типӗ pĕr klekăllisen tipĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Sarcodina [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ sarcodines ʀᴜs класс ложноножковых, саркодовые, класс саркодовых] – суя ураллисен класӗ suya urallisen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Rhizaria Radiolaria [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs радиолярии] – радиоляри radiolyari (İgnatyev & Pavlov 1993) Foraminifera [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs фораминиферы] – фораминифера forasminifera (İgnatyev & Pavlov 1993) Alveolata Ciliophora Ciliophora [ᴛᴜʀ kirpikliler ᴇɴɢ ciliates ʀᴜs инфузории, класс инфузорий, ресничные] – инфузорисен класӗ infuzorisen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Ciliophora spp. [ᴛᴜʀ kirpikli ᴇɴɢ ciliate ʀᴜs инфузория] – инфузори infuzori (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Stentor coeruleus [ᴛᴜʀ suborazanı ᴇɴɢ Ø ʀᴜs инфузория-трубач] – трубач инфузори trubaç infuzori (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Balantidium coli [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs балантидий] – балантиди balantidi < Russian баланти́дий (İgnatyev & Pavlov 1993) Paramecium caudatum [ᴛᴜʀ suterliği, terliksi ᴇɴɢ Ø ʀᴜs инфузория-туфелька] – туфелька инфузори tufel'ka infuzori (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Vorticella [ᴛᴜʀ suçanı ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сувойка] – сувойка suvoyka < Russian суво́йка (İgnatyev & Pavlov 1993) Myzozoa Dinoflagellata Noctiluca scintillans [ᴛᴜʀ yakamoz ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ночесветка, морская свечка] – каҫ ҫути kaś śuti (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Myzozoa Apicomplexa = Sporozoa Apicomplexa (Sporozoa) [ᴛᴜʀ sporlular ᴇɴɢ sporozoans ʀᴜs апикомплексы, споровики, класс споровиков] – спорӑллисен класӗ sporăllisen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Plasmodium vivax [ᴛᴜʀ sıtma asalağı ᴇɴɢ Ø ʀᴜs малярийный паразит] – сивчир параҫичӗ sivçir paraçiçĕ (Degtyaryov 2017) сив чир паразичӗ siv çir paraziçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Gregarinasina (Gregarinida) spp. [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs грегарина] – грегарина gregarina < Russian грегари́на (İgnatyev & Pavlov 1993) Coccidia (Coccidiasina) spp. [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кокцидия] – кокциди koktsidi < Russian кокци́дия (İgnatyev & Pavlov 1993) Flagellata Flagellata (Mastigophora) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs жгутиковые, жгутиконосцы, биченосцы] – жгутиклисен класӗ jgutiklisen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) 5 6 Leishmania [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лейшмания] – лейшмани leyşmani < Russian лейшма́ния (İgnatyev & Pavlov 1993) Euglena [ᴛᴜʀ öglena ᴇɴɢ Ø ʀᴜs эвглена] – эвглена evglena < Russian эвгле́на (İgnatyev & Pavlov 1993) Giardia duodenalis (Giardia intestinalis, Lamblia intestinalis, Giardia lamblia) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лямбля, гиардия, жиардия] – лямбли lyambli < Russian ля́мбля (İgnatyev & Pavlov 1993) Amoebozoa Amoebozoa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Amoeba [ᴛᴜʀ amip ᴇɴɢ amoeba ʀᴜs амёба] – амёба amyoba < Russian амёба (İgnatyev & Pavlov 1993) Arcella [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs арцелла] – арцелла artsella (İgnatyev & Pavlov 1993) Heliozoa [ᴛᴜʀ günsüler ᴇɴɢ sun-animalcules ʀᴜs солнечники] – Heliozoa spp. [ᴛᴜʀ günsü ᴇɴɢ heliozoan, sun-animalcule ʀᴜs солнечник] – хӗвел ури xĕvel uri (İgnatyev & Pavlov 1993 [actinosphaerium lichhorni] Degtyaryov 2017) bitkiler / plants Çuvaşistan Florası üzerine Gafurova’nın ulaşılabilir bir çalışması var. Ne yazık ki Latince sıralanan bitkilerin yalnızca Rusça karşılıkları verilmiş, Çuvaşça es geçilmiştir. Burada geçen türleri Gafurova 2014 Flora of Chuvashia olarak işaretledim. Gafurova’nın çalışmasına göre Çuvaşistan’da 1586 (bin beş yüz seksen altı) bitki türü bulunmaktadır. Bunların gruplara göre dağılımını tablo olarak şöyle veriyor Gafurova (pp:260-261): Таблица 1. Соотношение основных систематических групп природной флоры Чувашии Tablo 1. Çuvaşistan doğal florasının ana taksonomik gruplarının oranı 1 2 3 4 5 Отдел, класс, подкласс Число порядков Число семейств Число родов Число видов Bölüm, sınıf, altsınıf Takım sayısı Familya sayısı Cins sayısı Tür sayısı LYCOPODIOPHYTA Lycopodiopsida 1 2 4 7 EQUISETOPHYTA Equisetopsida 1 1 2 8 POLYPODIOPHYTA Polypodiopsida 3 8 14 20 PINOPHYTA Pinopsida 2 2 5 7 MAGNOLIOPHYTA Magnoliopsida 52 86 429 1173 Magnoliidae 3 3 5 9 Ranunculidae 2 4 23 60 Caryophyllidae 2 6 48 142 Hamamelididae 3 3 4 9 Dilleniidae 12 18 76 219 Rosidae 18 29 119 301 Lamiidae 10 21 82 205 Asteridae 2 2 72 228 Liliopsida 18 27 119 371 Alismatidae 8 9 13 47 Liliidae 8 13 100 302 Arecidae 2 5 6 22 ИТОГО 77 126 573 1586 Plantae [ᴛᴜʀ bitkiler ᴇɴɢ plants ʀᴜs растения] – ӳсентӑрансем üsentӑransem () 6 7 ᴛᴜʀ bitki ᴇɴɢ plant ʀᴜs растение – ӳсентӑран üsentӑran sɢ ӳсентӑранӑн üsentӑranӑn ɢᴇɴ ӳсентӑранӗ üsentӑranĕ ᴛᴍʟ ӳсентӑрансем üsentӑransem ᴘʟ () ᴛᴜʀ biryıllık bitkiler ᴇɴɢ annual plants ʀᴜs однолетние растения, однолетники – пӗр ҫуллӑ ӳсентӑрансем pĕr śullă üsentăransem (Wikipedia) ᴛᴜʀ ikiyıllık bitkiler ᴇɴɢ biennial plants ʀᴜs двулетние растения – икӗ ҫуллӑ ӳсентӑрансем ikĕ śullă üsentăransem (Wikipedia) ᴛᴜʀ çokyıllık bitkiler ᴇɴɢ perennial plants ʀᴜs многолетнее растение – нумай ҫуллӑ ӳсентӑрансем numay śullă üsentăransem (Wikipedia) ᴛᴜʀ çokyıllık otlar ᴇɴɢ perennial herbs/grasses ʀᴜs многолетние травы – нумай ҫуллӑ курăксем numay śullă kurăksem (Wikipedia) нумай ҫул ӳсекен курăксем numay śul ӳseken kurăksem () plantae medicinales [ᴛᴜʀ şifalı otlar ᴇɴɢ medicinal herbs ʀᴜs лекарственные травы, лекарственное растение, целебная трава sɢ целебные травы ᴘʟ] – имлӗ курӑк imlĕ kurăk sɢ “ᴛᴜʀ şifalı ot ᴇɴɢ medicinal herb ʀᴜs целебная трава” < имлӗ imlĕ “ᴛᴜʀ şifalı ("emli") ᴇɴɢ medicinal, salubrious, healthy ʀᴜs целебный” () имлӗ-сиплӗ курӑксем imlĕ-siplĕ kurăksem ᴘʟ () имлӗ-симлӗ курӑксем imlĕ-simlĕ kurăksem ᴘʟ () сиплӗ курӑксем imlĕ-siplĕ kurăksem ᴘʟ () ᴛᴜʀ zehirli bitkiler ᴇɴɢ poisonous plants ʀᴜs ядовитые растения] – наркӑмӑшлӑ ӳсентӑрансем narkămăşlă üsentăransem (Wikipedia) ᴛᴜʀ etçil bitkiler ᴇɴɢ carnivorous plant ʀᴜs насекомоядные растения, хищные растения, плотоядные растения – ҫӑткӑн ӳсентӑрансем śătkăn üsentăransem (Wikipedia) хурт-кӑпшанкӑсене ҫиекен ӳсентӑрансем xurt-kăpşankăsene śiyeken üsentăransem (Wikipedia) какай ҫиекен ӳсентӑрансем kakay śiyeken üsentăransem (Wikipedia) ᴛᴜʀ yabani bitki ᴇɴɢ wild plant ʀᴜs дикое растение, дикорастущее растение – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp ᴛᴜʀ ot ᴇɴɢ grass, herb, weed; hay ʀᴜs трава; сено – курӑк kurăk sɢ курӑкӑн kurăkăn ɢᴇɴ курӑкӗ kurăkĕ ᴛᴍʟ курӑксем kurăksem ᴘʟ () ᴛᴜʀ yem bitkisi ᴇɴɢ forage grass ʀᴜs кормовая трава, трава (как подножный корм) – выльӑха ҫитерме ÿстерекен ÿсентӑрансем vıl'ăxĕ śiterme üstereken üsentăransem () ᴛᴜʀ ᴇɴɢ fresh grass ʀᴜs сочная трава, сочная зелень, свежая трава, сухая трава, густая трава, густые травы – сӗтеклӗ курӑк sĕteklĕ kurăk () сӗткенлӗ курӑк sĕtkenlĕ kurăk () тачка курӑк taçka kurăk () ᴛᴜʀ çayır biçildikten sonra biten otlar ᴇɴɢ aftergrass, aftermath, eddish, fog grass, regrowth ʀᴜs отава – каю kayu () кайу kayu () кай kay () кай ути kay uti () ҫерем уҫӑмӗ śerem uśămĕ [ᴅɪᴀʟ] ᴛᴜʀ yabancı ot ᴇɴɢ weed (unwanted plant) ʀᴜs сорняк, сорная трава, сорное растение (дикорастущее растение, заглушающее культурные посевы) – ҫумкурăк śumkurăk (Wikipedia) ҫум курăк śum kurăk () ᴛᴜʀ ağaç ᴇɴɢ tree, wood ʀᴜs дерево; деревья – йывӑҫ yıvăś sɢ йывӑҫӑн yıvăśăn ɢᴇɴ йывӑҫӗ yıvăśĕ ᴛᴍʟ йывӑҫсем yıvăśsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ yaprak dökmeyen ağaçlar ᴇɴɢ evergreen trees ʀᴜs вечнозелёные деревья – ӗмӗр симӗс йывӑҫсем ĕmĕr simĕs yıvăśsem () ᴛᴜʀ genişyapraklı ağaçlar ᴇɴɢ broad-leaved trees ʀᴜs широколиственные деревья, лиственные деревья, лиственные породы – ҫулҫӑллӑ йывӑҫсем śulsăllă yıvăśsem () ᴛᴜʀ ağaçlı ᴇɴɢ with tree ʀᴜs обильный деревьями – йывӑҫлӑ yıvăślă () 7 8 ᴛᴜʀ ağaçlık, ağaçlı yer ᴇɴɢ ground with tree ʀᴜs редколесье, засаженный деревьями участок – йывӑҫлӑх yıvăślăx () ᴛᴜʀ orman ᴇɴɢ forest, wood ʀᴜs лес – вӑрман vărman sɢ вӑрманӑн vărmanăn ɢᴇɴ вӑрманӗ vărmanĕ ᴛᴍʟ вӑрмансем vărmansem ᴘʟ () ᴛᴜʀ orman ağaçları ᴇɴɢ forest trees ʀᴜs лесные культуры (деревья) – вӑрман йывӑҫҫисем vărman yıvăśśisem () ᴛᴜʀ ormanlı ᴇɴɢ wooded ʀᴜs лесной; лесистой – вӑрманлӑ vărmanlă () ᴛᴜʀ ormanlık ᴇɴɢ wooded place ʀᴜs лесистое место – вӑрманлӑх vărmanlăx () ᴛᴜʀ sık (orman ya da çalılık) ᴇɴɢ dense, thick, impenetrable (of forests or scrubland) ʀᴜs густой, глухой, заросший, дремучий – чӑтлӑх çătlăx (чӑтлӑх вӑрман — дремучий лес; вӑрман чӑтлӑхӗ — лесная чащоба; чӑтлӑх ҫӑкалӑх — густой липняк; чӑтлӑх хӑва — тальниковые заросли) ᴛᴜʀ kereste, tahta ᴇɴɢ board, plank ʀᴜs доска – хӑма xăma sɢ хӑман xăman ɢᴇɴ хӑми xămi ᴛᴍʟ хӑмасем xămasem ᴘʟ () ᴛᴜʀ ağaç dikmek ᴇɴɢ to plant a tree ʀᴜs сажать деревья – йывӑҫ ларт yıvăś lart () ᴛᴜʀ ağaç kesmek ᴇɴɢ to axe, to fell, to chop, to cut (with an axe) ʀᴜs рубить дерево – йывӑҫ кас yıvăś xas () ᴛᴜʀ ot ağaç, otsu ağaç ᴇɴɢ grass tree ʀᴜs травяные деревья – курӑкла йывӑҫ kurăkla yıvăś (Wikipedia) ᴛᴜʀ sakız, ağaç sakızı (erik merik, çam mam) ᴇɴɢ resin, pitch, gum ʀᴜs смола (на коре дерева: сосновая или вишнёвая смола), древесная смола, древесная сера, вар – йывӑҫ сухӑрӗ yıvăś suxărĕ () йывӑҫ варӗ yıvăś varĕ () сухӑр suxăr sɢ сухӑрӗн suxărĕn ɢᴇɴ сухӑрӗ suxărĕ ᴛᴍʟ сухӑрсем suxărsem ᴘʟ () сохӑр soxăr () вар var sɢ варӗн varĕn ɢᴇɴ варӗ varĕ ᴛᴍʟ варсем varsem ᴘʟ () сӑмала sămala sɢ сӑмалан sămalan ɢᴇɴ сӑмали sămali ᴛᴍʟ сӑмаласем sămalasem ᴘʟ () ᴛᴜʀ kütük ᴇɴɢ (tree) stump, stub ʀᴜs пень дерева – тунката tunkata sɢ тункатан tunkatan ɢᴇɴ тункати tunkati ᴛᴍʟ тункатасем tunkatasem ᴘʟ () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs выкорчеванный пень ивы, тальника или лещины – кӑк тункати kăk tunkati () ᴛᴜʀ kazık ᴇɴɢ stake, spicket, pale ʀᴜs кол – ᴛᴜʀ (ağaç) kurumak ᴇɴɢ to dry (tree) ʀᴜs сохнуть, хиреть, чахнуть, блёкнуть (о дереве) – хӑр xăr () ᴛᴜʀ (bitki) kurumak ᴇɴɢ to dry (plant) ʀᴜs сохнуть, засыхать, хиреть, чахнуть (о растениях) – шан şan () хытăркалан xıtărkalan () йăштăрккалан yăştărkkalan () ᴛᴜʀ kurumuş ağaç ᴇɴɢ dead tree (a tree that is still standing, but no longer alive) ʀᴜs сухостойное дерево, засохшее дерево (сухостой, высохшее на корню дерево) – хӑрӑк йывӑҫ xărăx yıvăś () ᴛᴜʀ yel devriği (ağaç) ᴇɴɢ windblown (of a tree: growing in a distorted shape produced by the prevailing winds) ʀᴜs ветровал, поваленное ветром дерево – ᴛᴜʀ dal ᴇɴɢ bough, limb, branch, twig ʀᴜs сук sɢ сучья ᴘʟ, ветвь, ветка (дерева, куста) – турат turat sɢ туратӑн turatan ɢᴇɴ турачӗ turaçĕ ᴛᴍʟ туратсем turatsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ kuru dallar ᴇɴɢ dry twigs ʀᴜs сухие ветки – 8 9 ᴛᴜʀ ağaç kovuğu ᴇɴɢ tree hollow ʀᴜs дупло (в дереве) – йывӑҫ хӑвӑлӗ yıvăś xăvălĕ < хӑвӑл xăvăl sɢ хӑвӑлӑн xăvălăn ɢᴇɴ хӑвӑлӗ xăvălĕ ᴛᴍʟ хӑвӑлсем ᴘʟ xăvălsem “ᴛᴜʀ oyuk, kovuk ᴇɴɢ hollow ʀᴜs дупло” () ᴛᴜʀ kovuklu ᴇɴɢ with hollow ʀᴜs дуплистый – хӑвӑллӑ xăvăllă () ᴛᴜʀ oyuk ağaç, kovuklu ağaç ᴇɴɢ hollow tree ʀᴜs дуплистое дерево – хӑвӑл йывӑҫ xăvăl yıvăś () ᴛᴜʀ kof ağaç ᴇɴɢ hollow tree ʀᴜs полое дерево – ᴛᴜʀ çalı ᴇɴɢ bush, shrub ʀᴜs куст, кустарник – тӗмӗ tĕmĕ sɢ тӗмӗн tĕmĕn ɢᴇɴ тӗми tĕmi ᴛᴍʟ тӗмӗсем tĕmĕsem ᴘʟ () тӗм tĕm () ᴛᴜʀ çalılık ᴇɴɢ thicket ʀᴜs мелкий кустарник, кустарниковые заросли; мелколесье; молодая поросль, молодой лес – тӗмлӗх tĕmlĕx () вӗтлӗх vĕtlĕx () кӗтлӗх kĕtlĕx () ката kata sɢ катан katan ɢᴇɴ кати yuman kati ᴛᴍʟ катасем katasem ᴘʟ () ҫатралӑх śatralăx () ҫатрака śatraka () кулкка kulkka () ᴛᴜʀ genç çalılık ᴇɴɢ young thicket ʀᴜs стройные молодые заросли – ᴛᴜʀ bodur bitkiler ᴇɴɢ dwarf plants ʀᴜs низкорослые растения – ᴛᴜʀ yaprakdöken ağaç ᴇɴɢ deciduous tree ʀᴜs лиственное дерево sɢ лиственные деревья ᴘʟ – ʀᴜs горный лиственный лес – ʀᴜs горный хвойный лес – ᴛᴜʀ sap ᴇɴɢ stem, stalk (botany: above-ground stalk of a vascular plant) ʀᴜs стебель (растения) – пӳ pü sɢ пӗвен pĕven ɢᴇɴ пӗвӗ pĕvĕ ᴛᴍʟ пӳсем püsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель – кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ () ᴛᴜʀ özek ᴇɴɢ pith (soft, spongy substance in the center of the stems of many plants and trees) ʀᴜs сердцевина – вар var sɢ варӑн varn ɢᴇɴ варри varri ᴛᴍʟ варсем varsem ᴘʟ () ӗртӗ ĕrtĕ sɢ ӗртӗн ĕrtĕn ɢᴇɴ ӗртти ĕrtti ᴛᴍʟ ӗртӗсем ĕrtĕsem ᴘʟ [ᴅɪᴀʟ] () ᴛᴜʀ sap özeği ᴇɴɢ pith of a stem ʀᴜs сердцевина растения – кӗпҫе варри kĕpśe varri () ᴛᴜʀ ağaç özeği (öz kerestesi, özodunu, öz odun, ağaç öz, göbek kerestesi) ᴇɴɢ heartwood (the wood nearer the heart of a stem or branch, different in color from the sapwood) ʀᴜs сердцевина дерева – йывӑҫ варри yıvăś varri () вара vara () йывӑҫ ӗртти yıvăś ĕrtti () тӗшĕ йывӑҫ tĕşĕ yıvăś () ᴛᴜʀ gövde ᴇɴɢ tree trunk ʀᴜs древесный ствол, ствол дерева, ствол (растения) – йывӑҫ вулли yıvăś vulli () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ thick part of the tree trunk just above the root and rhizome ʀᴜs комель (прилегающая к корню часть дерева или иного растения, рога, пера, волоса; толстый конец бревна) – йывӑҫ кӑкӗ yıvăś kăkĕ () ᴛᴜʀ kabuk ᴇɴɢ rind, tree bark ʀᴜs корка – ᴛᴜʀ çiçek ᴇɴɢ flower ʀᴜs цветок – ᴛᴜʀ çiçekli ᴇɴɢ flowered ʀᴜs имеющий цветы, украшенный цветами – чечеклӗ çeçeklĕ () 9 10 ᴛᴜʀ çiçek toplamak ᴇɴɢ to pick flowers ʀᴜs собрать цветы – ᴛᴜʀ çanak yaprak ᴇɴɢ sepal ʀᴜs чашелистик – ᴛᴜʀ kır çiçekleri ᴇɴɢ field flowers ʀᴜs полевые цветы – ᴛᴜʀ uzun çiçek sapı, erkek (soğanlı bitkilerde) ᴇɴɢ long flower stalk of bulbous plants, flower stem (stalk supporting a flower or inflorescence) ʀᴜs цветонос, цветоножка, цветонос-стрелка, стрелка (стрелка нарцисса, стрелка тюльпана, стрелка лука), цветоносный стебель, цветочный стебель, безлистный стебель – туна tuna sɢ тунан tunan ɢᴇɴ туни tuni ᴛᴍʟ тунасем tunasem ᴘʟ () кӗпҫе kĕpśe () пуша puşa (суханӑн) ᴛᴜʀ tomurcuk ᴇɴɢ bud ʀᴜs почка (растения), бутон – йывӑҫ папки yıvăś papki () ᴛᴜʀ açan tomurcuk ᴇɴɢ blooming bud ʀᴜs распустившаяся почка – ᴛᴜʀ sürgün, fışkın, çıvgın ᴇɴɢ sprout, shoot ʀᴜs побег (дерева), саженец, поросль – хунав йывӑҫ xunav yıvăś () ᴛᴜʀ taze sürgün ᴇɴɢ fresh sprouts ʀᴜs молодые побеги – ᴛᴜʀ sürgünlenmek, sürgün vermek ᴇɴɢ to sprout ʀᴜs пускать побеги, пускать ростки, остроски , разветвляться, куститься – хуна xuna (хӑва хунать — ива пускает побеги) ᴛᴜʀ ağaç püskülü, kedicik ᴇɴɢ catkin ʀᴜs серёжка (у дерева), цветочная почка (на дереве) – кӑчкӑ kăçkă sɢ кӑчкӑн kăçkăn ɢᴇɴ кӑчки kăçki ᴛᴍʟ кӑчкӑсем kăçkăsem ᴘʟ () кӑчӑкӑ kăçăkă () кӑчӑк kăçăk sɢ кӑчӑкӑн kăçăkăn ɢᴇɴ кӑчӑкӗ kăçăkĕ ᴛᴍʟ кӑчӑксем kăçăksem ᴘʟ () ᴛᴜʀ püsküllü ᴇɴɢ with catkin ʀᴜs имеющий цветочные почки, серёжки (о деревьях), барашки (о дереве) – кӑчкӑллӑ kăçkăllă () кӑчӑкӑлӑ kăçăkălă ()кӑчӑклӑ kăçăklă () ᴛᴜʀ püsküllenmek ᴇɴɢ ʀᴜs образовываться — о цветочных почках, серёжках на деревьях – кӑчкӑлан kăçkălan () ᴛᴜʀ yaprak ᴇɴɢ leaf ʀᴜs лист (растения) – ᴛᴜʀ yapraklar (yaprak örtüsü) ᴇɴɢ foliage (leaves of plants) ʀᴜs листва – ᴛᴜʀ ağaç yaprağı ᴇɴɢ tree leaf ʀᴜs лист дерева – ᴛᴜʀ taze yaprak ᴇɴɢ fresh leaf ʀᴜs молодой лист (дерева) – ᴛᴜʀ yaprak damarı ᴇɴɢ leaf vein ʀᴜs жилкование листа – ᴛᴜʀ yapraklanmak ᴇɴɢ to covered with leaves; to bloom (about leaves, buds); to turn green (about foliage) ʀᴜs покрываться листьями; распускаться (о листьях, почках); зазеленеть (о листве) – ᴛᴜʀ yapraklı ᴇɴɢ leaved ʀᴜs имеющий листья; с листьями; покрытый листьями, лиственный – ᴛᴜʀ kök ᴇɴɢ root ʀᴜs корень (растений) – ᴛᴜʀ ağaç kökü ᴇɴɢ tree root ʀᴜs корень дерева – ᴛᴜʀ kütük kökü ᴇɴɢ roots of stump ʀᴜs торчащий корень вывернутого дерева – ᴛᴜʀ kök sebze ᴇɴɢ root vegetable ʀᴜs корнеплод – 10 11 ᴛᴜʀ kök mök (yenebilir kökler) ᴇɴɢ edible roots and bulbs (generic name) ʀᴜs съедобные корнеплоды (общее название) – ҫӗр улмасем śĕr ulmasem (Wikipedia) ᴛᴜʀ yumru ᴇɴɢ tuber ʀᴜs клубень – клубень kluben' < Rus. клу́бень () ᴛᴜʀ soğan (yumru) ᴇɴɢ bulb ʀᴜs луковица – сухан suxan sɢ суханӑн suxanăn ɢᴇɴ суханӗ suxanĕ ᴛᴍʟ сухансем suxansrm ᴘʟ () пуҫ puś sɢ пуҫӑн puśăn ɢᴇɴ пуҫӗ puśĕ ᴛᴍʟ пуҫсем puśsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ baş ᴇɴɢ head ʀᴜs голова” () ᴛᴜʀ sebze ᴇɴɢ vegetable ʀᴜs овощи – пахча ҫимӗҫ paxça śimĕś (Wikipedia) ᴛᴜʀ tohum ᴇɴɢ seed ʀᴜs семя, семена – вӑрӑ vără sɢ вӑрӑн vărăn ɢᴇɴ вӑрри vărri ᴛᴍʟ вӑрӑсем vărăsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ yemiş memiş (ortak ad) ᴇɴɢ fruits and berries (collective name) ʀᴜs собир. фрукты, плоды и ягоды – улма-ҫырла ulma-śırla () ᴛᴜʀ yemişli memişli ᴇɴɢ fruited and berried ʀᴜs плодоносный (о растениях); изобилующий фруктами, ягодами – ᴛᴜʀ yemişli memişli bitkiler ᴇɴɢ fruited-berried plants ʀᴜs плодово-ягодные растения – ᴛᴜʀ yemiş, meyve ᴇɴɢ fruit ʀᴜs плод, фрукт – ҫимӗҫ śimĕś sɢ ҫимӗҫӗн śimĕśĕn ɢᴇɴ ҫимӗҫӗ śimĕśĕ ᴛᴍʟ ҫимӗҫсем śimĕśsem ᴘʟ () ҫымӑҫ śımăś sɢ ɢᴇɴ ᴛᴍʟ ҫымӑҫсем śımăśsem ᴘʟ [ᴅɪᴀʟ] () фрукт frukt < Russian фру́кт () ᴛᴜʀ yaş meyveler ᴇɴɢ fresh fruits ʀᴜs свежие фрукты – ᴛᴜʀ kuru meyveler ᴇɴɢ fruits ʀᴜs сушёние фрукты – ᴛᴜʀ yemiş ağacı, meyve ağacı ᴇɴɢ fruit trees ʀᴜs фруктовые деревья – улма-ҫырла йывӑҫҫисем ulma-śırla yıvăśśisem ᴘʟ () ᴛᴜʀ yemiş bahçesi, meyve bahçesi ᴇɴɢ fruit garden ʀᴜs плодовый сад, фруктовый сад – улмаçырла сачӗ ulma-śırla saçĕ < сад sad sɢ садӑн sadăn ɢᴇɴ сачӗ saçĕ ᴛᴍʟ садсем sadsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ bahçe ᴇɴɢ garden ʀᴜs сад” () улма çимĕç пахчи ulma śimĕś pahçi < пахча paxça sɢ пахчан paxçan ɢᴇɴ пахчи pahçi ᴛᴍʟ пахчасем paxçasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ bahçe ᴇɴɢ garden ʀᴜs сад” () ᴛᴜʀ yemişli ᴇɴɢ fruited ʀᴜs имеющий плоды; с плодами; плодовый, плодоносящий (о растениях); изобилующий фруктами, ягодами – ҫимӗҫлӗ śimĕślĕ () ᴛᴜʀ gök (olgunlaşmamış, ermemiş, yetmemiş) ᴇɴɢ unripe ʀᴜs зелёный, незрелый – пиҫнӗ piśnĕ () пулнӑ pulnă () пиҫсе ҫитнӗ piśse śitnĕ () ᴛᴜʀ çileksi yemiş ᴇɴɢ berry ʀᴜs ягода – ҫырла śırla sɢ ҫырлан śırlan ɢᴇɴ ҫырли śırli ᴛᴍʟ ҫырласем śırlasem ᴘʟ () ᴛᴜʀ ufak çileksi yemişler ᴇɴɢ small berries ʀᴜs мелкие ягоды – ᴛᴜʀ çileksi yemişli ᴇɴɢ berried ʀᴜs ягодный, с ягодами – ᴛᴜʀ çileksi yemişli yer ᴇɴɢ place with berries ʀᴜs ягодное место, место, изобилующее ягодами – ᴛᴜʀ çileksi yemişli bitkiler ᴇɴɢ berried plants ʀᴜs ягодные растения – ᴛᴜʀ çileksi yemiş toplamak ᴇɴɢ to pick berries ʀᴜs собирать ягоды; ходить за ягодами, пойти по ягоды – ҫырла тат śırla tat () ᴛᴜʀ sert çekirdekli yemiş ᴇɴɢ stone fruit ʀᴜs костянка, ягода с косточкой – 11 12 ᴛᴜʀ ceviz (ve fındık, fıstık gibiler) ᴇɴɢ nut ʀᴜs орех – мӑйӑр măyăr sɢ мӑйӑрӗн măyărĕn ɢᴇɴ мӑйӑрӗ măyărĕ ᴛᴍʟ мӑйӑрсем măyărsem ᴘʟ () мыйӑр mıyăr () мыйрӑ mıyră () мырьӑ mır'ă () муйӑр muyăr () муйӑрӑ muyără () мурӗ murĕ () мурӑ mură () ᴛᴜʀ çift içli ceviz (fındık, fıstık) ᴇɴɢ double kernel ʀᴜs орех-сросток, двойной орех, парный орех – йӗкӗр мӑйӑр yĕkĕr măyăr < йӗкӗр yĕkĕr “ᴛᴜʀ ikiz, ikili, çift ᴇɴɢ double ʀᴜs двойной” () ᴛᴜʀ kızarmak ᴇɴɢ to redden, to blush ʀᴜs краснеть, алеть, становиться красным, алым, приобретать красноватый оттенок – хӗрел xĕrel (помидор хӗрелет — помидоры начинают краснеть) йӑмӑх yămăx (садра çырла йӑмӑхать — в саду краснеют ягоды) писевлен pisevlen (пилеш ҫулҫи писевленнӗ — листья рябины покраснели) ᴛᴜʀ diken ᴇɴɢ thorn, needle ʀᴜs колючка; иглы, шипы – ᴛᴜʀ dikenli bitkiler ᴇɴɢ thorny plants ʀᴜs колючие растения – ᴛᴜʀ ağaç kabuğu ᴇɴɢ bark ʀᴜs кора, корье, кора дерева – йывӑҫ хуппи yıvăś xuppi () йывӑҫ хуйӑрӗ yıvăś xuyărĕ () хуйӑр xuyăr sɢ хуйӑрӑн xuyărăn ɢᴇɴ хуйӑрӗ xuyărĕ ᴛᴍʟ хуйӑрсем xuyărsem ᴘʟ () тункӑр tunkăr sɢ тункӑрӑн tunkărăn ɢᴇɴ тункӑрӗ tunkărĕ ᴛᴍʟ тункӑрсем tunkărsem ᴘʟ () хуп xup sɢ хупӑн xupăn ɢᴇɴ хуппи xuppi ~ хупӗ xupĕ ᴛᴍʟ хупсем zupsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ ağaç kabuğu toplamak; (ağacın) kabuğunu soymak ᴇɴɢ to gather barks; to bark a tree; ʀᴜs собирать кору; сдирать кору – ᴛᴜʀ yumuşak yemiş kabuğu ᴇɴɢ peel, skin (outer layer of a fruit, vegetable) ʀᴜs шелуха (лука) – ᴛᴜʀ sert yemiş kabuğu ᴇɴɢ hull (outer covering of a fruit or seed) ʀᴜs скорлупа (ореха) – ᴛᴜʀ odun ᴇɴɢ firewood ʀᴜs дрова – вутă vută sɢ вутăн vutăn ɢᴇɴ вутти vutti ᴛᴍʟ вутăсем vutăsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ bitki suyu ᴇɴɢ sap; juice ʀᴜs сок – сӗтек sĕtek sɢ сӗтекӗн sĕtekĕn ɢᴇɴ сӗтекӗ sĕtekĕ ᴛᴍʟ сӗтексем sĕteksem ᴘʟ () ᴛᴜʀ ağaç suyu, usare ᴇɴɢ sap ʀᴜs сок, древесный сок – йывӑҫ сӗткенӗ yıvăś sĕtkenĕ () ᴛᴜʀ meyve suyu ᴇɴɢ berry juice ʀᴜs ягодный сок – ҫырла сӗтекӗ śırla sĕtekĕ () ʀᴜs получать сок (сдирая кору с дерева) – ʀᴜs образоваться—о соке (деревьев) – ᴛᴜʀ sulu ᴇɴɢ with sap, with juice ʀᴜs сочный – ᴛᴜʀ bitki lifi ᴇɴɢ bast, plant fiber ʀᴜs лыко, луб – пушӑт puşăt sɢ пушӑтӑн puşătăn ɢᴇɴ пушӑчӗ puşăçĕ ᴛᴍʟ пушӑтсем puşătsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs в скорлупе, в шелухе, в обертке – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs драть, сдирать (лыко, кору с кустарников); облупить, очищать от скорлупы; снимать обертку – пушӑт сӳ puşăt sü () пушăт кас puşăt kas () 12 13 ᴛᴜʀ yel kesmüğü3 (yelde oradan oraya savrulan kuru ot topağı) ᴇɴɢ tumbleweed ʀᴜs перекати-поле4 – тӗрке курӑк tĕrke kurăk < тӗрке tĕrke sɢ тӗркен tĕrken ɢᴇɴ тӗрки tĕrki ᴛᴍʟ тӗркесем tĕrkesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ demet, balya ᴇɴɢ bundle, knot ʀᴜs связка, сверток, тюк, узел” () шуйттан урапи şuyttan urapi “ᴛᴜʀ şeytan arabası ᴇɴɢ cart of satan ʀᴜs арба сатаны” < шуйттан şuyttan sɢ шуйттанӑн şuyttanăn ɢᴇɴ шуйттанӗ şuyttanĕ ᴛᴍʟ шуйттансем şuyttansem ᴘʟ “ᴛᴜʀ şeytan ᴇɴɢ satan, devil ʀᴜs дьявол, сатана, чёрт, бес” + урапа urapa sɢ урапан urapan ɢᴇɴ урапи urapi ᴛᴍʟ урапасем urapasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ araba; teker ᴇɴɢ cart; wheel ʀᴜs телега, воз, арба; колесо” () ᴛᴜʀ ur ᴇɴɢ burl, tree growth ʀᴜs кап, капокорень, кап на корне дерева, нарост, вырост, шишка (на стволе дерева), наплыв (на дереве), ведьмин веник – мӑкӑль măkăl' () мӑккӑль măkkăl' () мӑкӑл măkăl () мӑкӑр măkăr () мӗкӗл măkĕl () мӑкльӑ măkl'ă () мӑклӗ măklĕ () мӑкли măkli () пӳтре pütre (естественный нарост на коре дерева) шӑр şăr (нарост (напр. на стволе дерева)) ҫӑпан śăpan sɢ ҫӑпанӑн śăpanăn ɢᴇɴ ҫӑпанӗ śăpanĕ ᴛᴍʟ ҫӑпансем śăpansem ᴘʟ () ᴛᴜʀ urlu ᴇɴɢ with burl ʀᴜs имеющий кап на корне – ᴛᴜʀ urlu ağaç ᴇɴɢ tree with burl ʀᴜs дерево с капокорнем – latex [ᴛᴜʀ kauçuk ᴇɴɢ caoutchouc (natural rubber) ʀᴜs каучук] – каучук kauçuk < Russian каучу́к () ᴛᴜʀ ᴇɴɢ labdanum, frankincense ʀᴜs ладан – ᴛᴜʀ aşı, aşılama ᴇɴɢ grafting, graftage ʀᴜs прививка деревьев – йывӑҫа сыпни yıvăśa sıpni () улмуҫҫине ulmuśśine сыпни sıpni () ᴛᴜʀ anaç (aşıda yerli büyük bitki) ᴇɴɢ stock, rootstock ʀᴜs подвой (растение, у которого используются стебель и корневая система) – сыпмалли йывӑҫ sıpmalli yıvăś () ᴛᴜʀ aşı (aşıda yabancı küçük bitki) ᴇɴɢ scion, cion ʀᴜs привой (прививаемые к нему стебель, листья, цветки или плоды второго растения) – сыпакан йывӑҫ sıpakan yıvăś () сыпакан папак sıpakan papak () сыпакан турат sıpakan turat () ᴛᴜʀ aşılamak, aşı yapmak ᴇɴɢ to engraft (upon), to inoculate (with) ʀᴜs прививать – сып sıp () ᴛᴜʀ kalem aşısı ᴇɴɢ cleft graft ʀᴜs прививка черенком – туратпа сыпни turpatpa sıpni () пушкарпа сыпни puşkarpa sıpni () ᴛᴜʀ kalem aşılamak ᴇɴɢ ʀᴜs привить черенки – туратпа сып turatpa sıp () ᴛᴜʀ göz aşısı ᴇɴɢ budding graft ʀᴜs прививка глазком – кӑчкӑпа сыпни kăçkăpa sıpni () ᴛᴜʀ göz aşılamak ᴇɴɢ ʀᴜs привить глазки – папакпа сып papakpa sıp () ᴛᴜʀ aşılı ağaç ᴇɴɢ grafted tree ʀᴜs привитое дерево – сыпнӑ йывӑҫ sıpnă yıvăś () ᴛᴜʀ aşısız ağaç ᴇɴɢ wilding, ungrafted tree ʀᴜs дичок, непривитое дерево – сыпман йывăҫ sıpman yıvăś () ᴛᴜʀ (bitki) toplamak, dermek ᴇɴɢ to gather, to pick ʀᴜs собирать (ягоды, грибы) – тат tat () пуҫтар puśtar () 3 Türkçesini bulamadığım için burada yel kesmüğü (nomen novum) biçiminde uydurdum. Halk dilinin adlandırma mantığını biliyorum, o yüzden onlara öykünerek adlar türetebilirim. Eğer "ben uydurdum burada ya da orada" demezsem herkes halkın verdiği isimler sanacak. Güner 2012 kaynağındaki isimlerin bir kısmı da halkın adlandırma mantığına uyarak masabaşında türetilmiş bitki adlarından oluşuyor, ama bunu belirtmedikleri için herkes o ismin halk tarafından verildiğini sanıyor. Bu kullanıcıyı yanıltmaktır. 4 Cetraria steppae (Красная книга Республики Хакасия 2012): Краткая характеристика. Слоевище кустистое, не прикрепленное к субстрату, округлое, 1–4 см в диаметре, оливково-желтоватое, сероватокоричневое, каштановое, до черно-коричневого, матовое, реже блестящее, густо вильчато разветвленное, особенно по периферии, образует дерновинки 1–3 см высотой, переносимые ветром как перекати-поле. 13 14 Algae Algae (virido-partim) spp. [ᴛᴜʀ suyosunu ᴇɴɢ seaweed, algae ʀᴜs водоросли ᴘʟ водоросль sɢ] – Algae spp. [ᴛᴜʀ suyosunu ᴇɴɢ seaweed, algae ʀᴜs водоросли ᴘʟ водоросль sɢ] – шапа пӑтти şapa pătti (ряска) шапа лӗкки şapa lĕkki (ряска) шапа йӳлеки şapa yüleki () йӳлеке yüleke (ряска, зелень (на воде)) кӑвакал пӑтти kăvakal pătti (ряска, скопление водорослей) шапа карри şapa karri () шыв ӳсӗмлӗхӗ şıv üsĕmlĕxĕ () шыв курăкӗ şıv kurăkĕ “ᴛᴜʀ su otu ᴇɴɢ herb of water ʀᴜs трава воды” < шыв şıv ~ шывӑ şıvă sɢ шывӑн şıvăn ɢᴇɴ шывӗ şıvĕ ᴛᴍʟ шывсем şıvsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ su ᴇɴɢ water ʀᴜs вода” () ᴛᴜʀ (durgun su yüzeyindeki) yosunlar; batak çamuru, yosun balçığı, yosun tortusu ᴇɴɢ scum (a greenish water vegetation such as algae, usually found floating on the surface of ponds), slime ʀᴜs тина (скопление живущих в воде растений, в основном зелёных водорослей), ил (вязкий осадок из минеральных и органических веществ на дне водоёма) – ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs плесень на жидкости, зелень на воде – нара nara (шу çине нараса ларса — поверхность воды зацвела) ᴛᴜʀ yosunlu ᴇɴɢ scummed ʀᴜs заросший водорослями (о водоеме) – Non-Plantae Opalina [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs опалина] – опалина opalina < Russian опали́на (İgnatyev & Pavlov 1993) Phaeophyceae [ᴛᴜʀ kahverengi suyosunları ᴇɴɢ brown algae ʀᴜs бурые водоросли] – хӑмӑр шыв курӑкӗ xămăr şıv kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Chrysophyceae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ golden algae ʀᴜs золотистые водоросли] – ылтӑн шыв курӑкӗ ıltăn şıv kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Rhodophyta [ᴛᴜʀ kırmızı suyosunları ᴇɴɢ red algae ʀᴜs красные водоросли, багрянки] – хӗрлӗ шыв курӑкӗсем xĕrlĕ şıv kurăkĕsem (Wikipedia) Plantae Chlorophyta [ᴛᴜʀ yeşil suyosunları ᴇɴɢ chlorophytes ʀᴜs зелёные водоросли] – симӗс шыв курӑкӗсем simĕs şıv kurăkĕsem (Wikipedia) симӗс шыв курӑкӗ simĕs şıv kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Volvox [ᴛᴜʀ volvoks ᴇɴɢ Ø ʀᴜs вольвокс] – вольвокс vol'voks < Russian во́львокс (İgnatyev & Pavlov 1993) Chlamydomonas [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs хламидомонада] – хламидомонада xlamidomonada < Russian хламидомона́да (İgnatyev & Pavlov 1993) Charophyta [ᴛᴜʀ suaskıları ᴇɴɢ stoneworts ʀᴜs харофиты] – хар шыв курӑкӗсем xar şıv kurăkĕsem (Wikipedia) Bryophyta Bryophyta (sensu lato: Anthocerotae + Hepaticae + Musci)5 – [ᴛᴜʀ yosunlar ᴇɴɢ mosses ʀᴜs мохообразные] – мӑк евӗрлисем măk yevĕrlisem (Wikipedia) мӑк йышши ӳсентӑрансем măk yışşi üsentăransem () ᴛᴜʀ yosun ᴇɴɢ moss ʀᴜs мох – мӑк măk sɢ мӑкӑн măkăn ɢᴇɴ мӑкӗ măkĕ ᴛᴍʟ мӑксем măksem ᴘʟ () 5 Ü. Çınar (2013): Türkiye Karayosunlarının Yabancı Dillerdeki Adları / The Common Names for the Bryophytes of Turkey. 14 15 ᴛᴜʀ yosunlu ᴇɴɢ mossed, covered with mosses ʀᴜs ʀᴜs имеющий мхи; поросший мхом; с мхами; мшистый – мӑклӑ măklă () ᴛᴜʀ yosunumsu ᴇɴɢ like moss ʀᴜs подобный мху, такой как мох – ᴛᴜʀ yosun toplamak; yosun döşemek ᴇɴɢ to gather mosses ʀᴜs ʀᴜs 1. собирать мох; идти (ехать) за мхом; 2. затыкать (заложить) мхом, конопатить, испбльзуя мох – Anthocerotophyta [ᴛᴜʀ boynuzotlar ᴇɴɢ hornworts ʀᴜs антоцеротовидные, антоцеротофиты, антоцеротовые мхи] – антоцерот мӑкӗсем antotserot măkĕsem (Wikipedia) Marchantiophyta (Hepaticae) [ᴛᴜʀ ciğerotları ᴇɴɢ liverworts, hepatics ʀᴜs печёночные мхи, печёночники, маршанциевые мхи] – ҫӑрҫа мӑкӗсем śărśa măkĕsem (Wikipedia) Bryophyta (sensu stricto: Musci) [ᴛᴜʀ karayosunları ᴇɴɢ mosses ʀᴜs мохообразные] – мӑк евӗрлисем măk yevĕrlisem (Wikipedia) Sphagnum [ᴛᴜʀ bataklık yosunu ᴇɴɢ peat moss ʀᴜs болотный мох, сфагновый мох, торфяной мох] – торф мӑкӗ torf măkĕ () Sphagnum palustre [ᴛᴜʀ bataklık yosunu ᴇɴɢ prairie sphagnum, blunt-leaved bogmoss ʀᴜs болотный сфагнум] – шурӑ мӑк şură măk “ᴛᴜʀ ak yosun ᴇɴɢ white moss ʀᴜs белый мох” < шурӑ şură sɢ шурӑн şurăn ɢᴇɴ шурри şurri ᴛᴍʟ шурӑсем şurăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ak ᴇɴɢ white ʀᴜs белый” (Degtyaryov 2017) Tracheophyta Tracheophyta [ᴛᴜʀ damarlı bitkiler ᴇɴɢ vascular plants, tracheophytes ʀᴜs сосудистые растения] – шӑркаллӑ ӳсентӑрансем şărkallă üsentăransem (Wikipedia) Pteridophyta (Lycopodiophyta + Polypodiophyta) [ᴛᴜʀ borulu çiçeksizbitkiler ᴇɴɢ non-seed-bearing plants ʀᴜs сосудистые споровые растения] – Lycopodiophyta Lycopodiophyta (Lycophyta, Lepidophyta) [ᴛᴜʀ kibritotları ᴇɴɢ lycophytes ʀᴜs плауновидные] – ие курӑк евӗрлисем iye kurăk yevĕrlisem (Wikipedia) ᴛᴜʀ kibritotu ᴇɴɢ clubmoss ʀᴜs плаун – ие курӑкӗ iye kurăkĕ “ᴛᴜʀ iye otu ᴇɴɢ herb of spirit ʀᴜs трава духа” < ӗйе ĕye ~ ӑйя ăyya “ᴛᴜʀ iye [onun sahibi olan ruh] ᴇɴɢ spirit ʀᴜs дух” () ийе курӑкӗ iye kurăkĕ () ие тусанӗ iye tusanĕ “ᴛᴜʀ iye tozu ᴇɴɢ dust of spirit ʀᴜs трава пыли” < тусан tusan sɢ Ø ɢᴇɴ тусанӗ tusanĕ ᴛᴍʟ тусансем tusansem ᴘʟ [тосан tosan, тузан tuzan, тозан tozan] “ᴛᴜʀ toz ᴇɴɢ dust ʀᴜs пыль” () Lycopodiaceae [ᴛᴜʀ kibritotugiller ᴇɴɢ clubmosses ʀᴜs плауновые] – ие курӑк йышӗ iye kurăk yışĕ (Wikipedia) Huperzia selago (Lycopodium selago) [ᴛᴜʀ dik kibritotu ᴇɴɢ northern firmoss, fir clubmoss ʀᴜs обыкновенный баранец, плаун-баранец, гуперция-баранец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – така ийе курӑкӗ taka iye kurăkĕ (Degtyaryov 2017) така ие курӑкӗ taka iye kurăkĕ “ᴛᴜʀ koç kibritotu ᴇɴɢ clubmoss of ram ʀᴜs плаун барана” < така taka sɢ такан takan ɢᴇɴ таки taki ᴛᴍʟ такасем takasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ koç ᴇɴɢ ram ʀᴜs баран” (Krasnaya Kniga 2019) Lycopodiella inundata (Lycopodium inundatum) [ᴛᴜʀ bodur kibritotu ᴇɴɢ inundated club moss, marsh clubmoss, northern bog club moss ʀᴜs заливаемый плаунок, заливаемая ликоподиелла] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Йӑлӑм ие курӑкӗ Yălăm iye kurăkĕ < Йӑлӑм Yălăm “ᴛᴜʀ ᴇɴɢ Transvolga ʀᴜs Заволжье” (Krasnaya Kniga 2019) 15 16 Diphasiastrum complanatum (Lycopodium complanatum) [ᴛᴜʀ yassı kibritotu ᴇɴɢ groundcedar, creeping jenny, northern running-pine ʀᴜs сплюснутый дифазиаструм, сплюснутый двурядник, сплюснутый плаун, сплюснутый дифазиаструм, уплощённый дифазиаструм, уплощённый двурядник, обоюдоострый плаун, плоский дифазиаструм] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – лапчӑк ие курӑкӗ lapçăk iye kurăkĕ “ᴛᴜʀ yassı kibritotu ᴇɴɢ flat clubmoss of ram ʀᴜs плоский плаун” < лапчӑк lapçăk “ᴛᴜʀ yassı ᴇɴɢ flat, plane, level ʀᴜs плоский” (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Diphasiastrum ×zeilleri (D. complanatum × D. tristachyum) [ᴛᴜʀ Zeiler kibritotu ᴇɴɢ Zeiller's clubmoss ʀᴜs двурядник Цейлера] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Diphasiastrum tristachyum (Diphasiastrum complanatum subsp. chamaecyrarissus, Lycopodium tristachyum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ blue clubmoss, blue ground-cedar, ground pine, deep-rooted running-pine, ground cedar ʀᴜs трёхколосковый дифазиаструм, трёхколосковый двурядник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Spinulum annotinum (Lycopodium annotinum) [ᴛᴜʀ yalın kibritotu ᴇɴɢ interrupted club-moss, stiff clubmoss ʀᴜs колючий плаун, годичный плаун, годовалый плаун, деряба] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пер ҫулхи ие курӑкӗ per śulxi iye kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) ийе хулли iye xulli (Degtyaryov 2017) Lycopodium clavatum [ᴛᴜʀ kibritotu ᴇɴɢ common club moss, stag's-horn clubmoss, running clubmoss, ground pine ʀᴜs булавовидный плаун, булавовидный ликопидий] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пучахлӑ ие курӑкӗ puçaxlă iye kurăkĕ “ᴛᴜʀ başaklı kibritotu ᴇɴɢ eared clubmoss ʀᴜs колосистый плаун” < пучахлӑ puçaxlă “ᴛᴜʀ başaklı ᴇɴɢ eared ʀᴜs имеющий колос; с колосом; колосистый” < пучах puçax sɢ пучахӑн puçaxăn ɢᴇɴ пучахӗ puçaxĕ ᴛᴍʟ пучахсем puçaxsem ᴘʟ [почах poçax] “ᴛᴜʀ başak ᴇɴɢ ear (fruiting body of a grain plant) ʀᴜs колос” (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Equisetidae (Equisetophyta) Equisetidae (Equisetophyta, Sphenophyta) [ᴛᴜʀ atkuyrukları ᴇɴɢ horsetails ʀᴜs хвощеобразные, хвощёвые, эквизетофиты, членистые, членистостебельные] – чӑрӑш курӑк евӗрлисем çărăş kurăk yevĕrlisem (Wikipedia) Equisetaceae [ᴛᴜʀ atkuyruğugiller ᴇɴɢ horsetails ʀᴜs хвощёвые] – чӑрӑш курӑк йышӗ çărăş kurăk yışĕ (Wikipedia) чӑрӑш тӑрри йышӗ çărăş tărri yışĕ () Equisetum [ᴛᴜʀ atkuyruğu ᴇɴɢ horsetail ʀᴜs хвощ] – чӑрӑштӑрри çărăştărri < чӑрӑш çărăş sɢ чӑрӑшӑн çărăşăn ɢᴇɴ чӑрӑшӗ çărăşĕ ᴛᴍʟ чӑрӑшсем çărăşsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ladin ᴇɴɢ spruce ʀᴜs ель” () чӑрӑш тӑрри çărăş tărri () чӑрӑштӑрри курӑкӗ çărăştărri kurăkĕ () йасар курӑкӗ yasar kurăkĕ () ясар корӑкӗ yasar korăkĕ () Equisetum subg. Hippochaete (Hippochaete) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs хвощевник] – Equisetum hyemale (Hippochaete hyemalis) [ᴛᴜʀ kaba atkuyruğu ᴇɴɢ rough horsetail, rough scouring rush ʀᴜs зимующий хвощ, зимующий хвощевник, зимний хвощ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗл чӑрӑш курӑкӗ xĕl çărăş kurăkĕ (Degtyaryov 2017) сĕлен пушши sĕlen puşşi < пушӑ puşă sɢ пушӑн puşăn ɢᴇɴ пушши puşşi ᴛᴍʟ пушӑсем puşăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kamçı ᴇɴɢ whip ʀᴜs кнут, плеть, нагайка” () Equisetum ramosissimum (Hippochaete ramosissimmuma) [ᴛᴜʀ dallı atkuyruğu ᴇɴɢ branched horsetail ʀᴜs ветвистый хвощ, ветвистый хвощевник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Equisetum scirpoides (Hippochaete scirpoides) [ᴛᴜʀ sandalya sazımsı atkuyruğu ᴇɴɢ dwarf scouring rush, dwarf horsetail ʀᴜs камышовый хвощ, камышевидный хвощевник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хăмăш чӑрӑштӑрри xămăş çărăştărri (Krasnaya Kniga 2019) 16 17 Equisetum subg. Equisetum (Equisetum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs хвощ] – Equisetum arvense [ᴛᴜʀ kır atkuyruğu ᴇɴɢ field horsetail, common horsetail, mare's tail ʀᴜs полевой хвощ, обыкновенный хвощ, толкачик, конский хвост, пестушки] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑвакал туни kăvakal tuni (Degtyaryov 2017) кӑвакал тапакки kăvakal tapakki () чӑрӑш тӑрри çărăş tărri () чӑрӑштӑрри çărăştărri () чӑрӑш курӑкӗ çărăş kurăkĕ () хыр курӑк xır kurăk () хыр тӑрри xır tărri () хыртӑрри xırtărri () сысна тапакки sısna tapakki () ҫенҫе śenśe [ᴅɪᴀʟ] () пакша курӑкӗ pakşa kurăkĕ () майрапуҫ mayrapuś () Equisetum fluviatile (Equisetum limosum, Equisetum heleocharis) [ᴛᴜʀ su atkuyruğu ᴇɴɢ water horsetail ʀᴜs приречный хвощ, речной хвощ, топяной хвощ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шалтӑркан şaltărkan (Degtyaryov 2017) Equisetum palustre [ᴛᴜʀ bataklık atkuyruğu ᴇɴɢ marsh horsetail ʀᴜs болотный хвощ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑчӑр kăçăr () кӑчӑр курӑкӗ kăçăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) чакӑр курӑкӗ çakăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) шӑлан курӑкӗ şălan kurăkĕ () Equisetum pratense [ᴛᴜʀ çayır atkuyruğu ᴇɴɢ meadow horsetail, shade horsetail, shady horsetail ʀᴜs луговой хвощ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫаран чӑрӑш тӑрри śaran çărăş tărri (Degtyaryov 2017) Equisetum sylvaticum [ᴛᴜʀ orman atkuyruğu ᴇɴɢ wood horsetail ʀᴜs лесной хвощ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пакша курӑкӗ pakşa kurăkĕ (Degtyaryov 2017) пакша корӑкӗ pakşa korăkĕ () вакша корӗк vakşa korĕk () пакша хӳри pakşa xüri (Degtyaryov 2017) вакша хӳри vakşa xüri () Polypodiopsida (Polypodiophyta) Polypodiopsida (Polypodiophyta, Monilophyta, Filicophyta, Filices) [ᴛᴜʀ eğreltiler ᴇɴɢ ferns ʀᴜs папоротниковидные, папоротники] – упа курӑк евӗрлисем upa kurăk yevĕrlisem (Wikipedia) упа курӑк йышӗ ula kurăk yışĕ (Wikipedia) ᴛᴜʀ eğrelti ᴇɴɢ fern ʀᴜs папоротник – упа сарри upa sarri () упасарри upasarri () упа курӑкӗ upa kurăkĕ () аттӑк attăk () аттӑк курӑкӗ attăk kurăkĕ () атӑш курӑкӗ atăş kurăkĕ () картлӑ курӑк kartlă kurăk () кашӑк аври kaşăk avri () асанне сарри asanne sarri () шуйттан хупаххи şuyttan xupaxxi [ᴅɪᴀʟ] < шуйттан şuyttan sɢ шуйттанӑн şuyttanăn ɢᴇɴ шуйттанӗ şuyttanĕ ᴛᴍʟ шуйттансем şuyttansem ᴘʟ “ᴛᴜʀ şeytan ᴇɴɢ satan, devil ʀᴜs дьявол, сатана, чёрт, бес” () шӗшлӗ курӑкӗ şĕşlĕ kurăkĕ () ᴛᴜʀ eğreltili ᴇɴɢ ferny (covered in or filled with ferns; flanked or surrounded by ferns) ʀᴜs имеющий папоротники; с папоротниками; папоротниковый – Ophioglossaceae [ᴛᴜʀ dilotugiller ᴇɴɢ adder's-tongue family ʀᴜs ужовниковые] – ҫупка курӑк йышӗ śupka kurăk yışĕ (Wikipedia) Ophioglossum vulgatum [ᴛᴜʀ dilotu ᴇɴɢ adder's-tongue, adders-tongue fern, southern adders-tongue ʀᴜs обыкновенный ужовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӗлен курӑкӗ śĕlen kurăkĕ “ᴛᴜʀ yılan otu ᴇɴɢ herb of snake ʀᴜs трава змеи” (Krasnaya Kniga 2019) Botrychium [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гроздовник] – ҫупка курӑкӗ śupka kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Sceptridium multifidum (Botrychium multifidum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ leathery grapefern, leathery moonwort ʀᴜs многораздельный гроздовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – нумай пайлӑ ҫупка курӑк numay paylă śupka kurăk (Krasnaya Kniga 2019) картлӑ ҫупка курӑк kartlă śupka kurăk (Degtyaryov 2017) Botrypus virginianus (Botrychium virginianum) [ᴛᴜʀ Virjinya gazeldili ᴇɴɢ Ø ʀᴜs виргинский гроздовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Виргини ҫупка курӑкӗ Virgini śupka kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) 17 18 Botrychium lunaria [ᴛᴜʀ kulaklı eğrelti ᴇɴɢ moonwort, common moonwort ʀᴜs полулунный гроздовник, лунный гроздовник, ключ-трава] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – уйах ҫупка курӑкӗ uyax śupka kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Salviniaceae [ᴛᴜʀ sueğreltisigiller ᴇɴɢ floating fern family ʀᴜs сальвиниевые] – сальвини йышӗ sal'vini yışĕ (Wikipedia) Salvinia natans [ᴛᴜʀ su eğreltisi ᴇɴɢ floating fern, floating watermoss, floating moss, water butterfly wings ʀᴜs плавающая сальвиния, водяной папоротник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шыв упасарри “ᴛᴜʀ su eğreltisi ᴇɴɢ fern of water ʀᴜs папоротник воды” < шыв şıv ~ шывӑ şıvă sɢ шывӑн şıvăn ɢᴇɴ шывӗ şıvĕ ᴛᴍʟ шывсем şıvsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ su ᴇɴɢ water ʀᴜs вода” (Krasnaya Kniga 2019) сальвини sal'vini (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Dicksonia [ᴛᴜʀ diksonya ᴇɴɢ Ø ʀᴜs диксония] – диксони diksoni sɢ диксонин diksonin ɢᴇɴ диксонийӗ diksoniyĕ ᴛᴍʟ диксонисем diksonisem ᴘʟ (Wikipedia) Dicksonia antarctica (Balantium antarcticum) [ᴛᴜʀ eğreltiotu ağacı ᴇɴɢ soft tree fern, man fern ʀᴜs антарктическая диксония] – Антарктика диксонийӗ Antarktika diksoniyĕ (Wikipedia) Pteridaceae [ᴛᴜʀ baldırıkaragiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs птерисовые, разнолистниковые] – Adiantum capillus-veneris [ᴛᴜʀ baldırıkara ᴇɴɢ Southern maidenhair fern, black maidenhair fern, maidenhair fern, venus hair fern ʀᴜs Ø] – Dennstaedtiaceae (Pteridiaceae, Hypolepidacea) [ᴛᴜʀ eğreltigiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs деннштедтиевые, подчешуйниковые, гиполеписовые] – Pteridium aquilinum [ᴛᴜʀ kartal eğreltisi ᴇɴɢ bracken, brake, common bracken, eagle fern ʀᴜs обыкновенный орляк, обыкновенный папоротник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – упа лаппи upa lappi (Degtyaryov 2017 [орляк обыкновенный]) упа сарри upa sarri (Degtyaryov 2017 [папоротник]) асанне сарри asanne sarri (Degtyaryov 2017 [папоротник]) кашӑк аври курăкĕ kaşăk avri kurăkĕ () Cystopteridaceae [ᴛᴜʀ gevrekeğreltigiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пузырниковые] – Cystopteris fragilis (Cystopteris dickieana) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ brittle bladder-fern, common fragile fern ʀᴜs ломкий пузырник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – патрак упа курӑкӗ patrak upa kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Cystopteris sudetica (Rhizomatopteris sudetica) [ᴛᴜʀ Südet eğreltisi ᴇɴɢ Ø ʀᴜs судетский корневищник, судетский пузырник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Судет курӑкӗ sudet kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Gymnocarpium dryopteris [Рolypodium dryopteris, Dryopteris linneana)] [ᴛᴜʀ baldırıçıplak ᴇɴɢ western oakfern, common oak fern , oak fern, northern oak fern ʀᴜs обыкновенный голокучник, голокучник Линнея, щитовник Линнея, трёхпёрый голокучник, трёхраздельный голокучник, тройчатая многоножка, дриоптерисовый голокучник, щитовниковый голокучник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Линней упа курӑкӗ Linney upa kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Gymnocarpium robertianum (Currania robertiana, Dryopteris robertiana) [ᴛᴜʀ leylek gagalı böbrek eğrelti ᴇɴɢ limestone fern, scented oakfern ʀᴜs голокучник Робертов] – агни упа курӑкӗ agni upa kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Aspleniaceae [ᴛᴜʀ saçakotugiller ᴇɴɢ spleenworts ʀᴜs костенцовые] – Asplenium ceterach (Ceterach officinarum) [ᴛᴜʀ dalakotu ᴇɴɢ rustyback ʀᴜs аптечный костенец, аптечная скребница] – 18 19 Asplenium nidus (Thamnopteris nidus) [ᴛᴜʀ kuşyuvası eğreltisi ᴇɴɢ bird's-nest fern ʀᴜs гнездовой костенец] – Asplenium ruta-muraria [ᴛᴜʀ duvar baldırıkarası ᴇɴɢ wall-rue ʀᴜs постенный костенец, костенец рута постенная] – Asplenium scolopendrium (Phyllitis scolopendrium, Scolopendrium vulgare) [ᴛᴜʀ geyikdili ᴇɴɢ hart'stongue fern ʀᴜs сколопендровый костенец, сколопендровый листовик, обыкновенный листовик, олений язык] – Thelypteridaceae [ᴛᴜʀ ifterigiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs телиптерисовые] – Phegopteris connectilis (Dryopteris phegopteris) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs связывающий фегоптерис, связывающий буковник, буковый фегоптерис, буковый щитовник, буковый телиптерис, обыкновенный буковник, многоножковый фегоптерис] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – бук упа курӑкӗ buk upa kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Thelypteris palustris [ᴛᴜʀ karakız eğreltisi ᴇɴɢ Ø ʀᴜs болотный телиптерис, болотный щитовник, болотный папоротник, опушённый луговой папоротник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх упа курӑкӗ şurlăx upa kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Onocleaceae [ᴛᴜʀ şaheğreltisigiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs оноклеевые ] – Matteuccia struthiopteris [ᴛᴜʀ şah eğreltisi ᴇɴɢ ostrich fern, fiddlehead fern, shuttlecock fern ʀᴜs обыкновенный страусник, германский страусопёр, страусовое перо, веламкуч, разнолистник, чёрный папоротник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хура упа курӑкӗ xura upa kurăkĕ (Degtyaryov 2017) хура упа курӑк xura ula kurăk (Wikipedia) Athyriaceae [ᴛᴜʀ yeleğreltisigiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кочедыжниковые] – Athyrium [ᴛᴜʀ yeleğreltisi (Güner 2012) ᴇɴɢ lady-fern ʀᴜs кочедыжник] – картлӑ курӑк kartlă kurăk (Wikipedia) шӗшлӗ курӑкӗ şĕşlĕ kurăkĕ (Wikipedia) шӗшлӗ курӑк йӑхӗ şĕşlĕ kurăk yăxĕ (Wikipedia) Athyrium filix-femina [ᴛᴜʀ yel eğreltisi ᴇɴɢ lady fern ʀᴜs женский кочедыжник, женский папоротник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ама шӗшлӗ курӑкӗ ama şĕşlĕ kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Diplazium sibiricum (Asplenium crenatum, Athyrium crenatum) [ᴛᴜʀ Sibirya eğreltisi ᴇɴɢ mole-ladder ʀᴜs сибирский орлячок, сибирский диплазиум, городчатый кочедыжник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Ҫӗпӗр упасарри Śĕpĕr upasarri (Krasnaya Kniga 2019) шӗшлӗ курӑкӗ şĕşlĕ kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) картлӑ курӑк kartlă kurăk (Degtyaryov 2017) Dryopteridaceae (Aspidiaceae) [ᴛᴜʀ pilunçgiller (Güner 2012) ᴇɴɢ wood ferns ʀᴜs щитовниковые, аспидиевые] – упа курӑк йышӗ upa kurăk yışĕ (Wikipedia) Dryopteris carthusiana (Dryopteris spinulosa) [ᴛᴜʀ dikenli eğrelti ᴇɴɢ narrow buckler-fern, spinulose woodfern ʀᴜs картузианский щитовник, щитовник Картузиуса, шартрёзский щитовник, шартрский щитовник, игольчатый щитовник, шиповатый щитовник, ланцетогребенчатый щитовник, татарский щитовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӗплӗ упа курӑкӗ yĕplĕ upa kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Dryopteris cristata (Aspidium cristatum) [ᴛᴜʀ taraklı eğrelti ᴇɴɢ crested wood fern, crested buckler-fern ʀᴜs гребенчатый щитовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑллӑ упа курӑкӗ şăllă upa kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Dryopteris expansa (Dryopteris assimilis) [ᴛᴜʀ parpa piluncu (Güner 2012) ᴇɴɢ alpine buckler fern, northern buckler-fern, spreading wood fern ʀᴜs распростёртый щитовник, схожий щитовник] Gafurova 19 20 – сарлашка аттӑк sarlaşka attăk < сарлашка sarlaşka “ᴛᴜʀ iri ᴇɴɢ thick, wide ʀᴜs широкий (говорят только про животных и человека), толстый, широкий” (Krasnaya Kniga 2019) 2014 Flora of Chuvashia Dryopteris filix-mas [ᴛᴜʀ erkek eğrelti ᴇɴɢ male fern, worm fern ʀᴜs мужской щитовник, мужской папоротник, аптечный щитовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – аттӑк курӑк attăk kurăk (Degtyaryov 2017) атӑш курӑкӗ atăş kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Dryopteris fragrans [ᴛᴜʀ kokulu eğrelti ᴇɴɢ fragrant woodfern ʀᴜs пахучий щитовник, душистый щитовник, каменный зверобой, каменный попорядник] – Polystichum braunii [ᴛᴜʀ bayır piluncu (Güner 2012) ᴇɴɢ Braun's hollyfern ʀᴜs многорядник Брауна, папоротник-многорядник Брауна] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шуйттан хупаххи şuyttan xupaxxi (Degtyaryov 2017) Браун упа курӑкӗ Braun upa kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Platycerium bifurcatum [ᴛᴜʀ geyikboynuzu ᴇɴɢ elkhorn fern, common staghorn fern ʀᴜs оленерогий платицериум, дваждывильчатый платицериум] – пӑлан мӑйраки евӗрлӗ платицериум pălan măyraki yevĕrlĕ platitserium (Wikipedia) икхутлавлӑ йӗплӗ платицериум ikxutlavlӑ yĕplĕ platitserium (Wikipedia) Polypodium vulgare [ᴛᴜʀ benekli eğrelti ᴇɴɢ common polypody ʀᴜs обыкновенная многоножка, сладкий папоротник] – Spermatophyta Spermatophyta (Phanerogamae, Magnoliophyta s.lt) [ᴛᴜʀ tohumlu bitkiler ᴇɴɢ spermatophytes, seed plants ʀᴜs семенные растения, сперматофиты] – вӑрӑллӑ ӳсентӑрансем vărăllă üsentăransem (Wikipedia) Gymnospermae Gymnospermae (Pinophytina) [ᴛᴜʀ açıktohumlular ᴇɴɢ gymnosperms ʀᴜs голосеменные, голосеменные растения] – Cycadophyta [ᴛᴜʀ sikadofitler ᴇɴɢ cycads ʀᴜs саговниковидные] – саго евӗрлисем sago yevĕrlisem (Wikipedia) Ginkgophyta [ᴛᴜʀ ginkgofitler ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гинкговые] – гинкго евӗрлисем ginkgo yevĕrlisem (Wikipedia) Gnetophyta [ᴛᴜʀ gnetofitler ᴇɴɢ gnetophytes ʀᴜs гнетовидные] – янкар евӗрлисем yankar yevĕrlisem (Wikipedia) Ephedraceae [ᴛᴜʀ denizüzümügiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs хвойниковые, эфедровые] – Ephedra [ᴛᴜʀ denizüzümü ᴇɴɢ joint-pine, jointfir ʀᴜs хвойник, эфедра] – Ephedra distachya [ᴛᴜʀ denizüzümü ᴇɴɢ joint-pine, jointfir ʀᴜs двухколосковый хвойник, двухколосковая эфедра, двуколосковый хвойник, двуколосковая эфедра, кузьмичова трава, кузьмичёва трава, степня малина] – ик пучахлӑ суя хыр ik puçaxlă suya xır (Degtyaryov 2017) Ephedra monosperma (Ephedra minima) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs односемянный хвойник, односемянная эфедра] – Pinophyta Pinophyta (Coniferophyta, Coniferae) [ᴛᴜʀ pinofitler ᴇɴɢ Ø ʀᴜs соснообразные] – хыр-чӑрӑш евӗрлисем xır-çărăş yevĕrlisem (Wikipedia) 20 21 Pinales (Coniferales) [ᴛᴜʀ kozalaklılar ᴇɴɢ conifers ʀᴜs хвойные, сосные, сосновидные] – лӑсӑ йышшисем lăsă yışşisem (Wikipedia) ᴛᴜʀ iğneyapraklı ağaçlar, ibreli ağaçlar ᴇɴɢ needle-leaved trees ʀᴜs хвойные деревья, хвойные породы – хыр-чӑрӑш xır-çărăş () лӑсӑллӑ йывӑҫсем lăsăllă yıvăśsem () ᴛᴜʀ iğneyapraklı ᴇɴɢ needled, needle-leaved ʀᴜs хвойный – лӑсӑллӑ lăsăllă () ᴛᴜʀ iğneyaprak, ibre ᴇɴɢ needles of conifer trees as pine and fir ʀᴜs хвоя, хвоинка, игла, иглы, игольчатый лист – лӑсӑ lăsă sɢ лӑсӑн lăsăn ɢᴇɴ лӑсси lăssi ᴛᴍʟ лӑсӑсем lăsăsem ᴘʟ () лӑсӗ lăsĕ () лӑс lăs sɢ лӑсӑн lăsăn ɢᴇɴ лӑсси lăssi ᴛᴍʟ лӑссем lăssem ᴘʟ () йӗп yĕp sɢ йӗпӗн yĕpĕn ɢᴇɴ йӗппи çărăş yĕppi ᴛᴍʟ йӗпсем ᴘʟ yĕpsem “ᴛᴜʀ iğne ᴇɴɢ needle ʀᴜs игла, иголка” () ᴛᴜʀ çam gazeli (dibine düşen) ᴇɴɢ fallen needles ʀᴜs опавшая хвоя – ᴛᴜʀ kozalak ᴇɴɢ cone, strobilus ʀᴜs шишка (хвойных деревьев) – йӗкел yĕkel sɢ йӗкелӗн yĕkelĕn ɢᴇɴ йӗкелӗ yĕkelĕ ~ йӗкелли yĕkelli ᴛᴍʟ йӗкелсем yĕkelsem ᴘʟ () икел ikel sɢ икелӗн ikelĕn ɢᴇɴ икелӗ ikelĕ ~ икелли ikelli ᴛᴍʟ икелсем ikelsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ kozalak toplamak ᴇɴɢ to gather cones ʀᴜs собирать шишки, шишковать, добывать кедровые орехи – ᴛᴜʀ kozalaklanmak ᴇɴɢ to have cones ʀᴜs появляться—о шишках (напр. сосны) – ᴛᴜʀ genç kozalaklı ağaç ᴇɴɢ young conifer ʀᴜs молодое хвойное дерево (напр. лиственница. сосна) – ᴛᴜʀ sakız, reçine, katran ᴇɴɢ resin, pitch ʀᴜs смола (древесная), живица – лӑсӑллӑ йывӑҫсен сухӑрӗ lăsăllă yıvăśsen suxărĕ () ᴛᴜʀ sakızlı, reçineli ᴇɴɢ resinous ʀᴜs смолистый, смоляной – ᴛᴜʀ reçineli ağaç ᴇɴɢ resinous tree ʀᴜs смолистое дерево – Pinaceae [ᴛᴜʀ çamgiller ᴇɴɢ pine family ʀᴜs сосновые] – хыр йышӗ xır yışĕ (Wikipedia) Abies [ᴛᴜʀ köknar ᴇɴɢ fir ʀᴜs пихта] – пихта pixta sɢ пихтан pixtan ɢᴇɴ пихти pixti ᴛᴍʟ пихтасем pixtasem ᴘʟ () пихтă pixtă () шур чӑрӑш şur çărăş () шурă чӑрӑш şură çărăş “ᴛᴜʀ ak ladin ᴇɴɢ white spruce ʀᴜs белая ель” < шурӑ şură sɢ шурӑн şurăn ɢᴇɴ шурри şurri ᴛᴍʟ шурӑсем şurăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ak ᴇɴɢ white ʀᴜs белый” () Abies sibirica [ᴛᴜʀ Sibirya köknarı ᴇɴɢ Siberian fir ʀᴜs сибирская пихта] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шур чӑрӑш şur çărăş (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Ҫӗпӗр пихти Śĕpĕr pixti (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) ᴛᴜʀ köknar ormanı, köknarlık ᴇɴɢ fir forest, fir wood ʀᴜs пихтовый лес, пихтарник – пихта вӑрманӗ pixta vărmanĕ () ᴛᴜʀ köknar kabuğu ᴇɴɢ fir bark ʀᴜs кора пихты – ᴛᴜʀ köknar sakızı ᴇɴɢ fir resin ʀᴜs живица, пихтовая смола – пихта сухӑрӗ pixta suxărĕ () ᴛᴜʀ yere yatık büyüyeni ᴇɴɢ creeping fir ʀᴜs стелющаяся пихта, пихтовый стланник; пихтовый подлесок – Abies alba [ᴛᴜʀ Avrupa köknarı ᴇɴɢ European silver fir, silver fir ʀᴜs белая пихта, гребенчатая пихта, белая европейская пихта, европейская пихта] – 21 22 Larix [ᴛᴜʀ melez ᴇɴɢ larch ʀᴜs лиственница] – лиҫван liśvan (Degtyaryov 2017 Wikipedia) лиçвак liśvak () ҫемҫе чӑрӑш śemśe çărăş (Degtyaryov 2017 Wikipedia) ᴛᴜʀ genç melez ᴇɴɢ young larch ʀᴜs молодая лиственница; поросль лиственницы – ᴛᴜʀ melezli ᴇɴɢ with larches ʀᴜs покрытый пихтами, имеющий лиственницы; с лиственницами; заросший лиственницами; лиственничный – ᴛᴜʀ melez ormanı ᴇɴɢ larch forest, larch wood ʀᴜs лиственничный лес, лиственничник – лиственница вӑрманӗ listvennitsa vărmanĕ () ᴛᴜʀ melez kozalağı ᴇɴɢ larch cone ʀᴜs шишка лиственницы – ᴛᴜʀ kozalak katı (melez, ladin) ᴇɴɢ scale (individual plates of larch or spruce cones) ʀᴜs чешуя (обычно еловых, лиственничных шишек) – ᴛᴜʀ (barakaları örtmede kullanılan kozalaklı) ağaç kabuğu ᴇɴɢ bark (of coniferous trees used to cover huts) ʀᴜs кора лиственницы или ели (употребляется для покрытия шалаша) – ᴛᴜʀ melez kabuğu ᴇɴɢ bark of larch ʀᴜs лиственничная кора (шла на покрытие чума), кора лиственницы – ᴛᴜʀ melez sakızı ᴇɴɢ larch galipot (an unrefined turpentine obtained from Siberian larch) ʀᴜs живица, лиственная смола, сера, лиственничная жевательная сера, водорастворимая камедь – ҫемҫе чӑрӑш сухӑрӗ śemśe çărăş suxărĕ () ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs сосулькообразная смола (на деревях), сосулькообразная смола (древесная) – ᴛᴜʀ melez kovuğu ᴇɴɢ larch hollow ʀᴜs дупло лиственницы – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs лиственничный кап беловатого цвета – Larix archangelica (Larix sibirica subsp. archangelica, Larix sukaczewii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs архангельская лиственница, лиственница Сукачева] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Larix decidua [ᴛᴜʀ Avrupa melezi ᴇɴɢ European larch ʀᴜs европейская лиственница, опадающая лиственница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Европа лиҫванӗ Yevropa liśvanĕ (Degtyaryov 2017) Европа ҫемҫе чӑрӑшӗ Yevropa śemśe çărăşĕ (Wikipedia) Larix ×polonica (Larix decidua subsp. polonica) [ᴛᴜʀ Polonya melezi ᴇɴɢ Polish larch ʀᴜs польская лиственница] – Поляк ҫемҫе чӑрӑшӗ Polyak śemśe çărăşĕ (Wikipedia) Larix sibirica [ᴛᴜʀ Sibirya melezi (artık dıt olarak kullanmak gerekecek) ᴇɴɢ Siberian larch, Russian larch ʀᴜs сибирская лиственница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Ҫӗпӗр лиҫванӗ Śĕpĕr liśvanĕ (Degtyaryov 2017) Larix gmelinii (Larix dahurica) [ᴛᴜʀ Dahur melezi ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Гмелина ҫемҫе чӑрӑшӗ Gmelina śemśe çărăşĕ “ᴛᴜʀ Gmelin melezi ᴇɴɢ larch of Gmelin ʀᴜs лиственница Гмелина” (Wikipedia) Larix gmelinii var. gmelinii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – sʏɴ Larix amurensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs амурская лиственница] – Амур ҫемҫе чӑрӑшӗ Amur śemśe çărăşĕ “ᴛᴜʀ Amur melezi ᴇɴɢ larch of amur ʀᴜs лиственница Амура” (Wikipedia) 22 23 sʏɴ Larix cajanderi6 [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Cajander larch ʀᴜs лиственница Каяндера] – Каяндера ҫемҫе чӑрӑшӗ śemśe çărăşĕ “ᴛᴜʀ Cajander melezi ᴇɴɢ larch of Cajander ʀᴜs лиственница Каяндера” (Wikipedia) sʏɴ Larix kamtschatica [ᴛᴜʀ Ø melezi ᴇɴɢ Ø ʀᴜs камчатская лиственница] – Камчатка ҫемҫе чӑрӑшӗ Kamçatka śemśe çărăşĕ (Wikipedia) sʏɴ Larix komarovii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лиственница Комарова] – Комаров ҫемҫе чӑрӑшӗ Komarov śemśe çărăşĕ (Wikipedia) sʏɴ Larix maritima [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – тиӗсҫум ҫемҫе чӑрӑшӗ tiyĕsśum śemśe çărăşĕ (Wikipedia) sʏɴ Larix middendorffii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лиственница Миддендорфа] – Миддендорф ҫемҫе чӑрӑшӗ Middendorf śemśe çărăşĕ (Wikipedia) sʏɴ Larix ochotensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Охот ҫемҫе чӑрӑшӗ Oxot śemśe çărăşĕ (Wikipedia) Larix gmelinii var. japonica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – sʏɴ Larix kurilensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs курильская лиственница] – Курил ҫемҫе чӑрӑшӗ Kuril śemśe çărăşĕ (Wikipedia) Larix gmelinii var. olgensis (Larix olgensis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Olga Bay larch, Olgan larch ʀᴜs ольгинская лиственница] – Ольга ҫемҫе чӑрӑшӗ Ol'ga śemśe çărăşĕ (Wikipedia) sʏɴ Larix lubarskii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Lubarsky larch ʀᴜs лиственница Любарского] – Любарский ҫемҫе чӑрӑшӗ Lyubarskiy śemśe çărăşĕ (Wikipedia) Larix kaempferi (Larix leptolepis) [ᴛᴜʀ Japon melezi ᴇɴɢ Japanese larch ʀᴜs тонкочешуйчатая лиственница, лиственница Кемпфера] – ҫинҫе хупӑлла ҫемҫе чӑрӑш śinśe xupçlla śemśe çărăş (Wikipedia) Larix laricina [ᴛᴜʀ Amerika melezi ᴇɴɢ tamarack, hackmatack, eastern larch, black larch, red larch, American larch ʀᴜs американская лиственница] – американ ҫемҫе чӑрӑшӗ amerikan śemśe çărăşĕ (Wikipedia) Larix occidentalis [ᴛᴜʀ Batı Amerika melez çamı ᴇɴɢ western larch ʀᴜs западная лиственница] – анӑҫ ҫемҫе чӑрӑшӗ anăś śemśe çărăşĕ (Wikipedia) Picea [ᴛᴜʀ ladin ᴇɴɢ spruce ʀᴜs ель, ёлка] – чӑрӑш çărăş sɢ чӑрӑшӑн çărăşăn ɢᴇɴ чӑрӑшӗ çărăşĕ ᴛᴍʟ чӑрӑшсем çărăşsem ᴘʟ (Wikipedia) ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs развесистая ель – лӑс чӑрӑш lăs çărăş () ᴛᴜʀ ufak ladin ᴇɴɢ little spruce ʀᴜs елочка – пӗчӗк чӑрӑш pĕçĕk çărăş () ᴛᴜʀ ladin kozalağı ᴇɴɢ spruce cone ʀᴜs еловая шишка, еловые шишки – чӑрӑш йӗкелӗ çărăş yĕkelĕ () чӑрӑш икелӗ çărăş ikelĕ () ᴛᴜʀ kozalak katı (melez, ladin) ᴇɴɢ scale (individual plates of larch or spruce cones) ʀᴜs чешуя (обычно еловых, лиственничных шишек) – ᴛᴜʀ ladin iğnesi, ladin yaprağı ᴇɴɢ spruce needle ʀᴜs еловая хвоя, хвоя ели – чӑрӑш лӑсси çărăş lăssi () чӑрӑш йӗппи çărăş yĕppi () Aimo Kaarlo Cajander (1879 – 1943) was Finnish botanist and the Prime Minister of Finland up to the Winter War. 6 23 24 ᴛᴜʀ ladin kabuğu ᴇɴɢ spruce bark ʀᴜs кора ели – ᴛᴜʀ ladin sakızı ᴇɴɢ spruce resin ʀᴜs еловая смола – чӑрӑш сухӑрӗ çărăş suxărĕ () ᴛᴜʀ ladin ormanı ᴇɴɢ spruce forest, spruce wood ʀᴜs еловый лес, ельник – чӑрӑш вӑрманӗ çărăş vărmanĕ () ᴛᴜʀ ladin tahtası, ladin kerestesi ᴇɴɢ spruce board ʀᴜs еловая доска – чӑрӑш хӑма çărăş xăma () Picea abies (Picea excelsa) [ᴛᴜʀ Avrupa ladini ᴇɴɢ Norway spruce, European spruce ʀᴜs обыкновенная ель, европейская ель] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ахаль чӑрӑш axal' çărăş (Wikipedia) чӑрӑш çărăş (Degtyaryov 2017) Picea ×fennica (Picea abies var. fennica; P. abies × P. obovata) [ᴛᴜʀ Finlandiya ladini ᴇɴɢ Ø ʀᴜs финская ель] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Picea obovata (Picea abies subsp. obovata) [ᴛᴜʀ Sibirya ladini ᴇɴɢ Siberian spruce ʀᴜs сибирская ель] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Ҫӗпӗр чӑрӑшӗ Śĕpĕr çărăşĕ (Degtyaryov 2017) Picea pungens [ᴛᴜʀ mavi ladin ᴇɴɢ blue spruce, green spruce, white spruce, Colorado blue spruce, Colorado spruce ʀᴜs колючая ель, голубая ель, американская ель] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сенкер чӑрӑш senker çărăş () чакӑр чӑрӑш çakăr çărăş (Degtyaryov 2017) Picea engelmannii [ᴛᴜʀ Engelmann ladini ᴇɴɢ Engelmann spruce, white spruce, mountain spruce, silver spruce ʀᴜs ель Энгельмана] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Picea orientalis [ᴛᴜʀ Doğu ladini ᴇɴɢ Oriental spruce, Caucasian spruce ʀᴜs восточная ель] – кавказ чӑрӑшӗ kavkaz çărăşĕ (Wikipedia) Picea glauca [ᴛᴜʀ ak ladin ᴇɴɢ white spruce ʀᴜs сизая ель, канадская ель, белая ель] – шурӑ чӑрӑш şură çărăş (Wikipedia) Picea jezoensis (Picea ajanensis7) [ᴛᴜʀ Yezo ladini ᴇɴɢ dark-bark spruce, Ezo spruce, Yezo spruce, Jezo spruce ʀᴜs аянская ель, иезская ель] – Саян чӑрӑшӗ Sayan çărăşĕ (sic) “ᴛᴜʀ Sayan melezi ᴇɴɢ larch of Sayan (Mountains) ʀᴜs ель Саяна” (Wikipedia) Picea mariana [ᴛᴜʀ kara ladin ᴇɴɢ black spruce ʀᴜs чёрная ель, канадская ель] – хура чӑрӑш xura çărăş (Wikipedia) Pinus [ᴛᴜʀ çam ᴇɴɢ pine ʀᴜs сосна] – хыр xır sɢ хырӑн xırăn ɢᴇɴ хырӗ xırĕ ᴛᴍʟ хырсем xırsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ çam iğnesi ᴇɴɢ pine needle ʀᴜs сосновая хвоя, хвоя сосны, иглы сосны – хыр лӑсси xır lăssi () хыр йӗппи xır yĕppi sɢ хыр йӗпписем xır yĕppisem ᴘʟ () хыр çулçи xır śulśi () хыр шулчи xır şulçi () ᴛᴜʀ çam kozalağı ᴇɴɢ pine cone ʀᴜs сосновая шишка – хыр йӗкелӗ xır yĕkelĕ () хырӑ икелли xıră ikelli () ᴛᴜʀ çam odunu ᴇɴɢ pine firewood, pine forest ʀᴜs сосновые дрова – ᴛᴜʀ çam sakızı, çam reçinesi ᴇɴɢ pine resin ʀᴜs сосновая смола; обл. сера – хыр сухӑрӗ xır suxărĕ () The Latin specific epithet ajanensis (ayanensis) derives from Ayan (Ая́н < Yakut Turkic Айаан Ayaan), a rural locality (a selo) and the administrative center of Ayano-Maysky District of Khabarovsk Krai, Russia, located on the shore of a well-protected bay of the Sea of Okhotsk, 1,447 kilometers from Khabarovsk and 631 kilometers by sea from Nikolayevsk-on-Amur. 7 24 25 ᴛᴜʀ çamlı ᴇɴɢ with pine ʀᴜs имеющий сосны; с соснами; сосновый – ᴛᴜʀ çamlı yer ᴇɴɢ place with pine ʀᴜs место, заросшее соснамн – ᴛᴜʀ çam ormanı, çamlık ᴇɴɢ pinewood, pine forest ʀᴜs бор, сосновый бор, сосновый лес – хыр вӑрманӗ xır vărmanĕ () ᴛᴜʀ çam tahtası, çam kerestesi ᴇɴɢ pine board ʀᴜs сосновая доска – хыр хӑма xır xăma () ᴛᴜʀ çam dikmek ᴇɴɢ to plant pines cone ʀᴜs посадить сосны – хыр ларт xır lart () ᴛᴜʀ fıstık çamı ᴇɴɢ nut pine ʀᴜs кедровая сосна, кедр] – кедр kedr sɢ кедрӗн kedrĕn ɢᴇɴ кедрӗ kedrĕ ᴛᴍʟ кедрсем kedrsem ᴘʟ < Russian кедр () Pinus sibirica [ᴛᴜʀ Sibirya fıstık çamı (böş8) ᴇɴɢ Siberian pine ʀᴜs сибирская кедровая сосна, сибирская сосна, сибирский кедр, кедр, ореховое деребо] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Ҫӗпӗр хырӗ Śĕpĕr xırĕ (Degtyaryov 2017) Ҫӗпӗр кедрӗ Śĕpĕr kedrĕ () кедр хырӗ kedr xırĕ (Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ fıstık çam ağacı, fıstık ağacı ᴇɴɢ pine nut tree ʀᴜs кедровое дерево, кедр – кедр йывӑҫҫи kedr yıvăśśi () ᴛᴜʀ genç fıstık çamı ᴇɴɢ young pine ʀᴜs молодой кедр, молодые побеги кедра – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs старый (кряжистый) кедр – ᴛᴜʀ yayık fıstık çamı ᴇɴɢ spreading pine ʀᴜs ветвистый кедр, развесистый кедр – ᴛᴜʀ fıstık çamı ormanı, fıstıklık ᴇɴɢ nut pine forest ʀᴜs кедровый бор, кедровый лес, кедровник, кедрач обл. – кедр вӑрманӗ kedr vărmanĕ () ᴛᴜʀ fıstık kozalağı ᴇɴɢ pine nut cone ʀᴜs кедровая шишка (кедровые шишки) – кедр йӗкелли kedr yĕkelli () ᴛᴜʀ kozalak toplamak ᴇɴɢ to gather cones ʀᴜs ходить за орехами, шишковать (обл.), собирать кедровые шашки, аготавливать кедровые шишки, добывать кедровые шишки – ᴛᴜʀ kozalak toplatmak ᴇɴɢ ʀᴜs послать за кедровыми шишками – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs шелуха кедровых шишек – ᴛᴜʀ çam fıstığı (kabuklu) ᴇɴɢ pine nut (whole seed with hull) ʀᴜs неочищенный кедровый орех – кедр мӑйӑрӗ kedr măyărĕ () вӗтӗ мӑйӑр vĕtĕ măyăr “ᴛᴜʀ ufak ceviz ᴇɴɢ small nut ʀᴜs мелкий орех” < вӗтӗ vĕtĕ sɢ вӗтӗн vĕtĕn ɢᴇɴ вĕтти vĕtti ᴛᴍʟ вӗтӗсем vĕtĕsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ küçük, ufak ᴇɴɢ little, small ʀᴜs мелкий, частый” () вӗт-мӑйӑр vĕt-măyăr () хӗр мӑйри xĕr măyri () Ӗрпӗт мӑйӑри Ĕrpĕt măyări < Ӗрпӗт Ĕrpĕt “ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs Ирбит (город)” () ᴛᴜʀ gömlekli iç fıstık (çam fıstığının dış zarı soyulmamış kahverengi içi) ᴇɴɢ dehulled brown kernel of pine nut ʀᴜs ядро кедрового ореха, ядро ореха, ядрышко, очищенный кедровый орех, вылущенный кедровый орех – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs наливаться соком – ᴛᴜʀ içli fıstık ᴇɴɢ ʀᴜs с зерном; с ядром (об орехе) – ᴛᴜʀ gömleksiz iç fıstık (çam fıstığının dış zarı soyulmuş beyaz içi) ᴇɴɢ dehulled white kernel of pine nut ʀᴜs белое ядро кедрового ореха, ядро ореха, ядрышко – 8 Türkçenin özüne geri dönüş: bitkiye masabaşında “Sibirya fıstık çamı” demek yerine artık “böş” demek ve yaygınlaştırmak gerekiyor. 25 26 ᴛᴜʀ olgunlaşmamış fıstık ᴇɴɢ unripe pine nut ʀᴜs орех с белым, ещё неспелым ядром – ᴛᴜʀ süt fıstık ᴇɴɢ creamy unripe pine nut ʀᴜs кедровый орех молочной спелости – ᴛᴜʀ yarı olgunlaşmış fıstık ᴇɴɢ semi-ripe pine nut ʀᴜs орех с темнеющим, поспевающим ядром – ᴛᴜʀ olgunlaşmış fıstık ᴇɴɢ ripe pine nut ʀᴜs орех с тёмным, спелым ядром – ᴛᴜʀ düşüntü fıstık ᴇɴɢ windfall (fruit that has fallen from a tree naturally, as from wind) nut ʀᴜs паданка, опавшая к весне кедровая шишка, опавшая кедровая шишка, паданец (фруктовый плод, упавший с дерева), кедровые шишки, упавшие на землю – ᴛᴜʀ düşüntü toplamak ᴇɴɢ to gather windfalls ʀᴜs собирать весной опавшие кедровые шишки – ᴛᴜʀ fıstık tokmağı (kozalağını dökmesi için ağacın gövdesine vurulur) ᴇɴɢ large wooden mallet (for beating pine nuts) ʀᴜs большая деревянная колотушка (для битья кедровых орехов), молот-колот, колот для сбивания кедровых шишек9 – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs пареные орехи – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs калёные орехи – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs сушёные орехи – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs ореховое масло – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs ореховое печенье – ʀᴜs блюдо, приготовленное из жаренных кедровых орехов – ᴛᴜʀ tokmaklamak (kozalağını dökmesi için ağacın gövdesine tokmakla vurmak) ᴇɴɢ to beat, to thrash ʀᴜs бить колотушкой, колотить (бить колотом по стволам кедров, чтобы сбить шишки) – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs собирать орехи – мӑйӑр тат măyăr tat () ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs сбор орехов – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs совместно собирать орехи – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs заставить собирать орехи – ᴛᴜʀ fıstık kabuğu ᴇɴɢ pine nut shell ʀᴜs скорлупа кедрового ореха, скорлупа кедрового орешка, скорлупа ореха – ᴛᴜʀ fıstık kırmak, kabuğunu kırıp içini çıkarmak ᴇɴɢ to crack nuts, to peel nuts ʀᴜs лущить (кедровую шишку), щёлкать орехи, шелушить орехи, шелушить (кедровый орех), грызть орехи, очищать ядро кедрового ореха от скорлупы, орешничать, заготавливать кедровый орех – ᴛᴜʀ fıstık kavurmak ᴇɴɢ to roast pine nuts ʀᴜs калить орехи – ᴛᴜʀ kozalak katı (fıstık çamı) ᴇɴɢ scale (individual plates of nut pine cones) ʀᴜs 1. вышелушенная кедровая шишка без чешуек; 2. чешуйка (кедровой шишки) – А. А. Лебедева и А. В. Сафьянова (Промысел кедрового ореха в Сибири. Советская этнография. 1979. С. 107-117.): В разных местах колот называли различно: в Прибайкалье и Забайкалье — «колот», «побойка», в Западной Сибири— «бат», «бот», «барц» 9 26 27 ᴛᴜʀ fıstık sakızı ᴇɴɢ siberian pine resin ʀᴜs кедровая живица, кедровая смола – кедр сухӑрӗ kedr suxărĕ () ᴛᴜʀ fıstık çamının alt kalın dalı ᴇɴɢ lower thick branch of pine nut ʀᴜs нижняя толстая ветвь кедра – ᴛᴜʀ çam gazeli (fıstık çamının dibine düşen) ᴇɴɢ fallen needles of nut pine опавшая хвоя (слой опавшей кедровой хвои) – ᴛᴜʀ çamlık, böşlük ᴇɴɢ pinery, pinewood, pinetum (forest or grove where Siberian pine trees are grown) ʀᴜs кедровая роща – ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ press cake, oil cake ʀᴜs [?кедровый] жмых – Pinus sylvestris [ᴛᴜʀ sarı çam ᴇɴɢ Scots pine, Scotch pine, European red pine, Baltic pine ʀᴜs обыкновенная сосна] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ахаль хыр axal' хыр (Wikipedia) хыр xır (Degtyaryov 2017) Pinus sylvestris var. cretacea [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs меловая сосна] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Pinus halepensis [ᴛᴜʀ Halep çamı ᴇɴɢ Aleppo pine ʀᴜs алеппская сосна, иерусалимская сосна] – Алеппа хырĕ Aleppa xırĕ “ᴛᴜʀ Halep çamı ᴇɴɢ pine of Aleppo ʀᴜs сосна Алеппо” (Wikipedia) Pinus virginiana [ᴛᴜʀ Virjinya çamı ᴇɴɢ Virginia pine, scrub pine, Jersey pine ʀᴜs виргинская сосна] – Вирджин хырӗ Vircin xırĕ (Wikipedia) Cupressaceae [ᴛᴜʀ selvigiller ᴇɴɢ cypress family ʀᴜs кипарисовые] – уртӑш йышӗ urtăş yışĕ (Wikipedia) кипарис йышшисем kiparis yışşisem (Wikipedia) Thuja occidentalis [ᴛᴜʀ Batı mazısı ᴇɴɢ northern white cedar, eastern white cedar, arborvitae ʀᴜs западная туя] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – туя tuya (Degtyaryov 2017) ӑвӑм ăvăm (Degtyaryov 2017) Cupressus [ᴛᴜʀ servi, selvi ᴇɴɢ cypress ʀᴜs кипарис, кипарисовое дерево] – кипарис kiparis sɢ кипарисӑн kiparisăn ɢᴇɴ кипарисӗ kiparisĕ ᴛᴍʟ кипариссем kiparissem ᴘʟ < Russian кипари́с (Wikipedia) кипарис йывӑҫӗ kiparis yıvăśĕ () ᴛᴜʀ servi dalı ᴇɴɢ cypress branch ʀᴜs кипарисовая ветка – кипарис турачӗ kiparis turaçĕ () Cupressus sempervirens [ᴛᴜʀ servi, selvi ᴇɴɢ Mediterranean cypress, Italian cypress, Tuscan cypress, Persian cypress, pencil pine ʀᴜs вечнозелёный кипарис] – пӗрмай ешӗл кипарис pĕrmay yeşĕl kiparis (Wikipedia) Cupressus sempervirens var. pyramidalis (C. sempervirens var. stricta) [ᴛᴜʀ ehrami servi ᴇɴɢ pyramidal cypress ʀᴜs стройный кипарис] – яштака кипарис yaştaka kiparis () Juniperus [ᴛᴜʀ ardıç ᴇɴɢ juniper ʀᴜs можжевельник] – уртӑш urtăş sɢ уртӑшӑн urtăşăn ɢᴇɴ уртӑшӗ urtăşĕ ᴛᴍʟ уртӑшсем urtăşsem ᴘʟ () уртӑш йывӑҫӗ urtăş yıvăśĕ () уртӑш йывӑҫҫи urtăş yıvăśśi () нӑхӑт йывӑҫӗ năxăt yıvăśĕ () учча йывӑҫҫи uçça yıvăśśi [ᴅɪᴀʟ] < учча uçça “ᴛᴜʀ bekar (evlenmemiş) ᴇɴɢ single (not married) ʀᴜs холостой, неженатый” () ломи-хоши lomi-xoşi () ᴛᴜʀ ardıç yemişi ᴇɴɢ juniper berry ʀᴜs можжевёловая ягода, шишкоягод можжевельника] – уртӑш ҫырли urtăş śırli sɢ уртӑш ҫырлисем urtăş śırlisem ᴘʟ () Juniperus communis [ᴛᴜʀ ardıç ᴇɴɢ common juniper ʀᴜs обыкновенный можжевельник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – уртӑш urtăş sɢ уртӑшӑн urtăşăn ɢᴇɴ уртӑшӗ urtăşĕ ᴛᴍʟ уртӑшсем urtăşsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) уртӑш йывӑҫҫи urtăş yıvăśśi (Krasnaya Kniga 2019) ахаль уртӑш axal' urtăş (Wikipedia) 27 28 Juniperus communis var. communis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – sʏɴ Juniperus caucasica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кавказский можжевельник] – кавказ уртӑшӗ kavkaz urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus communis var. saxatilis (Juniperus sibirica) [ᴛᴜʀ bodur ardıç ᴇɴɢ alpine juniper ʀᴜs сибирский можжевельник] – Juniperus sabina [ᴛᴜʀ kara ardıç ᴇɴɢ savin juniper, savin ʀᴜs казацкий можжевельник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хусах уртӑшӗ xusax urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus sabina var. davurica (Juniperus davurica) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Dahurian junipr можжевельник] – Даури уртӑшӗ Dauri urtăşĕ (Wikipedia) ʀᴜs даурский Juniperus pseudosabina [ᴛᴜʀ Türkistan ardıcı ᴇɴɢ Turkestan juniper, dwarf black juniper ʀᴜs ложноказацкий можжевельник, ложноказацкая арча] – суя хусах уртӑшӗ suya xusax urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus ashei [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ashe juniper, mountain cedar, blueberry juniper, post cedar ʀᴜs мексиканский можжевельник] – Мексика уртӑшӗ Meksika urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus barbadensis [ᴛᴜʀ Barbados ardıcı ᴇɴɢ West Indian red cedar; West Indies juniper ʀᴜs барбадосский можжевельник] – Барбадос уртӑшӗ Barbados urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus bermudiana [ᴛᴜʀ Bermuda ardıcı ᴇɴɢ Bermuda cedar, Bermuda juniper ʀᴜs бермудский можжевельник] – Бермуд уртӑшӗ Bermud urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus blancoi [ᴛᴜʀ Blanco ardıcı ᴇɴɢ Blanco's juniper ʀᴜs можжевельник Бланко] – Бланко уртӑшӗ Blanko urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus brevifolia [ᴛᴜʀ Azor ardıcı ᴇɴɢ Azores juniper ʀᴜs азорский можжевельник] – Азор уртӑшӗ Azor urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus californica [ᴛᴜʀ Kaliforniya ardıcı ᴇɴɢ California juniper ʀᴜs калифорнийский можжевельник] – Калифорни уртӑшӗ Kaliforni urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus cedrus [ᴛᴜʀ sedir ardıcı ᴇɴɢ Canary Islands juniper ʀᴜs древесный можжевельник, кедровый можжевельник] – кедр уртӑшӗ kedr urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus chinensis [ᴛᴜʀ Çin ardıcı ᴇɴɢ Chinese juniper ʀᴜs китайский можжевельник] – Китай уртӑшӗ Kitay urtăşĕ (Wikipedia) sʏɴ Juniperus sheppardii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs можжевельник Шеппарда] – Шеппард уртӑшӗ Şeppard urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus deppeana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ alligator juniper, checkerbark juniper ʀᴜs толстокорый можжевельник] – хулӑм хупӑллӑ уртӑш xulăm xupăllă urtăş (Wikipedia) Juniperus drupacea [ᴛᴜʀ andız ᴇɴɢ Syrian juniper ʀᴜs косточковый можжевельник] – шӑмӑлла уртӑш şămăllă urtăş (Wikipedia) Juniperus excelsa [ᴛᴜʀ boz ardıç ᴇɴɢ Greek juniper ʀᴜs высокий можжевельник] – ҫӳллӗ уртӑш śüllĕ urtăş (Wikipedia) Juniperus flaccida var. martinezii (Juniperus martinezii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs можжевельник Мартинеса] – Мартинес уртӑшӗ Martines urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus foetidissima [ᴛᴜʀ kokar ardıç ᴇɴɢ foetid juniper, stinking juniper ʀᴜs вонючий можжевельник] – шӑршлӑ уртӑш şărşlă urtăş (Wikipedia) 28 29 Juniperus formosana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Formosan juniper ʀᴜs формозский можжевельник] – Формоз уртӑшӗ Formoz urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus grandis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Sierra juniper, Sierra western juniper, western juniper ʀᴜs крупный можжевельник] – шултра уртӑш şultra urtăş < шултра şultra ~ шолтра şoltra sɢ шултран şoltran ɢᴇɴ шултри şultri ᴛᴍʟ шултрасем şultrasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ iri, büyük ᴇɴɢ large, great, big ʀᴜs крупный, большой; крупное” (Wikipedia) Juniperus horizontalis [ᴛᴜʀ yayılıcı ardıç ᴇɴɢ creeping juniper, creeping cedar ʀᴜs распростёртый можжевельник, горизонтальный можжевельник] – лапсӑрка уртӑш lapsărka urtăş (Wikipedia) Juniperus indica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ black juniper ʀᴜs индийский можжевельник] – Индий уртӑшӗ İndiy urtăşĕ (Wikipedia) sʏɴ Juniperus wallichiana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs можжевельника Валлиха] – Валлих уртӑшӗ Vallix urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus komarovii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Komarov's juniper ʀᴜs можжевельник Комарова] – Комаров уртӑшӗ Komarov urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus macrocarpa [ᴛᴜʀ deniz ardıcı ᴇɴɢ large-fruited juniper ʀᴜs крупноплодный можжевельник] – шултра ҫимӗҫлӗ уртӑш шултра śimĕślĕ urtăş < шултра şultra ~ шолтра şoltra sɢ шултран şoltran ɢᴇɴ шултри şultri ᴛᴍʟ шултрасем şultrasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ iri, büyük ᴇɴɢ large, great, big ʀᴜs крупный, большой; крупное” (Wikipedia) Juniperus maritima [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ seaside juniper ʀᴜs приморский можжевельник] – тинӗс хӗрринчи уртӑш tinĕs xĕrrinçi urtăş (Wikipedia) Juniperus monosperma [ᴛᴜʀ tek tohumlu ardıç ᴇɴɢ one-seed juniper ʀᴜs односемянный можжевельник] – пӗр вӑрӑллӑ уртӑш pĕr vărăllă urtăş (Wikipedia) Juniperus monticola [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ mountain juniper ʀᴜs нагорный можжевельник] – ту уртӑшӗ tu urtăşĕ “ᴛᴜʀ dağ ardıcı ᴇɴɢ juniper of mountain ʀᴜs можжевельник горы” < ту tu sɢ тӑвӗн tăvĕn ɢᴇɴ тӑвӗ tăvĕ ᴛᴍʟ тусем tusem ᴘʟ “ᴛᴜʀ dağ ᴇɴɢ mountain ʀᴜs гора” (Wikipedia) Juniperus occidentalis [ᴛᴜʀ Batı ardıcı ᴇɴɢ western juniper ʀᴜs западный можжевельник] – анӑҫ уртӑшӗ anăś urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus osteosperma [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Utah juniper ʀᴜs жёсткосемянный можжевельник] – хытӑ вӑрӑллӑ уртӑш xıtă vărăllă urtăş (Wikipedia) Juniperus oxycedrus [ᴛᴜʀ katran ardıcı ᴇɴɢ cade, cade juniper, prickly juniper, prickly cedar, sharp cedar ʀᴜs колючий можжевельник, красный можжевельник] – йӗпленчӗк уртӑш yĕlpençĕk urtăş (Wikipedia) хӗрлӗ уртӑш xĕrlĕ urtăş “ᴛᴜʀ kızıl ardıç ᴇɴɢ red juniper ʀᴜs красный можжевельник” < хӗрлӗ xĕrlĕ “ᴛᴜʀ kızıl ᴇɴɢ red ʀᴜs красный, алый” (Wikipedia) Juniperus phoenicea [ᴛᴜʀ Finike ardıcı ᴇɴɢ Phoenicean juniper ʀᴜs красноплодный можжевельник] – хӗрлӗ ҫимӗҫлӗ уртӑш xĕrlĕ śimĕślĕ urtăş “ᴛᴜʀ kızıl yemişli ardıç ᴇɴɢ red-fruited juniper ʀᴜs красноплодный можжевельник” (Wikipedia) Juniperus pinchotii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Pinchot juniper, redberry juniper ʀᴜs можжевельник Пинчота] – Пинчот уртӑшӗ Pinçot urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus polycarpos [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Persian juniper ʀᴜs многоплодный можжевельник] – нумай ҫимӗҫлӗ уртӑш numay śimĕślĕ urtăş “ᴛᴜʀ çok yemişli ardıç ᴇɴɢ very fruited juniper ʀᴜs многоплодный можжевельник” < (Wikipedia) 29 30 Juniperus procera [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ African juniper, African pencil-cedar, East African juniper, East Africancedar, Kenya-cedar ʀᴜs восточно-африканский можжевельник] – Тухӑҫ Африка уртӑшӗ Tuxăś Afrika urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus procumbens [ᴛᴜʀ saksı ardıcı ᴇɴɢ Japanese garden juniper ʀᴜs лежачий можжевельник] – выртакан уртӑш vırtakan urtăş (Wikipedia) Juniperus przewalskii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Przewalski's juniper ʀᴜs можжевельник Пржевальского] – Пржевальски уртӑшӗ Prjeval'ski urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus recurva [ᴛᴜʀ Birmanya ardıcı ᴇɴɢ Himalayan juniper, drooping juniper ʀᴜs отогнутый можжевельник, повислый можжевельник] – авнӑ уртӑш avnă urtăş (Wikipedia) Juniperus rigida [ᴛᴜʀ sert yapraklı ardıç ᴇɴɢ temple juniper ʀᴜs твёрдый можжевельник, твёрдолистный можжевельник, жёсткий можжевельник] – хытӑ уртӑш xıtă urtăş (Wikipedia) Juniperus rigida subsp. conferta (Juniperus conferta) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ shore juniper ʀᴜs прибрежный можжевельник] – ҫыр уртӑшӗ śır urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus saltillensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Saltillo juniper ʀᴜs можжевельник Салтилло] – Салтилло уртӑшӗ Santillo urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus scopulorum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Rocky Mountain juniper ʀᴜs скальный можжевельник] – хысак уртӑшӗ xısak urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus semiglobosa [ᴛᴜʀ Orta Asya ardıcı ᴇɴɢ Himalayan pencil juniper ʀᴜs полушаровидный можжевельник] – ҫурма шар уртӑш śurma şar urtăş (Wikipedia) Juniperus squamata [ᴛᴜʀ Himalaya ardıcı ᴇɴɢ flaky juniper, Himalayan juniper ʀᴜs чешуйчатый можжевельник] – вӗтӗ хупӑллӑ уртӑш vĕtĕ xupăllă urtăş (Wikipedia) Juniperus standleyi [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Standley's juniper ʀᴜs можжевельник Стенли] – Стенли уртӑшӗ Stenli urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus taxifolia [ᴛᴜʀ porsuk yapraklı ardıç ᴇɴɢ Bonin Islands juniper ʀᴜs тиссолистный можжевельник] – тис ҫулҫиллӗ уртӑш tis śulśillĕ urtăş (Wikipedia) Juniperus thurifera [ᴛᴜʀ günlük ardıcı ᴇɴɢ Spanish juniper ʀᴜs ладанный можжевельник] – ладан уртӑшӗ ladan urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus tibetica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Tibetan juniper ʀᴜs тибетский можжевельник] – Тибет уртӑшӗ Tibet urtăşĕ (Wikipedia) Juniperus virginiana [ᴛᴜʀ kurşunkalem ardıcı ᴇɴɢ red cedar, eastern red cedar, Virginian juniper, eastern juniper, red juniper ʀᴜs вирджинский можжевельник] – Вирджини уртӑшӗ Vircini urtăşĕ (Wikipedia) Magnoliophyta sensu stricto Magnoliophytina Angiospermae (Magnoliophytina, Magnoliophyta) [ᴛᴜʀ kapalıtohumlular ᴇɴɢ flowering plants, angiosperms ʀᴜs цветковые растения, покрытосеменные] – чечеклӗ ӳсентӑрансем çeçeklĕ üsentăransem (Wikipedia) витӗннӗ вӑрӑ йышшисем vitĕnnĕ vără yışşisem (Wikipedia) витӗннӗ вӑрӑллӑ vitĕnnĕ vărăllă (Wikipedia) Dicotyledoneae (Magnoliopsida, Magnoliatae) – [ᴛᴜʀ iki çenekliler ᴇɴɢ dicotyledons ʀᴜs двудольные, двусемядольные, двусемянодольные, магнолиопсиды] – икӗ чӗрӗклисем ikĕ çĕrĕklisem (Wikipedia) 30 31 Nymphaeales Nymphaeaceae [ᴛᴜʀ nilüfergiller ᴇɴɢ water lilies ʀᴜs кувшинковые, нимфейные] – кӑкшӑм курӑк йышӗ kurăk yışĕ (Wikipedia) Nuphar lutea [ᴛᴜʀ sarı nilüfer ᴇɴɢ yellow water lily, brandy-bottle, spadderdock ʀᴜs жёлтая кубышка, жёлтая кувшинка, кубышечник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шыв хупаххи şıv xupaxxi (Degtyaryov 2017) шыв хупахӗ şıv xupaxĕ () сарӑ шыв хупаххи sară şıv xupaxxi (Degtyaryov 2017 Wikipedia) сарӑ кӑкшӑм курӑкӗ sară kăkşăm kurăkĕ (Wikipedia) кӑкшӑм курӑкӗ kăkşăm kurăkĕ () кӑкшӑм kăkşăm () куткӗрчен kutkĕrçen () кӗкӗрчен kĕkĕrçen () кӳкӗрчен чечекӗ kükĕrçen çeçekĕ () кӗтӗрчен вутти kĕtĕrçen vutti () кӗкӗрӗлчен kĕkĕrĕlçen () Nuphar ×spenneriana (Nuphar ×intermedia < N. lutea × N. pumila) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кубышка Спеннера] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Nuphar pumila [ᴛᴜʀ küçük nilüfer ᴇɴɢ least water lily, small yellow pond-lily, dwarf water lily ʀᴜs малая кубышка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӗчӗк кӗкӗрӗлчен pĕçĕk kĕkĕrĕlçen (Krasnaya Kniga 2019) пӗчӗк шыв хупаххи pĕçĕk şıv xupaxxi (Krasnaya Kniga 2019) Nymphaea alba [ᴛᴜʀ ak nilüfer ᴇɴɢ European white water lily, white water rose, white nenuphar ʀᴜs белая кувшинка, водяная лилия] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑкшӑм курӑкӗ kăkşăm kurăkĕ (Degtyaryov 2017) кӳкӗрчен kükĕrçen (Degtyaryov 2017) шыв сарани şıv sarani () лапша курӑкӗ lapşa kurăkĕ < лапша lapşa “ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs медлительный; неповоротливый, неуклюжий” () Nymphaea ×borealis (N. candida × N. alba) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs северная кувшинка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Nymphaea candida (Nymphaea alba subsp. candida) [ᴛᴜʀ akça nilüfer ᴇɴɢ white water lily ʀᴜs снежнобелая кувшинка, белоснежная кувшинка, чистобелая кувшинка, белая кувшинка, чисто белая кувшинка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑкшӑм курӑкӗ kăkşăm kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) кӳкӗрчен kükӗrçen (Krasnaya Kniga 2019) Nymphaea ×sundvickii (N. tetragona × N. candida) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кувшинка Сандвика ] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia Nymphaea tetragona [ᴛᴜʀ bodur nilüfer ᴇɴɢ pygmy water-lily, Finnish water-lily ʀᴜs четырёхгранная кувшинка, малая кувшинка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Austrobaileyales Schisandra chinensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ magnolia-vine, Chinese magnolia-vine, schisandra, magnolia berry ʀᴜs китайский лимонник] – Китай лимонникӗ Kitay limonnikĕ (Wikipedia) Piperales Aristolochiaceae Aristolochiaceae [ᴛᴜʀ lohusaotugiller ᴇɴɢ birthwort family ʀᴜs кирказоновые] – кирказон йышӗ kirkazon yışĕ (Wikipedia) Asarum europaeum [ᴛᴜʀ afşarotu ᴇɴɢ asarabacca, European wild ginger, hazelwort, wild spikenard ʀᴜs европейский копытень, обыкновенный копытень] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – урпа курӑкӗ urpa kurăkĕ (Degtyaryov 2017) кӑвакал туни kăvakal tuni () Aristolochia clematitis [ᴛᴜʀ lohusaotu ᴇɴɢ European birthwort ʀᴜs ломоносовидный кирказон, обыкновенный кирказон] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – улма ути ulma uti (Degtyaryov 2017) 31 32 Piperaceae Piperaceae [ᴛᴜʀ karabibergiller ᴇɴɢ pepper family ʀᴜs перечные, перцевые] – Pepper [ᴛᴜʀ biber ᴇɴɢ pepper ʀᴜs перец] – пӑрӑҫ părăś sɢ пӑрӑҫӑн părăśăn ɢᴇɴ пӑрӑҫӗ părăśĕ ᴛᴍʟ пӑрӑҫсем părăśsem ᴘʟ < Russian пе́рец () Piper nigrum [ᴛᴜʀ kara biber ᴇɴɢ black pepper ʀᴜs чёрный перец] – хура пӑрӑҫ xura părăś “ᴛᴜʀ kara biber ᴇɴɢ black pepper ʀᴜs чёрный перец” < хура xura sɢ хуран xuran ɢᴇɴ хури xuri ᴛᴍʟ хурасем xurasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kara ᴇɴɢ black ʀᴜs чёрный” < calque Russian чёрный пе́рец () ᴛᴜʀ karabiber tanesi ᴇɴɢ peppercorn (fruit) ʀᴜs немолотый перец-горошек – Piper cubeba [ᴛᴜʀ kebabe ᴇɴɢ cubeb, tailed pepper, Java pepper ʀᴜs перец кубеба] – кубеба пӑрӑҫӗ kubeba părăśĕ (Wikipedia) Piper guineense [ᴛᴜʀ Afrika biberi ᴇɴɢ Ashanti pepper, Benin pepper, Edo pepper, false cubeb, Guinea cubeb, Guinea pepper, West African pepper ʀᴜs африканский перец, западноафриканский перец, ашантийский перец, бенинский перец, ложный кубеба, гвинейский кубеба, узиза, гвинейский перец, перец Леклюза] – африкан пӑрӑҫӗ afrikan părăśĕ (Wikipedia) Piper longum [ᴛᴜʀ uzun biber ᴇɴɢ Indian long pepper ʀᴜs длинный перец] – тӑрӑхла пӑрӑҫ tărăxla părăś (Wikipedia) Laurales Cinnamomum [ᴛᴜʀ tarçın ᴇɴɢ cinnamon ʀᴜs корица] – корица koritsa < Russian кори́ца () Laurus nobilis [ᴛᴜʀ defne ᴇɴɢ laurel, bay laurel, bay tree ʀᴜs лавр] – лавр lavr < Russian ла́вр () лавр йывӑҫҫи lavr yıvăśśi () ᴛᴜʀ defne yaprağı ᴇɴɢ bay leaf ʀᴜs лавровый лист – лавр ҫулҫи lavr śulśi () Persea americana (Persea gratissima) [ᴛᴜʀ avokado ᴇɴɢ avocado ʀᴜs авокадо] – авокадо avokado < Russian авока́до () Magnoliales Annonaceae Annonaceae Annonoideae Xylopieae Xylopia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ксилопия, бразильник, ложный перец, псевдоперец] – суя пӑрӑҫсем suya părăśsem ᴘʟ (Wikipedia) ксилописем ksilopisem ᴘʟ (Wikipedia) Myristicaceae Myristicaceae [ᴛᴜʀ küçükhindistancevizigiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мускатниковые] – Myristica fragrans [ᴛᴜʀ küçük hindistancevizi ᴇɴɢ nutmeg ʀᴜs мускатник душистый, мускатный орех] – мускат muskat (Wikipedia) ᴛᴜʀ küçük hindistancevizi ağacı ᴇɴɢ nutmeg tree ʀᴜs мускатник (дерево) – мускат йывӑҫӗ muskat yıvăśĕ (Wikipedia) ᴛᴜʀ küçük hindistancevizi (yemiş) ᴇɴɢ nutmeg ʀᴜs мускатный орех (семя мускатника) – мускат мӑйӑрӗ muskat mayărĕ (Wikipedia) 32 33 Magnolia [ᴛᴜʀ manolya ᴇɴɢ magnolia ʀᴜs магнолия] – магноли magnoli < Russian магно́лия () Monocotyledones Monocotyledones [ᴛᴜʀ tekçenekliler ᴇɴɢ monocotyledons, monocots ʀᴜs однодольные] – пӗрчӗрӗклӗ pĕrçĕrĕklĕ (Wikipedia) Acorales Acoraceae [ᴛᴜʀ eğirgiller ᴇɴɢ sweet flag family ʀᴜs аирные, аировые] – Acorus [ᴛᴜʀ eğir ᴇɴɢ sweet flag ʀᴜs аир] – аир air sɢ аирӑн airăn ɢᴇɴ аирӗ airĕ ᴛᴍʟ аирсем airsem ᴘʟ () Acorus calamus [ᴛᴜʀ eğir ᴇɴɢ sweet flag ʀᴜs обыкновенный аир, болотный аир, тростниковый аир, аирный корень, ирный корень, сабельник10] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх аирӗ şurlăx airĕ (Degtyaryov 2017) Alismatales Araceae Araceae [ᴛᴜʀ yılanyastığıgiller ᴇɴɢ arum family ʀᴜs ароидные, аронниковые] – шур курӑк йышӗ şur kurăk yışĕ (Wikipedia) Calla palustris [ᴛᴜʀ bataklık nergisi ᴇɴɢ bog arum, marsh calla, wild calla, squaw claw, water-arum ʀᴜs болотный белокрыльник, белокрыльник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑрах ҫунатлӑ шур курӑкӗ xărax śunatlă şur kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Lemnoideae Lemnoideae (Lemnaceae) [ᴛᴜʀ sumercimeğigiller ᴇɴɢ duckweeds, water lentils, water lenses ʀᴜs рясковые] – шапа пӑтти йышӗ şapa pătti yışĕ (Wikipedia) Lemna [ᴛᴜʀ sumercimeği ᴇɴɢ duckweed ʀᴜs ряска] – шапа пӑтти şapa pătti (Degtyaryov 2017 Wikipedia) § Bu ad gerçekten Lemna cinsinden su bitkileri için mi yoksa su yüzeyindeki suyosunu (Algae) birikintisi için mi belli değil. Lemna gibba [ᴛᴜʀ kambur sumercimeği ᴇɴɢ gibbous duckweed, swollen duckweed, fat duckweed ʀᴜs горбатая ряска] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lemna minor [ᴛᴜʀ sumercimeği ᴇɴɢ common duckweed, lesser duckweed ʀᴜs малая ряска, маленькая ряска] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗтӗ шапа пӑтти vĕtĕ şapa pătti (Degtyaryov 2017) Lemna minuta [ᴛᴜʀ ufak sumercimeği ᴇɴɢ least duckweed ʀᴜs мелковатая ряска, мелкая ряска] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lemna trisulca [ᴛᴜʀ yivli sumercimeği ᴇɴɢ star duckweed, ivy-leaved duckweed ʀᴜs трёхдольная ряска, тройчатая ряска] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – виҫ ҫулҫӑллӑ шапа пӑтти viś śulśăllă şapa pătti (Degtyaryov 2017) Под именем «сабельник» в России известно несколько растений, которые формой своих мечевидных листьев или побегов напоминают саблю; таковы, например: болотный сабельник (Comarum palustre), обыкновенный аир (Acorus calamus), аировидный ирис (Iris pseudacorus), обыкновенный тростник (Phragmites communis), змеиный горец (Polygonum bistorta). 10 33 34 Lemna turionifera [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs турионообразующая ряска] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Spirodela polyrhiza [ᴛᴜʀ telli sumercimeği ᴇɴɢ common duckmeat, duckmeat, great duckmeat, greater duckweed, common duckweed ʀᴜs обыкновенный многокоренник, многокорневая спиродела, многокорешковая спиродела, многокоренная ряска, ряска-многокоренник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тымарлӑ шапа пӑтти tımarlă şapa pătti (Degtyaryov 2017) Alismataceae Alismataceae [ᴛᴜʀ kurbağakaşığıgiller ᴇɴɢ water-plantains ʀᴜs частуховые] – хаяр курӑк йышӗ xayar kurăk yışĕ (Wikipedia) Sagittaria sagittifolia [ᴛᴜʀ suoku ᴇɴɢ arrowhead ʀᴜs обыкновенный стрелолист, стрелолистный стрелолист] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ухӑ курӑкӗ uxă kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Sagittaria natans [ᴛᴜʀ yüzeğen suoku ᴇɴɢ floating arrowhead ʀᴜs плавающий стрелолист, альпийский стрелолист] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ишекен ухӑ курӑкӗ işeken uxă kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Alisma gramineum (Alisma arquatum, Alisma loeselii) [ᴛᴜʀ ince çobandüdüğü ᴇɴɢ narrowleaf waterplantain, ribbonleaf water-plantain, ribbon-leaved water-plantain, grass-leaved water-plantain ʀᴜs злаковая частуха, злаковидная частуха, частуха Лёзеля] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шыв шӑнӑр курӑкӗ şıv şănăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Alisma ×juzepczukii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs частуха Юзепчука] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Alisma lanceolatum [ᴛᴜʀ kurbağakaşığı ᴇɴɢ lanceleaf water plantain, narrow-leaved water plantain ʀᴜs ланцетная частуха] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Alisma plantago-aquatica [ᴛᴜʀ çobandüdüğü ᴇɴɢ European water-plantain, common water-plantain, mad-dog weed ʀᴜs обыкновенная частуха, подорожниковая частуха, водный подорожник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – суя тум хаяр курӑкӗ suya tum xayar kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Butomaceae Butomaceae [ᴛᴜʀ bataklıkgülügiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сусаковые] – кашкӑр хуххи йышӗ kaşkăr xuxxi yışĕ (Wikipedia) Butomus umbellatus [ᴛᴜʀ bataklıkgülü ᴇɴɢ flowering rush, grass rush ʀᴜs зонтичный сусак] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кашкӑр хуххи kaşkăr xuxxi (Degtyaryov 2017) вӑкӑр курӑкӗ văkăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Hydrocharitaceae Hydrocharitaceae (Elodeaceae) [ᴛᴜʀ kurbağazehirigiller ᴇɴɢ tape-grasses ʀᴜs водокрасовые] – йӳҫӗ курӑк йышшисем yüśĕ kurăk yışşisem (Wikipedia) шыв мур йышӗ şıv mur yışĕ (Wikipedia) Hydrilloideae Najas [ᴛᴜʀ supürçeği ᴇɴɢ naiad, waternymph ʀᴜs наяда] – вутӑш курӑкӗ vutăş kurăkĕ “ᴛᴜʀ su ruhu otu ᴇɴɢ herb of vodyanoy ʀᴜs трава водяного” < вутӑш vutăş sɢ вутӑшӑн vutăşăn ɢᴇɴ вутӑшӗ vutăşĕ ᴛᴍʟ вутӑшсем vutăşsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ su ruhu ᴇɴɢ vodyanoy (water spirit) ʀᴜs водяной, водник, водяник, водяной дедушка, водяной шут, водовик” (Krasnaya Kniga 2019) Najas major (Najas marina subsp. major) [ᴛᴜʀ büyük supürçeği ᴇɴɢ brittle naiad, brittle waternymph ʀᴜs большая наяда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пысӑк вутӑш курӑкӗ pısăk vutăş kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) 34 35 Najas minor ᴏʀ Caulinia minor [ᴛᴜʀ küçük supürçeği ᴇɴɢ Ø ʀᴜs малая наяда, малая каулиния] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӗчӗк вутӑш курӑкӗ pĕçĕk vutăş kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Hydrilla verticillata [ᴛᴜʀ sukekiği ᴇɴɢ waterthyme ʀᴜs мутовчатая гидрилла] – Anacharidoideae Elodea canadensis Michaux [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ American waterweed, Canadian waterweed, pondweed ʀᴜs канадская элодея, водяная чума, водяная зараза] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шыв мурӗ şıv murĕ (Degtyaryov 2017) Stratiotoideae Stratiotes aloides [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ water soldiers, water pineapple ʀᴜs обыкновенный телорез, алоэвидный телорез] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – касакан курӑк kasakan kurăk (Degtyaryov 2017) Hydrocharitoideae Hydrocharis morsus-ranae [ᴛᴜʀ kurbağaotu ᴇɴɢ frogbit, common frogbit, European frog's-bit ʀᴜs лягушачий водокрас, обыкновенный водокрас] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӳҫӗ курӑк yüśĕ kurăk (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Scheuchzeriaceae Scheuchzeriaceae [ᴛᴜʀ turbasazıgiller ᴇɴɢ pod-grass family ʀᴜs шейхцериевые] – Scheuchzeria palustris [ᴛᴜʀ turbasazı ᴇɴɢ rannoch-rush, pod-grass ʀᴜs болотная шейхцерия] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх рак-куҫӗ şurlăx rak-kuśĕ (Krasnaya Kniga 2019) шейхцери şeyxtseri (Krasnaya Kniga 2019) Juncaginaceae Juncaginaceae [ᴛᴜʀ suçengeligiller ᴇɴɢ arrowgrass family ʀᴜs ситниковидные, триостренниковые] – Triglochin maritima (Triglochin maritimum) [ᴛᴜʀ dağ suçengeli ᴇɴɢ seaside arrowgrass, common arrowgrass, sea arrowgrass, shore arrowgrass ʀᴜs приморский триостренник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Triglochin palustre [ᴛᴜʀ suçengeli ᴇɴɢ marsh arrowgrass ʀᴜs болотный триостренник] Gafurova 2014 Flora – триостренник triostrennik (Degtyaryov 2017) of Chuvashia Posidoniaceae Posidoniaceae [ᴛᴜʀ eriştegiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs посидониевые] – Ruppiaceae Ruppiaceae [ᴛᴜʀ ördekotugiller ᴇɴɢ widgeonweeds ʀᴜs руппиевые] – Cymodoceaceae Cymodoceaceae [ᴛᴜʀ sudüğümügiller ᴇɴɢ manatee-grass family ʀᴜs цимодоцеевые] – Potamogetonaceae Potamogetonaceae [ᴛᴜʀ susümbülügiller ᴇɴɢ pondweed family ʀᴜs рдестовые] – рдест йышӗ rdest yışĕ (Wikipedia) Potamogeton acutifolius [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ sharp-leaved pondweed ʀᴜs остролистный рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 35 36 sʏɴ Potamogeton henningii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs рдест Геннинга] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Potamogeton alpinus (Potamogeton alpinus subsp. tenuifolius, Potamogeton tenuifolius) [ᴛᴜʀ yayla susümbülü ᴇɴɢ alpine pondweed, northern pondweed, red pondweed ʀᴜs альпийский рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Альп шыв ҫумкурӑкӗ Аl'p şıv śumkurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Альп рдесчӗ Аl'p rdesçĕ (Krasnaya Kniga 2019) Альпӑ рдесчӗ Аl'pă rdesçĕ (Degtyaryov 2017) Potamogeton angustifolius (Potamogeton ×angustifolius, Potamogeton ×zizii; P. gramineus × P. lucens) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs узколистный рдест, рдест Цица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Potamogeton berchtoldii [ᴛᴜʀ deli susümbülü ᴇɴɢ small pondweed ʀᴜs рдест Берхтольда] Gafurova 2014 – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Flora of Chuvashia sʏɴ Potamogeton lacunatus (Potamogeton berchtoldii var. lacunatus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лакунный рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Potamogeton biformis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs двуликий рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Potamogeton compressus [ᴛᴜʀ basık susümbülü ᴇɴɢ grass-wrack pondweed, flatstem pondweed, eelgrass pondweed ʀᴜs сплюснутый рдест, взморниколистный рдест, плоский рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – лапчӑк рдест lapçăk rdest (Degtyaryov 2017) Potamogeton cooperi (Potamogeton ×cooperi; P. perfoliatus × P. crispus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs рдест Купера] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Potamogeton crispus [ᴛᴜʀ susümbülü ᴇɴɢ curled pondweed, curly-leaf pondweed ʀᴜs курчавый рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑтра рдест kătra rdest (Degtyaryov 2017) sʏɴ Potamogeton ×serrulatus (P. crispus × P. gramineus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мелкопильчатый рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Potamogeton friesii (Potamogeton mucronatus auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ flat-stalked pondweed, Fries' pondweed ʀᴜs рдест Фриза, рдест Фриса, остроконечный рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӗвӗркке рдест şĕvĕrkke rdest (Degtyaryov 2017) Potamogeton gramineus [ᴛᴜʀ çim susümbülü ᴇɴɢ various-leaved pondweed, variableleaf pondweed, grass-leaved pondweed, grassy pondweed ʀᴜs злаковый рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗштырӑллӑ шыв ҫумкурӑкӗ tĕştırăllă şıv śumkurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) sʏɴ Potamogeton ×biformoides (P. biformis × P. graminifolius) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs двуликообразный рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Potamogeton heterophyllus (Potamogeton gramineus var. heterophyllus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs разнолистный рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗрлӗ ҫулҫӑллӑ рдест tĕrlĕ śulśăllă rdest (Degtyaryov 2017) Potamogeton ×lacunatifolius (Potamogeton berchtoldii × P. lacunatus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs многолакунолистный рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Potamogeton lucens [ᴛᴜʀ tel susümbülü ᴇɴɢ shining pondweed ʀᴜs блестящий рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӑлтӑркка рдест yăltărkka rdest (Degtyaryov 2017) sʏɴ Potamogeton ×pseudolongifolius (P. longifolius × P. lucens) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ложнодлиннолистный рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 36 37 Potamogeton mucronulatus (Potamogeton ×mucronulatus, Potamogeton panormitanus var. mucronulatus; P. lacunatus × P. panormitanus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs короткоостроконечный рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp sʏɴ Potamogeton ×acutus (Potamogeton panormitanus var. acutus; P. berchtoldii × P. pusillus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs острый рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Potamogeton natans [ᴛᴜʀ suotu ᴇɴɢ broad-leaved pondweed, floating pondweed, floating-leaf pondweed ʀᴜs плавающий рдест, водяная капуста] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ишекен рдест işeken rdest (Degtyaryov 2017) Potamogeton nodosus [ᴛᴜʀ düğmeli suotu ᴇɴɢ longleaf pondweed, Loddon pondweed ʀᴜs узловатый рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Potamogeton obtusifolius [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ blunt-leaved pondweed ʀᴜs туполистный рдест] Gafurova 2014 Flora – пуклак ҫулҫӑллӑ шыв ҫумкурӑкӗ puklak śulśăllă şıv śumkurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) пуклак ҫулҫӑллӑ рдест puklak śulśăllă rdest (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) of Chuvashia Potamogeton perfoliatus [ᴛᴜʀ sargın susümbülü ᴇɴɢ claspingleaf pondweed, perfoliate pondweed, redhead grass ʀᴜs пронзённолистный рдест, пронзённый рдест, сквознолистный рдест, стеблеобъемлющий рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑтӑклӑ рдест şătăklă rdest (Degtyaryov 2017) Potamogeton praelongus [ᴛᴜʀ şark susümbülü ᴇɴɢ whitestem pondweed, long-stalked pondweed ʀᴜs длиннейший рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑрӑмкка рдест vărămkka rdest (Degtyaryov 2017) Potamogeton pusillus [ᴛᴜʀ güdük susümbülü ᴇɴɢ small pondweed, lesser pondweed, least pondweed ʀᴜs маленький рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӗчӗк рдест pĕçĕk rdest (Degtyaryov 2017) sʏɴ Potamogeton panormitanus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs палермский рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Potamogeton rutilus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs краснеющий рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Potamogeton trichoides [ᴛᴜʀ tüylü susümbülü ᴇɴɢ hairlike pondweed ʀᴜs волосовидный рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Stuckenia pectinata (Potamogeton pectinatus) [ᴛᴜʀ sutarağı ᴇɴɢ sago pondweed, fennel pondweed, ribbon weed ʀᴜs гребенчатый рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑллӑ рдест şăllă rdest (Degtyaryov 2017) sʏɴ Potamogeton marinus (Potamogeton maritimus, Potamogeton pectinatus var. scoparius, Stuckenia marina) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs морской рдест] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Zannichellia palustris L. [ᴛᴜʀ sukılı ᴇɴɢ horned pondweed ʀᴜs болотная дзанникеллия] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia Zosteraceae Zosteraceae [ᴛᴜʀ denizotugiller ᴇɴɢ seagrasses ʀᴜs взморниковые] – Liliales Melanthiaceae Melanthiaceae [ᴛᴜʀ dokuztepeligiller ᴇɴɢ bunchflower family ʀᴜs мелантиевые] – 37 38 Veratrum lobelianum (Veratrum album subsp. lobelianum) [ᴛᴜʀ Sibirya ak çöplemesi ᴇɴɢ Lobel's hellebore ʀᴜs чемерица Лобеля, чемерица Лобелиева, обыкновенная чемерица, белая чемерица, чемерица, жимерица, чемеричник, чемера, чемерка, чемерика, чемерис, черемига, кукольник , чихотка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кикен kiken sɢ кикенӗн kikenĕn ɢᴇɴ кикенӗ kikenĕ ᴛᴍʟ кикенсем kikensem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) тикен tiken () кикен курӑкӗ kiken kurăkĕ () чӗмере курӑкӗ çĕmere kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Rhizoma Veratri [ᴛᴜʀ çöpleme kökü ᴇɴɢ veratrum rhizome ʀᴜs чемеричный корень] – кикен тымарӗ kiken tımarĕ () Veratrum album (Helleborus albus) [ᴛᴜʀ Avrupa ak çöplemesi ᴇɴɢ false helleborine, white hellebore, European white hellebore, white veratrum ʀᴜs белая чемерица] – Veratrum nigrum [ᴛᴜʀ kara yalançöpleme ᴇɴɢ black false hellebore, black veratrum ʀᴜs чёрная чемерица] – хура кикен xura kiken (Degtyaryov 2017) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [безверхая чемерица, безверхая чемерика] – ама кикен ama kiken () ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [бессемянная чемерица] – аҫа кикен aśa kiken () Paris quadrifolia [ᴛᴜʀ tilkiüzümü ᴇɴɢ herb-paris ʀᴜs обыкновенный вороний глаз, четырёхлистный вороний глаз] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хаяр ҫырли xayar śırli (Degtyaryov 2017) тум-хаяр ҫырли tum-xayar śırli () тум-хаяр курӑкӗ tum-xayar kurăkĕ () Liliaceae Liliaceae [ᴛᴜʀ xambakgiller ᴇɴɢ lily family ʀᴜs лилейные, лилиевые] – сарана йышӗ sarana yışĕ (Wikipedia) Gagea [ᴛᴜʀ gelinyıldızı ᴇɴɢ star-of-Bethlehem ʀᴜs гусиный лук] – ҫӗлен калчи śĕlen kalçi (Degtyaryov 2017) ҫӗлен курӑкӗ śĕlen kurăkĕ () Gagea fragifera ᴏʀ Gagea liotardii (Gagea erubescens) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs краснеющий гусиный лук] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрелекен ҫӗлен калчи xĕreleken śĕlen kalçi (Degtyaryov 2017) Gagea granulosa [ᴛᴜʀ taneli gelinyıldızı ᴇɴɢ Ø ʀᴜs зернистый гусиный лук, зернистый гусинолук, гусятник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӗрпек ҫӗлен калчи kĕrpek śĕlen kalçi (Degtyaryov 2017) Gagea lutea [ᴛᴜʀ sarı gelinyıldızı ᴇɴɢ yellow star-of-Bethlehem ʀᴜs жёлтый гусиный лук] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарӑ ҫӗлен калчи sară śĕlen kalçi (Degtyaryov 2017) Gagea minima [ᴛᴜʀ küçük gelinyıldızı ᴇɴɢ least gagea ʀᴜs малый гусиный лук, маленький гусиный лук] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗтӗ ҫӗлен калчи vĕtĕ śĕlen kalçi (Degtyaryov 2017) Erythronium sibiricum [ᴛᴜʀ Sibirya kandığı ᴇɴɢ Siberian fawn lily, Siberian trout lily, dog’s tooth violet ʀᴜs сибирский кандык] – Tulipa [ᴛᴜʀ lale ᴇɴɢ tulip ʀᴜs тюльпан] – тюльпан tyul'pan < Rus. тюльпа́н () ᴛᴜʀ lale soğanı ᴇɴɢ bulb of tulip ʀᴜs луковица тюльпана – тюльпан суханӗ tyul'pan suxanĕ () тюльпан пуҫӗ tyul'pan puśĕ () ᴛᴜʀ lale sapı ᴇɴɢ long flower stalk of tulip ʀᴜs стрелка тюльпана – тюльпан чечекӗн туни tyul'pan çeçekĕn tuni () Tulipa ×hybrida [ᴛᴜʀ lale ᴇɴɢ tulip ʀᴜs гибридный тюльпан] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ 38 39 Tulipa borszczowii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тюльпан Борщова] – Борщов тюльпанӗ Borşçov tyul'panĕ (Wikipedia) Tulipa clusiana [ᴛᴜʀ çelebi lâlesi (Güner 2012) ᴇɴɢ lady tulip ʀᴜs тюльпан Клузиуса] – Клузиус тюльпанӗ Kluzius tyul'panĕ (Wikipedia) Tulipa gesneriana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Didier's tulip, garden tulip ʀᴜs тюльпан Геснера] – Геснер тюльпанӗ Gesner tyul'panĕ (Wikipedia) Tulipa regelii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ plicate tulip, Regel's tulip ʀᴜs тюльпан Регеля] – Регель тюльпанӗ Regel' tyul'panĕ (Wikipedia) Tulipa sylvestris [ᴛᴜʀ sarı lâle (Güner 2012) ᴇɴɢ wild tulip, woodland tulip ʀᴜs лесной тюльпан] – вӑрман тюльпанӗ vărman tyul'panĕ (Wikipedia) Tulipa sylvestris subsp. australis (Tulipa riparia) [ᴛᴜʀ "yavruağzı" (Güner 2012) ᴇɴɢ ʀᴜs прибрежный тюльпан, приречный тюльпан] – ҫыран śıran тюльпанӗ śıran tyul'panĕ (Wikipedia) Fritillaria meleagris [ᴛᴜʀ ağlayangelin ᴇɴɢ snake's head fritillary, snake's head, chess flower, frog-cup, guinea-hen flower, guinea flower, leper lily, Lazarus bell, chequered lily, chequered daffodil, drooping tulip, fritillary ʀᴜs шахматный рябчик] – Fritillaria verticillata [ᴛᴜʀ Sibirya ağlayangelini ᴇɴɢ whorled fritillary ʀᴜs мутовчатый рябчик, мутовчатая фритиллярия] – Lilium [ᴛᴜʀ zambak ᴇɴɢ lily ʀᴜs лилия] – лили lili < Russian ли́лия () Lilium lancifolium (Lilium tigrinum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ tiger lily ʀᴜs ланцетолистная лилия, тигровая лилия] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lilium maculatum (Lilium ×maculatum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пятнистая лилия] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lilium martagon var. pilosiusculum (Lilium pilosiusculum, Lilium martagon subsp. sooianum) [ᴛᴜʀ zambak ᴇɴɢ martagon lily, Turk's cap lily ʀᴜs кудреватая лилия, кудреватая саранка, опушённая лилия, лилия саранка, саранка, сарана, царские кудри, мартагон] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарана sarana (Degtyaryov 2017) сарана курӗк sarana kurĕk () кӑтра лили kătra lili (Degtyaryov 2017) мамӑк лили mamăk lili (Krasnaya Kniga 2019) пӗтреке лили pĕtreke lili (Wikipedia) ᴛᴜʀ zambak soğanı ᴇɴɢ lily bulb ʀᴜs луковица сараны – сарана суханӗ sarana suxanĕ () Lilium candidum [ᴛᴜʀ ak zambak ᴇɴɢ Madonna lily ʀᴜs белоснежная лилия, чисто-белая лилия, белая лилия] – шурӑ лили şură lili (Degtyaryov 2017) Asparagales Asparagales [ᴛᴜʀ kuşkonmazlar ᴇɴɢ asparagoid lilies ʀᴜs спаржецветные] – спаржа чечеклисем sparja çeçeklisem (Wikipedia) спаржа тӗслисем sparja tĕslisem (Wikipedia) Orchidaceae Orchidaceae [ᴛᴜʀ salepgiller ᴇɴɢ orchid family ʀᴜs орхидные, орхидеи] – орхид йышӗ orxid yışĕ (Wikipedia) орхид йышшисем orxid yışşisem (Wikipedia) орхидлисем orxidlisem (Wikipedia) орхидеясем orxideyasem (Wikipedia) Cypripedioideae Cypripedieae Cypripediinae Cypripedium [ᴛᴜʀ terlikotu ᴇɴɢ lady's slipper ʀᴜs башмачок, венерин башмачок, Марьин башмачок] – майра пушмакӗ mayra puşmakĕ < майра mayra sɢ майран mayran ɢᴇɴ майри mayri ᴛᴍʟ майрасем 39 40 mayrasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ (Çuvaş dışındaki halklardan) kadın ᴇɴɢ woman (of non-Chuvash nationality) ʀᴜs женщину нечувашской национальности” + пушмак puşmak sɢ пушмакӑн puşmakăn ɢᴇɴ пушмакӗ puşmakĕ ᴛᴍʟ пушмаксем puşmaksem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ayakkabı, çizme ᴇɴɢ shoe, boot ʀᴜs башмак/башмаки, ботинок/ботинки, туфля/туфли” (Krasnaya Kniga 2019) майра пушмакки mayra puşmakki () венера пушмакӗ venera puşmakĕ (Krasnaya Kniga 2019) Cypripedium calceolus [ᴛᴜʀ terlikotu ᴇɴɢ lady's slipper ʀᴜs настоящий башмачок, настоящий венерин башмачок, обыкновенный венерин башмачок, известняковый башмачок, жёлтый венерин башмачок, жёлтый башмачок, Марьин башмачок, кукушкины башмачки, кукушкины сапожки, петушки, одален, адамова голова, двухцветная трава, костоломная трава] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарӑ пушмак курӑкӗ sară puşmak kurăkĕ (Degtyaryov 2017) сарӑ майра пушмакӗ sară mayra puşmakĕ (Krasnaya Kniga 2019) сарӑ Венера пушмакӗ sară Venera puşmakĕ (Krasnaya Kniga 2019) Венера пушмакӗ Venera puşmakĕ (Wikipedia) Венеран чăн пушмакĕ Veneran çăn puşmakĕ (Wikipedia) Венеран ахаль пушмакĕ Veneran axal' puşmakĕ (Wikipedia) Cypripedium macranthos (Cypripedium macranthum, Cypripedium macranthon) [ᴛᴜʀ iriçiçekli terlikotu ᴇɴɢ large-flowered cypripedium ʀᴜs крупноцветковый башмачок, крупноцветковый венерин башмачок] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлӗ пушмак курӑкӗ xĕrlĕ puşmak kurăkĕ (Degtyaryov 2017) хӑмӑр майра пушмакӗ xămăr mayra puşmakĕ (Krasnaya Kniga 2019) хӑмӑр венера пушмакӗ xămăr venera puşmakĕ (Krasnaya Kniga 2019) Epidendroideae Epidendreae Calypsoinae Calypso bulbosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ calypso orchid, fairy slipper, Venus's slipper ʀᴜs клубневая калипсо, луковичная калипсо] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Epidendroideae Malaxideae Malaxidinae Liparis loeselii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ fen orchid, yellow widelip orchid, bog twayblade ʀᴜs лосняк Лёзеля, глянцелистник Лёзеля, липарис Лёзеля] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ашлӑ липарис aşlă liparis (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Лёзель йӑлтӑркка ҫулҫи Lyozoel' yăltărkka śulśi (Krasnaya Kniga 2019) Malaxis monophyllos (Microstylis monophyllos) [ᴛᴜʀ ak yılanağzı ᴇɴɢ white adder's mouth ʀᴜs однолистная мякотница, однолистная стагачка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – стагачка stagaçka (Degtyaryov 2017) пӗр ҫулҫӑллӑ ҫемҫе орхидея pĕr śulśăllă śemśe orxideya (Krasnaya Kniga 2019) пӗр ҫулҫӑллӑ мякотница pĕr śulśăllă myakotnitsa (Krasnaya Kniga 2019) стегачкӑ stegaçkă (Krasnaya Kniga 2019) Hammarbya paludosa (Malaxis paludosa) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ bog orchid, bog adder's-mouth, bog adder's-mouth orchid ʀᴜs болотная гаммарбия, болотная хаммарбия, маляксис] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлăх гаммарби şurlăx gammarbi (Krasnaya Kniga 2019) маляксис malyaksis (Krasnaya Kniga 2019) Epidendroideae Maxillarieae Corallorhizinae Corallorrhiza trifida (Corallorrhiza innata) [ᴛᴜʀ mercansalebi ᴇɴɢ early coralroot, northern coralroot, yellow coralroot ʀᴜs трёхнадрезный ладьян, трёхнадрезанный ладьян, трёхраздельный ладьян] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – виҫ сыпӑклӑ ладьян viś sıpăklă lad'yan (Degtyaryov 2017) ладьян lad'yan (Krasnaya Kniga 2019) Epidendroideae Neottieae Limodorinae Cephalanthera rubra [ᴛᴜʀ çamçiçeği ᴇɴɢ red helleborine ʀᴜs красный пыльцеголовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлӗ йӑва курӑкӗ xĕrlĕ yăva kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) хӗрлӗ пыльцеголовник xĕrlĕ pıltsegolovnik (Krasnaya Kniga 2019) 40 41 Epipactis palustris [ᴛᴜʀ danakıranotu ᴇɴɢ helleborine ʀᴜs дремлик] – сӳрӗк курӑк sürĕk kurăk () Epipactis atrorubens [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ dark-red helleborine, royal helleborine ʀᴜs тёмно-красный дремлик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗттӗм хӗрлӗ сӳрӗк курӑк tĕttĕm xĕrlĕ sürĕk kurăk (Krasnaya Kniga 2019) Epipactis helleborine (Epipactis latifolia) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ broad-leaved helleborine ʀᴜs широколистный дремлик, морозниковый дремлик, чемерицевидный дремлик, лесной дремлик, лесная чемерица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарлака ҫулҫӑллӑ сӳрӗк курӑк sarlaka śulśăllă sürĕk kurăk (Degtyaryov 2017) Epipactis palustris [ᴛᴜʀ danakıranotu ᴇɴɢ marsh helleborine ʀᴜs болотный дремлик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх сӳрӗк курӑкӗ şurlăx sürĕk kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) сӳрӗк курӑк sürĕk kurăk (Degtyaryov 2017) Neottia nidus-avis [ᴛᴜʀ asalak salep ᴇɴɢ bird's-nest orchid ʀᴜs настоящая гнездовка, обыкновенная гнездовка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӑва курӑкӗ yăva kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Epidendroideae Neottieae Listerinae Listera ovata [ᴛᴜʀ çalı salebi ᴇɴɢ Ø ʀᴜs яйцевидный тайник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӑрхала йӑва курӑкӗ tărxala yăva kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) тайник taynik (Krasnaya Kniga 2019) Orchidoideae Cranichideae Goodyerinae Goodyera repens [ᴛᴜʀ yersalebi ᴇɴɢ creeping lady's-tresses, dwarf rattlesnake plantain, lesser rattlesnake plantain ʀᴜs ползучая гудайера] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑвакан орхидея şăvakan orxideya (Krasnaya Kniga 2019) гудайера gudayera (Krasnaya Kniga 2019) Orchidoideae Orchideae Herminium monorchis [ᴛᴜʀ misk salebi ᴇɴɢ musk orchid ʀᴜs одноклубневый бровник, одноклубневой бровник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑрах куҫ харши ути xărax kuś xarşi uti (Degtyaryov 2017) пӗр паранкӑллӑ ятрышник pĕr parankăllă yatrışnik (Krasnaya Kniga 2019) бровник brovnik (Krasnaya Kniga 2019) Coeloglossum viride [ᴛᴜʀ kurbağasalebi ᴇɴɢ frog orchid ʀᴜs зеленый пололепестник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – симӗс ятрышник simĕs yatrışnik (Krasnaya Kniga 2019) целоглоссум tseloglossum (Krasnaya Kniga 2019) Platanthera bifolia [ᴛᴜʀ guguk salebi ᴇɴɢ lesser butterfly-orchid ʀᴜs двулистная любка, ночная фиалка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – савни чечекӗ savni çeçekĕ (Degtyaryov 2017) ик ҫулҫӑллӑ савни чечекӗ ik śulśăllă savni çeçekĕ (Degtyaryov 2017) Platanthera chlorantha [ᴛᴜʀ çarpık salep ᴇɴɢ greater butterfly-orchid ʀᴜs зелёноцветная любка, зелёноцветковая любка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ешӗл савни чечекӗ yeşĕl savni çeçekĕ (Degtyaryov 2017) симӗс чечеклӗ любка simĕs çeçeklĕ lyubka (Krasnaya Kniga 2019) Gymnadenia conopsea [ᴛᴜʀ başaksalebi ᴇɴɢ fragrant orchid, chalk fragrant orchid ʀᴜs длиннорогий кокушник, длинношпорый кокушник, комарниковый кокушник, комарниковый кукушник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – куккук ути kukkuk uti (Degtyaryov 2017) куккук курӑкӗ kukkuk kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) вӑрӑм качаллӑ куккук курӑкӗ vărăm kaçallă kukkuk kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Ponerorchis cucullata (Neottianthe cucullata, Gymnadenia cucullata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs клобучковая гнездоцветка, клобучковая неоттианта, клобучковая неоттианте, клобучковый кокушник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – калпак чечекӗ kalpak çeçekĕ (Degtyaryov 2017) ҫӗлӗклӗ йӑва курӑкӗ śĕlĕklĕ yăva kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) неоттианта neottianta (Krasnaya Kniga 2019) 41 42 Neotinea ustulata (Orchis ustulata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ burnt orchid, burnt-tip orchid ʀᴜs обугленная неотинея, обожжённая неотинея, обожжённый ятрышник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Dactylorhiza fuchsii [ᴛᴜʀ benekli salep ᴇɴɢ common spotted orchid ʀᴜs пальчатокоренник Фукса, ятрышник Фукса] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Фукс пӳрнелӗхӗ Fuks pürnelĕxĕ (Degtyaryov 2017) Dactylorhiza incarnata [ᴛᴜʀ etrengi salep ᴇɴɢ early marsh-orchid ʀᴜs мясо-красный пальчатокоренник, мясо-красный ятрышник, пунцовый пальчатокоренник, тёмно-красный пальчатокоренник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлемес пӳрнелӗх xĕrlemes pürnelĕx (Degtyaryov 2017) Dactylorhiza incarnata subsp. cruenta (Dactylorhiza cruenta Orchis cruenta) [ᴛᴜʀ parmak salep ᴇɴɢ flecked marsh orchid ʀᴜs кровавый пальчатокоренник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – аш тӗслӗ ятрышник aş tĕslĕ yatrışnik (Krasnaya Kniga 2019) Dactylorhiza ×krylowii (D. incarnate × D. cruenta) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пальчатокоренник Крылова] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Dactylorhiza maculata (Orchis maculata) [ᴛᴜʀ benli balkaymak ᴇɴɢ heath spotted-orchid, moorland spotted orchid ʀᴜs пятнистый пальчатокоренник, пятнистый пальцекорник, пятнистая дактилориза, пятнистый ятрышник, крапчатый пальчатокоренник, крапчатый ятрышник, болотолюбивый пальчатокоренник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ула пӳрнелӗх ula pürnelĕx (Degtyaryov 2017) ула ятрышник ula yatrışnik (Krasnaya Kniga 2019) Dactylorhiza majalis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ elder-flowered orchid ʀᴜs майский пальчатокоренник, майский ятрышник, широколистный пальчатокоренник, широколистный ятрышник] – сарлака ҫулҫӑллӑ пӳрнелӗх sarlaka śulśăllă pürnelĕx (Degtyaryov 2017) Dactylorhiza majalis subsp. baltica (Dactylorhiza baltica) [ᴛᴜʀ Baltık bataklık salebi ᴇɴɢ Baltic marshorchid ʀᴜs балтийский пальчатокоренник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Dactylorhiza sambucina [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ elder-flowered orchid ʀᴜs бузинный пальчатокоренник, бузинный ятрышник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – упа палан пӳрнелӗхӗ upa palan pürnelĕxĕ (Degtyaryov 2017) Orchis militaris [ᴛᴜʀ asker salebi ᴇɴɢ military orchid ʀᴜs шлемоносный ятрышник, шлемовидный ятрышник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тухьяллӑ куккук чечекӗ tux'yallă kukkuk çeçekĕ < тухьяллă tux'yallă ~ тухьялă tux'yală “ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs имеющий «тухья», носящий «тухья»” < тухья tux'ya sɢ тухьян tux'yan ɢᴇɴ тухйи tuxyi ᴛᴍʟ тухьясем tux'yasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kız takkesi ᴇɴɢ girl skull-cap ʀᴜs тюбетейка, назв. девичьего головного убора; татарский: такыя” (Degtyaryov 2017) тухьяллă ятрышник tux'yallă yatrışnik (Krasnaya Kniga 2019) Iridaceae Iridaceae [ᴛᴜʀ süsengiller ᴇɴɢ iris family ʀᴜs ирисовые, касатиковые] – ирис йышшисем iris yışşisem (Wikipedia) Gladiolus [ᴛᴜʀ kuzgunkılıcı ᴇɴɢ gladiolus ʀᴜs гладиолус] – хӑрт чечекӗ xărt çeçekĕ (Degtyaryov 2017) гладиолус gladiolus < Russian гладиóлус () Gladiolus ×hybridus (Gladiolus colvillei) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гибридный шпажник, садовый гладиолус] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gladiolus tenuis (Gladiolus imbricatus auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тонкий шпажник, тонкий гладиолус] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫинҫешке хӑрт чечекӗ śinśeşke xărt çeçekĕ (Degtyaryov 2017) ҫинҫе гладиолус śinśe gladiolus (Krasnaya Kniga 2019) 42 43 Gladiolus imbricatus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs черепитчатый шпажник, черепитчатый гладиолус, дикий гладиолус] – хирти хӑрт чечекӗ xirti xărt çeçekĕ (Degtyaryov 2017) Crocus sativus [ᴛᴜʀ safran ᴇɴɢ saffron ʀᴜs шафран] – шафран şafran < Rus. шафра́н () Iris [ᴛᴜʀ süsen ᴇɴɢ iris ʀᴜs ирис, касатик] – ирис iris (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Iris aphylla [ᴛᴜʀ taş süseni ᴇɴɢ leafless iris, table iris, stool iris ʀᴜs безлистный касатик] Flora of Chuvashia – ҫулҫӑсӑр ирис śulśăsăr iris (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Gafurova 2014 Iris ×hybrida [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гибридный касатик, германский касатик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Iris pseudacorus [ᴛᴜʀ bataklık süseni, sarı süsen, yalancı eğir ᴇɴɢ yellow flag, yellow iris, water flag ʀᴜs ложноаировый ирис, ложноаировидный касатик, аировидный ирис, жёлтый ирис, жёлтый касатик, болотный ирис, водяной ирис, касатик, лепешник, чикан, петушки, дикий тюльпан] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарӑ ирис sară iris (Degtyaryov 2017) Iris sibirica [ᴛᴜʀ Sibirya süseni ᴇɴɢ Siberian iris. Siberian flag ʀᴜs сибирский касатик, сибирский ирис] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Ҫӗпӗр ирисӗ Śĕpĕr irisĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Iris bismarckiana (Iris nazerena) [ᴛᴜʀ Nasıra süseni ᴇɴɢ Nazareth iris ʀᴜs ирис Бисмарка, касатик Бисмарка] – Назарет ирисӗ Nazaret irisĕ (Wikipedia) Бисмарк ирисӗ Bismark irisĕ (Wikipedia) Iris fulva [ᴛᴜʀ kızıl iris ᴇɴɢ copper iris ʀᴜs буро-жёлтый] – хӑмӑр-сарӑ ирис xămăr-sară iris (Wikipedia) Iris japonica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ fringed iris ʀᴜs японский ирис] – Япони ирисӗ Yaponi irisĕ (Wikipedia) Iris subg. Scorpiris (Juno) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs юнона] – юнона yunona (Wikipedia) Asphodelaceae Hemerocallidoideae Hemerocallis [ᴛᴜʀ güngüzeli ᴇɴɢ daylily ʀᴜs лилейник, жёлтая лилия, красоднев] – Hemerocallis fulva [ᴛᴜʀ turuncu güngüzeli ᴇɴɢ orange day-lily, tawny daylily, corn lily, tiger daylily, fulvous daylily, ditch lily, Fourth of July lily, railroad daylily, roadside daylily, outhouse lily, washhouse lily ʀᴜs буро-жёлтый лилейник, буро-жёлтый красоднев, рыжий красоднев] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Asphodeloideae Aloe [ᴛᴜʀ sarısabır ᴇɴɢ aloe ʀᴜs алоэ] – алой aloy () алоэ aloe < Russian ало́э () ӳт илтерекен курӑк üt iltereken kurăk (бот. 1. чистотел (трава); 2. алоэ) ӳт курӑкӗ üt kurăkĕ () ӳт корӑкӗ üt korăkĕ () ӳт вутти üt vutti () шыҫ курӑк şıś kurăk () шыҫӑ курӑкӗ şıśă kurăkĕ (бот. 1. чистяк весенний; 2. алоэ) ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs сок алоэ – алоэ сӗткенӗ aloe sĕtkenĕ () Aloe arborescens [ᴛᴜʀ sarısabır ağacı ᴇɴɢ krantz aloe, candelabra aloe ʀᴜs древовидное алоэ] – пурнӑҫ курӑкӗ purnăś kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Amaryllidaceae Amaryllidaceae [ᴛᴜʀ nergisgiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs амариллисовые] – амариллис йышшисем amarillis yışşisem (Wikipedia) Allioideae Allieae 43 44 Allium [ᴛᴜʀ soğan ᴇɴɢ onion ʀᴜs лук] – сухан suxan sɢ суханӑн suxanăn ɢᴇɴ суханӗ suxanĕ ᴛᴍʟ сухансем suxansrm ᴘʟ () ᴛᴜʀ soğanlı (yer) ᴇɴɢ (place) with wild onions ʀᴜs богатый полевым луком (о местности) – суханлӑ suxanlă () Allium angulosum [ᴛᴜʀ kır sarımsağı ᴇɴɢ mouse garlic ʀᴜs угловатый лук, луговой лук, полевой лук, дикий лук, дикий чеснок, мыший чеснок, мышиный чеснок, заячий чеснок] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ыхра ути ıxra uti (Degtyaryov 2017) ыхрути ıxruti (Degtyaryov 2017) ухрути uxruti () хрути xruti () хӑра вути xăra vuti () сӑр сухан săr suxan () сӑрӑ суханӗ sără suxanĕ () ᴛᴜʀ kır sarımsağı toplamak ᴇɴɢ to pick mouse garlics ʀᴜs собирать дикий лук – ыхрути пуҫтар ıxruti puśtar () ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [дикий лук (особый вид лука с клубнем, но мелкий)] – уй суханӗ uy suxanĕ () ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [дикий чеснок] – уксӑм uksăm () Allium cepa [ᴛᴜʀ soğan ᴇɴɢ onion, bulb onion, common onion ʀᴜs репчатый лук, обыкновенный лук, лук] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пуҫлă сухан puślă suxan (Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ yeşil soğan ᴇɴɢ green onion, onion leaf , scallion (any onion that lacks a fully developed bulb) ʀᴜs листья лука, зелёный лук – симӗс сухан simĕs suxan () кас суханӗ kas suxanĕ () хӑвӑл сухан xăvăl suxan (зелёный лук, лук-порей / стрельчатый лук / лук-батун) сухан ҫеҫки suxan śeśki (перья лука) ᴛᴜʀ kuru soğan ᴇɴɢ bulb onion, onion bulb ʀᴜs луковица лука – сухан пуҫӗ suxan puśĕ () ᴛᴜʀ iki baş soğan ᴇɴɢ ʀᴜs две луковицы – икӗ пуҫ сухан ikĕ puś suxan () ᴛᴜʀ acı soğan ᴇɴɢ bitter onion ʀᴜs горький лук – йӳçӗ сухан yüśĕ suxan < йӳçӗ yüśĕ “ᴛᴜʀ acı ᴇɴɢ bitter ʀᴜs горький” () ᴛᴜʀ soğan erkeği (soğanın ucunda çiçekleri olan içi boş sert sapı) ᴇɴɢ long flower stalk of onion ʀᴜs стрелка лука – пуша puşa sɢ пушан puşan ɢᴇɴ пуши puşi ᴛᴍʟ пушасем puşasem ᴘʟ (сухан пушана ларнӑ — лук выбросил стрелки) ᴛᴜʀ tohuma kaçan soğan ᴇɴɢ ʀᴜs лук с семенами, лук-семенник – аса сухан asa suxan () ᴛᴜʀ arpacık, ıska ᴇɴɢ set onion, planting onion, seeding-onion, seed onion ʀᴜs лук-сеянец, сеянец, лук-севок – вӑрӑ сухан vără suxan (Degtyaryov 2017) вӑрӑ суханӗ vără suxanĕ () Allium decipiens [ᴛᴜʀ gelin soğanı ᴇɴɢ ornamental onion ʀᴜs обманывающий лук] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Allium oleraceum [ᴛᴜʀ tarla sarımsağı ᴇɴɢ field garlic ʀᴜs огородный лук, овощной лук, полевой лук] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ана суханӗ ana suxanĕ (Degtyaryov 2017) Allium porrum [ᴛᴜʀ pırasa ᴇɴɢ leek ʀᴜs лук-порей, жемчужный лук] – шӑлсӑр сухан şălsăr suxan (Degtyaryov 2017) Allium rotundum (Allium rotundum subsp. waldsteinii, Allium waldsteinii) [ᴛᴜʀ deli pırasa ᴇɴɢ roundheaded leek, purple-flowered garlic ʀᴜs круглый лук, округлый лук, полевой чеснок; лук Вальдштейна] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хир суханӗ xir suxanĕ “ᴛᴜʀ kır soğanı ᴇɴɢ onion of field ʀᴜs лук поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” ( Degtyaryov 2017) 44 45 Allium sativum [ᴛᴜʀ sarımsak, sarmısak ᴇɴɢ garlic ʀᴜs чеснок, посевной лук] Gafurova 2014 Flora Chuvashia – ыхра ıxra (Degtyaryov 2017) хра xra () шал хӑра вути şal xăra vuti () часнук çasnuk () of Allium schoenoprasum [ᴛᴜʀ yaprak soğanı ᴇɴɢ chives ʀᴜs лук скорода, шнитт-лук, резун, резунец, резанец, лук-резанец, лук-сибулет] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫеҫке сухан śeśke suxan (Degtyaryov 2017) Allium altaicum [ᴛᴜʀ Altay soğanı ᴇɴɢ Altai onion ʀᴜs алтайский лук, каменный лук, мелколуковичный лук, дудчатый лук, таёжный лук, дикий лук, дикий лук-батун, дикий батун, сагоно] – Алтай суханӗ Altay suxanĕ (Wikipedia) Allium ×proliferum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ tree onion, topsetting onion, walking onion, Egyptian onion ʀᴜs многоярусный лук, рогатый лук, египетский лук, живородящий лук] – нумай яруслӑ сухан numay yaruslă suxan (Wikipedia) Allium pskemense [ᴛᴜʀ Piskem soğanı ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пскемский лук] – Пскем суханӗ Pskem suxanĕ (Wikipedia) Allium senescens [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ aging chive, German garlic, broadleaf chives ʀᴜs стареющий лук] – ватӑлакан сухан vatălakan suxan (Wikipedia) Allium victorialis [ᴛᴜʀ dağ pırasası ᴇɴɢ victory onion, Alpine leek, Alpine broad-leaf allium ʀᴜs победоносный лук, победный лук] – ҫӗнтерӳ суханӗ śĕnterü suxanĕ (Wikipedia) Amaryllidoideae Galantheae Galanthus [ᴛᴜʀ kardelen ᴇɴɢ подснежник ʀᴜs snowdrop] – ҫеҫпӗл śeśpĕl (Wikipedia) Amaryllidoideae Narcisseae Narcissus [ᴛᴜʀ nergis ᴇɴɢ narcissus ʀᴜs нарцисс] – нарцисс nartsiss < Russian нарци́сс (Wikipedia) Narcissus ×hybridus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гибридный нарцисс] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Narcissus poeticus [ᴛᴜʀ zerrinkadeh (Güner 2012) ᴇɴɢ poet's daffodil, poet's narcissus, nargis, pheasant's eye, findern flower, pinkster lily ʀᴜs поэтический нарцисс, обыкновенный нарцисс, белый нарцисс] – нарцисс сӑвӑлли nartsis săvălli (Wikipedia) ахаль нарцисс axal' nartsis (Wikipedia) шурӑ нарцисс şură nartsis (Wikipedia) Narcissus pseudonarcissus [ᴛᴜʀ yabani nergis, zeren (Güner 2012) ᴇɴɢ wild daffodil, Lent lily ʀᴜs ложный нарцисс, жёлтый нарцисс] – суя нарцисс suya nartsis (Wikipedia) сарӑ нарцисс sară nartsis (Wikipedia) Amaryllidoideae Amaryllideae Amaryllidinae Amaryllis belladonna [ᴛᴜʀ güzelhatunçiçeği ᴇɴɢ Jersey lily, belladonna-lily, naked-lady-lily, March lily ʀᴜs амариллис белладонна, амариллис красавица] – хитре амариллис xitre amarillis (Wikipedia) Amaryllis [ᴛᴜʀ güzelhatunçiçeği ᴇɴɢ amaryllis ʀᴜs амариллис] – амариллис amarillis (Wikipedia) Asparagaceae Asparagaceae [ᴛᴜʀ kuşkonmazgiller ᴇɴɢ asparagus family ʀᴜs спаржевые] – Nolinoideae 45 46 Maianthemum bifolium [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ false lily of the valley, May lily ʀᴜs двулистный майник, майник, костянка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӑчӑр ҫырли păçăr śırli (Degtyaryov 2017) икӗ çулçăллă пӑчӑр ҫырли ikĕ śulśăllă păçăr śırli (Wikipedia) Polygonatum [ᴛᴜʀ mührüsüleyman ᴇɴɢ Solomon's seal, ʀᴜs купена] – саламат курӑкӗ salamat kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Polygonatum multiflorum [ᴛᴜʀ mührüsüleyman ᴇɴɢ Solomon's seal, David's harp, ladder-to-heaven, Eurasian Solomon's seal ʀᴜs многоцветковая купена] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пите хӗретекен курӑк pite xĕreteken kurăk (Degtyaryov 2017) Polygonatum odoratum (Polygonatum officinale) [ᴛᴜʀ kokulu mührüsüleyman ᴇɴɢ angular Solomon's seal, scented Solomon's seal ʀᴜs аптечная купена, лекарственная купена, душистая купена, кокорник, соломонова печать] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сиплӗ саламат курӑкӗ siplĕ salamat kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Convallaria majalis [ᴛᴜʀ inciçiçeği ᴇɴɢ lily of the valley ʀᴜs майский ландыш] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – лантӑш lantăş < Russian ла́ндыш (Degtyaryov 2017) ландыш landış (кӗмӗл ландыш — серебристый ландыш) ҫӗлен курӑкӗ śĕlen kurăkĕ () ҫӗлен ҫырли курӑкӗ śĕlen śırli kurăkĕ () пыршӑль курӑкӗ şırşăl' kurăkĕ [ᴅɪᴀʟ] () ҫимӗк курӑкӗ śimĕk kurăkĕ () ниш курӑкӗ niş kurăkĕ (Degtyaryov 2017) чакак курӑкӗ çakak kurăkĕ () чӗре курӑкӗ çӗre kurăkĕ () мулкач ҫырли mulkaç śırli () мӑкаҫ ҫырли măkaś śırli () мулкач хӑлхи mulkaç xălxi () молкач холхи molkaç xolxi () мулкаҫ хӑлхи mulkaś xălxi () мӑкаҫ ҫырли măkaś śırli () куян хӑлхи kuyan xălxi [ᴅɪᴀʟ] () труйски куракӗ truyski kurăkĕ () Asparagoideae Asparagus officinalis [ᴛᴜʀ kuşkonmaz ᴇɴɢ garden asparagus, sparrow grass ʀᴜs аптечная спаржа, лекарственная спаржа, обыкновенная спаржа, заячий холодок] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫумӑр курӑкӗ śumăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) ҫумӑр чечекӗ śumăr çeçekӗ (дикая спаржа) ҫумӑр ҫырли śumăr śırli (дикая спаржа) ҫӑмӑр śumăr хулли xulli () Agavoideae Agave [ᴛᴜʀ agav ᴇɴɢ agave ʀᴜs агава] – агава agava < Russian ага́ва () ᴛᴜʀ agav lifi ᴇɴɢ agave fiber ʀᴜs волокно из агавы – агава сӳсӗ agava süsĕ () Scilloideae Hyacinthus [ᴛᴜʀ sümbül ᴇɴɢ hyacinth ʀᴜs гиацинт] – гиацинт giatsint < Russian гиаци́нт () Arecales Arecaceae [ᴛᴜʀ hurmagiller ᴇɴɢ palm family ʀᴜs пальмовые, пальмы, арековые] – пальма йышшисем pal'ma yışşisem (Wikipedia) ᴛᴜʀ palmiye ᴇɴɢ palm ʀᴜs пальма – пальма pal'ma sɢ пальман pal'man ɢᴇɴ пальми pal'mi ᴛᴍʟ пальмасем pal'masem ᴘʟ < Russian па́льма () Coryphoideae Borasseae Bismarckia nobilis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs благородная бисмаркия, пальма Бисмарка] – Бисмарк пальми Bismark pal'mi (Wikipedia) пархатарлă бисмарки parxatarlă bismarki < пархатарлă parxatarlă “ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs добрый, хороший; благодарный” (Wikipedia) Coryphoideae Phoeniceae 46 47 Phoenix dactylifera [ᴛᴜʀ hurma ᴇɴɢ dattel ʀᴜs финик] – финик finik sɢ финикӗн ɢᴇɴ финикӗ finikĕ ᴛᴍʟ финиксем finiksem ᴘʟ < Russian фи́ник () ᴛᴜʀ hurma ağacı ᴇɴɢ dattel palm ʀᴜs финиковая пальма – финик пальми finik pal'mi (Wikipedia) ᴛᴜʀ hurma kurusu, kuru hurma ᴇɴɢ dried dattel ʀᴜs сушёные финики – типӗтнӗ финик tipĕtnĕ finik () Arecoideae Cocoseae Cocos nucifera [ᴛᴜʀ hindistancevizi ağacı ᴇɴɢ coconut palm ʀᴜs кокосовая пальма] – кокос пальми kokos pal'mi (Wikipedia) ᴛᴜʀ hindistancevizi ᴇɴɢ coconut ʀᴜs кокосовый орех – кокос мӑйӑрӗ kokos măyărĕ () ᴛᴜʀ hindistancevizi yağı ᴇɴɢ coconut oil, coconut butter ʀᴜs кокосовое масло – кокос ҫӗвӗ kokos śĕvĕ () Commelinales Commelinaceae [ᴛᴜʀ telgrafçiçeğigiller ᴇɴɢ dayflower family, spiderwort family ʀᴜs коммелиновые] – Commelina communis [ᴛᴜʀ gökkulak ᴇɴɢ Asiatic dayflower ʀᴜs обыкновенная коммелина, синеглазка, лазорник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Zingiberales Musaceae Musaceae [ᴛᴜʀ muzgiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs банановые] – банан йышшисем banan yışşisem (Wikipedia) Musa [ᴛᴜʀ muz ᴇɴɢ banana ʀᴜs банан] – банан banan sɢ бананӑн bananăn ɢᴇɴ бананӗ bananĕ ᴛᴍʟ банансем banansem ᴘʟ < Russian бана́н () ᴛᴜʀ muz ağacı ᴇɴɢ banana tree ʀᴜs банановое дерево – банан йывӑҫĕ banan yıvăśĕ (Wikipedia) Zingiberaceae Alpinioideae Alpinieae Aframomum melegueta (Aframomum grana-paradisi) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ grains of paradise, melegueta pepper, alligator pepper, Guinea grains, Guinea pepper ʀᴜs райское зерно, малагетта] – ҫӑтмах тӗшши śătmax tĕpşi (Wikipedia) Zingiberoideae Zingibereae Curcuma longa [ᴛᴜʀ zerdeçal ᴇɴɢ turmeric ʀᴜs длинная куркума, домашняя куркума, культурная куркума, или жёлтый имбирь] – тӑрӑхла куркума tărăxla kurkuma (Wikipedia) Poales Bromeliaceae 47 48 Bromeliaceae [ᴛᴜʀ ananasgiller ᴇɴɢ bromeliads ʀᴜs бромелиевые] – бромелий йышӗ bromeliy yışĕ (Wikipedia) Ananas comosus (Ananas sativus) [ᴛᴜʀ ananas ᴇɴɢ pineapple ʀᴜs ананас] – ананас ananas sɢ ананасӑн ananasăn ɢᴇɴ ананасӗ ananasĕ ᴛᴍʟ ананассем ananassem ᴘʟ < Russian анана́с () Typhaceae Typhaceae [ᴛᴜʀ hasırotugiller ᴇɴɢ cattail family ʀᴜs рогозовые] – патанпаш йышӗ patanpaş yışĕ (Wikipedia) sʏɴ Sparganiaceae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ежеголовниковые] – чӗрӗп курӑк йышӗ çĕrĕp kurăkĕ yışĕ (Wikipedia) Sparganium emersum (Sparganium simplex) [ᴛᴜʀ kozakamışı ᴇɴɢ European bur-reed, unbranched burreed ʀᴜs всплывший ежеголовник, всплывающий ежеголовник, простой ежеголовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – чӗрӗп курӑкӗ çĕrĕp kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Sparganium erectum subsp. erectum (Sparganium erectum, Sparganium ramosum) [ᴛᴜʀ kındıra ᴇɴɢ simplestem bur-reed, branched bur-reed ʀᴜs прямой ежеголовник, прямая ежеголовка, ветвистый ежеголовник, многогранный ежеголовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – туратлӑ чӗрӗп курӑкӗ turatlă çĕrĕp kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Sparganium erectum subsp. microcarpum (Sparganium microcarpum) [ᴛᴜʀ küçük kındıra ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мелкоплодный ежеголовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Sparganium glomeratum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ clustered bur-reed ʀᴜs скученный ежеголовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Sparganium natans (Sparganium minimum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ least bur-reed, small bur-reed ʀᴜs плавающий ежеголовник, малый ежеголовник, маленький ежеголовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗтӗ чӗрӗп курӑкӗ vĕtĕ çĕrĕp kurăkĕ (Degtyaryov 2017) ишекен чӗрӗп курӑкӗ işeken çĕrĕp kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Typha ×agroviensis (T. latifolia × T. schuttleworthii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs полевой рогоз] Gafurova 2014 Flora – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp of Chuvashia Typha angustifolia [ᴛᴜʀ daryapraklı hasırotu ᴇɴɢ lesser bulrush, narrowleaf cattail, lesser reedmace ʀᴜs узколистный рогоз] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ансӑр ҫулҫӑллӑ патанпаш ansăr śulśăllă patanpaş (Wikipedia) Typha ×glauca (T. angustifolia × T. latifolia) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сизый рогоз] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Typha incana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ural cattail ʀᴜs седой рогоз] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Typha latifolia [ᴛᴜʀ genişyapraklı hasırotu ᴇɴɢ broadleaf cattail, common bulrush, common cattail, great reedmace ʀᴜs широколистный рогоз, широкий рогоз, палочник, бочарная трава, куга, чакан] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хура пуҫ xura puś (Degtyaryov 2017) хурапуҫ xurapuś () патанпаш patanpaş sɢ патанпашӑн patanpaşăn ɢᴇɴ патанпашӗ patanpaşĕ ᴛᴍʟ патанпашсем patanpaşsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) чакан çakan () чакак куҫ çakak kuś () йӗккен yĕkken () мур курӑкӗ mur kurăkĕ () мӑнӑ хӑях mănă xăyax () кука kuka () sʏɴ Typha elatior [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs возвышенный рогоз] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ 48 49 sʏɴ Typha intermedia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs промежуточный рогоз] эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ᴛᴜʀ hasırotu başağı ᴇɴɢ spike or male (staminate) flower of cattail ʀᴜs початок, головка рогоза – чакан тӑрри чакан çakan tărri () Typha laxmannii [ᴛᴜʀ zarif hasırotu ᴇɴɢ graceful cattail, Laxman's bulrush ʀᴜs рогоз Лаксмана] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Лаксман патанпашӗ Laksman patanpaşĕ (Wikipedia) Typha ×smirnovii (Typha ×smyrnovii; T. latifolia × T. laxmannii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs рогоз Смирнова] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Juncaceae Juncaceae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ rush family ʀᴜs ситниковые] – вир курӑк йышӗ vir kurăk yışĕ (Wikipedia) Juncus alpinoarticulatus (Juncus alpinus subsp. fuscoater, Juncus geniculatus subsp. arthrophyllus) [ᴛᴜʀ kuzey dağlık sazı ᴇɴɢ northern green rush, alpine rush ʀᴜs альпийскочленистый ситник, альпийский ситник, серо-бурый ситник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Альпӑ вир курӑкӗ Аl'pă vir kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Juncus articulatus (Juncus geniculatus) [ᴛᴜʀ eklemli saz ᴇɴɢ jointleaf rush, jointed rush ʀᴜs членистый ситник, блестящеплодный ситник, коленчатый ситник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӑлтӑркка ҫимӗҫлӗ вир курӑкӗ yăltărkka śimĕślĕ vir kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Juncus atratus [ᴛᴜʀ karaca saz ᴇɴɢ dark rush, black rush ʀᴜs темноцветный ситник, чёрный ситник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑмӑр тӗслӗ вир курӑкӗ xămăr tĕslĕ vir kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Juncus bufonius [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ toad rush ʀᴜs жабий ситник, жабик] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Juncus bufonius × J. ambiguus [] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Juncus compressus [ᴛᴜʀ topyemişli saz ᴇɴɢ round-fruited rush ʀᴜs сплюснутый ситник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – рак куҫӗ rak kuśĕ (Degtyaryov 2017) вир курӑкӗ vir kurăkĕ () вир урӑххи vir urăxxi () Juncus conglomeratus (Juncus leersii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ compact rush ʀᴜs скученный ситник, ситник Леерса] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Леерс вир курӑкӗ Leers vir kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Juncus effusus [ᴛᴜʀ yumuşak saz ᴇɴɢ common rush, soft rush ʀᴜs развесистый ситник, расходящийся ситник, раскидистый ситник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – лӑстӑркка вир курӑкӗ lăstărkka vir kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Juncus filiformis [ᴛᴜʀ ipsi saz ᴇɴɢ thread rush ʀᴜs нитевидный ситник] ҫиплӗ вир курӑкӗ śiplĕ vir kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Juncus gerardii [ᴛᴜʀ karadiken sazı ᴇɴɢ blackgrass, black needle rush, saltmarsh rush ʀᴜs ситник Жерара] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Жерар вир курӑкӗ Jerar vir kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Juncus minutulus (Juncus bufonius subsp. minutulus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мелкий ситник] Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Juncus ranarius (Juncus ambiguus) [ᴛᴜʀ kurbağa sazı ᴇɴɢ frog rush, seaside rush ʀᴜs неопределенный ситник, лягушачий ситник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шапа вир курӑкӗ şapa vir kurăkĕ (Degtyaryov 2017) 49 50 sʏɴ Juncus nastanthus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs скученноцветковый ситник] Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Juncus tenageia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ sand rush ʀᴜs мелководный ситник] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Juncus tenuis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ slender rush, slender yard rush, path rush, field rush, poverty rush, wiregrass ʀᴜs тонкий ситник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Juncus trifidus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ highland rush, three-leaved rush ʀᴜs трехраздельный ситник] Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Luzula [ᴛᴜʀ ormansazı ᴇɴɢ wood-rush ʀᴜs ожика, окуга, куга] – мур курӑкӗ mur kurăkĕ (Degtyaryov 2017) мор-корӗк mor-korĕk () Luzula campestris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ field wood-rush, Good Friday grass, sweep's brush ʀᴜs равнинная ожика, слабоволосистая ожика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сайра тӗклӗ мур курӑкӗ sayra tĕklĕ mur kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Luzula multiflora [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ common woodrush, heath wood-rush ʀᴜs многоцветковая ожика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – нумай чечеклӗ мур курӑкӗ numay çeçeklĕ mur kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Luzula pallescens (Luzula pallidula) [ᴛᴜʀ solgun ormansazı ᴇɴɢ fen wood-rush, Eurasian woodrush ʀᴜs бледноватая ожика, бледная ожика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – мур курӑкӗ mur kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Luzula pilosa [ᴛᴜʀ tüylü ormansazı ᴇɴɢ hairy wood-rush ʀᴜs волосистая ожика] Chuvashia – тӗклӗ мур курӑкӗ tĕklĕ mur kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Flora of ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [ожика степная] – ҫеҫенхир мур вути śeśenxir mur vuti (Degtyaryov 2017) Cyperaceae Cyperaceae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ sedges ʀᴜs осоковые, сытевые] – хӑях йышшисем xăyax yışşisisem (Wikipedia) хăяхлисем xăyaxlisem (Wikipedia) хӑях йышӗ xăyaxsen yışĕ (Wikipedia) Cyperoideae Scirpeae Eriophorum gracile [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ slender cottongrass, slender cottonsedge ʀᴜs стройная пушица, грациозная пушица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – яштак мамӑк курӑкӗ yaştak mamăk kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Eriophorum polystachion (Eriophorum angustifolium) [ᴛᴜʀ pamukotu ᴇɴɢ cottongrass ʀᴜs многоколосковая пушица, узколистная пушица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ансӑр ҫулҫӑллӑ мамӑк курӑкӗ ansăr śulśăllă mamăk kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Eriophorum latifolium [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ broad-leaved bog-cotton, broad leaved cotton grass ʀᴜs широколистная пушица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарлака мамӑк курӑкӗ sarlaka mamăk kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Eriophorum vaginatum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ hare's-tail cottongrass, tussock cottongrass, sheathed cottonsedge ʀᴜs влагалищная пушица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – качака мамӑкӗ kaçaka mamăkĕ < качака kaçaka sɢ качакан kaçakan ɢᴇɴ качаки kaçaki ᴛᴍʟ качакасем kaçakasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ keçi ᴇɴɢ goat ʀᴜs коза” (Degtyaryov 2017) хир качаки мамӑкӗ xir kaçaki mamăkĕ () Scirpus [ᴛᴜʀ topakberdi ᴇɴɢ club-rush ʀᴜs камыш, камышевник] – хӑмӑш xămăş sɢ хӑмӑшӑн xămăşăn ɢᴇɴ хӑмӑшӗ xămăşĕ ᴛᴍʟ хӑмӑшсем xămăşsem ᴘʟ () 50 51 ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs плоский камыш – лаптак хӑмӑш laptak xămăş () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs трубчатый, цилиндрический камыш – чӑмӑр хӑмӑш çămăr xămăş () ᴛᴜʀ berdi başağı ᴇɴɢ fruiting head of rush ʀᴜs соцветие, головка камыша – хӑмӑш тӑрри xămăş tărri () хомӑш мамӑкӑ xomăş mamăkă () ᴛᴜʀ berdi sapı ᴇɴɢ stalk of rush ʀᴜs стебель камыша – хӑмӑш пӗвӗ xămăş pĕvĕ () хӑмӑш вулли xămăş vulli () ᴛᴜʀ berdilik ᴇɴɢ rushed place ʀᴜs заросли камыша, камышовые заросли – хӑмӑш чӑтлӑхӗ xămăş çătlăxĕ () хӑмӑшлӑх xămăşlăx () ᴛᴜʀ berdili ᴇɴɢ rushed ʀᴜs заросший камышом, изобилующий камышом – хӑмӑшлӑ xămăşlă () ᴛᴜʀ berdi gibi ince ᴇɴɢ slender as a rush ʀᴜs стройный как камыш – хӑмӑш пек яштака xămăş pek yaştaka () Scirpus radicans [ᴛᴜʀ köklü topakberdi ᴇɴɢ creeping club-rush ʀᴜs камыш укореняющийся, камышевник укореняющийся] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тунапа ӗрчекен хӑмӑш tunapa ĕrçeken xămăş (Degtyaryov 2017) Scirpus sylvaticus [ᴛᴜʀ orman topakberdisi ᴇɴɢ wood clubrush ʀᴜs лесной камыш, лесной камышевник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑрман хӑмӑшӗ vărman xămăşĕ (Degtyaryov 2017) Cyperoideae Fuireneae Schoenoplectus lacustris (Scirpus lacustris) [ᴛᴜʀ göl topakberdisi ᴇɴɢ lakeshore bulrush, common clubrush ʀᴜs озёрный камыш, озёрный камышевник, озёрный схеноплектус] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӳлӗ хӑмӑшӗ külĕ xămăşĕ (Degtyaryov 2017) Schoenoplectus tabernaemontani (Scirpus tabernaemontani) [ᴛᴜʀ topakberdi ᴇɴɢ softstem bulrush, grey club-rush, great bulrush ʀᴜs камыш Табернемонтана, схеноплектус Табернемонтана, малый камыш] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Табернемонтан хӑмӑшӗ Tabernemontan xămăşĕ (Degtyaryov 2017) Bolboschoenus laticarpus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs широкоплодный клубнекамыш] Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Bolboschoenus maritimus (Scirpus maritimus) [ᴛᴜʀ sandalyesazı ᴇɴɢ sea clubrush, cosmopolitan bulrush, alkali bulrush, saltmarsh bulrush, bayonet grass ʀᴜs морский клубнекамыш, морской камыш, приморский клубнекамыш] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тинӗс хӑмӑшӗ tinĕs xămăşĕ (Degtyaryov 2017) sʏɴ [of Bolboschoenus maritimus subsp. maritimus] Bolboschoenus соmpactus (Bolboschoenus maritimus var. соmpactus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs скученный клубнекамыш] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Bolboschoenus planiculmis (Bolboschoenus koshewnikowii) [ᴛᴜʀ yassısaplı sandalyesazı ᴇɴɢ flat-stem clubrush ʀᴜs плоскостебельный клубнекамыш] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Cyperoideae Dulichieae Blysmus compressus [ᴛᴜʀ yassı hasırotu ᴇɴɢ flat sedge, broad blismus ʀᴜs сжатый поточник, блисмус] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 51 52 Cyperoideae Eleocharideae Eleocharis [ᴛᴜʀ sivrisaz ᴇɴɢ spike-rush ʀᴜs болотница, ситняг] – ушах курӑкӗ uşax kurăkĕ “ᴛᴜʀ bataklık otu ᴇɴɢ herb of marsh ʀᴜs трава болота” < ушах uşax sɢ ушахӑн uşaxăn ɢᴇɴ ушахӗ uşaxĕ ᴛᴍʟ ушахсем uşaxsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ bataklık ᴇɴɢ bog, swamp, marsh ʀᴜs болото” < Russian calque боло́тница (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Eleocharis acicularis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ needle spikerush, least spikerush ʀᴜs игольчатая болотница, игольчатый ситняг] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӗплӗ ушах курӑкӗ yĕplĕ uşax kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Eleocharis austriaca (Eleocharis mamillata subsp. austriaca) [ᴛᴜʀ kuzey sivrisazı ᴇɴɢ northern spikerush ʀᴜs австрийская болотница, австрийский ситняг] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Австри ушах курӑкӗ Аvstri uşax kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Eleocharis mamillata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ mamillate spikerush, soft-stem spikerush ʀᴜs сосочковая болотница, сосочковый ситняг] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – чӗчӗллӗ ушах курӑкӗ çĕçĕllĕ uşax kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Eleocharis mamillata × E. uniglumis [] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Eleocharis mitracarpa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs колпачковая болотница, туркменская болотница, хвощевидная болотница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – калпаклӑ ушах курӑкӗ kalpaklă uşax kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Eleocharis ovata [ᴛᴜʀ değirmi sivrisaz ᴇɴɢ ovate spike-rush ʀᴜs яйцевидная болотница, яйцевидный ситняг] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫаврашка ушах курӑкӗ śavraşka uşax kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Eleocharis palustris [ᴛᴜʀ delisaz ᴇɴɢ common spike-rush, creeping spike-rush, marsh spike-rush ʀᴜs болотная болотница, болотный ситняг, бескильная болотница, круглоколосковая болотница, промежуточная болотница, тучная болотница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ушах курӑкӗ uşax kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Eleocharis quinqueflora (E. pauciflora, Scirpus quinqueflorus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ fewflower spikerush, fewflowered spike-rush ʀᴜs пятицветковая болотница, пятицветковый ситняг, малоцветковая болотница, малоцветковый ситняг] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сайра чечеклӗ ушах курӑкӗ sayra çeçeklĕ uşax kurăkĕ (Degtyaryov 2017) пилӗк чечеклӗ ушах курӑк pilĕk çeçeklĕ uşax kurăk (Krasnaya Kniga 2019) Eleocharis uniglumis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ onescale spikerush ʀᴜs одночешуйная болотница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Cyperoideae Rhynchosporeae Rhynchospora alba [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ white beak-sedge ʀᴜs белый очеретник] шурӑ кӳрен şură küren (Krasnaya Kniga 2019) Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Cyperoideae Cariceae Carex [ᴛᴜʀ ayakotu ᴇɴɢ sedge ʀᴜs осока] – хăях xăyax sɢ хăяхӑн xăyaxăn ɢᴇɴ хӑяхӗ xăyaxĕ ᴛᴍʟ хăяхсем xăyaxsem ᴘʟ () кӳрен küren [ᴅɪᴀʟ] () лаптак хӑмӑш laptak xămăş () ᴛᴜʀ ayakotlu ᴇɴɢ with sedge ʀᴜs с осокой – хӑяхлӑ xăyaxlӑ (хӑяхлӑ çырма река, заросшая осокой; Хӑяхлӑ варӗ назв. оврага) 52 53 ᴛᴜʀ ayakotlu yer ᴇɴɢ place with sedge ʀᴜs заросли осоки (место, изобилующее осокой) – хӑяхлӑх xăyaxlӑx () ᴛᴜʀ saz maz, kamış mamış ᴇɴɢ sedge and rush (reduplication) ʀᴜs тростник и осока – хӑмӑшхӑях xămăş-xăyax () Carex acuta (Carex gracilis) [ᴛᴜʀ bataklıksazı ᴇɴɢ acute sedge, slender tufted-sedge, slim sedge ʀᴜs острая осока, стройная осока, двуцветноколосковая осока, буровлагалищная осока, сарептская осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫивӗч хӑях śivĕç xăyax (Degtyaryov 2017) Carex acutiformis [ᴛᴜʀ çayırsazı ᴇɴɢ lesser pond-sedge ʀᴜs островидная осока, островатая осока, заострённая осока, ложноострая осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӗвреке хӑях şĕvreke xăyax (Degtyaryov 2017) суя ҫивӗч хӑях suya śivĕç xăyax () Carex alba [ᴛᴜʀ ak ayakotu ᴇɴɢ white sedge ʀᴜs белая осока] – шурӑ хӑях şură xăyax () Carex appropinquata (Carex paradoxa) [ᴛᴜʀ yapışıksaz ᴇɴɢ fibrous tussock-sedge ʀᴜs сближенная осока, своеобразная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫывӑх пучахлӑ хӑях śıvăx puçaxlă xăyax (Degtyaryov 2017) Carex aquatilis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ water sedge, leafy tussock sedge ʀᴜs водяная осока, водная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шыв хӑяхӗ şıv xăyaxĕ “ᴛᴜʀ su ayakotu ᴇɴɢ sedge of water ʀᴜs осока воды” < шыв şıv ~ шывӑ şıvă sɢ шывӑн şıvăn ɢᴇɴ шывӗ şıvĕ ᴛᴍʟ шывсем şıvsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ su ᴇɴɢ water ʀᴜs вода” (Degtyaryov 2017) Carex aquatilis var. minor (Carex concolor, Carex uzoni) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs прямостоячая осока, прямостоящая осока, одноцветная осока, узонская осока] – пӗр тӗслӗ хӑях pĕr tĕslĕ xăyax (Degtyaryov 2017) Carex arnellii [ᴛᴜʀ Arnell ayakotu ᴇɴɢ European woodland sedge ʀᴜs осока Арнелла, осока Арнелля, почтиодноцветная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Арнелль хӑяхӗ Аrnell' xăyaxĕ (Degtyaryov 2017) Арнелл хӑяхӗ Аrnell xăyaxĕ (Krasnaya Kniga 2019) Carex atherodes (Carex aristata, Carex оrthostachys) [ᴛᴜʀ başaksazı ᴇɴɢ wheat sedge ʀᴜs прямоколосая осока, остистая осока, осока Зигерта] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӳрӗ пучахлӑ хӑях türĕ puçaxlă xăyax (Degtyaryov 2017) Carex bohemica (ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Bohemian sedge ʀᴜs богемская осока, сытевидная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – харкамлӑ хӑях xarkamlă xăyax (Degtyaryov 2017) богем хӑяхӗ bogem xăyaxĕ (Krasnaya Kniga 2019) Carex brunnescens [ᴛᴜʀ bozca ayakotu ᴇɴɢ brownish sedge, green bog sedge ʀᴜs буроватая осока, буреющая осока, спутанная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫыхланчӑк хӑях śıxlançăk xăyax (Degtyaryov 2017) Carex buxbaumii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Buxbaum's sedge, club sedge ʀᴜs осока Буксбаума] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Буксбаум хӑяхӗ Бuksbaum xăyaxĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Carex canescens (Carex cinerea) [ᴛᴜʀ gümüş ayakotu ᴇɴɢ silvery sedge ʀᴜs седеющая осока, сероватая осока, чащевная осока, пепельно-серая осока, серо-зелёная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарӑ хӑях sară xăyax (Degtyaryov 2017) Carex caryophyllea (Carex verna, Carex ruthenica) [ᴛᴜʀ baharsazı ᴇɴɢ spring sedge, vernal sedge, iron grass, mushroom sedge ʀᴜs гвоздичная осока, весенняя осока, русская осока, шершавошиповатая осока, митровая осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 53 54 Carex cespitosa (Carex caespitosa) [ᴛᴜʀ gür ayakotu ᴇɴɢ tuft carex ʀᴜs дернистая осока] Flora of Chuvashia – ҫерем хӑяхӗ śerem xăyaxĕ (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Carex cespitosa × C. acuta [] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Carex chordorrhiza [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ creeping sedge, string sedge ʀᴜs плетевидная осока, струнокоренная осока, струннокоренная осока, шнурокорневая осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗлӗх тымарлӑ хӑях xĕlĕx tımarlă xăyax (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Carex diandra [ᴛᴜʀ çifte sazotu ᴇɴɢ lesser tussock-sedge, lesser panicled sedge ʀᴜs двухтычинковая осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – икӗ аҫа туниллӗ хӑях ikĕ aśa tunillĕ xăyax (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Carex digitata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ finger sedge, fingered sedge ʀᴜs пальчатая осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – юплӗ хӑях yuplĕ xăyax (Degtyaryov 2017) Carex dioica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ dioecious sedge ʀᴜs двудомная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – икӗ киллӗ хӑях ikĕ killĕ xăyax (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Carex disperma (Carex tenella) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ softleaf sedge, two-seed sedge ʀᴜs двусеменная осока, двусемянная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – икӗ вӑрӑллӑ хӑях ikĕ vărăllă xăyax (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Carex disticha [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ brown sedge, tworank sedge ʀᴜs двурядная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Carex echinata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ star sedge, little prickly sedge ʀᴜs ежисто-колючая осока, ежевидноколосковая осока, остроконечная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – чӗрӗп йӗплӗ хӑях çĕrĕp yĕplĕ xăyax (Degtyaryov 2017) Carex elata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ tufted sedge ʀᴜs высокая осока] – ҫӳллӗ хӑях śüllĕ xăyax (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Carex elata subsp. omskiana (Carex omskiana, Carex hudsonii auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs омская осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Омск хӑяхӗ Omsk xăyaxĕ (Wikipedia) Carex elongata [ᴛᴜʀ uzun ayakotu ᴇɴɢ elongated sedge, wetland sedge ʀᴜs удлинённая осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӑсӑк пучахлӑ хӑях tăsăk puçaxlă xăyax (Degtyaryov 2017) чӑсӑк пучахлӑ хӑях çăsăk puçaxlă xăyax (Wikipedia) Carex ericetorum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ rare spring sedge ʀᴜs верещатниковая осока, пустошная осока, сдвинутая осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫерҫи хуратул хӑяхӗ śerśi xuratul xăyaxĕ (Degtyaryov 2017) Carex flava [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ hedgehog grass ʀᴜs жёлтая осока, жёлтенькая осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарӑ хӑях sară xăyax (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Carex globularis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs шаровидная осока, шаровидноколосковая осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – чӑмӑр пучахлӑ хӑях çămăr puçaxlă xăyax (Degtyaryov 2017 [осока шаровидная (шаровидноколосковая)]) ҫавра хутаҫлӑ хӑях śavra xutaślă xăyax (Wikipedia) Carex hartmanii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs осока Гартмана] Gartman xăyaxĕ (Krasnaya Kniga 2019) Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Гартман хӑяхӗ Carex hirta [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ hairy sedge, hammer sedge ʀᴜs мохнатая осока, опушённая осока, коротковолосистая осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӑмлӑ хӑях śămlă xăyax (Degtyaryov 2017) 54 55 Carex juncella (Carex nigra subsp. juncella) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ситничковая осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Carex lasiocarpa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ woollyfruit sedge, slender sedge ʀᴜs волосистоплодная осока, войлочная осока, косматоплодная осока, шершавоплодная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӑм хутаҫлӑ хӑях śăm xutaślă xăyax (Degtyaryov 2017) ҫӑмлӑ хутаҫлӑ хӑях śămlă xutaślă xăyax (Wikipedia) Carex leporina (Carex lachenalii, Carex ovalis) [ᴛᴜʀ oval ayakotu ᴇɴɢ oval sedge, eggbract sedge ʀᴜs заячья осока, овальная осока, серебристочешуйная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – мулкач хӑяхӗ mulkaç xăyaxĕ (Degtyaryov 2017) Carex limosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ bog-sedge, mud sedge, shore sedge ʀᴜs топяная осока, медно-бурая осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – лачака хӑяхӗ laçaka xăyaxĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Carex loliacea [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs плевельная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫум ути хӑяхӗ śum uti xăyaxĕ (Degtyaryov 2017) плевел хӑяхӗ plevel xăyaxĕ (Krasnaya Kniga 2019) Carex magellanica subsp. irrigua (Carex irrigua, Carex paupercula) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ poor sedge, bog sedge, boreal bog sedge ʀᴜs заливная осока, заливаемая осока, бедненькая осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ейӳ хӑяхӗ eyü xăyaxĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Carex montana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ mountain sedge, soft-leaved sedge ʀᴜs горная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ту хӑяхӗ tu xăyaxĕ “ᴛᴜʀ dağ ayakotu ᴇɴɢ sedge of mountain ʀᴜs осока горы” < ту tu sɢ тӑвӗн tăvĕn ɢᴇɴ тӑвӗ tăvĕ ᴛᴍʟ тусем tusem ᴘʟ “ᴛᴜʀ dağ ᴇɴɢ mountain ʀᴜs гора” (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Carex muricata (Carex cuprina) [ᴛᴜʀ çengelsazı ᴇɴɢ rough sedge, prickly sedge ʀᴜs колючковатая осока, остроконечная осока, ежевидная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӗпленчӗк хӑях yĕplençĕk xăyax (Degtyaryov 2017) шӗвӗр хӑях şĕvĕr xăyax (Wikipedia) Carex nigra (Carex goodenoughii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ common sedge, black sedge, smooth black sedge ʀᴜs чёрная осока, обыкновенная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хура хӑях xura xăyax (Wikipedia) Carex orbicularis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs округлая осока, круглая осока] – ҫавра хутаҫлӑ хӑях śavra xutaślă xăyax (Degtyaryov 2017 [осока округлая (круглая)]) Carex pallescens [ᴛᴜʀ solgun ayakotu ᴇɴɢ pale sedge ʀᴜs бледноватая осока бледнеющая осока, бледная осока, меднобокая осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шупка хӑях şupka xăyax (Degtyaryov 2017) Carex panicea [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ carnation sedge ʀᴜs просяная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вир хӑяхӗ vir xăyaxĕ (Krasnaya Kniga 2019) Carex pediformis [ᴛᴜʀ tabanlı ayakotu ᴇɴɢ stalked sedge ʀᴜs стоповидная осока] Chuvashia – ура лаппи хӑяхӗ ura lappi xăyaxĕ (Degtyaryov 2017) Carex pilosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ hairy sedge ʀᴜs волосистая осока] tĕklĕ xăyax (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Flora of Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗклӗ хӑях Carex praecox (Carex schreberi) [ᴛᴜʀ alaca ayakotu ᴇɴɢ spring sedge ʀᴜs ранняя осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ирхи хӑях irxi xăyax (Degtyaryov 2017) Шребер хӑяхӗ Şreber xăyaxĕ (Wikipedia) Carex pseudocyperus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ cyperus sedge, hop sedge ʀᴜs ложносытевая осока, ложносытевидная осока, осока ложно-сыть, ложноострая осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – суя ҫивӗч хӑях suya śivĕç xăyax (Degtyaryov 2017) сыть хӑяхӗ sıt' xăyaxĕ (Wikipedia) 55 56 Carex recta [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ estuary sedge ʀᴜs прямая осока] etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп Carex remota [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ remote sedge ʀᴜs раздвинутая осока, редкоколосковая осока] Gafurova 2014 – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Flora of Chuvashia Carex rhizina (Carex pediformis subsp. rhizodes) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs корневищная осока] Flora of Chuvashia – тымар туналлӑ хӑях tımar tunallă xăyax (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Carex riparia [ᴛᴜʀ kıyı ayakotu ᴇɴɢ greater pond sedge ʀᴜs береговая осока, приречная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шырлан хӑяхӗ şırlan xăyaxĕ (Degtyaryov 2017) Carex rostrata [ᴛᴜʀ gagalı ayakotu ᴇɴɢ bottle sedge, beaked sedge ʀᴜs носиковая осока, вздутая осока, вздутоплодная осока, кругловатая осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӳпчем хутаҫлӑ хӑях küpçem xutaślă xăyax (Degtyaryov 2017) Carex spicata (Carex contigua) [ᴛᴜʀ başaklı ayakotu ᴇɴɢ spiked sedge, spicate sedge, prickly sedge ʀᴜs колосистая осока, соседняя осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пучахлӑ хӑях puçaxlă xăyax (Degtyaryov 2017) Carex supina [ᴛᴜʀ sim ayakotu ᴇɴɢ weak arctic sedge ʀᴜs приземистая осока] Chuvashia – лутрашка хӑях lutraşka xăyax (Krasnaya Kniga 2019) Gafurova 2014 Flora of Carex sylvatica [ᴛᴜʀ merasazı ᴇɴɢ wood sedge, woodland sedge, forest sedge ʀᴜs лесная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑрман хӑяхӗ vărman xăyaxĕ (Degtyaryov 2017) Carex tomentosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ downy-fruited sedge ʀᴜs войлочная осока] кӗҫҫе хӑяхӗ kĕśśe xăyaxĕ (Krasnaya Kniga 2019) Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Carex utriculata (Carex rhynchophysa, Carex laevirostris) [ᴛᴜʀ keseli ayakotu ᴇɴɢ Northwest Territory sedge, common yellow lake sedge ʀᴜs мешочковая осока, вздутоносиковая осока, вздутоносная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Carex vaginata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ sheathed sedge ʀᴜs влагалищная осока, рассеянноцветковая осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑвӑл хӑях xăvăl xăyax (Degtyaryov 2017) Carex vesicaria [ᴛᴜʀ bohçalı ayakotu ᴇɴɢ bladder sedge, inflated sedge, blister sedge ʀᴜs пузырчатая осока, пузыревидная осока, пузыреватая осока, чёточная осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑмпӑллӑ хӑях xămpăllă xăyax (Degtyaryov 2017) Carex vulpina [ᴛᴜʀ tilki ayakotu ᴇɴɢ true fox sedge ʀᴜs лисья осока] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тилӗ хӑяхӗ tilĕ xăyaxĕ (Degtyaryov 2017) Cyperoideae Cypereae Cyperus fuscus [ᴛᴜʀ maydanozbağı11 ᴇɴɢ brown galingale, brown flatsedge ʀᴜs бурая сыть, чёрнобурая сыть] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Cyperus papyrus [ᴛᴜʀ papirüs ᴇɴɢ papyrus, papyrus sedge, paper reed, Indian matting plant, Nile grass ʀᴜs папирус, папирусная сыть, папирусная осока, бумажный тростник] – папирус papirus < Russian папи́рус () Poaceae 11 Balos & Akın 2007: Sapı Şanlıurfada maydanoz ve hardal bağı olarak kullanılır. 56 57 Poaceae (Gramineae) [ᴛᴜʀ buğdaygiller ᴇɴɢ grasses ʀᴜs злаки, злаковые, мятликовые] – тырӑсен йышӗ tırăsen yışĕ (Wikipedia) тырă йышшисем tăra yışşisem (Wikipedia) пӗрчӗллисем pĕrçĕllisem (Wikipedia) ᴛᴜʀ tahıl ᴇɴɢ cereal ʀᴜs злаковые растения – ᴛᴜʀ tane ᴇɴɢ grain, crop ʀᴜs зерно – ᴛᴜʀ yarma (kabuğu çıkarılıp yenir duruma gelmiş tahıl) ᴇɴɢ groat (grain unhusked edible) ʀᴜs крупа – ᴛᴜʀ kepek ᴇɴɢ chaff (inedible parts of a grain-producing plant) ʀᴜs мякина – ᴛᴜʀ kepekli ᴇɴɢ chaffed ʀᴜs мякинный – ᴛᴜʀ kepeksiz ᴇɴɢ chaffless (without chaff) ʀᴜs без мякины, без шелухи – хывӑхсӑр xıvăxsăr () ᴛᴜʀ kabuklu, kavuzlu ᴇɴɢ kusked ʀᴜs не очищенный от шелухи, с шелухой (о зёрнах) – ᴇɴɢ chaff (inedible parts of a grain-producing plant) ʀᴜs охвостье (остатки от первичной очистки зерна веянием) – ᴛᴜʀ sap ᴇɴɢ straw (dried stalk of a cereal plant) ʀᴜs солома (нерубленая солома) – ᴛᴜʀ biçilmemiş ekin ᴇɴɢ ʀᴜs хлеб на корню – ᴛᴜʀ saman (doğranmış sap12) ᴇɴɢ chopped straw ʀᴜs рубленая солома – ᴛᴜʀ ot (biçilmiş ot) ᴇɴɢ hay (grass cut and dried for use as animal fodder) ʀᴜs сено – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs стог сена – тастаан от tastaan ot (Baskakov & İnkijekova-Grekul 1953) ᴛᴜʀ yazlık ekinler ᴇɴɢ spring crops ʀᴜs яровые – ᴛᴜʀ başak ᴇɴɢ ear (of grain) ʀᴜs колос – ᴛᴜʀ biçildikten sonra tarlada kalan başak ᴇɴɢ ear (remaining after the harvest) ʀᴜs колос (оставшийся после жатвы) – ᴛᴜʀ kılçık ᴇɴɢ awn ʀᴜs усики, усики колоса, усики злаковых растений, ость (у колос), ость хлебная – хылчӑк xılçăk sɢ хылчӑкӑн xılçăkăn ɢᴇɴ хылчӑкӗ xılçăkĕ ᴛᴍʟ хылчӑксем xılçăksem ᴘʟ () хӑлчӑк xălçăk sɢ хӑлчӑкӑн xălçăkăn ɢᴇɴ хӑлчӑкӗ xălçăkĕ ᴛᴍʟ хӑлчӑксем xălçăksem ᴘʟ () хӑйӑх xăyăx () ᴛᴜʀ kılçıklı ᴇɴɢ awnless ʀᴜs имеющий ость; с остью; остистый – хылчӑклӑ xılçăklă () хӑлчӑклӑ xălçăklă () ᴛᴜʀ kılçıksız ᴇɴɢ awnless ʀᴜs безостый – хылчӑксӑр xılçăksăr () хӑйӑхсӑр xăyăxsăr () ᴛᴜʀ kabuk, kavuz ᴇɴɢ husk (outer cover of grain) ʀᴜs оболочка, шелуха (наружный по-кров зерна) – § Türkiye köylerinde samanın dört ana kullanımı vardır; hayvanların altına yataklık ve kurutmalık yaygı olarak serilir, yemeleri için taneli yemle karıştırılarak hayvanlara verilir, harç malzemesi olarak kerpiç çamuruna katılır, yakacak malzemesi olarak ocak ve tandırda kullanılır. § Türkçede sap ile saman ayrıdır, ama İngilizce ile Rusçada aynıdır. Çevirilerde İngilizce hay karşılığı saman kullananlar da çıkmaktadır. Türkçe samanın İngilizce/Rusça straw/soloma ile hay/seno karşılığı olurken sapın sap gibi ortada kalması üzerine) kitap büyüklüğünde denebilecek bir yazı çıkarılabilir. Sapla samanı karıştıranlarla karıştırmayanlar arasındaki fark harman yöntemiyle ilgilidir. Saptan tutup başağı yere (ya da hafif bir tokmakla başağa) vurarak taneyi ayrıştıranlar bu ayrımı yapmaz iken (onlarda sadece sap vardır, saman yoktur), taneli sapı döğen altında eze eze ayrıştıranlar parçalanmamışı (sap) ile parçalanmışı (saman) arasında ayrım yapar, zira kullanım alanları farklıdır. 12 57 58 ᴛᴜʀ kabuğunu çıkarmak ᴇɴɢ to separate the grain from the husk ʀᴜs очищать от шелухи (зерно) – ᴛᴜʀ kavrulmuş buğday ya da arpanın kabukları çıkarılmışı ᴇɴɢ crushed groats (from fried wheat or barley) ʀᴜs дроблёная крупа (из жареной пшеницы или ячменя) – Panicoideae Digitaria ischaemum (Digitaria linearis auct., Panicum lineare auct.) [ᴛᴜʀ çatalotu ᴇɴɢ smooth crabgrass, small crabgrass ʀᴜs обыкновенная росичка, кровоостанавливающая росичка, линейная росичка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӳрӗ йӗрлӗ вир türĕ yĕrlĕ vir (Degtyaryov 2017) Digitaria sanguinalis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ hairy crabgrass, hairy finger-grass, large crabgrass, crab finger grass, purple crabgrass ʀᴜs кровавокрасная росичка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Echinochloa crusgalli (Panicum crusgalli) [ᴛᴜʀ darıcan ᴇɴɢ cockspur, cockspur grass, common barnyard grass, barnyard grass, barnyard millet, Japanese millet, water grass ʀᴜs обыкновенный ежовник, хвостатый ежовник, куриное просо, петушье просо, мышей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – чӑх вирӗ çăx virĕ “ᴛᴜʀ tavuk darısı ᴇɴɢ millet of hen ʀᴜs просо курицы” (Degtyaryov 2017) ахаль чӑх вирӗ axal' çăx virĕ (Wikipedia) sʏɴ Echinochloa caudata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs хвостатый ежовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӳреллӗ чӑх вирӗ xürellĕ çăx virĕ (Wikipedia) sʏɴ Echinochloa tzvelevii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ежовник Цвелева] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Echinochloa oryzoides (Echinochloa macrocarpa) [ᴛᴜʀ çeltiksi darıcan, cinek ᴇɴɢ early barnyard grass ʀᴜs рисовый ежовник, рисовое просо, рисовая просянка, рисовидная просянка крупноплодный ежовник] – рис евӗрлӗ чӑх вирӗ ris yevĕrlĕ çăx virĕ (Wikipedia) вӗтӗ пучахлă чӑх вирӗ vĕtĕ puçaxlă çăx virĕ (Wikipedia) вӗтӗ ҫулҫӑллă чӑх вирӗ vĕtĕ śulśăllă çăx virĕ (Wikipedia) Panicum miliaceum [ᴛᴜʀ darı ᴇɴɢ proso millet, broomcorn millet, common millet, hog millet, red millet, white millet ʀᴜs обыкновенное просо, посевное просо, сорное просо, просо] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вир vir sɢ вирӗн virĕn ɢᴇɴ вирӗ virĕ ᴛᴍʟ вирсем virsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) вӗр vĕr () ахаль вир axal' vir (Wikipedia) ᴛᴜʀ darı (kabuğu çıkarılıp yenir duruma gelmiş) ᴇɴɢ millet (unhusked) ʀᴜs пшено (крупа, получаемая из плодов культурных видов проса, освобождённых от колосковых чешуек посредством обдирки) – вир кӗрпи vir kĕrpi () ᴛᴜʀ darı kabuğu ᴇɴɢ millet husk ʀᴜs шелуха проса – вир кипекки vir kipekki () Panicum sumatrense [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ little millet ʀᴜs суматринское просо, мелкое просо] – вӗтӗ вир vetĕ vir (Wikipedia) Setaria [ᴛᴜʀ sıçansaçı ᴇɴɢ foxtail ʀᴜs щетинник] – вир курӑкӗ vir kurăkĕ “ᴛᴜʀ darı otu ᴇɴɢ herb of millet ʀᴜs трава проса” (Degtyaryov 2017) Setaria helvola ᴏʀ Setaria pumila (Setaria glauca) [ᴛᴜʀ sıçansaçı ᴇɴɢ yellow foxtail, yellow bristle-grass, pigeon grass, cattail grass ʀᴜs сизый щетинник, низкий щетинник, малорослый щетинник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – лутра вир курӑкӗ lutra vir kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Setaria viridis [ᴛᴜʀ yeşil sıçansaçı ᴇɴɢ green foxtail, green bristlegrass, wild foxtail millet ʀᴜs зелёный щетинник, зелёный мышей, зелёноколосый щетинник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – симӗс вир курӑкӗ simĕs vir kurăkĕ (Degtyaryov 2017) 58 59 Zea mays subsp. mays [ᴛᴜʀ mısır ᴇɴɢ maize, corn ʀᴜs кукуруза, обыкновенная кукуруза, маис] – куккурус kukkurus sɢ куккурусӑн kukkurusăn ɢᴇɴ куккурусӗ kukkurusĕ ᴛᴍʟ куккуруссем kukkurussem ᴘʟ < Russian кукуру́за (Degtyaryov 2017 Wikipedia) чакан тулӑ çakan tulă (Wikipedia) Gafurova 2014 Flora of Chuvashia ᴛᴜʀ mısır koçanı (taneli) ᴇɴɢ ear of corn ʀᴜs кукурузный початок – куккурус пуҫӗ kukurus puśĕ () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs зелёная кукуруза – ешӗл куккурус yeşĕl kukurus () ᴛᴜʀ mısır tanesi ᴇɴɢ corn grain ʀᴜs зерно кукурузы – куккурус тӗшши kukurus tĕşşi () ᴛᴜʀ tanelik mısır ᴇɴɢ corn for grain ʀᴜs кукуруза на зерно – тӗшӗлӗх куккурус tĕşĕlĕx kukurus () ᴛᴜʀ silajlık mısır ᴇɴɢ corn for silage ʀᴜs кукуруза на силос – силослӑх куккурус siloslăx kukurus () Andropogoneae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ sorghum tribe ʀᴜs сорговые] – сорго йышшисем sorgo yışşisem () Cymbopogon citratus [ᴛᴜʀ limonotu ᴇɴɢ West Indian lemon grass, lemon grass ʀᴜs лимонный челнобородник, западно-индийское лимонное сорго] – лимон курӑкӗ limon kurăkĕ (Wikipedia) Saccharum officinarum [ᴛᴜʀ şeker kamışı ᴇɴɢ sugarcane ʀᴜs сахарный тростник] – сахӑр хӑмӑшӗ saxăr xămăşĕ () Sorghum – сорго sorgo < Russian со́рго () Sorghum ×drummondii (Sorghum sudanense) [ᴛᴜʀ sudanotu ᴇɴɢ Ø ʀᴜs суданское трава, суданское сорго, суданка, сорго Друммонда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Arundinoideae Molinia caerulea [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ purple moor-grass ʀᴜs голубая молиния] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Phragmites australis [ᴛᴜʀ kamış ᴇɴɢ common reed ʀᴜs обыкновенный тростник, южный тростник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – мелке хӑмӑш melke xămăş (Degtyaryov 2017) хӑмӑш xămăş sɢ хӑмӑшӑн xămăşăn ɢᴇɴ хӑмӑшӗ xămăşĕ ᴛᴍʟ хӑмӑшсем xămăşsem ᴘʟ () чӑмӑр хӑмӑш çămăr xămăş () тростник trostnik < Russian тростни́к () ᴛᴜʀ kamışlık ᴇɴɢ reed bed (place where reeds grow) ʀᴜs заросли тростника – хӑмӑшлӑх xămăşlăx () ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs – аҫа хӑмӑш aśa xămăş () Phragmites australis subsp. isiacus (Phragmites australis subsp. altissimus, Phragmites altissimus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs высочайший тростник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Arundo donax [ᴛᴜʀ kargı ᴇɴɢ giant cane, elephant grass, carrizo, arundo, Spanish cane, Colorado river reed, wild cane, giant reed ʀᴜs тростниковый арундо, гигантский тростник] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Chloridoideae Eragrostis amurensis (Eragrostis pilosa var. amurensis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Amur lovegrass ʀᴜs амурская полевичка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 59 60 Eragrostis minor (Eragrostis poaeoides) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ little lovegrass ʀᴜs малая полевичка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Eragrostis pilosa [ᴛᴜʀ kıllı yulaf ᴇɴɢ Indian lovegrass, Jersey love-grass, hairy love grass, small tufted lovegrass, soft lovegrass ʀᴜs волосистая полевичка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗклӗ сӳсен tĕklĕ süsen (Degtyaryov 2017) Crypsis alopecuroides [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ foxtail pricklegrass ʀᴜs лисохвостовидная скрытница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Oryzoideae Oryzeae Zizaniinae Zizania [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ wild rice, Indian rice ʀᴜs цицания, зизания, водяной рис] – Zizania aquatica [ᴛᴜʀ Ø [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ wild rice, Canada rice, Indian rice, water oats ʀᴜs водная цицания, водяная цицания, водяной рис, водная зизания, водяная зизания, индейский рис, тускарора] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шыври цицани şıvri tsitsani “ᴛᴜʀ su zizania’sı ᴇɴɢ zizania of water ʀᴜs зизания воды” < шыв şıv ~ шывӑ şıvă sɢ шывӑн şıvăn ɢᴇɴ шывӗ şıvĕ ᴛᴍʟ шывсем şıvsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ su ᴇɴɢ water ʀᴜs вода” (Wikipedia) шыври зизани şıvri zizani (Wikipedia) шыври рис şıvri ris (Wikipedia) индей рисӗ indey risĕ (Wikipedia) тускарора tuskarora (Wikipedia) Zizania latifolia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Manchurian wild rice ʀᴜs широколистная цицания] Chuvashia – Gafurova 2014 Flora of Oryzeae Oryzinae Leersia oryzoides [ᴛᴜʀ bıçakotu ᴇɴɢ rice cutgrass, cut-grass ʀᴜs рисовидная леерсия] Gafurova 2014 Flora – рис курӑкӗ ris kurăkĕ “ᴛᴜʀ çeltik otu ᴇɴɢ herb of rice ʀᴜs трава риса” (Degtyaryov 2017) of Chuvashia Oryza sativa [ᴛᴜʀ pirinç, çeltik ᴇɴɢ rice, Asian rice ʀᴜs посевной рис] – рис ris sɢ рисӗн risӗn ɢᴇɴ рисӗ risӗ ᴛᴍʟ риссем rissem ᴘʟ < Rus. рис (Wikipedia) ака рисӗ aka risӗ (Wikipedia) шур тулӑ şur tulă “ᴛᴜʀ ak buğday ᴇɴɢ white wheat ʀᴜs белая пшеница” (Wikipedia) тӗкӗ tĕkĕ уст. (Wikipedia) ᴛᴜʀ çeltik (kabuklu) ᴇɴɢ paddy (unhusked rice, unmilled rice) ʀᴜs необрушенный рис, риссырец] – ᴛᴜʀ pirinç (kabuksuz) ᴇɴɢ white rice (milled rice) ʀᴜs крупа рис, рисовая крупа, рис] – рис кӗрпи ris kĕrpi () тӗкӗ кӗрпи tĕkĕ kĕrpi () Bambusoideae Bambusa [ᴛᴜʀ bambu ᴇɴɢ bamboo ʀᴜs бамбук] – бамбук bambuk sɢ бамбукӑн bambukăn ɢᴇɴ бамбукӗ bambukĕ ᴛᴍʟ бамбуксем bambuksem ᴘʟ < Russian бамбу́к () ᴛᴜʀ bambuluk, bambu kamışlığı ᴇɴɢ place where many bamboo plants grow ʀᴜs заросли бамбука – чӑтлӑх бамбук çătlăx bambuk () Pooideae Pooideae [ᴛᴜʀ otgiller ᴇɴɢ cool-season grasses ʀᴜs мятликовые, настоящие злаки] – вӗҫкӗн йышшисем vĕśkĕn yışşisem (Wikipedia) Pooideae Nardodae Nardus stricta [ᴛᴜʀ kılotu ᴇɴɢ matgrass ʀᴜs торчащий белоус] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ 60 61 Pooideae Melicodae Melica altissima [ᴛᴜʀ dere incisi ᴇɴɢ Siberian melic grass, dark purple Siberian melic ʀᴜs высокий перловник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Melica nutans [ᴛᴜʀ dağ incisi ᴇɴɢ mountain melick, nodding melic ʀᴜs поникший перловник, поникающий перловник, пониклый перловник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шултра кӗрпе курӑк şultra kĕrpe kurăk < шултра şultra ~ шолтра şoltra sɢ шултран şoltran ɢᴇɴ шултри şultri ᴛᴍʟ шултрасем şultrasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ iri, büyük ᴇɴɢ large, great, big ʀᴜs крупный, большой; крупное” (Degtyaryov 2017) Glyceria [ᴛᴜʀ tatlıçim ᴇɴɢ sweet-grass, mannagrass ʀᴜs манник] – манна курӑк manna kurăk (Degtyaryov 2017) Glyceria arundinacea (Glyceria aquatica var. arundinacea) [ᴛᴜʀ narin tatlıçim ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тростниковый манник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑмӑш манна курӑкӗ xămăş manna kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Glyceria fluitans [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ floating sweet-grass, water mannagrass ʀᴜs плавающий манник, наплывающий манник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ишекен манна курӑк işeken manna kurăk (Degtyaryov 2017) Glyceria lithuanica [ᴛᴜʀ yayla tatlıçimi ᴇɴɢ Lithuanian mannagrass ʀᴜs литовский манник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Литва манна курӑкӗ Litva manna kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Литва кӗрпи Litva kĕrpi (Krasnaya Kniga 2019) Glyceria maxima (Glyceria aquatica, Glyceria spectabilis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ great manna grass, greater sweetgrass, reed mannagrass, reed sweet-grass ʀᴜs большой манник, водяной манник, водный манник, высокий манник, пышный манник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пысӑк манна курӑк pısăk manna kurăk (Degtyaryov 2017) кӑвакал вирӗ kăvakal virĕ (Degtyaryov 2017) вир-пуҫлӑ-хӑмӑш vir-puślă xămăş () Glyceria notata (Glyceria fluitans subsp. рlicata, G. рlicata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ plicate sweet-grass, marked glyceria ʀᴜs помеченный манник, складчатый манник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӗрмеллӗ манна курӑк pĕrmellĕ manna kurăk (Degtyaryov 2017) Glyceria pedicellata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs узкоколосковый манник] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Pooideae Stipeae Stipa [ᴛᴜʀ kılaç ᴇɴɢ needle grass, spear grass, feather grass ʀᴜs ковыль] – кӑлкан kălkan sɢ кӑлканӑн kălkanăn ɢᴇɴ кӑлканӗ kălkanĕ ᴛᴍʟ кӑлкансем kălkansem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) ᴛᴜʀ kılaçlı ᴇɴɢ with needle grasses ʀᴜs ковыльный – Stipa capillata [ᴛᴜʀ ince kılaç ᴇɴɢ needle grass, spear grass, feather grass ʀᴜs ковыль-волосатик, волосовидный ковыль, тырса] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӳҫлӗ кӑлкан śüślĕ kălkan (Krasnaya Kniga 2019) ҫиплӗ кӑлкан śiplĕ kălkan (Krasnaya Kniga 2019) тырса tırsa () Stipa pennata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ European feather grass ʀᴜs перистый ковыль, степная ковыль, белый ковыль] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗклӗ кӑлкан tĕklĕ kălkan (Krasnaya Kniga 2019) йӑрӑмлӑ кӑлкан yărămlă kălkan (Degtyaryov 2017) кӑлкан kălkan sɢ кӑлканӑн kălkanăn ɢᴇɴ кӑлканӗ kălkanĕ ᴛᴍʟ кӑлкансем kălkansem ᴘʟ () шурӑ кӑлкан şură kălkan () sʏɴ Stipa joannis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ковыль Иоанна] – Иоанн кӑлканӗ İoann kălkanĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) 61 62 Stipa pulcherrima [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ golden feather grass ʀᴜs красивейший ковыль, ковыль Граффа] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – чипер кӑлкан çiper kălkan (Degtyaryov 2017) хитре кӑлкан xitre kălkan (Krasnaya Kniga 2019) Stipa sareptana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сарептский ковыль] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Сарепта кӑлканӗ Sarepta kălkanĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Stipa splendens (Achnatherum splendens) [ᴛᴜʀ çıy ᴇɴɢ cheatgrass ʀᴜs блестящий ковыль, блестящий чий, настоящий чий] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Stipa tirsa (Stipa stenophylla, Stipa longifolia) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs узколистный ковыль, длиннолистный ковыль, ковыль тырса] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫиплӗ кӑлкан śiplĕ kălkan (Degtyaryov 2017) ансӑр ҫулҫӑллӑ кӑлкан ansăr śulśăllă kălkan (Krasnaya Kniga 2019) Stipa zalesskii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ковыль Залесского] – Залесский кӑлканӗ Zalesskiy kălkanĕ (Wikipedia) Pooideae Brachypodieae Brachypodium [ᴛᴜʀ kılcan ᴇɴɢ false brome ʀᴜs коротконожка] – пучах курӑк puçax kurăk (Degtyaryov 2017) Brachypodium pinnatum [ᴛᴜʀ tüylü kılcan ᴇɴɢ heath false brome, tor-grass ʀᴜs перистая коротконожка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӑрӑмлӑ пучах курӑк yărămlă puçax kurăk (Degtyaryov 2017) Brachypodium sylvaticum [ᴛᴜʀ koru kılcanı ᴇɴɢ false-brome, slender false brome, wood false brome ʀᴜs лесная коротконожка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑрман пучах курӑкӗ vărman puçax kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Pooideae Bromeae Bromus [ᴛᴜʀ brom ᴇɴɢ brome, brome grass, cheat grass, chess grass ʀᴜs костёр] – ӳхлӗм üxlĕm sɢ ӳхлӗмӗн üxlĕmĕn ɢᴇɴ ӳхлӗмӗ üxlĕmĕ ᴛᴍʟ ӳхлӗмсем üxlĕmsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) Bromus arvensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ field brome ʀᴜs полевой костёр] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хир ӳхлӗмӗ xir üxlĕmĕ “ᴛᴜʀ kır bromu ᴇɴɢ brome of field ʀᴜs костёр поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” ( Degtyaryov 2017) Bromus hordeaceus (Bromus mollis) [ᴛᴜʀ başakotu ᴇɴɢ soft brome, bull grass, soft cheat, soft chess ʀᴜs мягкий костёр, ячменный костёр, ячменевидный костёр] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Bromus japonicus (Bromus patulus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Japanese brome ʀᴜs японский костёр] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Япони ӳхлӗмӗ Yaponi üxlĕmĕ (Wikipedia) Bromus scoparius [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ broom brome ʀᴜs метельчатый костёр] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Bromus secalinus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ rye brome ʀᴜs ржаной костёр] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ыраш ӳхлӗмӗ ıraş üxlĕmĕ (Degtyaryov 2017) Bromus squarrosus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ rough brome, corn brome ʀᴜs растопыренный костёр] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Bromus arenarius [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Australian brome ʀᴜs Ø] – Австрали ӳхлӗмӗ Avstrali üxlĕmĕ (Wikipedia) Bromus arizonicus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Arizona brome ʀᴜs Ø] – Аризона ӳхлӗмӗ Arizona üxlĕmĕ (Wikipedia) 62 63 Bromus bromoideus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ardennes brome, brome of the Ardennes ʀᴜs Ø] – Арден ӳхлӗмӗ Arden üxlĕmĕ (Wikipedia) Bromus carinatus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ California brome, mountain brome ʀᴜs Ø] – Калифорни ӳхлӗмӗ Kaliforni üxlĕmĕ (Wikipedia) Bromus mango [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ mango brome ʀᴜs Ø] – манго ӳхлӗмӗ mango üxlĕmĕ (Wikipedia) Bromus texensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Texas brome ʀᴜs Ø] – Техас ӳхлӗмӗ üxlĕmĕ Texas (Wikipedia) Anisantha sʏɴ [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs неравноцветник] – Bromus rubens (Bromus madritensis subsp. rubens, Anisantha rubens) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ foxtail brome, foxtail chess, red brome ʀᴜs Ø] – хӗрлӗ ӳхлӗм xĕrlĕ üxlĕm (Wikipedia) Bromus sterilis (Anisantha sterilis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ barren brome, poverty brome, sterile brome ʀᴜs бесплодный костёр, бесплодный неравноцветник] – Баррен ӳхлӗмӗ Barren üxlĕmĕ (Wikipedia) Bromus tectorum (Anisantha tectorum) [ᴛᴜʀ püsküllü brom ᴇɴɢ drooping brome, downy brome ʀᴜs кровельный костёр, кровельный неравноцветник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Bromopsis sʏɴ [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кострец] – Bromus benekenii (Bromopsis benekenii, Bromus ramosus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs костёр Бенекена, кострец Бенекена, ветвистый костёр] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – туратлӑ ӳхлӗм turatlă üxlĕm (Degtyaryov 2017) Bromus inermis (Bromopsis inermis) [ᴛᴜʀ kılçıksız brom ᴇɴɢ awnless brome ʀᴜs безостый костёр, безостый кострец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ӳхлӗм курӑк üxlĕm kurăk (Degtyaryov 2017) хылчӑксӑр ӳхлӗм xılçăksăr üxlĕm “ᴛᴜʀ kılçıksız brom ᴇɴɢ awnless brome ʀᴜs безостый костёр” () ҫерҫи тырри śerśi tırri (бот. 1. тимофеевка луговая 2. костер безостый) кушак хӳри шур ути kuşak xüri şur uti (костер; лисий хвост) Bromus pumpellianus (Bromus inermis subsp. pumpellianus, Bromopsis pumpelliana, Bromopsis sibirica, Bromopsis korotkiji) [ᴛᴜʀ Sibirya bromu ᴇɴɢ Pumpelly's brome ʀᴜs сибирский кострец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Bromus riparius (Bromopsis riparia)[ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs береговой костёр, береговой кострец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шырланкӑ ӳхлӗмӗ şırlankă üxlĕmĕ (Degtyaryov 2017) Pooideae Triticeae Aegilops cylindrica [ᴛᴜʀ sakalotu, kirpikli ot ᴇɴɢ jointed goatgrass ʀᴜs цилиндрический эгилопс] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Eremopyrum triticeum [ᴛᴜʀ hanım tarağı ᴇɴɢ annual false wheatgrass, annual wheatgrass ʀᴜs пшеничный мортук] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Agropyron cristatum (Agropyron cristatum subsp. pectinatum, Agropyron pectinatum, Agropyron pectiniforme) [ᴛᴜʀ otlak ayrığı ᴇɴɢ crested wheat grass, crested wheatgrass, fairway crested wheat grass ʀᴜs гребневидный житняк, гребенчатый житняк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ыраш курӑкӗ ıraş kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Agropyron desertorum (Agropyron cristatum subsp. desertorum) [ᴛᴜʀ kır ayrığı ᴇɴɢ clustered wheat grass, desert crested wheatgrass, desert wheatgrass, standard crested wheatgrass ʀᴜs пустынный житняк, узкоколосый житняк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 63 64 Elymus [ᴛᴜʀ ayrık ᴇɴɢ couch ʀᴜs пырей (Elytrigia) и пырейник (Elymus)] – шур ути şur uti sɢ шур утин şur utin ɢᴇɴ шур утийӗ şur utiyĕ ᴛᴍʟ шур утисем şur utisem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) шурути şuruti () шорути şoruti () шор вути şor vuti () шор вутӑ şor vută () шурути курӑк şuruti kurăk () шурут şurut (Wikipedia) шорут şorut () ҫемҫе курӑк śemśe kurăk () ҫенҫе śenśe () ᴛᴜʀ ayrıklık ᴇɴɢ place with couch grasses ʀᴜs место, изобилуюшее пыреями или пырейниками – шурутилӗх şurutilĕx () Elymus repens ᴏʀ Elytrigia repens (Agropyron repens) [ᴛᴜʀ ayrık otu ᴇɴɢ couch grass, common couch, twitch, quick grass, quitch grass, quitch, dog grass, quackgrass, scutch grass, witchgrass ʀᴜs ползучий пырей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӑсмак шур ути tăsmak şur uti (Degtyaryov 2017) пӑри шур ути pări şur uti () шурут şurut () шорут şorut () ↑ Elymus caninus (Roegneria canina) [ᴛᴜʀ orman buğdayı ᴇɴɢ bearded couch, bearded wheatgrass ʀᴜs собачий пырейник, собачий пырей, собачья регнерия] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йытӑ шур утийӗ yıtă şur utiyĕ (Degtyaryov 2017) Elymus excelsus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ tall couch ʀᴜs высокий пырейник] – Elymus fibrosus (Roegneria fibrosa) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs волокнистый пырейник, волокнистая регнерия] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – чӗлкӗмлӗ шур ути çĕlkĕmlĕ şur uti (Degtyaryov 2017) Elymus trachycaulus ᴏʀ Elymus novae-angliae (sʏɴ of Elymus violaceus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ slender wheatgrass ʀᴜs шероховатостебельный пырейник, бескорневищный пырей, новоанглийский пырейник, американский пырей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тымар тунасӑр шур ути tımar tunasăr şur uti (Degtyaryov 2017) Thinopyrum elongatum (Elytrigia elongata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs удлиненный пырей] – тӑсланчӑк шурут tăaslançăk şurut (Wikipedia) Thinopyrum intermedium (Elytrigia intermedia) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ intermediate wheatgrass ʀᴜs средний пырей, промежуточный пырей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑтам шур ути vătam şur uti (Degtyaryov 2017) вӑтам шурут vătam şurut (Wikipedia) Leymus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs колосняк, волоснец] – Leymus arenarius (Elymus arenarius) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ sand ryegrass, sea lyme grass, lyme grass ʀᴜs песчаный колосняк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Leymus karelinii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs колосняк Карелина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Hordeum vulgare – [ᴛᴜʀ arpa ᴇɴɢ barley ʀᴜs ячмень, обыкновенный ячмень, культурный ячмень, многорядный ячмень, четырyхрядный ячмень] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – урпа urpa sɢ урпан urpan ɢᴇɴ урпи urpi ᴛᴍʟ урпасем urpasem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) орпа orpa () ᴛᴜʀ kabuğundan çıkarılıp yenir duruma getirilen arpa ᴇɴɢ barley groat ʀᴜs ячменная крупа, перловая крупа – урпа кӗрпи urpa kĕrpi () урпа пӗтти urpa pĕtti () ᴛᴜʀ arpa kabuğu ᴇɴɢ barley husk ʀᴜs шелуха ячменя – Hordeum distichon [ᴛᴜʀ iki sıralı arpa ᴇɴɢ common barley, two-rowed barley ʀᴜs двурядный ячмень, двухрядный ячмень, голозёрный ячмень] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӗкӗрлӗ урпа yĕkĕrlĕ urpa (Degtyaryov 2017) Hordeum bogdanii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ячмень Богдана] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – урпа ути urpa uti (Degtyaryov 2017) 64 65 Hordeum jubatum [ᴛᴜʀ yeleli arpa ᴇɴɢ foxtail barley, bobtail barley, squirreltail barley, intermediate barley ʀᴜs гривастый ячмень] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫилхемес урпа śilxemes urpa (Degtyaryov 2017) Secale cereale [ᴛᴜʀ çavdar ᴇɴɢ rye ʀᴜs посевная рожь культурная рожь, рожь, обл. ярица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ыраш ıraş sɢ ырашӑн ıraşăn ɢᴇɴ ырашӗ ıraşĕ ᴛᴍʟ ырашсем ıraşsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ kışlık çavdar ᴇɴɢ winter rye ʀᴜs озимая рожь – кӗрхи ыраш kĕrxi ıraş (Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ yazlık çavdar ᴇɴɢ summer rye ʀᴜs рожь яровая – ҫурхи ыраш śurxi ıraş (Degtyaryov 2017) ×Trititrigia cziczinii (Triticum ×agropyrotriticum) [ᴛᴜʀ ayrık buğdayı ᴇɴɢ Ø ʀᴜs трититригия, пырейная пшеница (гибрид пшеницы и пырея), многолетняя пшеница] – шурути тулли şuruti tulli () Triticum [ᴛᴜʀ buğday ᴇɴɢ wheat ʀᴜs пшеница] – тулӑ tulă () толӑ tolă () тырӑ tıră () ᴛᴜʀ tane, buğday tanesi ᴇɴɢ wheat grain ʀᴜs пшеничное зерно – тулӑ пӗрчи tulă pĕrçi () ᴛᴜʀ yazlık buğday ᴇɴɢ spring wheat ʀᴜs яровая пшеница – ҫурхи тулӑ śurxi tulă (Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ kışlık buğday ᴇɴɢ winter wheat ʀᴜs озимая пшеница – кӗрхи тулӑ kĕrxi tulă (Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ kılçıksız buğday ᴇɴɢ awnless wheat ʀᴜs безостая пшеница – хылчӑксӑр тулӑ xılçăksăr tulă (Degtyaryov 2017) хӑйӑхсӑр тулӑ xăyăxsăr tulă () ᴛᴜʀ kepeksiz buğday ᴇɴɢ chaffless wheat ʀᴜs пшеница без мякины – хывӑхсӑр тулӑ xıvăxsăr tulă () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs крупнозернистая пшеница – шака тулӑ şaka tulă () ᴛᴜʀ buğday yarması ᴇɴɢ ʀᴜs пшеничная крупа – тулӑ кӗрпи tulă kĕrpi () ᴛᴜʀ buğday kavurgası ᴇɴɢ roasted grain (barley, wheat) ʀᴜs жаренная пшеница, жареная пшеница, жареное зерно, обжареное зерно (ячмень, пшеница) – Triticum aestivum (Triticum sativum, Triticum vulgare) [ᴛᴜʀ yumuşak buğday, ekmeklik buğday ᴇɴɢ common wheat, bread wheat ʀᴜs мягкая пшеница, летняя пшеница, обыкновенная пшеница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫемҫе тулӑ śemśe tulă (Degtyaryov 2017) Triticum turgidum subsp. dicoccum (Triticum volgense, Triticum dicoccon subsp. volgense) [ᴛᴜʀ gernik, çiftsıralı kavuzlu buğday, çatal siyez ᴇɴɢ emmer, emmer wheat, hulled wheat ʀᴜs двузернянка, полба, полуполба, эммер, волжская пшеница, волжская полба] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӑри pări (Degtyaryov 2017) Triticum turgidum subsp. durum (Triticum durum) [ᴛᴜʀ durum buğdayı, makarnalık buğday ᴇɴɢ durum wheat, pasta wheat, macaroni wheat ʀᴜs твёрдая пшеница] – хытӑ тулӑ xıtă tulă (Degtyaryov 2017) Pooideae Poeae Phalaridinae Phalaris arundinacea (Phalaroides arundinacea, Digraphis arundinacea) [ᴛᴜʀ kanarya kamışı ᴇɴɢ reed canary grass ʀᴜs тростниковидный канареечник, тростниковидный двукисточник, тростниковый двукисточник, двукисточник, житовник, шёлковая трава] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – майра кайӑк ути mayra kayăk uti (Degtyaryov 2017) 65 66 Phalaris canariensis [ᴛᴜʀ kuşyemi ᴇɴɢ annual canarygrass, common canary grass, common canarygrass ʀᴜs канарский канареечник, канареечное семя] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pooideae Poeae Anthoxanthinae Anthoxanthum nitens ᴏʀ Hierochloe odorata13 [ᴛᴜʀ şekerotu ᴇɴɢ sweet grass, manna grass, Mary’s grass or vanilla grass, holy grass, bison grass ʀᴜs душистая зубровка, пахучая зубровка, ароматная зубровка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑкӑр ути văkăr uti (Degtyaryov 2017) Anthoxanthum repens ᴏʀ Hierochloe repens (Hierochloe stepporum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ползучая зубровка, степная зубровка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӑсмак вӑкӑр ути tăsmak văkăr uti (Degtyaryov 2017) Anthoxanthum odoratum L. [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs обыкновенный душистый колосок, пахучий колосок, пахучеколосник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пучахлӑ шӑршлӑ курӑк puçaxlă şărşlă kurăk (Degtyaryov 2017) Pooideae Poeae Aveninae Trisetum flavescens (Trisetum pratense) [ᴛᴜʀ palah (Güner 2012) ᴇɴɢ yellow oatgrass, golden oat grass ʀᴜs желтоватый трищетинник, желтеющий трищетинник, луговой трищетинник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – виҫ шӑртлӑ курӑк viś şărtlă kurăk (Degtyaryov 2017 [трищетинник сибирский (желтоватый, луговой)14]) Trisetum sibiricum [ᴛᴜʀ buz palahı (Güner 2012) ᴇɴɢ Siberian false oat ʀᴜs сибирский трищетинник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – виҫ шӑртлӑ курӑк viś şărtlă kurăk (Degtyaryov 2017 [трищетинник сибирский (желтоватый, луговой)]) виҫӗ шӑртлӑ тӗштырӑ viśĕ şărtlă tĕştıră (Krasnaya Kniga 2019 [трищетинник сибирский, Trisetum sibiricum]) Avena fatua (Avena septentrionalis) [ᴛᴜʀ deli yulaf ᴇɴɢ common wild oat ʀᴜs овсюг, обыкновенный овсюг, пустой овёс, северный овёс] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хура сӗлӗ xura sĕlĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) пуш сӗлӗ puş sĕlĕ (Wikipedia) сӗлӗ тӑрри sĕlĕ tărri () Avena sativa [ᴛᴜʀ yulaf ᴇɴɢ oat ʀᴜs овёс, посевной овёс, кормовой овёс, обыкновенный овёс] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сӗлӗ sĕlĕ sɢ сӗлӗн sĕlĕn ɢᴇɴ сӗлли sĕlli ᴛᴍʟ сӗлӗсем sĕlĕsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) sʏɴ Avena orientalis (Avena sativa subsp. orientalis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs восточный овёс] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ᴛᴜʀ tohumluk yulaf ᴇɴɢ Ø ʀᴜs семенной овёс – вӑрлӑхлӑх сӗлӗ vărlăxlăx sĕlĕ () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кустистый овёс– çапӑллӑ сӗлӗ śapăllă sĕlĕ () ᴛᴜʀ yulaflı ᴇɴɢ with oat ʀᴜs овсяный – ᴛᴜʀ yulaf tanesi ᴇɴɢ oat grain ʀᴜs овсинка, зерно овса – сӗлӗ пӗрчи sĕlĕ pĕrçi () ᴛᴜʀ yulaf yarması ᴇɴɢ oatmeal ʀᴜs овсяная крупа, геркулес – сӗлӗ кӗрпи sĕlĕ kĕrpi () Avena strigosa [ᴛᴜʀ kara yulaf ᴇɴɢ lopsided oat, bristle oat, black oat ʀᴜs щетинистый овёс, песчаный овёс] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑртлӑ сӗлӗ şărtlă sĕlĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) 13 14 Epitetinden dolayı Anthoxanthum odoratum L. türüyle karıştırmayın! İki türü karıştırılıp verilmiş. 66 67 Avena abyssinica [ᴛᴜʀ Habeş yulafı ᴇɴɢ Ethiopian oat ʀᴜs абиссинский овёс] – Абиссини сӗлли Abissini sĕlli (Wikipedia) Avena barbata [ᴛᴜʀ sakallı yulaf, narin yulaf (Güner 2012) ᴇɴɢ slender wild oat ʀᴜs бородатый овёс] – сухалла сӗлӗ suxalla sĕlĕ (Wikipedia) Avena clauda [ᴛᴜʀ kıyı yulafı, sahil yulafı (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сомнительный овёс] – иккӗленӳлле сӗлӗ ikkĕlenülle sĕlĕ (Wikipedia) Avena maroccana [ᴛᴜʀ Moroccan oat ᴇɴɢ Ø ʀᴜs марокканский овёс] – Марокко сӗлли Marokko sĕlli (Wikipedia) Avena nuda [ᴛᴜʀ peygamber yulafı ᴇɴɢ naked oat, hulless oat ʀᴜs голозёрный овёс] – ҫара сӗлӗ śara sĕlĕ (Wikipedia) Avena sterilis [ᴛᴜʀ "şifan" (Güner 2012) ᴇɴɢ winter wild oat, animated oat, sterile oat, wild oat, wild red oat ʀᴜs бесплодный овёс] – ҫимӗҫсӗр сӗлӗ śimeśsĕr sĕlĕ (Wikipedia) Avena volgensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs волжский овёс] – Атӑл сӗлли Atăl sĕlli (Wikipedia) Arrhenatherum elatius [ᴛᴜʀ yüksek çayır yulafı ᴇɴɢ bulbous oat grass, false oat-grass, tall oat-grass, tall meadow oat, onion couch, tuber oat-grass ʀᴜs высокий райграс, француҫский райграс] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӳллӗ райграс śüllĕ raygras (Degtyaryov 2017) Avenula pubescens (Helictotrichon pubescens) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ downy oat-grass, downy alpine oatgrass ʀᴜs пушистый овсец, опушённый овсец, заячий овёс] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – мулкач сӗлли mulkaç sĕlli (Degtyaryov 2017) Helictotrichon desertorum (Helictotrichon altaicum) [ᴛᴜʀ çöl yulafı ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пустынный овсец, алтайский скрученноостник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пушхир мулкач сӗлли puşxir mulkaç sĕlli (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Helictochloa hookeri subsp. schelliana (Helictotrichon schellianum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs овсовик Шелля, овсец Шелля] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Шелль мулкач сӗлли Şell' mulkaç sĕlli (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Koeleria cristata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ prairie Junegrass, crested hair-grass ʀᴜs гребенчатый тонконог, монгольский тонконог, красивый тонконог, тонкий тонконог] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑллӑ ҫинҫе туна şăllă śinśe tuna (Degtyaryov 2017) Koeleria delavignei [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тонконог Делявиня] туни ulăx śinśe tuni (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Flora of Chuvashia Koeleria glauca [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ blue hair grass ʀᴜs сизый тонконог] ҫинҫе туна kăvak śinśe tuna (Degtyaryov 2017) – улӑх ҫинҫе Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑвак sʏɴ Koeleria sabuletorum (Koeleria glauca subsp. sabuletorum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs песчаный тонконог] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑйӑр ҫинҫе туни xăyăr śinśe tuni (Degtyaryov 2017) Pooideae Poeae Agrostidinae Agrostis [ᴛᴜʀ tavusotu ᴇɴɢ bentgrass, bent, ʀᴜs полевица] – сӳсен süsen sɢ сӳсенӗн süsenĕn ɢᴇɴ сӳсенӗ süsenĕ ᴛᴍʟ сӳсенсем süsensem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) Agrostis canina [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ velvety bentgrass, brown bent or velvet bent ʀᴜs собачья полевица] Gafurova – йытӑ сӳсенӗ yıtă süsenĕ (Degtyaryov 2017) 2014 Flora of Chuvashia 67 68 Agrostis capillaris ᴏʀ Agrostis tenuis (Agrostis vulgaris) [ᴛᴜʀ karahasanotu ᴇɴɢ common bent, colonial bent, browntop ʀᴜs тонкая полевица, нитевидная полевица, обыкновенная полевица, волосовидная полевица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сӑрт сӳсенӗ sărt süsenĕ (Degtyaryov 2017) Agrostis ×fouilladei (A. canina × A. tenuis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs полевица Фуйада] Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Agrostis gigantea (Agrostis alba auct.) [ᴛᴜʀ koca tavusotu ᴇɴɢ black bent, redtop гигантская полевица, белая полевица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шур сӳсен şur süsen (Degtyaryov 2017) A. gigantea × A. stolonifera [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ Agrostis ×murbeckii (A. stolonifera × A. tenuis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs полевица Мурбека] Gafurova 2014 Flora – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp of Chuvashia Agrostis stolonifera (Agrostis stolonizans) [ᴛᴜʀ tavusotu ᴇɴɢ creeping bentgrass, creeping bent, fiorin, spreading bent, carpet bentgrass ʀᴜs побегоносная полевица, побегообразующая полевица, столонообразующая полевица, ползучая полевица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хунавлӑ сӳсен xunavlă süsen (Degtyaryov 2017) sʏɴ Agrostis diluta (Agrostis alba var. genuina) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs светлая полевица] 2014 Flora of Chuvashia – Gafurova Agrostis vinealis (Agrostis syreistschikovii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ brown bentgrass, brown bent ʀᴜs виноградниковая полевица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Calamagrostis [ᴛᴜʀ tülekotu ᴇɴɢ reed grass, smallweed ʀᴜs вейник] – вӗлкӗш ути vĕlkĕş uti (Degtyaryov 2017) Calamagrostis ×acutiflora (C. arundinacea × C. epigeios) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ feather reed-grass ʀᴜs остроцветковый вейник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӑрӑмлӑ вӗлкӗш ути yărămlă vĕlkĕş uti (Degtyaryov 2017) Calamagrostis arundinacea [ᴛᴜʀ kamış tülekotu ᴇɴɢ Korean feather reed grassʀᴜs тростниковый вейник, лесной вейник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑмӑш вӗлкӗш ути xămăş vĕlkĕş uti (Degtyaryov 2017) Calamagrostis canescens [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сероватый вейник, седеющий вейник, серый вейник, седой вейник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шупка вӗлкӗш ути şupka vĕlkĕş uti (Degtyaryov 2017) sʏɴ Calamagrostis lanceolata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ланцетный вейник] – тӑрӑхла ҫулҫӑллӑ вӗлкӗш ути tărăxla śulśăllă vĕlkĕş uti (Degtyaryov 2017) Calamagrostis epigeios [ᴛᴜʀ yatalak tülekotu ᴇɴɢ wood small-reed or bushgrass ʀᴜs наземный вейник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑйӑр вӗлкӗш ути xăyăr vĕlkĕş uti (Degtyaryov 2017) Calamagrostis lapponica [ᴛᴜʀ Laponya tülekotu ᴇɴɢ Lappland reedgrass ʀᴜs лапландский вейник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Calamagrostis purpurea [ᴛᴜʀ mor tülekotu ᴇɴɢ purple reedgrass ʀᴜs пурпурный вейник] – sʏɴ Calamagrostis purpurea subsp. langsdorffii, Calamagrostis langsdorffii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs вейник Лангсдорфа] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Calamagrostis phragmitoides (Calamagrostis purpurea subsp. phragmitoides, Calamagrostis elata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тростниковидный вейник, высокий вейник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӳллӗ вӗлкӗш ути śüllĕ vĕlkĕş uti (Degtyaryov 2017) 68 69 Calamagrostis ×rigens (C. canescens × C. epigeios [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Calamagrostis ×strigosa (C. epigeios × C. neglecta) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs щетинистый вейник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑртлӑ вӗлкӗш ути şărtlă vĕlkĕş uti (Degtyaryov 2017) Calamagrostis stricta (Calamagrostis neglecta Wallr.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ slim-stem small reed grass, narrow small-reed ʀᴜs незамеченный вейник, незамечаемый вейник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑрттӑн вӗлкӗш ути vărttăn vĕlkĕş uti (Degtyaryov 2017) Polypogon monspeliensis (Alopecurus monspeliensis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ annual beard-grass, annual rabbitsfoot grass ʀᴜs монпелиенский многобородник, монпельинский многобородник, монпелийский многобородник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pooideae Poeae Scolochloinae Scolochloa festucacea [ᴛᴜʀ suyumağı ᴇɴɢ common rivergrass ʀᴜs овсяницевидная тростянка, приозерная тростянка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pooideae Poeae Aristaveninae Deschampsia cespitosa (Deschampsia altaica) [ᴛᴜʀ çayırsaçı ᴇɴɢ tufted hairgrass, tussock grass ʀᴜs дернистый луговик, дернистая щучка, алтайская щучка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫаран ҫерем ути śaran śerem uti (Degtyaryov 2017) Pooideae Poeae Loliinae Festuca [ᴛᴜʀ yumak ᴇɴɢ fescue ʀᴜs овсяница, кипец, типец] – сӗлӗ ути sĕlĕ uti (Degtyaryov 2017) сӗлӗ шурутийӗ sĕlĕ şurutiyĕ (Degtyaryov 2017) сӗлӗ шур утийӗ sĕlĕ şur utiyĕ () хир сӗлли xir sĕlli “ᴛᴜʀ kır yulafı ᴇɴɢ oat of field ʀᴜs овёс поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” () Festuca altissima (Festuca sylvatica, Drymochloa sylvatica) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ wood fescue ʀᴜs высокая овсяница, высочайшая овсяница, алтайская овсяница, лесная овсяница, лесная лесовка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑрман сӗлӗ утийӗ vărman sĕlĕ utiyĕ (Degtyaryov 2017) Festuca beckeri subsp. polesica (Festuca polesica) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs полесская овсяница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Festuca cretacea (Festuca rubra var. cretacea, Festuca cretacea var. popovii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs меловая овсяница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Festuca ovina [ᴛᴜʀ koyun yumağı ᴇɴɢ sheep's fescue, sheep fescue ʀᴜs овечья овсяница, овечья тонконожка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сурӑх сӗлли surăx sĕlli (Degtyaryov 2017) сӳсен süsen sɢ сӳсенӗн süsenĕn ɢᴇɴ сӳсенӗ süsenĕ ᴛᴍʟ сӳсенсем süsensem ᴘʟ () çӳçен śüśen () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs метёлки овсяницы – сӳсен тӑрри süsen tărri () Festuca pulchra (Festuca pseudovina, Festuca valesiaca subsp. pseudovina) [ᴛᴜʀ yalancı kuzu yumağı ᴇɴɢ false sheep's fescue ʀᴜs ложноовечья овсяница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – суя сурӑх сӗлли suya surăx sĕlli (Degtyaryov 2017) Festuca richardsonii (Festuca rubra subsp. arctica) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ arctic fescue ʀᴜs арктическая овсяница, овсяница Ричардса] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Festuca rubra [ᴛᴜʀ kızıl yumak ᴇɴɢ red fescue, creeping red fescue ʀᴜs красная овсяница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлӗ сӗлӗ ути xĕrlĕ sĕlĕ uti (Degtyaryov 2017) 69 70 Festuca rubra subsp. juncea (Festuca unifaria) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сизоватая овсяница] Gafurova 2014 Flora – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp of Chuvashia Festuca rupicola (Festuca sulcata, Festuca valesiaca subsp. sulcata, Festuca ganeschinii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs каменистая овсяница, скальная овсяница, бороздчатая овсяница, овсяница Ганешина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – типчӗк tipçĕk (Degtyaryov 2017 [p.102 овсяница каменистая (бороздчатая, скальная), типчак]) Festuca trachyphylla15 (Festuca ovina var. trachyphlla, Festuca duriuscula, Festuca longifolia auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ hard fescue ʀᴜs шершаволистная овсяница, жестковатая овсяница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хытӑ сӗлӗ ути xıtă sĕlĕ uti (Degtyaryov 2017) Festuca valesiaca [ᴛᴜʀ meşe yumağı ᴇɴɢ steppe fescue, Volga fescue ʀᴜs типчак, валисская овсяница, валлисская овсяница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – типчак tipçak (Degtyaryov 2017 [p.118 типчак (овсяница бороздчатая)]) ᴛᴜʀ yumak bozkırı ᴇɴɢ fescue steppe ʀᴜs типчаковая степь – типчак çеçенхирӗ tipçak śeśenxirĕ () Festuca drymeja [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лесная овсяница, горная овсяница] – sʏɴ Poa bakuensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бакинский мятлик] – Баку вӗҫкӗнӗ Baku vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Lolium [ᴛᴜʀ çim ᴇɴɢ ryegrass ʀᴜs плевел] – ҫум ути śum uti (Degtyaryov 2017) ҫум курăк śum kurăk () ҫумкурăк śumkurăk () Lolium multiflorum (Lolium perenne subsp. multiflorum, Lolium perenne subsp. italicum, Lolium italicum; "Festuca perennis Lam."16) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Italian rye-grass, annual ryegrass ʀᴜs многоцветковый плевел, многоукосный райграс, итальянский райграс] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lolium perenne (Festuca perennis (L.) Columbus & J.P.Sm.) [ᴛᴜʀ İngiliz çimi, çokyıllık çim ᴇɴɢ perennial ryegrass, English ryegrass, winter ryegrass, ray grass ʀᴜs многолетний плевел, английский райграс, пастбищный райграс] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – нумай ҫуллӑх ҫум ути numay śullăx śum uti (Degtyaryov 2017) Lolium remotum [ᴛᴜʀ yitik çim ᴇɴɢ Ø ʀᴜs расставленный плевел, льняной плевел] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӗтӗн ҫум ути yĕtĕn śum uti (Degtyaryov 2017) Lolium temulentum [ᴛᴜʀ delice, karaçayır ᴇɴɢ darnel, poison darnel, darnel ryegrass, cockle ʀᴜs опьяняющий плевел, пьянящий плевел, головолом] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ӳсӗртекен ҫум ути üsĕrteken śum uti (Degtyaryov 2017) Schedonorus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs овсяничник] – сӗлӗ ути sĕlĕ uti (Degtyaryov 2017) Lolium giganteum (Schedonorus giganteus, Festuca gigantea) [ᴛᴜʀ koca yumak ᴇɴɢ giant fescue ʀᴜs гигантский овсяничник, гигантская овсяница, исполинская овсяница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шултра сӗлӗ ути şultra sĕlĕ uti < шултра şultra ~ шолтра şoltra sɢ шултран şoltran ɢᴇɴ шултри şultri Epitetlerindeki tek harfle birbirinden ayrılan Festuca trachyphylla (Hack.) Hack. (Hard fescue) türü ile Festuca brachyphylla Schult. & Schult.f. (Alpine fescue) türünü birbirine karıştırmayın. 16 Öbür bütün kaynakların Lolium multiflorum bilimcesi altında ele aldığı Italian rye-grass sözünü İngilizce Wikipedia Festuca perennis başlığı altında veriyor ve "This species was formerly known as Lolium multiflorum" diyip Kaliforniya Florası (www.calflora.org) sitesindeki "Lolium multiflorum Lam. (not an active name)" yargısına dayandırıyor. Taramayı yaparken (22.12.2021) fark ettim ve vikipediye {{citation needed}} şablonu ekleyip durumu tartışma sayfasına taşıdım. 15 70 71 ᴛᴍʟ шултрасем şultrasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ iri, büyük ᴇɴɢ large, great, big ʀᴜs крупный, большой; крупное” (Degtyaryov 2017) Lolium pratense (Schedonorus pratensis, Festuca pratensis) [ᴛᴜʀ çayır yumağı ᴇɴɢ meadow fescue ʀᴜs луговой овсяничник, луговая овсяница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫаран сӗлӗ утийӗ śaran sĕlĕ utiyĕ (Degtyaryov 2017) Lolium ×elongatum (×Schedololium loliaceum, Festulolium loliaceum; Schedonorus pratensis × Lolium perenne) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pooideae Poeae Dactylidinae Dactylis glomerata [ᴛᴜʀ domuzayrığı ᴇɴɢ cock's-foot, orchard grass, cat grass ʀᴜs сборная ежа, обыкновенная ежа] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – чӗрӗп ути çĕrĕp uti (Degtyaryov 2017) шурути şuruti () шорути şoruti () Pooideae Poeae Cynosurinae Cynosurus cristatus L. [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ crested dog's-tail ʀᴜs обыкновенный гребенник, обыкновенный гребневик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Pooideae Poeae Brizinae Briza media [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs средняя трясунка] Gafurova 2014 курӑкӗ çĕtre kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – чӗтре Pooideae Poeae Coleanthinae Catabrosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs поручейница] – Catabrosa aquatica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ brookgrass, water whorl-grass, water whirlgrass, water hairgrass ʀᴜs водная поручейница, водяная поручейница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – юханшыв ути yuxanşıv uti (Degtyaryov 2017) Puccinellia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ alkali grass, salt grass ʀᴜs бескильница] – Puccinellia distans (Atropis distans) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ spreading alkali grass, weeping alkali grass, European alkali grass, reflexed saltmarsh-grass ʀᴜs расставленная бескильница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – бескильница beskil'nitsa (Degtyaryov 2017) Puccinellia hauptiana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бескильница Гаупта] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Puccinellia subspicata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs колосовидная бескильница] – sʏɴ Poa gorbunovii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мятлик Горбунова] – Горбунов вӗҫкӗнӗ Gorbunov vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Pooideae Poeae Poinae Poa [ᴛᴜʀ salkımotu, salkım ᴇɴɢ meadow-grass, bluegrass ʀᴜs мятлик] – вӗҫкӗн vĕśkĕn sɢ вӗҫкӗнӗн vĕśkĕnĕn ɢᴇɴ вӗҫкӗнӗ vĕśkĕnĕ ᴛᴍʟ вӗҫкӗнсем vĕśkĕnsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) вӗҫкӗн курӑк vĕśkĕn kurăk () сӳсен süsen sɢ сӳсенӗн süsenĕn ɢᴇɴ сӳсенӗ süsenĕ ᴛᴍʟ сӳсенсем süsensem ᴘʟ () Ochlopoa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мятличек] – 71 72 Poa annua (Ochlopoa annua) [ᴛᴜʀ salkımotu ᴇɴɢ annual meadow-grass, annual bluegrass ʀᴜs однолетний мятлик, однолетний мятличек] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӗр ҫулхи вӗҫкӗн pĕr śulxi vĕśkĕn (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Poa angustifolia (Poa pratensis subsp. angustifolia) [ᴛᴜʀ dar salkımotu ᴇɴɢ narrow-leaved meadow grass ʀᴜs узколистный мятлик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ансӑр ҫулҫӑллӑ вӗҫкӗн ansăr śulśăllă vĕśkĕn (Degtyaryov 2017) Poa bulbosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ bulbous bluegrass, bulbous meadow-grass ʀᴜs луковичный мятлик] – суханлӑ вӗҫкӗн suxanl vĕśkĕn (Wikipedia) sʏɴ Poa crispa (Poa bulbosa subsp. crispa, Poa bulbosa subsp. vivipara) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs курчавый мятлик, живородящий мятлик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Poa compressa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Canada bluegrass, flattened meadow-grass ʀᴜs сплюснутый мятлик, сжатый мятлик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – лапчӑк туналлӑ вӗҫкӗн lapçăk tunallă vĕśkĕn (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Poa nemoralis [ᴛᴜʀ orman salkımı ᴇɴɢ wood bluegrass ʀᴜs дубравный мятлик, боровой мятлик, лесной мятлик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – юманлӑх вӗҫкӗнӗ yumanlăx vĕśkĕnĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Poa palustris [ᴛᴜʀ bataklık salkımı ᴇɴɢ fowl bluegrass, fowl meadowgrass, swamp meadowgrass, woodland bluegrass ʀᴜs болотный мятлик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх вӗҫкӗнӗ şurlăx vĕśkĕnĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Poa pratensis [ᴛᴜʀ çayır salkımotu ᴇɴɢ Kentucky bluegrass, smooth meadow-grass, common meadowgrass ʀᴜs луговой мятлик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – улӑх вӗҫкӗнӗ ulăx vĕśkĕnĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) sʏɴ Poa maydellii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мятлик Майделя] – Майдель вӗҫкӗнӗ Maydel' vĕśkĕnĕ (Wikipedia) sʏɴ Poa pinegensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пинежский мятлик] – Пинеж вӗҫкӗнӗ Pinej vĕśkĕnĕ (Wikipedia) sʏɴ Poa turfosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs торфяной мятлик] – торф вӗҫкӗнӗ torf vĕśkĕnĕ (Wikipedia) sʏɴ Poa urjanchaica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs урянхайский мятлик] – Урянхай вӗҫкӗнӗ Uryanxay vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa remota [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ polypetalous meadow grass ʀᴜs расставленный мятлик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сайра пучахлӑ вӗҫкӗн sayra puçaxlă vĕśkĕn (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Poa sibirica [ᴛᴜʀ Sibirya salkımotu ᴇɴɢ Siberian meadow-grass ʀᴜs сибирский мятлик] Flora of Chuvashia – Ҫӗпӗр вӗҫкӗнӗ Śĕpĕr vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Gafurova 2014 sʏɴ Poa insignis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs заметный мятлик] – палӑрмалла вӗҫкӗн palărmalla vĕśkĕn (Wikipedia) Poa tanfiljewii (Poa nemoralis subsp. tanfiljewii, Poa palustris subsp. tanfiljewii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мятлик Танфильева] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Танфильев вӗҫкӗнӗ Tanfil'yev vĕśkĕnĕ (Wikipedia) sʏɴ Poa rhomboidea [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ромбический мятлик] – ромбла вӗҫкӗн rombla vĕśkĕn (Wikipedia) 72 73 Poa taurica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs крымский мятлик] pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ Poa trivialis [ᴛᴜʀ kaba salkımotu ᴇɴɢ rough bluegrass, rough-stalked meadow-grass, rough meadowgrass ʀᴜs обыкновенный мятлик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗҫкӗн курӑк vĕśkĕn kurăk (Degtyaryov 2017) вӗҫкӗн vĕśkĕn (Wikipedia) сӳс ути süs uti (Degtyaryov 2017) sʏɴ Poa sylvicola (Poa silvicola) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лесной мятлик] – вӑрман вӗҫкӗнӗ vărman vĕśkĕnĕ (Wikipedia) sʏɴ Poa woronowii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мятлик Воронова] – Воронов вӗҫкӗнӗ Voronov vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa versicolor [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs разноцветный мятлик] – тӗрлӗ тӗслӗ вӗҫкӗн tĕrlĕ tĕslĕ vĕśkĕn (Wikipedia) sʏɴ Poa versicolor subsp. stepposa (Poa stepposa Poa transbaicalica) [ᴛᴜʀ bozkır salkımotu ᴇɴɢ steppe meadow grass ʀᴜs степной мятлик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp sʏɴ Poa podolica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs подольский мятлик] – Подольск вӗҫкӗнӗ Podol'sk vĕśkĕnĕ (Wikipedia) sʏɴ Poa transbaicalica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs забайкальский мятлик] – Байкалхыҫ вӗҫкӗнӗ Baykalxıś vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa abbreviata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ short bluegrass ʀᴜs укороченный мятлик] – лутра вӗҫкӗн lutra vĕśkĕn (Wikipedia) Poa acuminata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs заострённый мятлик] – шӗвӗрлетнӗ вӗҫкӗн şĕvĕrletnĕ vĕśkĕn (Wikipedia) Poa albertii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мятлик Альберта] – Альберта вӗҫкӗнӗ Al'berta vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa alpina [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ alpine meadow-grass, alpine bluegrass ʀᴜs альпийский мятлик] – Альп вӗҫкӗнӗ Al'p vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa arctica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Arctic meadow-grass, Arctic bluegrass ʀᴜs арктический мятлик] – Арктика вӗҫкӗнӗ Arktika vĕśkĕnĕ (Wikipedia) sʏɴ Poa petschorica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs печорский мятлик] – Печора вӗҫкӗнӗ Peçora vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa attenuata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs оттянутый мятлик, оттянуточешуйный мятлик] – тӑснӑ вӗҫкӗн tăsnă vĕśkĕn (Wikipedia) Poa bactriana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бактрийский мятлик] – Бактри вӗҫкӗнӗ Baktri vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa bactriana subsp. glabriflora [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – sʏɴ Poa zaprjagajevi [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мятлик Запрягаева] – Запрягаев вӗҫкӗнӗ Zapyagayev vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa bucharica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бухарский мятлик] – Бухара вӗҫкӗнӗ Buxara vĕśkĕnĕ (Wikipedia) sʏɴ Poa karateginensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs каратегинский мятлик] – Каратеги вӗҫкӗнӗ Karategi vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa calliopsis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs красивый мятлик] – хитре вӗҫкӗн xitre vĕśkĕn (Wikipedia) 73 74 Poa caucasica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кавказский мятлик] – Кавказ вӗҫкӗнӗ Kavkaz vĕśkĕnĕ (Wikipedia) sʏɴ Poa naltchikensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs нальчикский мятлик] – Нальчик вӗҫкӗнӗ Nal'çik vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa chaixii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ broad-leaved meadow-grass, broadleaf bluegrass ʀᴜs мятлик Шэ] – Шэ вӗҫкӗнӗ Şe vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa densa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs густой мятлик] – ҫӑра вӗҫкӗн śăra vĕśkĕn (Wikipedia) Poa disjecta [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs разбросанный мятлик] – салатнӑ вӗҫкӗн salatnă vĕśkĕn (Wikipedia) Poa glabriflora [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гладкоцветковый мятлик] – яка чечеклӗ вӗҫкӗн yaka çeçeklĕ vĕśkĕn (Wikipedia) Poa glauca [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ glaucous bluegrass, glaucous meadow-grass, white bluegrass ʀᴜs сизый мятлик] – кӑвак вӗҫкӗн kăvak vĕśkĕn (Wikipedia) sʏɴ Poa densissima [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs густейший мятлик] – чи ҫӑра вӗҫкӗн çi śăra vĕśkĕn (Wikipedia) sʏɴ Poa ganeschinii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мятлик Ганешина] – Ганешин вӗҫкӗнӗ Ganeşin vĕśkĕnĕ (Wikipedia) sʏɴ Poa glauciculmis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сизостебельный мятлик] – кӑвак туналлӑ вӗҫкӗн kăvak tunallă vĕśkĕn (Wikipedia) sʏɴ Poa litwinowiana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мятлик Литвинова] – Литвинов вӗҫкӗнӗ Litvinov vĕśkĕnĕ (Wikipedia) sʏɴ Poa reverdattoi [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мятлик Ревердатто] – Ревердатто вӗҫкӗнӗ Reverdatto vĕśkĕnĕ (Wikipedia) sʏɴ Poa tremuloides [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs дрожащий мятлик] – чӗтрекен вӗҫкӗн çӗtreken vĕśkĕn (Wikipedia) sʏɴ Poa udensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs удской мятлик] – Уд вӗҫкӗнӗ Ud vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa glauca subsp. altaica (Poa altaica) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs алтайский мятлик] – Алтай вӗҫкӗнӗ Altay vĕśkĕnĕ (Wikipedia) sʏɴ Poa tristis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs траурный мятлик] – траурлӑ вӗҫкӗн traurlă vĕśkĕn (Wikipedia) Poa hissarica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гиссарский мятлик] – Гиссар вӗҫкӗнӗ Gissar vĕśkĕnĕ (Wikipedia) sʏɴ Poa laudanensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лауданский мятлик] – Лаудан вӗҫкӗнӗ Laudan vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa hybrida [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гибридный мятлик] – гибрид вӗҫкӗнӗ gibrid vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa iberica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs грузинский мятлик] – грузин вӗҫкӗнӗ gruzin vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa ircutica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs иркутский мятлик] – Иркут вӗҫкӗнӗ İrkut vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa lanata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – sʏɴ Poa komarovii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мятлик Комарова] – Комаров вӗҫкӗнӗ Komarov vĕśkĕnĕ (Wikipedia) 74 75 sʏɴ Poa malacantha [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мягкоцветковый мятлик] – нумай чечеклӗ вӗҫкӗн numay çeçeklĕ vĕśkĕn (Wikipedia) sʏɴ Poa petraea [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs скальный мятлик] – ту вӗҫкӗнӗ tu vĕśkĕnĕ “ᴛᴜʀ dağ salkımotu ᴇɴɢ bluegrass of mountain ʀᴜs мятлик горы” < ту tu sɢ тӑвӗн tăvĕn ɢᴇɴ тӑвӗ tăvĕ ᴛᴍʟ тусем tusem ᴘʟ “ᴛᴜʀ dağ ᴇɴɢ mountain ʀᴜs гора” (Wikipedia) Poa laxa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – sʏɴ Poa pruinosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs инееватый мятлик] – сывлӑмлӑрах вӗҫкӗн sıvlămlărax vĕśkĕn (Wikipedia) Poa leptocoma [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тонкометельчатый мятлик] – sʏɴ Poa taimyrensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs таймырский мятлик] – Таймыр вӗҫкӗнӗ Taymır vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa lipskyi [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мятлик Липского] – Липский вӗҫкӗнӗ Lipskiy vĕśkĕnĕ (Wikipedia) sʏɴ Poa bedeliensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бедельский мятлик] – Бедель вӗҫкӗнӗ vĕśkĕnĕ (Wikipedia) sʏɴ Poa dschungarica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs джунгарский мятлик] – Джунгари вӗҫкӗнӗ Cungari vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa longifolia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs длиннолистный мятлик] – вӑрӑм ҫулҫӑллӑ вӗҫкӗн vărăm śulśăllă vĕśkĕn (Wikipedia) sʏɴ Poa meyeri [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мятлик Мейера] – Мейер вӗҫкӗнӗ Meyer vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa macrocalyx [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs крупночашечный мятлик] – шултра чашӑклӑ вӗҫкӗн şultra çaşăklă vĕśkĕn < шултра şultra ~ шолтра şoltra sɢ шултран şoltran ɢᴇɴ шултри şultri ᴛᴍʟ шултрасем şultrasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ iri, büyük ᴇɴɢ large, great, big ʀᴜs крупный, большой; крупное” (Wikipedia) Poa masenderana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мазендеранский мятлик] – Мазендеран вӗҫкӗнӗ Mazenderan vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa nivicola [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs снежный мятлик] – юр вӗҫкӗнӗ yur vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa platyantha [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs плоскоцветковый мятлик] – лаптак чечеклӗ вӗҫкӗ laptak çeçeklĕ vĕśkĕn (Wikipedia) sʏɴ Poa penicillata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs клеточный мятлик] – клетка вӗҫкӗнӗ kletka vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa pseudoabbreviata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ложноукороченный мятлик] – суя кӗскетнӗ вӗҫкӗн suya kĕsketnĕ vĕśkĕn (Wikipedia) Poa sabulosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs песчаный мятлик] – хӑйӑр вӗҫкӗнӗ xăyăr vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa sinaica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs синайский мятлик] – Синай вӗҫкӗнӗ Sinay vĕśkĕnĕ (Wikipedia) sʏɴ Poa dahurica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs даурский мятлик] – Даури вӗҫкӗнӗ Dauri vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa smirnowii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мятлик Смирнова] – Смирнов вӗҫкӗнӗ Smirnov vĕśkĕnĕ (Wikipedia) sʏɴ Poa mariae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мятлик Марии] – Мария вӗҫкӗнӗ Mariya vĕśkĕnĕ (Wikipedia) 75 76 Poa sterilis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бесплодный мятлик] – ҫимӗҫсӗр вӗҫкӗн śimĕśśĕr vĕśkĕn (Wikipedia) Poa supina [ᴛᴜʀ sulu salkımotu ᴇɴɢ creeping meadow-grass ʀᴜs приземистый мятлик, раскинутый мятлик, лежачий мятлик] – выртакан вӗҫкӗн vırtakan vĕśkĕn (Wikipedia) Poa tianschanica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – sʏɴ Poa pamirica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs памирский мятлик] – Памир вӗҫкӗнӗ Pamir vĕśkĕnĕ (Wikipedia) sʏɴ Poa sajanensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs саянский мятлик] – Саян вӗҫкӗнӗ Sayan vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa timoleontis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мятлик Тимолеона] – sʏɴ Poa dshilgensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs джилгинский мятлик] – Джилги вӗҫкӗнӗ Cilgi vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa tolmatchewii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мятлик Толмачева] – Толмачев вӗҫкӗнӗ Tolmaçev vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa trivialiformis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs подобный мятлик] – евӗрлӗ вӗҫкӗн yevĕrlĕ vĕśkĕn (Wikipedia) Poa ursina [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø ] – sʏɴ Poa media [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs средний мятлик] – вӑтам вӗҫкӗн vătam vĕśkĕn (Wikipedia) Poa ussuriensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs уссурийский мятлик] – Уссури вӗҫкӗнӗ Ussuri vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Poa soczawai [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мятлик Сочавы] – Сочава вӗҫкӗнӗ Soçava vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Arctopoa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs арктомятлик] – Arctopoa eminens (Poa eminens) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs выделяющийся арктомятлик, выдающийся мятлик, восходящий арктомятлик, восходящий мятлик, высокий арктомятлик] – ҫӗкленекен вӗҫкӗн śĕkleneken vĕśkĕn (Wikipedia) Arctopoa subfastigiata (Poa subfastigiata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs широкометельчатый арктомятлик, широкометельчатый мятлик] – сарлака сыпаклӑ вӗҫкӗн sarlaka sıpaklă vĕśkĕn (Wikipedia) Arctopoa tibetica (Poa tibetica) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тибетский арктомятлик, тибетский мятлик] – Тибет вӗҫкӗнӗ Tibet vĕśkĕnĕ (Wikipedia) sʏɴ Poa fedtschenkoi [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мятлик Федченко] – Федченко вӗҫкӗнӗ Fedçenko vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Arctopoa trautvetteri (Poa trautvetteri) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs арктомятлик Траутветтера, мятлик Траутветтера] – Траутветтер вӗҫкӗнӗ Trautvetter vĕśkĕnĕ (Wikipedia) Hyalopoa lanatiflora (Poa lanatiflora) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs шерстистоцветковый пленчатомятлик, шерстистоцветковый мятлик] – ҫӑмлӑ чечеклӗ вӗҫкӗн śămlă çeçeklĕ vĕśkĕn (Wikipedia) Pooideae Poeae Miliinae Milium effusum [ᴛᴜʀ yabani darı ᴇɴɢ American milletgrass, wood millet ʀᴜs развесистый бор] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pooideae Poeae Phleinae 76 77 Phleum [ᴛᴜʀ itkuyruğu ᴇɴɢ timothy ʀᴜs тимофеевка] – кушак хӳри kuşak xüri (Degtyaryov 2017) вир курӑкӗ vir kurăkĕ () ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [самородная тимофеевка] – мачӑлта maçălta (назв. раст., „тимофеевка самородная“) Phleum phleoides [ᴛᴜʀ bayır itkuyruğu ᴇɴɢ Boehmer's cat's-tail, purple-stem cat's-tail ʀᴜs степная тимофеевка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫеҫенхир кушак хӳрийӗ śeśenxir kuşak xüriyĕ (Degtyaryov 2017) Phleum pratense [ᴛᴜʀ çayır itkuyruğu ᴇɴɢ timothy, timothy-grass, meadow cat's-tail, common cat's tail ʀᴜs луговая тимофеевка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кушак хӳри kuşak xüri (Degtyaryov 2017) ҫерҫи тырри śerśi tırri (бот. 1. тимофеевка луговая 2. костер безостый) sʏɴ Phleum nodosum (Phleum pratense subsp. nodosum, Phleum bertolonii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs узловатая тимофеевка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗвӗллӗ кушак хӳрийӗ tĕvĕllĕ kuşak xüriyĕ (Degtyaryov 2017) Pooideae Poeae Beckmanniinae Beckmannia eruciformis [ᴛᴜʀ toparlak ᴇɴɢ European slough-grass, slough grass ʀᴜs обыкновенная бекманния, гусеницевидная бекмания] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӑлӑм шур утийӗ yălăm şur utiyĕ (Degtyaryov 2017) бекмани bekmani (Degtyaryov 2017) Pooideae Poeae Cinninae Cinna latifolia (Cinna pendula) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ drooping woodreed ʀᴜs широколистная цинна] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарлака ҫулҫӑллӑ тӗштырӑ sarlaka śulśăllă tĕştıră (Krasnaya Kniga 2019) циннӑ tsinnă (Krasnaya Kniga 2019) Pooideae Poeae Alopecurinae Alopecurus [ᴛᴜʀ tilkikuyruğu ᴇɴɢ foxtail grass ʀᴜs лисохвост] – тилӗ хӳри tilĕ xüri (Degtyaryov 2017) Alopecurus aequalis [ᴛᴜʀ kınalı tilkikuyruğu ᴇɴɢ shortawn foxtail, orange foxtail ʀᴜs равный лисохвост] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарӑ тилӗ хӳри sară tilĕ xüri (Degtyaryov 2017) Alopecurus arundinaceus (Alopecurus ventricosus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ creeping meadow foxtail, creeping foxtail ʀᴜs тростниковый лисохвост, тростниковидный лисохвост, вздутый лисохвост, возвышенный лисохвост, ползучий лисохвост, русский лисохвост, мелакуда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – мӑркка курӑкӗ mărkka kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Alopecurus geniculatus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ bent foxtail, marsh meadow foxtail, marsh foxtail ʀᴜs коленчатый лисохвост, коленчатый батлачек ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сыпӑклӑ тилӗ хӳри sıpăklă tilĕ xüri (Degtyaryov 2017) Alopecurus pratensis [ᴛᴜʀ çayır tilkikuyruğu ᴇɴɢ meadow foxtail, field meadow foxtail, golden foxtail grass ʀᴜs луговой лисохвост] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – улӑх тилӗ хӳри ulăx tilĕ xüri (Degtyaryov 2017) Pooideae Poeae Ventenatinae Apera spica-venti [ᴛᴜʀ ipekçimi ᴇɴɢ loose silky-bent, common windgrass ʀᴜs обыкновенная метлица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – мелке курӑк melke kurăk (Degtyaryov 2017) саланчӑк пуҫ salançăk puś (Degtyaryov 2017) Ceratophyllales 77 78 Ceratophyllaceae [ᴛᴜʀ suboynuzugiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs роголистниковые ] – Ceratophyllum demersum [ᴛᴜʀ suboynuzu ᴇɴɢ hornwort, rigid hornwort, coontail, coon's tail ʀᴜs погружённый роголистник, тёмно-зелёный роголистник, подводный роголистник, трёхостный роголистник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шыв мӑйраки şıv măyraki (Degtyaryov 2017) Ranunculales Papaveraceae Papaveraceae [ᴛᴜʀ gelincikgiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs маковые] – мӑкӑнь йышӗ măkăn' yışĕ (Wikipedia) Papaveroideae Eschscholzia californica [ᴛᴜʀ Kal,forniya gelinciği ᴇɴɢ California poppy, golden poppy, California sunlight, cup of gold ʀᴜs калифорнийский мак] – Калифорни мӑкӑнӗ Kaliforni măkănĕ (Wikipedia) Chelidonium majus [ᴛᴜʀ kırlangıçotu ᴇɴɢ greater celandine ʀᴜs большой чистотел] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӗпӗн курӑкӗ şĕpĕn kurăkĕ “ᴛᴜʀ siğil otu ᴇɴɢ herb of wart ʀᴜs трава бородавки” < шӗпӗн şĕpĕn sɢ шӗпӗнӗн şĕpĕnĕn ɢᴇɴ шӗпӗнӗ şĕpĕnĕ ᴛᴍʟ шӗпӗнсем şĕpĕnsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ siğil ᴇɴɢ wart ʀᴜs бородавка” (Degtyaryov 2017) шӗвӗн курӑкӗ şĕvĕn kurăkĕ () кӗҫӗ курӑкӗ kĕśĕ kurăkĕ () кӑсамӑк курӑкӗ kăsamăk kurăkĕ () шӑл суран курӑк şăl suran kurăk () ӳт илтерекен курӑк üt iltereken kurăk (бот. 1. чистотел (трава); 2. алоэ) Meconopsis [ᴛᴜʀ gök gelincik ᴇɴɢ blue poppy ʀᴜs меконопсис, голубой мак] – кӑвак мӑкӑнь kăvak măkăn' (Wikipedia) Papaver [ᴛᴜʀ gelincik ᴇɴɢ poppy ʀᴜs мак] – мӑкӑнь măkăn' sɢ мӑкӑнӗн мӑкӑнӗn ɢᴇɴ мӑкӑнӗ xir măkănĕ ᴛᴍʟ мӑкӑньсем măkăn'sem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Papaver orientale [ᴛᴜʀ ala haşhaş ᴇɴɢ Oriental poppy, Turkish poppy ʀᴜs восточный мак, малолистный мак] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тухӑҫ мӑкӑнӗ tuxăś măkănĕ (Degtyaryov 2017) Papaver somniferum [ᴛᴜʀ haşhaş ᴇɴɢ opium poppy, breadseed poppy ʀᴜs снотворный мак, опийный мак] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – мӑкӑнь măkăn' (Degtyaryov 2017) ҫывӑратакан мӑкӑнь śıvăratakan măkăn' (Wikipedia) Papaver rhoeas [ᴛᴜʀ gelincik ᴇɴɢ common poppy, corn poppy, corn rose, field poppy, Flanders poppy, red poppy ʀᴜs мак самосейка, полевой мак, дикий мак, огненный цветок] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хир мӑкӑнӗ xir măkănĕ “ᴛᴜʀ kır gelinciği ᴇɴɢ poppy of field ʀᴜs мак поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” ( Degtyaryov 2017) Fumarioideae Fumarioideae (Fumariaceae) [ᴛᴜʀ şahteregiller ᴇɴɢ fumitory family ʀᴜs дымянковые] – туй курӑк йышӗ yışĕ (Wikipedia) вӑрман паранки йышӗ vărman paranki yışĕ (Wikipedia) Corydalis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs хохлатка] – вӑрман паранки vărman paranki (Degtyaryov 2017) сарана sarana () Corydalis cava [ᴛᴜʀ çayır kazgası ᴇɴɢ Ø ʀᴜs полая хохлатка] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ 78 79 Corydalis intermedia (Corydalis fabacea) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs промежуточная хохлатка, средняя хохлатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑтам вӑрман паранки vătam vărman paranki (Degtyaryov 2017) Corydalis ×hausmannii (Corydalis ×kirschlegeri; C. intermedia × C. solida) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs хохлатка Киршлегера] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Corydalis marschalliana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs хохлатка Маршалла] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Маршалл вӑрман паранки Мarşall vărman paranki (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Corydalis solida (Corydalis bulbosa, Corydalis halleri) [ᴛᴜʀ Rumeli kazgagası ᴇɴɢ fumewort ʀᴜs плотная хохлатка, хохлатка Галлера] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пирчев вӑрман паранки pirçev vărman paranki (Degtyaryov 2017) Fumaria officinalis [ᴛᴜʀ şahtere ᴇɴɢ common fumitory, drug fumitory, earth smoke ʀᴜs лекарственная дымянка, аптечная дымянка, дикая рута] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – туй курӑкӗ tuy kurăkĕ (Degtyaryov 2017) тырӑ мурӗ tıră murĕ (Degtyaryov 2017) унӑн курӑк unăn kurăk () Berberidaceae Berberidaceae [ᴛᴜʀ sarıçalıgiller ᴇɴɢ barberry family ʀᴜs барбарисовые] – барбарис йышӗ barbaris yışĕ (Wikipedia) Berberis vulgaris [ᴛᴜʀ karamuk ᴇɴɢ common barberry, European barberry, barberry ʀᴜs обыкновенный барбарис] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – барбарис barbaris (Wikipedia) Mahonia aquifolium ᴏʀ Berberis aquifolium [ᴛᴜʀ mahonya ᴇɴɢ Ø ʀᴜs падуболистная магония] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Ranunculaceae Ranunculaceae [ᴛᴜʀ düğünçiçeğigiller ᴇɴɢ buttercup family, crowfoot family ʀᴜs лютиковые] – чӗп куҫ çĕu kuś йышшисем yışşisem (Wikipedia) лютик йышшисем lyutik yışşisem () Thalictroideae Isopyreae Isopyrinae Aquilegia vulgaris [ᴛᴜʀ haseksiküpesi ᴇɴɢ European columbine, common columbine, granny's nightcap, granny's bonnet ʀᴜs обыкновенный водосбор, обыкновенная аквилегия, обыкновенный орлик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шыв пухакан şıv puxakan (Degtyaryov 2017) Thalictroideae Isopyreae Thalictrinae Thalictrum [ᴛᴜʀ çayırsedefi ᴇɴɢ meadow-rue ʀᴜs василистник] – тар курӑкӗ tar kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Thalictrum aquilegiifolium [ᴛᴜʀ haseki sedefi ᴇɴɢ Siberian columbine meadow-rue, columbine meadow-rue, French meadow-rue, greater meadow-rue ʀᴜs водосборолистный василистник, водосборный василистник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шыв пухакан тар курӑкӗ şıv puxakan tar kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Thalictrum flavum [ᴛᴜʀ yalancı ravent ᴇɴɢ common meadow-rue, yellow meadow-rue ʀᴜs жёлтый василистник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарӑ тар курӑкӗ sară tar kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Thalictrum lucidum [ᴛᴜʀ parlak çayırsedefi ᴇɴɢ Ø ʀᴜs блестящий василистник, светлый василистник, уҫколистный василистник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӑлтӑркка тар курӑкӗ yăltărkka tar kurăkĕ (Degtyaryov 2017) 79 80 Thalictrum minus [ᴛᴜʀ küçük çayırsedefi ᴇɴɢ lesser meadow-rue ʀᴜs малый василистник, обыкновенный василистник, холмовой василистник] – вӗтӗ тар курӑкӗ vĕtĕ tar kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Thalictrum flexuosum (Thalictrum minus subsp. flexuosum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs извилистый василистник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Thalictrum minus subsp. elatum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Thalictrum minus subsp. kemense (Thalictrum kemense) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кеменский василистник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Thalictrum minus subsp. macrophyllum (Thalictrum macrophyllum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs крупнолистный василистник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шултра ҫулҫӑллӑ тар курӑкӗ şultra śulśăllă tar kurăkĕ < шултра şultra ~ шолтра şoltra sɢ шултран şoltran ɢᴇɴ шултри şultri ᴛᴍʟ шултрасем şultrasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ iri, büyük ᴇɴɢ large, great, big ʀᴜs крупный, большой; крупное” (Degtyaryov 2017) Thalictrum petaloideum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ложнолепестковый василистник] – Thalictrum simplex [ᴛᴜʀ basit çayırsedefi ᴇɴɢ small meadow-rue ʀᴜs простой василистник, прямой василистник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тар курӑкӗ tar kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Ranunculoideae Adonideae Adonis vernalis (Chrysocyathus vernalis) [ᴛᴜʀ kanavcıotu ᴇɴɢ pheasant's eye, spring pheasant's eye, yellow pheasant's eye, false hellebore ʀᴜs весенний адонис, весенний горицвет, горицвет, стародубка, заячий мак, заячья трава, мохнатик, чёрная трава, черногорка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ӑншӑрт курӑкӗ ănşărt kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) ӑншӑрт курӑк ănşărt kurăk (Krasnaya Kniga 2019) ӑншӑрт ути ănşărt uti () ҫимӗк курӑкӗ śimĕk kurăkĕ (бот. 1. горицвет; 2. чина весенняя) ҫӑмарта курӑкӗ śămarta kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Adonis volgensis (Adonanthe volgensis, Adonis wolgensis, Chrysocyathus wolgensis) [ᴛᴜʀ gündamlası ᴇɴɢ Ø ʀᴜs волжский адонис, волжский желтоцвет ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӑмарта курӑкӗ śămarta kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Атӑл ӑншӑрт курӑкӗ Atăl ănşărt kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Trollius europaeus [ᴛᴜʀ Avrupa altıntopu ᴇɴɢ globeflower ʀᴜs европейская купальница, обыкновенная купальница, купальница, купавница, купавка, купава] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарӑ чӑпӑл курӑк sară çăpăl kurăk (Degtyaryov 2017) сарӑ чӑпӑл курӑкӗ sară çăpăl kurăkĕ (Wikipedia) чӑпӑл курӑкӗ çăpăl kurăkĕ (бот. анютины глазки, купальница) Ranunculoideae Delphinieae Aconitum septentrionale subsp. septentrionale (Aconitum lycoctonum subsp. septentrionale, Aconitum excelsum) [ᴛᴜʀ kuzey kurtboğanı ᴇɴɢ wolf's-bane, northern wolf's-bane ʀᴜs северный борец, северный аконит, высокий борец, высокий аконит, обыкновенный борец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кашкӑр тымарӗ kaşkăr tımarĕ (Degtyaryov 2017) лачака курӑкӗ laçaka kurăkĕ () Consolida regalis ᴏʀ Delphinium consolida [ᴛᴜʀ çatal mahmuzotu ᴇɴɢ forking larkspur, rocket-larkspur, and field larkspur ʀᴜs сокирки полевые, живокость посевная, полевая консолида] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – уй мӑйраки uy măyraki (Degtyaryov 2017) ямшӑк курӑкӗ yamşăk kurăkĕ (Degtyaryov 2017) ыраш кӑвак чечекӗ ıraş kӑvak çeçekĕ () кӑвакпӗл чечек kӑvakpӑl çeçek () Delphinium cuneatum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs клиновидная живокость] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ 80 81 sʏɴ Delphinium litwinovii (Delphinium rossicum Litw., non Rouy) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs живокость Литвинова, русская живокость] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Литвинов уй мӑйраки Litvinov uy măyraki (Krasnaya Kniga 2019) Delphinium elatum [ᴛᴜʀ boylu hezaren ᴇɴɢ alpine delphinium, candle larkspur ʀᴜs высокая живокость, высокий шпорник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӳллӗ уй мӑйраки śüllĕ uy măyraki (Degtyaryov 2017) Delphinium elatum subsp. villosum (Delphinium villosum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мохнатая живокость] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Ranunculoideae Nigelleae Nigella damascena [ᴛᴜʀ çörekotu ᴇɴɢ love-in-a-mist, devil in the bush ʀᴜs дамасская чернушка, девица в зелени] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Ranunculoideae Helleboreae Helleborus niger [ᴛᴜʀ kara çöpleme ᴇɴɢ Christmas rose, black hellebore ʀᴜs чёрный морозник] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Ranunculoideae Actaeeae Actaea rubra (Actaea erythrocarpa) [ᴛᴜʀ kızıl domuzüzümü ᴇɴɢ red baneberry ʀᴜs красноплодный воронец, красная брусника] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлӗ хаяр ҫырли xĕrlĕ xayar śırli (Krasnaya Kniga 2019) хӗрлӗ ҫырлаллӑ ҫӑхан курӑкӗ xĕrlĕ śırlallă śăxan kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Actaea spicata (Actaea spicata var. melanocarpa) [ᴛᴜʀ domuzüzümü ᴇɴɢ baneberry, herb Christopher ʀᴜs колосистый воронец, колосовидный воронец, чёрный колосовидный воронец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пучахлӑ ҫӑхан курӑкӗ puçaxlă śăxan kurăkĕ (Degtyaryov 2017) хаяр ҫырли xayar śırli () ҫул хаяр курӑк śul xayar kurăk () Actaea cimicifuga (Cimicifuga foetida) [ᴛᴜʀ tahtakurusu otu ᴇɴɢ Ø ʀᴜs вонючий клопогон] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Ranunculoideae Caltheae Caltha palustris [ᴛᴜʀ bataklık nergisi ᴇɴɢ marsh-marigold, kingcup ʀᴜs болотная калужница, болотный фиалок, болотная куриная слепота, болотный курослеп, болотный лопух, болотные ноготки, калюжница, жёлтоголовник, яичный желток, желтый курослеп, слепокур, валах, вороньи глазки, коровий цвет, козелец, люньки, лягушачья трава, лягушечник, жабник, нюньки, попики] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӳлленчӗк курӑкӗ küllençĕk kurăkĕ (Degtyaryov 2017) ут куҫӗ ut kuśĕ (Degtyaryov 2017) мӑнтӑр курӑк măntăr kurăk () Ranunculoideae Anemoneae Anemonoides altaica (Anemone altaica) [ᴛᴜʀ Altay kırlalesi ᴇɴɢ Ø ʀᴜs алтайская ветреничка, алтайский анемоноидес, белая ветреница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Алтай ҫил курӑкӗ Аltay śil kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Anemonoides ×korzhinskyi ᴏʀ Anemone ×korzhinskyi (A. altaica × A. ranunculoides) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ветреничка Коржинского, ветреница Коржинского] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Коржински ҫил курӑкӗ Korjinski śil kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Anemonoides nemorosa ᴏʀ Anemonе nemorosa [ᴛᴜʀ ak dağlâlesi ᴇɴɢ wood anemone, windflower, thimbleweed, smell fox ʀᴜs дубравная ветреничка, дубравная ветреница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – юманлӑх ҫил курӑкӗ yumanlăx śil kurăkĕ (Degtyaryov 2017) юман ҫил курӑкӗ yuman śil kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) 81 82 Anemonoides ranunculoides ᴏʀ Anemonе ranunculoides) [ᴛᴜʀ numançiçeği ᴇɴɢ yellow anemone, yellow wood anemone, buttercup anemone ʀᴜs лютичная ветреничка, лютичная ветреница, лютиковидная ветреничка, лютиковидная ветреница, лютиковая ветреница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарӑ ҫил курӑкӗ sară śil kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Anemone ×lipsiensis (Anemone ×seemenii, Anemonoides ×seemenii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ветреничка Сиимена] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Сиимен ҫил курӑкӗ Siimen śil kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Anemonoides sylvestris ᴏʀ Anemone sylvestris [ᴛᴜʀ orman kırlalesi ᴇɴɢ snowdrop anemone, snowdrop windflower ʀᴜs лесная ветреница, лесная ветреничка, лесная анемона, лесной анемон] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫил ачи śil açi (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) ҫил курӑкӗ śil kurăkĕ (бот. ветреница, анемон) Hepatica nobilis ᴏʀ Anemone hepatica (Hepatica triloba) [ᴛᴜʀ ciğerotu ᴇɴɢ common hepatica, liverwort, kidneywort, pennywort ʀᴜs благородная печёночница, обыкновенная печёночница] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pulsatilla patens [ᴛᴜʀ rüzgârgülü ᴇɴɢ Eastern pasqueflower, cutleaf anemone ʀᴜs сон-трава, раскрытая ветреница, раскрытый прострел, прострел, сон-трава, сибирский подснежник, забайкальский подснежник, подснежник17] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫеҫпӗл śeśpĕl (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) юрай yuray () Pulsatilla patens subsp. angustifolia (Pulsatilla angustifolia, P. flavescens) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs прострел узколистный, узколистная сон-трава] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pulsatilla patens subsp. multifida (Pulsatilla multifida) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs многораздельный прострел, многонадрезный прострел, многонадрезная сон-трава, многораздельная сон-трава] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Pulsatilla pratensis (Anemone pratensis) [ᴛᴜʀ çayır kırlalesi ᴇɴɢ small pasque flower ʀᴜs луговой прострел, чернеющий прострел] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ыйхӑ курӑкӗ ıyxă kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Clematis [ᴛᴜʀ akasma ᴇɴɢ clematis ʀᴜs ломонос] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Ranunculoideae Ranunculeae Ceratocephala testiculata (Ranunculus testiculatus) [ᴛᴜʀ düğün yelotu ᴇɴɢ bur buttercup, curveseed butterwort ʀᴜs пряморогий рогоглавник, яичкоплодный рогоглавник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Myosurus minimus [ᴛᴜʀ sıçankuyruğu ᴇɴɢ tiny mousetail, just mousetail ʀᴜs мышехвостник маленький, малый маленький] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑши хӳри şăşi xüri (Degtyaryov 2017) Ficaria verna (Ficaria ficaria, Ranunculus ficaria) [ᴛᴜʀ basurotu, mayasılotu ᴇɴɢ lesser celandine, pilewort ʀᴜs весенний чистяк, весенний лютик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шыҫӑ курӑкӗ şıśă kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Ranunculus [ᴛᴜʀ düğünçiçeği ᴇɴɢ buttercup ʀᴜs лютик] – чӗпкуҫ çĕpkuś sɢ чӗпкуҫӑн çĕpkuśăn ɢᴇɴ чӗпкуҫӗ çĕpkuśĕ ᴛᴍʟ чӗпкуҫсем ᴘʟ çĕpkuśsem (Degtyaryov 2017) чӗп куҫӗ çĕp kuśĕ (Krasnaya Kniga 2019) чӗпкуҫ курӑкӗ çĕpkuś kurăkĕ < чӗп куҫ çĕp kuś “ᴛᴜʀ tavukkarası, gecekörlüğü ᴇɴɢ night blindness (nyctalopia) ʀᴜs 1. куриная слепота (болезнь); 2. мигалка, коптилка” () сар чечек sar çeçek (1. лютик едкий; 2. диал. ромашка) лютик lyutik () Rusçası yazı dilinde bölgede bulunmayan Galanthus [ᴛᴜʀ kardelen ᴇɴɢ snowdrop ʀᴜs подснежник] için kullanılsa da, halk dilinde farklı bitkelere de verilmektedir: ʀᴜs подснежник “Galanthus; Anemone; Pulmonaria; Pulsatilla; Scilla” 17 82 83 Ranunculus acris [ᴛᴜʀ sarı düğünçiçeği ᴇɴɢ meadow buttercup, tall buttercup, common buttercup, giant buttercup ʀᴜs едкий лютик, куриная слепота18, курослеп, острый лютик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӳҫӗ чӗпкуҫ yüśĕ çĕpkuś (Degtyaryov 2017) Ranunculus auricomus [ᴛᴜʀ altın düğün çiçeği ᴇɴɢ goldilocks buttercup, Greenland buttercupʀᴜs золотистый лютик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ылтӑн чӗпкуҫ ıltăn çĕpkuś (Degtyaryov 2017) Ranunculus cassubicus [ᴛᴜʀ dönük düğünçiçeği ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кашубский лютик] Chuvashia – Кашуби чӗпкуҫӗ Kaşubi çĕpkuśĕ (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Flora of Ranunculus flammula [ᴛᴜʀ kaymak çiçeği, küçük düğünçiçeği ᴇɴɢ lesser spearwort, greater creeping spearwort, banewort ʀᴜs жгучий лютик, прыщинец, прыщенец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗтелекен чӗпкуҫ vĕteleken çĕpkuś (Degtyaryov 2017) Ranunculus gmelinii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Gmelin's buttercup, small yellow water-crowfoot ʀᴜs лютик Гмелина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Гмелин чӗп куҫӗ Gmelin çĕp kuśĕ (Krasnaya Kniga 2019) Ranunculus krylovii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лютик Крылова] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Гмелин чӗпкуҫӗ Гmelin çĕpkuśĕ (Degtyaryov 2017) Ranunculus lingua [ᴛᴜʀ dilli yağotu, dil düğünçiçeği ᴇɴɢ greater spearwort, great spearwort, tongueleaved crowfoot, water buttercup ʀᴜs длиннолистный лютик, языковидный лютик, языколистный лютик, язычковый лютик, высокий лютик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑрӑм чӗпкуҫ vărăm çĕpkuś (Degtyaryov 2017) вӑрӑм ҫулҫӑллӑ чӗп куҫӗ vărăm śulśăllă çĕp kuśĕ (Krasnaya Kniga 2019) Ranunculus meyerianus (Ranunculus polyanthemos subsp. meyerianus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лютик Мейера] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Ranunculus tuberosus (Ranunculus nemorosus DC) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs дубравный лютик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – юманлӑх чӗпкуҫӗ yumanlăx çĕpkuśĕ (Degtyaryov 2017) Ranunculus polyanthemos [ᴛᴜʀ savotu ᴇɴɢ multi-flowered buttercup ʀᴜs многоцветковый лютик] – нумай чечеклӗ чӗпкуҫ numay çeçeklĕ çĕpkuś (Degtyaryov 2017) Ranunculus polyphyllus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs многолистный лютик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йышлӑ ҫулҫӑллӑ чӗпкуҫ yışlă śulśăllă çĕpkuś (Degtyaryov 2017) нумай ҫулҫӑллӑ чӗп куҫӗ numay śulśăllă çĕp kuśĕ (Krasnaya Kniga 2019) Ranunculus repens [ᴛᴜʀ sürünücü düğünçiçeği ᴇɴɢ creeping buttercup, creeping crowfoot ʀᴜs ползучий лютик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӑсмак чӗпкуҫ tăsmak çĕpkuś (Degtyaryov 2017) Ranunculus sceleratus [ᴛᴜʀ batak düğünçiçeği ᴇɴɢ celery-leaved buttercup, celery-leaf buttercup, cursed buttercup ʀᴜs ядовитый лютик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – наркӑмӑш чӗпкуҫ narkămăş çĕpkuś (Degtyaryov 2017) Ranunculus schennikovii (Ranunculus polyanthemos subsp. schennikovii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лютик Шенникова] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Batrachium [ᴛᴜʀ su düğünçiçeği ᴇɴɢ Ø ʀᴜs шелковник, водяной лютик] – Ranunculus circinatus (Batrachium circinatum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs жестколистный шелковник, жестколистный лютик, завитой шелковник, завитой лютик, круглолистный лютик ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Куриная слепота — народное название цветка. Так называют следующие растения: едкий лютик (Ranunculus acris), гусиная лапчатка (Potentilla anserina), чёрная белена (Hyoscyamus niger) и лекарственный чернокорень (Cynoglossum officinale). 18 83 84 Ranunculus kauffmanii (Batrachium kauffmanii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs шелковник Кауфмана] Gafurova 2014 – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Flora of Chuvashia Ranunculus trichophyllus (Batrachium trichophyllum (Ranunculus divaricatum, Batrachium divaricatum) [ᴛᴜʀ suluçanak ᴇɴɢ threadleaf crowfoot, thread-leaved water-crowfoot ʀᴜs волосистолистный шелковник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сӳс ҫулҫӑллӑ шыв чӗпкуҫӗ süs śulśăllă şıv çĕpkuśĕ (Krasnaya Kniga 2019) Proteales Nelumbonaceae Nelumbonaceae (Nelumbiaceae) [ᴛᴜʀ lotusgiller ᴇɴɢ lotus family ʀᴜs лотосовые ] – Nelumbo nucifera (Nelumbium nuciferum, Nymphaea nelumbo) [ᴛᴜʀ Hint lotusu ᴇɴɢ Indian lotus, sacred lotus, lotus ʀᴜs орехоносный лотос] – лотос lotos sɢ лотосӑн lotosӑn лотосӗ lotosĕ ɢᴇɴ ᴛᴍʟ лотоссем lotossem ᴘʟ < Russian ло́тос () Proteaceae Proteaceae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs протейные] – Platanaceae Platanaceae [ᴛᴜʀ çınargiller ᴇɴɢ plane-tree family ʀᴜs платановые ] – Platanus orientalis [ᴛᴜʀ çınar ᴇɴɢ Old World sycamore, Oriental plane ʀᴜs платан, чинар, чинара] – платан platan sɢ платанӑн platanăn ɢᴇɴ платанӗ platanĕ ᴛᴍʟ платансем platansem ᴘʟ () чинара çinara < Russian чина́ра () чинар çinar () Buxales Buxaceae [ᴛᴜʀ şimşirgiller ᴇɴɢ box family ʀᴜs самшитовые] – Buxus [ᴛᴜʀ şimşir ᴇɴɢ common box, European box, boxwood ʀᴜs вечнозелёный самшит, кавказская пальма] – самшит samşit () Saxifragales Saxifragales [ᴛᴜʀ taşkıranlar ᴇɴɢ saxifrages ʀᴜs камнеломкоцветные] – Paeoniaceae Paeoniaceae [ᴛᴜʀ şakayıkgiller ᴇɴɢ peony family ʀᴜs пионовые] – Paeonia [ᴛᴜʀ şakayık ᴇɴɢ peony ʀᴜs пион] – пион pion < Russian пио́н () Paeonia anomala (Paeonia sibirica, Paeonia altaica) [ᴛᴜʀ Sibirya şakayığı ᴇɴɢ Siberian peony ʀᴜs пион уклоняющийся, необычайный пион, неправильный пион, дикий пион, пион марьин-корень, марьин корень, сердечные ягоды, шегня] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Grossulariaceae Grossulariaceae [ᴛᴜʀ bektaşiüzümügiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs крыжовниковые] – тӗклӗ хурлӑхан йышӗ tĕklĕ xurlăxan yışĕ (Wikipedia) Ribes & Rubus [ᴛᴜʀ çileksi yemiş ᴇɴɢ berry ʀᴜs ягода] – ᴛᴜʀ bahçe çileksi yemişleri ᴇɴɢ garden berries ʀᴜs садовые ягоды – 84 85 Ribes [ᴛᴜʀ frenküzümü ᴇɴɢ currants and gooseberries ʀᴜs смородина и крыжовник] – хурлӑхан xurlăxan sɢ хурлӑханӑн xurlăxanăn ɢᴇɴ хурлӑханӗ xurlăxanĕ ᴛᴍʟ хурлӑхансем xurlăxansem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) хорлӑхан xorlăxan () хурӑлхан xurălxan () хултӑркан xultărxan [ᴅɪᴀʟ] () холтӑркан xoltărxan () хорхан xorxan () Ribes subgenus Grossularia [ᴛᴜʀ bektaşiüzümü ᴇɴɢ gooseberry ʀᴜs крыжовник] – Ribes uva-crispa (Grossularia uva-crispa) [ᴛᴜʀ bektaşi üzümü ᴇɴɢ gooseberry, European gooseberry ʀᴜs обыкновенный крыжовник, отклонённый крыжовник, европейский крыжовник] – йӗплӗ хурлӑхан yĕplĕ xurlăxan (Degtyaryov 2017 [крыжовник] Wikipedia) йӗплӗ хорлӑхан yĕplĕ xorlăxan () йӗплӗхен yĕplĕxen [ᴅɪᴀʟ] () йӗплӗ ҫырла yĕplĕ śırla () тӗклӗ хурлӑхан tĕklĕ xurlăxan (Degtyaryov 2017 [крыжовник отклонyнный (обыкновенный)]) тӗклӗ ҫырла tĕklĕ śırla () хурлӑхан ҫырли xurlăxan śırli () ӑршавник ărşavnik () крышшанккӑ krışşankă () крыжовник krıjovnik () ᴛᴜʀ bektaşiüzümü çalısı ᴇɴɢ gooseberry bush ʀᴜs куст крыжовника – крыжовник тӗми krıjovnik tĕmi () Ribes uva-crispa var. sativum (Ribes uva-crispa subsp. reclinatum, Ribes reclinatum, Grossularia uvacrispa subsp. reclinata, Grossularia reclinata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs отклонённый крыжовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Ribes subgenus Ribes [ᴛᴜʀ frenküzümü ᴇɴɢ currants ʀᴜs смородина] – хурлӑхан xurlăxan (Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ frenküzümlüğü ᴇɴɢ place with currants ʀᴜs смородинник, заросли смородины – хурлӑханлӑх xurlăxanlăx () Ribes alpinum [ᴛᴜʀ dağ frenküzümü ᴇɴɢ mountain currant, alpine currant ʀᴜs альпийская смородина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Ribes alpinum subsp. lucidum (Ribes lucidum) [ᴛᴜʀ parlak frenküzümü ᴇɴɢ Ø ʀᴜs блестящая смородина, светлая смородина] – ҫутӑ хурлӑхан śută xurlăxan (Degtyaryov 2017) Ribes aureum [ᴛᴜʀ altın frenküzümü ᴇɴɢ golden currant, clove currant, pruterberry, buffalo currant ʀᴜs золотистая смородина, золотая смородина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ылтӑн хурлӑхан ıltăn xurlăxan (Degtyaryov 2017) Ribes nigrum [ᴛᴜʀ kara frenküzümü, karagat (Güner 2012) ᴇɴɢ blackcurrant, black currant, European blackcurrant ʀᴜs чёрная смородина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хура хурлӑхан xura xurlăxan (Degtyaryov 2017) хултӑркан xultărxan [ᴅɪᴀʟ] () холтӑркан xoltărxan () хорхан xorxan () Ribes rubrum (Ribes sativum) [ᴛᴜʀ kırmızı frenküzümü ᴇɴɢ redcurrant, red currant ʀᴜs красная смородина, садовая смородина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлӗ хурлӑхан xĕrlĕ xurlăxan (Degtyaryov 2017) хӑрлӑ хурлӑхан xărlă xurlăxan () ᴛᴜʀ ak frenküzümü ᴇɴɢ white currant ʀᴜs белая смородина – шурӑ хурлӑхан şură xurlăxan (Degtyaryov 2017) Ribes spicatum subsp. spicatum (Ribes spicatum subsp. pubescens) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ downy currant, Nordic currant ʀᴜs кистистая смородина, пушистая смородина, колосистая смородина, опушённая смородина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Ribes spicatum subsp. × scandicum (Ribes scandicum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs скандинавская смородина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Saxifragaceae 85 86 Saxifragaceae [ᴛᴜʀ taşkırangiller ᴇɴɢ saxifrage family ʀᴜs камнеломковые] – чул курӑк йышӗ çul kurăk yışĕ (Wikipedia) Bergenia crassifolia19 [ᴛᴜʀ Sibirya çayı ᴇɴɢ heart-leaved bergenia, heartleaf bergenia, leather bergenia, winter-blooming bergenia, elephant-ears, elephant's ears, Korean elephant-ear, badan, pigsqueak, Siberian tea, Mongolian tea ʀᴜs толстолистный бадан, бадан, толстолистная камнеломка, монгольский чай, салай, чагырь] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp ᴛᴜʀ Sibirya çayı ᴇɴɢ bergenia tea ʀᴜs чай из бадана – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Chrysosplenium alternifolium [ᴛᴜʀ sarı çağançiçeği ᴇɴɢ alternate-leaved golden-saxifrage ʀᴜs очерёднолистный селезёночник, обыкновенный селезёночник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сула курӑкӗ sula kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Saxifraga [ᴛᴜʀ taşkıran ᴇɴɢ saxifrage ʀᴜs камнеломка] – чул курӑкӗ çul kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Saxifraga hirculus [ᴛᴜʀ bataklık taşkıranı ᴇɴɢ marsh saxifrage, yellow marsh saxifrage, bog saxifrage ʀᴜs болотная камнеломка, камнеломка козлик, камнеломка козлёнок, царские очи] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх чул курӑкӗ şurlăx çul kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Crassulaceae Crassulaceae [ᴛᴜʀ damkoruğugiller ᴇɴɢ stonecrop family, orpine family ʀᴜs толстянковые] – куян купӑсти йышӗ kuyan kupăsti yışĕ (Wikipedia) Sempervivoideae Telephieae Hylotelephium [ᴛᴜʀ mandakulağı ᴇɴɢ Ø ʀᴜs очитник, очиток] – куян купӑсти kuyan kupăsti (Degtyaryov 2017) Hylotelephium maximum (Sedum maximum, Sedum telephium var. maximum) [ᴛᴜʀ koca mandakulağı ᴇɴɢ Ø ʀᴜs наибольший очитник, толстолистный очиток, большой очиток, заячья капуста, скрипун] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шултра куян купӑсти şultra kuyan kupăsti < шултра şultra ~ шолтра şoltra sɢ шултран şoltran ɢᴇɴ шултри şultri ᴛᴍʟ шултрасем şultrasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ iri, büyük ᴇɴɢ large, great, big ʀᴜs крупный, большой; крупное” (Degtyaryov 2017) Hylotelephium telephium subsp. telephium (Sedum telephium, Sedum purpureum telephium, Hylotelephium purpureum, Hylotelephium triphyllum) [ᴛᴜʀ mandakulağı ᴇɴɢ orpine, livelong, frog'sstomach, harping Johnny, life-everlasting, live-forever, midsummer-men, Orphan John, witch's moneybags ʀᴜs обыкновенный очиток, обыкновенный очитник, зячья капуста, очиток скрипун, пурпуровый очитник, пурпурный очитник, пурпурный очиток, пурпуровый очиток, трyхлистный очитник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлӗ куян купӑсти xĕrlĕ kuyan kupăsti (Degtyaryov 2017) Sempervivoideae Sedeae Sedum acre [ᴛᴜʀ acı damkoruğu (Güner 2012) ᴇɴɢ goldmoss stonecrop, mossy stonecrop, goldmoss sedum, biting stonecrop, wallpepper ʀᴜs едкий очиток] – авӑн хаяр ути avăn xayar uti (Degtyaryov 2017) Haloragaceae Haloragaceae [ᴛᴜʀ sucivanperçemigiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сланоягодниковые] – Myriophyllum [ᴛᴜʀ sucivanperçemi ᴇɴɢ water milfoil ʀᴜs уруть, перистолистник, водоперица] – уруть urut' < Russian уру́ть (Degtyaryov 2017) 19 Bergenia crassifolia is used as a tea substitute in its native Siberia, Altay and Mongolia. 86 87 Myriophyllum spicatum [ᴛᴜʀ başaklı sucivanperçemi ᴇɴɢ Eurasian watermilfoil, spiked water-milfoil ʀᴜs колосистая уруть, колосковая уруть, колосовая уруть] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пучахлӑ уруть puçaxlă urut' (Degtyaryov 2017) Myriophyllum verticillatum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ whorl-leaf watermilfoil, whorled water-milfoil ʀᴜs мутовчатая уруть] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – уруть urut' (Degtyaryov 2017) Rosids Rosids [ᴛᴜʀ gülümsüler ᴇɴɢ rosids ʀᴜs розиды] – розидасем rozidasem (Wikipedia) Vitales Vitaceae (Ampelidaceae) [ᴛᴜʀ asmagiller ᴇɴɢ vine family ʀᴜs виноградовые, виноградные, ампелидеи] – иҫӗм йышӗ iśĕm yışĕ (Wikipedia) Parthenocissus inserta (Parthenocissus vitacea) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ thicket creeper, false Virginia creeper, woodbine, grape woodbine ʀᴜs прикреплённый девичий виноград] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Parthenocissus quinquefolia [ᴛᴜʀ kızılasma ᴇɴɢ Virginia creeper, Victoria creeper, five-leaved ivy, fivefinger ʀᴜs пятилисточковый девичий виноград] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Vitis vinifera [ᴛᴜʀ asma; üzüm ᴇɴɢ grape vine ʀᴜs культурный виноград, культивируемый виноград] – иҫӗм йывӑҫҫи iśĕm yıvăśśi (Degtyaryov 2017) иҫӗм iśĕm () ӳçӗм üśĕm () ӳсӗм üsĕm () ӗçӗм ĕśĕm () йӗçӗм yĕśĕm () йӗсӗм yĕsĕm () ӑçум ăśum () винакӑрат vinakărat () винакрат vinakrat () Gafurova 2014 Flora of Chuvashia ᴛᴜʀ üzüm ᴇɴɢ grape ʀᴜs виноград (ягода) – иҫӗм ҫырли iśĕm śırli () ӗçӗм ҫырли ĕśĕm śırli () йӗçӗм ҫырли yĕśĕm śırli () йӗсӗм ҫырли yĕsĕm śırli () ӳçӗм çырли üśĕm śırli () ӳсӗм çырли üsĕm śırli () ᴛᴜʀ kuru üzüm ᴇɴɢ raisin ʀᴜs изюм ʜᴀᴋ хурутхан виноград – иҫӗм ҫырли iśĕm śırli () ӗçӗм ҫырли ĕśĕm śırli () йӗçӗм ҫырли yĕśĕm śırli () йӗсӗм ҫырли yĕsĕm śırli () ӳçӗм çырли üśĕm śırli () ӳсӗм çырли üsĕm śırli () ᴛᴜʀ üzüm salkımı ᴇɴɢ bunch of grapes ʀᴜs гроздь винограда – иҫӗм ҫырли ҫупкӑмӗ iśĕm śırli śulkămĕ () Fabales Fabaceae Fabaceae (Leguminosae) [ᴛᴜʀ baklagiller ᴇɴɢ legume family ʀᴜs бобовые] – пӑрҫа йышӗ părśa yışĕ (Wikipedia) пӑрҫа йышшисем părśa yışşisem (Wikipedia) ᴛᴜʀ bakla (baklagil tohumu) ᴇɴɢ bean (legume) ʀᴜs боб (плод зернобобовой культуры) – пӑрҫа părśa () ᴛᴜʀ baklagil ᴇɴɢ legume (reduplication) ʀᴜs собир. уст. бобовые культуры (букв. горох и чечевица) – пӑрҫа-ясмӑк părśa-yasmăk () Caesalpinioideae Acacia [ᴛᴜʀ akasya ᴇɴɢ acacia ʀᴜs акация] – акаци akatsi < Russian ака́ция () Mimosa [ᴛᴜʀ mimoza ᴇɴɢ mimosa ʀᴜs мимоза] – мимоза mimoza < Russian мимо́за () 87 88 Mimosa pudica [ᴛᴜʀ küstümotu ᴇɴɢ sensitive plant, sleepy plant, action plant, touch-me-not, shameplant ʀᴜs стыдливая мимоза] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Faboideae (Papilionoideae) Sophoreae Thermopsis lanceolata [ᴛᴜʀ Sibirya meyanı ᴇɴɢ Siberian lupine ʀᴜs ланцетный термопсис, ланцетовидный термопсис, пьяная трава] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Faboideae (Papilionoideae) Genisteae Lupinus [ᴛᴜʀ acıbakla ᴇɴɢ lupin ʀᴜs люпин] – люпин lyupin < Russian лупи́н () Lupinus angustifolius [ᴛᴜʀ daryapraklı acıbakla ᴇɴɢ narrowleaf lupin, narrow-leaved lupin, blue lupin ʀᴜs узколистный люпин, однолетний люпин] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ансӑр ҫулҫӑллӑ люпин ansăr śulśăllă lyupin (Degtyaryov 2017) Lupinus luteus [ᴛᴜʀ sarı acıbakla ᴇɴɢ annual yellow-lupin, European yellow lupin, yellow lupin ʀᴜs жёлтый люпин, однолетний люпин] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарӑ люпин sară lyupin (Degtyaryov 2017) Lupinus polyphyllus [ᴛᴜʀ iriyapraklı acıbakla ᴇɴɢ large-leaved lupine, big-leaved lupine, many-leaved lupine, blue-pod lupine, garden lupin ʀᴜs многолистный люпин, многолетний люпин] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – нумай ҫуллӑх люпин numay śullăx lyupin (Degtyaryov 2017) кашкăр пӑрҫи kaşkăr părśi () Chamaecytisus ruthenicus (Cytisus ruthenicus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs русский ракитник, русский ракитничек, кавказский ракитник, кавказский ракитничек] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вырӑс хӑви vırăs xăvi (Degtyaryov 2017) Кавказ хӑви Kavkaz xăvi (Degtyaryov 2017) sʏɴ Chamaecytisus ruthenicus var. ssyreiszczikovii (Chamaecytisus syreistschikowii, Chamaecytisus syreistschikowii, Cytisus syreistschikowii; C. zingeri × C. ruthenicus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ракитник Сырейщикова] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Chamaecytisus zingeri (Cytisus zingeri) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ракитник Цингера] Chuvashia – кайăк хӑви kayăk xăvi (Krasnaya Kniga 2019) Gafurova 2014 Flora of Laburnum [ᴛᴜʀ sarısalkım ᴇɴɢ golden chain, golden rain ʀᴜs бобовник, лабурнум] – нухӑт nuxăt (Wikipedia) лабурнум laburnum (Wikipedia) Genista germanica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ German greenweed ʀᴜs германский дрок] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Genista tinctoria [ᴛᴜʀ boyacı katırtırnağı ᴇɴɢ dyer's greenweed, dyer's broom, woodwaxen ʀᴜs красильный дрок, кровожадный дрок] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кайӑк хӑви kayăk xăvi (Degtyaryov 2017) Cytisus nigricans (Lembotropis nigricans) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ black broom ʀᴜs чернеющая острокильница] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia Faboideae (Papilionoideae) Dalbergieae Arachis hypogaea [ᴛᴜʀ yerfıstığı ᴇɴɢ peanut, groundnut, goober, pindar, monkey nut ʀᴜs арахис, культурный арахис, подземный арахис, земляной орех, китайский орех] – ҫӗр мӑйӑрӗ śĕr măyărĕ “ᴛᴜʀ yer cevizi ᴇɴɢ nut of earth ʀᴜs орех земли” < ҫӗр śĕr sɢ ҫӗрӗн śĕrĕn ɢᴇɴ ҫӗрӗ śĕrĕ ᴛᴍʟ ҫӗрсем śĕrsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ yer ᴇɴɢ land, earth; country; place ʀᴜs земля; страна; место” () арахис araxis < Russian ара́хис () арахис мӑйӑрӗ araxis măyărĕ () ик-чӗшӗллӗ мӑйӑр ik-çĕşĕllĕ măyăr (китайский орех) виҫчӗшӗлӗ мӑйӑр viś-çĕşĕlĕ măyăr (китайский орех) 88 89 Pterocarpus santalinus [ᴛᴜʀ kızıl sandal ᴇɴɢ red sanders, red saunders, red sandalwood ʀᴜs сандаловое дерево, сандал (дерево), сантал] – сандал sandal < Russian санда́л () Faboideae (Papilionoideae) Phaseolinae Glycine max [ᴛᴜʀ soya ᴇɴɢ soybean ʀᴜs культурная соя, соя] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – соя soya < Russian со́я (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Phaseolus vulgaris [ᴛᴜʀ fasulye ᴇɴɢ common bean, French bean ʀᴜs фасоль, обыкновенная фасоль] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шалча пӑрҫи şalça părśi (Degtyaryov 2017) патак пӑрҫи patak părśi () фасоль fasol’ < Russian фасо́ль () ᴛᴜʀ yeşil fasulye, taze fasulye ᴇɴɢ green beans ʀᴜs стручковая фасоль, французская фасоль – хутаҫлӑ фасоль xutaślӑ fasol’ () ᴛᴜʀ kuru fasulye ᴇɴɢ white beans ʀᴜs белая фасоль – шурӑ фасоль şură fasol’ () ᴛᴜʀ barbunya ᴇɴɢ pinto bean ʀᴜs пёстрая фасоль – ҫыруллӑ пӑрҫа śırullӑ părśa () Phaseolus coccineus [ᴛᴜʀ çiçek fasulyesi ᴇɴɢ runner bean, scarlet runner bean, multiflora bean, butter bean ʀᴜs огненно-красная фасоль, яркокрасная фасоль, многоцветковая фасоль, турецкие бобы] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлемес шалча пӑрҫи xĕrlemes şalça părśi (Degtyaryov 2017) Faboideae (Papilionoideae) Trifolieae Ononis arvensis [ᴛᴜʀ kır kayışkıranı ᴇɴɢ field restharrow ʀᴜs полевой стальник, пашенный стальник, козлиный стальник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хурҫӑ курӑкӗ xurśă kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Medicago [ᴛᴜʀ yonca ᴇɴɢ medick ʀᴜs люцерна] – люцерна lyutserna < Russian люце́рна (Degtyaryov 2017) ҫӗр хӑмли śĕr xămli “ᴛᴜʀ yer şerbetçiotu ᴇɴɢ hop of earth ʀᴜs хмель земли” < ҫӗр śĕr sɢ ҫӗрӗн śĕrĕn ɢᴇɴ ҫӗрӗ śĕrĕ ᴛᴍʟ ҫӗрсем śĕrsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ yer ᴇɴɢ land, earth; country; place ʀᴜs земля; страна; место” () Medicago falcata [ᴛᴜʀ kart yonca ᴇɴɢ yellow lucerne, sickle alfalfa, yellow-flowered alfalfa, yellow alfalfa, sickle medick, yellow medick ʀᴜs серповидная люцерна, жёлтая люцерна] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарӑ люцерна sară lyutserna (Degtyaryov 2017) sʏɴ Medicago romanica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs румынская люцерна] эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Medicago lupulina [ᴛᴜʀ bitçikotu ᴇɴɢ black medick, nonesuch, hop clover ʀᴜs хмелевидная люцерна, хмелевая люцерна] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӗр хӑмли śĕr xămli (Degtyaryov 2017) хӑмла люцерни xămla lyutserni (Degtyaryov 2017) Medicago sativa [ᴛᴜʀ kara yonca ᴇɴɢ alfalfa, lucerne ʀᴜs посевная люцерна, синяя люцерна] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – люцерна lyutserna (Degtyaryov 2017) Medicago ×varia (M. falcata × M. sativa) [ᴛᴜʀ melez yonca (Eraç & Özkaynak 1999) ᴇɴɢ sand lucerne ʀᴜs пёстрая люцерна] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Melilotus [ᴛᴜʀ taşyoncası ᴇɴɢ melilot ʀᴜs донник] – илепер ileper sɢ илеперӗн ileperĕn ɢᴇɴ илеперӗ ileperĕ ᴛᴍʟ илеперсем ilepersem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) илепер курӑкӗ ileper kurăkĕ () тухатмӑш курӑкӗ tuxatmăş kurăkĕ () саймӑрша хӳри saymărşa xüri () катӗр шӑлӗ kӑtĕr şalĕ () хир курӑкĕ xir kurăkĕ “ᴛᴜʀ kır otu ᴇɴɢ herb of field ʀᴜs трава поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” () хытӑ-курӑк xıtă-kurăk () хыт-курӑк xıt-kurăk () 89 90 Melilotus albus [ᴛᴜʀ ak taşyoncası ᴇɴɢ honey clover, white melilot, Bokhara clover, white sweetclover, sweet clover ʀᴜs белый донник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурӑ илепер şură ileper (Degtyaryov 2017) шурӑ илепер курӑкӗ шурӑ ileper kurăkĕ (Wikipedia) хыт-курӑк xıt-kurăk () Melilotus altissimus (Melilotus macrorrhizus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ tall yellow sweetclover ʀᴜs высочайший донник, высокий донник, рослый донник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӳллӗ илепер śüllĕ ileper (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Melilotus dentatus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs зубчатый донник] şăllă ileper (Wikipedia) Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑллӑ илепер Melilotus officinalis [ᴛᴜʀ kokulu yonca ᴇɴɢ yellow sweet clover, yellow melilot, ribbed melilot, common melilot, medicinal sweetclover ʀᴜs лекарственный донник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эмел илеперӗ emel ileperĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) сарӑ илепер sară ileper (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Melilotus wolgicus (Melilotus ruthenicus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Volga sweet-clover, Russian melilot ʀᴜs волжский донник, русский донник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Атӑл илеперӗ Atăl ileperi (Wikipedia) Melilotus indicus [ᴛᴜʀ Hint yoncası ᴇɴɢ sweet clover, sweet-clover, sour clover, sour-clover, sourclover, Indian sweet-clover, annual yellow sweetclover, Bokhara clover, small-flowered sweet clover, common melilot, small-flowered melilot, small melilot, sweet melilot, Californian lucerne, Hexham scent, King Island melilot, King Island clover ʀᴜs индийский донник] – Инди илеперӗ İndi ileperi (Wikipedia) Melilotus italicus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs итальянский донник] – Итал илеперӗ İtal ileperĕ (Wikipedia) Melilotus polonicus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs польский донник] – Поляк илеперӗ Polyak ileperĕ (Wikipedia) Melilotus siculus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сицилийский донник] – Сицили илеперӗ Sitsili ileperĕ (Wikipedia) Melilotus spicatus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs колосковый донник] – пучахлӑ илепер puçaxlă ileper (Wikipedia) Melilotus suaveolens [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs душистый донник] – ыр шӑршӑллӑ илепер ır şărşallă ileper (Wikipedia) Melilotus tauricus [ᴛᴜʀ Kırım yoncası ᴇɴɢ Crimean melilot ʀᴜs крымский донник, таврический донник] – Таври илеперӗ Tavri ileperi (Wikipedia) Trifolium [ᴛᴜʀ üçgül, üçgül yonca ᴇɴɢ clover ʀᴜs клевер] – клевер klever sɢ клеверӗн kleverĕn ɢᴇɴ клеверӗ kleverĕ ᴛᴍʟ клеверсем kleversem ᴘʟ < Russian кле́вер (Degtyaryov 2017) клевӗр klevĕr () чавка пуҫ çavka puś (Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ çok yıllık üçgül ᴇɴɢ perennial clover ʀᴜs многолетний клевер [T. pratense, T. repens…] – нумай ҫул ӳсекен клевер numay śul üseken klever () ᴛᴜʀ (yemlik ot olarak) yonca, üçgül ᴇɴɢ clover hay ʀᴜs клеверное сено – клевер ути klever uti () ᴛᴜʀ yoncalık ᴇɴɢ place with clover ʀᴜs клеверище (поле, засеянное клевером, поле под клевером) – клевер уйӗ klever uyĕ () клевер пусси klever pussi () Trifolium alpestre [ᴛᴜʀ dağ üçgülü ᴇɴɢ owl-head clover, purple-globe clover ʀᴜs альпийский клевер] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia 90 91 Trifolium arvense [ᴛᴜʀ tavşanayağı ᴇɴɢ hare's-foot clover, rabbitfoot clover, stone clover, oldfield clover ʀᴜs пашенный клевер, заячий клевер, кошачий клевер, котики, котовья уши, кашки] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӑсара хӳри păsara xüri (Degtyaryov 2017) пӑсара курӑкӗ păsara kurăkĕ (Degtyaryov 2017) кушак хӳри kuşak xüri () чавка пуҫ çavka puś () Trifolium incarnatum [ᴛᴜʀ kızıl üçgül ᴇɴɢ crimson clover, Italian clover ʀᴜs мясо-красный клевер, пунцовый клевер] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӑмӑх хӗрлӗ клевер yămăx xĕrlĕ klever (Degtyaryov 2017) Trifolium medium [ᴛᴜʀ köse yonca ᴇɴɢ zigzag clover ʀᴜs средний клевер] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – мулкач лаппи mulkaç lappi (Degtyaryov 2017) Trifolium pratense [ᴛᴜʀ çayır üçgülü ᴇɴɢ red clover ʀᴜs луговой клевер, красный клевер, красный трилистник, красная кашка, красноголовник, золотушная трава, дятельник, медовый цвет, трилистник, троица, трехлепесковая трава, дикий клевер, лихорадочная трава, жеребец, троян, пчелиный хлеб] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлӗ клевер xĕrlĕ klever (Degtyaryov 2017) хӗрлӗ поҫлӑ корӑк xĕrlĕ poślă korăk () хӗрлӗ чавка пуҫ xĕrlĕ çavka puś () хӗрлӗ пыллӑ чечек xĕrlĕ pıllă çeçek () пыл чечекӗ pıl çeçekĕ () пыллӑ пуҫ pıllă puś () пылӑ пур pılă pur () пыл курӑкӗ pıl kurăkĕ “ᴛᴜʀ bal otu ᴇɴɢ herb of honey ʀᴜs трава мёда” < пыл pıl sɢ пылӑн pılăn ɢᴇɴ пылӗ pılĕ ᴛᴍʟ пылсем pılsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ bal ᴇɴɢ honey ʀᴜs мёд” () пыл корӗк pıl korĕk () лача курӑкӗ laça kurăkĕ () лаша курӑкӗ laşa kurăkĕ () улах клеверӗ ulax kurăkĕ () куккук ҫӑкри kukkuk śăkri (Wikipedia) чавка пуҫ çavka puś () чавка куракӗ çavka kurăkĕ () чана пуҫ çana puś () ӗммели корӑк ĕmmeli korăk () ӗмекен-курӑк ĕmeken-kurăk () ӗмчӗк-курӑк ĕmçĕk-kurăk () ӗмчӗк курӑкӗ ĕmçĕk kurăkĕ () ӗмек чечекки ĕmek çeçekki () кайӑк пуҫӗ kayăk puśĕ () кайӑк-пуҫ kayăk-puś () кайӑк-поҫ kayăk-poś () кайӑк пуҫлӑ курӑк kayăk puślă kurăk () кайӑк пуҫ ути kayăk puś uti () вӑкӑр пуҫ văkăr puś () мӑкӑр-поҫ măkăr-poś () мӑкӑр пуҫ măkăr puś () мӑкӑр пуҫлӑ курӑк măkăr puślă kurăk () кутан пуҫ kutan puś () Trifolium pratense subsp. pratense [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – sʏɴ Trifolium pratense subsp. sativum (Trifolium sativum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs посевной клевер] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Amoria [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs амория] – Trifolium fragiferum (Amoria fragifera) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ strawberry clover ʀᴜs земляничный клевер, земляничная амория, пустоягодник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Trifolium hybridum (Amoria hybrida, Trifolium elegans, Amoria elegans) [ᴛᴜʀ melez üçgül ᴇɴɢ alsike clover ʀᴜs гибридный клевер, гибридная амория, розовый клевер, розовая амория, шведский клевер, шведская амория] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӗрен клевер kĕren klever (Degtyaryov 2017) тӑхран пуҫӗ tăxran puśĕ () Trifolium montanum (Amoria montana) [ᴛᴜʀ dağ üçgülü ᴇɴɢ mountain clover ʀᴜs горный клевер, горная амория, белоголовка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ту клеверӗ tu kleverĕ “ᴛᴜʀ dağ üçgülü ᴇɴɢ clover of mountain ʀᴜs клевер горы” < ту tu sɢ тӑвӗн tăvĕn ɢᴇɴ тӑвӗ tăvĕ ᴛᴍʟ тусем tusem ᴘʟ “ᴛᴜʀ dağ ᴇɴɢ mountain ʀᴜs гора” (Degtyaryov 2017) Trifolium repens (Amoria repens) [ᴛᴜʀ ak üçgül ᴇɴɢ white clover ʀᴜs ползучий клевер, ползучая амория, ползучий трёхлистник, белый клевер, белый трилистник, белая кашка, голландский клевер] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шур клевер şur klever (Degtyaryov 2017) шурӑ клевер şură klever () шурӑ тӑхран пуҫ şură tăxran puś () шорӑ-мӑкӑр-поҫ şoră măkăr poś () шурӑ чавка пуҫ şură çavka puś () Chrysaspis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs златощитник] – 91 92 Trifolium aureum (Chrysaspis aurea, Trifolium agrarium, Trifolium strepens) [ᴛᴜʀ altın üçgül ᴇɴɢ large hop trefoil, large trefoil, large hop clover, golden clover, hop clover ʀᴜs золотистый клевер, золотистый златощитник, золотисто-жёлтый клевер, шуршащий клевер, хмелёк ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хир хӑмли xir xămli “ᴛᴜʀ kır şerbetçiotu ᴇɴɢ hop of field ʀᴜs хмель поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” ( Degtyaryov 2017) сарӑ клевер sară klever (Degtyaryov 2017) ака клеверĕ aka kleverĕ (Wikipedia) Trifolium campestre (Chrysaspis campestris) [ᴛᴜʀ kır üçgülü ᴇɴɢ hop trefoil, field clover, low hop clover ʀᴜs полевой клевер, равнинный златощитник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Trifolium spadiceum (Chrysaspis spadicea) [ᴛᴜʀ çayır dutu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тёмнокаштановый клевер, каштановый златощитник, однолетний клевер] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑмӑр клевер xămăr klever (Degtyaryov 2017) Faboideae (Papilionoideae) Loteae Anthyllis vulneraria subsp. polyphylla (Anthyllis macrocephala) [ᴛᴜʀ çobangülü ᴇɴɢ kidney vetch, woundwort ʀᴜs крупноголовчатый язвенник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lotus corniculatus [ᴛᴜʀ gazelboynuzu ᴇɴɢ common bird's-foot trefoil, bird's-foot trefoil, birdsfoot deervetch, eggs and bacon ʀᴜs рогатый лядвенец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кукӑр хутаҫ kukăr xutaś (Degtyaryov 2017) sʏɴ Lotus corniculatus subsp. ambiguus (Lotus ambiguus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сомнительный лядвенец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp sʏɴ Lotus ×zhegulensis (L. ambiguus × L. corniculatus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs жигулевский лядвенец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Coronilla varia ᴏʀ Securigera varia [ᴛᴜʀ körigen (Güner 2012) ᴇɴɢ crownvetch, purple crown vetch ʀᴜs пёстрый вязель, разноцветный вязель, разноцветный секироплодник ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫенче śençe () Faboideae (Papilionoideae) Galegeae Galeginae Galega orientalis [ᴛᴜʀ keçisedefi ᴇɴɢ fodder galega, eastern galega, goat's rue ʀᴜs восточный козлятник, восточная галега] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Faboideae (Papilionoideae) Galegeae Glycyrrhizinae Glycyrrhiza [ᴛᴜʀ meyan ᴇɴɢ liquorice, licorice ʀᴜs солодка, лакрица, лакричник] – тутлӑ тымар tutlă tımar () Faboideae (Papilionoideae) Galegeae Astragalinae Astragalus [ᴛᴜʀ geven, keven ᴇɴɢ Ø ʀᴜs астрагал] – астрагал astragal sɢ астрагалӑн astragalăn ɢᴇɴ астрагалӗ astragalĕ ᴛᴍʟ астрагалсем astragalsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) Astragalus arenarius [ᴛᴜʀ kum geveni ᴇɴɢ sand milk-vetch, milkvetch ʀᴜs песчаный астрагал] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑйӑр астрагалӗ xăyăr astragalĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) хӑйӑр курӑкӗ xăyăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Astragalus austriacus [ᴛᴜʀ sağır geveni ᴇɴɢ Ø ʀᴜs австрийский астрагал] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Австри астрагалӗ Avstri astragalĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) 92 93 Astragalus cicer [ᴛᴜʀ nohut geveni ᴇɴɢ chickpea milkvetch, chick-pea milk-vetch, cicer milkvetch ʀᴜs нутовый астрагал, гороховидный астрагал, хлопунец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кушак ҫӑмарти kuşak śămarti (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Astragalus danicus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ purple milkvetch ʀᴜs датский астрагал, луговой астрагал, сладкая трава] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пылак астрагал pılak astragal (Degtyaryov 2017) Astragalus dasyanthus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs шерстистоцветковый астрагал, пушистоцветковый астрагал, густоцветковый астрагал, кошачий горох] – ҫӑм чечеклӗ астрагал śăm çeçeklĕ astragal (Degtyaryov 2017) Astragalus falcatus [ᴛᴜʀ orak geveni ᴇɴɢ Russian milkvetch, sickle milkvetch, sicklepod milkvetch, silverleaf milkvetch ʀᴜs серпоплодный астрагал, серповидный астрагал] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia –– эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Astragalus glycyphyllos [ᴛᴜʀ dev geven ᴇɴɢ liquorice milkvetch, wild liquorice, wild licorice ʀᴜs солодколистный астрагал, сладколистный астрагал] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тутлӑ ҫулҫӑллӑ астрагал tutlă śulśăllă astragal (Degtyaryov 2017) Astragalus onobrychis [ᴛᴜʀ korunga geveni ᴇɴɢ Ø ʀᴜs эспарцетный астрагал] Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Astragalus sulcatus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бороздчатый астрагал, желобчатый астрагал, тонкоколосый астрагал] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӑрӑмлӑ астрагал yărămlă astragal (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Astragalus varius [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs изменчивый астрагал] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia –– эпӗ Astragalus wolgensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs астрагал волжский] – Атӑл астрагалӗ Аtăl astragalĕ (Degtyaryov 2017) Astragalus zingeri [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs астрагал Цингера] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia –– Цингер астрагалӗ Tsinger astragalĕ (Krasnaya Kniga 2019) Oxytropis [ᴛᴜʀ gagageveni ᴇɴɢ locoweed ʀᴜs остролодочник, остролодка] – шӗвӗр кимӗ şĕvĕr kimĕ (Degtyaryov 2017) Oxytropis pilosa [ᴛᴜʀ gagageveni ᴇɴɢ Ø ʀᴜs волосистый остролодочник, волосистая остролодка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗклӗ шӗвӗр кимӗ tĕklĕ şĕvĕr kimĕ (Degtyaryov 2017) Caragana [ᴛᴜʀ karağan ᴇɴɢ karagana, caragana ʀᴜs карагана, караганник] – акаци akatsi () акартси akartsi () Caragana arborescens [ᴛᴜʀ ağaç karağan ᴇɴɢ Siberian peashrub, Siberian pea-tree, caragana ʀᴜs древовидная карагана, жёлтая акация, сибирская акация, степная карагана, степная акация, гороховая акация, гороховник, гороховик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӑрҫа йывӑҫҫи părśa yıvăśśi (Degtyaryov 2017) пӑрҫа йывӑҫӗ părśa yıvăśĕ () пӑрҫалӑ хӑва părśală xăva () сарӑ акаци sară akatsi () улпут хӑви ulput xăvi () Caragana frutex [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кустарниковая карагана, дереза] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Faboideae (Papilionoideae) Robinieae Robinia pseudoacacia [ᴛᴜʀ akasya, ak salkım ᴇɴɢ karagana, caragana ʀᴜs ложноакациевая робиния, робиния лжеакация, робиния псевдоакация, обыкновенная робиния, белая акация] Gafurova 2014 Flora 93 94 – шурӑ акаци şură akatsi “ᴛᴜʀ ak akasya ᴇɴɢ white acacia rouge ʀᴜs белая акация” < шурӑ şură sɢ шурӑн şurăn ɢᴇɴ шурри şurri ᴛᴍʟ шурӑсем şurăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ak ᴇɴɢ white ʀᴜs белый” (Wikipedia) of Chuvashia Faboideae (Papilionoideae) Hedysareae Hedysarum [ᴛᴜʀ kızılkök ᴇɴɢ sweetvetch ʀᴜs копеечник] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Onobrychis [ᴛᴜʀ korunga ᴇɴɢ esparcet ʀᴜs эспарцет] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эспарцет espartset sɢ ɢᴇɴ эспарцечӗ espartseçĕ ᴛᴍʟ эспарцетсем espartsetsem ᴘʟ () Onobrychis arenaria [ᴛᴜʀ kum korungası ᴇɴɢ sandy esparcet ʀᴜs песчаный эспарцет, виколистный эспарцет, днепровский эспарцет, донской эспарцет] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑйӑр эспарцечӗ xăyăr espartseçĕ (Degtyaryov 2017) Onobrychis arenaria subsp. sibirica (Onobrychis sibirica) [ᴛᴜʀ Sibirya korungası ᴇɴɢ Siberian esparcet ʀᴜs сибирский эспарцет] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Ҫӗпӗр эспарцечӗ Śĕpĕr espartseçĕ (Degtyaryov 2017) Faboideae (Papilionoideae) Fabeae Lens culinaris ᴏʀ Vicia lens (Lens esculenta) [ᴛᴜʀ mercimek ᴇɴɢ lentil ʀᴜs пищевая чечевица, съедобная чечевица, обыкновенная чечевица, культурная чечевица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ясмӑк yasmăk sɢ ясмӑкӑн yasmăkăn ɢᴇɴ ясмӑкӗ yasmăkĕ ᴛᴍʟ ясмӑксем yasmăksem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) йасмăк yasmăk () sʏɴ Lens esculenta var. vulgaris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs обыкновенная чечевица, белая провансальская чечевица] – шурă прованс ясмӑкӗ şură provans yasmăkĕ (Wikipedia) sʏɴ Lens esculenta var. nummularia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs крупная тарелочная чечевица] – чашăк ясмӑкӗ çaşăk yasmăkĕ (Wikipedia) sʏɴ Lens esculenta var. erythrosperma [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs красная чечевица] – хӗрлӗ ясмӑк xĕrlĕ yasmăk (Wikipedia) sʏɴ Lens esculenta var. nigra [ᴛᴜʀ kara mercimek ᴇɴɢ black lentil ʀᴜs чёрная чечевица] – хура ясмӑк xura yasmăk (Wikipedia) Vicia [ᴛᴜʀ fiğ ᴇɴɢ vetch ʀᴜs горошек, вика] – вика vika < Russian ви́ка () Vicia cassubica [ᴛᴜʀ diri fiğ ᴇɴɢ Kashubian vetch, Danzig vetch ʀᴜs кашубский горошек] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Кашуб пӑрҫи Kaşub părśi (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Vicia cracca [ᴛᴜʀ kuş fiği ᴇɴɢ tufted vetch, cow vetch, bird vetch, blue vetch, boreal vetch ʀᴜs мышиный горошек, мышиный горох, мышиная вика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑши пӑрҫи şăşi părśi (Degtyaryov 2017) ҫенҫе пӑрҫи śenśe părśi () ҫенҫе śenśe () ҫинҫе курӑкӗ śenśe kurăkĕ () самарин пӑрҫи samarin părśi () кушак пӑрҫи kuşak părśi () Vicia faba (Faba vulgaris) [ᴛᴜʀ bakla ᴇɴɢ broad bean, fava bean, faba bean ʀᴜs садовый боб, садовые бобы, обыкновенный боб, обыкновенные бобы, бобы, русский боб, русские бобы, конский боб, конские бобы, овощные бобы, пищевой горошек, обыкновенный горошек] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – нимӗҫ пӑрҫи nimĕś părśi (Degtyaryov 2017) нимӗч пӑрҫи nimĕç părśi () нимӗчӗ nimĕçĕ () нимӗчӗ пӑрҫи nimĕçĕ părśi () нимпӗрчӗ пӑрҫи nimpĕrçĕ părśi () тараккан пӑрҫи tarakkan părśi () хура пӑрҫа xura părśi () ҫыруллӑ пӑрҫа śırullă părśi () патак парҫи patak părśi () 94 95 Vicia hirsuta (Ervilia hirsuta, Ervum hirsutum) [ᴛᴜʀ boz fiğ ᴇɴɢ hairy tare, hairy vetch, tiny vetch ʀᴜs волосистый горошек, волосистоплодный горошек] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Vicia pisiformis [ᴛᴜʀ bezelye fiği ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гороховидный горошек, жёлтый горошек] Flora of Chuvashia – сар чечеклӗ пӑрҫа sar çeçeklĕ părśa (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Vicia sativa [ᴛᴜʀ fiğ ᴇɴɢ common vetch, narrow-leaved vetch, tare ʀᴜs посевной горошек, посевная вика, обыкновенная вика, вика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вика vika (Degtyaryov 2017) тӑрна пӑрҫи tărna părśi уст. () юхма пӑрҫи yuxma părśi () керӗшке kerĕşke < Russian горо́шек () вӑрӑм ясмӑк vărăm yasmăk () Vicia sativa subsp. nigra (Vicia angustifolia) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ narrowleaf vetch ʀᴜs узколистный горошек, узколистная вика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ансӑр ҫулҫӑллӑ пӑрҫа ansăr śulśăllă părśa (Degtyaryov 2017) Vicia sepium [ᴛᴜʀ dere baklası ᴇɴɢ bush vetch ʀᴜs заборная вика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӑрчак părçak (Degtyaryov 2017) Vicia sylvatica [ᴛᴜʀ orman fiği ᴇɴɢ wood vetch ʀᴜs лесной горошек, лесная вика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑрман пӑрҫи vărman părśi (Degtyaryov 2017) Vicia tetrasperma (Ervum tetraspermum) [ᴛᴜʀ dörtveren fiğ ᴇɴɢ smooth tare, smooth vetch, lentil vetch, sparrow vetch ʀᴜs четырёхсемянный горошек] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Vicia villosa [ᴛᴜʀ tüylü fiğ ᴇɴɢ hairy vetch, fodder vetch, winter vetch ʀᴜs мохнатый горошек, мохнатая вика, озимая вика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗклӗ вика tĕklĕ vika (Degtyaryov 2017) тӗклӗ пӑрҫа tĕklĕ părśa () тӑрна пӑрҫи tărna părśi () Vicia tenuifolia [ᴛᴜʀ inceyapraklı fığ ᴇɴɢ fine-leaved vetch ʀᴜs тонколистный горошек, тонколистная вика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӳхе ҫулҫӑллӑ пӑрҫа śüxe śulśăllă părśa (Degtyaryov 2017) Lathyrus [ᴛᴜʀ mürdümük, külür ᴇɴɢ vetchling ʀᴜs чина] – тӑрна пӑрҫи tărna părśi (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Lathyrus palustris subsp. pilosus (Lathyrus pilosus) [ᴛᴜʀ bataklık mürdümüğü ᴇɴɢ marsh pea ʀᴜs болотная чина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх тӑрна пӑрҫи şurlăx tărna părśi (Degtyaryov 2017) Lathyrus pisiformis [ᴛᴜʀ bezelye mürdümüğü ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гороховидная чина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӑрна пӑрҫи tărna părśi (Degtyaryov 2017) Lathyrus pratensis [ᴛᴜʀ çayır mürdümüğü ᴇɴɢ meadow vetchling, meadow pea, yellow pea ʀᴜs луговая чина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – улӑх тӑрна пӑрҫи ulăx tărna părśi (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Lathyrus sativus [ᴛᴜʀ mürdümük ᴇɴɢ grass pea, cicerchia, blue sweet pea, chickling pea, chickling vetch, Indian pea, white pea, white vetch ʀᴜs посевная чина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – карчӑк шӑлӗ karçăk şălĕ (Degtyaryov 2017) шӑл пӑрҫа şăl părśa (Degtyaryov 2017) Lathyrus sylvestris [ᴛᴜʀ orman mürdümüğü ᴇɴɢ flat pea, narrow-leaved everlasting-pea ʀᴜs лесная чина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑрман тӑрна пӑрҫи vărman tărna părśi (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Lathyrus tuberosus [ᴛᴜʀ koşkoz ᴇɴɢ tuberous pea, tuberous vetchling, earthnut pea, aardaker, tine-tare ʀᴜs клубневая чина, клубненосная чина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сысна паранки sısna paranki (Degtyaryov 2017 Wikipedia) 95 96 Lathyrus vernus [ᴛᴜʀ bahar mürdümüğü ᴇɴɢ spring vetchling, spring pea, spring vetch ʀᴜs весенняя чина, весенний сочевичник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫимӗк курӑкӗ śimĕk kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Pisum sativum ᴏʀ Lathyrus oleraceus [ᴛᴜʀ bezelye ᴇɴɢ pea ʀᴜs горох] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӑрҫа pӑrśa sɢ пӑрҫан pӑrśan ɢᴇɴ пӑрҫи pӑrśi ᴛᴍʟ пӑрҫасем pӑrśasem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ tane bezelye, iç bezelye ᴇɴɢ green peas ʀᴜs зелёный горох – ᴛᴜʀ bezelye badıcı ᴇɴɢ pea pod ʀᴜs стручок гороха – пӑрҫа хутаҫҫи pӑrśa xutaśśi () Pisum sativum var. sativum [ᴛᴜʀ yemeklik bezelye ᴇɴɢ garden pea ʀᴜs поcевной горох] – ака пӑрҫи aka pӑrśi (Wikipedia) Pisum sativum convar. sativum [ᴛᴜʀ araka ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лущильный горох] – Pisum sativum convar. axiphium [ᴛᴜʀ sultani ᴇɴɢ sugar pea, edible-pod pea ʀᴜs сладкий горох, сахарный горох] – мӑн пӑрҫа măn pӑrśa () мӑн юшши пӑрҫа măn yuşşi pӑrśa () папак пӑрҫи papak pӑrśi () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs клинчатый горох (особый сорт гороха) – шӑллӑ пӑрҫа păllă pӑrśa () Pisum sativum var. arvense (Pisum arvense) [ᴛᴜʀ yem bezelyesi ᴇɴɢ field pea, dun pea ʀᴜs полевой горох, пелюшка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хир пӑрҫи xir pӑrśi “ᴛᴜʀ kır bezelyesi ᴇɴɢ pea of field ʀᴜs горох поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” ( Wikipedia) Polygalaceae Polygalaceae [ᴛᴜʀ sütotugiller ᴇɴɢ milkwort family ʀᴜs истодовые] – истод йышӗ istod yışĕ (Wikipedia) Polygala [ᴛᴜʀ sütotu ᴇɴɢ milkwort ʀᴜs истод] – истод istod sɢ ɢᴇɴ источӗ istoçĕ ᴛᴍʟ истодсем istodsem ᴘʟ < Russian исто́д (Degtyaryov 2017) Polygala amarella (Polygala amara) [ᴛᴜʀ acı sütotu ᴇɴɢ dwarf milkwort, Kentish milkwort ʀᴜs горьковатый истод, горький истод] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӳҫек истод yüśek istod (Degtyaryov 2017) Polygala comosa [ᴛᴜʀ tepeli sütotu ᴇɴɢ tufted milkwort ʀᴜs хохлатый истод] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗпеклӗ истод tĕpeklĕ istod (Degtyaryov 2017) Polygala sibirica [ᴛᴜʀ Sibirya sütotu ᴇɴɢ Siberian milkwort ʀᴜs сибирский истод] Chuvashia – Ҫӗпӗр источӗ Śĕpĕr istoçĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Polygala vulgaris [ᴛᴜʀ sütotu ᴇɴɢ common milkwort ʀᴜs обыкновенный истод] Chuvashia – истод istod (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Flora of Gafurova 2014 Flora of Rosales Rosales [ᴛᴜʀ güller ᴇɴɢ rose order ʀᴜs розоцветные] – кӗлчечеклисем kĕlçeçeklisem (Wikipedia) кӗлчечек тӗс йышшисем kĕlçeçek tĕs yişşisem (Wikipedia) Ulmaceae Ulmaceae [ᴛᴜʀ karaağaçgiller ᴇɴɢ elm family ʀᴜs вязовые] – хурама йышӗ xurama yışĕ (Wikipedia) хурама йышшисем xurama yışşisem (Wikipedia) 96 97 Ulmus [ᴛᴜʀ karaağaç ᴇɴɢ elm ʀᴜs вязь, ильм] – хурама xurama sɢ хураман xuraman ɢᴇɴ хурами xurami ᴛᴍʟ хурамасем xuramasem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) Ulmus glabra (Ulmus montana, Ulmus scabra) [ᴛᴜʀ dağ karaağacı ᴇɴɢ wych elm, Scots elm ʀᴜs шершавый вяз, горный вяз, горный ильм, голый ильм] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӗлме yĕlme (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Ulmus elliptica (Ulmus glabra var. trautvetteri) [ᴛᴜʀ duru karaağaç ᴇɴɢ elliptic elm ʀᴜs эллиптический вяз] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫавра вӑрӑллӑ хурама śavra vărăllă xurama (Wikipedia) Ulmus laevis (Ulmus celtidea, Ulmus effusa, Ulmus pedunculata) [ᴛᴜʀ hercai karaağaç ᴇɴɢ European white elm, fluttering elm, spreading elm, stately elm, Russian elm ʀᴜs гладкий вязь, гладкий ильм, обыкновенный вязь, раскидистый вязь, раскидистый ильм, каркасовый вяз, черешковый вяз] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хурама xurama (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Ulmus pumila (Ulmus pinnato-ramosa) [ᴛᴜʀ Sibirya karaağacı ᴇɴɢ Siberian elm, Asiatic elm, dwarf elm ʀᴜs приземистый вязь, приземистый ильм, низкий вязь, низкий ильм, мелколистный вязь, карагач, ильмовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗт хурама vĕt xurama (Degtyaryov 2017) лутра хурама lutra xurama (Wikipedia) Ulmus 'Densa' (Ulmus densa) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs густой вязь] – ҫӑра хурама śăra xurama (Wikipedia) Ulmus americana [ᴛᴜʀ Amerika karaağacı ᴇɴɢ American elm, white elm, water elm ʀᴜs американский вязь] – Америка хурами Amerika xurami (Wikipedia) Ulmus androssowii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs вязь Андросова] – Андросов хурами Androsov xurami (Wikipedia) Ulmus davidiana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ David elm, Father David elm ʀᴜs вяз Давида] – Давид хурами David xurami (Wikipedia) Ulmus laciniata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Manchurian, cut-leaf, lobed elm ʀᴜs разрезной вязь, разрезной ильм, лопастной вязь, лопастный ильм] – ҫунатлӑ хурама śunatlă xurama (Wikipedia) Ulmus macrocarpa [ᴛᴜʀ büyükmeyveli karaağaç ᴇɴɢ large-fruited elm ʀᴜs крупноплодный вязь] – шултӑра ҫимӗҫлӗ хурама şultăra śimĕślĕ xurama < шултра şultra ~ шолтра şoltra sɢ шултран şoltran ɢᴇɴ шултри şultri ᴛᴍʟ шултрасем şultrasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ iri, büyük ᴇɴɢ large, great, big ʀᴜs крупный, большой; крупное” (Wikipedia) Ulmus minor [ᴛᴜʀ ova karaağacı ᴇɴɢ field elm ʀᴜs малый вязь, листоватый вязь, берест, карагач, караич, пробковый ильм, красный ильм] – берест berest (Wikipedia) Ulmus parvifolia [ᴛᴜʀ ufakyapraklı karaağaç ᴇɴɢ Chinese elm, lacebark elm ʀᴜs мелколистный вязь, мелколистный, карагач] – вӗтӗ ҫулҫӑллӑ хурама vĕtĕ śulśăllă xurama (Wikipedia) Cannabaceae Cannabaceae (Cannabinaceae) [ᴛᴜʀ kendirgiller ᴇɴɢ hemp family ʀᴜs коноплёвые] – кантӑр йышӗ kantăr yışĕ (Wikipedia) кантӑр йышшисем kantăr yışşisem (Wikipedia) Humulus [ᴛᴜʀ şerbetçiotu ᴇɴɢ hop ʀᴜs хмель] – хӑмла xămla sɢ хӑмлан xămlan ɢᴇɴ хӑмли xămli ᴛᴍʟ хӑмласем xămlasem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) Humulus lupulus [ᴛᴜʀ şerbetçiotu ᴇɴɢ common hop, hop ʀᴜs обыкновенный хмель, вьющийся хмель] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑрман хӑмли vărman xămli (Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ şerbetçiotu kozalağı ᴇɴɢ female cone-shaped fruits of hop ʀᴜs шишка хмеля, шишки хмеля – хӑмла пучаххи xămla puçaxxi () 97 98 Cannabis sativa [ᴛᴜʀ kendir ᴇɴɢ hemp ʀᴜs посевная конопля, кендырь] – кантӑр kantăr sɢ кантӑрӑн kantărăn ɢᴇɴ кантӑрӗ kantărĕ ᴛᴍʟ кантӑрсем kantărsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ dişi kendir ᴇɴɢ female hemp ʀᴜs матёрка (женская особь конопли, содержащее семена) – ᴛᴜʀ erkek kendir ᴇɴɢ fimble, male hemp ʀᴜs посконь, замашка, дерганец (мужская особь конопли с тонким стеблем, из которого вырабатывается волокно) – пуса pusa sɢ пусан pusan ɢᴇɴ пуси pusi ᴛᴍʟ пусасем pusasem ᴘʟ () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пволокнистая конопля – пушӑтлӑ кантӑр puşaătlă kantăr () ᴛᴜʀ kendir tohumu ᴇɴɢ hemp seed ʀᴜs семена конопля, конопляное семя (употребляемые в пищу) – кантӑр вӑрри kantăr vărri () ᴛᴜʀ kendir yağı ᴇɴɢ hemp oil, hemp seed oil ʀᴜs конопляное масло – кантӑр ҫӑвӗ kantăr śăvĕ () ᴛᴜʀ kendir lifi ᴇɴɢ hemp fibre ʀᴜs пенька– кантӑр сӳсӗ kantăr süsĕ () Cannabis sativa subsp. sativa ᴏʀ Cannabis sativa (Cannabis sativa subsp. sativa var. vulgaris) [ᴛᴜʀ ekilen kendir ᴇɴɢ industrial hemp ʀᴜs посевная конопля] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Cannabis sativa subsp. sativa var. ruderalis ᴏʀ Cannabis ruderalis (Cannabis sativa subsp. sativa var. spontanea) [ᴛᴜʀ yaban kendiri ᴇɴɢ wild hemp ʀᴜs сорная конопля] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Moraceae Moraceae [ᴛᴜʀ dutgiller ᴇɴɢ mulberry family, fig family ʀᴜs тутовые] – пурҫӑн йышӗ purśăn yışĕ (Wikipedia) Ficus carica [ᴛᴜʀ incir ᴇɴɢ common fig ʀᴜs инжир, фига, смоковница, фиговое дерево] – инжир injir < Rus. инжи́р (Wikipedia) инжир йывӑҫҫи incir yıvăśśi () фига figa < Russian фи́га (Wikipedia) фига йывӑҫӗ figa yıvăśĕ (Wikipedia) Morus [ᴛᴜʀ dut ᴇɴɢ mulberry ʀᴜs шелковица, тутовник, тутовое дерево] – пурҫӑн йывӑҫҫи purśăn yıvăśśi () тут йывӑҫҫи tut yıvăśśi () Urticaceae Urticaceae [ᴛᴜʀ ısırgangiller ᴇɴɢ nettle family ʀᴜs крапивные, крапивовые] – вӗлтрен йышӗ vĕltren yışĕ (Wikipedia) Boehmeria nivea [ᴛᴜʀ rami ᴇɴɢ rami, white rami ʀᴜs белое рами, китайская крапива] – Китай вӗлтӗренӗ Kitay vĕltĕrenĕ (Wikipedia) Urtica [ᴛᴜʀ ısırgan ᴇɴɢ nettle ʀᴜs крапива] – вӗлтрен vĕltren sɢ вӗлтренӗн vĕltrenĕn ɢᴇɴ вӗлтренӗ vĕltrenĕ ᴛᴍʟ вӗлтренсем vĕltrensem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) вӗлтӗрен vĕltĕren sɢ вӗлтӗренӗн vĕltĕrenĕn ɢᴇɴ вӗлтӗренӗ vĕltĕrenĕ ᴛᴍʟ вӗлтӗренсем vĕltĕrensem ᴘʟ (Wikipedia) вӗтрен vĕtren () ᴛᴜʀ ısırganlık ᴇɴɢ Ø ʀᴜs крапивник, заросли крапивы – вӗлтӗренлӗх vĕltĕrenlĕx () вӗлтренлӗх vĕltrenlĕx () Urtica angustifolia [ᴛᴜʀ daryapraklı ısırgan ᴇɴɢ narrowleaf nettle, narrow-leaved nettle, East-Asian nettle ʀᴜs узколистная крапива] – ансӑр ҫулҫӑллӑ вӗлтрен ansăr śulśăllă vĕltren (Degtyaryov 2017) 98 99 Urtica cannabina [ᴛᴜʀ kendir ısıırganı ᴇɴɢ hemp-leaved nettle ʀᴜs коноплёвая крапива, конопляная крапива, жалица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кантӑр вӗлтӗренӗ kantăr vĕltĕrenĕ (Wikipedia) Urtica dioica [ᴛᴜʀ büyük ısırgan ᴇɴɢ common nettle, stinging nettle, bull nettle, nettle leaf, nettle, stinger ʀᴜs двудомная крапива, жегала, жигалка, жигачка, жгучка, стракива, стрекава, стрекучка, стрекалка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗлтӗрен vĕltĕren (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Urtica galeopsifolia (Urtica dioica var. pubеscens, Urtica dioica subsp. galeopsifolia, Urtica pubеscens auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пикульниколистная крапива, опушенная крапива] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Urtica kioviensis (Urtica dioica subsp. kioviеnsis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Kievan nettle ʀᴜs киевская крапива] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Urtica urens [ᴛᴜʀ küçük ısırgan ᴇɴɢ annual nettle, dwarf nettle, small nettle, dog nettle, burning nettle ʀᴜs жгучая крапива] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сухӑр вӗлтрен suxăr vĕltren (Degtyaryov 2017) сухӑр вӗлтӗрен suxӑr vĕltĕren (Wikipedia) сухӑр вӗтрен suxӑr vĕtren () сухӑр витрен suxӑr vitren () суккӑр вӗлтрен sukkӑr vĕltren () шӑши вӗлтренӗ şăşi vĕltrenĕ () Urtica ferox [ᴛᴜʀ ağaç ısırgan ᴇɴɢ tree nettle ʀᴜs онгаонга, крапивное дерево] – вӗлтӗрен йывӑҫӗ vĕltĕren yıvăśĕ “ᴛᴜʀ ısırgan ağacı ᴇɴɢ tree of nettle ʀᴜs дерево крапивы” (Wikipedia) Elaeagnaceae Elaeagnaceae [ᴛᴜʀ iğdegiller ᴇɴɢ oleaster family ʀᴜs лоховые] – лох йышшисем lox yışşisem (Wikipedia) Hippophae rhamnoides (Hippophaë rhamnoides) [ᴛᴜʀ çıçırgan (Baytop 1994) ᴇɴɢ sea-buckthorn ʀᴜs крушиновидная облепиха, крушевидная облепиха, жестёровидная облепиха, обыкновенная облепиха] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сырлан sırlan () сырлӑн sırlăn (Wikipedia) сырлан йывӑҫӗ sırlan yıvăśĕ () Elaeagnus commutata (Elaeagnus argentea) [ᴛᴜʀ iğde ᴇɴɢ silverberry, wolf-willow ʀᴜs серебристый лох] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑвак ҫӳҫе kăvak śüśe “ᴛᴜʀ gök söğüt ᴇɴɢ blue willow ʀᴜs синяя ива” () Rhamnaceae Rhamnaceae [ᴛᴜʀ cehrigiller ᴇɴɢ buckthorn family ʀᴜs крушиновые, жостеровые] – йыт ҫӗмӗрт йышӗ yıt śĕmĕrt yışĕ (Wikipedia) Frangula alnus (Rhamnus frangula) [ᴛᴜʀ barutağacı ᴇɴɢ alder buckthorn, glossy buckthorn, breaking buckthorn ʀᴜs ломкая крушина, ломкий жостер, ломкий жёстер, ольховая крушина, ольховидная крушина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йытӑ ҫӗмӗрчӗ yıtă śĕmĕrçĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) йыт ҫӗмӗрчӗ yıt śĕmĕrçĕ (Degtyaryov 2017) Rhamnus cathartica [ᴛᴜʀ akdiken ᴇɴɢ European buckthorn, common buckthorn, purging buckthorn, just buckthorn ʀᴜs слабительная крушина, слабительный жостер, слабительный жёстер] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хура катӑркас xura katărkas (Degtyaryov 2017) Rosaceae Rosaceae [ᴛᴜʀ gülgiller ᴇɴɢ rose family ʀᴜs розовые] – кӗлчечек йышшисем kĕlçeçek yişşisem (Wikipedia) шӑлан йышшисем şălam yişşisem (Wikipedia) Spiraeoideae Amygdaleae Prunus subg. Padus 99 100 Prunus subg. Padus [ᴛᴜʀ kuş kirazları ᴇɴɢ chokecherries ʀᴜs черёмухи] – Prunus padus (Padus avium20, Padus avium (Prunus racemosa) [ᴛᴜʀ kuş kirazı ᴇɴɢ bird cherry, hackberry, hagberry tree ʀᴜs обыкновенная черёмуха, уединённая черёмуха, кистевая черёмуха] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӗмӗрт śĕmĕrt sɢ ҫӗмӗрчӗн śĕmĕrçĕn ɢᴇɴ ҫӗмӗрчӗ śĕmĕrçĕ ᴛᴍʟ ҫӗмӗртсем śĕmĕrtsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) çӑмӑрт śămărt () ᴛᴜʀ kuş kirazı ağacı ᴇɴɢ tree of bird cherry ʀᴜs дерево черёмухи – ҫӗмӗрт йывӑҫӗ śĕmĕrt yıvăśĕ () ᴛᴜʀ kuş kirazı (yemiş) ᴇɴɢ fruit of bird cherry ʀᴜs плод черёмухи – ҫӗмӗрт ҫырли śĕmĕrt śırli () ᴛᴜʀ kuş kirazı çiçeği ᴇɴɢ flowers of bird cherry ʀᴜs цветы черёмухи – ҫӗмӗрт ҫеҫки śĕmĕrt śeśki () ᴛᴜʀ kuş kirazlığı ᴇɴɢ place of bird cherries ʀᴜs черёмушник (заросли черёмухи) – ҫӗмӗртлӗх śĕmĕrtlĕx () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лесная черёмуха – вӑрман ҫӗмӗрчӗ vărman śĕmĕrçĕ () DEYİM ᴛᴜʀ kömür gibi kapkara ᴇɴɢ very black ʀᴜs чёрный, как черёмуха, чёрныйпречёрный – ҫӗмӗрт пек хура śĕmĕrt pek xura “ᴛᴜʀ kuş kirazı gibi kara ᴇɴɢ black as a/the bird cherry ʀᴜs чёрный, как черёмуха” () DEYİM ᴛᴜʀ kömür gözlü kız ᴇɴɢ black-eyed girl ʀᴜs девушка с глазами чёрными, как черёмуха – ҫӗмӗрт куҫлӑ хӗр śĕmĕrt kuślă xĕr “ᴛᴜʀ kuş kirazı gözlü kız ᴇɴɢ bird cherry-eyed girl ʀᴜs чёрный, как девушка с глазами чёрными” () Prunus virginiana (Padus virginiana) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ chokecherry, western chokecherry, black chokecherry, bitter-berry, Virginia bird cherry ʀᴜs виргинская черёмуха] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Prunus subg. Cerasus Prunus subg. Cerasus [ᴛᴜʀ kirazlar ᴇɴɢ true cherries ʀᴜs вишни] – Prunus maackii (Cerasus maackii, Padus maackii, Prunus glandulifolia) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Manchurian cherry, Amur chokecherry ʀᴜs черёмуха Маака, медвежья черёмуха, железистая вишня, железистолистная вишня, железистолистный церападус] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Prunus cerasus (Cerasus vulgaris) [ᴛᴜʀ vişne ᴇɴɢ sour cherry, tart cherry, dwarf cherry ʀᴜs обыкновенная вишня, садовая вишня] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – чие çiye sɢ чиен çiyen ɢᴇɴ ᴛᴍʟ чиесем çiyesem ᴘʟ () чыя çıya () чие йывӑҫҫи çiye yıvăśśi (Degtyaryov 2017) вишни vişni < Russian ви́шня () ᴛᴜʀ vişne ağacı ᴇɴɢ tree of sour cherry ʀᴜs вишнёвое дерево – чие йывăҫҫи çiye yıvăśśi () ᴛᴜʀ vişne (yemiş) ᴇɴɢ fruit of sour cherry ʀᴜs вишня (плод) – чие ҫырли çiye śırli () ᴛᴜʀ vişne çiçeği ᴇɴɢ flowers of sour cherry ʀᴜs цветы черёмухи – чие ҫеҫки çiye śeśki () ᴛᴜʀ vişne bahçesi, vişnelik ᴇɴɢ garden of sour cherry ʀᴜs вишенник, вишневый сад – чие пахчи çiye paxçi () чие сачӗ çiye saçĕ () Tür epitetlerinin (avium plural of avēs ‘bird’) benzerliğine aldanarak birbirine karıştırmayın: Prunus avium L. (kiraz) ile Padus avium Mill. (kuş kirazı). 20 100 101 Prunus avium [ᴛᴜʀ kiraz ᴇɴɢ wild cherry, sweet cherry, gean ʀᴜs черешня, птичья вишня] – черешня çereşnya < Russian чере́шня () Prunus fruticosa (Cerasus fruticosa) [ᴛᴜʀ bozkır kirazı ᴇɴɢ European dwarf cherry, dwarf cherry, ground cherry, European ground cherry, Mongolian cherry, steppe cherry ʀᴜs кустарниковая вишня, степная вишня] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗмлӗ чие tĕmlĕ çiye (Degtyaryov 2017) Prunus subg. Prunus Prunus subg. Prunus [ᴛᴜʀ erikler ᴇɴɢ plums, apricots, and almonds ʀᴜs сливы] – Prunus domestica [ᴛᴜʀ erik ᴇɴɢ European plum ʀᴜs домашняя слива, обыкновенная слива] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – слива sliva < Russian сли́ва (Wikipedia) слива йывӑҫҫи sliva yıvăśśi (Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ erik ağacı ᴇɴɢ tree of plum ʀᴜs сливовое дерево – слива йывăҫҫи sliva yıvăśśi () ᴛᴜʀ erik (yemiş) ᴇɴɢ fruit of plum ʀᴜs слива (плод) – слива ҫырли sliva śırli () ᴛᴜʀ erik çiçekleri ᴇɴɢ flowers of plum ʀᴜs цветы сливы – слива ҫеҫки sliva śeśki () ᴛᴜʀ kuru erik, erik kurusu ᴇɴɢ prune (dried, wrinkled fruit of certain species of plum) ʀᴜs чернослив – хура слива xura sliva () Prunus domestica subsp. insititia (Prunus insititia) [ᴛᴜʀ mürdüm, mürdüm eriği ᴇɴɢ damson, damson plum ʀᴜs терновая слива, тернослива] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Prunus spinosa [ᴛᴜʀ güvem ᴇɴɢ blackthorn, sloe ʀᴜs обыкновенный тёрн, терновник, колючая слива] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӳкен küken sɢ кӳкенӗн kükenĕn ɢᴇɴ кӳкенӗ kükenĕ ᴛᴍʟ кӳкенсем kükensem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) кӑвак чие kăvak çiye (Degtyaryov 2017) тӑрӑн tărăn () торн torn [ᴅɪᴀʟ] () шӑлан şălan [ᴅɪᴀʟ] () шилан şilan [ᴅɪᴀʟ] () ᴛᴜʀ güvem ağacı ᴇɴɢ tree of blackthorn ʀᴜs терновник – кӳкен йывăҫҫи küken yıvăśśi () тӑрӑн йывӑҫҫи tărăn yıvăśśi () ᴛᴜʀ güvem (yemiş) ᴇɴɢ fruit of blackthorn ʀᴜs тёрн, ягоды терновника – кӳкен ҫырли küken śırli () ᴛᴜʀ güvem çiçekleri ᴇɴɢ flowers of blackthorn ʀᴜs цветы терновника – кӳкен ҫеҫки küken śeśki () кӳкен чечекӗсем küken çeçekĕsem ᴘʟ () Prunus cerasifera [ᴛᴜʀ kiraz eriği ᴇɴɢ cherry plum, myrobalan plum ʀᴜs алыча, растопыренная слива, вишненосная слива ] – алыча alıça () Prunus dulcis [ᴛᴜʀ badem ᴇɴɢ almond ʀᴜs обыкновенный миндаль] – миндаль mindal’ sɢ ɢᴇɴ миндалӗ mindalĕ ᴛᴍʟ ᴘʟ < Russian минда́ль () ᴛᴜʀ badem ağacı ᴇɴɢ tree of blackthorn ʀᴜs миндалевое дерево – миндаль йывăҫҫи mindal’ yıvăśśi () ᴛᴜʀ badem (yemiş çekirdeği) ᴇɴɢ kernel of blackthorn ʀᴜs миндальный орех – миндаль ҫырли mindal’ śırli () ᴛᴜʀ badem çiçekleri ᴇɴɢ flowers of blackthorn ʀᴜs цветы миндаля– миндаль ҫеҫки mindal’ śeśki () Prunus tenella (Prunus nana, Amygdalus nana) [ᴛᴜʀ bodur badem ᴇɴɢ dwarf Russian almond ʀᴜs степной миндаль, низкий миндаль, карликовый миндаль, бобовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – нухӑт хулли nuxăt xulli (Degtyaryov 2017) нухӑт nuxăt (Wikipedia) нухӑт курӑкӗ nuxăt kurăkĕ () 101 102 ҫеҫенхир миндалӗ śeśenxir mindalĕ (Wikipedia) лутра миндаль lutra mindal’ (Wikipedia) пӗчӗкҫӗ миндаль pĕçĕkçĕ mindal’ (Wikipedia) ᴛᴜʀ badem (yemiş) ᴇɴɢ almond (fruit) ʀᴜs плоды бобовника – нухӑт çырли nuxăt śırli () Prunus persica [ᴛᴜʀ şeftali ᴇɴɢ peach ʀᴜs обыкновенный персик] – персик persik < Russian пе́рсик (Wikipedia) Prunus armeniaca [ᴛᴜʀ kayısı ᴇɴɢ apricot ʀᴜs обыкновенный абрикос] – абрикос abrikos < Russian абрикос () ᴛᴜʀ kayısı ağacı ᴇɴɢ apricot tree ʀᴜs абрикосовое дерево – Spiraeoideae Sorbarieae Sorbaria sorbifolia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ false spiraea, false goat's beard, sorb-leaved schizonotus, Ural false spirea ʀᴜs рябинолистный рябинник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шонтӑ вутти şontă vutti () Spiraeoideae Neillieae Physocarpus opulifolius (Spirea opulifolia) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ common ninebark, Eastern ninebark, Atlantic ninebark ʀᴜs калинолистный пузыреплодник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Spiraeoideae Spiraeeae Spiraea crenata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs городчатая спирея, городчатая таволга] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тупӑлха tupălxa (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs заросли таволги – тупӑлхалӑх tupălxalăx () Spiraea media [ᴛᴜʀ ortanca keçisakalı ᴇɴɢ Russian spiraea ʀᴜs средняя спирея, средняя таволга] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Spiraea salicifolia [ᴛᴜʀ söğütyapraklı keçisakalı ᴇɴɢ bridewort, willowleaf meadowsweet ʀᴜs иволистная спирея, иволистная таволга, розовая таволга, дикий чай] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Spiraeoideae Pyrodae Pyreae Pyrinae Pyrinae (Maleae,Maloideae) [ᴛᴜʀ elmagiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs яблоневые] – панулми йышшшисем panulmi yışşisem (Wikipedia) Amelanchier [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ shadbush, shadwood, shadblow, serviceberry, sarvisberry, sarvis, juneberry, saskatoon, sugarplum, wild-plum, chuckley pear ʀᴜs ирга] – ирга irga () ирка irka () Amelanchier alnifolia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ saskatoon, Pacific serviceberry, western serviceberry, alder-leaf shadbush, dwarf shadbush, chuckley pear, western juneberry ʀᴜs ольхолистная ирга] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Amelanchier ovalis (Amelanchier rotundifolia) [ᴛᴜʀ kurtağacı ᴇɴɢ snowy mespilus ʀᴜs круглолистная ирга, обыкновенная ирга, овальнолистная ирга] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Amelanchier spicata (Amelanchier canadensis subsp. spicata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ low juneberry, thicket shadbush, dwarf serviceberry, low serviceberry ʀᴜs колосистая ирга] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Cotoneaster [ᴛᴜʀ kara muşmula ᴇɴɢ cotoneaster ʀᴜs кизильник] – 102 103 Cotoneaster lucidus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ shiny cotoneaster, hedge cotoneaster ʀᴜs блестящий кизильник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Cotoneaster melanocarpus (Cotoneaster niger) [ᴛᴜʀ kara muşmula ᴇɴɢ black-fruited cotoneaster, black cotoneaster ʀᴜs черноплодный кизильник, черноплодный кизил] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Sorbus aucuparia [ᴛᴜʀ kuş üvezi ᴇɴɢ rowan, mountain-ash ʀᴜs обыкновенная рябина, красная рябина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пилеш pileş sɢ пилешӗн pileşĕn ɢᴇɴ пилешӗ pileşĕ ᴛᴍʟ пилешсем pileşsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) пӳлеш püleş () хӗрлӗ пилеш xĕrlĕ pileş () ᴛᴜʀ üvez ağacı ᴇɴɢ tree of rowan ʀᴜs рябина (дерево) – пилеш йывăҫҫи pileş yıvăśśi () пилеш йывăҫӗ pileş yıvăśĕ () ᴛᴜʀ üvez (yemiş) ᴇɴɢ fruit of rowan ʀᴜs рябина (ягода) – пилеш ҫырли pileş śırli () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs подмороженная рябина – шăн пилеш şăn pileş () ᴛᴜʀ üvezlik ᴇɴɢ place with rowans ʀᴜs рябинник, заросли рябины – пилешлĕх pileşlĕx () Sorbus domestica [ᴛᴜʀ üvez ᴇɴɢ service, sorb ʀᴜs домашняя рябина, крымская рябина, садовая рябина] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp ×Sorbaronia mitschurinii (Aronia mitschurinii = Aronia melanocarpa × Sorbus aucuparia) [ᴛᴜʀ kara üvez ᴇɴɢ Ø ʀᴜs арония Мичурина, черноплодная рябина, черноплодка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хура пилеш xura pileş (Degtyaryov 2017) Crataegus [ᴛᴜʀ yemişenᴇɴɢ hawthorn ʀᴜs боярышник] – катӑркас katărkas sɢ катӑркасӑн katărkasăn ɢᴇɴ катӑркасӗ katărkasĕ ᴛᴍʟ катӑркассем katărkassem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) катăркаç katărkaś () катăр ҫырли katăr śırli () пир ҫырли pir śırli () ушӑ uşă [ᴅɪᴀʟ] () ᴛᴜʀ yemişen ağacı ᴇɴɢ hawthorn (tree) ʀᴜs боярышник (дерево) – катăркас йывăҫҫи yıvăśśi śırli () ᴛᴜʀ yemişen (yemiş) ᴇɴɢ hawthorn (fruit) ʀᴜs ягоды боярышника, боярышник, боярка – катăркас ҫырли katărkas śırli () ᴛᴜʀ sarı yemişen ᴇɴɢ yellow hawthorn ʀᴜs жёлтый боярышник – сарă катăркаç sară katărkaś () Crataegus ambiqua [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сомнительный боярышник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – уҫӑмсӑр катӑркас uśămsăr katărkas (Degtyaryov 2017) Crataegus sanguinea [ᴛᴜʀ Sibirya yemişeni ᴇɴɢ redhaw hawthorn, Siberian hawthorn ʀᴜs кровавокрасный боярышник, кровяно-красный боярышник, сибирский боярышник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлемес катӑркас xĕrlemes katărkas (Degtyaryov 2017) Crataegus laevigata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ midland hawthorn, English hawthorn, woodland hawthorn, mayflower ʀᴜs обыкновенный боярышник, боярышник боярышник, вееролистный боярышник, согнуточашелистиковый боярышник] – йӗплӗ катӑркас yĕplĕ katărkas (Degtyaryov 2017) Crataegus meyeri (Crataegus ucrainica) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs боярышник Мейера, украинский боярышник] – Украина катӑркасӗ Ukraina katărkasĕ (Degtyaryov 2017) Cydonia oblonga [ᴛᴜʀ ayva ᴇɴɢ quince ʀᴜs айва, обыкновенная айва, продолговатая айва] – айва ayva < Russian айва́ () ᴛᴜʀ ayva ağacı ᴇɴɢ tree of quince ʀᴜs айвовое дерево – айва йывăҫӗ ayva yıvăśĕ () 103 104 Chaenomeles japonica (Chaenomeles maulei) [ᴛᴜʀ Japon ayvası ᴇɴɢ Japanese quince, Maule's quince ʀᴜs японская айва, хеномелес японский, низкая айва, айвочка Маулея] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Malus baccata [ᴛᴜʀ çiçek elması ᴇɴɢ Siberian crab apple, Siberian crab, Manchurian crab apple, Chinese crab apple ʀᴜs ягодная яблоня, сибирская яблоня] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫырла улмуҫҫийӗ śırla ulmuśśiyĕ (Degtyaryov 2017) Malus prunifolia [ᴛᴜʀ erik elması ᴇɴɢ plumleaf crab apple, plum-leaved apple, pear-leaf crabapple, Chinese apple, Chinese crabapple ʀᴜs сливолистная яблоня, китайская яблоня, китайка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – китайка kitayka (Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ erik elma ağacı ᴇɴɢ plumleaf crab tree ʀᴜs яблоня-китайка – китайка йывӑҫӗ kitayka yıvăśĕ () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мелкая китайка – вӗтӗ китайка vĕtĕ kitayka () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs золотистая китайка – сарӑ китайка sar kitayka () ылтӑн тӗслӗ китайка ıltăn tĕslĕ kitayka () Malus domestica [ᴛᴜʀ elma ᴇɴɢ apple ʀᴜs домашняя яблоня, садовая яблоня] Chuvashia – улмуҫҫи ulmuśśi (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Flora of ᴛᴜʀ elma ağacı ᴇɴɢ apple tree ʀᴜs яблоня (дерево) – улма йывӑҫҫи ulma yıvăśśi () улма йывӑҫ ulma yıvăś () пан улми йывӑҫҫи pan ulmi yıvăśśi () панулми йывӑҫҫи panulmi yıvăśśi () палумми йӳҫҫи panulmi yüśśi () ᴛᴜʀ elma (yemiş) ᴇɴɢ apple (fruit) ʀᴜs яблоко (плод яблони) – улма ulma sɢ улман ulman ɢᴇɴ улми ulmi ᴛᴍʟ улмасем ulmasem ᴘʟ () панулми panulmi () пан pan [ᴅɪᴀʟ] () ᴛᴜʀ olmuş elma ᴇɴɢ ripe apple ʀᴜs спелое яблоко – ᴛᴜʀ olmamış elma ᴇɴɢ unripe apple ʀᴜs неспелое яблоко, незрелое яблоко, зеленое яблоко – ᴛᴜʀ ekşi elma ᴇɴɢ sour apple ʀᴜs кислое яблоко, кисловатое яблоко – йӳҫӗ панулми yüśĕ panulmi () йӳҫек панулми yüśek panulmi () вачак улма vaçak ulma () ᴛᴜʀ kurtlu elma ᴇɴɢ wormy apple ʀᴜs червивое яблоко – ᴛᴜʀ çürük elma ᴇɴɢ rotten apple ʀᴜs прелое яблоко – киҫмӗк улма kiśmek ulma () ᴛᴜʀ elma kuruları ᴇɴɢ dried apples ʀᴜs сушеные яблоки – ᴛᴜʀ elma bahçesi, elmalık ᴇɴɢ apple garden ʀᴜs яблоневый сад – улма пахчи ulma paxçi () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs анисовое яблоко – анис улма anis ulma () энӗс enĕs () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs полосатый анис – йӑрӑмлӑ анис yărămlă anis () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs антоновка (дерево), яблоня антоновки – антоновка йывӑҫҫи antonovka yıvăśśi () антоновка улмуҫҫийӗ antonovka ulmuśśiyĕ () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs антоновка (яблоко) – антоновка улма antonovka ulma () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs крупная антоновка – шултра антоновка şultra antonovka < шултра şultra ~ шолтра şoltra sɢ шултран şoltran ɢᴇɴ шултри şultri ᴛᴍʟ шултрасем şultrasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ iri, büyük ᴇɴɢ large, great, big ʀᴜs крупный, большой; крупное” () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мелкая антоновка – вӗтӗ антоновка vĕtĕ antonovka () 104 105 Malus sylvestris [ᴛᴜʀ yaban elması ᴇɴɢ European crab apple ʀᴜs лесная яблоня, дикая яблоня, дичок] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑрман улмуҫҫийӗ vărman ulmuśśiyĕ (Degtyaryov 2017) уй улмуҫҫийӗ uy ulmuśśiyĕ (Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ yaban elması ağacı ᴇɴɢ crab apple tree ʀᴜs дикая яблоня – вӑрман улмуҫҫийӗ vărman ulmuśśiyĕ () йӳҫӗ улмуҫҫи yüśĕ ulmuśśi () ᴛᴜʀ yaban elması (meyve) ᴇɴɢ crab apple (fruit) ʀᴜs дикое яблоко – вӑрман улми vărman ulmi () уй улми uy ulmi () Malus sylvestris subsp. praecox (Malus praecox) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs низкая яблоня, карликовая яблоня, ранняя яблоня] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ир пулакан улмуҫҫи ir pulakan ulmuśśi (Degtyaryov 2017) Pyrus communis [ᴛᴜʀ armut ᴇɴɢ pear ʀᴜs обыкновенная груша, груша] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – груша gruşa < Russia гру́ша (Wikipedia) Pyrus ussuriensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ussurian pear, Harbin pear, Manchurian pear ʀᴜs уссурийская груша] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Rosoideae Ulmarieae Filipendula ulmaria [ᴛᴜʀ keçisakalı ᴇɴɢ meadowsweet, mead wort, queen of the meadow, pride of the meadow, meadow-wort, meadow queen, lady of the meadow, dollof, meadsweet, bridewort ʀᴜs вязолистная таволга, вязолистный лабазник, таволожник, белоголовник, белоголовка, белоголовец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ӳт илен курӑк üt ilen kurăk (Degtyaryov 2017) Filipendula ulmaria var. denudata (Filipendula ulmaria subsp. denudata, Filipendula denudata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs оголенная таволга, оголенный лабазник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Filipendula vulgaris (Filipendula hexapetala) [ᴛᴜʀ çayırmelikesi ᴇɴɢ dropwort, fern-leaf dropwort ʀᴜs обыкновенная таволга, обыкновенный лабазник, шестилепестная таволга, шестилепестный лабазник, шестилепестковый лабазник, земляные орешки, земляные орехи] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вупкӑн тымарӗ vupkăn tımarĕ (Degtyaryov 2017) шур ҫерем кашлич тӑрри şur śerem kaşliç tărri () Rosoideae Rosodae Colurieae Geum aleppicum (Geum strictum) [ᴛᴜʀ arapçiçeği ᴇɴɢ yellow avens, common avens ʀᴜs алеппский гравилат, прямой гравилат, гладкостебельный гравилат] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӳллӗ кӑтра пуҫ śüllĕ kătra puś (Degtyaryov 2017) кӑтӑра пуҫ kătăra puś () Geum rivale [ᴛᴜʀ mübarekotu ᴇɴɢ water avens, purple avens ʀᴜs речной гравилат, ручейный гравилат, приручейный гравилат] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шыв кӑтра пуҫӗ şıv kătra puśĕ (Degtyaryov 2017) Geum urbanum [ᴛᴜʀ meryemotu (Güner 2012) ᴇɴɢ wood avens, herb Bennet, colewort, St. Benedict's herb ʀᴜs городской гравилат, аптечный гравилат, гвоздичный корень] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑтра пуҫ kătra puś (Degtyaryov 2017) хулари гравилат xulari gravilat (Wikipedia) Geum ×intermedium (Geum urbanо-rivale; G. rivale × G. urbanum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs промежуточный гравилат] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Geum ×meinshausenii (G. aleppicum × G. rivale) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гравилат Мейнхаузена] 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 105 106 Geum ×spurium (G. aleppicum × G. urbanum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ложный гравилат] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Rosoideae Rosodae Sanguisorbeae Agrimoniinae Agrimonia eupatoria (Agrimonia officinalis) [ᴛᴜʀ fıtıkotu ᴇɴɢ common agrimony, church steeples, sticklewort ʀᴜs обыкновенный репешок, обыкновенный репяшок, обыкновенный репейничек, лекарственный репешок, аптечный репешок, аптечный репейничек] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сивчир курӑкӗ sivçir kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Agrimonia pilosa [ᴛᴜʀ tüylü fıtıkotu ᴇɴɢ hairy agrimony ʀᴜs волосистый репешок, волосистый репяшок, волосистый репейничек] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗклӗ сивчир курӑкӗ tĕklĕ sivçir kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Rosoideae Rosodae Sanguisorbeae Sanguisorbinae Poterium sanguisorba (Sanguisorba minor) [ᴛᴜʀ çayırdüğmesi ᴇɴɢ salad burnet, garden burnet, small burnet, burnet, burnet bloodwort ʀᴜs кровохлебковый черноголовик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Sanguisorba officinalis [ᴛᴜʀ tıbbi çayırdüğmesi ᴇɴɢ great burnet ʀᴜs лекарственная кровохлёбка, аптечная кровохлёбка, железистая кровохлёбка, кровавохлёбка, кровохлёб, хлебенка, кровососка, бедренец, выпадошная трава, грыжник, яловый золотник, каточки, катышки, красноголовник, красные коренья, луговка, мышьяк, наголоватень, огорошник, простудная трава, прутяк, радовик, рядовик, дикая рябина, лесная рябинка, рябинник, серебряный лист, снурок, совья стрела, совина стрела, сабина, сухозолотица, трудница, ужачье зелье, угрим, черноголовка, черноголовник, чернотрав, шишечки] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑрттан курӑкӗ şărttan kurăkĕ (Degtyaryov 2017) суя ҫăмарта сарри suya śămarta sarri () Rosoideae Rosodae Potentilleae Fragariinae Fragaria [ᴛᴜʀ çilek ᴇɴɢ strawberry ʀᴜs земляника и клубника] – Fragaria vesca [ᴛᴜʀ dağ çileği (Güner 2012) ᴇɴɢ woodland strawberry ʀᴜs земляника, лесная земляника, обыкновенная земляника, земляника, дикая земляника] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хурӑн ҫырли xurăn śırli (Degtyaryov 2017) хорӑн ҫырли xorăn śırli () вӑрман хурӑн ҫырлийӗ vărman xurăn śırliyĕ () вӑрманти хурӑн ҫырли vărmanti xurăn śırli () Fragaria viridis [ᴛᴜʀ yer çileği (Güner 2012) ᴇɴɢ creamy strawberry ʀᴜs клубника, зелёная земляника, зелёная клубника, зеленоватая земляника, луговая клубника, степная земляника степная клубника, лесная клубника, холмистая земляника] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шупка хӗрлӗ ҫӗр ҫырли şupka xĕrlĕ śĕr śırli (Degtyaryov 2017) Fragaria ×ananassa (F. chiloensis × F. virginiana; Fragaria magna auct.) [ᴛᴜʀ çilek garden strawberry Ø ʀᴜs ананасная земляника, садовая земляника, крупноплодная земляника, большая земляника, виктория] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шултра ҫӗр ҫырли şultra śĕr śırli < шултра şultra ~ шолтра şoltra sɢ шултран şoltran ɢᴇɴ шултри şultri ᴛᴍʟ шултрасем şultrasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ iri, büyük ᴇɴɢ large, great, big ʀᴜs крупный, большой; крупное” (Degtyaryov 2017) сад ҫӗр ҫырли sad śĕr śırli (Wikipedia) виктори viktori (Degtyaryov 2017) виктори ҫырли viktori śırli () Fragaria moschata (Fragaria muricata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ musk strawberry, hautbois strawberry ʀᴜs мускусная земляника, мускатная земляника, высокая земляника, высокая клубника, садовая клубника, настоящая клубника, лесная клубника, европейская клубника, шпанская земляника, шпанка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӗр ҫырли śĕr śırli “ᴛᴜʀ yer çileksi yemişi ᴇɴɢ berry of earth ʀᴜs ягода земли” < ҫӗр śĕr sɢ ҫӗрӗн śĕrĕn ɢᴇɴ ҫӗрӗ śĕrĕ ᴛᴍʟ ҫӗрсем śĕrsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ yer ᴇɴɢ land, earth; country; place ʀᴜs земля; страна; место” (Degtyaryov 2017) 106 107 Alchemilla [ᴛᴜʀ aslanpençesi ᴇɴɢ lady's mantle ʀᴜs манжетка] – шыв курӑкӗ şıv kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Alchemilla baltica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs балтийская манжетка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Alchemilla breviloba [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs коротколопастная манжетка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӗске касӑклӑ вил шыв курӑкӗ kĕske kasăklă vil şıv kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Alchemilla conglobata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs шаровидноскученная манжетка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Alchemilla cymatophylla [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs волнистолистная манжетка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Alchemilla dasycrater [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пушистоцветковая манжетка] эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Alchemilla decalvans [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лысеющая манжетка] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – – эпӗ Alchemilla glabricaulis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs голостебельная манжетка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫара туналлӑ вил шыв курӑкӗ śara tunallă vil şıv kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Alchemilla glaucescens (Alchemilla minor auct., Alchemilla pubescens) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сизоватая манжетка, малая манжетка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑваклӑ вил шыв курӑкӗ kăvaklă vil şıv kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Alchemilla heptagona [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs семиугольная манжетка] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Alchemilla hirsuticaulis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs жестковолосистостебельная манжетка, шершавостебельная манжетка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хыт тӗклӗ вил шыв курӑкӗ xıt tĕklĕ vil şıv kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Alchemilla homoeophylla [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs одинаковолистная манжетка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Alchemilla lindbergiana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs манжетка Линдберга] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ sʏɴ Alchemilla atrifolia (Alchemilla lindbergiana f. atrifolia) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs темнолистная манжетка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Alchemilla micans (Alchemilla gracilis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сверкающая манжетка, грациозная манжетка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӑлтӑркка вил шыв курӑкӗ yăltărkka vil şıv kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Alchemilla monticola (Alchemilla pastoralis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ hairy lady's mantle ʀᴜs горная манжетка, изящная манжетка, пастушья манжетка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – туҫи вил шыв курӑкӗ tuśi vil şıv kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Alchemilla nemoralis (Alchemilla rigescens) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs дубравная манжетка, твердеющая манжетка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Alchemilla obtusa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тупая манжетка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 107 108 Alchemilla propinqua [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs близкая манжетка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Alchemilla pustynensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пустынская манжетка] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia Alchemilla sarmatica (Alchemilla strigulosa auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сарматская манжетка] 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp – эпӗ Gafurova Alchemilla schistophylla [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs расщепленнолистная манжетка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Alchemilla semilunaris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs полулунная манжетка] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Alchemilla subcrenata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs городковатая манжетка, городчатая манжетка] Gafurova 2014 – касӑклӑ вил шыв курӑкӗ kasăklă vil şıv kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Flora of Chuvashia Alchemilla substrigosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs почтищетинистая манжетка] эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Alchemilla trichocrater [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs волосистоцветковая манжетка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Alchemilla vulgaris [ᴛᴜʀ aslanpençesi ᴇɴɢ common lady's mantle ʀᴜs обыкновенная манжетка, жёлто-зелёная манжетка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вил шыв курӑкӗ vil şıv kurăkĕ (Degtyaryov 2017) sʏɴ Alchemilla acutiloba (Alchemilla vulgaris subsp. acutangula, Alchemilla acutangula) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs остролопастная манжетка, остроугольная манжетка] – шӗврек вил шыв курӑкӗ şĕvrek vil şıv kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Dasiphora fruticosa (Pentaphylloides fruticosa, Potentilla fruticosa) [ᴛᴜʀ çalıparmağı ᴇɴɢ shrubby cinquefoil, golden hardhack, bush cinquefoil, shrubby five-finger, widdy ʀᴜs кустарниковая дазифора, пятилистник кустарниковый, кустарниковая лапчатка, кустарниковый курильский чай, курильский чай] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Курил чейӗ Kuril çeyĕ (Wikipedia) Comarum palustre [ᴛᴜʀ batakparmağı ᴇɴɢ purple marshlocks, swamp cinquefoil, marsh cinquefoil ʀᴜs болотный сабельник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗҫ курӑкӗ xĕś kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Rosoideae Rosodae Potentilleae Argentina anserina (Potentilla anserina) [ᴛᴜʀ kaz parmakotu ᴇɴɢ silverweed, common silverweed, silver cinquefoil ʀᴜs гусиная лапчатка, гусиная лапка, серебряник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хур ури xur uri (Degtyaryov 2017) Potentilla [ᴛᴜʀ parmakotu ᴇɴɢ cinquefoil ʀᴜs лапчатка] – шатра кӗпҫи şatra kĕpśi < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” (Degtyaryov 2017) Potentilla argentea ᴛᴜʀ gümüş parmakotu ᴇɴɢ hoary cinquefoil, silver cinquefoil, silvery cinquefoil, silver-leaf cinquefoil ʀᴜs серебристая лапчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шатра кӗпҫи şatra kĕpśi (Degtyaryov 2017) шатра курӑк şatra kurăk () шатра курӗк şatra kurĕk () Potentilla canescens [ᴛᴜʀ bozca parmakotu ᴇɴɢ Ø ʀᴜs седоватая лапчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 108 109 Potentilla collina (Potentilla argenteiformis, Potentilla leucopolitana, Potentilla thyrsiflora, Potentilla wibeliana, Potentilla wiemanniana) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ palmleaf cinquefoil ʀᴜs холмовая лапчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Potentilla erecta (Tormentilla erecta, Potentilla laeta, Potentilla tormentilla) [ᴛᴜʀ kurtpençesi ᴇɴɢ common tormentil, tormentil, septfoil, erect cinquefoil ʀᴜs прямостоячая лапчатка, лапчатка-узик, калган, дубровка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх шатра кӗпҫи şurlăx şatra kĕpśi (Degtyaryov 2017) калкан тымарӗ kalkan tımarĕ () Potentilla eversmanniana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лапчатка Эверсманна] – Эверсман шатра кӗпçи Eversman şatra kĕpśi (Wikipedia) Potentilla heptaphylla (Potentilla opaca) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs семилисточковая лапчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Potentilla humifusa (Potentilla opaciformis) [ᴛᴜʀ yatık parmakotu ᴇɴɢ Ø ʀᴜs распростёртая лапчатка, приземистая лапчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарлака шатра кӗпҫи sarlaka şatra kĕpśi (Degtyaryov 2017) Potentilla incana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs песчаная лапчатка] – sʏɴ Potentilla arenaria [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs песчаная лапчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Potentilla inclinata (Potentilla impolita, Potentilla argentea subsp. impolita, Potentilla decora, Potentilla demissa, Potentilla dissecta, Potentilla neglecta) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тусклая лапчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Potentilla intermedia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs средняя лапчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хир шатра кӗпҫи xir şatra kĕpśi (Degtyaryov 2017) хурт тӑкан курӑк xurt tăkan kurăk () sʏɴ Potentilla intermedia subsp. heidenreichii (Potentilla heidenreichii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лапчатка Гейденрейха] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Potentilla longipes [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs длинноногая лапчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Potentilla norvegica [ᴛᴜʀ kaba parmakotu ᴇɴɢ rough cinquefoil, ternate-leaved cinquefoil, Norwegian cinquefoil ʀᴜs норвежская лапчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Норвеги шатра кӗпҫи Norvegi şatra kĕpśi (Degtyaryov 2017) Potentilla recta [ᴛᴜʀ su parmakotu ᴇɴɢ Ø ʀᴜs прямая лапчатка, закаспийская лапчатка] Flora of Chuvashia – тӳрӗ шатра кӗпҫи türĕ şatra kĕpśi (Degtyaryov 2017) Potentilla reptans [ᴛᴜʀ reşatınotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ползучая лапчатка] Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Gafurova 2014 Flora of Potentilla ruthenica (Potentilla norvegica var. degenerata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs русская лапчатка] Gafurova – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 2014 Flora of Chuvashia Potentilla supina [ᴛᴜʀ yer parmakotu ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лежачая лапчатка, низкая лапчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Potentilla thuringiaca (Potentilla goldbachii)] [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ European cinquefoil ʀᴜs лапчатка Гольдбаха, тюрингская лапчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Тюринги шатра кӗпҫи Tyuringi şatra kĕpśi (Degtyaryov 2017) Sibbaldianthe bifurca (Potentilla bifurca) [ᴛᴜʀ kertik parmakotu ᴇɴɢ forked-leaf cinquefoil ʀᴜs вильчатая лапчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 109 110 Rosoideae Rosodae Rubus subg. Chamaemorus Rubus chamaemorus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ cloudberry ʀᴜs морошка, обыкновенная морошка, приземистая морошка, моховая смородина, глошина, северный апельсин, арктическая малина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шур ҫырли şur śırli (Degtyaryov 2017) шур ҫырли şur śırli (1. клюква; 2. морошка) мӑк ҫырли măk śırli (1. клюква; 2. морошка) морошка moroşka < Russian моро́шка (Krasnaya Kniga 2019) Rubus subg. Idaeobatus Rubus idaeus [ᴛᴜʀ ahududu ᴇɴɢ raspberry ʀᴜs обыкновенная малина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia ‒ хӑмла ҫырли xămla śırli (Degtyaryov 2017 Wikipedia) ахаль хӑмла ҫырли axal' xămla śırli (Wikipedia) хӑмла ҫырли йывӑҫҫи xămla śırli yıvăśśi () хӑмӑл ҫырли xămӑl śırli () хӑмна ҫырли xămna śırli () хӑна ҫырли xăna śırli () хӑла ҫырли xăla śırli () ᴛᴜʀ bahçe ahududu ᴇɴɢ garden raspberry ʀᴜs садовая малина – сад хӑмла ҫырли sad xămla śırli () ᴛᴜʀ yaban ahududu ᴇɴɢ wild raspberry ʀᴜs лесная малина – вӑрман хӑмла ҫырли vărman xămla śırli () вӑрманти хӑмла ҫырли vărmanti xămla śırli () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs красная малина – хӗрлӗ хӑмлӑ ҫырли xĕrlĕ xămla śırli () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs жёлтая малина – сарӑ хӑмла ҫырлй sară xămla śırli () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs чёрная малина – хура хӑмла ҫырли xura xămla śırli () Rubus subg. Cylactis Rubus saxatilis [ᴛᴜʀ köslek (Güner 2012) ᴇɴɢ stone bramble ʀᴜs костяника, обыкновенная костяника, каменистая костяника, каменистая малина, измоген] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӗрлӗхен pĕrlĕxen sɢ пӗрлӗхенӗн pĕrlĕxenĕn ɢᴇɴ пӗрлӗхенӗ pĕrlĕxenĕ ᴛᴍʟ пӗрлӗхенсем пӗрлӗхен ᴘʟ ( Degtyaryov 2017) пурлӗхен purlĕxen () пӗрӗлхен pĕrĕlxen () пӗрлхен pĕrlxen () пӗрлӗхен ҫырли pĕrlĕxen śırli (ягоды костяники) Rubus subg. Rubus sect. Caesii Rubus caesius [ᴛᴜʀ büküzümü (Güner 2012) ᴇɴɢ European dewberry ʀᴜs сизая ежевика, обыкновенная ежевика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑвак хӑмла ҫырли kăvak xămla śırli (Degtyaryov 2017) кӑвак ҫырла kăvak śırla (1. ежевика; 2. голубика) йӗплӗ ҫырла yĕplĕ śırla () тьыха пӑх ҫырли t'ıxa păx śırli () тьыха пӑхӗ t'ıxa păxĕ () мишалук mişaluk [ᴅɪᴀʟ] () мижалук mijaluk () кушак ҫырли kuşak śırli () кушак ҫырли курӑкĕ kuşak śırli kurăkĕ () кушак тяппи kuşak tyappi () Rubus subg. Rubus sect. Rubus (Rubus fruticosus agg.) Rubus nessensis (Rubus suberectus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs несская ежевика, куманика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хура хӑмла ҫырли xura xămla śırli (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) хура ҫырла xura śırla (1. черника; 2. ежевика; 3. ягоды паслена) хура пӗрлӑхен xura pĕrlăxen () Rosa Rosa partim [ᴛᴜʀ gül ᴇɴɢ garden roses ʀᴜs роза] – кӗлчечек kĕlçeçek (Wikipedia) роза roza < Russian ро́за () ᴛᴜʀ gül çalısı ᴇɴɢ rose bush ʀᴜs розовый куст – роза тӗмӗ roza tĕmĕ () 110 111 ᴛᴜʀ gül yağı ᴇɴɢ rose oil ʀᴜs розовое масло – кӗлчечек ҫӑвӗ kĕlçeçek śăvĕ (Wikipedia) роза ҫӑвӗ roza śăvĕ () Rosa partim [ᴛᴜʀ kuşburnu ᴇɴɢ wild roses ʀᴜs шиповник, дикая роза] – шӑлан şălan (Degtyaryov 2017) шӑкан şăkan () шӑхан şăxan () йӗплӗ хулӑ yĕplĕ xulă [ᴅɪᴀʟ] (Degtyaryov 2017) йӗплӗ йӑвӑҫ yĕplĕ yăvăś () йӗплӗ йывӑҫ yĕplĕ yıvăś () йӗпленчӗк йывӑҫҫи yĕplnçĕk yıvăśśi () хӗсӗр йывӑҫ xĕsĕr yıvăś [ᴅɪᴀʟ] () писен pisen () шӑлан ҫырли йывӑҫҫи şălan śırli yıvăśśi () шӑлан ҫырли арри şălan śırli arri () ᴛᴜʀ kuşburnu (yemiş) ᴇɴɢ rose hip ʀᴜs ягоды шиповника, плоды шиповника – шӑлан ҫырли шӑлан şălan śırli () вилнӗ сын ҫырли vilnĕ sın śırli [ᴅɪᴀʟ] () ᴛᴜʀ kuşburnu dikenleri ᴇɴɢ rose thorns ʀᴜs шипы, колючки шиповника – шӑлан йӗпписем şălan yĕppisem ᴘʟ () Rosa acicularis [ᴛᴜʀ iğneli kuşburnu ᴇɴɢ prickly wild rose, prickly rose, bristly rose, wild rose, Arctic rose ʀᴜs иглистый шиповник, иглистая роза] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӗплӗ шӑлан yĕplĕ şălan (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019 Wikipedia) йӗплӗ кӗл чечек yĕplĕ kĕl çeçek (Wikipedia) йӗплӗ ҫырла yĕplĕ śırla (Krasnaya Kniga 2019) Rosa canina [ᴛᴜʀ kuşburnu ᴇɴɢ dog rose ʀᴜs собачий шиповник, собачья роза, дикая роза] 2014 Flora of Chuvashia – йытӑ шӑланӗ yıtă şălanĕ (Degtyaryov 2017) Gafurova Rosa caesia (Rosa coriifolia) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs голубовато-серый шиповник, голубовато-серая роза, сизый шиповник, сизая роза кожистолистный шиповник, кожистолистная роза] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хыт ҫулҫӑллӑ шӑлан xıt śulśăllă şălan (Degtyaryov 2017) Rosa corymbifera (Rosa canina subsp. dumetorum, Rosa dumetorum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs щитконосный шиповник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Rosa dumalis (Rosa glauca, Rosa afzeliana auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ glaucous dog rose ʀᴜs рощевый шиповник, шиповник Афцелиуса, роза Афцелиуса] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Афцелиус шӑланӗ Аftselius şălanĕ (Degtyaryov 2017) Rosa glabrifolia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гололистный шиповник, гололистная роза, гладколистный шиповник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – яка ҫулҫӑллӑ шӑлан yaka śulśăllă şălan (Degtyaryov 2017) R. glabrifolia × R. majalis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp sʏɴ Rosa pratorum (Rosa glabrifolia var. pubescens var. nova) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs луговой шиповник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Rosa majalis (Rosa cinnamomea) [ᴛᴜʀ tarçın kuşburnu ᴇɴɢ cinnamon rose, double cinnamon rose ʀᴜs майский шиповник, майская роза, коричный шиповник, коричная роза] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫу уйӑхӗн шӑланӗ śu uyăxĕn şălanĕ (Degtyaryov 2017) ҫу шӑланӗ śu şălanĕ (Wikipedia) корица шӑланӗ koritsa şălanĕ (Wikipedia) sʏɴ Rosa ×gorenkensis (R. majalis × R. villosa) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs горенковский шиповник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Rosa marginata (Rosa jundzillii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs шиповник Юндзилла, роза Юндзилла] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Юндзилл шӑланӗ Yundzill şălanĕ (Degtyaryov 2017) Rosa rugosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ rugosa rose, beach rose, Japanese rose, Ramanas rose, letchberry ʀᴜs морщинистый шиповник, морщинистая роза] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӗркеленчӗк шӑлан pĕrkelençĕk şălan (Degtyaryov 2017) 111 112 Rosa subcanina [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs почти-собачий шиповник] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Rosa villosa (Rosa pomifera) [ᴛᴜʀ sakız gülü ᴇɴɢ apple rose ʀᴜs мохнатый шиповник, мохнатая роза, яблочный шиповник, яблочная роза] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – улма шӑланӗ ulma şălanĕ (Degtyaryov 2017) Fagales Fagales [ᴛᴜʀ kayınlar ᴇɴɢ Ø ʀᴜs букоцветные] – Betulaceae Betulaceae [ᴛᴜʀ kayıngiller ᴇɴɢ birch family ʀᴜs берёзовые] – хурӑн йышӗ xurăn yışĕ (Wikipedia) Betuloideae Betula [ᴛᴜʀ kayın ᴇɴɢ birch ʀᴜs берёза] – хурӑн xurăn sɢ хурӑнӑн xurănăn ɢᴇɴ хурӑнӗ xurănĕ ᴛᴍʟ хурӑнсем xurănsem ᴘʟ () хорӑн xorăn () хоран йӑвӑҫ xorăn yavăś (в песнях) § Dil kurulumunda (en az beş altı bin yıl önceki evcilleşme döneminde) Türkler bozkır, Urallar (Fin, Eston, Komi, Udmurt, Mari, Macar, Hantı, Mansi, Samoyed) ise orman kültürü geliştirmişlerdi. Bugün Sibirya Türklerinde de görülen kayın ağacına saygı ritüelleri esasen Türk işi değil Ural işidir. Biz dil kurulduktan sonra kuzeye çıkınca kayın ağacına ad verdik, zira kayın sözü iki hecelidir ve ilk kurulan tek heceli sözlerden sonra bu iki heceliler ikinci dönemde kurulmuştur. Günümüzde Çuvaş kültüründe de izleri görülüyor, en azından taramalarımda bunu açıkça izleyebiliyorum. Kayın terminolojisi geliştirmiş Çuvaş Türkleri ve bunu Türklerden değil karıştıkları (bulgamak = bulamak, bulanmak [su] > Bulgar "bulanmış, karışmış") Ural dilli halklardan (belki de Mariler = Çeremisler) aldılar. ᴛᴜʀ genç kayın ᴇɴɢ young birch ʀᴜs молодая берёза, берёзка – яштан хурӑн yaştan xurăn () ᴛᴜʀ kurumuş kayın ᴇɴɢ Ø ʀᴜs засохшая берёза – хӑртанчӑк хурӑн xărtançăk xurăn () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs белоствольная берёза – шурӑ вулӑллӑ хурӑн şură vulăllă xurăn () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кривая берёза – авмак хурӑн avmak xurăn () ᴛᴜʀ kayın ormanı ᴇɴɢ birch forest ʀᴜs березняк, березовый лес – хурӑн вӑрманӗ xurăn vărmănĕ () хурӑнлӑх xurănlăx () ᴛᴜʀ genç kayın ormanı ᴇɴɢ young birch forest ʀᴜs молодой березняк – милӗклӗх milĕklĕx () ᴛᴜʀ kayın süpürgesi ᴇɴɢ birch broom ʀᴜs берёзовый веник – хурӑн милĕк xurăn milĕk () ᴛᴜʀ küçük kayın ormanı ᴇɴɢ little birch forest ʀᴜs мелкий березник – вӗтӗ хурӑнлӑх vĕtĕ xurănlăx () ᴛᴜʀ sık kayın ormanı ᴇɴɢ thick birch forest ʀᴜs частый березняк – ҫатракаллӑ хурăнлăх śatrakallӑ xurănlăx () ᴛᴜʀ kayınlı orman ᴇɴɢ forest with birch ʀᴜs лес, в котором имеются березы – хурӑнлӑ вӑрман xurănlă vărmăn () ᴛᴜʀ kayınlı ᴇɴɢ birched, with birch ʀᴜs имеющий берёзы, с берёзами; берёзовый – хурӑнлӑ xurănlă () 112 113 ᴛᴜʀ kayın kabuğu ᴇɴɢ birch bark ʀᴜs берёста, береста́, кора берёзы, березовая кора – хурӑн хуппи xurăn xuppi () ᴛᴜʀ kayın kabuğu örtülü çadır ᴇɴɢ birchbark-covered tent ʀᴜs берестяной чум (чум крытый берестой), берестяная юрта – ᴛᴜʀ kayın kabuğundan saklama kabı ᴇɴɢ birch bark container ʀᴜs берестяной туес, берёзовый туесок, туесок, туес, бурак – ᴛᴜʀ kayın kabuğundan kutu ᴇɴɢ birchbark box ʀᴜs коробочка из бересты, корытце из бересты – ᴛᴜʀ dikdörtgen kayın kqabuğu kutusu ᴇɴɢ oblong birchbark box ʀᴜs продолговатое корытце из бересты – ᴛᴜʀ kayın püskülü ᴇɴɢ birch catkin ʀᴜs серёжки у берёзы – хурӑн кӑчки xurăn kăçki () ᴛᴜʀ püsküllü kayın ᴇɴɢ birch with catkin ʀᴜs береза с серёжками [содержащими семена] – кӑчкӑллӑ хурӑн kăçkăllă xurăn () кӑчкӑллӑ хорӑн kăçkăllă xorăn () кӑчӑкӑсӑр хурӑн kăçăkăsăr xurăn () шерепеллӗ хурӑн şerepellĕ xurăn < шерепеллӗ şerepellĕ “ᴛᴜʀ püsküllü, saçaklı ᴇɴɢ with tassels, fringes, pendants, bunches ʀᴜs украшенный кистями, кисточками, бахромой, подвесками; обильный метелками, кистями, гроздьями; обильный сережками” () ама хурӑн ama xurăn () ама хорӑн ama xorăn () ᴛᴜʀ kayın suyu ᴇɴɢ birch sap, birch water, birch juice ʀᴜs берёзовый сок, березовый луб (весной обычно сочный, поэтому весной его соскабливали и отжимали березовый сок); весенний сок у деревьев – хурӑн шывӗ xurăn şıvĕ () хурӑн сӗткенӗ xurăn sĕtkenĕ () ᴛᴜʀ kayın sakızı ᴇɴɢ birch gum ʀᴜs берёзовая камедь – ᴛᴜʀ kayın uru ᴇɴɢ birch burl, birch growth ʀᴜs берёзовый нарост, нарост на корне берёзы, нарост на стволе дерева, берёзовый кап – ᴛᴜʀ kayın yaprağı ᴇɴɢ birch leaf ʀᴜs березовые листья – ʀᴜs чашка из корня (берёзы) – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs луб коры хвойных деревьев, слой березовой коры под берестой – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs гнилая древесина берёзы – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs шнуровать, зашнуровывать; сшивать прутьями полотнища бересты при изготовлении берестяных покрышек чума; вязать носки (крупной вязкой) – ʀᴜs Берёза, выкопанная с корнями, – обязательный атрибут (бай хазыӊ) домашних, горных и небесных жертвоприношений, направленных на обеспечение здоровья и благополучия рода и семьи – ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs берёза, около которой совершался свадебный обряд? – шылӑк хорӑнӗ şılăk xorănĕ () Betula humilis (Betula fruticans) [ᴛᴜʀ çalımsı kayın ᴇɴɢ shrubby birch ʀᴜs низкая берёза, приземистая берёза] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – лутра хурӑн lutra xurăn (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019 Wikipedia) Betula pendula (Betula verrucosa) [ᴛᴜʀ salkım kayın ᴇɴɢ silver birch, warty birch, European white birch, East Asian white birch ʀᴜs повислая берёза, повисшая берёза, поникающая берёза, плакучая 113 114 берёза, бородавчатая берёза] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шатра хурӑн şatra xurăn (Degtyaryov 2017 Wikipedia) лаштра хурӑн laştra xurăn (Degtyaryov 2017) ласт хурӑн last xurăn (берёза с широкою кроною) лӑс хурӑн lăs xurăn (кудрявая берёза) ластӑркка хурӑн lastărkka xurăn (кудрявая берёза) лӑпсӑркка хурӑн lapsărkka xurăn (развесистая берёза) лапсака хурӑн lapsaka xurăn (развесистая берёза) кӑптака хурӑн kăptaka xurăn (развесистая берёза / плакучая берёза) кӑтра хурӑн kătra xurăn (кудрявая берёза) Betula pendula subsp. pendula var. carelica [ᴛᴜʀ Karelya kayını ᴇɴɢ Karelian birch ʀᴜs карельская берёза] – карел хурӑнӗ karel xurănĕ “ᴛᴜʀ Karel kayını ᴇɴɢ Karelian birch ʀᴜs карельская берёза” () Betula pendula subsp. mandshurica (Betula mandshurica, Betula platyphylla) [ᴛᴜʀ Manchurya kayını ᴇɴɢ Manchurian birch ʀᴜs маньчжурская берёза] – Маньчжури хурӑнӗ Man'çjuri xurănĕ (Wikipedia) маньчжур хурӑнӗ man'çjur xurănĕ () sʏɴ Betula austrosichotensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs южносихотинская берёза] – Кӑнтӑр Сихотин хурӑнӗ Kăntăr Sixotin xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula cajanderi – Каяндер хурӑнӗ Kayander xurănĕ “ᴛᴜʀ Cajander kayını ᴇɴɢ birch of Cajander ʀᴜs берёза Каяндера” (Wikipedia) sʏɴ Betula demetrii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Деметра хурӑнӗ Demetra xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula neoalaskana (Betula resinifera) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Alaska birch, Alaska paper birch, resin birch ʀᴜs новоаляскская берёза] – Ҫӗнӗ Аляска хурӑнӗ Śĕnĕ Alyaska xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula platyphylla [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Asian white birch, Japanese white birch ʀᴜs плосколистная берёза, широколистная берёза] – лаптак ҫулҫӑллӑ хурӑн laptak śulśăllă xurăn (Wikipedia) Betula pendula subsp. szechuanica (Betula szechuanica) [ᴛᴜʀ Sıçuan kayını ᴇɴɢ Szechuan white birch, Sichuan birch ʀᴜs Ø] – Сычуань хурӑнӗ sıçuan' xurănĕ (Wikipedia) Betula rockii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Рокка хурӑнӗ Rokka xurănĕ (Wikipedia) Betula pubescens (Betula alba) [ᴛᴜʀ ak kayın ᴇɴɢ downy birch, moor birch, white birch, European white birch, hairy birch ʀᴜs пушистая берёза, опушённая берёза, белая берёза] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗклӗ хурӑн tĕklĕ xurăn (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Betula pubescens var. litwinowii (Betula litwinowii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs берёза Литвинова] – Литвинов хурӑнӗ Litvinov xurănĕ (Wikipedia) Betula albosinensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Chinese red birch ʀᴜs белая китайская берёза] – шурӑ китай хурӑнӗ şură kitay xurănĕ (Wikipedia) Betula alleghaniensis [ᴛᴜʀ sarı kayın ᴇɴɢ yellow birch, golden birch, swamp birch ʀᴜs аллеганская берёза, жёлтая берёза] – Аллегани хурӑнӗ Allegani xurănĕ (Wikipedia) Betula alnoides [ᴛᴜʀ kızılağaç kayını ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ольховидная берёза] – ҫирӗк евӗрлӗ хурӑн śirĕk yevĕrlĕ xurăn (Wikipedia) Betula apoiensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Апои тӑвӗн хурӑнӗ Apoi tăvĕn xurănĕ (Wikipedia) Betula ×aurata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs золотистая берёза] – ылтӑн тӗсле хурӑн ıltăn tĕslĕ xurăn (Wikipedia) Betula avatshensis (Betula ×avatshensis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Авача хурӑнӗ Avaça xurănĕ (Wikipedia) Betula baschkirica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – пушкӑрт хурӑнӗ puşkărt xurănĕ (Wikipedia) Betula bomiensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Боми хурӑнӗ Bomi xurănĕ (Wikipedia) 114 115 Betula bottnica (Betula ×bottnica) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ботническая берёза] – Ботника хурӑнӗ Botnik xurănĕ (Wikipedia) Betula caerulea (Betula ×caerulea) [ᴛᴜʀ gök kayın ᴇɴɢ blue birch ʀᴜs Ø] – кӑвак хурӑн kăvak xurăn (Wikipedia) Betula calcicola (Betula delavayi var. calcicola) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs известняковая берёза] – aкшар хурӑнӗ akşar xurănĕ (Wikipedia) Betula chinensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ dwarf small-leaf birch ʀᴜs китайская берёза] – Китай хурӑнӗ Kitay xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula jiaodongensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Цзяодун хурӑнӗ Tszyaodun xurănĕ (Wikipedia) Betula coriaceifolia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – тирлӗ ҫулҫӑллӑ хурӑн tirlĕ śulśăllă xurăn (Wikipedia) Betula corylifolia [ᴛᴜʀ fındık kayını ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лещинолистная берёза] – шӗшкӗ ҫулҫӑллӑ хурӑн şĕşkĕ śulśăllă xurăn (Wikipedia) Betula costata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ребристая берёза, дальневосточная жёлтая берёза, жёлтая берёза] – сарӑ хурӑн sară xurăn (Wikipedia) Betula cylindrostachya [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тонкосерёжковая берёза] – ҫаврака йӗпле хурӑн śavraka yĕple xurăn (Wikipedia) Betula dahurica (Betula davurica) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Dahurian birch, Asian black birch ʀᴜs даурская берёза] – Даури хурӑнӗ Dauri xurănĕ (Wikipedia) Betula delavayi [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs берёза Делавея] – Делавэй хурӑнӗ Delavey xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula forrestii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs берёза Форреста] – Форреста хурӑнӗ Forresta xurănĕ (Wikipedia) Betula ×dugleana (B. glandulosa × B. neoalaskana) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Dugle's birch ʀᴜs Ø] – Джанет Дагл хурӑнӗ Dagl xurănĕ (Wikipedia) Betula ×dutillyi [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Dutilly's birch ʀᴜs Ø] (B. glandulosa × B. minor) – Дютийи хурӑнӗ Dyutin xurănĕ (Wikipedia) Betula ×eastwoodiae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Иствуд хурӑнӗ İstvud xurănĕ (Wikipedia) Betula ermanii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Erman's birch ʀᴜs берёза Эрмана, каменная берёза] – Эрман хурӑнӗ Erman xurănĕ (Wikipedia) чул хурӑнӗ çul xurănĕ (Wikipedia) Betula ermanii var. lanata (Betula lanata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs шерстистая берёза, каменная берёза] – ҫӑмлӑ хурӑн śămlă xurăn (Wikipedia) Betula falcata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – ҫурла евӗрлӗ хурӑн śurla yevĕrlĕ xurăn (Wikipedia) Betula ferganensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ферганская берёза] – Фергана хурӑнӗ Fergana xurănĕ (Wikipedia) Betula fruticosa [ᴛᴜʀ çalı kayın ᴇɴɢ dwarf bog birch ʀᴜs кустарниковая берёза, берёзовый ерник, ерник, ерник-сланец, сланец, берёзовый сланец, ера] – тӗмлӗ хурӑн tĕmlĕ xurăn (Wikipedia) sʏɴ Betula ×baicalensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs байкальская берёза] – Байкал хурӑнӗ Baykal xurănĕ (Wikipedia) Betula glandulosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ dwarf birch ʀᴜs Ø] – парлӑ хурӑн parlă xurăn (Wikipedia) 115 116 Betula globispica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs шаровидносерёжковая берёза] – шар-чечеклӗ хурӑн şar-çeçeklĕ xurăn (Wikipedia) Betula gordiagini [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Гордягин хурӑнӗ Gordyagin xurănĕ (Wikipedia) Betula halophila [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs солелюбивая берёза] – тӑвар юратакан хурӑн tăvar yuratakan xurăn (Wikipedia) Betula heptopotamica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs семиреченская берёза] – ҫичӗ ҫырма хурӑнӗ śiçĕ śırma xurănĕ (Wikipedia) Betula honanensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Хэнань хурӑнӗ Xenan' xurănĕ (Wikipedia) Betula ×hornei [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Horne's birch ʀᴜs Ø] – Хорн хурӑнӗ Xorn xurănĕ (Wikipedia) Betula intermedia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs промежуточная берёза] – sʏɴ Betula ×alpestris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Альп хурӑнӗ Al'p xurănĕ (Wikipedia) Betula ×jackii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Джек хурӑнӗ Cek xurănĕ (Wikipedia) Betula jiulungensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Цзюлунь хурӑнӗ Tszyulun' xurănĕ (Wikipedia) Betula karagandensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs карагандинская берёза] – Караганда хурӑнӗ Karaganda xurănĕ (Wikipedia) Betula kirghisorum [ᴛᴜʀ Kırgız kayını ᴇɴɢ Ø ʀᴜs киргизская берёза] – кӑркӑс хурӑнӗ kărkăs xurănĕ (Wikipedia) Betula klokovii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs берёза Клокова] – Клоков хурӑнӗ Klokov xurănĕ (Wikipedia) Betula kotulae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs берёза Котулы] – Котул хурӑнӗ Kotul xurănĕ (Wikipedia) Betula kweichowensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – sʏɴ Betula insignis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs замечательная берёза] – чаплӑ хурӑн çaplă xurăn (Wikipedia) Betula lenta [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ sweet birch, black birch, cherry birch, mahogany birch, spice birch ʀᴜs вишнёвая берёза] – чие хурӑнӗ çiye xurănĕ (Wikipedia) Betula luminifera [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs блестящая берёза] – ялтӑркка хурӑн yaltărkka xurăn (Wikipedia) Betula maximowicziana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ monarch birch ʀᴜs берёза Максимовича] – Максимович хурӑнӗ Maksimoviç xurănĕ (Wikipedia) Betula medwediewii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Transcaucasian birch, Caucasian birch, Medwediew's birch ʀᴜs берёза Медведева] – Медведев хурӑнӗ Medvedyev xurănĕ (Wikipedia) Betula megrelica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Megrelian birch ʀᴜs мингрельская берёза] – Мингрел хурӑнӗ Mingrel xurănĕ (Wikipedia) Betula michauxii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Michaux's birch ʀᴜs берёза Мишо] – Мишо хурӑнӗ Mişo xurănĕ (Wikipedia) Betula microphylla [ᴛᴜʀ ufakyapraklı kayın ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мелколистная берёза] – вӗтӗ ҫулҫӑллӑ хурӑн vĕtĕ śulśăllă xurăn (Wikipedia) sʏɴ Betula grossa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Japanese cherry birch ʀᴜs граболистная берёза] – граб ҫулҫӑллӑ хурӑн grab śulśăllă xurăn (Wikipedia) 116 117 Betula minor [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ dwarf white birch ʀᴜs Ø] – пӗчӗк хурӑн pĕçĕk xurăn (Wikipedia) Betula nana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ dwarf birch ʀᴜs карликовая берёза, карликовая берёзка, карличная берёза, карла, малорослая берёза, ёрник, ерник, берёзовый ерник, сланец, берёзовый стланец, ерниксланец, ера] – карлик хурӑн karlik xurăn (Wikipedia) ерник yernik (Wikipedia) Betula nigra [ᴛᴜʀ dere kayını ᴇɴɢ black birch, river birch, water birch ʀᴜs чёрная берёза, речная берёза] – хура хурӑн xura xurăn (Wikipedia) Betula occidentalis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ water birch, red birch ʀᴜs западная берёза] – анӑҫ хурӑнӗ anăś xurănĕ (Wikipedia) Betula ovalifolia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs овальнолистная берёза] – овал ҫулҫӑллӑ хурӑн oval śulśăllă xurăn (Wikipedia) Betula papyrifera [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ white birch, American white birch, canoe birch ʀᴜs бумажная берёза] – хут хурӑнӗ xut xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula kenaica [ᴛᴜʀ Denağina kayını ᴇɴɢ Kenai birch ʀᴜs кенайская берёза] – Кенай хурӑнӗ Kenay xurănĕ (Wikipedia) Betula paramushirensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs парамуширская берёза] – Парамушир хурӑнӗ Paramuşir xurănĕ (Wikipedia) Betula populifolia [ᴛᴜʀ kavak kayını ᴇɴɢ gray birch, grey birch, fire birch ʀᴜs тополелистная берёза] – тирӗк ҫулҫӑллӑ хурӑн tirek śulśăllă xurăn (Wikipedia) Betula potamophila [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Юханшыв юратакан хурӑн Yuxanşiv yuratakan xurăn (Wikipedia) Betula potaninii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs берёза Потанина] – Потанин хурӑнӗ Potanin xurănĕ (Wikipedia) Betula psammophila [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs песколюбивая берёза] – хӑйӑр юратакан хурӑн xăyăr yuratakan xurăn (Wikipedia) Betula pumila [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ dwarf birch, American dwarf birch, bog birch ʀᴜs болотная берёза] – шурлӑх хурӑнӗ şurlăx xurănĕ (Wikipedia) Betula ×purpusii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Пурпус хурӑнӗ Purpus xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula ×murrayana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Муррей хурӑнӗ Murrey xurănĕ (Wikipedia) Betula raddeana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Radde's Birch ʀᴜs берёза Радде] – Радде хурӑнӗ Radde xurănĕ (Wikipedia) Betula ×raymundii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Raymund's birch ʀᴜs Ø] – Реймунд хурӑнӗ Reymund xurănĕ (Wikipedia) Betula saksarensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Саксар хурӑнӗ Saksar xurănĕ (Wikipedia) Betula sandbergii (Betula ×sandbergii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Sandberg's birch ʀᴜs Ø] – Сандберг хурӑнӗ Sandberg xurănĕ (Wikipedia) Betula ×sargentii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Sargent's birch ʀᴜs Ø] – Сарджент хурӑнӗ Sarcent xurănĕ (Wikipedia) Betula saviczii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs берёза Савича] – Савич хурӑнӗ Saviç xurănĕ (Wikipedia) Betula schmidtii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ iron birch, Schmidt's birch ʀᴜs берёза Шмидта, железная берёза] – Шмидт хурӑнӗ Şmidt xurănĕ (Wikipedia) тимӗр хурӑн timĕr xurăn (Wikipedia) Betula sunanensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сунаньская берёза] – Сунань хурӑнӗ Sunan' xurănĕ (Wikipedia) 117 118 Betula tianschanica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тяньшанская берёза] – Тяньшань хурӑнӗ Tyan'şan' xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula alajica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs алайская берёза] – Алай хурӑнӗ xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula dolicholepis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs длинночешуйная берёза] – вӑрӑм чешуяллӑ хурӑн vărăm çeşuyallă xurăn (Wikipedia) sʏɴ Betula jarmolenkoana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs берёза Ярмоленко] – Ярмоленко хурӑнӗ Yarmolenko xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula korshinskyi [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs берёза Коржинского] – Коржински хурӑнӗ Korjinski xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula murgabica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мургабская берёза] – Мургаб хурӑнӗ xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula ovczinnikovii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs берёза Овчинникова] – Овчинников хурӑнӗ Ovçinnikov xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula pamirica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs памирская берёза] – Памир хурӑнӗ Pamir xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula procurva [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кривая берёза] – чалӑш хурӑн çalăş xurăn (Wikipedia) sʏɴ Betula regeliana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs берёза Регеля] – Регель хурӑнӗ Regel' xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula saposhnikovii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs берёза Сапожникова] – Сапожников хурӑнӗ Sapojnikov xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula seravschanica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs зеравшанская берёза] – Зеравшан хурӑнӗ Zeravşan xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula tadzhikistanica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs таджикистанская берёза] – Таджикистан хурӑнӗ Tacikistan xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula tuturinii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Тутурина берёза] – Тутурин хурӑнӗ Tuturin xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula turkestanica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs туркестанская берёза] – Туркестан хурӑнӗ Turkestan xurănĕ (Wikipedia) Betula ×utahensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Northwestern paper birch ʀᴜs Ø] – Юта хурӑнӗ Yuta xurănĕ (Wikipedia) Betula utilis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Himalayan birch ʀᴜs полезная берёза] – Гималай хурӑнӗ Gimalay xurănĕ (Wikipedia) Betula utilis subsp. utilis sʏɴ Betula jinpingensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Цзиньпин хурӑнӗ Tszin'pin xurănĕ (Wikipedia) Betula utilis subsp. occidentalis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – sʏɴ Betula chitralica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Хитрал хурӑнӗ Xitral xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula kunarensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Кунар хурӑнӗ Kunar xurănĕ (Wikipedia) sʏɴ Betula pyrolifolia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs грушанколистная берёза] – грушанкӑ ҫулҫӑллӑ хурӑн gruşankӑ śulśăllă xurăn (Wikipedia) 118 119 Betula ×vologdensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Вологода хурӑнӗ vologoda xurănĕ (Wikipedia) Betula ×winteri [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Winter's birch ʀᴜs Ø] – Уинтер хурӑнӗ Uinter xurănĕ (Wikipedia) Betula wuyiensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs уинская берёза] – Уишань хурӑнӗ Uişan' xurănĕ (Wikipedia) Betula ×zimpelii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs берёза Цимпеля] – Цимпель хурӑнӗ Tsimpel' xurănĕ (Wikipedia) Betula zinserlingii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs берёза Цинзерлинга] – Цинзерлинг хурӑнӗ Tsinzerling xurănĕ (Wikipedia) Alnus [ᴛᴜʀ kızılağaç ᴇɴɢ alder ʀᴜs ольха, вильха, вольха, елоха, елха, елшина, лешинник, олешник, олех, ольшняк] – ҫирӗк śirĕk sɢ ҫирӗкӗн śirĕkĕn ɢᴇɴ ҫирӗкӗ śirĕkĕ ᴛᴍʟ ҫирӗксем śirĕksem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) ҫерӗк śerĕk () ҫырӑк śırăk () ᴛᴜʀ kızılağaç yaprağı ᴇɴɢ alder leaf ʀᴜs ольховый лист – ҫирӗк çулçи śirĕk śulśi () ᴛᴜʀ kızılağaçlı ᴇɴɢ with alder ʀᴜs поросший ольхой, имеющий ольхи; с ольхами; ольховый – ҫирӗклӗ śirĕklĕ () ᴛᴜʀ kızılağaçlık ᴇɴɢ alder forest ʀᴜs ольшаник, ольшняк, ольховник. ольховый лес, ольховые заросли, заросль ольхи – ҫирӗклӗх śirĕklĕx () Alnus subg. Alnus Alnus glutinosa [ᴛᴜʀ kızılağaç ᴇɴɢ common alder, black alder, European alder, European black alder, just alder ʀᴜs чёрная ольха, клейкая ольха, европейская ольха] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хура ҫирӗк xura śirĕk “ᴛᴜʀ kara kızılağaç ᴇɴɢ black alder ʀᴜs чёрная ольха” (Degtyaryov 2017 Wikipedia) хора ҫирӗк xora śirĕk “ᴛᴜʀ kara kızılağaç ᴇɴɢ black alder ʀᴜs чёрная ольха” () Alnus glutinosa subsp. barbata [ᴛᴜʀ sakallı kızılağaç ᴇɴɢ bearded alder ʀᴜs бородатая ольха] – шатра ҫирӗк şatra śirĕk (Wikipedia) Alnus incana [ᴛᴜʀ boz kızılağaç ᴇɴɢ grey alder, speckled alder ʀᴜs серая ольха, белая ольха] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шупка ҫирӗк şupka śirĕk (Degtyaryov 2017) шурӑ ҫирӗк şură śirĕk (Wikipedia) шорӑ ҫирӗк şoră śirĕk () Alnus incana subsp. tenuifolia (Alnus tenuifolia) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ thinleaf alder, mountain alder ʀᴜs тонколистная ольха] – ту ҫирӗкӗ tu śirĕkĕ “ᴛᴜʀ dağ kızılağacı ᴇɴɢ alder of mountain ʀᴜs ольха горы” < ту tu sɢ тӑвӗн tăvĕn ɢᴇɴ тӑвӗ tăvĕ ᴛᴍʟ тусем tusem ᴘʟ “ᴛᴜʀ dağ ᴇɴɢ mountain ʀᴜs гора” (Wikipedia) Alnus pubescens (Alnus ×pubescens, Alnus ×hybrida; A. glutinosa × A. incana) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гибридная ольха] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хутӑш ҫирӗк xutăş śirĕk (Degtyaryov 2017) Alnus acuminata [ᴛᴜʀ And kızılağacı ᴇɴɢ Andean alder, aliso ʀᴜs андская ольха] – Анд ҫирӗкӗ And śirĕkĕ (Wikipedia) Alnus cordata [ᴛᴜʀ İtalyan kızılağacı ᴇɴɢ Italian alder ʀᴜs итальянская ольха, сердцевидная ольха] – Итали ҫирӗкӗ İtali śirĕkĕ (Wikipedia) Alnus firma [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs твёрдая ольха] – ҫирӗп ҫирӗк śirĕp śirĕk (Wikipedia) Alnus hirsuta [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Manchurian alder ʀᴜs пушистая ольха, шерстистая ольха, волосистая ольха] – ҫӑмлӑ ҫирӗк śămăl śirĕk (Wikipedia) сӑрӑ ҫирӗкӗ sără śirĕkĕ (Wikipedia) sʏɴ Alnus sibirica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сибирская ольха] – Ҫӗпӗр ҫирӗкӗ Śĕpĕr śirĕkĕ (Wikipedia) Alnus japonica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Japanese alder ʀᴜs японская ольха] – Япони ҫирӗкӗ Yaponi śirĕkĕ (Wikipedia) 119 120 Alnus jorullensis [ᴛᴜʀ Meksika kızılağacı ᴇɴɢ Mexican alder ʀᴜs ольха] – Мексика ҫирӗкӗ Meksika śirĕkĕ (Wikipedia) Alnus nepalensis [ᴛᴜʀ Nepal kızılağacı ᴇɴɢ Nepalese alder ʀᴜs ольха] – Непал ҫирӗкӗ Nepal śirĕkĕ (Wikipedia) Alnus oblongifolia [ᴛᴜʀ Arizona kızılağacı ᴇɴɢ Arizona alder ʀᴜs аризонская ольха] – Аризона ҫирӗкӗ Arizona śirĕkĕ (Wikipedia) Alnus orientalis [ᴛᴜʀ soğu kızılağacı ᴇɴɢ Oriental alder ʀᴜs восточная ольха] – хӗвелтухӑҫ xӗveltuxăś ҫирӗкӗ śirĕkĕ (Wikipedia) Alnus rhombifolia [ᴛᴜʀ Kaliforniya kızılağacı ᴇɴɢ white alder ʀᴜs ромболистная ольха, белая ольха] – Калифорни ҫирӗкӗ Kaliforni śirĕkĕ (Wikipedia) Alnus rubra [ᴛᴜʀ Amerika kızılağacı ᴇɴɢ red alder ʀᴜs красная ольха] – хӗрлӗ ҫирӗк xӗrlӗ śirĕk (Wikipedia) Alnus serrulata [ᴛᴜʀ fındık kızılağacı ᴇɴɢ hazel alder, tag alder, smooth alder ʀᴜs пильчатая ольха, мелкопильчатая ольха] – вӗт шӑллӑ ҫирӗк vӗt şăllă śirĕk (Wikipedia) Alnus subcordata [ᴛᴜʀ Kafkas kızılağacı ᴇɴɢ Caucasian alder ʀᴜs сердцелистная ольха] – Кавказ ҫирӗкӗ Kavkaz śirĕkĕ (Wikipedia) Alnus subg. Clethropsis Alnus maritima [ᴛᴜʀ kızı kızılağacı ᴇɴɢ seaside alder ʀᴜs приморская ольха] – тинӗсҫи ҫирӗкӗ tinĕsśi śirĕkĕ (Wikipedia) Alnus nitida [ᴛᴜʀ Himalaya kızılağacı ᴇɴɢ Himalayan alder ʀᴜs гималайская ольха, блестящая ольха] – Гималай ҫирӗкӗ Gimalay śirĕkĕ (Wikipedia) Alnus subg. Alnobetula Alnus alnobetula (Alnus viridis) [ᴛᴜʀ yeş,l kızılağaç ᴇɴɢ green alder ʀᴜs зелёная ольха, горная ольха] – симӗс ҫирӗк simĕs śirĕk (Wikipedia) Alnus alnobetula subsp. crispa (Alnus viridis subsp. crispa, Alnus crispa) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ mountain alder ʀᴜs ольха] – кӑтра ҫирӗк kătra śirĕk (Wikipedia) Alnus alnobetula subsp. fruticosa (Alnus viridis subsp. fruticosa, Alnus fruticosa, Duschekia fruticosa) [ᴛᴜʀ çalımsı kızılağaç ᴇɴɢ bush alder ʀᴜs кустарниковая ольха, кустарниковый ольховник, кустарниковая душекия] – ҫирӗк тӗмӗ śirĕk tĕmĕ (Wikipedia) Alnus alnobetula subsp. sinuata (Alnus viridis subsp. sinuata, Alnus sinuata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Sitka alder, slide alder ʀᴜs вырезанная ольха, камчатская ольха] – касса илнӗ ҫирӗк kassa ilnĕ śirĕk (Wikipedia) Alnus mandshurica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs манчжурская ольха] – Маньчжури ҫирӗкӗ Man'çjuri śirĕkĕ (Wikipedia) Coryloideae Carpinus betulus [ᴛᴜʀ gürgen ᴇɴɢ hornbeam ʀᴜs граб, обыкновенный граб, европейский граб, кавказский граб ] – граб grab (Wikipedia) Corylus avellana [ᴛᴜʀ bayağı fındık ᴇɴɢ common hazel ʀᴜs обыкновенный орешник, обыкновенная лещина, лесной орех] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӗшкӗ şĕşkĕ sɢ шӗшкӗн şĕşkĕn ɢᴇɴ шӗшки şĕşki ᴛᴍʟ шӗшкӗсем şĕşkĕsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) шӑшкӑ şăşkă () шешкӳ şeşkü () вӑрман мӑйӑрӗ vărman măyărĕ () 120 121 ᴛᴜʀ fındık (ağaç) ᴇɴɢ hazel (tree) ʀᴜs орешник, куст орешника – шӗшкӗ тӗмӗ şĕşkĕ tĕmĕ () ᴛᴜʀ fındık (yemiş) ᴇɴɢ hazelnut ʀᴜs лесной орех, орехи лещины, фундук – шӗшкӗ мӑйӑрӗ şĕşkĕ măyărĕ () шӗшкӗ мӑйри şĕşkĕ măyri () ᴛᴜʀ fındık püskülü ᴇɴɢ hazel catkin ʀᴜs серёжка орешника, орешниковые серёжки – шӗшкӗ качки şĕşkĕ kaçki () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кустистый орешник – тӗмеллӗ шӗшкӗ tĕmĕllĕ şĕşkĕ () ᴛᴜʀ fındıklık, fındık bahçesi ᴇɴɢ hazel grove ʀᴜs орешник, заросли орешника, ореховая рощица – шӗшкӗлӗх şĕşkĕlĕx () мӑйӑрлӑх măyărlăx () шӗшкӗ кати şĕşkĕ kati () шӗшкотти şĕşkotti () шӗшкӗ утти şĕşkĕ utti () шӗшкӗ вӑрманӗ vărmanĕ () ᴛᴜʀ kuru fındık dalı ᴇɴɢ dry hazel twigs ʀᴜs сухой орешник, хворост – шӗшкӗ ҫатраки şĕşkĕ śatraki () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сухой орешник, пустой орешек – хӑрӑк мӑйӑр xărăk măyăr () Corylus colurna [ᴛᴜʀ ağaç fındığı ᴇɴɢ Turkish hazel, Turkish filbert ʀᴜs древовидная лещина, турецкая лещина, медвежья лещина, медвежий орешник, медвежий орех] – упа мӑйри upa măyri “ᴛᴜʀ ayı cevizi ᴇɴɢ nut of bear ʀᴜs башкирский орех медведя” () Турци шӗшки Turtsi şĕşki (Wikipedia) Corylus maxima [ᴛᴜʀ tombul fındık ᴇɴɢ filbert ʀᴜs крупная лещина, фундук] – фундук funduk () шултра мӑйӑр şultra măyăr < шултра şultra ~ шолтра şoltra sɢ шултран şoltran ɢᴇɴ шултри şultri ᴛᴍʟ шултрасем şultrasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ iri, büyük ᴇɴɢ large, great, big ʀᴜs крупный, большой; крупное” () пахча мӑйӑрӗ paxça măyărĕ () пахча мӑйри paxça măyri () ᴛᴜʀ fındık (ağaç) ᴇɴɢ filbert (tree) ʀᴜs кусты фундука – фундук тӗмӗ funduk tĕmĕ () ᴛᴜʀ fındık (yemiş) ᴇɴɢ filbert (nut) ʀᴜs орехи фундука – шӗшкӗ мӑйӑрӗ şĕşkĕ măyărĕ () Juglandaceae Juglandaceae [ᴛᴜʀ cevizgiller ᴇɴɢ walnut family ʀᴜs ореховые] – Juglans mandshurica [ᴛᴜʀ Mançurya cevizi ᴇɴɢ Manchurian walnut, tigernut ʀᴜs маньчжурский орех, думбейский орех] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Juglans regia [ᴛᴜʀ ceviz ᴇɴɢ walnut, common walnut, Persian walnut, English walnut, Carpathian walnut, Madeira walnut ʀᴜs грецкий орех, греческий орех, волошский орех, волоцкий орех, царский орех] – пушкӑрт мӑйӑрӗ puşkărt măyărĕ “ᴛᴜʀ Başkurt cevizi ᴇɴɢ Bashkir nut ʀᴜs башкирский орех” (Degtyaryov 2017) Аҫтӑрхан мӑйӑрӗ Аśtărxan măyărĕ “ᴛᴜʀ Astrahan cevizi ᴇɴɢ nut of Astrakhan ʀᴜs орех Астрахани” (Degtyaryov 2017) Аҫтӑрхан мӑйри Аśtărxan măyri () шултра мӑйӑр şultra măyăr < шултра şultra ~ шолтра şoltra sɢ шултран şoltran ɢᴇɴ шултри şultri ᴛᴍʟ шултрасем şultrasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ iri, büyük ᴇɴɢ large, great, big ʀᴜs крупный, большой; крупное” () шолтра мӑйӑр şoltra măyăr () мӑн-мырӑ măn-mıră () грек мӑйӑрӗ grek măyărĕ “ᴛᴜʀ Yunan cevizi ᴇɴɢ Greek nut ʀᴜs грецкий орех” < Russian calque грецкий орех () грецки мӑйӑр gretski măyăr () валутски мӑйӑр valutski măyăr < Russian calque волоцкий орех () ᴛᴜʀ ceviz ağacı ᴇɴɢ walnut (tree) ʀᴜs ореховое дерево – мӑйӑр йывӑҫҫи măyăr yıvăśśi () ᴛᴜʀ ceviz (yemiş) ᴇɴɢ walnut (nut) ʀᴜs орех – мӑйӑр măyăr sɢ мӑйӑрӗн măyărĕn ɢᴇɴ мӑйӑрӗ măyărĕ ᴛᴍʟ мӑйӑрсем măyărsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ olgun ceviz ᴇɴɢ ripe walnut ʀᴜs зрелый орех – пулӑхлӑ мӑйӑр pulăxlă măyăr () 121 122 ᴛᴜʀ kurtlu ceviz ᴇɴɢ wormy walnut ʀᴜs червивый орех – хӑрӑк мӑйӑр xărăk măyăr () ᴛᴜʀ ceviz içi ᴇɴɢ walnut seed (dehulled kernel) ʀᴜs ядро ореха – мӑйӑр тӗшши măyăr tĕşşi () ᴛᴜʀ ceviz kabuğu ᴇɴɢ walnut shell ʀᴜs ореховая скорлупа, скорлупа ореха; гранка орехов – мӑйӑр хупанки măyăr xupanki () хупанкӑ xupankă sɢ хупанкӑн xupankăn ɢᴇɴ хупанки xupanki ᴛᴍʟ хупанкӑсем xupankăsem ᴘʟ () мӑйӑр хуппи măyăr xuppi () мӑйӑр курланки măyăr kurlanki () Fagaceae Fagaceae [ᴛᴜʀ karakayıngiller ᴇɴɢ beech family ʀᴜs буковые] – бук йышӗ buk yışĕ (Wikipedia) бук йышшисем buk yışşisem (Wikipedia) Castanea sativa [ᴛᴜʀ kestane ᴇɴɢ chestnut ʀᴜs каштан] – каштан kaştan sɢ каштанӑн kaştanăn ɢᴇɴ каштанӗ kaştanĕ ᴛᴍʟ каштансем kaştansem ᴘʟ () ᴛᴜʀ kestane ağacı ᴇɴɢ chestnut (tree) ʀᴜs каштан, каштановое дерево – каштан йывӑҫӗ kaştan yıvăśĕ () ᴛᴜʀ kestane (yemiş) ᴇɴɢ chestnut (nut) ʀᴜs каштан, каштановый орех – каштан мӑйӑрӗ kaştan măyărĕ () Quercus robur [ᴛᴜʀ saplı meşe ᴇɴɢ common oak, pedunculate oak, European oak, English oak ʀᴜs черешчатый дуб, летний дуб, обыкновенный дуб, английский дуб] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – юман yuman sɢ юманӑн yumanăn ɢᴇɴ юманӗ yumanĕ ᴛᴍʟ юмансем yumansem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) йуман yuman () йоман yoman () ᴛᴜʀ palamut ᴇɴɢ acorn ʀᴜs жёлудь (плод дуба) – йӗкел yĕkel sɢ йӗкелӗн yĕkelĕn ɢᴇɴ йӗкелӗ yĕkelĕ ᴛᴍʟ йӗкелсем yĕkelsem ᴘʟ () йикел yikel () икел ikel () юман йӗкелли yuman yĕkelli () ᴛᴜʀ meşelik ᴇɴɢ oakwood ʀᴜs дубняк, дубрава, дубовый лес – юманлӑх yumanlăx () юмаллӑх yumallăx () ᴛᴜʀ genç meşelik ᴇɴɢ young oakwood ʀᴜs молодой дубняк, дубовая поросль – туйра tuyra () юман туйри yuman tuyri () туйралӑх tuyralăx () ҫамрӑк юманлӑх śanrăk yumanlăx () юман кати yuman kati () ᴛᴜʀ meşe mazısı ᴇɴɢ oak apple, oak gall ʀᴜs дубовый орех (на листьях), чернильные орешки (на листьях дуба) – юман ҫӑпанӗ yuman śăpanĕ () ᴛᴜʀ meşe dalları ᴇɴɢ oak boughs ʀᴜs сусучья дуба – юман турачӗсем yuman turaçĕsem () Quercus rubra (Quercus borealis) [ᴛᴜʀ kızıl meşe ᴇɴɢ northern red oaki red oak ʀᴜs красный дуб, остролистный дуб, канадский дуб, северный дуб ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Quercus ilex [ᴛᴜʀ pırnal ᴇɴɢ evergreen oak, holly oak, holm oak ʀᴜs каменный дуб] – чуллӑ юман çullă yuman (Wikipedia) Quercus palustris [ᴛᴜʀ bataklık meşesi ᴇɴɢ pin oak, swamp Spanish oak ʀᴜs болотный дуб] – шурлах юманӗ şurlax yumanĕ (Wikipedia) Quercus suber [ᴛᴜʀ mantar meşesi ᴇɴɢ cork oak ʀᴜs пробковый дуб] – пӑкӑ юманӗ pӑkӑ yumanĕ (Wikipedia) 122 123 Quercus virginiana [ᴛᴜʀ Virjinya meşesi ᴇɴɢ southern live oak ʀᴜs виргинский дуб] – Вирджин юманӗ Vircin yumanĕ (Wikipedia) Fagus [ᴛᴜʀ karakayın ᴇɴɢ beech ʀᴜs бук] – бук buk < Russian бук () Cucurbitales Cucurbitales [ᴛᴜʀ kabaklar ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тыквоцветные] – кавăн чечеклисем kavăn çeçeklisem (Wikipedia) Anisophylleaceae Anisophylleaceae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs анизофиллеевые] – анизофилл йышшисем anizofill yışşisem (Wikipedia) Corynocarpaceae Corynocarpaceae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs коринокарповые] – коринокарп йышшисем korinokarp yışşisem (Wikipedia) Coriariaceae Coriariaceae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кориариевые] – кориари йышшисем korinari yışşisem (Wikipedia) Begoniaceae Begoniaceae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бегониевые] – бегони йышшисем begoni yışşisem (Wikipedia) Begonia [ᴛᴜʀ begonya ᴇɴɢ begonia ʀᴜs бегония] – бегони begoni (Wikipedia) Datiscaceae Datiscaceae [ᴛᴜʀ renkotugiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs датисковые] – датиска йышшисем datiska yışşisem (Wikipedia) Tetramelaceae Tetramelaceae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тетрамелесовые] – тетрамелес йышшисем tetrameles yışşisem (Wikipedia) Cucurbitaceae Cucurbitaceae [ᴛᴜʀ kabakgiller ᴇɴɢ cucurbits, gourd family ʀᴜs тыквенные, тыквовые] – кавӑн йышӗ kavăn yışĕ (Wikipedia) кавӑн йышшисем kavăn yışşisem (Wikipedia) Cucurbitoideae Joliffieae Thladianthinae Thladiantha dubia [ᴛᴜʀ kızıl hıyar ᴇɴɢ Manchu tubergourd, goldencreeper, wild potato ʀᴜs сомнительная тладианта, красный огурец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Cucurbitoideae Bryonieae Bryonia alba [ᴛᴜʀ şeytan şalgamı ᴇɴɢ white bryony, wild hop, false mandrake ʀᴜs белый переступень, белая бриония] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – явӑнакан шур курӑк yavănakan şur kurăk (Degtyaryov 2017) Cucurbitoideae Sicyeae Cyclantherinae Echinocystis lobata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ wild cucumber, prickly cucumber, bur cucumber ʀᴜs лопастный эхиноцистис, лопастный колючеплодник, лопастнолистный эхиноцистис] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 123 124 Cucurbitoideae Benincaseae Cucumerinae Cucumis melo (Melo sativus) [ᴛᴜʀ kavun ᴇɴɢ melon ʀᴜs дыня, посевная дыня] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тын tın sɢ тынӑн tınăn ɢᴇɴ тынӗ tınĕ ᴛᴍʟ тынсем tınsem ᴘʟ < Russian ды́ня () тынӑ tınă () тынӗ tınĕ () дыньӑ dın'ă () Cucumis sativus [ᴛᴜʀ hıyar ᴇɴɢ cucumber ʀᴜs огурец, посевной огурец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑяр xăyar sɢ хӑярӑн xăyarăn ɢᴇɴ хӑярӗ xăyarĕ ᴛᴍʟ хӑярсем xăyarsen ᴘʟ (Degtyaryov 2017) Cucurbitoideae Benincaseae Benincasinae Citrullus lanatus (Citrullus vulgaris) [ᴛᴜʀ karpuz ᴇɴɢ watermelon ʀᴜs арбуз] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – арпус arpus < Russian арбу́з (Degtyaryov 2017) арбуз arbuz (Wikipedia) ахаль арбуз axal' arbuz (Wikipedia) Cucurbitoideae Cucurbiteae Cucurbita pepo [ᴛᴜʀ kabak ᴇɴɢ marrow ʀᴜs обыкновенная тыква, твёрдокорая тыква] Flora of Chuvashia – ↓ Gafurova 2014 Cucurbita pepo subsp. pepo [ᴛᴜʀ sakız kabağı ᴇɴɢ marrow ʀᴜs кабачок] – мӑн хӑяр măn xăyar (Degtyaryov 2017) Cucurbita pepo var. patisson [ᴛᴜʀ İspanyol enginarı ᴇɴɢ pattypan squash ʀᴜs патиссон, тарельчатая тыква] – патиссон patisson < Russian патиссо́н (Degtyaryov 2017 Wikipedia) тарельча кавӑнӗ tarel'ça kavănĕ (Wikipedia) Cucurbita maxima [ᴛᴜʀ helvacı kabağı ᴇɴɢ squash ʀᴜs гигантская тыква, крупноплодная тыква, крупная тыква, русская тыква] – кавӑн kavăn sɢ кавӑнӑн kavănăn ɢᴇɴ кавӑнӗ kavănĕ ᴛᴍʟ кавӑнсем kavănsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) кавин kavin () кавӑк kavăk () капак kapak () тын-хӑяр tın-xăyar () Oxalidales Oxalidaceae [ᴛᴜʀ ekşiyoncagiller ᴇɴɢ wood sorrel family ʀᴜs кисличные, кислицевые] – йӳҫ курӑк йышӗ yüś kurăk yışĕ (Wikipedia) Oxalis acetosella [ᴛᴜʀ ekşiyonca ᴇɴɢ wood sorrel, common wood sorrel ʀᴜs обыкновенная кислица, кисловатая кислица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӳҫӗ курӑк yüśĕ kurăk (Degtyaryov 2017) кӑш ути kăş uti [ᴅɪᴀʟ] () кӑмӑслӑх kămăslăx () Oxalis stricta (Xanthoxalis stricta) [ᴛᴜʀ dik ekşiyonca ᴇɴɢ common yellow woodsorrel, yellow woodsorrel, common yellow oxalis, upright yellow-sorrel, lemon clover ʀᴜs прямая кислица, прямостоячая кислица, прямостоячая желтокислица, торчащая кислица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Malpighiales Malpighiales [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мальпигиецветные] – мальпиги тӗслисем mal'pigi tĕslisem (Wikipedia) мальпиги чечек йышшисем mal'pigi çeçek yışşisem (Wikipedia) Elatinaceae Elatinaceae [ᴛᴜʀ susolucanotugiller ᴇɴɢ waterwort family ʀᴜs повойничковые] – повойничек йышӗ povoyniçek yışĕ (Wikipedia) Euphorbiaceae Euphorbiaceae [ᴛᴜʀ sütleğengiller ᴇɴɢ spurge family ʀᴜs молочайные, молочаевые, эуфорбиевые] – сӗт курӑк йышӗ sĕt kurăk yışĕ (Wikipedia) хурхуххисем xurxuxxisem (Wikipedia) 124 125 Acalyphoideae Acalypheae Mercurialinae Mercurialis perennis [ᴛᴜʀ akbaşotu ᴇɴɢ dog's mercury ʀᴜs многолетний пролесник, пролеска] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – уҫланкӑ курӑкӗ uślankă kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Acalyphoideae Acalypheae Acalyphinae Ricinus communis [ᴛᴜʀ keneotu ᴇɴɢ castor bean, castor oil plant ʀᴜs обыкновенная клещевина] – ӑвӑш ăvăş (Degtyaryov 2017) ахаль ӑвӑш axal' ăvăş (Wikipedia) Euphorbioideae Euphorbieae Euphorbiinae Euphorbia [ᴛᴜʀ sütleğen ᴇɴɢ spurge ʀᴜs молочай, эуфорбия] – сӗт курӑкӗ sĕt kurăkĕ “ᴛᴜʀ süt otu ᴇɴɢ herb of milk ʀᴜs трава молока” (Degtyaryov 2017) Euphorbia esula [ᴛᴜʀ eşek sütleğeni ᴇɴɢ green spurge, leafy spurge ʀᴜs острый молочай] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шарак сӗт курӑкӗ şarak sĕt kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Euphorbia esula subsp. esula [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – sʏɴ Euphorbia borodinii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs молочай Бородина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp sʏɴ Euphorbia pseudagraria [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ложнополевой молочай] Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp sʏɴ Euphorbia rossica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs русский молочай] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Euphorbia esula subsp. tommasiniana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – sʏɴ Euphorbia ×pseudovirgata (E. esula × E. virgata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ twiggy spurge ʀᴜs ложнопрутьевидный молочай] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Euphorbia helioscopia [ᴛᴜʀ sarı sütleğen ᴇɴɢ sun spurge, wart spurge, umbrella milkweed, madwoman's milk ʀᴜs молочай-солнцегляд] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗвел сӗт курӑкӗ xĕvel sĕt kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Euphorbia microcarpa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мелкоплодный молочай] – sʏɴ Euphorbia subtilis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тонкий молочай] sĕt курӑкӗ uxăr sĕt kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ухӑр E. subtilis × E. virgate [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – E. subtilis × E. sareptana × E. virgate [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Euphorbia palustris [ᴛᴜʀ su sütleğeni ᴇɴɢ marsh spurge, marsh euphorbia ʀᴜs болотный молочай] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх сӗт курӑкӗ şurlăx sĕt kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Euphorbia sareptana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сарептский молочай] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia Euphorbia seguieriana [ᴛᴜʀ tasmaotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs молочай Сегье] Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp – эпӗ Gafurova 2014 Flora of Euphorbia semivillosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs полумохнатый молочай, высокий молочай] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӳллӗ сӗт курӑкӗ śüllĕ sĕt kurăkĕ (Degtyaryov 2017) 125 126 Euphorbia uralensis [ᴛᴜʀ Ural sütleğeni ᴇɴɢ Ural spurge ʀᴜs уральский молочай] Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Euphorbia virgata [ᴛᴜʀ kurt sütleğeni ᴇɴɢ leafy spurge, wolf's milk leafy spurge, wolf's milk ʀᴜs лозный молочай, прутьевидный молочай, широковетвистый молочай] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хулӑ сӗт курӑкӗ xulă sĕt kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Elatinaceae Elatinaceae [ᴛᴜʀ susolucanotugiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs повойничковые] – Elatine alsinastrum [ᴛᴜʀ ince solucanotu ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мокричный повойничек] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Elatine hydropiper [ᴛᴜʀ biber solucanotu ᴇɴɢ eight-stamened waterwort ʀᴜs перечный повойничек, водноперечный повойничек, повойничек водяной перец, согнутосемянный повойничек] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шыв пӑрӑҫӗ şıv părăśĕ “ᴛᴜʀ su biberi ᴇɴɢ pepper of water ʀᴜs перец воды” < шыв şıv ~ шывӑ şıvă sɢ шывӑн şıvăn ɢᴇɴ шывӗ şıvĕ ᴛᴍʟ шывсем şıvsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ su ᴇɴɢ water ʀᴜs вода” (Degtyaryov 2017) Salicaceae Salicaceae [ᴛᴜʀ söğütgiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ивовые] – хӑва йышӗ xăva yışĕ (Wikipedia) хӑва йышшисем xăva yışşisem (Wikipedia) йӑмра йышшисем yămra yışşisem (Wikipedia) Populus [ᴛᴜʀ kavak ᴇɴɢ poplar ʀᴜs тополь] – тирек tirek sɢ тирекӗн tirekĕn ɢᴇɴ тирекӗ tirekĕ ᴛᴍʟ тирексем tireksem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) тирӗк tirĕk () терек terek () ᴛᴜʀ kavak püskülü ᴇɴɢ poplar catkin ʀᴜs серёжка тополя, тополевая почка – тирек кӑчки tirek kăçki () ᴛᴜʀ püskül toplamak ᴇɴɢ to gather catkins ʀᴜs собирать серёжки (тополя) – ᴛᴜʀ püsküllenmek ᴇɴɢ ʀᴜs образовываться — о серёжках (у тополя) – ᴛᴜʀ kavak pamuğu ᴇɴɢ poplar down ʀᴜs тополиный пух – тирек мамӑкӗ tirek mamăkĕ () ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs сухая кора тополя – ᴛᴜʀ kavaklı ᴇɴɢ with poplar ʀᴜs тополевый, тополиный – ᴛᴜʀ kavaklık ᴇɴɢ place with poplar ʀᴜs тополиная, тополевая роща – тиреклӗх tirexlĕx () ᴛᴜʀ hışırdamak (yapraklar yelde ses çıkarmak) ᴇɴɢ to rustle ʀᴜs шелестеть (о листве, кроне деревьев), шуршать – шепӗлтет şepĕltet (ҫулҫисемпе шепӗлтетсе ларакан тирек — тополь с шелестящими листьями) шӑпӑлтат şăpăltat () шӗлтӗртет şĕltĕrtet (тирек ҫилпе шӗлтӗртетсе ларать — тополь от ветра шелестит листьями) Populus alba [ᴛᴜʀ ak kavak ᴇɴɢ silver poplar, silverleaf poplar, white poplar ʀᴜs белый тополь, серебристый тополь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурӑ тирек şură tirek (Degtyaryov 2017 Wikipedia) ҫутӑ ҫулҫӑллӑ тирек śută śulśăllă tirek () Populus balsamifera [ᴛᴜʀ balsam kavağı ᴇɴɢ balsam poplar, bam, bamtree, eastern balsam-poplar, hackmatack, tacamahac poplar, tacamahaca ʀᴜs бальзамический тополь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – бальзам тирекӗ bal'zam tirekĕ (Wikipedia) sʏɴ Populus longifolia (Populus tristis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs длиннолистный тополь, печальный тополь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 126 127 Populus ×berolinensis (P. italica × P. laurifolia) [ᴛᴜʀ Berlin kavağı ᴇɴɢ Ø ʀᴜs берлинский тополь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Populus nigra [ᴛᴜʀ kara kavak ᴇɴɢ black poplar ʀᴜs чёрный тополь, осокорь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хура тирек xura tirek (Degtyaryov 2017 [p.118 тополь чёрный (осокорь)] Krasnaya Kniga 2019) какӑр ӑвӑс kakăr ăvăs (Degtyaryov 2017 [p.105 осокорь (тополь чёрный)]) тар йывӑҫҫи tar yıvăśśi sɢ тар йывӑҫҫисем tar yıvăśśisem ᴘʟ [ᴅɪᴀʟ] (1. тополь душистый 2. осокорь) тар йывӑҫӗ tar yıvăśĕ () тар-йӑвӑҫ tar yıvăś () пир йывӑҫҫи pir yıvăśśi [ᴅɪᴀʟ] () ᴛᴜʀ kara kavaklık ᴇɴɢ place with black poplar ʀᴜs заросли осокоря, осокорник – тиреклӗх tirexlĕx () Populus nigra 'Italica' (Populus italica, P. pyramidalis) [ᴛᴜʀ Akdeniz selvi kavağı ᴇɴɢ Ø ʀᴜs итальянский тополь, пирамидальный тополь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пирамидӑлла тирек piramidălla tirek () ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [стройный тополь] – вӑркӑля тирек vӑrkӑlya tirek [ᴅɪᴀʟ] < вӑркӑля vӑrkӑlya [ᴅɪᴀʟ] “ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs стройный, высокий и прямой” () Populus simonii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Simon's poplar, Simon poplar, Chinese cottonwood ʀᴜs тополь Симона, китайский тополь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Populus suaveolens [ᴛᴜʀ kokulu kavak ᴇɴɢ Mongolian poplar, Korean poplar, Japanese poplar ʀᴜs душистый тополь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тирек tirek sɢ тирекӗн tirekĕn ɢᴇɴ тирекӗ tirekĕ ᴛᴍʟ тирексем tireksem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) шӑршӑллӑ тирек şărşăllă tirek (Wikipedia) тар йывӑҫҫи tar yıvăśśi sɢ тар йывӑҫҫисем tar yıvăśśisem ᴘʟ [ᴅɪᴀʟ] (Degtyaryov 2017) Populus tremula [ᴛᴜʀ titrek kavak ᴇɴɢ aspen, common aspen, Eurasian aspen, European aspen, quaking aspen ʀᴜs осина, обыкновенная осина, евросибирская осина, дрожащий тополь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ӑвӑс ăvăs sɢ ӑвӑсӑн ăvăsăn ɢᴇɴ ӑвӑсӗ ăvăsĕ ᴛᴍʟ ӑвӑссем ăvăssem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) высӑ vısă () выс vıs () вус vus () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs шелестящая осина – ҫатӑлти ӑвӑс śatălti ăvăs < ҫатӑлти śatălti “ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs трепещущий, шелестящий” () ᴛᴜʀ titrek kavak yaprağı ᴇɴɢ aspen lef ʀᴜs осиновый лист, листья осины – ӑвӑс ҫулҫи ăvăs śulśi () ᴛᴜʀ titrek kavaklık ᴇɴɢ place with aspen ʀᴜs осинник, осиновая роща – ӑвӑслӑх ăvăslăx () Populus ×canadensis [ᴛᴜʀ Kanada kavağı ᴇɴɢ Canadian poplar, Carolina poplar ʀᴜs канадский тополь] – Канад тирекӗ Kanad tirekĕ (Wikipedia) Populus ×canescens [ᴛᴜʀ boz kavak ᴇɴɢ grey poplar ʀᴜs сереющий тополь] – сӑрӑ тирек sără tirek (Wikipedia) Populus deltoides [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ eastern cottonwood, necklace poplar ʀᴜs дельтовидный тополь] – дельта евӗр тирек del'ta evĕr tirek (Wikipedia) Populus laurifolia [ᴛᴜʀ defne kavağı ᴇɴɢ laurel-leaf poplar ʀᴜs лавролистный тополь] – лавр ҫулҫиллӗ тирек lavr śulśillĕ tirek (Wikipedia) Salix [ᴛᴜʀ söğüt ᴇɴɢ willow ʀᴜs ива] – хӑва xăva sɢ хӑван xăvan ɢᴇɴ хӑви xăvi ᴛᴍʟ хӑвасем xăvasem ᴘʟ () хуа xua () ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs молодой тальник – ᴛᴜʀ sorgun toplamak ᴇɴɢ to gather willow rods ʀᴜs собирать тальник, идти за тальником – 127 128 ᴛᴜʀ söğüt çalılığı ᴇɴɢ thicket of willow shrubs ʀᴜs ивняк (заросли ивы), ивовые заросли, тальник (заросли тальника), лозняк (заросли лозы), ракитник (заросли ракиты) – хăвалăх xăvalăx () ҫӳҫелӗх śüśelĕx () хăвалăх вăрман xăvalăx vărman () ᴛᴜʀ söğütlü ᴇɴɢ (covered) with willow ʀᴜs тальниковый, изобилующий (поросший) тальником, место, поросшее тальником – ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ивовая заросль (молодая), заросли ив, ракитник – хӑва кати xăva kati () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ивовый куст – хӑва тӗми xăva tĕmi () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тальник, тал – тӗмлӗ хӑва tĕmlĕ xăva () ᴛᴜʀ söğüt sürgünü ᴇɴɢ willow sprout ʀᴜs поросль тальника – ᴛᴜʀ söğüt püskülü ᴇɴɢ willow catkin ʀᴜs серёжка (ивы, вербы) – хӑва кӑчки xăva kăçki () ᴛᴜʀ püsküllenmek ᴇɴɢ ʀᴜs появляться — о серёжках (ивы, вербы) – ᴛᴜʀ söğüt yaprağı ᴇɴɢ willow leaf ʀᴜs ивовый лист – хӑва ҫулчи xăva śulçi () ᴛᴜʀ söğüt lifi ᴇɴɢ willow bast, willow fiber ʀᴜs лыко тальника – ᴛᴜʀ yakacak olarak söğüt dalı ᴇɴɢ willow brushwood ʀᴜs ивовый хворост, ивовый валежник – хӑва ҫапӑ xăva śapă () Salix acutifolia (Salix daphnoides subsp. acutifolia) [ᴛᴜʀ kızıl söğüt ᴇɴɢ Siberian violet-willow, longleaved violet willow, sharp-leaf willow ʀᴜs остролистная ива, краснотал, красный тальник, красная ива, красная верба, красная шелюга, верба, шелюга] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлӗ хӑва xĕrlĕ xăva “ᴛᴜʀ kızıl söğüt ᴇɴɢ red willow ʀᴜs красная ива” < хӗрлӗ xĕrlĕ “ᴛᴜʀ kızıl ᴇɴɢ red ʀᴜs красный, алый” (Degtyaryov 2017) хӗрлӗ ҫӳҫе xĕrlĕ śüśe () хӗрлӗ хулӑ xĕrlĕ xulă () хӗрлӗ холӑ xĕrlĕ xolă () хĕрлĕ хуа xĕrlĕ xua () кӑчкӑ хӑва kăçkă xăva (Degtyaryov 2017) кӑчӑкӑлӑ хӑва kăçăkălă xăva () кӑчкӑ йывӑҫҫи kăçkă yıvăśśi () кӑчкӑ хулли kăçkă hulli () сӗрен хулли sĕren xulli [ᴅɪᴀʟ] () пипписсе хулли pippisse hulli () пипписсе pippisse () пипписси pippissi () вирпӑ хӑви vipră xăva () верпӑ verpă () Salix alba [ᴛᴜʀ ak söğüt ᴇɴɢ white willow ʀᴜs белая ива, серебристая ива, ветла] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӑмра yămra sɢ йӑмран yămran ɢᴇɴ йӑмри yămri ᴛᴍʟ йӑмрасем yămrasem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) {чăваш ялĕсенче йăмра нумай — в чувашских селениях обычно много ветлы} шурӑ йӑмра şură yămra (Wikipedia) вӑрӑм хӑва vărăm xăva “ᴛᴜʀ uzun söğüt ᴇɴɢ long willow ʀᴜs длинная ива” < вӑрӑм vărăm “ᴛᴜʀ uzun ᴇɴɢ long ʀᴜs продолжительно, длинный, длинно, длительно, долго; высоко” () пысӑк хӑва pısăk xăva () ? Атӑл хӑви Atal xăvi (волжский тальник) ᴛᴜʀ ak söğüt kabuğu ᴇɴɢ white willow bark ʀᴜs кора ветлы – йӑмра тункӑрӗ yămra tunkărĕ () ᴛᴜʀ dallı ak söğüt ᴇɴɢ branchy white willow ʀᴜs развесистая ветла – латака йӑмра lataka yămra < латака lataka “ᴛᴜʀ dallı ᴇɴɢ branchy ʀᴜs раскидистый, развесистый” () ᴛᴜʀ kovuklu ak söğüt ᴇɴɢ white willow with hollow ʀᴜs дуплистая ветла – хӑвӑллӑ йăмра xăvăllă yămra () Salix ×alopecuroides (S. fragilis × S. triandra) [ᴛᴜʀ tikikuyruğu söğüdü ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лисохвостовидная ива] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Salix aurita [ᴛᴜʀ kulaklı söğüt ᴇɴɢ eared willow ʀᴜs ушастая ива] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑлхаллӑ йӑмра xălxallă yămra (Degtyaryov 2017) Salix ×boulai (S. fragilis × S. viminalis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 128 129 Salix caprea [ᴛᴜʀ sorgun ᴇɴɢ goat willow, pussy willow, great sallow ʀᴜs козья ива, бредина, ракита] – ҫӳҫе śüśe (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Flora of Chuvashia Salix ×calodendron (S. caprea × S. dasyclados) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ holme willow ʀᴜs Ø] Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Salix cinerea [ᴛᴜʀ boz söğüt ᴇɴɢ common sallow, grey sallow, grey willow, grey-leaved sallow, large grey willow, pussy willow, rusty sallow ʀᴜs пепельная ива, пепельносерая ива, серая ива, серый ивняк, серый тальник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӗл тӗслӗ хӑва kĕl tĕslĕ xăva (Degtyaryov 2017) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [тальник]– ола хуа ola xua () ахаль хуа axal' xua () Salix cinerea × S. dasyclados [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ Salix ×coriaceae (S. aurita × S. myrsinifolia) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кожистая ива] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Salix daphnoides [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ European violet willow ʀᴜs волчниковая ива, волчниковидная ива, жёлтая шелюга, жёлтая верба, верба] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пир пушӑчӗн хӑви pir puşăçĕn xăvi (Degtyaryov 2017) Salix ×eriophora (S. cinerea × S. triandra) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia Salix fragilis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ crack willow, brittle willow ʀᴜs ломкая ива, ломкая ветла, ракита] 2014 Flora of Chuvashia – патрак йӑмра patrak yămra (Degtyaryov 2017) – эпӗ Gafurova Salix ×holosericea (S. cinerea × S. viminalis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs шелковистейшая ива] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Salix lanata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ woolly willow ʀᴜs мохнатая ива] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗклӗ хӑва tĕklĕ xăva (Degtyaryov 2017) Salix dasyclados [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs шерстистопобеговая ива, длиннолистная ива] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑрӑм ҫулҫӑллӑ хӑва vărăm śulśăllă xăva (Degtyaryov 2017) Salix lapponum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ downy willow ʀᴜs лопарская ива, лапландская ива] Chuvashia – лопар хӑви lopar xăvi (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Salix ×lispoclados (S. alba × S. pentandra) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Salix ×meyeriana (S. fragilis × S. pentandra) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ива Мейера] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Salix ×mollissima (S. triandra × S. viminalis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мягчайшая ива] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia Salix ×multinervis (S. aurita × S. cinerea) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs многожилковая ива] Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Salix myrsinifolia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ dark-leaved willow ʀᴜs мирзинолистная ива, мириколистная ива, чернеющая ива, волчья лоза] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кашкӑр ҫӳҫи kaşkăr śüśi (Degtyaryov 2017) sʏɴ Salix pyrolifolia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ pyrola-leaved willow ʀᴜs грушанколистная ива] Gafurova 2014 – грушанка ҫулҫӑллӑ хӑва gruşanka śulśăllă xăva (Degtyaryov 2017) Flora of Chuvashia 129 130 Salix myrsinifolia × S. triandra [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ Salix myrtilloides [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ swamp willow ʀᴜs черничная ива, черниковидная ива] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хура ҫырла хӑви xura śırla xăvi (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Salix ×myrtoides (S. myrsinifolia × S. starkeana) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Salix pentandra [ᴛᴜʀ soyurgan ᴇɴɢ bay willow ʀᴜs пятитычинковая ива, пятитычиночная ива, чернотал, чернолоз] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хура ҫӳҫе xura śüśe (Degtyaryov 2017) ? Атӑл хӑви Atal xăvi (волжский тальник) Salix phylicifolia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ tea-leaved willow ʀᴜs филиколистная ива, финиколистная ива, двухцветная ива] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Salix purpurea [ᴛᴜʀ mor söğüt, erguvani söğüt ᴇɴɢ purple willow, purpleosier willow, purple osier ʀᴜs пурпурная ива, ива-желтолоз, желтолозник, желтотал] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сар хӑва sar xăva (Degtyaryov 2017) Salix ×reichardtii (S. caprea × S. cinerea] [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ива Рихарда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Salix rosmarinifolia [ᴛᴜʀ kuşdili söğüdü ᴇɴɢ rosemary-leaved willow ʀᴜs розмаринолистная ива, розмариновая ива, ползучая ива, сибирская ива, ницелоз, нетала] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӑсмак хӑва tăsmak xăva (Degtyaryov 2017) Salix ×rubens (S. alba × S. fragilis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs краснеющая ива] эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Salix ×smithiana (S. viminalis × S. caprea) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ива Смита] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Salix starkeana (S. livida, S. depressa auct. non L.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ива Старка, ива Штарке, синеватосерая ива, приземистая ива] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Salix ×stipularis (S. dasyclados × S. viminalis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Salix triandra [ᴛᴜʀ bağ söğüdü ᴇɴɢ almond willow, almond-leaved willow ʀᴜs трёхтычинковая ива, тычиночная ива, миндальная ива, белый тал, белый тальник, белый ивняк, белотал, белолоз, лоза, лозина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – миндаль хӑви mindal' xăvi (Degtyaryov 2017) шурӑ хӑва şurӑ xăva () Salix ×undulata (S. alba × S. triandra) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Salix viminalis [ᴛᴜʀ sepetçi söğüdü ᴇɴɢ basket willow, common osier, osier ʀᴜs прутовидная ива, корзиночная ива, корзиночник, лозная ива, лозняк, лоза, малокитник, талажчаник, белотал, верболоз, кузовица, русская ива] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарӑ хӑва sarӑ xăva (Degtyaryov 2017 [ива корзиночная (прутовидная)]) Salix viminalis subsp. rossica (Salix rossica) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs русская ива] – вырӑс хӑви vırăs xăvi (Degtyaryov 2017 [ива русская (корзиночная), ива Гмелина]) Salix vinogradovii (S. purpurea auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Vinogradov's willow ʀᴜs ива Виноградова] Gafurova – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 2014 Flora of Chuvashia 130 131 Salix babylonica [ᴛᴜʀ salkım söğüt ᴇɴɢ Babylon willow, weeping willow ʀᴜs вавилонская ива, плакучая ива] – вӑрӑм туратлӑ хӑва vărăm turatlă xăva < вӑрӑм vărăm “ᴛᴜʀ uzun ᴇɴɢ long ʀᴜs продолжительно, длинный, длинно, длительно, долго; высоко” (Degtyaryov 2017) йӗре хӑва yĕre xăva “ᴛᴜʀ ağlamaklı söğüt ᴇɴɢ whining willow ʀᴜs плаксивая ива” < йӗре yĕre “ᴛᴜʀ ağlamalı, ağlamaklı ᴇɴɢ whining ʀᴜs плаксивый” (Degtyaryov 2017) лас хӑва las xăva < лас las “ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs развесистый, с густой кроной; кудрявый” () усӑк туратлӑ йӑмра usăk turatlă yămra < усӑк usăk “ᴛᴜʀ asılı ᴇɴɢ hanging, drooping, saggy ʀᴜs отвислый, обвислый” () ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [назв. какого-то вида тальника] – пиҫӗ-хӑва piśĕ xăva () Violaceae Violaceae [ᴛᴜʀ menekşegiller ᴇɴɢ violet family ʀᴜs фиалковые] – аслати курӑк йышӗ aslati kurăk yışĕ (Wikipedia) Viola [ᴛᴜʀ menekşe ᴇɴɢ violet ʀᴜs фиалка] – фиалка fialka sɢ фиалкан fialkan ɢᴇɴ фиалки fialki ᴛᴍʟ фиалкасем fialkasem ᴘʟ < Russian фиа́лка (Degtyaryov 2017) ҫурӑм ути śurăm uti () ҫорӑм ути śorăm uti () ҫурӑм утти śurăm utti () ҫеҫпӗл śeśpĕl () ᴛᴜʀ bahçe menekşesi ᴇɴɢ garden violet ʀᴜs садовая фиалка – пахча фиалки paxça fialki (Degtyaryov 2017 [фиалка садовая (виола)]) Viola accrescens (Viola pumila) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs разрастающаяся фиалка, низкая фиалка] 2014 Flora of Chuvashia – ашкӑр ҫурӑм ути aşkăr śurăm uti (Krasnaya Kniga 2019) Gafurova Viola ambigua [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сомнительная фиалка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Viola arvensis [ᴛᴜʀ kır menekşesi ᴇɴɢ field pansy ʀᴜs полевая фиалка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хир фиалки xir fialki “ᴛᴜʀ kır menekşesi ᴇɴɢ violet of field ʀᴜs фиалка поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” ( Degtyaryov 2017) Viola ×braunii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Braun's violet ʀᴜs фиалка Брауна] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Viola ×burnatii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs фиалка Бурната] pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ – эпӗ пӗлместӗп etĕ Viola canina [ᴛᴜʀ it menekşesi ᴇɴɢ heath dog-violet, heath violet ʀᴜs собачья фиалка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – анчӑк фиалки ançăk fialki “ᴛᴜʀ it menekşesi ᴇɴɢ violet of dog ʀᴜs фиалка собаки” < анчӑк ançăk sɢ анчӑкӑн ançăkăn ɢᴇɴ анчӑкӗ ançăkĕ ᴛᴍʟ анчӑксем ançăksem ᴘʟ “ᴛᴜʀ enik; (ağızlarda) köpek ᴇɴɢ puppy; dog (dial.) ʀᴜs щенок; в дналектах собака” (Degtyaryov 2017) Viola collina [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ hill violet ʀᴜs холмовая фиалка] sărt fialki (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сӑрт фиалки Viola ×contempta (V. arvensis × V. tricolor) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пренебреженная фиалка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Viola elatior (Viola montana) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs горная фиалка, высокая фиалка] Chuvashia – ҫӳллӗ фиалка śüllĕ fialka (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Flora of Viola epipsila [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ dwarf marsh violet, large marsh violet ʀᴜs лысая фиалка, сверху-голая фиалка, разнолистная фиалка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кукша фиалка kukşa fialka (Degtyaryov 2017) ҫара ҫурӑм ути śara śurăm uti (Krasnaya Kniga 2019) ҫара тӑрӑллӑ фиалка śara tărăllă fialka (Krasnaya Kniga 2019) 131 132 Viola hirta (Viola sylvestris Bubani, 1901) [ᴛᴜʀ kıllı menekşe ᴇɴɢ hairy violet ʀᴜs опушённая фиалка, волосистая фиалка, жёстковолосистая фиалка, коротковолосистая фиалка, щетинистая фиалка, вымянуха, грыжная трава, кильная трава, зозульки, корган, котик, круглолист, младенческая трава, озепка, сердечная трава] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗклӗ фиалка tĕklĕ fialka (Degtyaryov 2017) Viola hymettia (Viola lavrenkoana) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гиметтская фиалка, фиалка Лавренко] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Viola kitaibeliana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ dwarf violet ʀᴜs фиалка Китайбеляora] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Viola mirabilis [ᴛᴜʀ han menekşesi ᴇɴɢ wonder violet ʀᴜs удивительная фиалка] Chuvashia – вӑрман фиалки vărman fialki (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Flora of Viola odorata [ᴛᴜʀ kokulu menekşe ᴇɴɢ wood violet, sweet violet, English violet, common violet, florist's violet, garden violet ʀᴜs душистая фиалка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – техӗмлӗ фиалка texĕmlĕ fialka (Degtyaryov 2017) Viola palustris [ᴛᴜʀ bataklık menekşesi ᴇɴɢ marsh violet, alpine marsh violet ʀᴜs болотная фиалка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Viola persicifolia (Viola stagnina) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ fen violet ʀᴜs персиколистная фиалка, прудовая фиалка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Viola riviniana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ common dog violet, dog violet, wood violet ʀᴜs фиалка Ривиниуса] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Viola rupestris (Viola arenaria) [ᴛᴜʀ kum menekşesi (Güner 2012: Ağrı menekşesi21) ᴇɴɢ sand violet, Teesdale violet22 ʀᴜs песчаная фиалка, скальная фиалка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑйӑр фиалки xăyăr fialki (Degtyaryov 2017) Viola ruppii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – sʏɴ Viola nemoralis (Viola montana auct., V. canina subsp. montana) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs дубравная фиалка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – юманлӑх фиалки yumanlăx fialki (Degtyaryov 2017) sʏɴ Viola ×stricta (V. ×ritschliana) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs прямая фиалка, фиалка Ритчля] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Viola selkirkii (Viola umbrosa) [ᴛᴜʀ Kuzey menekşesi ᴇɴɢ northern violet, Selkirk's violet, great-spur violet ʀᴜs фиалка Селькирка, тенистая фиалка, теневая фиалка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сулхӑн фиалки sulxăn fialki (Degtyaryov 2017) Viola suavis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Russian violet ʀᴜs приятная фиалка] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Viola tricolor [ᴛᴜʀ hercai menekşe ᴇɴɢ wild pansy, heart's-ease, Johnny-jump-up ʀᴜs трёхцветная фиалка, анютины глазки, иван-да-марья] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – аслати курӑкӗ aslati kurăkĕ (Degtyaryov 2017) 21 Türkiye’ye özgü bir tür olmadığı hâlde bir ilin adıyla adlandırmanın mantığını anlamakta zorlanıyorum, aynı şekilde İngiltere’ye özgü olmadığı hâlde “Teesdale violet” denmesini de. 22 www.ukwildflowers.com: The Teesdale Violet isn't found only in Teesdale but has one or two other outposts such as Ingleborough and this one in at Arnside in north Lancashire. 132 133 Viola tricolor subsp. curtisii (Viola ×litoralis; V. nemoralis × V. canina) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs прибрежная фиалка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Viola tricolor subsp. matutina (Viola matutina) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs утренняя фиалка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Viola vadimii (Viola elatior auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs фиалка Вадима] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Viola ×villaquensis Benz [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs филлахская фиалка] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Viola ×wittrockiana (V. lutea × V. altaica × V. tricolor) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ pansy, garden pansy ʀᴜs фиалка Виттрока, садовые анютины глазки] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Linaceae Linaceae [ᴛᴜʀ ketengiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs льновые] – йӗтӗн йышӗ yĕtĕn yışĕ (Wikipedia) йӗтӗн йышшисем yĕtĕn yışşisem (Wikipedia) Cathartholinum catharticum (Linum catharticum) [ᴛᴜʀ arsız keten ᴇɴɢ purging flax, fairy flax ʀᴜs слабительный лён, слабительный ленок] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – варвитти йӗтӗнӗ varvitti yĕtĕnĕ (Degtyaryov 2017) вар витти йӗтӗнӗ var vitti yĕtĕnĕ (Krasnaya Kniga 2019) ҫемҫетекен йӗтӗн śemśeteken yĕtĕn (Krasnaya Kniga 2019) Linum flavum [ᴛᴜʀ sarı keten (Güner 2012: çimit) ᴇɴɢ golden flax, yellow flax ʀᴜs жёлтый лён] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарӑ йӗтӗн sară yĕtĕn (Krasnaya Kniga 2019) Linum perenne [ᴛᴜʀ çokyıllık keten ᴇɴɢ perennial flax, blue flax, lint ʀᴜs многолетний лён] 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova Linum usitatissimum [ᴛᴜʀ keten ᴇɴɢ flax, common flax ʀᴜs лён, обыкновенный лён, посевной лён] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӗтӗн yĕtĕn sɢ йӗтӗнӗн yĕtĕnĕn ɢᴇɴ йӗтӗнӗ yĕtĕnĕ ᴛᴍʟ йӗтӗнсем yĕtĕnsem ᴘʟ () ʀᴜs лён-долгунёц, прядильный лён – тӑсмак йӗтӗн tăsmak yĕtĕn (Degtyaryov 2017) ʀᴜs лён-кудряш – кӑтра йӗтӗн kătra yĕtĕn (Degtyaryov 2017) кӑтрашка йӗтӗн kătraşka yĕtĕn () тӗмлӗ йӗтӗн tĕmlĕ yĕtĕn (Degtyaryov 2017) ʀᴜs лён-сырёц, лён-моченец, обработанный лён – ᴛᴜʀ keten tohumu, zeyrek ᴇɴɢ linseed ʀᴜs льняное семя – йӗтӗн вӑрри yĕtĕn vărri () ᴛᴜʀ keten yağı ᴇɴɢ linseed oil, flaxseed oil, flax oil ʀᴜs льняное масло – йӗтӗн ҫӑвӗ yĕtĕn śăvĕ () — ᴛᴜʀ keten demeti ᴇɴɢ flax bundle ʀᴜs снопик, пучок льна – йӗтӗн ҫурӑмӗ yĕtĕn śurămĕ () — ᴛᴜʀ keten taramak ᴇɴɢ to pull flax ʀᴜs теребить лен – йӗтӗн тат yĕtĕn tat () Hypericaceae Hypericaceae [ᴛᴜʀ kantarongiller ᴇɴɢ St. John’s wort family ʀᴜs зверобойные] – сар ҫип ути йышӗ sar śip uti yışĕ (Wikipedia) сар ҫип ути йышшисем sar śip uti yışşisem (Wikipedia) Hypericum [ᴛᴜʀ kantaron ᴇɴɢ Ø ʀᴜs зверобой] – сар ҫип ути sar śip uti (Degtyaryov 2017 Wikipedia) сарă ҫип ути sară śip uti () йăропой корăк yăropoy korăk < Russian зверобо́й () 133 134 Hypericum elegans [ᴛᴜʀ yılanmisi ᴇɴɢ graceful St John's-wort ʀᴜs изящный зверобой] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – яштак сар ҫип ути yaştak sar śip uti (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Hypericum hirsutum [ᴛᴜʀ tüylü kantaron ᴇɴɢ hairy St John's-wort ʀᴜs жестковолосый зверобой, волосистый зверобой, пушистый зверобой] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗклӗ сар ҫип ути tĕklĕ sar śip uti (Degtyaryov 2017) Hypericum maculatum [ᴛᴜʀ benekli kantaron ᴇɴɢ imperforate St John's-wort, or spotted St. Johnswort ʀᴜs пятнистый зверобой, четырyхгранный зверобой] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сунарҫӑ курӑкӗ sunarśă kurăkĕ “ᴛᴜʀ avcı otu ᴇɴɢ herb of hunter ʀᴜs трава охотника” (Degtyaryov 2017) тӑваткал сар ҫип утиtăvatkal sar śip uti (Degtyaryov 2017) Hypericum perforatum [ᴛᴜʀ kantaron ᴇɴɢ perforate St John's-wort ʀᴜs продырявленный зверобой, обыкновенный зверобой, пронзённый зверобой] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑтӑклӑ сар ҫип ути şătăklă sar śip uti (Degtyaryov 2017) чей курӑкӗ çey kurăkĕ “ᴛᴜʀ çay otu ᴇɴɢ herb of tea ʀᴜs трава чая” (Degtyaryov 2017) чей корăк çey korăk “ᴛᴜʀ çay ot ᴇɴɢ tea herb ʀᴜs трава-чай” () Celastrales Celastrales [ᴛᴜʀ iğağaçları ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бересклетоцветные] – кӑпчанкӑ тӗслисем kăpçankă tĕslisem (Wikipedia) Celastraceae Celastraceae [ᴛᴜʀ iğağacıgiller ᴇɴɢ staff vine family, bittersweet family ʀᴜs бересклетовые, древогубцевые, краснопузырниковые] – кӑпчанкӑ йышӗ kăpçankă yışĕ (Wikipedia) кӑпчанкӑ йышшисем kăpçankă yışşisem (Wikipedia) Celastroideae Euonymus verrucosus (Euonymus verrucosa) [ᴛᴜʀ benli iğcik (Güner 2012) ᴇɴɢ warted spindle tree ʀᴜs бородавчатый бересклет, клещевник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑпчанкӑ kăpçankă sɢ кӑпчанкӑн kăpçankăn ɢᴇɴ кӑпчанки kăpçanki ᴛᴍʟ кӑпчанкӑсем kăpçankăsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) кӑпчакан kăpçakan () кӑпчан kăpçan () кӑпчан йывӑҫӗ kăpçan yıvăśĕ () сӑвӑс йывӑҫҫи săvăs yıvăśśi (Degtyaryov 2017) сӑвӑс йывӑҫӗ săvăs yıvăśĕ () Euonymus europaeus [ᴛᴜʀ iğağacı ᴇɴɢ spindle, common spindle, European spindle ʀᴜs европейский бересклет, бруслина ] – Европа кӑпчанки Yevropa kăpçanki (Wikipedia) Parnassioideae Parnassia palustris [ᴛᴜʀ yürekyaprağı ᴇɴɢ marsh grass of Parnassus, northern grass-of-Parnassus, just grass-of-Parnassus, bog star ʀᴜs болотный белозор, болотная золотничка, болотная белоцветка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шур акӑш чечекӗ şur akăş çeçekĕ (Degtyaryov 2017) шурлӑх пӗвер курӑкӗ şurlăx pĕver kurăkĕ (Degtyaryov 2017) шурӑ куҫ şură kuś (Krasnaya Kniga 2019) Geraniales Geraniaceae [ᴛᴜʀ turnagagsıgiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гераниевые, журавельниковые] – йӗс курӑксен йышӗ yĕs kurăksen yışĕ (Wikipedia) Erodium cicutarium [ᴛᴜʀ iğnelik ᴇɴɢ redstem filaree, redstem stork's bill, common stork's-bill, pinweed ʀᴜs обыкновенный аистник, цикутовый аистник, цикутовый журавельник, цикутный аистник, грабельки] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӑрна курӑкӗ tărna kurăkĕ “ᴛᴜʀ turna otu ᴇɴɢ herb of crane ʀᴜs трава журавля” (Degtyaryov 2017) Geranium [ᴛᴜʀ ıtır ᴇɴɢ cranesbill ʀᴜs герань] – йӗс курӑкӗ yĕs kurăkĕ (Degtyaryov 2017) 134 135 Geranium bohemicum [ᴛᴜʀ gâvur ıtırı (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs богемская герань, цыганская герань] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Geranium collinum [ᴛᴜʀ ıtır çiçeği (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs холмовая герань] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Geranium palustre [ᴛᴜʀ bataklık ıtırı ᴇɴɢ Ø ʀᴜs болотная герань] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх йӗс курӑкӗ şurlăx yĕs kurăkĕ (Degtyaryov 2017) кӑвак хунчав kăvak xunçav (Degtyaryov 2017) Geranium popovii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs герань Попова] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Geranium pratense [ᴛᴜʀ çayır ıtırı ᴇɴɢ meadow cranesbill ʀᴜs луговая герань, луговой аистник, луговой журавельник, стоколенец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӗс тура курӑкӗ yĕs tura kurăkĕ (Degtyaryov 2017) чикен курӑкӗ çiken kurăkĕ (Degtyaryov 2017) чикен корӑк çiken korăk () чикен курӗк çiken kurĕk () шӑрчӑк курӑкӗ şărçăk kurăkĕ () кашкӑр курӑкӗ kaşkăr kurăkĕ () тӳлеме курӑкӗ tüleme kurăkĕ () тутлӑ эрӗм tutlă erĕm () кӑвакал туни kăvakal tuni (дикая герань) Geranium pusillum [ᴛᴜʀ incegelinçarşafı (Güner 2012) ᴇɴɢ small-flowered crane's-bill, small geranium ʀᴜs маленькая герань, мелкая герань] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Geranium robertianum [ᴛᴜʀ dağ ıtırı ᴇɴɢ herb-Robert, red robin, death come quickly, storksbill, fox geranium, stinking Bob, squinter-pip, crow's foot, Roberts geranium ʀᴜs герань Роберта, робертовская герань] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Роберт йӗс курӑкӗ Robert yĕs kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Geranium sanguineum [ᴛᴜʀ ece ıtırı (Güner 2012) ᴇɴɢ bloody crane's-bill, bloody geranium ʀᴜs кроваво-красная герань, кровяно-красная герань] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлемес йӗс курӑкӗ xĕrlemes yĕs kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Geranium sibiricum [ᴛᴜʀ ince ıtır ᴇɴɢ Siberian cranesbill ʀᴜs сибирская герань] Chuvashia – Ҫӗпӗр йӗс курӑкӗ Śĕpĕr yĕs kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Flora of Geranium sylvaticum [ᴛᴜʀ orman ıtırı ᴇɴɢ wood cranesbill, woodland geranium ʀᴜs лесная герань] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑрман йӗс курӑкӗ vărman yĕs kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Myrtales Myrtales [ᴛᴜʀ mersinler ᴇɴɢ Ø ʀᴜs миртоцветные] –мирт чечеклисем mirt çeçeklisem (Wikipedia) Lythraceae Lythraceae [ᴛᴜʀ aklarotugiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs дербенниковые] – Trapoideae Trapoideae (Trappaceae) [ᴛᴜʀ sukestanesigiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs рогульниковые] – шыв мӑйӑр йышӗ şıv măyăr yışĕ (Wikipedia) Trapa natans [ᴛᴜʀ sukestanesi ᴇɴɢ water caltrop, water chestnut, buffalo nut, bat nut, devil pod ʀᴜs плавающий рогульник, плавающий водяной орех, водяной орех, чёртов орех, чилим] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шыв мӑйӑрӗ şıv măyărĕ “ᴛᴜʀ su cevizi ᴇɴɢ nut of water ʀᴜs орех воды” < шыв şıv ~ шывӑ şıvă sɢ шывӑн şıvăn ɢᴇɴ шывӗ şıvĕ ᴛᴍʟ шывсем şıvsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ su ᴇɴɢ water ʀᴜs вода” (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) шу мыр şu mır () sʏɴ Trapa alatyrica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs алатырский рогульник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 135 136 sʏɴ Trapa оkensis (Trapa natans var. cruciata, Trapa cruciata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs окский рогульник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp sʏɴ Trapa rossica (Trapa natans var. suroshensis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs русский рогульник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Punicoideae Punica granatum [ᴛᴜʀ nar ᴇɴɢ pomegranate ʀᴜs гранат] – нар nar (Wikipedia) гранат granat sɢ гранатӑн granatăn ɢᴇɴ граначӗ granaçĕ ᴛᴍʟ гранатсем granatsem ᴘʟ < Russian грана́т () ᴛᴜʀ nar ağacı ᴇɴɢ pomegranate tree ʀᴜs гранатовое дерево, гранатник – гранат йывӑҫҫи granat yıvăśśi () ᴛᴜʀ nar taneler ᴇɴɢ pomegranate seeds ʀᴜs зёрнышки граната – гранат пӗрчӗкӗсем granat pĕrçĕkĕsem () Lythroideae Lythrum intermedium (Lythrum salicaria var. glabrum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs промежуточный дербенник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lythrum salicaria [ᴛᴜʀ hevhulma ᴇɴɢ purple loosestrife, spiked loosestrife, purple lythrum ʀᴜs иволистный дербенник, плакун-трава] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑва ути xăva uti (Degtyaryov 2017) Lythrum virgatum [ᴛᴜʀ çamur aklarotu ᴇɴɢ wand loosestrife, wanded loosestrife ʀᴜs прутовидный дербенник, прутевидный дербенник, лозный дербенник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хулӑ евӗрлӗ хӑва ути xulă yevĕrlĕ xăva uti (Degtyaryov 2017) Lythrum portula (Peplis portula) [ᴛᴜʀ bodur aklarotu (Güner 2012) ᴇɴɢ water-purslane, spatulaleaf loosestrife ʀᴜs портулаковый бутерлак, портулаковый бутерлак, портулаковидный бутерлак] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lythrum volgense (Peplis alternifolia) [ᴛᴜʀ uşak aklarotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs очерёднолистный бутерлак] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Onagraceae Onagraceae [ᴛᴜʀ yakıotugiller ᴇɴɢ willowherb family, evening primrose family ʀᴜs кипрейные, ослинниковые] – хӗрлӗхен курӑк йышшисем xĕrlĕxen kurăkĕ yışşisem (Wikipedia) Onagroideae Epilobieae Chamaenerion angustifolium ᴏʀ Epilobium angustifolium (Chamerion angustifolium) [ᴛᴜʀ yakıotu (Güner 2012) ᴇɴɢ fireweed, great willowherb, rosebay willowherb ʀᴜs узколистный иван-чай, узколистный кипрей, узколистный хамерион, обыкновенный иван-чай, иван-чай, копорский чай, баранчик (обл.)] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлӗхен курӑкӗ xĕrlĕxen kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Epilobium [ᴛᴜʀ yakıotu ᴇɴɢ willowherb ʀᴜs кипрей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗлхен xĕlxen sɢ хӗлхенӗн xĕlxenĕn ɢᴇɴ хӗлхенӗ xĕlxenĕ ᴛᴍʟ хӗлхенсем xĕlxensem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) хӗрлӗхен курӑкӗ xĕrlĕxen kurăkĕ (Wikipedia) Epilobium adenocaulon (Epilobium ciliatum auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ fringed willowherb, American willowherb, slender willow herb, northern willow herb ʀᴜs железистостебельный кипрей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 136 137 Epilobium hirsutum [ᴛᴜʀ hasanhüseyin çiçeği (Güner 2012) ᴇɴɢ great willowherb, great hairy willowherb, hairy willowherb ʀᴜs волосистый кипрей, мохнатый кипрей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗклӗ хӗлхен tĕklĕ xĕlxen (Degtyaryov 2017) Epilobium montanum [ᴛᴜʀ dağyakısı (Güner 2012) ᴇɴɢ broad-leaved willowherb ʀᴜs горный кипрей, белоголовка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ту хӗлхенӗ tu xĕlxenĕ “ᴛᴜʀ dağ yakıotu ᴇɴɢ willowherb of mountain ʀᴜs кипрей горы” < ту tu sɢ тӑвӗн tăvĕn ɢᴇɴ тӑвӗ tăvĕ ᴛᴍʟ тусем tusem ᴘʟ “ᴛᴜʀ dağ ᴇɴɢ mountain ʀᴜs гора” (Degtyaryov 2017) Epilobium palustre [ᴛᴜʀ dereyakısı (Güner 2012) ᴇɴɢ marsh willowherb ʀᴜs болотный кипрей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх хӗлхенӗ şurlăx xĕlxenĕ (Degtyaryov 2017) шыв курӑкӗ şıv kurăkĕ () Epilobium parviflorum [ᴛᴜʀ ıraz yakıotu (Güner 2012) ᴇɴɢ hoary willowherb, smallflower hairy willowherb ʀᴜs мелкоцветковый кипрей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Epilobium pseudorubescens (Epilobium rubescens auct., E. ciliatum auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ложнокраснеющий кипрей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Epilobium roseum [ᴛᴜʀ eşekgülü (Güner 2012) ᴇɴɢ pale willowherb ʀᴜs розовый кипрей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӗрен хӗлхен kĕren xĕlxen (Degtyaryov 2017) Epilobium roseum subsp. subsessile (Epilobium smyrnaeum, Epilobium nervosum) [ᴛᴜʀ "üç eşekgülü" (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs измирский кипрей, жилковатый кипрей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑнӑрлӑ хӗлхен şănărlă xĕlxen (Degtyaryov 2017) Epilobium tetragonum (Epilobium adnatum) [ᴛᴜʀ ezberyakısı (Güner 2012) ᴇɴɢ square-stalked willowherb ʀᴜs четырёхгранный кипрей, четырёхсторонний кипрей, четырёхугольный кипрей, сродный кипрей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӑватӑ хысаклӑ хӗлхен tăvată xısaklă xĕlxen (Degtyaryov 2017) Onagroideae Circaeeae Fuchsia [ᴛᴜʀ küpeçiçeği ᴇɴɢ fuchsia ʀᴜs фуксия] – фуксия fuksiya (Wikipedia) Circaea alpina [ᴛᴜʀ merhamor (Güner 2012) ᴇɴɢ alpine enchanter's nightshade, small enchanter's nightshade ʀᴜs двулепестник альпийский, альпийская цирцея] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Альпӑ тухатмӑш курӑкӗ Аl'pă tuxatmăş kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Circaea lutetiana [ᴛᴜʀ kankurutan (Güner 2012) ᴇɴɢ broad-leaved enchanter's nightshade ʀᴜs парижский двулепестник, парижская цирцея, парижская колдуница, колдунова трава, обыкновенная цирцея, четырёхбороздчатый двулепестник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тухатмӑш курӑкӗ tuxatmăş kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Onagroideae Onagreae Oenothera biennis [ᴛᴜʀ ezançiçeği (Güner 2012) ᴇɴɢ common evening-primrose, evening star, sundrop, weedy evening primrose, German rampion, hog weed, King's cure-all, fever-plant ʀᴜs двулетний ослинник, двулетняя энотера, перелет] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ашак курӑкӗ aşak kurăkĕ “ᴛᴜʀ eşek otu ᴇɴɢ herb of donkey ʀᴜs трава осла” (Degtyaryov 2017) Oenothera rubricaulis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs красностебельный ослинник, красностебельная энотера, мягкоколючий ослинник, щетинистый ослинник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлӗ туналлӑ ашак курӑкӗ xĕrlĕ tunallă aşak kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Myrtaceae 137 138 Myrtaceae [ᴛᴜʀ mersingiller ᴇɴɢ myrtle family ʀᴜs миртовые] – мирт йышшисем mirt yışşisem (Wikipedia) Myrtoideae Syzygieae Syzygium aromaticum [ᴛᴜʀ karanfil ᴇɴɢ clove ʀᴜs гвоздика, гвоздичное дерево] – тупалак tupalak (Wikipedia) калемпӗр kalempĕr () гвоздика gvozdika < Russian гвозди́ка () Myrtoideae Eucalypteae Eucalyptus [ᴛᴜʀ ökaliptus ᴇɴɢ eucalyptus ʀᴜs эвкалипт] – эвкалипт evkalipt < Russian эвкали́пт () Myrtoideae Myrteae Pimenta dioica (Pimenta officinalis, Pimenta vulgaris) [ᴛᴜʀ yenibahar ᴇɴɢ allspice, Jamaica pepper, myrtle pepper, pimenta, pimento ʀᴜs лекарственная пимента, двудомная пимента, душистый перец, ямайский пе́рец] – шӑршӑл пӑрӑҫ şărşăllă părăś (Wikipedia) сиплӗ пимента siplĕ pimenta (Wikipedia) Malvales Malvales [ᴛᴜʀ ebegümeçleri ᴇɴɢ mallow order ʀᴜs мальвоцветные] – мальва чечеклисем mal'va çeçeklisem (Wikipedia) Thymelaeaceae Thymelaeaceae [ᴛᴜʀ sıyırcıkgiller (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs волчниковые, волчеягодниковые, тимелеевые] – пир пушӑт йышӗ pir puşăt yışĕ (Wikipedia) Daphne mezereum [ᴛᴜʀ kirkat (Güner 2012) ᴇɴɢ mezereum, mezereon, February daphne, spurge laurel, spurge olive ʀᴜs обыкновенный волчеягодник, обыкновенный волчник, обыкновенный волчеягодник, смертельный волчеягодник, волчье лыко, волчьи ягоды, волчья ягода, плоховец, пухляк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пир пушӑчӗ pir puşăçĕ (Degtyaryov 2017) пир пушăть pir puşăt' () Malvaceae Malvaceae [ᴛᴜʀ ebegümecigiller ᴇɴɢ mallows ʀᴜs мальвовые] – шӑпӑр курӑк йышӗ şăpăr kurăk yışĕ (Wikipedia) мальва йышшисем mal'va yışşisem (Wikipedia) Byttnerioideae Theobromateae Theobroma cacao [ᴛᴜʀ kakao ᴇɴɢ cocoa ʀᴜs какао] – какао kakao < Russian кака́о () Sterculioideae Cola acuminata (Sterculia acuminata) [ᴛᴜʀ kola ağacı ᴇɴɢ kola tree ʀᴜs заострённая кола] – Tilioideae Tiliaceae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – ҫӑка йышӗ śăka yışĕ (Wikipedia) Tilia [ᴛᴜʀ ıhlamur ᴇɴɢ linden, lime ʀᴜs липа] – ҫӑка śăka sɢ ҫӑкан śăkan ɢᴇɴ ҫӑки śăki ᴛᴍʟ ҫӑкасем śăkasem ᴘʟ () ҫко śko () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ветвистая липа – ҫатрака ҫӑка śatraka śăka () ᴛᴜʀ ıhlamur yaprakları ᴇɴɢ linden leaves ʀᴜs листья липы – ҫӑка ҫулҫисем śăka śulśisem ᴘʟ (Wikipedia) 138 139 ᴛᴜʀ ıhlamur çitlembiği23 ᴇɴɢ linden fruit (nut-like drupe of linden) ʀᴜs орешки липы, плоды липы – ҫӑка мӑйри śăka măyri () ᴛᴜʀ ıhlamur lifi ᴇɴɢ bass, linden bast (fibrous inner bark of the linden or lime tree) ʀᴜs липовый луб, липовое лыко – ҫӑка хуппи śăka xuppi () пушӑт puşăt sɢ пушӑтӑн puşătăn ɢᴇɴ пушӑчӗ puşăçĕ ᴛᴍʟ пушӑтсем puşătsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs лутошка (молодая липка) – пушйиҫҫи puşyiśśi () пушӑт йывӑççи puşăt yıvăśśi () Tilia cordata [ᴛᴜʀ küçükyapraklı ıhlamur ᴇɴɢ small-leaved lime, small-leaved linden, is a species of tree in the family Malvaceae, native to much of Europe. Other common names include little-leaf or littleleaf linden,[1] small-leaved linden ʀᴜs сердцевидная липа, сердцелистная липа, мелколистная липа] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗт ҫулҫӑллӑ ҫӑка vĕt śulśăllă śăka (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Tilia platyphyllos [ᴛᴜʀ büyükapraklı ıhlamur ᴇɴɢ large-leaved lime, large-leaved linden, largeleaf linden ʀᴜs крупнолистная липа, широколистная липа] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарлака ҫулҫӑллӑ ҫӑка sarlaka śulśăllă śăka (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Tilia platyphyllos subsp. corinthiaca (Tilia rubra) [ᴛᴜʀ Kafkas ıhlamuru (Güner 2012) ᴇɴɢ red stem lime ʀᴜs красная липа] – хӗрлӗ ҫӑка xĕrlĕ śăka (Wikipedia) Tilia americana [ᴛᴜʀ Amerika ıhlamuru ᴇɴɢ American basswood, American linden ʀᴜs американская липа] – Америка ҫӑки Amerika śăki (Wikipedia) Tilia americana var. mexicana (Tilia mexicana) [ᴛᴜʀ Meksika ıhlamuru ᴇɴɢ Mexican basswood ʀᴜs мексиканская липа] – Мексика ҫӑки Meksika śăki (Wikipedia) sʏɴ Tilia occidentalis (Tilia caroliniana subsp. occidentalis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs западная липа] – анӑҫ ҫӑки anăś śăki (Wikipedia) Tilia amurensis [ᴛᴜʀ Amur ıhlamuru ᴇɴɢ Amur lime, Amur linden ʀᴜs амурская липа] – Амур ҫӑки Amur śăki (Wikipedia) Tilia amurensis var. sibirica (Tilia sibirica) [ᴛᴜʀ Sibirya ıhlamuru ᴇɴɢ Siberian linden ʀᴜs сибирская липа] – Ҫӗпӗр ҫӑки Śĕpĕr śăki (Wikipedia) Tilia caroliniana [ᴛᴜʀ Karolina ıhlamuru ᴇɴɢ Carolina basswood ʀᴜs каролинская липа] – Каролина ҫӑки Karolina śăki (Wikipedia) Tilia chinensis [ᴛᴜʀ Çin ıhlamuru ᴇɴɢ Chinese linden ʀᴜs китайская липа] – Китай ҫӑки Kitay śăki (Wikipedia) Tilia chinensis var. intonsa (Tilia intonsa) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs оголённая липа] – ҫаралатнӑ ҫӑка śaralatnă śăka (Wikipedia) Tilia croizatii (Tilia begoniifolia) [ᴛᴜʀ begonya ıhlamuru ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бегониелистная липа] – бегони ҫулҫӑллӑ ҫӑка begoni śulśăllă śăka (Wikipedia) Tilia ×europaea (T. cordata × T. platyphyllos) [ᴛᴜʀ Avrupa ıhlamuru ᴇɴɢ common lime, common linden ʀᴜs европейская липа, обыкновенная липа, сердцелистная липа] – Европа ҫӑки Yevropa śăki (Wikipedia) Tilia ×euchlora (T. dasystyla × T. cordata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs окрашенная липа] – сӑрланӑ ҫӑка sărlană śăka (Wikipedia) 23 Nomen novum (27.12.2021 18:34) 139 140 Tilia henryana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Henry's lime, Henry's linden ʀᴜs Генри липа] – Генри ҫӑки Genri śăki (Wikipedia) Tilia heterophylla [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs разнолистная липа] – тӗрлӗ ҫулҫӑллӑ ҫӑка tĕrlĕ śulśăllă śăka (Wikipedia) Tilia hupehensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Hubei lime ʀᴜs хубейская липа] – Хубей ҫӑки Xubey śăki (Wikipedia) Tilia japonica [ᴛᴜʀ Japon ıhlamuru ᴇɴɢ Japanese lime, Japanese linden ʀᴜs японская липа] – Япони ҫӑки Yaponi śăki (Wikipedia) sʏɴ Tilia insularis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs островная липа] – утрав ҫӑки utrav śăki (Wikipedia) Tilia mandshurica [ᴛᴜʀ Mançurya ıhlamuru ᴇɴɢ Manchurian linden, Manchurian lime ʀᴜs маньчжурская липа] – Манчжури ҫӑки Manç'juri śăki (Wikipedia) Tilia maximowicziana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs липа Максимовича] – Максимович ҫӑки Maksimoviç śăki (Wikipedia) Tilia miqueliana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs липа Микеля] – Микель ҫӑки Mikel' śăki (Wikipedia) Tilia mongolica [ᴛᴜʀ Moğol ıhlamuru ᴇɴɢ Mongolian lime, Mongolian linden ʀᴜs монгольская липа] – монгол ҫӑки mongol śăki (Wikipedia) Tilia nasczokinii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Nasczokin's lime, Nasczokin's linden ʀᴜs липа Нащокина] – Нащокин ҫӑки Naşçokin śăki (Wikipedia) Tilia nobilis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs благородная липа] – пархатарлӑ ҫӑка parxatarlă śăka (Wikipedia) Tilia oliveri [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Oliver's lime ʀᴜs липа Оливьера] – Оливьер ҫӑки Oliv'yer śăki (Wikipedia) Tilia tomentosa [ᴛᴜʀ gümüş ıhlamur ᴇɴɢ silver lime, silver linden ʀᴜs пушистая липа, войлочная липа, серебристая липа, венгерская липа] – кӗмӗл ҫӑка kĕmĕl śăka (Wikipedia) Tilia tuan [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs липа туан] – Туан ҫӑки Tuan śăki (Wikipedia) Bombacoideae Adansonia digitata [ᴛᴜʀ baobab ᴇɴɢ baobab ʀᴜs баобаб] – баобаб baobab (Wikipedia) Adansonia grandidieri [ᴛᴜʀ büyük baobab ᴇɴɢ Grandidier's baobab ʀᴜs адансония Грандидье] – Грандидье адансонийӗ Grandid'e adansoniyĕ (Wikipedia) Malvoideae Gossypieae Gossypium [ᴛᴜʀ pamuk ᴇɴɢ cotton ʀᴜs хлопчатник] – ҫӗр мамӑкӗ śĕr mamăkĕ < ҫӗр śĕr sɢ ҫӗрӗн śĕrĕn ɢᴇɴ ҫӗрӗ śĕrĕ ᴛᴍʟ ҫӗрсем śĕrsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ yer ᴇɴɢ land, earth; country; place ʀᴜs земля; страна; место” (Wikipedia) çӗрмамӑк курӑкӗ śĕrmamăk kurăkĕ () ᴛᴜʀ pamuk ᴇɴɢ cotton ʀᴜs хлопок – çӗрмамӑк śĕrmamăk () çӗр мамӑк śĕr mamăk () мамӑк mamăk sɢ мамӑкӗн mamăkĕn ɢᴇɴ мамӑкӗ mamăkĕ ᴛᴍʟ мамӑксем mamăksem ᴘʟ (Wikipedia) ᴛᴜʀ pamuk kozası ᴇɴɢ cotton crop ʀᴜs посевы хлопка – çӗр мамӑк уйӗсем śĕr mamăk uyĕsem ᴘʟ () Gossypium barbadense [ᴛᴜʀ Barbados pamuğu ᴇɴɢ Barbadian cotton ʀᴜs барбадосский хлопчатник] – Барбадос ҫӗр мамӑкӗ Barbados śĕr mamăkĕ (Wikipedia) Malvoideae Hibisceae 140 141 Abelmoschus esculentus (Hibiscus esculentus) [ᴛᴜʀ bamya ᴇɴɢ okra, ladies' fingers ʀᴜs бамия, съедобный абельмош] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Hibiscus sabdariffa [ᴛᴜʀ kerkede ᴇɴɢ roselle ʀᴜs розелла, суданская роза] – розелла rozella (Wikipedia) Судан кӗлчечекӗ Sudan kĕlçeçekĕ (Wikipedia) Malvoideae Malveae Alcea rosea [ᴛᴜʀ gülhatmi ᴇɴɢ common hollyhock ʀᴜs розовая штокроза, обыкновенная штокроза, садовая штокроза, мальва] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – мальва mal'va () ᴛᴜʀ gülhatmi çiçeği ᴇɴɢ hollyhock flower ʀᴜs цветы мальвы – мальва чечекӗ mal'va çeçekĕ () Althaea officinalis [ᴛᴜʀ deli hatmi ᴇɴɢ marsh-mallow ʀᴜs лекарственный алтей, аптечный алтей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сиплӗ шӑпӑр курӑкӗ siplĕ şăpăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019 Wikipedia) шӑпӑр курӑкӗ şăpăr kurăkĕ () эмел алтейӗ emel altayĕ (Krasnaya Kniga 2019) Lavatera thuringiaca [ᴛᴜʀ yayla saracağı ᴇɴɢ garden tree-mallow ʀᴜs тюрингенская хатьма, собачья роза] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ийе пӑрҫи iye părśi (Degtyaryov 2017) ӗйе пӑрҫи ĕye părśi () вилнӗ ҫын пӑрҫи vilnĕ śın părśi (Degtyaryov 2017) Abutilon theophrastii [ᴛᴜʀ imamkavuğu, imampamuğu, pamukotu ᴇɴɢ velvetleaf, velvet plant, velvetweed, Chinese jute, China jute, crown weed, buttonweed, lantern mallow, butterprint, pie-marker, Indian mallow ʀᴜs канатник Теофраста, канатник Авиценны] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Malva [ᴛᴜʀ ebegümeci ᴇɴɢ mallow ʀᴜs мальвa, просвирник, проскурняк, просвирки] – чӑкӑт курӑкӗ çăkăt kurăkĕ (Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ düğme24 (ebegümecinin çiğ olarak yenen kartlaşmamış taze tohumu) ᴇɴɢ buttonweed (edible immature mucilaginous fruits/seeds of mallow) ʀᴜs калачик sɢ калачики ᴘʟ, зелёные калачики (простой верхний синкарпный дробный плод представителей сем. мальы) – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Malva alcea (Malva verticillata var. crispa) [ᴛᴜʀ ebecik (Güner 2012) ᴇɴɢ greater musk-mallow, cutleaved mallow, vervain mallow, hollyhock mallow ʀᴜs штокрозовая мальва, штокрозовый просвирник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Malva moschata [ᴛᴜʀ misk ebegümeci, moloş (Güner 2012) ᴇɴɢ musk mallow, musk-mallow ʀᴜs мускусная мальва, мускусный просвирник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Malva neglecta (Malva vulgaris, Malva rotundifolia) [ᴛᴜʀ karagöz ebegümeci, küçük ebegümeci, çobançöreği (Güner 2012) ᴇɴɢ common mallow ʀᴜs незамеченная мальва, незамеченный просвирник, пренебрежённая мальва, пренебрежённый просвирник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – чӑкӑт курӑкӗ çăkăt kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Malva pusilla (Malva borealis) [ᴛᴜʀ kabalık (Güner 2012) ᴇɴɢ low mallow, small mallow, round-leaved mallow ʀᴜs приземистая мальва, приземистый просвирник, низкая мальва, низкий просвирник, маленькая мальва, маленький просвирник, северная мальва, северный просвирник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӗчӗк чӑкӑт курӑкӗ pĕçĕk çăkăt kurăkĕ (Degtyaryov 2017) кушак чӑкӑчӗ кушак çăkăçĕ () кушак пӑрҫи kuşak părśi () кошак пăрҫи koşak părśi () кушак матти kuşak matti () кушак ҫырли курӑкӗ kuşak śırli kurăkĕ () 24 Kendi şivemde (Mâcirce). 141 142 Malva sylvestris (Malva silvestris) [ᴛᴜʀ ebegümeci ᴇɴɢ common mallow, garden mallow ʀᴜs лесная мальва, лесной просвирник, дикая мальва] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑрман чӑкӑт курӑкӗ vărman çăkăt kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Malva verticillata (Malva mohileviensis) [ᴛᴜʀ kıvırcık ebegümeci ᴇɴɢ Chinese mallow, cluster mallow ʀᴜs мутовчатая мальва, мутовчатый просвирник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp sʏɴ Malva crispa (Malva verticillata var. crispa) [ᴛᴜʀ kıvırcık ebegümeci ᴇɴɢ curly mallow ʀᴜs курчавая мальва, курчавый просвирник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑтра кушак пӑрҫи kătra kuşak părśi (Degtyaryov 2017) Brassicales Brassicales ᴏʀ Cruciales [ᴛᴜʀ turplar ᴇɴɢ Ø ʀᴜs капустоцветные] – купӑста чечеклисем kupăsta çiçeklisem (Wikipedia) Tropaeolaceae Tropaeolum majus [ᴛᴜʀ frenkteresi, latinçiçeği ᴇɴɢ garden nasturtium, nasturtium, Indian cress, monks cress ʀᴜs большая настурция, садовая настурция, большой капуцин] – мӑн настурци măn nasturtsi (Wikipedia) капуцин-кресс kaputsin-kress (Wikipedia) Akaniaceae Akaniaceae [ᴛᴜʀ akanyagiller ᴇɴɢ turnipwood family ʀᴜs аканиевые] – акания йышшисем akaniya yışşisem (Wikipedia) Bretschneidera [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бретшнейдера] – бретшнейдера bretşneydera sɢ бретшнейдеран bretşneyderan ɢᴇɴ бретшнейдери bretşneyderi ᴛᴍʟ бретшнейдерасем bretşneyderasem (Wikipedia) Bretschneidera sinensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs китайская бретшнейдера] – Китай бретшнейдери Kitay bretşneyderi (Wikipedia) Resedaceae Resedaceae [ᴛᴜʀ muhabbetçiçeğigiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs резедовые] – Reseda lutea – [ᴛᴜʀ muhabbetçiçeği ᴇɴɢ yellow mignonette, wild mignonette ʀᴜs жёлтая резеда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – резеда rezeda < Russian резеда́ () Capparaceae Capparaceae (Capparidaceae) [ᴛᴜʀ gebreotugiller ᴇɴɢ caper family ʀᴜs каперсовые] – Capparis spinosa [ᴛᴜʀ gebreotu ᴇɴɢ caper bush ʀᴜs колючие каперсы] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Brassicaceae Brassicaceae ᴏʀ Cruciferae [ᴛᴜʀ turpgiller ᴇɴɢ cabbage family ʀᴜs капустные, капустовые, брассиковые, крестоцветные] – хӗрес чечеклисем xĕres çeçeklisem () хӗрес чечеклисен йышӗ xĕres çeçeklisen yışĕ (Wikipedia) Conringieae Conringia orientalis [ᴛᴜʀ kocatelkari ᴇɴɢ hare's ear mustard ʀᴜs восточная конрингия] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Buniadeae 142 143 Bunias orientalis [ᴛᴜʀ çırşalgamı (Güner 2012) ᴇɴɢ Turkish wartycabbage, Turkish rocket, wartycabbage, hill mustard ʀᴜs восточная свербига, восточный свербигуз, русская свербига] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вырӑс хуххи vırăs xuxxi (Degtyaryov 2017) вырӑс хуххи кӗпҫи vıras xuxxi kĕpśi () майра кӗпҫи mayra kĕpśi < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” () марья-кӗпҫи mar'ya kĕpśi () майра хуххи mayra xuxxi () майруххи mayruxxi () майраккай mayrakkay () тӑваткал tăvatkal () тутака tutaka () йӳҫӗ кӗпҫи yüsĕ kĕpśi () кашлинчӗ kaşlinçĕ () Thlaspideae Alliaria petiolata (Alliaria officinalis, Sisymbrium аlliaria) [ᴛᴜʀ sarmısak hardalı (Güner 2012), sarmısakotu, sarımsakotu ᴇɴɢ garlic mustard, garlic root, hedge garlic, sauce-alone, jack-in-the-bush, jack-by-the-hedge, penny hedge, poor man's mustard ʀᴜs черешчатая чесночница, черешковая чесночница, чесночная трава, лекарственная чесночница, лекарственный чесночник, аптечный чесночник, чесночный гулявник ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сиплӗ ыхра курӑкӗ siplĕ ıxra kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Thlaspi arvense [ᴛᴜʀ çobandağarcığı, ekin dağarcığı (Güner 2012) ᴇɴɢ field pennycress ʀᴜs полевая ярутка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – укҫа курӑкӗ ukśa kurăkĕ (Degtyaryov 2017) лаптак хунчав laptak xunçav (Degtyaryov 2017) нухрат курӑкӗ nuxrat kurăkĕ () Isatideae Myagrum perfoliatum [ᴛᴜʀ üçodaotu (Güner 2012) ᴇɴɢ bird's eye-cress ʀᴜs пронзеннолистная полёвка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Sisymbrieae Sisymbrium [ᴛᴜʀ bülbülotu ᴇɴɢ tumbleweed ʀᴜs гулявник] – хыт курӑк xıt kurăk (Degtyaryov 2017) Sisymbrium altissimum [ᴛᴜʀ ergelenotu (Güner 2012) ᴇɴɢ tall tumblemustard, tall mustard, tumble mustard, tumbleweed mustard, tall sisymbrium, tall hedge mustard, Jim Hill mustard ʀᴜs высокий гулявник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӳллӗ хыт курӑк śüllĕ xıt kurăk (Degtyaryov 2017) Sisymbrium loeselii [ᴛᴜʀ bülbülotu ᴇɴɢ small tumbleweed mustard, false London-rocket, hedge mustard ʀᴜs гулявник Лёзеля, гулявник Лёзелиев, жyстковолосый гулявник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑпӑр курӑкӗ şăpăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Sisymbrium officinale (Velarum officinale, Erysimum officinale) [ᴛᴜʀ çalgıcıotu, bülbülotu, ergelen hardalı (Güner 2012) ᴇɴɢ hedge mustard ʀᴜs лекарственный гулявник, лекарственная гулявница, желтец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сиплӗ хыт курӑк siplĕ xıt kurăk (Degtyaryov 2017) Sisymbrium polymorphum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs изменчивый гулявник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Sisymbrium strictissimum [ᴛᴜʀ gergin bülbül otu (Akalın 1952-1990) ᴇɴɢ perennial rocket ʀᴜs сжатый гулявник, прямой гулявник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӳрӗ хыт курӑк türĕ xıt kurăk (Degtyaryov 2017) Sisymbrium volgense (Sisymbrium wolgense) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Russian mustard ʀᴜs волжский гулявник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Brassiceae 143 144 Brassica oleracea [ᴛᴜʀ lahana ᴇɴɢ cabbage ʀᴜs огородная капуста] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – купӑста kupăsta sɢ купӑстан kupăstan ɢᴇɴ купӑсти kupăsti ᴛᴍʟ купӑстасем kupăstasem ᴘʟ < Russian капу́ста (Degtyaryov 2017) копӑста kopăsta () копста kopsta () ӗшти ĕşti () Brassica oleracea (Capitata Group) = Brassica oleracea var. capitata [ᴛᴜʀ baş lahana ᴇɴɢ cabbage ʀᴜs кочанная капуста, вилковая капуста] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пуҫлӑ купӑста puślă kupăsta (Degtyaryov 2017) кучан купӑста kuçan kupăsta () Brassica oleracea (Capitata Group) = Brassica oleracea var. capitata f. alba [ᴛᴜʀ lahana ᴇɴɢ white cabbage ʀᴜs белокочанная капуста, белая кочанная капуста] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурӑ купӑста şură kupăsta () шурӑ пуҫлӑ купӑста şură puślă kupăsta () ᴛᴜʀ lahana göbeği ᴇɴɢ head of cabbage ʀᴜs кочан капусты, кочан (головка капусты, состоящая из плотно прилегающих друг к другу листьев в форме шара), вилок (вообще кочан капусты) – купӑста пуҫӗ kupăsta puśĕ () копста пуҫ kopsta puś () купӑста туни kupăsta tuni () копста тони kopsta toni () ᴛᴜʀ bir baş lahana ᴇɴɢ one head cabbage ʀᴜs вилок капусты – пӗр пуҫ купӑста pĕr puś kupăsta () ᴛᴜʀ erkenci lahana ᴇɴɢ early cabbage ʀᴜs ранняя капуста – ир пулакаи купӑста ir pulakan kupăsta () Brassica oleracea (Capitata Rubra Group) = Brassica oleracea var. capitata f. rubra [ᴛᴜʀ kırmızı lahana ᴇɴɢ red cabbage ʀᴜs краснокочанная капуста, красная кочанная капуста] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлӗ купӑста xĕrlĕ kupăsta () Brassica oleracea (Gongylodes Group) = Brassica oleracea convar. acephala var. gongylodes [ᴛᴜʀ alabaş ᴇɴɢ kohlrabi, German turnip ʀᴜs кольраби, репная капуста] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫарӑк купӑсти śarăk kupăsti (Degtyaryov 2017) ҫарӑклӑ купӑста śarăklă kupăsti () кольраби kol’rabi () Brassica oleracea (Gemmifera Group) Brassica oleracea var. gemmifera [ᴛᴜʀ Brüksel lahanası, Frenk lahanası ᴇɴɢ Brussels sprout ʀᴜs брюссельская капуста, кочешковая капуста] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Брюссель купӑсти Bryussel' kupăsti () Брӳҫҫел купӑсти Brüśśel' kupăsti (chuvash.org25) Brassica oleracea (Botrytis Group) = Brassica oleracea var. botrytis [ᴛᴜʀ karnabahar, karnıbahar ᴇɴɢ cauliflower ʀᴜs цветная капуста] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – чечеклӗ купӑста çeçeklĕ kupăsta (Degtyaryov 2017) Brassica oleracea (Botrytis Group) 'Romanesco' [ᴛᴜʀ romanesko ᴇɴɢ Romanesco broccoli, Roman cauliflower ʀᴜs романеско] – тӗслӗ купăста tĕslĕ kupăsta (Wikipedia) Brassica oleracea (Italica Group - Cymosa Subgroup) = Brassica oleracea convar. botrytis var. italica f. cymosa [ᴛᴜʀ brokoli ᴇɴɢ broccoli ʀᴜs брокколи] – брокколи brokkoli () Brassica napus (Napobrassica Group) = Brassica napus (Rutabaga Group) = Brassica napus var. napobrassica (Brassica napobrassica, Brassica oleracea var. napobrassica, Brassica napus subsp. rapifera) [ᴛᴜʀ şalgam lahanası ᴇɴɢ rutabaga, swede, Swedish turnip, neep ʀᴜs брюква, бушма] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тутлӑ кӑшман tutlă kăşman (Degtyaryov 2017) сарӑ кӑшман sară kăşman () сар кӑшман sar kăşman () шурӑ кӑшман şură kăşman () ҫарӑкла кӑшман śarăkla kăşman () ҫималли кӑшман śimalli kăşman () кутӑн кашман kutăn kăşman () кӑшми kăşmi () кошми koşmi () кушшӑм kuşşăm () кушӑм kuşăm () бруквӑ brukbă < Rus. брю́ква () 25 ::Йестествознани терминӗсем (ШВУКТ) (chuvash.org) 144 145 Brassica napus (Napus Group) = Brassica napus (Oil Rape Group) = Brassica napus var. napus, Brassica napus var. oleifera [ᴛᴜʀ kolza ᴇɴɢ rapeseed, rape, oilseed rape ʀᴜs рапс, кольза, масличная капуста] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – рапс raps (Degtyaryov 2017) рапсӑ rapsӑ () Brassica rapa (Rapa Group) = Brassica rapa subsp. rapa (Brassica rapa subsp. rapifera, Brassica campestris subsp. rapifera, Brassica rapa var. esculenta) [ᴛᴜʀ şalgam ᴇɴɢ turnip ʀᴜs репа] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – The small, tender varieties for human [ᴛᴜʀ yemek şalgamı ᴇɴɢ turnip, white turnip ʀᴜs культурная репа, европейская репа] – ҫарӑк śarăk sɢ ҫарӑкӑн śarăkăn ɢᴇɴ ҫарӑкӗ śarăkĕ ᴛᴍʟ ҫарӑксем śarăksem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) The larger varieties as feed for livestock [ᴛᴜʀ yem şalgamı ᴇɴɢ feed turnip, grazing turnip ʀᴜs кормовая репа, турнепс] – выльӑх ҫарӑкӗ vıl'ăx śarăkĕ (Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ şalgamlık, şalgam tarlası ᴇɴɢ place with turnip ʀᴜs место, где посеяна репа – ҫарӑклӑх śarăklăx () Brassica rapa (Oleifera Group) = Brassica rapa subsp. oleifera, Brassica campestris subsp. oleifera [ᴛᴜʀ yağ şalgamı ᴇɴɢ turnip rape, field mustard, bird's rape, keblock ʀᴜs полевая капуста, сурепица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Brassica elongata (Erucastrum armoracioides) [ᴛᴜʀ uzun şalgam (Güner 2012) ᴇɴɢ elongated mustard, long-stalked rape ʀᴜs продолговатая горчица, хреновидная рогачка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Brassica juncea [ᴛᴜʀ Hint hardalı ᴇɴɢ brown mustard, Chinese mustard, Indian mustard, leaf mustard, Oriental mustard, vegetable mustard ʀᴜs сарептская горчица, сарептская капуста, ситниковая капуста, русская горчица, сизая горчица] – сарӑ пӑрӑҫ sară părăś “ᴛᴜʀ sarı biber ᴇɴɢ yellow pepper ʀᴜs жёлтый перец” (Degtyaryov 2017) корччитсӑ korççitsă () горчица gorçitsa < Rus. горчи́ца () Brassica nigra (Sinapis nigra) [ᴛᴜʀ kara hardal ᴇɴɢ black mustard ʀᴜs чёрная горчица, французская горчица, настоящая горчица] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Sinapis alba [ᴛᴜʀ ak hardal, mamanık (Güner 2012) ᴇɴɢ white mustard ʀᴜs белая горчица, английская горчица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурӑ пӑрӑҫ şură părăś “ᴛᴜʀ ak biber ᴇɴɢ white pepper ʀᴜs белый перец” < шурӑ şură sɢ шурӑн şurăn ɢᴇɴ шурри şurri ᴛᴍʟ шурӑсем şurăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ak ᴇɴɢ white ʀᴜs белый” (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Sinapis arvensis [ᴛᴜʀ kır hardalı, sarı hardal, hardal otu, hardal (Güner 2012) ᴇɴɢ charlock mustard, field mustard, wild mustard, charlock ʀᴜs полевая горчица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хир пӑрӑҫӗ xir părăśĕ “ᴛᴜʀ kır biberi ᴇɴɢ pepper of field ʀᴜs перец поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” ( Degtyaryov 2017 Wikipedia) Raphanus raphanistrum (Raphanistrum vulgare) [ᴛᴜʀ eşek turpu, yaban turpu ᴇɴɢ wild radish, white charlock, jointed charlock ʀᴜs полевая редька, дикая редька] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – анра кӑшман anra kăşman (Degtyaryov 2017) Raphanus sativus (Raphanus raphanistrum subsp. sativus, Raphanus niger) [ᴛᴜʀ turp ᴇɴɢ radish ʀᴜs посевная редька, огородная редька, чёрная редька] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӳҫ кӑшман yüś kăşman (Degtyaryov 2017) йӳҫӗ кӑшман yüśĕ kăşman () Raphanus sativus (Chinensis Group) = Raphanus sativus var. niger [ᴛᴜʀ kara turp ᴇɴɢ black radish ʀᴜs чёрная редька] – хура кӑшман xura kăşman (Degtyaryov 2017) Raphanus sativus (Radicula Group) = Raphanus sativus (Hortensis Group) (Raphanus sativus var. radicula) [ᴛᴜʀ kırmızı turp ᴇɴɢ red radish ʀᴜs редис, редиска] – вӗт ҫарӑк vĕt śarăk (Degtyaryov 2017) 145 146 вӗт кӑшман vĕt kăşman () вӗтӗ кӑшман vĕtĕ kăşman () редик redik () ретис retis sɢ ретисӗн retisĕn ɢᴇɴ ретисӗ retisĕ ᴛᴍʟ ретиссем retissem ᴘʟ < Rus. реди́с () Crambe maritima (Crambe pontica) [ᴛᴜʀ denizlahanası ᴇɴɢ sea kale, seakale, crambe ʀᴜs приморский катран, морской катран, понтийский катран] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Biscutelleae Lunaria annua [ᴛᴜʀ dolunayotu (Güner 2012), ayotu ᴇɴɢ honesty, annual honesty ʀᴜs однолетний лунник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lunaria rediviva [ᴛᴜʀ çokyıllık dolunayotu ᴇɴɢ perennial honesty ʀᴜs оживающий лунник, многолетний лунник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – уйӑх курӑкӗ uyăx kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Arabideae Catolobus pendula (Arabis pendula) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs повислая резуха] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – усӑнчӑк резуха usănçăk reçuxa (Degtyaryov 2017) Arabis [ᴛᴜʀ kazteresi ᴇɴɢ rock cress ʀᴜs резуха] – резуха rezuxa < Russian резу́ха (Degtyaryov 2017) Arabis planisiliqua (Arabis gerardii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs резуха Жерара, резуха Жерарда, плоскостручковая резуха ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – лаптак хутаҫлӑ резуха laptak xutaślă reçuxa (Degtyaryov 2017) Arabis sagittata (Arabis hirsuta auct.) [ᴛᴜʀ temrentere (Güner 2012) ᴇɴɢ arrow-leaved rock cress ʀᴜs стреловидная резуха, стрелолистная резуха, волосистая резуха, шершавая резуха] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑштӑрка резуха kăştărka reçuxa (Degtyaryov 2017) Draba nemorosa [ᴛᴜʀ orman dolaması (Güner 2012) ᴇɴɢ woodland draba ʀᴜs дубравная крупка, перелесковая крупка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – юманлӑх кӗрпе курӑкӗ yumanlăx kĕrpe kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Draba verna (Erophila verna, Erophila vulgaris) [ᴛᴜʀ çırçırotu ᴇɴɢ spring draba, shadflower, nailwort, common whitlowgrass, vernal whitlow grass, early witlow grass, whitlow-grass ʀᴜs весенняя крупка, весенняя веснянка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Turritideae Turritis glabra [ᴛᴜʀ köse sırıktere (Güner 2012) ᴇɴɢ tower rockcress, tower mustard ʀᴜs гладкая вяжечка, гладкая башенница, голая вяжечка, голая башеница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Cochlearieae Cochlearia officinalis [ᴛᴜʀ kaşıkotu ᴇɴɢ common scurvygrass, scurvy-grass, spoonwort ʀᴜs лекарственная ложечница] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Anchonieae Matthiola incana [ᴛᴜʀ şebboy ᴇɴɢ Ø ʀᴜs седой левкой, седая маттиола, сизый левкой] Flora of Chuvashia – левкой levkoy < Russian левко́й () Gafurova 2014 sʏɴ Matthiola incana var. annua (Matthiola annua) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs однолетний левкой] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Hesperideae 146 147 Hesperis matronalis [ᴛᴜʀ frenkmenekşesi, akşamyıldızı (Güner 2012) ᴇɴɢ dame's rocket, damask-violet, dame's-violet,[1] dames-wort, dame's gilliflower, night-scented gilliflower, queen's gilliflower, rogue's gilliflower, summer lilac, sweet rocket, mother-of-the-evening, Good & Plenties, winter gilliflower ʀᴜs вечерница ночная фиалка, ночная фиалка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – килӗшӳ курӑкӗ kilĕşü kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Hesperis pycnotricha [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs густоволосистая вечерница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Hesperis sibirica [ᴛᴜʀ Sibirya akşamıtırı ᴇɴɢ siberian dame's rocket ʀᴜs вечерница сибирская] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Chorisporeae Chorispora tenella [ᴛᴜʀ mor hardal ᴇɴɢ purple mustard, blue mustard, musk mustard, crossflower ʀᴜs нежная хориспора, тоненькая хориспора] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – черчен хориспора çerçen xorispora (Degtyaryov 2017) Iberideae Iberis [ᴛᴜʀ hünkarbeğendi ᴇɴɢ candytuft ʀᴜs иберис, иберийка, перечник, стенник, разнолепестка] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Erysimeae Erysimum [ᴛᴜʀ çalgıcıotu ᴇɴɢ wallflower ʀᴜs желтушник] – сар курӑк sar kurăk (Degtyaryov 2017) Erysimum cheiranthoides [ᴛᴜʀ tarla kaplanpençesi ᴇɴɢ treacle-mustard, wormseed wallflower, wormseed mustard ʀᴜs левкойный желтушник, лакфиолевый желтушник, лакфиолетовый желтушник, лакфиолевидный желтушник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑл чир сар курӑкӗ şăl çir sar kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Erysimum marschallianum (Erysimum hieracifolium subsp. durum, Erysimum durum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ hard wallflower ʀᴜs желтушник Маршалла] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Erysimum repandum [ᴛᴜʀ çatal zarife (Güner 2012) ᴇɴɢ spreading wallflower, spreading treaclemustard, bushy wallflower ʀᴜs выемчато-зубчатый желтушник, выгрызенный желтушник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Erysimum strictum (Erysimum hieracifolium auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs прямой желтушник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӳрӗ сар курӑк türĕ sar kurăk (Degtyaryov 2017) Erysimum ×cheiri (Erysimum cheiri, Cheiranthus cheiri) [ᴛᴜʀ sarı şebboy ᴇɴɢ wallflower ʀᴜs лакфиоль, желтофиоль, желтушник Чери] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lepidieae Lepidium [ᴛᴜʀ tere ᴇɴɢ peppercress, peppergrass, pepperweed, pepperwort ʀᴜs клоповник] – хӑнкӑла курӑкӗ xănkăla kurăkĕ (Degtyaryov 2017) хӑнтӑла курӑкӗ xăntăla kurăkĕ () хӑнтла корӑкĕ xăntla korăkĕ () хӑнӑкла курӑкӗ xănăkla kurăkĕ () хӑмӑтла xămătla () Lepidium campestre [ᴛᴜʀ kır teresi, horozcuk (Güner 2012) ᴇɴɢ field pepperwort, field pepperweed, field cress ʀᴜs полевой клоповник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lepidium densiflorum [ᴛᴜʀ sık çiçekli tere ᴇɴɢ common pepperweed, prairie peppergrass ʀᴜs густоцветковый клоповник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lepidium latifolium [ᴛᴜʀ geniş yapraklı tere, nujdar (Güner 2012) ᴇɴɢ perennial pepperweed, broadleaved pepperweed, pepperwort, peppergrass, dittander, dittany, tall whitetop ʀᴜs широколистный 147 148 клоповник, солнечный хрен] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарлака ҫулҫӑллӑ хӑнкӑла курӑкӗ sarlaka śulśăllă xănkăla kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Lepidium perfoliatum [ᴛᴜʀ gübreotu (Güner 2012) ᴇɴɢ clasping pepperweed, perfoliate pepperwort ʀᴜs пронзённолистный клоповник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lepidium ruderale [ᴛᴜʀ "tuzık"26 (Güner 2012) ᴇɴɢ narrow-leaf pepperwort, roadside pepperweed, peppergrass ʀᴜs мусорный клоповник, сорный клоповник, обыкновенный клоповник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑнкӑла курӑкӗ xănkăla kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Lepidium sativum [ᴛᴜʀ tere ᴇɴɢ garden cress, curly cress, cress, mustard and cress, garden pepper cress, pepperwort, pepper grass, poor man's pepper ʀᴜs посевной клоповник, кресс-салат] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кресс-салат kress-salat (Wikipedia) садри кресс sadri kress (Wikipedia) Lepidium draba (Cardaria draba) [ᴛᴜʀ çokyıllık kırteresi, diğnik (Güner 2012) ᴇɴɢ whitetop, hoary cress, Thanet cress ʀᴜs крупковый клоповник, крупковидная кардария] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Descurainieae Descurainia sophia (Sisymbrium sophia) [ᴛᴜʀ uzun süpürgeotu, sadırotu (Güner 2012) ᴇɴɢ flixweed, herb-Sophia, tansy mustard ʀᴜs дескурайния Софии, дескурения Софии, кружевница, струйчатый гулявник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – София дескурайнийӗ Sofiya deskurayniyĕ (Degtyaryov 2017) Camelinieae Capsella bursa-pastoris [ᴛᴜʀ kuşkuş ᴇɴɢ shepherd's purse ʀᴜs обыкновенная пастушья сумка, пастуший сумочник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шатра курӑкӗ şatra kurăkĕ (Degtyaryov 2017) шӑрка курӑкӗ şărka kurăkĕ (Degtyaryov 2017) кӗтӳҫ хутаҫҫи kĕtüś xutaśśi () Arabidopsis thaliana [ᴛᴜʀ fenotu (Güner 2012) ᴇɴɢ thale cress, mouse-ear cress, arabidopsis ʀᴜs резуховидка Таля, резушка Таля, гулявник Таля, весенняя резуховидка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫурхи резушка śurxi rezuşka (Degtyaryov 2017 [резушка Таля (резуховидка весенняя)27]) Таль хыт курӑкӗ Тal' xıt kurăkĕ (Degtyaryov 2017 [гулявник Таля (резушка Таля)]) Neslia paniculata [ᴛᴜʀ tophardal (Güner 2012) ᴇɴɢ ball mustard ʀᴜs метельчатая неслия] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Camelina [ᴛᴜʀ ketenteresi ᴇɴɢ false flax ʀᴜs рыжик] – шӑпкан şăpkan sɢ шӑпканӗн şăpkanĕn ɢᴇɴ шӑпканӗ şăpkanĕ ᴛᴍʟ шӑпкансем şăpkansem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) Camelina alyssum (Camelina linicоla, Camelina sativa subsp. linicоla, Camelina dentata) [ᴛᴜʀ yassıtohumlu yalancıketen ᴇɴɢ gold-of-pleasure ʀᴜs льняной рыжик, бурачковый рыжик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӗтӗн шӑпканӗ yĕtĕn şăpkanĕ (Degtyaryov 2017) Camelina microcarpa [ᴛᴜʀ tarla ketenteresi (Güner 2012) ᴇɴɢ littlepod false flax, lesser gold-of-pleasure, small seed false flax ʀᴜs мелкоплодный рыжик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗт ҫимӗҫлӗ шӑпкан vĕt śimĕślĕ şăpkan (Degtyaryov 2017) sʏɴ Camelina pilosa (Camelina sativa subsp. pilosa) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs волосистый рыжик, озимый рыжик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӑмлӑ шӑпкан śămlă şăpkan (Degtyaryov 2017) Masabaşında Türk olmayan köylerden derlenen çalışmalardan aktarılmış karıştırma (alıntı değil!) örneğidir: < Zazaca tuzık, Kürtçe tûzik “Nasturtium officinale” 27 Degtyarov 2017 kaynağında aynı bitki iki ayrı bitki imiş gibi ayrı ayrı adlandırılıp mükerrer madde yapılmış. 26 148 149 sʏɴ Camelina sylvestris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лесной рыжик] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Camelina sativa (Camelina sativa subsp. glabrata) [ᴛᴜʀ ketencik ᴇɴɢ camelina, gold-of-pleasure, false flax ʀᴜs посевной рыжик, яровой рыжик, кавказский рыжик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – акакан шӑпкан akakan şăpkan (Wikipedia) анаҫи шӑпкан anaśi şăpkan (Wikipedia) Кавказ шӑпканӗ Kavkaz şăpkanĕ (Wikipedia) ҫурхи шӑпкан śurxi şăpkan (Wikipedia) çăмлă шӑпкан śămlă şăpkan (Wikipedia) Cardamineae Barbarea stricta [ᴛᴜʀ katı nicarotu ᴇɴɢ small-flowered winter-cress ʀᴜs сжатая сурепка, прижатая сурепка, прямая сурепица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – лапчӑк хутаҫлӑ анра ҫарӑк lapçăk xutaślă anra śarăk (Degtyaryov 2017) Barbarea vulgaris (Barbarea arcuata) [ᴛᴜʀ nicarotu ᴇɴɢ bittercress, herb barbara, rocketcress, yellow rocketcress, winter rocket, yellow rocket, wound rocket ʀᴜs обыкновенная сурепка, обыкновенная сурепица, дуговидная сурепка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – анра ҫарӑк anra śarăk (Degtyaryov 2017) sʏɴ Barbarea arcuata (Barbarea vulgaris subsp. arcuata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs дуговидная сурепка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – авӑнчӑк хутаҫлӑ анра ҫарӑк avănçăk xutaślă anra śarăk (Degtyaryov 2017) Rorippa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ yellowcress ʀᴜs жерушник] – жерушник jeruşnik sɢ жерушникӗн jeruşnikĕn ɢᴇɴ жерушникӗ jeruşnikĕ ᴛᴍʟ жерушниксем jeruşniksem ᴘʟ < Russian жеру́шник (Degtyaryov 2017) Rorippa amphibia [ᴛᴜʀ gölçakandura (Güner 2012) ᴇɴɢ great yellowcress ʀᴜs земноводный жерушник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӗрти-шыври жерушник śĕrti-şıvri jeruşnik (Degtyaryov 2017) Rorippa anceps (Rorippa ×anceps; R. amphibia × R. sylvestris] [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ hybrid yellowcress ʀᴜs обоюдоострый жерушник, гибридный жерушник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – гибридлӑ жерушник gibridlă jeruşnik (Degtyaryov 2017) sʏɴ Rorippa ×armoracioides (Nasturtium armoracioides; R. austriaca × R. sylvestris) [ᴛᴜʀ çorçola (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs хреновидный жерушник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрен жерушникӗ xĕren jeruşnikĕ (Degtyaryov 2017) Rorippa austriaca [ᴛᴜʀ topçakandura (Güner 2012) ᴇɴɢ Austrian yellowcress ʀᴜs австрийский жерушник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Австри жерушникӗ Аvstri jeruşnikĕ (Degtyaryov 2017) Rorippa brachycarpa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs короткоплодный жерушник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӗчӗк ҫимӗҫлӗ жерушник pĕçĕk śimĕślĕ jeruşnik (Degtyaryov 2017) Rorippa palustris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ marsh yellow cress, bog marshcress ʀᴜs болотный жерушник] 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх жерушникӗ şurlăx jeruşnikĕ (Degtyaryov 2017) Gafurova Rorippa sylvestris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ creeping yellowcress, keek, yellow fieldcress ʀᴜs лесной жерушник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑрман жерушникӗ vărman jeruşnikĕ (Degtyaryov 2017) Armoracia rusticana (Cochlearia rusticana, Cochlearia armoracia) [ᴛᴜʀ bayırturpu ᴇɴɢ horseradish ʀᴜs обыкновенный хрен, деревенский хрен] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрен xĕren sɢ -хӗренӗн xĕrenĕn ɢᴇɴ хӗренӗ xĕrenĕ ᴛᴍʟ хӗренсем xĕrensem ᴘʟ < Russian хре́н (Degtyaryov 2017) Nasturtium officinale [ᴛᴜʀ suteresi (Güner 2012) ᴇɴɢ watercress, yellowcress ʀᴜs лекарственная жеруха, водяной кресс, брункресс] – ахаль жеруха axal' jeruxa (Wikipedia) шыв крессӗ şıv kressĕ (Wikipedia) 149 150 Cardamine [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ bittercress ʀᴜs сердечник] – чӗре курӑкӗ çĕre kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Cardamine amara [ᴛᴜʀ acıtere ᴇɴɢ large bittercress ʀᴜs горький сердечник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӳҫӗ чӗре курӑкӗ yüśĕ çĕre kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Cardamine dentata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ toothed bittercress ʀᴜs зубчатый сердечник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Cardamine impatiens [ᴛᴜʀ sultan kodimotu (Güner 2012) ᴇɴɢ narrowleaf bittercress, narrow-leaved bitter-cress ʀᴜs сердечник недотрога] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шанакан чӗре курӑкӗ şanakan çĕre kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Cardamine parviflora [ᴛᴜʀ küçükçiçekli köpükotu ᴇɴɢ sand bittercress, small-flowered bittercress ʀᴜs мелкоцветковый сердечник, мелкоцветный сердечник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗтӗ чечеклӗ чӗре курӑкӗ vĕtĕ çeçeklĕ çĕre kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Cardamine pratensis [ᴛᴜʀ çayır köpükotu (Güner 2012) ᴇɴɢ cuckoo flower, lady's smock, mayflower, milkmaids ʀᴜs луговой сердечник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫаран чӗре курӑкӗ śaran çĕre kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Dentaria [ᴛᴜʀ dişlikök ᴇɴɢ toothwort ʀᴜs зубянка] – шӑл курӑкӗ şăl kurăkĕ “ᴛᴜʀ diş otu ᴇɴɢ herb of tooth ʀᴜs трава зуба” < шӑл şăl sɢ шӑлӑн şălăn ɢᴇɴ шӑлӗ şălĕ ᴛᴍʟ шӑлсем şălsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ diş ᴇɴɢ tooth ʀᴜs зуб” (Degtyaryov 2017) Cardamine quinquefolia (Dentaria quinquefolia) [ᴛᴜʀ hanımgömleği (Güner 2012), beşyapraklı dişlikök ᴇɴɢ five-leaved cuckoo flower, whorled coral-root ʀᴜs пятилистный сердечник, пятилистная зубянка, пятилисточковая зубянка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пилӗк ҫулҫӑллӑ шӑл курӑкӗ pilĕk śulśăllă şăl kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Alysseae Berteroa incana [ᴛᴜʀ boz delitere ᴇɴɢ hoary alyssum, false hoary madwort, hoary berteroa, hoary alison ʀᴜs серый икотник, седой икотник, серо-зелёный икотник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурӑ хыт курӑк şură xıt kurăk (Degtyaryov 2017) Alyssum alyssoides (Alyssum calycinum) [ᴛᴜʀ deliotu (Güner 2012) ᴇɴɢ pale madwort, yellow alyssum ʀᴜs бурачниковидный бурачок, чашечный бурачок] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Alyssum turkestanicum (Alyssum desertorum, Alyssum turkestanicum var. desertorum) [ᴛᴜʀ dumanotu (Güner 2012) ᴇɴɢ desert madwort ʀᴜs туркестанский бурачок, пустынный бурачок, степной бурачок] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Sapindales Sapindaceae Sapindaceae [ᴛᴜʀ akçaağaçgiller ᴇɴɢ soapberry family ʀᴜs сапиндовые] – Hippocastanoideae (Aceraceae + Hippocastanaceae) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Aceraceae [ᴛᴜʀ akçaağaçgiller ᴇɴɢ maple family ʀᴜs клёновые] – вӗрене йышӗ vĕrene yışĕ (Wikipedia) вӗрене йышшисем vĕrene yışşisem (Wikipedia) Acer [ᴛᴜʀ akçaağaç ᴇɴɢ maple ʀᴜs клён] – вӗрене vĕrene sɢ вӗренен vĕrenen ɢᴇɴ вӗрени vĕreni ᴛᴍʟ вӗренесем vĕrenesem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) 150 151 ᴛᴜʀ dallı28 akçaağaç ᴇɴɢ branchy maple ʀᴜs ветвистый клён – туратламас вӗрене turatlamas vĕrene () ᴛᴜʀ akçaağaç ormanı ᴇɴɢ maple forest ʀᴜs клённик, заросли клёна – вӗренелӗх vĕrenelĕx () вӗрене вӑрманӗ vĕrene vărmanĕ () ᴛᴜʀ akçaağaç suyu ᴇɴɢ maple sap ʀᴜs кленовик, кленовый сок – вӗрене сӗткенӗ vĕrene sĕtkenĕ () ᴛᴜʀ akçaağaç odunu ᴇɴɢ maple wood, maple firewood ʀᴜs кленовые дрова – вӗрене вутти vĕrene vutti () Acer campestre [ᴛᴜʀ ova akçaağacı ᴇɴɢ field maple ʀᴜs полевой клён, равнинный клён, неклен, паклен, подкленок, чернокленина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – уй вӗрени uy vĕreni (Wikipedia) Acer negundo [ᴛᴜʀ dişbudak akcaağacı, isfendan (Güner 2012) ᴇɴɢ box elder, boxelder maple, Manitoba maple, ash-leaved maple ʀᴜs ясенелистный клён, ясеневидный клён, американский клён, негундо] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Америка вӗрени Аmerika vĕreni (Degtyaryov 2017 Wikipedia) американ вӗрени amerikan vĕreni (Wikipedia) Acer platanoides [ᴛᴜʀ çınar akçaağacı ᴇɴɢ Norway maple ʀᴜs остролистный клён, платанолистный клён, платановидный клён] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗрене vĕrene (Degtyaryov 2017) шӗвӗр ҫулҫӑллӑ вӗрене şĕvĕr śulśăllă vĕrene (Wikipedia) Acer platanoides subsp. turkestanicum (Acer turkestanicum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs туркестанский клён] – Туркестан вӗрени Turkestan vĕreni (Wikipedia) Acer tataricum [ᴛᴜʀ Tatar akçaağacı ᴇɴɢ Tatar maple, Tatarian maple ʀᴜs татарский клён, неклён, черноклён] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тутар вӗрени tutar vĕreni (Degtyaryov 2017 Wikipedia) хура вӗрене xura vĕrene (Wikipedia) Acer tataricum subsp. ginnala (Acer ginnala) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Amur maple ʀᴜs клён гиннала, приречный клён] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – юханшыв вӗрени Yuxanşıv vĕreni (Wikipedia) Acer amplum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs широкий клён] – сарлака вӗрене sarlaka vĕrene (Wikipedia) Acer argutum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ pointed-leaf maple ʀᴜs острый клён, острозубчатый клён] – шӗвӗр вӗрене şĕvĕr vĕrene (Wikipedia) Acer caesium subsp. giraldii (Acer giraldii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Girald's maple ʀᴜs клён Жиральда] – Жиральд вӗрени Jiral'd vĕreni (Wikipedia) Acer campbellii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs клён Кэмпбелла] – Кэмпбелл вӗрени Kempbell vĕreni (Wikipedia) Acer campbellii subsp. sinense (Acer sinense) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs китайский клён] – Китай вӗрени Kitay vĕreni (Wikipedia) Acer campbellii subsp. wilsonii (Acer wilsonii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs клён Вильсона] – Вильсон вӗрени Vil'son vĕreni (Wikipedia) Türkçede var yok adlandırması ile az çok adlandırması aynı eklerle yapılabiliyor. Bunun için -sız/siz yokluk eki ile -lı/li varlık eki kullanılıyor. Hiç dalı olmayan bir ağaca dalsız dendiği gibi bu dalsız sıfatı aynı zamanda az dallı anlamında da kullanılır. Dalı olan bir ağaca verilen dallı sıfatı da aynı zamanda çok dalı olan anlamına da geliyor. Sözlük kalıbı olarak tanımlarsak : ...lı/li (1. ona sahip olan ya da onunla donatılan; 2. osu olan ya da çok/büyük olan), ...sız/siz (1. ona sahip olmayan ya da onunla donatılmayan; 2. osu hiç olmayan ya da az/küçük olan). Buradaki dallı örneğinde kalıbın ikinci anlamı kullanılmıştır. 28 151 152 Acer cappadocicum [ᴛᴜʀ beşparmak ağacı (Güner 2012) ᴇɴɢ Cappadocian maple ʀᴜs колхидский клён, каппадокийский клён] – Каппадоки вӗрени Kappadoki vĕreni (Wikipedia) Acer cappadocicum subsp. lobelii (Acer lobelii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Lobel's maple ʀᴜs клён Лобеля] – Лобель вӗрени Lobel' vĕreni (Wikipedia) Acer caudatum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ candle-shape maple ʀᴜs жёлтый клён] – сарӑ вӗрене sară vĕrene (Wikipedia) Acer caudatum subsp. ukurunduense (Acer ukurunduense) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs жёлтый клён, клёнберёза, укрунду] – сарӑ вӗрене sară vĕrene (Wikipedia) Acer davidii subsp. davidii (Acer davidii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Père David's maple ʀᴜs клён Давида] – Давид вӗрени David vĕreni (Wikipedia) Acer davidii subsp. grosseri (Acer grosseri, Acer hersii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Hers's maple ʀᴜs клён Хирса] – Хирс вӗрени Xirs vĕreni (Wikipedia) Acer diabolicum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ horned maple, devil maple ʀᴜs дьявольский клён] – шуйтан вӗрени şuytan vĕreni (Wikipedia) Acer grandidentatum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ bigtooth maple ʀᴜs крупнозубчатый клён] – шултра шӑллӑ вӗрене şultra şăllă vĕrene < шултра şultra ~ шолтра şoltra sɢ шултран şoltran ɢᴇɴ шултри şultri ᴛᴍʟ шултрасем şultrasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ iri, büyük ᴇɴɢ large, great, big ʀᴜs крупный, большой; крупное” (Wikipedia) Acer griseum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ paperbark maple, blood-bark maple ʀᴜs серый клён] – синкер вӗрене sinker vĕrene (Wikipedia) Acer heldreichii [ᴛᴜʀ Balkan akçaağacı ᴇɴɢ Balkan maple, Greek maple, Heldreich's maple, mountain maple ʀᴜs клён Хельдрейха] – Хельдрейх вӗрени Xel'dreyx vĕreni (Wikipedia) Acer heldreichii subsp. trautvetteri (Acer trautvetteri) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs клён Траутветтера] – Траутветтер вӗрени Trautvetter vĕreni (Wikipedia) Acer henryi [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs клён Генри] – Генри вӗрени Genri vĕreni (Wikipedia) Acer hyrcanum [ᴛᴜʀ taraklık ağacı (Güner 2012) ᴇɴɢ Balkan maple ʀᴜs гирканский клён] – Гиркан вӗрени Girkan vĕreni (Wikipedia) Acer japonicum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Amur maple, downy Japanese-maple, fullmoon maple ʀᴜs японский клён] – Япун вӗрени Yapun vĕreni (Wikipedia) Acer laevigatum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ smooth maple, Nepal maple ʀᴜs гладкий клён] – яка вӗрене yaka vĕrene (Wikipedia) Acer laurinum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лавровый клён] – лавр вӗрени lavr vĕreni (Wikipedia) Acer leucoderme [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ chalk maple, whitebark maple, pale-bark maple, sugar maple ʀᴜs белокорый клён] – шур хупӑллӑ вӗрене şur xupăllă vĕrene (Wikipedia) Acer macrophyllum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ bigleaf maple, Oregon maple ʀᴜs крупнолистный клён] – шултра ҫулҫӑллӑ вӗрене şultra śulśăllă vĕrene < шултра şultra ~ шолтра şoltra sɢ шултран şoltran ɢᴇɴ шултри şultri ᴛᴍʟ шултрасем şultrasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ iri, büyük ᴇɴɢ large, great, big ʀᴜs крупный, большой; крупное” (Wikipedia) Acer mandshuricum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Manchurian maple ʀᴜs маньчжурский клён] – Маньчжур вӗрени Man'çjur vĕreni (Wikipedia) 152 153 Acer miyabei [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Miyabe's maple, Miyabe maple ʀᴜs клён Миябе] – Миябе вӗрени Miyabe vĕreni (Wikipedia) Acer nigrum [ᴛᴜʀ kara akçaağaç ᴇɴɢ black maple ʀᴜs чёрный клён] – хура вӗрене xura vĕrene (Wikipedia) Acer oblongum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Himalayan maple, evergreen maple, Kashmir maple ʀᴜs продолговатый клён] – тӑрӑхла вӗрене tărăxla vĕrene (Wikipedia) Acer obtusifolium (Acer syriacum) [ᴛᴜʀ Şark akçaağacı ᴇɴɢ Syrian maple ʀᴜs сирийский клён] – Сири вӗрени Siri vĕreni (Wikipedia) Acer oliverianum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Oliver's maple, Oliver maple ʀᴜs клён Оливера] – Оливер вӗрени Oliver vĕreni (Wikipedia) Acer opalus [ᴛᴜʀ İtalyan akçaağacı ᴇɴɢ Italian maple ʀᴜs итальянский клён] – Итал вӗрени İtal vĕreni (Wikipedia) Acer pectinatum subsp. forrestii (Acer forrestii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs клён Форреста] – Форрест вӗрени Forrest vĕreni (Wikipedia) Acer pectinatum subsp. maximowiczii (Acer maximowiczii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs клён Максимовича] – Максимович вӗрени Maksimoviç vĕreni (Wikipedia) Acer pensylvanicum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ striped maple, moosewood, moose maple, goosefoot maple ʀᴜs пенсильванский клён] – Пенсильвани вӗрени Pensil'vani vĕreni (Wikipedia), йӑрӑмлӑ вӗрени yărămlă vĕreni (Wikipedia) Acer pictum subsp. mono (Acer mono) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ painted maple, mono maple ʀᴜs мелколистный клён, клён моно] – вӗт ҫулҫӑллӑ вӗрене vĕt śulśăllă vĕrene (Wikipedia) Acer pseudoplatanus [ᴛᴜʀ dağ akçaağacı ᴇɴɢ sycamore, sycamore maple ʀᴜs белый клён, ложноплатановый клён, псевдоплатановый клён, немецкий клён, явор] – шурӑ вӗрене şura vĕrene (Wikipedia) Acer pycnanthum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Japanese red maple ʀᴜs клён Хананоки] – Хананок вӗрени Xananok vĕreni (Wikipedia) Acer ×rotundilobum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs круглолистный клён] – ҫавра ҫулҫӑллӑ вӗрене śavra śulśăllă vĕrene (Wikipedia) Acer rubrum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ red maple, swamp maple, water maple, soft maple ʀᴜs красный клён] – хӗрлӗ вӗрене xĕrlĕ vĕrene (Wikipedia) Acer saccharinum [ᴛᴜʀ gümüş akçaağaç ᴇɴɢ silver maple, creek maple, silverleaf maple, soft maple, large maple, water maple, swamp maple, white maple ʀᴜs серебристый клён] – кӗмӗл вӗрене kĕmĕl vĕrene (Wikipedia) пылак вӗрени pılak vĕreni (Wikipedia) Acer saccharum [ᴛᴜʀ şeker akçaağacı ᴇɴɢ sugar maple ʀᴜs сахарный клён] – пылак вӗрени pılak vĕreni (Wikipedia) Acer saccharum subsp. skutchii (Acer skutchii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ cloud forest sugar maple, Guatemalan maple, Mexican sugar maple, Skutch maple ʀᴜs гватемальский клён] – Гватемала вӗрени Gvatemala vĕreni (Wikipedia) Acer sempervirens [ᴛᴜʀ keleve (Güner 2012) ᴇɴɢ Cretan maple ʀᴜs критский клён] – Крит вӗрени Krit vĕreni (Wikipedia) 153 154 Acer shirasawanum [ᴛᴜʀ dolunay akçaağacı ᴇɴɢ Shirasawa maple, fullmoon maple ʀᴜs Ширасавы клён] – Ширасаван вӗрени Şirasavan vĕreni (Wikipedia) Acer sieboldianum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Siebold's maple ʀᴜs клён Зибольда] – Зибольд вӗрени Zibol'd vĕreni (Wikipedia) Acer spicatum [ᴛᴜʀ başaklı akçaağaç ᴇɴɢ mountain maple, dwarf maple, moose maple, white maple ʀᴜs колосистый клён] – пучах вӗрени puçax vĕreni (Wikipedia) Acer sterculiaceum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Franchet’s maple, Himalayan maple ʀᴜs клён Франше] – Франше вӗрени Franşe vĕreni (Wikipedia) Acer tegmentosum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Manchurian striped maple ʀᴜs зеленокорый клён] – симӗс хупӑллӑ вӗрене simĕs xupăllă vĕrene (Wikipedia) Acer triflorum [ᴛᴜʀ üççiçekli akçaağaç ᴇɴɢ three-flowered maple ʀᴜs трёхцветковый клён] – виҫ чечеклӗ вӗрене viś çeçeklĕ vĕrene (Wikipedia) Acer truncatum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Shantung maple, Shandong maple, purpleblow maple ʀᴜs усечённый клён] – касӑнчӑк вӗрене kasănçăk vĕrene (Wikipedia) Acer tschonoskii [ᴛᴜʀ kelebek akçaağacı ᴇɴɢ butterfly maple, Tschonoski's maple ʀᴜs клён Чоносуке] – Чоносуке вӗрени Çonosuke vĕreni (Wikipedia) Aesculus hippocastanum [ᴛᴜʀ atkestanesi ᴇɴɢ horse chestnut, horse-chestnut, European horsechestnut, buckeye, conker tree, Spanish chestnut ʀᴜs обыкновенный конский каштан, обыкновенный жёлудник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Anacardiaceae Anacardiaceae [ᴛᴜʀ menengiçgiller ᴇɴɢ cashew family, sumac family ʀᴜs анакрдиевые, сумаховые] – анакардий йышӗ anakardiy yışĕ (Wikipedia) Pistacia vera [ᴛᴜʀ fıstık, antepfıstığı ᴇɴɢ pistachio ʀᴜs фисташка] – фисташка fistaşka < Russian фиста́шка () ᴛᴜʀ fıstık ağacı ᴇɴɢ pistacio tree ʀᴜs фисташковое дерево – фисташка йывӑҫӗ fistaşka yıvăśĕ () Schinus spp. ↓ [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs прочие перцы] – ытти пӑрӑҫсем ıttı părăśsem (Wikipedia) Schinus molle & terebinthifolius berries [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ pink peppercorn ʀᴜs розовый перец] – кӗлчечек пӑрӑҫӗ kĕlçeçek părăśĕ (Wikipedia) Schinus molle [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Peruvian pepper, American pepper, false pepper ʀᴜs мягкий шинус, перец перуанский] – перуан пӑрӑҫӗ peruan părăśĕ (Wikipedia) Schinus terebinthifolius [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Brazilian peppertree, rose pepper, broadleaved pepper tree ʀᴜs фисташколистный шинус, бразильский перец] – Бразил пӑрӑҫӗ Brazil părăśĕ (Wikipedia) Rutaceae Rutaceae [ᴛᴜʀ sedefotugiller ᴇɴɢ rue family, citrus family ʀᴜs рутовые] – Zanthoxyloideae Zanthoxylum bungeanum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs японский перец, зантоксилум Бунге] – япун пӑрӑҫӗ yapun părăśĕ (Wikipedia) 154 155 Zanthoxylum bungeanum & armatum [ᴛᴜʀ Sıçuan biberi ᴇɴɢ Sichuan pepper ʀᴜs сычуаньский перец] – Сычуань пӑрӑҫӗ Sıçuan' părăśĕ (Wikipedia) Aurantioideae Citreae [ᴛᴜʀ turunçgiller ᴇɴɢ citrine ʀᴜs цитрусовые] – цитрус йышшисем tsitrus yışşisem () ᴛᴜʀ turunçgiller ᴇɴɢ citrine fruits ʀᴜs плоды цитрусовых – цитрус ҫимӗҫӗсем tsitrus śimĕśĕsem () Citrus [ᴛᴜʀ turunçgil, narenciye ᴇɴɢ citrine ʀᴜs цитрус] – цитрус tsitrus sɢ ɢᴇɴ ᴛᴍʟ цитруссем tsitrussem ᴘʟ < Russian ци́трус () Citrus ×aurantium [ᴛᴜʀ turunç ᴇɴɢ Bitter orange, Seville orange, Valencia orange), sour orange, bigarade orange, marmalade orange ʀᴜs померанец] – померанец pomeranets < Russian помера́нец () Citrus limon [ᴛᴜʀ limon ᴇɴɢ lemon ʀᴜs лимон] – лимон limon < Russian лимо́н () Citrus paradisi [ᴛᴜʀ greyfurt ᴇɴɢ grapefruit ʀᴜs грейпфрут] – грейпфрут greypfrut < Russian грейпфру́т () Citrus reticulata [ᴛᴜʀ mandalina ᴇɴɢ mandarin ʀᴜs мандарин] – мандарин mandarin < Russian мандари́н () Citrus ×sinensis [ᴛᴜʀ portakal ᴇɴɢ orange ʀᴜs апельсин] – апельсин apel'sin < Russian апельси́н () Santalales Santalaceae Santalaceae [ᴛᴜʀ güvelekgiller ᴇɴɢ sandalwood family ʀᴜs санталовые] – сантал йышӗ santal yışĕ (Wikipedia) Thesium ebracteatum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бесприцветничковый ленец, бесприцветниковый ленец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ленец lenets (Degtyaryov 2017) Thesium ramosum (Thesium arvense) [ᴛᴜʀ tezgüvelek (Güner 2012) ᴇɴɢ field thesium ʀᴜs полевой ленец, ветвистый ленец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Thesium refractum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs преломлённый ленец, преломляющий ленец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Caryophyllales Caryophyllales [ᴛᴜʀ karanfiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гвоздичноцветные] – тикӗт курӑк чечеклисем tikĕt kurăk çiçeklisem (Wikipedia) Plumbaginaceae Plumbaginaceae [ᴛᴜʀ kardikenigiller ᴇɴɢ leadwort family, plumbago family ʀᴜs свинчатковые, плюмбаговые] – Polygonaceae Polygonaceae [ᴛᴜʀ madımakgiller ᴇɴɢ knotweed family, buckwheat family ʀᴜs гречишные, гречиховые, спорышевые] – хура тулӑ йышӗ xura tulă yışĕ (Wikipedia) хура тулӑ йышшисем xura tulă yışşisem (Wikipedia) 155 156 Persicaria [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ knotweed, smartweed ʀᴜs горец] – кӑвакал туни kăvakal tuni (Degtyaryov 2017) Persicaria amphibia (Polygonum amphibium) [ᴛᴜʀ yerdeğiştiren ᴇɴɢ longroot smartweed, water knotweed, water smartweed, amphibious bistort ʀᴜs земноводный горец, водяная гречиха] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шыв хӗрринчи кӑвакал туни şıv xĕrrinçi kăvakal tuni (Degtyaryov 2017) Persicaria ×brauniana (P. maculata × P. minor) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs горец Брауна] Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Persicaria hydropiper (Polygonum hydropiper) [ᴛᴜʀ su biberi ᴇɴɢ water pepper, marshpepper knotweed, tade ʀᴜs перечный горец, водяной перец, горлец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шыв пӑрӑҫӗ şıv părăśĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) хӑва курӑкӗ xăva kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Persicaria lapathifolia (Polygonum lapathifolium, Polygonum nodosum) [ᴛᴜʀ tirşon ᴇɴɢ pale persicaria, pale smartweed, curlytop knotweed, willow weed ʀᴜs развесистый горец, щавелелистный горец, щавелелистная персикария, узловатый горец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗвӗллӗ кӑвакал туни tĕvĕllĕ kăvakal tuni (Degtyaryov 2017) Persicaria lapathifolia subsp. lapathifolia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – sʏɴ Persicaria lapathifolia subsp. hypanica (Persicaria hypanica) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бужский горец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp sʏɴ Persicaria lapathifolia var. tomentosa (Persicaria tomentosa, Polygonum tomentosum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs паутинистый горец, войлочнолистный горец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Persicaria lapathifolia subsp. brittingeri (Persicaria brittingeri, Polygonum lapathifolium var. prostratum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs горец Бриттингера] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Persicaria lapathifolia subsp. linicola (Persicaria linicola, Polygonum linicola) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs льняной горец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Persicaria lapathifolia subsp. pallida (Persicaria lapathifolia var. scabra, Persicaria scabra, Polygonum scabrum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs шероховатый горец, войлочный горец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – лапсӑркка кӑвакал туни lapsărkka kăvakal tuni (Degtyaryov 2017) Persicaria maculosa (Persicaria maculata, Polygonum maculatum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пятнистый горец, почечуйный горец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Persicaria minor (Polygonum minus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ small water-pepper, small smartweed, pygmy smartweed, spotted lady's thumb ʀᴜs малый горец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗтӗ кӑвакал туни vĕtĕ kăvakal tuni (Degtyaryov 2017) Persicaria mitis (Persicaria hydropiper subsp. mitis, Polygonum mite) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ tasteless water-pepper ʀᴜs мягкий горец, мягкая гречиха,, мягкая персикария] – ҫемҫе кӑвакал туни śemśe kăvakal tuni (Degtyaryov 2017) Bistorta officinalis (Persicaria bistorta, Polygonum bistorta, Bistorta major) [ᴛᴜʀ çimen eveleği (Güner 2012) ᴇɴɢ bistort, common bistort, European bistort, meadow bistort, snakeroot, snake-root, snakeweed, Easter-ledges ʀᴜs большой змеевик, лекарственный змеевик, змеиный горец, змеиный корень, раковые шейки, горлец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӗлен тымарӗ śĕlen tımarĕ (Degtyaryov 2017) чӗкре курӑк çĕkre kurăk (Wikipedia) Bistorta vivipara (Persicaria vivipara, Polygonum viviparum) [ᴛᴜʀ dağlık eveliği ᴇɴɢ alpine bistort ʀᴜs живородящий змеевик, живородящий горец, живородящий горлец, живородящая гречиха, 156 157 живородящая гречишка, макаршиные коренья, сердечный корень, чагич (корни этого растения употребляют в пищу)] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Koenigia alpina (Aconogonon alpinum, Polygonum alpinum) [ᴛᴜʀ elayaz (Güner 2012) ᴇɴɢ alpine knotweed ʀᴜs альпийский таран] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Альп кӑвакал туни Al'p kăvakal tuni (Wikipedia) Koenigia weyrichii (Aconogonon weyrichii, Polygonum weyrichii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs таран Вейриха, горец Вейриха] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Koenigia amgensis (Aconogonon amgense, Polygonum amgense) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs амгинский таран] – Амга кӑвакал туни Amga kăvakal tuni (Wikipedia) Амга таранӗ Amga taranĕ (Wikipedia) Fagopyrum esculentum [ᴛᴜʀ karabuğday ᴇɴɢ common buckwheat ʀᴜs посевная гречиха, съедобная гречиха, обыкновенная гречиха] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хуратул xuratul (Degtyaryov 2017) хура тулӑ xura tulă () хора толӑ xura tolă () акакан хура тул akakan xura tul (Wikipedia) акмалли хура тул akmalli xura tul (Wikipedia) ахаль хура тулӑ axal' xura tulă (Wikipedia) ахаль хура тул axal' xura tul (Wikipedia) ᴛᴜʀ karabuğday (kabuğu çıkarılıp yenir duruma gelmiş) ᴇɴɢ buckwheat (unhusked) ʀᴜs гречка, греча (крупа из гречихи посевной, а также каша из этой крупы) – ᴛᴜʀ kabuğu çıkarılmamış ekilebilir karabuğday ᴇɴɢ ʀᴜs живородная гречишка (растение) – Fagopyrum tataricum [ᴛᴜʀ Tatar karabuğdayı ᴇɴɢ Tartary buckwheat, Tatar buckwheat, green buckwheat, bitter buckwheat ʀᴜs татарская гречиха, полукустарниковая гречиха, сибирская гречиха, карлык] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хир хуратулӗ xir xuratulĕ “ᴛᴜʀ kır karabuğdayı ᴇɴɢ buckwheat of field ʀᴜs гречиха поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” ( Degtyaryov 2017) тутар хура тулӗ tutar xura tulĕ (Wikipedia) Rumex [ᴛᴜʀ labada, efelik ᴇɴɢ sorrel, dock ʀᴜs щавель] – кӑшкар kăşkar sɢ кӑшкарӑн kăşkarăn ɢᴇɴ кӑшкарӗ kăşkarĕ ᴛᴍʟ кӑшкарсем kăşkarsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kasket kuşağı; düğün tacı; iplik makarası ᴇɴɢ capband; wedding croen, bobbin ʀᴜs околыш, околыш фуражки; венчальный венец; вьюшка для навивки ниток; обечка вокруг жёрнова” () Rumex acetosa (Acetosa pratensis) [ᴛᴜʀ kişlek (Güner 2012) ᴇɴɢ common sorrel, garden sorrel, sorrel, spinach dock ʀᴜs кислый щавель, сьедобный щавель, обыкновенный щавель, щавель, луговой щавель, кислушка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӳҫ кӑшкар yüś kăşkar (Degtyaryov 2017) йӳҫӗ кӑшкар yüśĕ kăşkar () ҫын кӑшкарӗ śın kăşkarĕ (Degtyaryov 2017) чӑн кӑшкар çăn kăşkar () тӑвар кӑшкарӗ tăvar kăşkarĕ () тӑварлӑ кӑшкар tăvarlă kăşkar () кӑмӑслӑх kămăslăx () кӑшкар kăşkar sɢ кӑшкарӑн kăşkarăn ɢᴇɴ кӑшкарӗ kăşkarĕ ᴛᴍʟ кӑшкарсем kăşkarsem ᴘʟ () кӑшкар ути kăşkar uti () кӑшкар ути кӗпҫи kăşkar uti kĕpśi () кӑшкар кӗпҫи kăşkar kĕpśi < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” () кӑш ути kăş uti () шапшӑ ути şapşă uti () шапшӑ вути şapşă vuti () Rumex acetosella (Acetosella vulgaris) [ᴛᴜʀ kuzukulağı ᴇɴɢ red sorrel, sheep's sorrel, field sorrel, sour weed ʀᴜs воробьиный щавель, обыкновенный щавелёк, щавелёк, заячий щавель, малый щавель] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗт кӑшкар ути vĕt kăşkar uti (Degtyaryov 2017) Rumex aquaticus [ᴛᴜʀ su labadası ᴇɴɢ western dock, Scottish dock, western dock ʀᴜs водный щавель, водный щавельник, водяной щавель] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх кӑшкар ути şurlăx kăşkar uti (Degtyaryov 2017) шыв кӑшкарӗ şıv kăşkarĕ () 157 158 Rumex confertus [ᴛᴜʀ atkulağı ᴇɴɢ Asiatic dock, mossy sorrel, horse sorrel, Russian dock ʀᴜs конский щавель, конский щавельник, конская кислица, конёвый щавель, конятник, коневник, густой щавель, густой щавельник, лягушачья кислица, грыжная огнёвка, авелук] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ут кӑшкар ut kăşkar (Degtyaryov 2017 Wikipedia) уткӑшкар utkăşkar (Wikipedia) ут кӑшкарӗ ut kăşkarĕ () ут кӑшкар ути ut kăşkar uti () ут курăк ut kurăk (Wikipedia) ут курӑкӗ ut kurăkĕ () ут хӳри ut xüri () лаша кӑшкар laşa kăşkar () лаша кӑшкар ути laşa kăşkar uti () лаша кӑшкар ути кӗпҫи laşa kăşkar uti kĕpśi () соя кӑшкар вути soya kăşkar vuti () кӑшкар kăşkar sɢ кӑшкарӑн kăşkarăn ɢᴇɴ кӑшкарӗ kăşkarĕ ᴛᴍʟ кӑшкарсем kăşkarsem ᴘʟ () тике хӳри tike xüri () Rumex crispus [ᴛᴜʀ lapuşa (Güner 2012) ᴇɴɢ curly dock, curled dock, yellow dock ʀᴜs курчавый щавель, курчавый щавельник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑтра ҫулҫӑллӑ ут кӑшкар kătra śulśăllă ut kăşkar (Degtyaryov 2017) Rumex hydrolapathum [ᴛᴜʀ adam eveleği (Güner 2012) ᴇɴɢ great water dock, water dock, giant water dock ʀᴜs прибрежный щавель, прибрежный щавельник, большой щавель, воднощавелевый щавель, прибрежно-водный щавель] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шыв кӑшкар ути şıv kăşkar uti (Degtyaryov 2017) Rumex maritimus [ᴛᴜʀ kum eveleği ᴇɴɢ golden dock, bristle dock, seashore dock ʀᴜs приморский щавель, морский щавель, морской щавельник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тинӗс кӑшкар ути tinĕs kăşkar uti (Degtyaryov 2017) Rumex obtusifolius [ᴛᴜʀ kökükızıl (Güner 2012) ᴇɴɢ bitter dock, broad-leaved dock, bluntleaf dock, dock leaf, butter dock ʀᴜs туполистный щавель, туполистный щавельник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пуклак ҫулҫӑллӑ кӑшкар ути puklak śulśăllă kăşkar uti (Degtyaryov 2017) sʏɴ Rumex sylvestris (Rumex obtusifolius subsp. sylvestris) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лесной щавельник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Rumex pseudonatronatus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ field dock, Finnish dock ʀᴜs ложносолончаковый щавель, ложносолончаковый щавельник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Rumex rossicus (Rumex maritimus subsp. rossicus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Russian dock ʀᴜs русский щавель] – вырӑс ут кӑшкарӗ vırăs ut kăşkarĕ () Rumex stenophyllus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ narrow-leaf dock ʀᴜs узколистный щавель, узколистный щавельник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ансӑр ҫулҫӑллӑ кӑшкар ути ansăr śulśăllă kăşkar uti (Degtyaryov 2017) Rumex thyrsiflorus (Acetosa thyrsiflora) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ compact dock, thyrse sorrel ʀᴜs пирамидальный щавель] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Rumex ucranicus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs украинский щавель, украинский щавельник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Украина кӑшкар ути Ukraina kăşkar uti (Degtyaryov 2017) Rheum rhabarbarum [ᴛᴜʀ ravent ᴇɴɢ garden rhubarb ʀᴜs волнистый ревень, волокнистый ревень] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Reynoutria japonica (Fallopia japonica, Polygonum cuspidatum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Asian knotweed, Japanese knotweed ʀᴜs японская рейнутрия] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Fallopia convolvulus (Polygonum convolvulus) [ᴛᴜʀ karabuğday sarmaşığı, yayılgan (Güner 2012) ᴇɴɢ black-bindweed, wild buckwheat, bear-bind, bind-corn, climbing bindweed, climbing buckwheat, cornbind, corn bindweed, devil's tether ʀᴜs вьюнковый горец, вьюнковая гречишка, вьюнковая повитель, вьюнковая фаллопия] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗрӗнчӗк ути tĕrĕnçĕk uti (Degtyaryov 2017 Wikipedia) 158 159 Fallopia dumetorum (Polygonum dumetorum) [ᴛᴜʀ çiyanotu (Güner 2012) ᴇɴɢ climbing false buckwheat ʀᴜs кустарниковый горец, кустарниковая гречишка, кустарниковая фаллопия, призаборный горец, призаборная гречишка, призаборная повитель, подзаборная фаллопия] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – явӑнакан кӑвакал туни yavănakan kăvakal tuni (Degtyaryov 2017) Polygonum arenarium [ᴛᴜʀ yer madımağı (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs песчаный спорыш, песчаный горец, песчаный горлец, свинуха] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp sʏɴ Polygonum pseudoarenarium (Polygonum junceum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ложнопесчаный спорыш] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Polygonum arenastrum (Polygonum aviculare subsp. aequale, Polygonum aviculare subsp. microspermum) [ᴛᴜʀ bezmeceotu (Güner 2012) ᴇɴɢ equal-leaved knotgrass, common knotweed, prostrate knotweed, mat grass, oval-leaf knotweed, stone grass, wiregrass, door weed ʀᴜs обыкновенный спорыш, полевой горец, гречишка песчаная, лежачий горец, лежачий спорыш, простёртый спорыш] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Polygonum aviculare (Polygonum heterophyllum) [ᴛᴜʀ köyotu (Güner 2012) ᴇɴɢ common knotgrass, prostrate knotweed, birdweed, pigweed, lowgrass ʀᴜs птичий горец, птичий спорыш, птичья гречиха, птичья гречишка, спорыш, гусиная трава, трава-мурава, травка-муравка] – сысна курӑкӗ sısna kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) ҫул курӑкӗ śul kurăkĕ () чӗмчӗм курӑкӗ çĕmçĕm kurăkĕ () Polygonum aviculare subsp. aviculare (Polygonum aviculare, Polygonum heterophyllum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs разнолистный горец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗрлӗ ҫулҫӑллӑ кăвакал туни tĕrlĕ śulsăllă kăvakal tuni (Wikipedia) sʏɴ Polygonum monspeliense (Polygonum ×monspeliense; P. aviculare × P. arenastrum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs монпелийский спорыш] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Polygonum aviculare subsp. boreale (Polygonum boreale) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ northern knotweed ʀᴜs северный горец, северный спорыш, слаболистный горец] – ҫурҫӗр сысна курӑкӗ śurśĕr sısna kurăkĕ (Wikipedia) ҫурҫӗр кӑвакал туни śurśĕr kăvakal tuni (Wikipedia) Polygonum aviculare subsp. neglectum (Polygonum neglectum, Polygonum procumbes) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs незамеченный спорыш] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Polygonum aviculare subsp. rurivagum (Polygonum rurivagum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ cornfield knotgrass ʀᴜs сельский спорыш] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Polygonum patulum (Polygonum bellardii var. patulum) [ᴛᴜʀ atmercimeleği (Güner 2012) ᴇɴɢ tree hogweed ʀᴜs отклоненный спорыш] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Polygonum argyrocoleum (Polygonum argyrocoleon) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ silver-sheath knotweed, Persian knotweed ʀᴜs серебристый спорыш, серебристая гречиха] – кӗмӗл кӑвакал туни kĕmĕl kăvakal tuni (Wikipedia) Polygonum douglasii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Douglas' knotweed ʀᴜs горец Дугласа] – Дуглас кӑвакал туни Duglas kăvakal tuni (Wikipedia) Droseraceae Droseraceae [ᴛᴜʀ böcekkapangiller ᴇɴɢ sundew ʀᴜs росянковые] – сывлӑм курӑк йышӗ kurăk yışĕ (Wikipedia) Drosera [ᴛᴜʀ böcekkapan ᴇɴɢ sundew family ʀᴜs росянка] – сывлӑм курӑкӗ sıvlăm kurăkĕ (Degtyaryov 2017) 159 160 Drosera anglica (Drosera longifolia) [ᴛᴜʀ uzun böcekkapan (Güner 2012) ᴇɴɢ English sundew, great sundew ʀᴜs английская росянка, длиннолистная росянка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑрӑм ҫулҫӑллӑ сывлӑм курӑкӗ vărăm śulśăllă sıvlăm kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Англи сывлӑм курӑкӗ Angli sıvlăm kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Drosera rotundifolia [ᴛᴜʀ güneşgülü (Güner 2012) ᴇɴɢ round-leaved sundew, common sundew ʀᴜs круглолистная росянка, росичка, росички, росица, солнечная роса, Божья роса, царёвы очи, любимая трава, мухоловка, манна-трава, мохар, польчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫаврака ҫулҫӑллӑ сывлӑм курӑкӗ śavraka śulśăllă sıvlăm kurăkĕ (Degtyaryov 2017) ҫавра ҫулҫӑллӑ сывлӑм курӑкӗ śavra śulśăllă sıvlăm kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Nepenthaceae Nepenthaceae [ᴛᴜʀ suibriğigiller ᴇɴɢ pitcher plant family ʀᴜs непентовые] – непентес йышшисем nepentes yışşisem (Wikipedia) Nepenthes [ᴛᴜʀ suibriği ᴇɴɢ tropical pitcher plant, monkey cup ʀᴜs непентес, кувшиночник] – непентес nepentes sɢ непентесӗн nepentesĕn ɢᴇɴ непентесӗ nepentesĕ ᴛᴍʟ непентессем nepentessem ᴘʟ < Russian непе́нтес (Wikipedia) Nepenthes attenboroughii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Attenborough's pitcher plant ʀᴜs непентес Аттенборо] – Аттенборо непентесӗ Attenboro nepentesĕ (Wikipedia) Nepenthes rajah [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs непентес Раджа] – Раджа непентесӗ Raca nepentesĕ (Wikipedia) Nepenthes sibuyanensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сибуянский непентес] – Сибуян непентесӗ Sibuyan nepentesĕ (Wikipedia) Tamaricaceae Tamaricaceae [ᴛᴜʀ ılgıngiller ᴇɴɢ tamarisk family ʀᴜs гребенщиковые, тамарисковые] – Myricaria bracteata (Myricaria alopecuroides) [ᴛᴜʀ ılgıncık ᴇɴɢ Kasmir false tamarisk ʀᴜs лисохвостная мирикария, прицветниковая мирикария, золотистая мирикария] – Tamarix [ᴛᴜʀ ılgın ᴇɴɢ tamarisk, salt cedar ʀᴜs гребенщик, гребенчук, тамарикс, тамариск, божье дерево, бисерник, жидовильник, астраханская сирень, дженгил, жынгыл] – Caryophyllaceae Caryophyllaceae [ᴛᴜʀ karanfilgiller ᴇɴɢ pink family, carnation family ʀᴜs гвоздичные, гвоздиковые] – тикӗт курӑк йышӗ tikĕt kurăk yışĕ (Wikipedia) тупалак йышшисем tupalak yışşisem (Wikipedia) Paronychioideae Paronychioideae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – sʏɴ Illecebraceae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кудрявковые] – Paronychioideae Polycarpaeae Spergula arvensis (Spergula arvensis var. vulgaris, Spergula vulgaris) [ᴛᴜʀ tarla kişnişi ᴇɴɢ corn spurry, spurrey, stickwort, starwort ʀᴜs полевая торица, пашенная торица, обыкновенная торица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шултра пукра şultra pukra < шултра şultra ~ шолтра şoltra sɢ шултран şoltran ɢᴇɴ шултри şultri ᴛᴍʟ шултрасем şultrasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ iri, büyük ᴇɴɢ large, great, big ʀᴜs крупный, большой; крупное” (Degtyaryov 2017) sʏɴ Spergula arvensis var. sativa (Spergula sativa) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs посевная торица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 160 161 Spergula maxima (Spergula linicola, Spergula arvensis subsp. linicola) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ giant corn spurry ʀᴜs льняная торица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӗтӗн пукри yĕtĕn pukri (Degtyaryov 2017) Spergularia rubra [ᴛᴜʀ remilotu ᴇɴɢ red sandspurry, red sand-spurrey ʀᴜs красный торичник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Paronychioideae Paronychieae Herniaria [ᴛᴜʀ atyaran (Güner 2012) ᴇɴɢ rupturewort ʀᴜs грыжник] – пӳсӗр курӑкӗ püsĕr kurăkĕ “ᴛᴜʀ fıtık otu ᴇɴɢ herb of hernia ʀᴜs трава грыжи” < пӳсӗр püsĕr sɢ пӳсӗрӗн püsĕrĕn ɢᴇɴ пӳсӗрӗ püsĕrĕ ᴛᴍʟ пӳсӗрсем püsĕrsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ fıtık ᴇɴɢ hernia ʀᴜs грыжа” < Russian calque гры́жник (Degtyaryov 2017) Herniaria glabra [ᴛᴜʀ atyaran (Güner 2012) ᴇɴɢ smooth rupturewort ʀᴜs гладкий грыжник, голый грыжник, грыжник, кильник, остудник, собачье мыло]– яка пӳсӗр курӑкӗ yaka püsĕr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Herniaria polygama (Herniaria odorata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs многобрачный грыжник, пахучий грыжник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑршлӑ пӳсӗр курӑкӗ şărşlă püsĕr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Alsinoideae Alsineae Stellaria [ᴛᴜʀ kuşotu ᴇɴɢ starwort, stitchwort, chickweed ʀᴜs звездчатка] – ҫӑлтӑр курӑкӗ śăltăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Stellaria alsine (Stellaria uliginosa) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ bog stitchwort ʀᴜs топяная звездчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Stellaria crassifolia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ fleshy starwort ʀᴜs толстолистная звездчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хулӑн ҫӑлтӑр куракӗ xulăn śăltăr kurakĕ (Degtyaryov 2017) хулӑн ҫулҫӑллӑ ҫӑлтӑр курӑкӗ xulăn śulśăllă śăltăr kurakĕ (Krasnaya Kniga 2019) Stellaria graminea [ᴛᴜʀ cücübarsağı (Güner 2012) ᴇɴɢ common starwort, grass-leaved stitchwort, lesser stitchwort and grass-like starwort ʀᴜs злаковая звездчатка, злаковидная звездчатка, злаколистная звездчатка, злачная звездчатка, пьяная трава] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӑлтӑр курӑкӗ śăltăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) лапчашка lapçaşka (Degtyaryov 2017) sʏɴ Stellaria subulata (Stellaria graminea var. hippoctona) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs шилолистная звездчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Stellaria longifolia (Stellaria diffusa) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ longleaf starwort ʀᴜs длиннолистная звездчатка, раскидистая звездчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑрам ҫулҫӑллӑ ҫӑлтӑр курӑкӗ văram śulśăllă śăltăr kurakĕ (Krasnaya Kniga 2019) Stellaria media (Alsine media) [ᴛᴜʀ ortaboy kuşotu, kuşotu (Güner 2012) ᴇɴɢ chickweed, common chickweed ʀᴜs средняя звездчатка, средняя мокрица, обыкновенная мокрица, мокрица, мокричник, мокрец, сердечная трава, канареечная трава, грыжник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ушах ҫӑлтӑр курӑкӗ uşax śăltăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) юмӑҫ курӑкӗ yumăś kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Stellaria nemorum (Hylebia nemorum) [ᴛᴜʀ civcivlik (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs дубравная звездчатка, мокричник дубравный, лесная звездчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – юманлӑх ҫӑлтӑр курӑкӗ yumanlăx śăltăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Stellaria palustris [ᴛᴜʀ Arap baklası (Güner 2012) ᴇɴɢ marsh stitchwort ʀᴜs болотная звездчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх ҫӑлтӑр курӑкӗ şurlăx śăltăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) 161 162 Rabelera holostea (Stellaria holostea) [ᴛᴜʀ urgancık (Güner 2012) ᴇɴɢ greater stitchwort, greater starwort, addersmeat, Easter-bell ʀᴜs ланцетовидная звездчатка, ланцетолистная звездчатка, жестколистная звездчатка, лесная звездчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫинҫе ҫулҫӑллӑ ҫӑлтӑр курӑкӗ śinśe śulśăllă śăltăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Myosoton aquaticum (Stellaria aquatica) [ᴛᴜʀ vergelotu (Güner 2012) ᴇɴɢ water chickweed, giant chickweed ʀᴜs водный мягковолосник, водяной мягковолосник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫемҫе тӗклӗ курӑк śemśe tĕklĕ kurăk (Degtyaryov 2017) Cerastium [ᴛᴜʀ boynuzotu (Güner 2012) ᴇɴɢ mouse-ear chickweed ʀᴜs ясколка] – ясколка yaskolka sɢ ясколкан yaskolkan ɢᴇɴ ясколки yaskolki ᴛᴍʟ ясколкасем yaskolkasem ᴘʟ < Russian яско́лка (Degtyaryov 2017) Cerastium arvense [ᴛᴜʀ tarla boynuzotu ᴇɴɢ field mouse-ear, field chickweed ʀᴜs полевая ясколка, луговая ясколка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хир ясколки xir yaskolki “ᴛᴜʀ kır boynuzotu ᴇɴɢ mouseear of field ʀᴜs ясколка поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” ( Degtyaryov 2017) Cerastium fontanum (Cerastium holosteoides, Cerastium caespitosum) [ᴛᴜʀ koru boynuzotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs обыкновенная ясколка, костенцовая ясколка, ключевая ясколка, дернистая ясколка, ланцетовидная ясколка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫерем курӑкӗ śerem kurăkĕ (Degtyaryov 2017) ҫерем ясколки śerem yaskolki (Degtyaryov 2017) sʏɴ Cerastium holosteoides subsp. vulgare (Cerastium fontanum var. vulgare) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs обыкновенная ясколка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp sʏɴ Cerastium holosteoides subsp. glandulosum (Cerastium fontanum var. glandulosum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs железистая ясколка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Sagina [ᴛᴜʀ saginotu (Güner 2012) ᴇɴɢ pearlwort ʀᴜs мшанка] – мӑк курӑк măk kurăk “ᴛᴜʀ yosun ot ᴇɴɢ moss herb ʀᴜs мох-трава” < мӑк măk sɢ мӑкӑн măkăn ɢᴇɴ мӑкӗ măkĕ ᴛᴍʟ мӑксем măksem ᴘʟ “ᴛᴜʀ yosun ᴇɴɢ moss ʀᴜs мох” (Degtyaryov 2017) Sagina nodosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ knotted pearlwort ʀᴜs узловатая мшанка] тӗвӗллӗ мӑк курӑк tĕvĕllĕ măk kurăk (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Sagina procumbens [ᴛᴜʀ saginotu (Güner 2012) ᴇɴɢ procumbent pearlwort, birdeye pearlwort, matted pearlwort ʀᴜs лежачая мшанка, мокрец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – выртакан мӑк курӑк vırtakan măk kurăk (Degtyaryov 2017) Moehringia [ᴛᴜʀ keleşot (Güner 2012) ᴇɴɢ sandwort ʀᴜs мёрингия] – меринги meringi sɢ мерингин meringin ɢᴇɴ мерингийӗ meringiyĕ ᴛᴍʟ мерингисем meringisem ᴘʟ < Russian мёрингия (Degtyaryov 2017) Moehringia lateriflora [ᴛᴜʀ yançiçekli keleşot ᴇɴɢ bluntleaf sandwort ʀᴜs бокоцветная мёрингия, бокоцветковая мёрингия] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – айӑк чечеклӗ меринги ayăk çeçeklĕ meringi (Degtyaryov 2017) Moehringia trinervia [ᴛᴜʀ keleşot (Güner 2012) ᴇɴɢ apetalous sandwort, three-nerved sandwort ʀᴜs трёхжилковая мёрингия, трёхнервная мёрингия] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – виҫ шӑнӑрлӑ меринги viś şănărlă meringi (Degtyaryov 2017) Eremogone [ᴛᴜʀ iğnekumotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пустынница] – Eremogone biebersteinii (Arenaria biebersteinii, Arenaria procera) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пустынница Биберштейна] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Биберштейн хӑйӑр курӑкӗ Binerşteyn xăyăr kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) 162 163 Eremogone longifolia (Arenaria longifolia) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs длиннолистная пустынница, длиннолистная песчанка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑрӑм ҫулҫӑллӑ хӑйӑр курӑкӗ vărăm śulśăllă xăyăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Eremogone micradenia (Arenaria micradenia, Arenaria graminifolia, Arenaria ucrainica) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мелкожелезистая пустынница, мелкожелезистая песчанка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Eremogone saxatilis (Arenaria saxatilis, Eremogone graminifolia, Arenaria graminifolia) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs скальная пустынница,скальная песчанка, песчанка злаколистная, песчанка узколистная] – хӑйӑр курӑкӗ xăyăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Arenaria [ᴛᴜʀ kumotu ᴇɴɢ sandwort ʀᴜs песчанка] – хӑйӑр курӑкӗ xăyăr kurăkĕ “ᴛᴜʀ kum otu ᴇɴɢ herb of sand ʀᴜs трава песка” < хӑйӑр xăyăr sɢ хӑйӑрӑн xăyărăn ɢᴇɴ хӑйӑрӗ xăyărĕ ᴛᴍʟ хӑйӑрсем xăyărsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kum ᴇɴɢ sand ʀᴜs песок” (Degtyaryov 2017) Arenaria serpyllifolia [ᴛᴜʀ tarla kumotu (Güner 2012) ᴇɴɢ thyme-leaf sandwort, thyme-leaved sandwort ʀᴜs тимьянолистная песчанка, чабрецолистная песчанка, чабрецелистная песчанка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – чапӑр хӑйӑр курӑкӗ çapăr xăyăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) sʏɴ Arenaria viscida (Arenaria serpyllifolia subsp. glutinosa) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs железистая песчанка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Alsinoideae Sclerantheae Scleranthus [ᴛᴜʀ kınavel (Güner 2012)29 ᴇɴɢ knawel ʀᴜs дивала] – Scleranthus annuus [ᴛᴜʀ kınavel (Güner 2012) ᴇɴɢ German-knotweed, knawel, annual knawel ʀᴜs однолетняя дивала] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Scleranthus polycarpos (Scleranthus annuus subsp. polycarpos) [ᴛᴜʀ kırk kınavel (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs многоплодная дивала] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Caryophylloideae Sileneae Agrostemma githago [ᴛᴜʀ karamuk, buğday karamuğu ᴇɴɢ common corn-cockle, corn-cockle, corncockle ʀᴜs обыкновенный куколь, посевной куколь, обыкновенная агростемма] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пукра pukra sɢ пукран pukran ɢᴇɴ пукри pukri ᴛᴍʟ пукрасем pukrasem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) пухра puxra () похра poxra () похро poxro () ᴛᴜʀ karamuk tohumları ᴇɴɢ corn-cockle seeds ʀᴜs зёрнышки куколя – пукра вӑрри pukra vărri () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пшеница засорена куколем – тулӑ пукрана тухнӑ tulă pukrana tuxnă () Viscaria vulgaris (Viscaria viscosa Asch., Silene viscaria, Lichnis viscaria, Steris viscaria) [ᴛᴜʀ gül nakıl (Güner 2012) ᴇɴɢ sticky catchfly, clammy campion ʀᴜs клейкая смолка, клейкая смолёвка, обыкновенная смолка, обыкновенный лихнис, липкая смолка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сӑмала курӑкӗ sămala kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Türkçeyi masabaşında katletmenin bir yolu: kınavel (Güner 2012) < İngilizce knawel < Almanca Knäuel. Abdullah Gül'ün himayesinde yapıldı bunlar. Yetkin olmayanlara yetki verirseniz, yeter deriz yitersiniz. Türkçeye en büyük zararı verenler her zaman okumuş takımdan çıkar. Bitkileri Türkçeleştirirken İngilizceden aparmak da neyin nesi? Bunu yapanlar okumuş da kitap yazmış olan aydın kesim. Küçümsedikleri cahil halk kadar Türkçeye sahip çıkamıyorlar. Bir asır önce okumuş Osmanlı bilim takımı Türkçe terimleri Arapça köklerle türetmişlerdi (bkz. Eskiyazı Türkçe Kimya Sözlüğü), şimdi de Frenkçeye sığınıyorlar. Kavuklar değişse de kafalarda değişen hiç bir şey yok. 29 163 164 Silene [ᴛᴜʀ nakıl (Güner 2012) ᴇɴɢ catchfly ʀᴜs смолёвка] – сухӑр курӑкӗ suxăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Silene baccifera (Cucubalus baccifer) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ягодный волдырник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – мӑкӑль курӑкӗ măkăl' kurăkĕ (Degtyaryov 2017) шыҫӑ курӑкӗ şıśă kurăkĕ (Degtyaryov 2017) юн шĕветен курӑк yun şĕveten kurăk () Silene behen (Oberna behen) ᴏʀ Silene vulgaris30 [ᴛᴜʀ akkıvşak (Güner 2012 [behen]), acibücü (Güner 2012 [vulgaris]) ᴇɴɢ maiden's tears, rattleweed, cowbell, bladder campion, bladder silene ʀᴜs хлопушка, обыкновенная хлопушка, обыкновенная смолёвка, широколистная смолёвка, жилковатая смолёвка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑнӑрлӑ хунчав şănărlă xunçav (Degtyaryov 2017) шалтӑрма курӑкӗ şaltărma kurăkĕ () шатлама корăк şatlama korăk () шартла курӑкӗ şartla kurăkĕ () шартла курӑк şartla kurăk () хӑмпӑллӑ хунчав xămpăllă xunçav () Silene borysthenica (Otites borysthenica, Silene otites var. borysthenica, Silene parviflora auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs днепровская смолёвка, днепровская ушанка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Silene chalcedonica (Lychnis chalcedonica) [ᴛᴜʀ kızılsabun ᴇɴɢ Maltese-cross, flower of Bristol, Jerusalem cross, nonesuch ʀᴜs обыкновенная зорька, зорька, халцедонская зорька, халцедонский лихнис, калхедонская зорька, халкедонский лихнис, халцедоновый лихнис, халцедоновый горицвет, садовая зорька, барская спесь, татарское мыло, собачье мыло] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – улпут курӑкӗ ulput kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Silene chlorantha [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs зелёноцветковая смолёвка, зелёноцветная смолёвка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – симӗс чечеклӗ сухӑр курӑкӗ simĕs çeçeklĕ suxăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Silene densiflora (Otites chersonensis, Silene artemisetyrum auct., Silene exaltata auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs херсонская ушанка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Silene dichotoma [ᴛᴜʀ çatal nakıl (Güner 2012) ᴇɴɢ forked catchfly ʀᴜs вильчатая смолёвка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Silene flos-cuculi (Lychnis flos-cuculi, Coccyganthe flos-cuculi) [ᴛᴜʀ guguk çiçeği ᴇɴɢ ragged-robin ʀᴜs обыкновенный кукушкин цвет, обыкновенный кукушник, обыкновенный горицвет, дрёма, кукушкин сон] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – куккук курӑкӗ kukkuk kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Silene latifolia subsp. alba (Melandrium album) [ᴛᴜʀ gıcıgıcı (Güner 2012) ᴇɴɢ white campion, bladder campion ʀᴜs белая дрёма, белая смолёвка, беловатая дрёма, луговая смолёвка, луговая зорька] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шур чечеклӗ ыйхӑ курӑкӗ şur çeçeklĕ ıyxă kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Silene noctiflora (Elisanthe noctiflora, Melandrium noctiflorum) [ᴛᴜʀ yeşil nakıl (Güner 2012) ᴇɴɢ night-flowering catchfly, night-flowering silene, clammy cockle ʀᴜs ночная смолёвка, ночная дрёма, ночецветная смолёвка, ночецветная ночецветница, ночецветная дрёма, ночецветный скрытолепестник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӗрлехи сухӑр курӑкӗ śĕrlexi suxăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Silene nutans [ᴛᴜʀ çıplak nakıl ᴇɴɢ Eurasian campion, Eurasian catchfly ʀᴜs поникшая смолёвка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – усӑнчӑк сухӑр курӑкӗ usănçăk suxăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) 30 GBIF (Global Biodiversity Information Facility) sitesi Silene behen L. ile Silene vulgaris (Moench) Garcke türlerini birbirinden ayırmış. Rusça kaynaklar birleşik veriyor ikisini. Ben de şaşırdım. 164 165 Silene procumbens (Oberna procumbens) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лежачая смолёвка, лежачая оберна, лежачая хлопушка, простертая смолёвка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – выртакан сухӑр курӑкӗ vırtakan suxăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Silene repens [ᴛᴜʀ sürünücü nakıl ᴇɴɢ pink campion, creeping silene ʀᴜs ползучая смолёвка, приятная смолёвка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӑсмак сухӑр курӑкӗ tăsmak suxăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Silene sibirica (Otites sibirica, Otites sibiricus, Cucubalus sibiricus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сибирская смолёвка, сибирская ушанка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Ҫӗпӗр сухӑр курӑкӗ Śĕpĕr suxăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Silene tatarica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Tartarian catchfly ʀᴜs татарская смолёвка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тутар сухӑр курӑкӗ tutar suxăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Silene viscosa (Carpophora viscosa, Elisanthe viscosa, Cucubalus viscosus L.) [ᴛᴜʀ Konya gıvışganı (Güner 2012) ᴇɴɢ white sticky catchfly ʀᴜs липкая лжесмолевка, клейкая дрёма] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Silene wolgensis (Otites wolgensis, Cucubalus wolgensis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs волжская смолёвка, волжская ушанка, присивашская смолёвка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Атӑл сухӑр курӑкӗ Аtăl suxăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Caryophylloideae Caryophylleae Saponaria officinalis [ᴛᴜʀ sabunotu ᴇɴɢ common soapwort, bouncing-bet, crow soap, wild sweet William, soapweed ʀᴜs лекарственная мыльнянка, мыльнянка, мыльный корень] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – супӑнь курӑк supăn' kurăk (Degtyaryov 2017) супӑнь курӑкӗ supăn' kurăkĕ (бот. 1. мыльнянка; 2. гвоздика луговая) Vaccaria hispanica (Saponaria hispanica, Vaccaria pyramidata, Vaccaria segetalis) [ᴛᴜʀ ekinebesi (Güner 2012) ᴇɴɢ cowherb, cowcockle, cow basil, cow soapwort, prairie carnation ʀᴜs испанский тысячеголов, посевной тысячеголов, пирамидальный тысячеголов] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑл курӑкӗ şăl kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Самар пухри Samar puxri (Degtyaryov 2017) Psammophiliella muralis (Gypsophila muralis) [ᴛᴜʀ duvar çöveni ᴇɴɢ annual gypsophila, cushion baby's-breath, low baby's-breath ʀᴜs постенная песколюбочка, постенный качим, стенной качим] – Gafurova 2014 Flora of Chuvashia вӗтӗ качим vĕtĕ kaçim (Degtyaryov 2017) вӗтӗ кӗрен чечек vĕtĕ kĕren çeçek (Degtyaryov 2017) Gypsophila [ᴛᴜʀ çöven ᴇɴɢ baby's-breath ʀᴜs качим] – качим kaçim sɢ качимӗн kaçimĕn ɢᴇɴ качимӗ kaçimĕ ᴛᴍʟ качимсем kaçimsem ᴘʟ < Russian качи́м (Degtyaryov 2017) Gypsophila altissima [ᴛᴜʀ boylu çöven ᴇɴɢ Ø ʀᴜs высочайший качим, высокий качим, высокая гипсофила] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӳллӗ качим śüllĕ kaçim (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) ҫӳллӗ кӗрен чечек śüllĕ kĕren çeçek (Degtyaryov 2017) ҫӳллӗ акшар курӑкӗ śüllĕ akşar kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Gypsophila elegans [ᴛᴜʀ hoş çöven (Güner 2012) ᴇɴɢ annual baby's-breath, showy baby's-breath ʀᴜs изящный качим] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gypsophila paniculata [ᴛᴜʀ salkım çöven ᴇɴɢ baby's breath, common gypsophila, panicled baby's-breath ʀᴜs метельчатый качим, перекати-поле] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑпӑр качимӗ şăpăr kaçimĕ (Degtyaryov 2017) кӗрен чечек kĕren çeçek (Degtyaryov 2017) 165 166 Dianthus [ᴛᴜʀ karanfil ᴇɴɢ pink ʀᴜs гвоздика] – тикӗт курӑкӗ tikĕt kurăkĕ “ᴛᴜʀ katran otu ᴇɴɢ herb of tar ʀᴜs трава дёгтя” < тикӗт tikĕt sɢ тикӗтӗн tikĕtĕn ɢᴇɴ тикӗтӗ tikĕtĕ ᴛᴍʟ тикӗтсем tikĕtsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ katran ᴇɴɢ tar, pitch ʀᴜs дёготь, деготь” (Degtyaryov 2017) тикӗт курӑк tikĕt kurăk “ᴛᴜʀ katran ot ᴇɴɢ tar herb ʀᴜs трава-дёготь” () смола курӑк smola kurăk () гвоздика gvozdika < Russian гвозди́ка () Dianthus arenarius [ᴛᴜʀ kum karanfili ᴇɴɢ sand pink ʀᴜs песчаная гвоздика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑйӑр тикӗт курӑкӗ xăyăr tikĕt kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) sʏɴ Dianthus krylovianus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гвоздика Крылова] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Крылов тикӗт курӑкӗ Krılov tikĕt kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Dianthus volgicus (Dianthus arenarius L. s. l.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs волжская гвоздика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Dianthus barbatus [ᴛᴜʀ hüsnüyusuf ᴇɴɢ sweet William ʀᴜs турецкая гвоздика, бородатая гвоздика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Dianthus borbasii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гвоздика Борбаша] etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп Dianthus campestris [ᴛᴜʀ tarla karanfili ᴇɴɢ field pink ʀᴜs равнинная гвоздика, полевая гвоздика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хир тикӗт курӑкӗ xir tikĕt kurăkĕ “ᴛᴜʀ kır karanfili ᴇɴɢ pink of field ʀᴜs гвоздика поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” (Degtyaryov 2017) D. campestris × D. versicolor [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Dianthus capitatus subsp. andrzejowskianus (Dianthus andrzejowskianus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гвоздика Андржеевского] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Dianthus chinensis subsp. chinensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – sʏɴ Dianthus fischeri [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гвоздика Фишера] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Фишер тикӗт курӑкӗ Fişer tikĕt kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Dianthus deltoides [ᴛᴜʀ yıldız karanfil ᴇɴɢ maiden pink ʀᴜs гвоздика травянка, дельтовидная гвоздика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗтӗ тикӗт курӑкӗ vĕtĕ tikĕt kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Dianthus polymorphus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs изменчивая гвоздика, разновидная гвоздика] Gafurova 2014 – улшӑнакан тикӗт курӑкӗ ulşănakan tikĕt kurăkĕ (Degtyaryov 2017) кӑвак-сар чечек kӑvaк-sar çeçek () Flora of Chuvashia Dianthus pratensis [ᴛᴜʀ çayır karanfili ᴇɴɢ meadow pink ʀᴜs луговая гвоздика] Chuvashia – супӑнь курӑкӗ supăn' kurăkĕ (бот. 1. мыльнянка; 2. гвоздика луговая) Gafurova 2014 Flora of Dianthus superbus [ᴛᴜʀ püskül karanfil ᴇɴɢ fringed pink, large pink ʀᴜs пышная гвоздика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – капӑр тикӗт курӑкӗ kapăr tikĕt kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Dianthus superbus subsp. stenocalyx (Dianthus stenocalyx) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs узкочашечная гвоздика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Dianthus versicolor [ᴛᴜʀ yanardöner karanfil ᴇɴɢ rainbow pink ʀᴜs разноцветная гвоздика] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia Amaranthaceae 166 167 Amaranthaceae [ᴛᴜʀ horozibibiğigiller ᴇɴɢ amaranth family ʀᴜs амарантовые, или щирицевые] – кӑшман курӑк йышӗ kăşman kurăk yışĕ (Wikipedia) Amaranthoideae Amaranthus [ᴛᴜʀ horozibiği ᴇɴɢ amaranth, pigweed ʀᴜs щирица, амарант] – Amaranthus albus [ᴛᴜʀ kömüş mancarı (Güner 2012) ᴇɴɢ common tumbleweed, tumble pigweed, tumbleweed, prostrate pigweed, pigweed amaranth, white amaranth, white pigweed ʀᴜs белый амарант, белая щирица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Amaranthus blitoides [ᴛᴜʀ mor darımancarı (Güner 2012) ᴇɴɢ mat amaranth, matweed, procumbent pigweed, prostrate pigweed, prostrate amaranth ʀᴜs жминдовидный амарант, жминдовидная щирица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Amaranthus cruentus (Amaranthus esculentus, Amaranthus sanguineus ) [ᴛᴜʀ horozibiği (Güner 2012) ᴇɴɢ blood amaranth, red amaranth, purple amaranth, prince's feather, Mexican grain amaranth ʀᴜs кроваво-красная щирица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлӗ мӑян xĕrlĕ măyan () хӗрлӗ кут xĕrlĕ kut () хӗрлӗ туна xĕrlĕ tuna () ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [амарант культурный] – амарант amarant < Russian амара́нт (Degtyaryov 2017) Amaranthus retroflexus [ᴛᴜʀ tilkikuyruğu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs запрокинутый амарант, запрокинутая щирица, обыкновенная щирица, колосистый амарант, подсвекольник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хура мӑян xura măyan (Degtyaryov 2017) кӑшман курӑкӗ kăşman kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Chenopodiaceae Chenopodiaceae (Betoideae + Chenopodioideae + Corispermoideae + Camphorosmoideae + Salsoloideae + Salicornioideae + Suaedoideae) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs маревые, лебедовые] – мӑян йышӗ măyan yışĕ (Wikipedia) Betoideae Beta vulgaris [ᴛᴜʀ pancar ᴇɴɢ beet ʀᴜs свёкла, обыкновенная свёкла] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлӗ кӑшман xĕrlĕ kăşman (Degtyaryov 2017 [свёкла обыкновенная]) кӑшман kăşman sɢ кӑшманӑн kăşmanăn ɢᴇɴ кӑшманӗ kăşmanĕ ᴛᴍʟ кӑшмансем kăşmansem ᴘʟ () чӗкӗнтӗр çĕkĕntĕr sɢ чӗкӗнтӗрӗн çĕkĕntĕrĕn ɢᴇɴ чӗкӗнтӗрӗ çĕkĕntĕrĕ ᴛᴍʟ чӗкӗнтӗрсем çĕkĕntĕrsem ᴘʟ () [ᴅɪᴀʟ] Beta vulgaris “Cicla Group” [ᴛᴜʀ pazı ᴇɴɢ chard ʀᴜs шнитт-мангольд, мангольд-резанец, лиственный мангольд, листовая свёкла] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Beta vulgaris “Conditiva Group” [ᴛᴜʀ kızıl pancar ᴇɴɢ beetroot, beet, table beet, garden beet, red beet, dinner beet, golden beet ʀᴜs столовая свёкла, овощная свёкла, свёкла (корнеплод), корнеплодная обыкновенная свёкла, красная свёкла] – кӑшман kăşman (Degtyaryov 2017 [свёкла овощная (столовая)]) хĕрлĕ кӑшман хӗрлӗ xĕrlĕ kăşman () хӗрлӗ чӗкӗнтӗр xĕrlĕ çĕkĕntĕr () тутлӑ кӑшман tutlă kăşman (1. брюква; 2. диал. столовая свёкла) яшкана ямалли чӗкӗнтӗр yaşkana yamalli çĕkĕntĕr () Beta vulgaris “Altissima Group” [ᴛᴜʀ şeker pancarı ᴇɴɢ sugar beet ʀᴜs сахарная свёкла, свекловица] – сахӑр кӑшманӗ saxăr kăşmanĕ (Degtyaryov 2017) сахӑр чӗкӗнтӗрӗ saxăr çĕkĕntĕrĕ () шурӑ кӑшман şură kăşman () шурӑ чӗкӗнтӗр şură çĕkĕntĕr () Beta vulgaris subsp. vulgaris var. crassa [ᴛᴜʀ yem pancarı ᴇɴɢ mangelwurzel, mangold wurzel, mangold, mangel beet, field beet, fodder beet ʀᴜs кормовая свёкла] – выльӑх кӑшманӗ vıl'ăx kăşmanĕ (Degtyaryov 2017) выльӑх чӗкӗнтӗрӗ vıl'ăx çĕkĕntĕrĕ () 167 168 Chenopodioideae Anserineae Spinacia oleracea [ᴛᴜʀ ıspanak ᴇɴɢ spinach ʀᴜs огородный шпинат] шпинат şpinat < Russian шпина́т () Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Chenopodioideae Axyrideae Axyris amaranthoides [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Russian pigweed, upright axyris ʀᴜs щирицевидная безвкусница, щирицевая безвкусница, щирицевый аксирис] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Chenopodioideae Atripliceae Chenopodium [ᴛᴜʀ sirken (Güner 2012) ᴇɴɢ goosefoot ʀᴜs марь] – мӑян măyan sɢ мӑянӑн măyanăn ɢᴇɴ мӑянӗ măyanĕ ᴛᴍʟ мӑянсем măyansem ᴘʟ () мăйак măyak () ᴛᴜʀ sirken tohumu ᴇɴɢ goosefoot seeds ʀᴜs семена лебеды – мăян вăрри măyan vărri () Chenopodium acuminatum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs остроконечная марь] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Chenopodium album [ᴛᴜʀ ak sirken (Güner 2012) ᴇɴɢ lamb's quarters, melde, goosefoot, manure weed, wild spinach, fat-hen, white goosefoot ʀᴜs белая марь, белая лебеда, обыкновенная марь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – мӑян măyan (Degtyaryov 2017) шур мӑян şur măyan (Degtyaryov 2017) Chenopodium betaceum (Chenopodium strictum, Chenopodium album subsp. striсtum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ striped goosefoot ʀᴜs прямая марь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Chenopodium pratericola [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ desert goosefoot ʀᴜs луговинная марь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Chenopodium prostratum subsp. karoi (Chenopodium karoi, Chenopodium album subsp. karoi) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs марь Каро, стелющаяся марь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Chenopodium suecicum (Chenopodium album var. suecicum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Swedish goosefoot ʀᴜs шведская марь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Blitum virgatum (Chenopodium foliosum) [ᴛᴜʀ cülek (Güner 2012) ᴇɴɢ leafy goosefoot ʀᴜs многолистная марь, лозная жминда, прутьевидная жминда, обыкновенная жминда, жминда, земляничный шпинат, шпинат-малина, многолистный шпинат] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑркка ҫырли kărkka śırli (Degtyaryov 2017) Dysphania aristata ᴏʀ Teloxys aristata (Chenopodium aristatum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ aristate goosefoot ʀᴜs остистая телоксис, остистая марь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Dysphania botrys (Chenopodium botrys) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Jerusalem oak goosefoot, sticky goosefoot, feathered geranium ʀᴜs душистая марь, душистая лебеда, кудрявец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ыр шӑршлӑ мӑян ır şărşlă măyan (Degtyaryov 2017) Chenopodiastrum hybridum (Chenopodium hybridum) [ᴛᴜʀ melez sirken (Güner 2012) ᴇɴɢ mapleleaved goosefoot ʀᴜs гибридная марь, ненастоящая марь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хутӑш мӑян xutăş măyan (Degtyaryov 2017) Lipandra polysperma (Chenopodium polyspermum) [ᴛᴜʀ kursalık (Güner 2012) ᴇɴɢ manyseed goosefoot ʀᴜs многосеменная марь, многосемянная марь, кыргызушка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йышлӑ вӑрӑллӑ мӑян yışlă vărăllă măyan (Degtyaryov 2017) 168 169 Oxybasis chenopodioides (Chenopodium chenopodioides, Chenopodium botryodes) [ᴛᴜʀ kaz sirkeni (Güner 2012) ᴇɴɢ low goosefoot ʀᴜs толстолистная марь, кистевидная марь, маревая марь, маревидная марь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Oxybasis glauca (Chenopodium glaucum) [ᴛᴜʀ gök sirken (Güner 2012) ᴇɴɢ oak-leaved goosefoot ʀᴜs сизая марь, сизая жминда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑвак мӑян kăvak măyan (Degtyaryov 2017) Oxybasis rubra (Chenopodium rubrum) [ᴛᴜʀ kızıl sirken ᴇɴɢ red goosefoot, coastblite goosefoot ʀᴜs красная марь, многообразная жминда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлӗ мӑян xĕrlĕ măyan (Degtyaryov 2017) шултра мӑян şultra măyan () Oxybasis ×schulzeana (Chenopodium ×schulzeanum; C. glaucum × C. rubrum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs марь Шульце] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Oxybasis urbica (Chenopodium urbicum) [ᴛᴜʀ ıştır (Güner 2012) ᴇɴɢ City goosefoot ʀᴜs городская марь, городская лебеда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шултра мӑян şultra măyan < шултра şultra ~ шолтра şoltra sɢ шултран şoltran ɢᴇɴ шултри şultri ᴛᴍʟ шултрасем şultrasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ iri, büyük ᴇɴɢ large, great, big ʀᴜs крупный, большой; крупное” (Degtyaryov 2017) шултӑра мӑян şultăra măyan () Atriplex [ᴛᴜʀ unluca (Güner 2012) ᴇɴɢ saltbush, orach, orache ʀᴜs лебеда] – мӑян măyan sɢ мӑянӑн măyanăn ɢᴇɴ мӑянӗ măyanĕ ᴛᴍʟ мӑянсем măyansem ᴘʟ () мăйак măyak () Atriplex aucheri [ᴛᴜʀ sakar unluca (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лебеда Ошэ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Atriplex calotheca (Atriplex prostrata subsp. calotheca, Atriplex hastata var. calotheca, Atriplex hastata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ halberdleaf orach ʀᴜs красивоплодная лебеда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Atriplex laevis (Atriplex patens) [ᴛᴜʀ yufka unluca ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гладкая лебеда, отклоненная лебеда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Atriplex patula [ᴛᴜʀ mızraklıca (Güner 2012) ᴇɴɢ spear saltbush, spear orach, spreading orach, common orache ʀᴜs раскидистая лебеда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – лапсӑркка мӑян lapsărkka măyan (Degtyaryov 2017) Atriplex prostrata (Atriplex hastata auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ spear-leaved orache, hastate orache, thin-leaf orache, triangle orache, fat hen ʀᴜs простёртая лебеда, стелющаяся лебеда, спицелистная лебеда, копьелистная лебеда, спицевидная лебеда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Atriplex prostrata subsp. latifolia (Atriplex latifolia) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs широколистная лебеда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Atriplex sagittata (Atriplex nitens) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ purple orache ʀᴜs стрелолистная лебеда, стреловидная лебеда, лоснящаяся лебеда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӑлтӑркка мӑян yăltărkka măyan (Degtyaryov 2017) Atriplex tatarica [ᴛᴜʀ unluca (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs татарская лебеда] эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Corispermoideae Corispermum [ᴛᴜʀ pulotu (Güner 2012) ᴇɴɢ bugseed ʀᴜs верблюдка] – тӗве курӑкӗ tĕve kurăkĕ “ᴛᴜʀ deve otu ᴇɴɢ herb of camel ʀᴜs трава верблюда” < Russian calque верблю́дка (Degtyaryov 2017) Corispermum algidum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs зябкая верблюдка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑнакан тӗве курӑкӗ şănakan tĕve kurăkĕ (Degtyaryov 2017) 169 170 Corispermum hyssopifolium [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ hyssop-leaf-bugseed ʀᴜs иссополистная верблюдка] Gafurova – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 2014 Flora of Chuvashia Corispermum marschallii (Corispermum intermedium auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs верблюдка Маршалла] – Маршалл тӗве курӑкӗ Мarşall tĕve kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Flora of Chuvashia Camphorosmoideae Bassia scoparia (Kochia scoparia) [ᴛᴜʀ ateştopu (Güner 2012) ᴇɴɢ burningbush, ragweed, summer cypress, mock-cypress, kochia, belvedere, Mexican firebrush, Mexican fireweed ʀᴜs веничная бассия, веничный прутняк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Bassia scoparia subsp. densiflora (Kochia scoparia subsp. densiflora, Kochia densiflora, Kochia sieversiana auct.] [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs густоцветковая бассия, густоцветковая кохия, густоцветковый прутняк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Salsoloideae Kali collina (Salsola collina) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ slender Russian thistle ʀᴜs холмовая солянка] Gafurova 2014 Flora – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp of Chuvashia Kali tragus subsp. tragus (Salsola kali subsp. tragus, Salsola tragus, Salsola australis, Salsola ruthenica) [ᴛᴜʀ kum döngelesi (Güner 2012) ᴇɴɢ Russian thistle ʀᴜs сорная солянка, курай, южная солянка, русская солянка, поташник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗрке курӑкӗ tĕrke kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Kali turgidum (Salsola kali, Salsola kali subsp. kali) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ prickly saltwort, prickly glasswort ʀᴜs калийная солянка] – тӑвар курӑкӗ tăvar kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Salicornioideae Salicornia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ glasswort, pickleweed, picklegrass ʀᴜs солерос] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Suaedoideae Suaeda linifolia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs льнолистная сведа, линейнолистная сведа] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Aizoaceae Aizoaceae [ᴛᴜʀ makasotugiller ᴇɴɢ fig-marigold family ʀᴜs аизовые, аизооновые] – Phytolaccaceae Phytolaccaceae [ᴛᴜʀ şekerciboyasıgiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лаконосовые, лаконосные] – Nyctaginaceae Nyctaginaceae [ᴛᴜʀ begonvilgiller ᴇɴɢ four o'clock family ʀᴜs никтагиновые, ночецветные] – Portulacaceae Portulacaceae [ᴛᴜʀ semizotugiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Montia fontana [ᴛᴜʀ ege montiyası (Güner 2012) ᴇɴɢ blinks, water blinks, water chickweed, annual water miner's lettuce ʀᴜs ключевая монтия, ключевая монция, ручейная монция] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Portulaca oleracea [ᴛᴜʀ semizotu ᴇɴɢ purslane, pursley, duckweed, little hogweed ʀᴜs огородный портулак] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – анкартири портулак ankartiri portulak (Wikipedia) 170 171 Cactaceae Cactaceae [ᴛᴜʀ kaktüsgiller ᴇɴɢ cactuses ʀᴜs кактусовые] – ᴛᴜʀ kaktüs ᴇɴɢ cactus ʀᴜs кактус – кактус kaktus < Russian ка́ктус () ᴛᴜʀ kaktüslük ᴇɴɢ place with cactuses ʀᴜs кактусовые заросли – кактус кати kaktus kati () Cornales Hydrangeaceae Hydrangeaceae [ᴛᴜʀ ortancagiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гортензиевые] – Philadelphus coronarius [ᴛᴜʀ filbahri ᴇɴɢ sweet mock orange, English dogwood ʀᴜs венечный чубушник, душистый чубушник, дикий чубушник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Cornaceae Cornaceae [ᴛᴜʀ kızılcıkgiller ᴇɴɢ dogwood family ʀᴜs кизиловые] – кизил йышӗ kizil yışĕ (Wikipedia) Cornus alba (Swida alba, Thelycrania alba) [ᴛᴜʀ ak kızılcık ᴇɴɢ red-barked dogwood, white dogwood, Siberian dogwood ʀᴜs белый дёрен, белая свидина, белая свида, белая теликрания, белый кизил, сибирский дёрен, глог, дрёмка, жидовник, пёсья смерть, повойник, свидовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Ҫӗпӗр дёренӗ Śĕpĕr dyorenĕ (Degtyaryov 2017) Ericales Ericales [ᴛᴜʀ fundalar ᴇɴɢ Ø ʀᴜs верескоцветные] – вереск тӗмӗсем veresk tĕmĕsem (Wikipedia) Balsaminaceae Balsaminaceae [ᴛᴜʀ kınaçiçeğigiller ᴇɴɢ balsam family ʀᴜs бальзаминовые] – шӑрчӑк курӑк йышӗ kurăk yışĕ (Wikipedia) Impatiens glandulifera [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ policeman's helmet, bobby tops, copper tops, gnome's hatstand, Himalayan balsam ʀᴜs желёзконосная недотрога, железистая недотрога, недотрога Ройля] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Impatiens noli-tangere [ᴛᴜʀ kınaçiçeği ᴇɴɢ touch-me-not balsam ʀᴜs обыкновенная недотрога, бальзамин] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑрчӑк курӑк şărçăk kurăk (Degtyaryov 2017) шӑрчӑк курӑкӗ şărçăk kurăkĕ () Impatiens parviflora [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ small balsam, small-flowered touch-me-not ʀᴜs мелкоцветковая недотрога, недотрога Невского] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗт чечеклӗ шӑрчӑк курӑк vĕt çeçeklĕ şărçăk kurăk (Degtyaryov 2017) Polemoniaceae Polemoniaceae [ᴛᴜʀ mızrakotugiller ᴇɴɢ phlox family ʀᴜs синюховые, синюшниковые] – сенкер чечек йышӗ yışĕ (Wikipedia) Phlox paniculata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ fall phlox, garden phlox, perennial phlox, summer phlox, panicled phlox ʀᴜs метельчатый флокс] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Collomia linearis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ tiny trumpet, narrow-leaf mountain trumpet, slenderleaf collomia ʀᴜs линейная колломия] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 171 172 Polemonium caeruleum [ᴛᴜʀ mızrakotu ᴇɴɢ Jacob's-ladder, Greek valerian ʀᴜs голубая синюха, лазоревая синюха, лазурная синюха] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сенкер чечек senker çeçek (Degtyaryov 2017) Ebenaceae Ebenaceae [ᴛᴜʀ abanozgiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs эбеновые, чернодревесные] – Diospyros [ᴛᴜʀ hurma ᴇɴɢ persimmon ʀᴜs хурма] – хурма xurma sɢ хурман xurman ɢᴇɴ хурми xurmi ᴛᴍʟ хурмасем xurmasem ᴘʟ < Russian хурма́ () Diospyros kaki [ᴛᴜʀ hurma, Trabzon hurması ᴇɴɢ Oriental persimmon, Chinese persimmon, Japanese persimmon, kaki persimmon ʀᴜs восточная хурма] – какки хурми kakki xurmi (Wikipedia) Яппун хурми Yappun xurmi (Wikipedia) Diospyros discolor [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ velvet apple, velvet persimmon, kamagong, mabolo tree ʀᴜs разноцветная хурма, маболо] – маболо mabolo (Wikipedia) вельвет улма vel'vet ulmi (Wikipedia) Diospyros nigra () [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ black sapote, black soapapple, chocolate pudding fruit ʀᴜs чёрная сапота] – хура хурма xura xurma (Wikipedia) Diospyros virginiana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ American persimmon, common persimmon, eastern persimmon, simmon, possumwood, possum apples, sugar plum ʀᴜs виргинская хурма, американская хурма] – Америка хурми Amerika xurmi (Wikipedia) Вирджини хурми Vircini xurmi (Wikipedia) Primulaceae Primulaceae [ᴛᴜʀ çuhaçiçeğigiller ᴇɴɢ primrose family ʀᴜs первоцветные, примуловые, первоцветовые] – сар пуҫ йышӗ sar puś yışĕ (Wikipedia) сар пуҫ йышшисем sar puś yışşisem (Wikipedia) Myrsinoideae Lysimachia europaea (Trientalis europaea) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ chickweed-wintergreen, arctic starflower ʀᴜs европейский седмичник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Европа седмичникӗ Yevropa sedmiçnikĕ (Degtyaryov 2017) Lysimachia nummularia [ᴛᴜʀ yer kargaotu ᴇɴɢ moneywort, creeping jenny, herb twopence, twopenny grass ʀᴜs монетный вербейник, монетчатый вербейник, ползучий вербейник, луговой чай] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – юн шӗветекен курӑк yun şĕveteken kurăk (Degtyaryov 2017) Lysimachia thyrsiflora (Naumburgia thyrsiflora) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ tufted loosestrife ʀᴜs кистецветный вербейник, кистецветный кизляк, кистецветная наумбургия, кистецветковый кизляк, кистецветковая наумбургия ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lysimachia vulgaris [ᴛᴜʀ kargaotu ᴇɴɢ yellow loosestrife, garden loosestrife ʀᴜs обыкновенный вербейник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Anagallis arvensis (Lysimachia arvensis) [ᴛᴜʀ farekulağı ᴇɴɢ scarlet pimpernel, red pimpernel, red chickweed, poor man's barometer, poor man's weather-glass, shepherd's weather glass, shepherd's clockʀᴜs полевой очный цвет, анагаллис] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Primuloideae Androsace [ᴛᴜʀ tavukkursağı (Güner 2012) ᴇɴɢ rock jasmine ʀᴜs проломник] – ҫип курӑк śip kurăk (Degtyaryov 2017) 172 173 Androsace elongata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ California rock jasmine ʀᴜs удлинённый проломник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Androsace filiformis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ filiform rock jasmine, slender-stemmed androsace ʀᴜs нитевидный проломник, волосовидный проломник, забытый проломник, лучевой проломник, шероховатенький проломник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫинҫе ҫип курӑк śinśe śip kurăk (Degtyaryov 2017) Androsace septentrionalis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ pygmyflower rockjasmine, pygmy-flower rock-jasmine, northern rockjasmine, Northern fairy candelabra ʀᴜs северный проломник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫурҫӗр ҫип курӑкӗ śurśĕr śip kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Primula [ᴛᴜʀ çuhaçiçeği ᴇɴɢ primrose ʀᴜs первоцвет, примула] – сар пуçсем sar puśsem (Wikipedia) Primula veris (Primula officinalis) [ᴛᴜʀ tutya (Güner 2012) ᴇɴɢ cowslip, common cowslip, cowslip primrose ʀᴜs весенний первоцвет, весенняя примула, лекарственный первоцвет, настоящий первоцвет ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сар пуҫ sar puś (Degtyaryov 2017) сарпуҫ sarpuś () Primula veris subsp. macrocalyx (Primula macrocalyx) [ᴛᴜʀ ayrançiçeği (Güner 2012), iri çuhaçiçeği ᴇɴɢ Ø ʀᴜs крупночашечный первоцвет] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарӑ амак курӑкӗ sară amak kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Theaceae Theaceae [ᴛᴜʀ çaygiller ᴇɴɢ tea family ʀᴜs чайайные] – Camellia sinensis (Thea sinensis) [ᴛᴜʀ çay ᴇɴɢ tea plant ʀᴜs чай] – чей çey sɢ чейӗн çeyĕn ɢᴇɴ чейӗ çeyĕ ᴛᴍʟ чейсем çeysem ᴘʟ () Actinidiaceae Actinidiaceae [ᴛᴜʀ kivigiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs актинидиевые] – Actinidia [ᴛᴜʀ kivi ᴇɴɢ kiwi ʀᴜs киви] – киви kivi < Russian ки́ви () Ericaceae Ericaceae [ᴛᴜʀ fundagiller ᴇɴɢ heath family, heather family ʀᴜs вересковые, эриковые] – ҫерҫи хура тулӑ йышӗ yışĕ (Wikipedia) Monotropoideae Pyroleae Pyroloideae ᴏʀ Pyroleae (Pyrolaceae) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs грушанковые] – грушанка йышӗ gruşanka yışĕ (Wikipedia) Pyrola [ᴛᴜʀ kekliküzümü (Güner 2012) ᴇɴɢ intermediate ʀᴜs грушанка] – грушанка gruşanka sɢ грушанкан gruşankan ɢᴇɴ грушанки gruşanki ᴛᴍʟ грушанкасем gruşankasem ᴘʟ < Russian груша́нка (Degtyaryov 2017 Wikipedia) грушанкӑ gruşankă (Krasnaya Kniga 2019) Pyrola chlorantha (Pyrola virescens) [ᴛᴜʀ yaş kekliküzümü ᴇɴɢ greenflowered wintergreen ʀᴜs зелёноцветковая грушанка, зеленоватая грушанка, зелёноцветная грушанка, желтоцветковая грушанка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – симӗс чечеклӗ грушанка simĕs çeçeklĕ gruşanka (Degtyaryov 2017) симӗс грушанкӑ simĕs gruşankă (Krasnaya Kniga 2019) Pyrola media [ᴛᴜʀ meşe kekliküzüm (Güner 2012) ᴇɴɢ intermediate wintergreen ʀᴜs средняя грушанка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑтам грушанка vătam gruşanka (Degtyaryov 2017) вӑтам грушанкӑ vătam gruşankă (Krasnaya Kniga 2019) 173 174 Pyrola minor [ᴛᴜʀ armutotu [Güner 2012: emrudotu] ᴇɴɢ snowline wintergreen, lesser wintergreen, common wintergreen ʀᴜs малая грушанка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗтӗ грушанка vĕtĕ gruşanka (Degtyaryov 2017) Pyrola rotundifolia [ᴛᴜʀ kekliküzümü ᴇɴɢ round-leaved wintergreen ʀᴜs круглолистная грушанка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫаврака ҫулҫӑллӑ грушанка śavraka śulśăllă gruşanka (Degtyaryov 2017 Wikipedia) ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs грушанка (женская особь травы, без цветов – для лечения женщин) –) ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs грушанка (мужская особь травы, предназначенной для лечения пупа мужчины) – Orthilia secunda (Ramischia secunda) [ᴛᴜʀ keklikdüğmesi ᴇɴɢ sidebells wintergreen, one-sidedwintergreen, serrated-wintergreen ʀᴜs однобокая ортилия, однобокая грушанка, однобокая бокоцветка, однобокая рамишия] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ама ути ama uti (Degtyaryov 2017) Moneses uniflora [ᴛᴜʀ gelinperçemi (Güner 2012) ᴇɴɢ one-flowered wintergreen, single delight, waxflower, shy maiden ʀᴜs обыкновенная одноцветка, одноцветковая грушанка, крупноцветковая одноцветка, обыкновенная одноцветка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пысӑк чечеклӗ курӑк pısăk çeçeklĕ kurăk (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Chimaphila umbellata [ᴛᴜʀ kışımsak ᴇɴɢ umbellate wintergreen, pipsissewa, prince's pine ʀᴜs зонтичная зимолюбка, зонтичная грушанка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сунчӑклӑ грушанка sunçăklă gruşanka (Degtyaryov 2017 Wikipedia) хӗл курӑкӗ xĕl kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Monotropoideae Monotropeae Monotropoideae ᴏʀ Monotropeae (Monotropaceae) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ monotropes ʀᴜs вертляницевые, подъельниковые] – чӑрӑшлӑх курӑк йышӗ kurăk yışĕ (Wikipedia) Hypopitys monotropa ᴏʀ Monotropa hypopitys [ᴛᴜʀ çulhayuvası ᴇɴɢ Dutchman's pipe, false beechdrops, pinesap, yellow bird's-nest ʀᴜs обыкновенный подъельник, обыкновенная вертляница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – чӑрӑшлӑх курӑкӗ çărăşlăx kurăkĕ (Degtyaryov 2017) чӑрӑш курӑкӗ çărăş kurăkĕ () Hypopitys monotropa subsp. hypophegea (Hypopitys hypophegea, Monotropa hypophegea, Monotropa hypopitys var. glabra) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs подбуковый подъельник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Arbutoideae Arbuteae Arctostaphylos uva-ursi [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ kinnikinnick, bearberry ʀᴜs обыкновенная толокнянка, толокнянка, костянка-толокнянка, толоконко, толокница, медвежье ушко, медвежьи ушки, медвежья ягода, медвежий виноград, мучница, боровая толоконка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – упа ҫырли upa śırli (Degtyaryov 2017 Wikipedia) упа паланӗ upa palanĕ () тинкӗле ҫырли tinkĕle śırli (Degtyaryov 2017) тинкӗлӗ курӑкӗ tinkĕlĕ kurăkĕ (Wikipedia) Ericoideae Rhodoreae Rhododendron tomentosum subsp. tomentosum (Ledum palustre) [ᴛᴜʀ Kuzey Labrador çayı ᴇɴɢ marsh Labrador tea, northern Labrador tea, wild rosemary ʀᴜs болотный багульник, болотная одурь, болотник, таёжный багульник, багно, душистый багун, свиной багульник, свинушник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ухмах йывӑҫҫи uxmax yıvăśśi (Degtyaryov 2017) Ericoideae Ericeae 174 175 Calluna vulgaris [ᴛᴜʀ süpürge çalısı ᴇɴɢ common heather ʀᴜs обыкновенный вереск] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫерҫи хуратулӗ śerśi xuratulĕ (Degtyaryov 2017) Ericoideae Empetreae Empetrum nigrum [ᴛᴜʀ kargaüzümü ᴇɴɢ crowberry, black crowberry, blackberry ʀᴜs двуполая водяника, чёрная водяника, чёрная шикша, чёрная вороника] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Vaccinioideae Andromedeae Andromeda polifolia [ᴛᴜʀ gelinbohçası (Güner 2012) ᴇɴɢ bog-rosemary ʀᴜs многолистный подбел, многолистная андромеда, обыкновенный подбел] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шур ҫулҫӑллӑ хыт курӑк şur śulśăllă xıt kurăk (Degtyaryov 2017) шурӑ ҫулҫӑллӑ хыт курӑк şurӑ śulśăllă xıt kurăk (Krasnaya Kniga 2019) Vaccinioideae Gaultherieae Chamaedaphne calyculata (Cassandra calyculata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ leatherleaf, cassandra ʀᴜs прицветничковая хамедафне, прицветничковая кассандра, обыкновенная хамедафне, обыкновенная кассандра, болотная хамедафне, болотная кассандра, болотный мирт, болотный вереск] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх хуратулӗ şurlăx xuratulĕ (Degtyaryov 2017) Vaccinioideae Vaccinieae Vaccinium myrtillus [ᴛᴜʀ ayıüzümü (Güner 2012) ᴇɴɢ European blueberry, common bilberry, bilberry, wimberry, whortleberry, blue whortleberry ʀᴜs черника, обыкновенная черника, миртолистная черника] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хура ҫырла xura śırla (Degtyaryov 2017 Wikipedia) хора ҫырла xora śırla () хура ҫырла аври xura śırla avri () хура кӗтмел xura kĕtmel () кӗтмел kĕtmel (Degtyaryov 2017) ҫура ҫырла śura śırla () мот mot () мот ҫырли mot śırli () мутӑ ҫырли mută śırli () мӑт măt [ᴅɪᴀʟ] () Vaccinium uliginosum [ᴛᴜʀ avcıüzümü (Güner 2012) ᴇɴɢ bog bilberry, bog blueberry, northern bilberry, western blueberry ʀᴜs голубика, обыкновенная голубика, болотная голубика, топяная голубика, низкорослая голубика, голубец, голубица, гонобобель] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑвак ҫырла kăvak śırla (Degtyaryov 2017) Vaccinium vitis-idaea [ᴛᴜʀ çalıçilek (Güner 2012) ᴇɴɢ lingonberry, partridgeberry, mountain cranberry, cowberry ʀᴜs брусника, обыкновенная брусника] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӗтмел kĕtmel sɢ кӗтмелӗн kĕtmelĕn ɢᴇɴ кӗтмелӗ kĕtmelĕ ᴛᴍʟ кӗтмелсем kĕtmelsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) кӗтмел ҫырли kĕtmel śırli () шор кӗтмелӗ şor kĕtmelĕ () шор ҫырли şor śırli () шурлӑх ҫырли şurlăx śırli () sʏɴ Vaccinium rubrum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs красная брусника] – хӗрлӗ кӗтмел xĕrlĕ kĕtmel () ᴛᴜʀ çalıçilek toplamak ᴇɴɢ to gather cowberries ʀᴜs собирать бруснику – кӗтмел пуҫтар kĕtmel puśtar () ᴛᴜʀ çalıçilekli ᴇɴɢ with cowberries ʀᴜs брусничный – ᴛᴜʀ çalıçilekli ᴇɴɢ place with cowberries ʀᴜs брусничник (место, поросшее брусникой; метность, где растёт много брусинки) – ᴛᴜʀ çalıçilek suyu ᴇɴɢ cowberry juiceʀᴜs брусничный сок – кӗтмел шывӗ kĕtmel şıvĕ () Vaccinium microcarpum (Oxycoccus microcarpus) [ᴛᴜʀ küçük turnayemişi ᴇɴɢ small cranberry ʀᴜs мелкоплодная клюква] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗтӗ мӑк ҫырли vĕtĕ măk śırli (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) 175 176 Vaccinium oxycoccos (Oxycoccus palustris, Oxycoccus quadripetalus) [ᴛᴜʀ turnayemişi ᴇɴɢ small cranberry, bog cranberry, swamp cranberry, cranberry ʀᴜs клюква, обыкновенная клюква, болотная клюква] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – мӑк ҫырли măk śırli (Degtyaryov 2017 [клюква болотная]) шур ҫырли şur śırli (Degtyaryov 2017 []клюква обыкновенная (четырyхлепестная)) кӗтмел kĕtmel () Asterales Asterales [ᴛᴜʀ papatyalar ᴇɴɢ Ø ʀᴜs астроцветные] – астра чечеклисем astra çeçeklisem (Wikipedia) Campanulaceae Campanulaceae [ᴛᴜʀ çançiçeğigiller ᴇɴɢ bellflower family ʀᴜs колокольчиковые] – шӑнкрав курӑк йышӗ şănkrav kurăk yışĕ (Wikipedia) Jasione montana [ᴛᴜʀ dağ gökçesi (Güner 2012) ᴇɴɢ sheep's-bit, blue bonnets, blue buttons, blue daisy, iron flower ʀᴜs горный букашник, обыкновенный букашник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑпшанкӑ курӑкӗ kăpşankă kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Adenophora [ᴛᴜʀ tavşançanı ᴇɴɢ ladybell ʀᴜs бубенчик] – Adenophora lilifolia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лилиелистный бубенчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑнкӑрма курӑкӗ xănkărma kurăkĕ “ᴛᴜʀ çıngırak otu ᴇɴɢ herb of bell ʀᴜs трава бубенчика” < хӑнкӑрма xănkărma sɢ хӑнкӑрман xănkărman ɢᴇɴ хӑнкӑрми xănkărmi ᴛᴍʟ хӑнкӑрмасем xănkărmasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ çıngırak ᴇɴɢ jingle bell ʀᴜs бубенчик, бубенец” (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Asyneuma michauxioides (Campanula michauxioides) [ᴛᴜʀ çamdeğneği (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мишоксиовидная свободноцветка, мишоксиовидный колокольчик] – Мишо шӑнкӑрав курӑкӗ Mişo şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula [ᴛᴜʀ çançiçeği ᴇɴɢ bellflower ʀᴜs колокольчик] – шӑнкрав курӑкӗ şănkrav kurăkĕ “ᴛᴜʀ çan otu ᴇɴɢ herb of bell ʀᴜs трава колокольчнка” < шӑнкӑрав şănkărav sɢ шӑнкӑравӑн şănkăravăn ɢᴇɴ шӑнкӑравӗ şănkăravĕ ᴛᴍʟ шӑнкӑравсем şănkăravsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ çan; zil (çağırma) ᴇɴɢ bell, handbell; bell, ring (signaling device) ʀᴜs колокольчнк, бубенчик; звонок” (Degtyaryov 2017) шӑнкӑрав курӑкӗ şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) шӑнкӑрав курӑк şănkărav kurăk () шӑнкӑрав чечекӗ şănkărav çeçekĕ () Campanula bononiensis [ᴛᴜʀ çalı çıngırağı (Güner 2012) ᴇɴɢ European bellflower ʀᴜs болонский колокольчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Болонья шӑнкрав курӑкӗ Bolon'ya şănkrav kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Campanula cervicaria [ᴛᴜʀ ponpon çanı (Güner 2012) ᴇɴɢ bristly bellflower ʀᴜs жёстковолосистый колокольчик, жестковолосый колокольчик, олений колокольчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хыт тӗклӗ шӑнкрав курӑкӗ xıt tĕklĕ şănkrav kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Campanula glomerata [ᴛᴜʀ yumak çanı (Güner 2012) ᴇɴɢ clustered bellflower, Dane's blood ʀᴜs сборный колокольчик, скученный колокольчик, скученноцветковый колокольчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӑвӑ шӑнкрав курӑкӗ yăvă şănkrav kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Campanula glomerata subsp. caucasica (Campanula trautvetteri) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs колокольчик Траутветтера] – Траутфеттер шӑнкӑрав курӑкӗ Trautfetter şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula glomerata subsp. farinosa (Campanula farinosa) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мучнистый колокольчик] – ҫӑнӑхлӑ шӑнкрав курӑкӗ śănăxlă şănkrav kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Campanula latifolia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ giant bellflower, large campanula, wide-leaved bellflower ʀᴜs широколистный колокольчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарлака ҫулҫӑллӑ шӑнкрав курӑкӗ sarlaka 176 177 śulśăllă şănkrav kurăkĕ (Degtyaryov 2017) сарлака ҫулҫӑллӑ шӑнкӑрав курӑкӗ sarlaka śulśăllă şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula patula [ᴛᴜʀ körpeçan (Güner 2012) ᴇɴɢ spreading bellflower ʀᴜs раскидистый колокольчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – лӑпсӑркка шӑнкрав курӑкӗ lăpsărkka şănkrav kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Campanula persicifolia [ᴛᴜʀ zarif çıngırak (Güner 2012) ᴇɴɢ peach-leaved bellflower ʀᴜs персиколистный колокольчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – персик ҫулҫиллӗ шӑнкрав курӑкӗ persik śulśillĕ şănkrav kurăkĕ (Degtyaryov 2017) персик ҫулҫиллӗ шӑнкӑрав курӑкӗ persik śulśillĕ şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula rapunculoides [ᴛᴜʀ elmacık (Güner 2012) ᴇɴɢ creeping bellflower, rampion bellflower ʀᴜs рапунцелевидный колокольчик, репчатовидный колокольчик, листовой колокольчик, сердцелистный колокольчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫарӑк ҫулҫиллӗ шӑнкрав курӑкӗ śarăk śulśillĕ şănkrav kurăkĕ (Degtyaryov 2017) ҫарӑк евӗр шӑнкӑрав курӑкӗ śarăk evĕr şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) рапунцель евӗрлӗ шӑнкӑрав курӑкӗ rapuntsel' yevĕrlĕ şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula rotundifolia [ᴛᴜʀ meryemana eldiveni (Güner 2012) ᴇɴɢ harebell, bluebell, Scottish bluebell, bluebell of Scotland ʀᴜs круглолистный колокольчик, округлолистный колокольчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – упа шӑнкравӗ upa şănkravĕ (Degtyaryov 2017) пысӑк ҫулҫӑллӑ шӑнкӑрав курӑкӗ pısăk śulśăllă şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula sibirica [ᴛᴜʀ kaba çıngırak (Güner 2012) ᴇɴɢ Siberian bellflower ʀᴜs сибирский колокольчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Ҫӗпӗр шӑнкрав курӑкӗ Śĕpĕr şănkrav kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Ҫӗпӗр шӑнкӑрав курӑкӗ Śĕpĕr şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula stevenii subsp. wolgensis (Campanula wolgensis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs волжский колокольчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Атӑл шӑнкрав курӑкӗ Atăl şănkrav kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Campanula trachelium [ᴛᴜʀ kovan çanı (Güner 2012) ᴇɴɢ nettle-leaved bellflower ʀᴜs крапиволистный колокольчик, шершаволистный колокольчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗлтрен ҫулҫиллӗ шӑнкрав курӑкӗ vĕltren śulśillĕ şănkrav kurăkĕ (Degtyaryov 2017) вӗлтӗрен шӑнкӑрав курӑкӗ vĕltĕren şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula alpestris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ alpine bellflower ʀᴜs приальпийский колокольчик, субальпийский колокольчик] – Альп ҫум шӑнкӑрав курӑкӗ Al’p śum şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula alpina [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs альпийский колокольчик] – Альп шӑнкӑрав курӑкӗ Al’p şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula alsinoides [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs альзиновидный колокольчик] – альзин евӗр шӑнкӑрав курӑкӗ al’zin şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula americana (Campanulastrum americanum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ American bellflower, tall bellflower ʀᴜs американский колокольчик, высокий колокольчик] – американ шӑнкӑрав курӑкӗ amerikan şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula autraniana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs колокольчик Отрана] – Отран шӑнкӑрав курӑкӗ Otran şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula baumgartenii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs колокольчик Баумгартена] – Баумгартен шӑнкӑрав курӑкӗ Baumgarten şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) 177 178 Campanula californica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ swamp bellflower, swamp harebell, California swamp harebell ʀᴜs калифорнийский колокольчик] – Калифорни шӑнкӑрав курӑкӗ Kaliforni şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula carpatica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ tussock bellflower, Carpathian harebell ʀᴜs карпатский колокольчик] – Карпат шӑнкӑрав курӑкӗ Karpat şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula cashmeriana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кашмирский колокольчик] – Кашмир шӑнкӑрав курӑкӗ Kaşmir şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula dasyantha subsp. chamissonis (Campanula chamissonis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs колокольчик Шамиссо] – Шамиссо шӑнкӑрав курӑкӗ Şamisso şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula gansuensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гангский колокольчик] – Ганг шӑнкӑрав курӑкӗ Gang şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula komarovii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs колокольчик Комарова] – Комаров шӑнкӑрав курӑкӗ Komarov şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula lusitanica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лузитанский колокольчик] – Лузитани шӑнкӑрав курӑкӗ Luzitani şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula medium [ᴛᴜʀ koca çançiçeği (Güner 2012) ᴇɴɢ Canterbury bells ʀᴜs средний колокольчик] – вӑтам шӑнкӑрав курӑкӗ vătm şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula mirabilis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs удивительный колокольчик] – асамлӑ шӑнкӑрав курӑкӗ aasamlă şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula mollis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мягкий колокольчик] – ҫемҫе шӑнкӑрав курӑкӗ śemśe şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula petrophila [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs камнелюбивый колокольчик] – чул пек шӑнкӑрав курӑкӗ çul pek şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula phrygia [ᴛᴜʀ balçık çanı (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs фригийский колокольчик] – Фриги шӑнкӑрав курӑкӗ Frigi şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula poscharskyana [ᴛᴜʀ Dinar çançiçeği ᴇɴɢ Serbian bellflower, trailing bellflower ʀᴜs колокольчик Пожарского] – Пожарский шӑнкӑрав курӑкӗ Pojarskiy şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula punctata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ spotted bellflower ʀᴜs точечный колокольчик] – пӑнчӑллӑ шӑнкӑрав курӑкӗ pănçăllă şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula pyramidalis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ chimney bellflower ʀᴜs пирамидальный колокольчик] – пирамида шӑнкӑрав курӑкӗ piramida şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula raddeana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs колокольчик Радде] – Радде шӑнкӑрав курӑкӗ Radde şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula rapunculus [ᴛᴜʀ firenk salatası (Güner 2012) ᴇɴɢ rampion bellflower, rampion, rover bellflower, rapunzel ʀᴜs колокольчик рапунцель, репчатый колокольчик] – рапунцель шӑнкӑрав курӑкӗ rapuntsel' şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula reuteriana [ᴛᴜʀ sel çançiçeği (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs колокольчик Рейтера] – Рейтер шӑнкӑрав курӑкӗ Reyter şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula rhomboidalis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ broad-leaved Harebell ʀᴜs ромбовидный колокольчик] – ромб евӗрлӗ шӑнкӑрав курӑкӗ romb yevĕrlĕ ănkărav kurăkĕ (Wikipedia) 178 179 Campanula sarmatica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сарматский колокольчик] – сармат шӑнкӑрав курӑкӗ sarmat şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula stevenii [ᴛᴜʀ yan çançiçeği (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs колокольчик Стевена] – Стевен шӑнкӑрав курӑкӗ Steven şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) sʏɴ Campanula beauverdiana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs колокольчик Бовера] – Бове шӑнкӑрав курӑкӗ Bove şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula tridentata [ᴛᴜʀ gökçe çançiçeği (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs трёхзубый колокольчик] – виҫ шӑллӑ шӑнкӑрав курӑкӗ viś şăllă şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula uniflora [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ arctic bellflower, arctic harebell ʀᴜs одноцветковый колокольчик] – пӗр чечеклӗ шӑнкӑрав курӑкӗ pӗr çeçeklӗ şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Campanula waldsteiniana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs колокольчик Вальдштейна] – Вальдштейн шӑнкӑрав курӑкӗ Val'dşteyn şănkărav kurăkĕ (Wikipedia) Menyanthaceae Menyanthaceae [ᴛᴜʀ suyoncasıgiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs вахтовые] – тӗкӗрчен йышӗ tĕkĕrçen yışĕ (Wikipedia) Menyanthes trifoliata [ᴛᴜʀ suyoncası ᴇɴɢ bogbean, buckbean ʀᴜs вахта, трёхлистная вахта, водяной трилистник, трифоль, трефоль] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗкӗрчен tĕkĕrçen sɢ тӗкӗрченӗн tĕkĕrçenĕn ɢᴇɴ тӗкӗрченӗ tĕkĕrçenĕ ᴛᴍʟ тӗкӗрченсем tĕkĕrçensem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) тӗкӗрӗлчен tĕkĕrĕlçen () тӗкӗрлчен tĕkĕrlçen () виҫ ҫулӑллӑ тӗкӗрчен viś śulśăllă tĕkĕrçen (Wikipedia) лачака курӑкӗ laçaka kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Nymphoides peltata (Nymphoides peltatum) [ᴛᴜʀ küçük nilüfer ᴇɴɢ fringed water lily, yellow floating heart, floating heart, water fringe, entire marshwort ʀᴜs щитолистный болотоцветник, щитолистный нимфейник, щитконосный болотоцветник, щитолистный болотоцветник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Asteraceae Asteraceae (Compositae) [ᴛᴜʀ papatyagiller ᴇɴɢ aster family, daisy family, composite, sunflower family ʀᴜs астровые, сложноцветные] – кӑткӑс чечеклисем kătkăs çeçeklisem () кӑткӑс чечеклисен йышӗ kătkăs çeçeklisen yışĕ (Wikipedia) астра йышшисем astra yışşisem (Wikipedia) Carduoideae Cardueae Arctiinae Arctium [ᴛᴜʀ dulavratotu ᴇɴɢ burdock major ʀᴜs лопух, репейник, лопушник] – хупах xupax sɢ хупахӑн xupaxăn ɢᴇɴ хупаххи xupaxxi ~ хупахӗ xupaxĕ ᴛᴍʟ хупахсем xupaxsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 [лопух (репейник)]) хопах xopax () хупах курӑкӗ хупах kurăkĕ () тикенек tikenek sɢ тикенекӗн tikenekĕn ɢᴇɴ тикенекӗ tikenekĕ ᴛᴍʟ тикенексем tikeneksem ᴘʟ () кикенек kikenek () чикенек çikenek () тикенет tikenet () лапӑстан lapăstan () лопӑстан lopăstan () лапӑштан lapăştan () йӳҫӗ лапӑштан yüśĕ lapăştan () ᴛᴜʀ dulavrat pıtırağı ᴇɴɢ bur of burdock ʀᴜs колючки лопуха – тикенек tikenek () ᴛᴜʀ dulavrat tohumu ᴇɴɢ seed of burdock ʀᴜs семена репейника, репейное семя – куршанак вӑрри kurşanak vărri () ᴛᴜʀ dulavrat yaprağı ᴇɴɢ leaf of burdock ʀᴜs лист лопуха, листья лопуха – хупах ҫулҫи xupax śuśli () хопах ҫӳлчи xopax śülçi () ᴛᴜʀ dulavrat sapı ᴇɴɢ stalk of burdock ʀᴜs стебель репейника – куршанак туни kurşanak tuni () 179 180 Arctium lappa (Arctium leiospermum) [ᴛᴜʀ büyük dulavratotu ᴇɴɢ greater burdock, edible burdock, lappa, beggar's buttons, thorny burr, happy major ʀᴜs большой лопух, большой репейник, обыкновенный лопух, обыкновенный репейник, репейник, репей, гладкосемянный лопух, гладкосемянный репейник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пысӑк тикенек pısăk tikenek (Degtyaryov 2017 Wikipedia) пысӑк хупах pısăk xupax () куршанак kurşanak (Degtyaryov 2017 Wikipedia) куршӑкан kurşăkan (Wikipedia) куршанкӑ kurşankă (Wikipedia) коршанкӑ korşankă () шолтра тикенет şoltra tikenek < шултра şultra ~ шолтра şoltra sɢ шултран şoltran ɢᴇɴ шултри şultri ᴛᴍʟ шултрасем şultrasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ iri, büyük ᴇɴɢ large, great, big ʀᴜs крупный, большой; крупное” () сарлака хупах sarlaka xupax (широкий лопух) ахаль хопах axal' xopax () Arctium minus [ᴛᴜʀ küçük dulavratotu, löşlek (Güner 2012) ᴇɴɢ lesser burdock, little burdock, lousebur, common burdock, button-bur, cuckoo-button, wild rhubarb ʀᴜs малый лопух, малый репейник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗтӗ куршанак vĕtĕ kurşanak (Degtyaryov 2017) Arctium ×mixtum (A. minus × A. tomentosum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs смешанный лопух] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Arctium nemorosum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs дубравный лопух, дубравный репейник] Chuvashia – юманлӑх куршанакӗ yumanlăx kurşanakĕ (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Flora of Arctium tomentosum [ᴛᴜʀ dulavratotu, hanımyaması (Güner 2012) ᴇɴɢ woolly burdock, downy burdock ʀᴜs паутинистый лопух, паутинистый репейник, войлочный лопух, войлочный репейник, шерстистый лопух] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – лапсӑркка куршанак lapsărkka kurşanak (Degtyaryov 2017) Alfredia nivea (Arctium niveum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs снежная альфредия, снежно-белая альфредия] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia Carduoideae Cardueae Saussureinae Jurinea cyanoides [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs васильковая наголоватка] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Jurinea ledebourii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs наголоватка Ледебура] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Ледебур пиҫенӗ Ledebur piśenĕ (Krasnaya Kniga 2019) сӑр таврашӗнчи нагловатка săr tavraşĕnçi naglovatka (Krasnaya Kniga 2019) Saussurea amara [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ tall sawwort ʀᴜs горькая соссюрея, горькая горькуша, горькуша] – йӳҫӗ курӑк yüśĕ kurăk (Degtyaryov 2017) Carduoideae Cardueae Carduinae Cirsium [ᴛᴜʀ köygöçüren (Güner 2012) ᴇɴɢ plume thistle ʀᴜs бодяк, татарник] – пиҫен piśen sɢ пиҫенӗн piśenĕn ɢᴇɴ пиҫенӗ piśenĕ ᴛᴍʟ пиҫенсем piśensem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) хытӑ пиҫен xıtă piśen (Wikipedia) Cirsium arvense [ᴛᴜʀ köygöçüren (Güner 2012) ᴇɴɢ creeping thistle, Canada thistle, field thistle ʀᴜs полевой бодяк, полевой татарник, розовый осот] – кӗрен пиҫен kĕren piśen (Degtyaryov 2017) уй пиҫенӗ uy piśenĕ () пиҫен piśen () киттай чей kittay çey () Cirsium arvense var. integrifolium (Cirsium arvense subsp. setosum, Cirsium setosum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs щетинистый бодяк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Cirsium arvense var. vestitum (Cirsium arvense var. incanum, Cirsium incanum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs беловойлочный бодяк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 180 181 Cirsium canum [ᴛᴜʀ kangal (Güner 2012) ᴇɴɢ Queen Anne's thistle ʀᴜs серый бодяк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шупка пиҫен şupka piśen (Degtyaryov 2017) сӑрӑ пиҫен sără piśen (Krasnaya Kniga 2019) Cirsium decussatum (Cirsium polonicum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs перекрёстнопарный бодяк, польский бодяк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Cirsium esculentum [ᴛᴜʀ aş dikeni ᴇɴɢ ground thistle ʀᴜs съедобный бодяк] – Cirsium roseolum (Cirsium esculentum auct., Cirsium acaule subsp. esculentum auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs розоватый бодяк, съедобный бодяк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Cirsium heterophyllum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ melancholy thistle ʀᴜs разнолистный бодяк, разнолистный татарник, лесной осот] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗрлӗ ҫулҫӑллӑ пиҫен tĕrlĕ śulśăllă piśen (Degtyaryov 2017) тӗрлӗ ҫулҫӑллӑ хытӑ пиҫен tĕrlĕ śulśăllă xıtă piśen (Wikipedia) Cirsium oleraceum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ cabbage thistle, Siberian thistle ʀᴜs огородный бодяк, овощной бодяк, жёлтый бодяк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пахча пиҫенӗ paxça piśenĕ (Degtyaryov 2017) Cirsium palustre [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ marsh thistle, European swamp thistle, European marsh thistle ʀᴜs болотный бодяк, болотный татарник, болотный осот] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх пиҫенӗ şurlăx piśenĕ (Degtyaryov 2017) шыв пӑтти şıv pătti () Cirsium serrulatum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мелкопильчатый бодяк, мелкозубчатый бодяк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Cirsium vulgare (Cirsium lanceolatum) [ᴛᴜʀ yaygın kangal ᴇɴɢ spear thistle, bull thistle, common thistle ʀᴜs обыкновенный бодяк, колючий бодяк, ланцетолистный бодяк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӗплӗ пиҫен yĕplĕ piśen (Degtyaryov 2017) Cynara cardunculus [ᴛᴜʀ yaban enginarı ᴇɴɢ cardoon, artichoke thistle ʀᴜs испанский артишок, кардон] – Испан артишокӗ artişokĕ (Wikipedia) Cynara cardunculus subsp. scolymus (Cynara scolymus) [ᴛᴜʀ enginar ᴇɴɢ artichoke, globe artichoke, French artichoke, green artichoke ʀᴜs испанский настоящий, колючий артишок, посевной артишок] – артишок artişok sɢ ɢᴇɴ артишокӗ artişokĕ ᴛᴍʟ артишоксем artişoksem ᴘʟ < Russian артишо́к (Wikipedia) акмалли артишок akmalli artişok (Wikipedia) йĕплĕ артишок yĕplĕ artişok (Wikipedia) Carduus [ᴛᴜʀ eşekdikeni (Güner 2012) ᴇɴɢ plumeless thistle ʀᴜs чертополох] – тал пиҫен tal piśen (Degtyaryov 2017 [татарник (чертополох)]) таллӑ пиҫен tallă piśen () талпиҫен talliśen () танлă пиҫен tanlă piśen () тана пиҫен tana piśen () тан пиҫен tan piśen () куршанак kurşanak sɢ куршанакӑн kurşanakăn ɢᴇɴ куршанакӗ kurşanakӗ ᴛᴍʟ куршанаксем kurşanaksem ᴘʟ (Wikipedia) вӑпӑр курӑкӗ văpăr kurăkĕ () вупӑр курӑкӗ vupăr kurăkĕ () Carduus acanthoides [ᴛᴜʀ saka dikeni (Güner 2012) ᴇɴɢ spiny plumeless thistle, welted thistle, plumeless thistle ʀᴜs колючий чертополох, акантолистный чертополох] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӗплӗ куршанак yĕplĕ kurşanak (Wikipedia) чикекен куршанак çiçeken kurşanak (Wikipedia) акант евӗр куршанак akant evĕr kurşanak (Wikipedia) акант ҫулҫуллӑ куршанак akant śulśullă kurşanak (Wikipedia) Carduus crispus [ᴛᴜʀ ayı kangalı ᴇɴɢ curly plumeless thistle, curled thistle, welted thistle ʀᴜs курчавый чертополох, басурманская трава, бодяк красноголовый, волчец, дедовник, драпач, ёж, колкий арепейник, колючник, колючий репей, колючий татарник, татарник, царь-мурат, чертогон, шишебарник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑтра тал пиҫен kătra tal piśen (Degtyaryov 2017) кӑтра куршанак kătra kurşanak (Wikipedia) 181 182 Carduus hamulosus [ᴛᴜʀ deve kangalı (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мелкокрючковатый чертополох, крючочковый чертополох] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗтӗ кукӑрчӑк куршанак vĕtĕ kukărçăk kurşanak (Wikipedia) Carduus nutans [ᴛᴜʀ eşekdikeni ᴇɴɢ musk thistle, nodding thistle, nodding plumeless thistle ʀᴜs поникающий чертополох, поникший чертополох] – усӑк тал пиҫен usăk tal piśen (Degtyaryov 2017) усӑнакан куршанак usănakan kurşanak (Wikipedia) sʏɴ Carduus thoermeri (Carduus nutans subsp. leiophyllus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs чертополох Тёрмера] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Термер куршанакӗ Termer kurşanakӗ (Wikipedia) Carduus pycnocephalus [ᴛᴜʀ soymaç (Güner 2012) ᴇɴɢ Italian thistle, Italian plumeless thistle, Plymouth thistle ʀᴜs мелкоголовчатый чертополох] – вӗтӗ пуҫлӑ куршанак vĕtĕ puҫlă kurşanak (Wikipedia) Carduus uncinatus [ᴛᴜʀ mahya kangalı (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs крючковатый чертополох] – кукӑрчӑк куршанак kukărçăk kurşanak (Wikipedia) Carduoideae Cardueae Carlininae Carlina [ᴛᴜʀ domuzdikeni (Güner 2012) ᴇɴɢ carline thistles ʀᴜs колючник] – Carlina biebersteinii (Carlina longifolia auct.) [ᴛᴜʀ kaya dikeni (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs колючник Биберштейна] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӗплӗ курӑк yĕplĕ kurăk (Degtyaryov 2017 [колючник обыкновенный (колючник Биберштейна)]) Carlina biebersteinii subsp. brevibracteata (Carlina intermedia, Carlina vulgaris auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs промежуточный колючник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Carlina vulgaris [ᴛᴜʀ deli diken (Güner 2012) ᴇɴɢ carline thistle ʀᴜs обыкновенный колючник] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Carduoideae Cardueae Echinopsidinae Echinops [ᴛᴜʀ topuz ᴇɴɢ globethistle ʀᴜs мордовник] – Echinops ritro subsp. ruthenicus (Echinops ruthenicus) [ᴛᴜʀ topuz ᴇɴɢ Ø ʀᴜs русский мордовник, обыкновенный мордовник, крутой мордовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тупӑ курӑкӗ tupă kurăkĕ (Degtyaryov 2017) вырӑс тупӑ курӑкӗ vırăs tupă kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Echinops sphaerocephalus [ᴛᴜʀ şeytanarabası (Güner 2012) ᴇɴɢ southern globethistle ʀᴜs шароголовый мордовник, круглоголовый мордовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тупӑ курӑкӗ tupă kurăkĕ () пуҫлӑ пиҫен puślă piśen () ҫтаппан пуҫ śtappan puś () таллӑ пиҫен tallă piśen () талпиҫен talliśen () танлă пиҫен tanlă piśen () тана пиҫен tana piśen () тан пиҫен tan piśen () Carduoideae Cardueae Onopordinae Onopordum acanthium [ᴛᴜʀ galagan (Güner 2012) ᴇɴɢ cotton thistle, Scotch thistle, Scottish thistle ʀᴜs колючий татарник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тал пиҫен tal piśen (Degtyaryov 2017 [татарник (колючий)]) ҫтаппан пуҫ śtappan puś (Degtyaryov 2017) çikenek чикенек () Carduoideae Cardueae Centaureinae Rhaponticum repens (Acroptilon repens) [ᴛᴜʀ kekredikeni (Güner 2012) ᴇɴɢ Russian knapweed ʀᴜs ползучий горчак, розовый горчак] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Rhaponticum carthamoides (Leuzea carthamoides, Stemmacantha carthamoides) [ᴛᴜʀ maralkökü ᴇɴɢ maral root ʀᴜs сафлоровидный рапонтикум, сафлоровидная левзея, сафлоровидный 182 183 большеголовник, сафлоровидная стемаканта, сафлоровидная стеммоканта, маралий корень] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Serratula [ᴛᴜʀ morvızık (Güner 2012) ᴇɴɢ plumeless saw-wort ʀᴜs серпуха] – суя пиҫен suya piśen (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Serratula coronata (Serratula wolffii) [ᴛᴜʀ taçlı çolukçocuk ᴇɴɢ plumeless saw-wort ʀᴜs венценосная серпуха, увенчанная серпуха, обыкновенная серпуха] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пуҫ кӑшӑльлӗ суя пиҫен puś kăşăl'lĕ suya piśen (Degtyaryov 2017) ҫӑмарта сарри śămarta sarri () Serratula tinctoria (Serratula inermis) [ᴛᴜʀ morvızık (Güner 2012) ᴇɴɢ dyer's plumeless saw-wort, sawwort ʀᴜs красильная серпуха, неколючая серпуха, безостая серпуха, язычник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӗветекен суя пиҫен pĕveteken suya piśen (Degtyaryov 2017) курӑк ути kurăk uti (Degtyaryov 2017) корăк ути korăk uti () корăк вути korăk vuti () Klasea cardunculus (Serratula cardunculus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs чертополоховая клазея, чертополоховая серпуха] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тал евӗрлӗ суя пиҫен tal yevĕrlĕ suya piśen (Krasnaya Kniga 2019) Klasea lycopifolia (Serratula lycopifolia, Serratula heterophylla auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs зюзниколистная клазея, зюзниколистная серпуха, разнолистная серпуха] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗрлӗ ҫулҫӑллӑ суя пиҫен tĕrlĕ śulśăllă suya piśen (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Rhaponticoides ruthenica (Centaurea ruthenica) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs русский василёк, русская центауреа] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шупка сарӑ утмӑлтурат şupka sară utmălturat (Degtyaryov 2017) сарӑ утмӑл турат sară utmăl turat (Krasnaya Kniga 2019) Psephellus marschallianus (Centaurea marschalliana) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs василёк Маршалла, центауреа Маршалла] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Psephellus sumensis (Centaurea sumensis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сумский василёк, сумская центауреа] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ир ҫурӑлакан утмӑлтурат ir śurălakan utmălturat (Degtyaryov 2017) Centaurea [ᴛᴜʀ peygamberçiçeği (Güner 2012 [Centaurea]) gökbaş (Güner 2012 [Cyanus]) ᴇɴɢ knapweed ʀᴜs василёк, центауреа] – утмӑлтурат utmălturat (Degtyaryov 2017 Wikipedia) утмӑл турат utmăl turat sɢ утмӑл туратӑн utmăl turatăn ɢᴇɴ утмӑл турачӗ utmăl turaçĕ ᴛᴍʟ утмӑл туратсем ᴘʟ utmăl turatsem (Wikipedia) ҫил курӑкӗ śil kurăkĕ () тар курӑкӗ tar kurăkĕ () ᴛᴜʀ peygamberçiçeği tohumu ᴇɴɢ knapweed seeds ʀᴜs семена василька – утмӑлтурат вӑрри utmălturat vărri () Centaurea cyanus (Cyanus segetum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ cornflower, bachelor's button ʀᴜs синий василёк, посевной василёк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – утмӑлтурат utmălturat (Degtyaryov 2017) кӑвак утмӑлтурат kăvak utmălturat (Degtyaryov 2017) кӑвак утмӑл турат kăvak utmăl turat (Wikipedia) Centaurea diffusa [ᴛᴜʀ akdüğme (Güner 2012) ᴇɴɢ diffuse knapweed, white knapweed, tumble knapweed ʀᴜs раскидистый василёк, раскидистая центауреа] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Centaurea jacea [ᴛᴜʀ serçebaşı (Güner 2012) ᴇɴɢ brown knapweed, brownray knapweed ʀᴜs луговой василёк, луговая центауреа] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӗрен утмӑлтурат kĕren utmălturat (Degtyaryov 2017) ҫаран утмӑл турачӗ śaran utmăl turaçĕ (Wikipedia) Centaurea phrygia [ᴛᴜʀ bitik serçebaşı (Güner 2012) ᴇɴɢ wig knapweed ʀᴜs фригийский василёк, фригийская центауреа] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Фриги утмӑлтурачӗ Frigi utmălturaçĕ (Degtyaryov 2017) 183 184 Centaurea phrygia subsp. pseudophrygia (Centaurea pseudophrygia, Centaurea stenolepis auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ложнофригийский василёк, ложнофригийская центауреа] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Centaurea phrygia subsp. stenolepis (Centaurea stenolepis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs узкочешуйчатый василёк] – ансӑр хупӑллӑ утмӑлтурат ansăr xupăllă utmălturat (Degtyaryov 2017) Centaurea pseudomaculosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ложнопятнистый василёк, ложнопятнистая центауреа] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Centaurea scabiosa [ᴛᴜʀ düğmedikeni ᴇɴɢ greater knapweed, greater centaury ʀᴜs шероховатый василёк, шероховатая центауреа, скабиозный василёк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑштӑркка утмӑлтурат kăştărkka utmălturat (Degtyaryov 2017) кӑшӑрккаллӑ утмӑл турат kăşărkkallӑ utmăl turat (Wikipedia) ҫӑмарта сарри śămarta sarri () Centaurea stoebe (Centaurea biebersteinii, Centaurea micranthos) [ᴛᴜʀ gelintacı (Güner 2012) ᴇɴɢ spotted knapweed, panicled knapweed ʀᴜs василёк Биберштейна, центауреа Биберштейна, мелкоцветный василёк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗт чечеклӗ утмӑлтурат vĕt çeçeklĕ utmălturat (Degtyaryov 2017) Centaurea americana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ American starthistle, American basketflower ʀᴜs американский василёк] – американ утмӑл турачӗ amerikan utmăl turaçĕ (Wikipedia) Centaurea margaritalba [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бело-жемчужный василёк] – шурӑ мерчен утмӑл турачӗ şură merçen utmăl turaçĕ (Wikipedia) Centaurea montana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ perennial cornflower, mountain cornflower, bachelor's button, montane knapweed, mountain bluet ʀᴜs горный василёк] – туҫи утмӑл турачӗ tuśi utmăl turaçĕ (Wikipedia) Centaurea sadleriana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Pannonian knapweed ʀᴜs придунайский василёк] – Тӑнайҫум утмӑл турачӗ utmăl turaçĕ (Wikipedia) Cichorioideae Cichorieae Scorzonerinae Scorzonera [ᴛᴜʀ tekesakalı (Güner 2012) ᴇɴɢ salsify ʀᴜs козелец, скорцонер, скорцонера] – кашлинчӗ kaşlinçĕ sɢ кашлинчӗн kaşlinçĕn ɢᴇɴ кашлинчи kaşlinçi ᴛᴍʟ кашлинчӗсем kaşlinçĕsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) Scorzonera austriaca [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Austrian salsify ʀᴜs австрийский козелец, голый козелец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Австри кашлинчи Аvstri kaşlinçi (Degtyaryov 2017) Австри качака кӗпҫи Аvstri kaçaka kĕpśi (Krasnaya Kniga 2019) Scorzonera purpurea [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пурпуровый козелец, пурпурный козелец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кашлинчӗ kaşlinçĕ (Degtyaryov 2017) кашличӗ kaşliçĕ (Krasnaya Kniga 2019) качака кӗпҫи kaçaka kĕpśi < качака kaçaka sɢ качакан kaçakan ɢᴇɴ качаки kaçaki ᴛᴍʟ качакасем kaçakasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ keçi ᴇɴɢ goat ʀᴜs коза” + кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Pseudopodospermum hispanicum (Scorzonera hispanica) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ black salsify, Spanish salsify, black oyster plant, serpent root, viper's herb, viper's grass, simply scorzonera ʀᴜs испанский козелец, испанская скорцонера, чёрный корень, сладкий корень] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Испани кашлинчи İspani kaşlinçi (Degtyaryov 2017) Tragopogon [ᴛᴜʀ yemlik (Güner 2012) ᴇɴɢ goatsbeard, salsify ʀᴜs козлобородник] – качака сухалӗ kaçaka suxalĕ (Degtyaryov 2017) качака сухалли kaçaka suxalli () качака сухаль kaçaka suxal' () качака сухал kaçaka suxal () сӗтлӗ курӑк sӗtlӗ kurăk “ᴛᴜʀ sütlü ot ᴇɴɢ milky herb ʀᴜs трава с молоком” () 184 185 Tragopogon dubius (Tragopogon dubius subsp. major, Tragopogon major) [ᴛᴜʀ at yemliği (Güner 2012) ᴇɴɢ yellow salsify, western salsify, western goat's-beard, wild oysterplant, yellow goat's beard, goat's beard, goatsbeard, common salsify, salsify ʀᴜs сомнительный козлобородник, большой козлобородник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Tragopogon orientalis (Tragopogon pratensis subsp. orientalis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Oriental goat's beard ʀᴜs восточный козлобородник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – качака сухалӗ kaçaka suxalĕ (Degtyaryov 2017) Tragopogon podolicus (Tragopogon brevirostris var. podolicus, Tragopogon volgensis, Tragopogon stepposus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs подольский козлобородник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Tragopogon pratensis [ᴛᴜʀ salsifin (Güner 2012) ᴇɴɢ jack-go-to-bed-at-noon, meadow salsify, showy goat's-beard, meadow goat's-beard ʀᴜs луговой козлобородник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Cichorioideae Cichorieae Hypochaeridinae Leontodon [ᴛᴜʀ aslandişi (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кульбаба] – хаяр курӑкӗ xayar kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Leontodon hispidus [ᴛᴜʀ "gulikazer" (Güner 2012) ᴇɴɢ bristly hawkbit, rough hawkbit ʀᴜs щетинистая кульбаба, щетиноволосистая кульбаба, шершаволистная кульбаба, шершавая кульбаба, копьелистная кульбаба] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хыт тӗклӗ хаяр курӑкӗ xıt tĕklĕ xayar kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Scorzoneroides autumnalis (Leontodon autumnalis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ autumn hawkbit, fall dandelion ʀᴜs осенняя кульбаба] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хаяр курӑкӗ xayar kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Picris hieracioides [ᴛᴜʀ “deli şiro” (Güner 2012) ᴇɴɢ hawkweed oxtongue ʀᴜs ястребинковая горлюха, ястребинковый горчак, ястребинковидная горлюха, ястребинколистная горлюха, лесная горлюха, жёлтый горчак] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӳҫек курӑк yüśek kurăk (Degtyaryov 2017) Trommsdorfia maculata ᴏʀ Hypochaeris maculata (Achyrophrus maculatus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs крапчатый пазник, крапчатый прозанник, крапчатая троммсдорфия, крапчатая тромсдорфия, тромсдорфия пятнистая] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Cichorioideae Cichorieae Hyoseridinae Sonchus [ᴛᴜʀ eşekgevreği (Güner 2012) ᴇɴɢ sow-thistle ʀᴜs осот] – пиҫен piśen sɢ пиҫенӗн piśenĕn ɢᴇɴ пиҫенӗ piśenĕ ᴛᴍʟ пиҫенсем piśensem ᴘʟ (Wikipedia) Sonchus arvensis [ᴛᴜʀ sökelek (Güner 2012) ᴇɴɢ field milk thistle, field sowthistle, perennial sowthistle, corn sow thistle, dindle, gutweed, swine thistle, tree sow thistle ʀᴜs полевой осот, жёлтый осот, молочайный осот, молочай] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хурхух xurxux (Degtyaryov 2017) хурхуххи xurxuxxi () хур хуххи xur xuxxi () хурхох xurxox () хорхух xorxux () шурхух şurxux () сар пиҫен sar piśen (Degtyaryov 2017) хир пиҫенӗ xir piśenĕ “ᴛᴜʀ kır eşekgevreği ᴇɴɢ sowthistle of field ʀᴜs осот поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” (Wikipedia) сӗтлӗ пиҫен sĕtlĕ piśen () сӗтлӗ курӑк sӗtlӗ kurăk “ᴛᴜʀ sütlü ot ᴇɴɢ milky herb ʀᴜs трава с молоком” () сӗт курӑкӗ sӗt kurăkĕ “ᴛᴜʀ süt otu ᴇɴɢ herb of milk ʀᴜs трава молока” () Sonchus arvensis var. glabrescens (Sonchus arvensis subsp. uliginosus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs топяной осот] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 185 186 Sonchus asper [ᴛᴜʀ eşekgevreği (Güner 2012) ᴇɴɢ prickly sow-thistle, rough milk thistle, spiny sowthistle, sharp-fringed sow thistle, spiny-leaved sow thistle ʀᴜs шероховатый осот, шершавый осот, жёсткий осот, колючий осот, острый осот] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хытӑ пиҫен xıtă piśen (Degtyaryov 2017) кӑшӑркка пиҫен kăşărkka piśen (Wikipedia) Sonchus oleraceus [ᴛᴜʀ kuzugevreği (Güner 2012) ᴇɴɢ common sowthistle, sow thistle, smooth sow thistle, annual sow thistle, hare's colwort, hare's thistle, milky tassel, milk thistle soft thistle ʀᴜs огородный осот, молочник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сӗтлӗ пиҫен sĕtlĕ piśen (Degtyaryov 2017) пахча пиҫенӗ paxça piśenĕ (Wikipedia) Sonchus palustris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ marsh sowthistle ʀᴜs болотный осот] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Sonchus acaulis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бесстебельный осот] – тунасӑр пиҫен tunasăr piśen (Degtyaryov 2017) Cichorioideae Cichorieae Lactucinae Lactuca [ᴛᴜʀ marul ᴇɴɢ lettuce ʀᴜs латук, молокан] – Lactuca sativa [ᴛᴜʀ marul ᴇɴɢ lettuce, garden lettuce ʀᴜs посевной латук, огородный салат, салат латук, латук-салат] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пахча салачӗ paxça salaçĕ (Degtyaryov 2017) салат salat sɢ салатӑн salatăn ɢᴇɴ салачӗ salaçĕ ᴛᴍʟ салатсем salatsem ᴘʟ < Russian сала́т () Lactuca serriola (Lactuca scariola) [ᴛᴜʀ eşekhelvası (Güner 2012) ᴇɴɢ prickly lettuce, milk thistle, compass plant, scarole ʀᴜs компасный латук, компасный лактук, компасный молокан, компасный салат, степной латук, дикий латук, дикий лактук, дикий молокан, дикий салат] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫеҫенхир салачӗ śeśenxir salaçĕ (Degtyaryov 2017) хир салачӗ xir salaçĕ “ᴛᴜʀ kır marulu ᴇɴɢ lettuce of field ʀᴜs латук поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” (Degtyaryov 2017 [салат дикий (молокан) / латук, молокан]) хорхух xorxux () Lactuca tatarica (Mulgedium tataricum) [ᴛᴜʀ yağ marulu (Güner 2012) ᴇɴɢ blue lettuce ʀᴜs татарский латук, татарский молокан, татарский мульгедиум] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тутар салачӗ tutar salaçĕ (Degtyaryov 2017) Lactuca macrophylla subsp. uralensis ᴏʀ Cicerbita uralensis (Mulgedium uralense) [ᴛᴜʀ Ural marulu ᴇɴɢ Ural common blue-sow-thistle ʀᴜs уральская цицербита] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Урал салачӗ Ural salaçĕ (Krasnaya Kniga 2019) Юманлӑхри Урал чечекӗ yumanlăxri Ural çeçekĕ (Krasnaya Kniga 2019) Cichorioideae Cichorieae Crepidinae Taraxacum [ᴛᴜʀ karahindiba ᴇɴɢ dandelion ʀᴜs одуванчик; пушок одуванчика] – кукша пуҫ kukşa puś (Degtyaryov 2017 Wikipedia) кукшапуҫ kukşapuś (Wikipedia) пуҫ курӑк puś kurăk () хӑлха курӑкӗ xălxa kurăkĕ () хӑлха ҫакки курӑкӗ xălxa śakki kurăkĕ () хояха ҫакки корӑкӗ xoyaxa śakki korăkĕ () хурхулӑх xurxulăx () ши-ши курӑк şi-şi kurăk () мамӑк курӑк mamăk kurăk () вӗҫекен курӑк vĕśeken kurăk () ҫӑмарта корӑкӗ śămarta korăkĕ () сӗтлӗ корӑк sĕtlĕ korăk () сар чечек sar çeçek () ӑвӑш ăvăş [ᴅɪᴀʟ] () Taraxacum bessarabicum [ᴛᴜʀ püfçiçeği (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бессарабский одуванчик] 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova Taraxacum erythrospermum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ red-seeded dandelion ʀᴜs красноcемянный одуванчик, красноплодный одуванчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлӗ вӑрӑллӑ кукша пуҫ xĕrlĕ vărăllă kukşa puś (Degtyaryov 2017) 186 187 Taraxacum falcatum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Narrow-lobed dandelion ʀᴜs серповидный одуванчик] Flora of Chuvashia – ҫурла кукша пуҫ śurla kukşa puś (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Taraxacum gibbiferum (Taraxacum reflexilobum, Taraxacum officinale s.l.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs отогнутолопастный одуванчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Taraxacum karelicum (Taraxacum officinale s.l.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs карельский одуванчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Taraxacum latisectum (Taraxacum officinale s.l.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ broad-lobed dandelion ʀᴜs широкорассеченный одуванчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Taraxacum mucronatum (Taraxacum officinale s.l.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs остроконечный одуванчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӗвӗркке кукша пуҫ şĕvĕrkke kukşa puś (Degtyaryov 2017) Taraxacum officinale [ᴛᴜʀ karahindiba ᴇɴɢ common dandelion ʀᴜs лекарственный одуванчик, аптечный одуванчик, полевой одуванчик, обыкновенный одуванчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кукша пуҫ kukşa puś (Degtyaryov 2017) хӑлха ҫакки курӑкӗ xălxa śakki kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Taraxacum distantifolium (Taraxacum officinale s.l.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs расставленнолопастный одуванчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Taraxacum pectinatiforme (Taraxacum officinale s.l.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ pectinate-leaved dandelion ʀᴜs гребенчатовидный одуванчик, гребневидный одуванчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑллӑ кукша пуҫ şăllă kukşa puś (Degtyaryov 2017) Taraxacum penicilliforme (Taraxacum officinale s.l.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кисточковидный одуванчик] – шерепеллӗ кукша пуҫ şerepellĕ kukşa puś < шерепеллӗ şerepellĕ “ᴛᴜʀ püsküllü, saçaklı ᴇɴɢ with tassels, fringes, pendants, bunches ʀᴜs украшенный кистями, кисточками, бахромой, подвесками; обильный метелками, кистями, гроздьями; обильный сережками” (Degtyaryov 2017 [одуванчик]) Gafurova 2014 Flora of Chuvashia Taraxacum perfiljevii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs одуванчик Перфильева] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Taraxacum planum (Taraxacum officinale s.l.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ diverse-leaved dandelion ʀᴜs плоский одуванчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – лаптак кукша пуҫ laptak kukşa puś (Degtyaryov 2017) Taraxacum proximum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ближайший одуванчик] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia Taraxacum reinthalii (Taraxacum officinale s.l.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs одуванчик Рейнтала] Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp – эпӗ Gafurova 2014 Taraxacum stenoglossum (Taraxacum dahlstedtii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Dahlstedt's dandelion ʀᴜs одуванчик Дальштедта] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Taraxacum sublaciniosum (Taraxacum officinale Wigg. s. l.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs почтимногодольчатый одуванчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lapsana communis [ᴛᴜʀ şebrek (Güner 2012) ᴇɴɢ common nipplewort ʀᴜs обыкновенный бородавник, бородавочная трава] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӗпӗн курӑкӗ şĕpĕn kurăkĕ “ᴛᴜʀ siğil otu ᴇɴɢ herb of wart ʀᴜs трава бородавки” < шӗпӗн şĕpĕn sɢ шӗпӗнӗн şĕpĕnĕn ɢᴇɴ шӗпӗнӗ şĕpĕnĕ ᴛᴍʟ шӗпӗнсем şĕpĕnsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ siğil ᴇɴɢ wart ʀᴜs бородавка” (Degtyaryov 2017) 187 188 Crepis [ᴛᴜʀ kıskı (Güner 2012) ᴇɴɢ hawksbeard, hawk's-beard ʀᴜs скерда] – хухӑ xuxă sɢ хухӑн xuxăn ɢᴇɴ хуххи xuxxi ᴛᴍʟ хухӑсем xuxăsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) хуп кӗпҫи xup kĕpśi < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” (Degtyaryov 2017) улӑх кӗпҫи ulăx kĕpśi < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” () Crepis biennis [ᴛᴜʀ "iki kıskıs" (Güner 2012) ᴇɴɢ rough hawksbeard ʀᴜs двулетняя скерда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ик ҫулхи хухӑ ik śulxi xuxă (Degtyaryov 2017) Crepis paludosa [ᴛᴜʀ su kıskısı (Güner 2012) ᴇɴɢ marsh hawk's-beard ʀᴜs болотная скерда] 2014 Flora of Chuvashia – лачака хуп кӗпҫи laçaka xup kĕpśi (Degtyaryov 2017) Gafurova Crepis pannonica [ᴛᴜʀ Horasan kıskısı (Güner 2012) ᴇɴɢ pasture hawksbeard ʀᴜs венгерская скерда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Crepis praemorsa [ᴛᴜʀ künt sarıca ᴇɴɢ leafless hawksbeard ʀᴜs тупоконечная скерда, тупокорневищная скерда, обгрызенная скерда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пуклак тымарлӑ хуп кӗпҫи puklak tımarlă xup kĕpśi (Degtyaryov 2017) Crepis sibirica [ᴛᴜʀ Sibirya sarıcası ᴇɴɢ Siberian hawksbeard ʀᴜs сибирская скерда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Ҫӗпӗр хуххи Śĕpĕr xuxxi (Degtyaryov 2017) Crepis tectorum [ᴛᴜʀ daryapraklı sarıca ᴇɴɢ narrow-leaved hawksbeard ʀᴜs кровельная скерда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хухӑ xuxă (Degtyaryov 2017) хуп кӗпҫи xup kĕpśi (Degtyaryov 2017) Cichorioideae Cichorieae Chondrillinae Chondrilla [ᴛᴜʀ karakavuk (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs хондрилла] – хондриллӑ xondrillă < Rus. хондри́лла () Chondrilla laticoronata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ширококорончатая хондрилла] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Cichorioideae Cichorieae Hieraciinae Pilosella (Hieracium subg. Pilosella) [ᴛᴜʀ tırnakotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ястребиночка] – Pilosella auriculoides (Pilosella ×auriculoides, Hieracium ×auriculoides, Hieracium auriculoides, Pilosella ×calodon, Hieracium ×calodon) [ᴛᴜʀ kulak tırnakotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs скороспелковидная ястребиночка, ушковидная ястребиночка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pilosella caespitosa (Hieracium caespitosum, Hieracium pratense) [ᴛᴜʀ kıllı tırnakotu (Güner 2012) ᴇɴɢ meadow hawkweed, yellow hawkweed, field hawkweed, king devil, yellow paintbrush, devil's paintbrush, yellow devil, yellow fox-and-cubs, yellow king-devil ʀᴜs дернистая ястребиночка, дернистая ястребинка, луговая ястребинка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫаран хурчка курӑкӗ śaran xurçka kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Pilosella corymbulifera (Pilosella ×sciadophora) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тененосная ястребиночка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pilosella cymosa subsp. cymosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – sʏɴ Pilosella ×collina (Hieracium collinum, Hieracium fallax) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs холмовая ястребиночка, холмовая ястребинка, жёсткощетинистая ястребинка, обманчивая 188 189 ястребинка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сӑрт хурчка курӑкӗ sărt xurçka kurăkĕ (Degtyaryov 2017) sʏɴ Pilosella ×molliseta (Hieracium cymosum subsp. mollisetum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мягкощетинистая ястребиночка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pilosella cymosa subsp. vaillantii (Pilosella vaillantii, Hieracium vaillantii, Hieracium cymosum auct., Hieracium cymigerum) [ᴛᴜʀ sülün tırnakotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs зонтиконосная ястребиночка, зонтиконосная ястребинка, ястребиночка Вайяна] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pilosella ×densiflora (Hieracium densiflorum; P. praealta × P. vaillantii) [ᴛᴜʀ "kırk tırnakotu" (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs густоцветковая ястребиночка, густоцветковая ястребинка, пухоносная ястребинка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӑвӑ чечеклӗ хурчка курӑкӗ yăvă çeçeklĕ xurçka kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Pilosella echioides (Hieracium echioides) [ᴛᴜʀ mamık tırnakotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs румянковая ястребиночка, румянковидная ястребиночка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pilosella erythrochrista (Pilosella arvicola, Pilosella ×arvicola, Hieracium arvicola) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пашенная ястребиночка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pilosella floribunda [ᴛᴜʀ cennet tırnakotu (Güner 2012) ᴇɴɢ pale hawkweed, smoothish hawkweed, yellow hawkweed, yellow devil hawkweed, Irish fox-and-cubs ʀᴜs обильноцветущая ястребиночка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pilosella glomerata (Pilosella ×glomerata, Hieracium glomeratum, Hieracium ambiguum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs скученная ястребиночка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pilosella officinarum (Hieracium pilosella) [ᴛᴜʀ tırnakotu (Güner 2012) ᴇɴɢ mouse-ear hawkweed ʀᴜs обыкновенная ястребиночка, лекарственная ястребиночка, волосистая ястребиночка, волосистая ястребинка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хурчка курӑкӗ xurçka kurăkĕ (Degtyaryov 2017) тӗклӗ хурчка курӑкӗ tĕklĕ xurçka kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Pilosella onegensis (Pilosella caespitosa auct.; Pilosella caespitosa subsp. brevipila, Hieracium onegense, Hieracium pratense subsp. silvicola) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs онежская ястребиночка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pilosella bauhini subsp. bauhini (Pilosella plicatula, Hieracium bauhinii subsp. plicatululum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs складчатая ястребиночка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pilosella ×praealta (Hieracium praealtum, Hieracium acrocomum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs превысокая ястребиночка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp sʏɴ Pilosella ×obscura (P. vaillantii × P. onegensis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs темная ястребиночка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pilosella rothiana (Pilosella ×rothiana, Hieracium rothianum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ястребиночка Рота] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pilosella ruprechtii (Pilosella ×ruprechtii, Hieracium praealtum, Hieracium acrocomum) [ᴛᴜʀ kirpi tırnakotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ястребиночка Рупрехта, белопепельная ястребиночка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 189 190 Pilosella ziziana (Pilosella ×ziziana, Hieracium × zizianum, Hieracium dissolutum, H. prealto-nestleri) [ᴛᴜʀ dal tırnakotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ястребиночка Цица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pilosella verruculata (Pilosella karpinskyana) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ястребиночка Карпинского] 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova Hieracium [ᴛᴜʀ şahinotu (Güner 2012) ᴇɴɢ hawkweed ʀᴜs ястребинка] – хурчка курӑкӗ xurçka kurăkĕ < Russian calque ястреби́нка [< ястреб ‘Accipiter nisus et gentilis’ ] (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) хурчӑка курӑкӗ xurçăka kurăkĕ () Hieracium umbellatum (Hieracium canadense) [ᴛᴜʀ herdem şahinotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Canadian hawkweed, Canada hawkweed, narrowleaf hawkweed, northern hawkweed ʀᴜs зонтичная ястребинка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сунчӑклӑ хурчка курӑкӗ sunçăklă xurçka kurăkĕ (Degtyaryov 2017) sʏɴ Hieracium pervagum (Hieracium umbellatum subsp. umbellatum var. pervagum, Hieracium umbellatum auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs неопределеннейшая ястребинка, неопределённая ястребинка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – уҫӑмсӑр хурчка курӑкӗ uśămsăr xurçka kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Hieracium virosum [ᴛᴜʀ zehirli atmacaotu ᴇɴɢ poisonous hawkweed ʀᴜs ядовитая ястребинка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – наркӑмӑшлӑ хурчка курӑкӗ narkămăşlă xurçka kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Cichorium [ᴛᴜʀ hindiba ᴇɴɢ chicory ʀᴜs цикорий] – сив курӑкӗ siv kurăkĕ (Wikipedia) Cichorium intybus [ᴛᴜʀ hindiba ᴇɴɢ common chicory ʀᴜs обыкновенный цикорий, дикий цикорий, придорожная трава, синий цветок, петров батог, щербак] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сивӗ курӑкӗ sivĕ kurăkĕ (Degtyaryov 2017) сивӗ курӑк sivĕ kurăk () сив курӑкӗ siv kurăkĕ () ахаль сив курӑкӗ axal' siv kurăkĕ (Wikipedia) ие чечекӗ iye çeçekĕ () ийе чечекĕ iye çeçekĕ (Wikipedia) ӑййе чечекӗ ayyĕ çeçekĕ () пӑру хӳри păru xüri (Degtyaryov 2017) цикори tsikori () хыт хура xıt xura () Cichorium endivia [ᴛᴜʀ bostan hindibası ᴇɴɢ endive ʀᴜs эндивий, салатный цикорий] – салат сив курӑкӗ salat siv kurăkĕ (Wikipedia) эндивий endiviy (Wikipedia) Cichorium pumilum [ᴛᴜʀ dünek (Güner 2012) ᴇɴɢ wild endive ʀᴜs карликовый цикорий] – сив курӑкӗ ҫӗр ҫум siv kurăkĕ śĕr śum (Wikipedia) Asteroideae Senecionodae Senecioneae Tussilago farfara [ᴛᴜʀ öksürükotu ᴇɴɢ coltsfoot ʀᴜs мать-и-мачеха, обыкновенная мать-и-мачеха, мать-трава, двоелистник, двуличник, камчужная трава, колоречная трава, лапуха студёная, водяной лопух, лесной лапушник, односторонник, ранник, царь-зелье] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ама хупаххи ama xupaxxi (Degtyaryov 2017) ама хупахӗ ama xupaxĕ () ама хупах ama xupax () амаҫури курӑк amaśuri kurăk () ҫыр хупаххи śır xupaxxi () шапа хупаххи şapa xupaxxi (Degtyaryov 2017) шапа кӗпи şapa kĕpi () шуйттан хопахӗ şuytan xopaxĕ () шуйттан хупаххи şuytan xupaxxi () шыв хупаххи şıv xupaxxi () ҫӳрӗлҫен śürĕlśen () Petasites spurius [ᴛᴜʀ yalan kabalak ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ложный белокопытник, ложный подбел, ненастоящий белокопытник, войлочный белокопытник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурӑ хупах şură xupax (Degtyaryov 2017) шур ҫулҫӑллӑ хупах şur śulśăllă xupax (Degtyaryov 2017) Senecio [ᴛᴜʀ kanaryaotu (Güner 2012) ᴇɴɢ ragworts and groundsels ʀᴜs сизый крестовник] – хӗрес курӑкӗ xĕres kurăkĕ “ᴛᴜʀ haç otu ᴇɴɢ herb of cross ʀᴜs трава креста” < хӗрес xĕres sɢ хӗресӗн xĕresĕn ɢᴇɴ хӗресӗ xĕresĕ ᴛᴍʟ хӗрессем xĕressem ᴘʟ “ᴛᴜʀ haç ᴇɴɢ cross ʀᴜs крест” < Russian calque кресто́вник (Krasnaya Kniga 2019) 190 191 Parasenecio hastatus (Cacalia hastata, Mulgedium cacaliaefolium) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs копьевидный лжекрестовник, копьевидная недоспелка, какалия копьевидная, копьелистная недоспелка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫитӗнейми курӑк śitĕneymi kurăk (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) суя хӗрес курӑкӗ suya xĕres kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Senecio paludosus subsp. lanatus (Senecio tataricus, Senecio paludosus auct.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs татарский крестовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ушах хӗрес курӑкӗ uşax xĕres kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Senecio sarracenicus (Senecio fluviatilis, Jacobaea fluviatilis) [ᴛᴜʀ uzun kanaryaotu (Güner 2012) ᴇɴɢ broad-leaved ragwort ʀᴜs приречный крестовник, речной крестовник, косозубчатый крестовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – юханшыв хӗрес курӑкӗ yuxanşıv xĕres kurăkĕ (Degtyaryov 2017) юхан шыв хӗрес курӑкӗ yuxan şıv xĕres kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Senecio vernalis [ᴛᴜʀ kanaryaotu (Güner 2012) ᴇɴɢ eastern groundsel ʀᴜs весенний крестовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫурхи хӗрес курӑкӗ śurxi xĕres kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Senecio viscosus [ᴛᴜʀ yağlı kanaryaotu (Güner 2012) ᴇɴɢ sticky ragwort, stinking groundsel ʀᴜs клейкий крестовник, липкий крестовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Senecio vulgaris [ᴛᴜʀ taşakcılotu (Güner 2012) ᴇɴɢ groundsel, old-man-in-the-spring ʀᴜs обыкновенный крестовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрес курӑкӗ xĕres kurăkĕ (Degtyaryov 2017) кӑвак пуҫ kăvak puś (Degtyaryov 2017) Tephroseris integrifolia (Senecio campestris, Senecio czernjaevii) [ᴛᴜʀ ümbülükçiçeği (Güner 2012) ᴇɴɢ field fleawort ʀᴜs цельнолистный пепельник, цельнолистный крестовник, равнинный крестовник, полевой крестовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӳремлӗх хӗрес курӑкӗ türemlĕx xĕres kurăkĕ (Degtyaryov 2017) каптӑм ҫулҫӑллӑ хӗрес курӑкӗ kaptăm śulśăllă xĕres kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Tephroseris palustris (Senecio palustris, Senecio congestus, Senecio arcticus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ swamp ragwort, northern swamp groundsel, marsh fleabane, marsh fleawort, clustered marsh ragwort, mastodon flower ʀᴜs болотный пепельник, болотный крестовник, арктический крестовник, скученный крестовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх хӗрес курӑкӗ şurlăx xĕres kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Jacobaea andrzejowskyi (Senecio andrzejowskyi) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs якобея Андржейовского, крестовник Андржейовского] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Jacobaea erucifolia (Senecio erucifolius) [ᴛᴜʀ ince kanaryaotu (Güner 2012) ᴇɴɢ hoary ragwort ʀᴜs эруколистная якобея, эруколистный крестовник, эруколистный желтоцвет, гусеницелистный крестовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – лӗпӗш хӗрес курӑкӗ lĕpĕş xĕres kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Jacobaea schwetzowii (Senecio schvetzovii, Senecio doria auct. p.p., Senecio macrophyllus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs крестовник Швецова] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Швецов хӗрес курӑкӗ Şvetsov xĕres kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Jacobaea vulgaris (Senecio jacobaea) [ᴛᴜʀ bostan kanaryaotu (Güner 2012) ᴇɴɢ ragwort, common ragwort, stinking willie, tansy ragwort, benweed ʀᴜs обыкновенная якобея, крестовник Якова, уговой крестовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сар амак sar amak (Degtyaryov 2017) Ligularia sibirica [ᴛᴜʀ şeritçiçeği, şerit çiçeği (Güner 2012) ᴇɴɢ Siberian groundsel, Siberian leopard plant ʀᴜs сибирский бузульник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Ҫӗпӗр хӗрес курӑкӗ Śĕpĕr xĕres kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Asteroideae Helianthodae Tageteae 191 192 Tagetes erecta [ᴛᴜʀ kadife, kadife çiçeği ᴇɴɢ Aztec marigold, Mexican marigold, big marigold, African marigold ʀᴜs прямостоячие бархатцы, прямостоячая бархотка, африканские бархатцы ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пархӑт чечек parxăt çeçek “ᴛᴜʀ kadife çiçek ᴇɴɢ velvet flower ʀᴜs цвет-бархат” < пархӑт parxăt sɢ пархӑтӑн parxătăn ɢᴇɴ ᴛᴍʟ пархӑтсем parxătsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kadife ᴇɴɢ velvet ʀᴜs бархат” (Degtyaryov 2017) Asteroideae Helianthodae Helenieae Gaillardia aristata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ common blanketflower, common gaillardia ʀᴜs остистая гайллардия] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Asteroideae Helianthodae Eupatorieae Eupatorium cannabinum [ᴛᴜʀ koyunpıtırağı, koyunpıtrağı, “koyuntırpağı”31 (Güner 2012) ᴇɴɢ hempagrimony, holy rope ʀᴜs коноплёвый посконник, коноплевидный посконник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пуса курӑкӗ pusa kurăkĕ “ᴛᴜʀ erkek kendir otu ᴇɴɢ herb of fimble ʀᴜs трава поскони” < пуса pusa sɢ пусан pusan ɢᴇɴ пуси pusi ᴛᴍʟ пусасем pusasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ erkek kendir ᴇɴɢ fimble (male hemp plant) ʀᴜs посконь (мужская особь конопли)” < Russian calque поско́нник (Degtyaryov 2017) Asteroideae Helianthodae Madieae Arnica montana [ᴛᴜʀ öküzgözü ᴇɴɢ wolf's bane, leopard's bane, mountain tobacco, mountain arnica ʀᴜs горная арника, горный баранник] – качак пушши kaçak puşşi “ᴛᴜʀ keçi kamçısı ᴇɴɢ whip of goat ʀᴜs кнут козы” < качак kaçak sɢ качакӑн kaçakăn ɢᴇɴ качакӗ kaçakĕ ᴛᴍʟ качаксем kaçaksem ᴘʟ “ᴛᴜʀ keçi ᴇɴɢ goat ʀᴜs коза” + пушӑ puşă sɢ пушӑн puşăn ɢᴇɴ пушши puşşi ᴛᴍʟ пушӑсем puşăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kamçı ᴇɴɢ whip ʀᴜs кнут, плеть, нагайка” () Asteroideae Helianthodae Inuleae Filago arvensis [ᴛᴜʀ keçeotu (Güner 2012) ᴇɴɢ field cottonrose, field cudweed, field filago ʀᴜs полевой жабник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пыршӑль курӑкӗ pırşăl' kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Pulicaria vulgaris (Pulicaria prostrata) [ᴛᴜʀ ak yaraotu (Güner 2012) ᴇɴɢ small false fleabane, small fleabane ʀᴜs обыкновенная блошница, простертая блошница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Inula [ᴛᴜʀ andız, andızotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs девясил] – анӑс anăs sɢ анӑсӑн anăsăn ɢᴇɴ анӑсӗ anăsĕ ᴛᴍʟ анӑссем anăssem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) анӑс курӑкӗ anăs kurăkĕ (Wikipedia) антӑс antăs () антӑс курӑкӗ antăs kurăkĕ () ᴛᴜʀ andız kökü ᴇɴɢ elecampane root ʀᴜs корень девясила – анӑс тымарӗ anăs tımarĕ () Inula britannica [ᴛᴜʀ çayır andızı (Güner 2012) ᴇɴɢ British yellowhead, meadow fleabane ʀᴜs британский девясил] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Британи анӑсӗ Britani anăsĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Inula helenium [ᴛᴜʀ andızotu (Güner 2012) ᴇɴɢ elecampane, horse-heal, elfdock ʀᴜs высокий девясил] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӳллӗ анӑс śüllĕ anăs (Degtyaryov 2017) ҫӳллӗ анӑс курӑкӗ śüllĕ anăs kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Inula royleana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs девясил Ройла] – Ройл анӑсӗ Royl anăsĕ (Wikipedia) Pentanema germanicum (Inula germanica) [ᴛᴜʀ ekin andızotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs германский девясил] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Германи анӑсӗ Germani anăsĕ (Wikipedia) Türkçede olmayan tırpmak fiilini Abdullah Gül'ün himayesinde masabaşında uydurup, kırk yıllık koyun pıtrağı terimini koyun tırpağı yapıvermişsiniz. 31 192 193 Pentanema hirtum (Inula hirta) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs шершавый девясил, волосистый девясил, жестковолосый девясил, жестковолосистый девясил] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хыт тӗклӗ анӑс xıt tĕklĕ anăs (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Pentanema salicinum (Inula salicina) [ᴛᴜʀ su andızotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Irish fleabane, willowleaf yellowhead ʀᴜs иволистный девясил] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑва анӑсӗ xăva anăsĕ (Degtyaryov 2017) Pentanema salicinum var. subhirtum (Inula salicina var. subhirta, Inula subhirta) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pentanema caspicum (Inula caspica) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs каспийский девясил] – Каспи анӑсӗ Kaspi анӑсĕ (Wikipedia) Pentanema orientale (Inula orientalis) [ᴛᴜʀ şark andızotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs восточный девясил] – тухӑҫ анӑсӗ tuxaś anăsĕ (Wikipedia) Asteroideae Helianthodae Coreopsideae Bidens [ᴛᴜʀ suketeni (Güner 2012) ᴇɴɢ beggarticks, black jack, burr marigold, cobbler's peg, Spanish needle, stickseed, tickseed, tickseed sunflower ʀᴜs череда] – шӑши кикенӗ şӑşi kikenĕ (Degtyaryov 2017[череда]) Bidens cernua [ᴛᴜʀ suketeni, su keteni (Güner 2012) ᴇɴɢ nodding beggarticks, nodding bur-marigold ʀᴜs поникшая череда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – усӑк шӑши кикенӗ usăk şăşi kikenĕ (Degtyaryov 2017) B. cernua × B. frondosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Bidens connata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ purplestem beggarticks, London bur-marigold ʀᴜs сростнолопастная череда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Bidens frondosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ devil's beggarticks, devil's-pitchfork, devil's bootjack, sticktights, bur marigold, pitchfork weed, tickseed sunflower, leafy beggarticks, common beggar-ticks ʀᴜs облиственная череда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp B. frondosa × B. radiata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Bidens ×garumnae (B. frondosa × B. tripartita) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гароннская череда] Gafurova 2014 Flora – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp of Chuvashia B. garumnae × B. frondosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Bidens radiata [ᴛᴜʀ büyük suketeni ᴇɴɢ greater bur-marigold ʀᴜs лучистая череда, лучевая череда] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Bidens tripartita [ᴛᴜʀ üçlü suketeni (Ü.Ç), “üç suketeni”32 (Güner 2012) ᴇɴɢ three-lobe beggarticks, three-part beggarticks, leafy-bracted beggarticks, trifid bur-marigold ʀᴜs трёхраздельная череда, череда, золотушная трава, козьи рожки, прицепа, болотная стрелка, двузубец, репехи собачьи, собачник, шабашник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑши кикенӗ şăşi kikenĕ (Degtyaryov 2017) шӑши Bidens cinsinin Türkiye'de beş türü bulunur. Güner 2012 kaynağında üç türünün sayı adlarıyla adlandırılması masabaşında Türkçeyi katletmenin başka bir yoludur: 1- Bidens bipinnata (iki suketeni), 2- Bidens campylotheca (beş suketeni), 3- Bidens cernua (su keteni), 4- Bidens frondosa (yaprak suketeni), 5- Bidens tripartita (üç suketeni). Sanki manavdan sayıyla file dolduruyor, “ver dayı buna iki suketeni, şuna beş suketeni, ona da üç suketeni” der gibi. Sayı adları yalın biçimde bir ismin önüne gelince o ismin sayısını (miktarını) veren sıfattır ve bu değişmez bir kuraldır Türkçede. Miktarı kaldırmanın en basit yolu sayı adlarına -li/lı varlık eki getirmektir. Ben de öyle kullandım, "üç suketeni" yerine "üçlü suketeni" diyerek. 32 193 194 кикенекӗ şăşi kikenekĕ () шӑши тикенекӗ şăşi tikenekĕ () шӑши хуххи şăşi xuxxi () чикенек курӑкӗ çikenek kurăkĕ () кикенек kikenek () Cosmos bipinnatus [ᴛᴜʀ kozmoz (Güner 2012) ᴇɴɢ garden cosmos, Mexican aster ʀᴜs дваждыперистая космея, двоякоперистый космос] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Dahlia pinnata [ᴛᴜʀ yıldız ᴇɴɢ garden dahlia ʀᴜs перистая георгина, георгина, георгин] Flora of Chuvashia – георгин georgin < Russian георги́н () Gafurova 2014 Asteroideae Helianthodae Millerieae Galinsoga parviflora [ᴛᴜʀ beşpat çiçeği (Güner 2012) ᴇɴɢ galinsoga, gallant soldier, quickweed, potato weed ʀᴜs мелкоцветковая галинзога, мелкоцветная галинзога] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Asteroideae Helianthodae Heliantheae Ambrosiinae Xanthium [ᴛᴜʀ pıtrak (Güner 2012) ᴇɴɢ cocklebur ʀᴜs дурнишник] – Xanthium orientale [ᴛᴜʀ domuz pıtrağı (Güner 2012) ᴇɴɢ Oriental cocklebur ʀᴜs восточный дурнишник] – sʏɴ Xanthium albinum (Widd.) H.Scholz & Sukopp (Xanthium riparium var. albinum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs эльбский дурнишник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp sʏɴ Xanthium ripicola [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs береговой дурнишник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Xanthium strumarium [ᴛᴜʀ koca pıtrak (Güner 2012) ᴇɴɢ rough cocklebur, clotbur, common cocklebur, large cocklebur, woolgarie bur ʀᴜs обыкновенный дурнишник, зобовидный дурнишник] – тикенек tikenek sɢ тикенекӗн tikenekĕn ɢᴇɴ тикенекӗ tikenekĕ ᴛᴍʟ тикенексем tikeneksem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) Cyclachaena xanthiifolia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ giant sumpweed, rag sumpweed, marsh-elder ʀᴜs дурнишниколистная циклахена] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Ambrosia [ᴛᴜʀ zaylançiçeği (Güner 2012) ᴇɴɢ ragweed ʀᴜs амброзия] – Ambrosia artemisiifolia [ᴛᴜʀ arsız zaylan (Güner 2012) ᴇɴɢ common ragweed, annual ragweed, low ragweed, American wormwood, bitterweed, blackweed, carrot weed, hay fever weed, Roman wormwood, short ragweed, stammerwort, stickweed, tassel weedʀᴜs полыннолистная амброзия] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Ambrosia psilostachya [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Cuman ragweed, western ragweed, perennial ragweed ʀᴜs голоколосая амброзия, голоколосковая амброзия, голометельчатая амброзия, многолетняя амброзия] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Ambrosia trifida [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ giant ragweed, great ragweed, Texan great ragweed, tall ragweed, blood ragweed, perennial ragweed, horseweed, buffaloweed, kinghead ʀᴜs трёхраздельная амброзия] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Asteroideae Helianthodae Heliantheae Zinniinae Heliopsis helianthoides (Heliopsis scabra) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ smooth oxeye, false sunflower, rough oxeye, oxeye ʀᴜs подсолнечниковый гелиопсис] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Zinnia elegans [ᴛᴜʀ kirlihanım ᴇɴɢ youth-and-age, common zinia, elegant zinnia ʀᴜs изящная цинния] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 194 195 Asteroideae Helianthodae Heliantheae Rudbeckiinae Rudbeckia hirta [ᴛᴜʀ karagöz ᴇɴɢ black-eyed Susan ʀᴜs волосистая рудбекия] Chuvashia – Gafurova 2014 Flora of Rudbeckia laciniata [ᴛᴜʀ sarıgöz (Ü.Ç) ᴇɴɢ cutleaf coneflower, cutleaf, goldenglow, green-headed coneflower, tall coneflower, sochan, thimbleweed ʀᴜs рассечённая рудбекия, золотой шар] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Asteroideae Helianthodae Heliantheae Helianthinae Heliantheae [ᴛᴜʀ ayçiçeğigiller ᴇɴɢ sunflower tribe ʀᴜs подсолнечниковые, гелиантовые] – хӗвелҫаврӑнӑш йышшисем xĕvelśavrănăş yışşisem (Wikipedia) Helianthus annuus [ᴛᴜʀ ayçiçeği ᴇɴɢ common sunflower ʀᴜs однолетний подсолнечник, мсличный подсолнечник, культурный подсолнечник, обыкновенный подсолнечник, подсолнечник, подсолнух] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗвел ҫаврӑнӑш xĕvel śavrănăş < хӗвел xĕvel sɢ хӗвелӗн xĕvelĕn ɢᴇɴ хӗвелӗ xĕvelĕ ᴛᴍʟ хӗвелсем xĕvelsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ güneş ᴇɴɢ sun ʀᴜs солнце” + ҫавӑр śavăr “ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs крутить, вертеть, вращать; кружить” (Degtyaryov 2017) хӗвелҫаврӑнӑш xĕvelśavrănăş (Wikipedia) пӗр ҫул ÿсекен хӗвелҫаврӑнӑш pĕr śul xĕvelśavrănăş (Wikipedia) тип ҫуллӑ хӗвелҫаврӑнӑш tip śullă xĕvelśavrănăş (Wikipedia) хӗвел-ҫавӑрнӑш xĕvel-śavărnăş () хӗвелҫавӑрӑнӑшӗ xĕvel-śavărănăşĕ () хӗвел-ҫаврӑнӗш xĕvel-śavrănĕş () хӗвел-ҫаврӑмӗш xĕvel-śavrămĕş () хӗвел-ҫаврӑнӑҫ xĕvel-śavrănăś () хӗвел-ҫарӑмӑҫ xĕvel-śarămăś () хӗвел-ҫавӑмӑш xĕvel-śavămăś () хӗвел-ҫавӑнӑҫ xĕvel-śavănăś () хӗвел-ҫавӑрӑнӑҫ xĕvel-śavărănăś () хӗвел-ҫавӑрнӑҫ xĕvel-śavărnăś () хӗвел-ҫавнӑш xĕvel-śavănăś () хӗвел-ҫамӗҫ xĕvel-śamĕś () хӗвел-ҫамӗш xĕvel-śamĕş () хӗвелҫарӑмӑҫ xĕvel-śarămăś () хевел-ҫармӑҫ xĕvel-śarmăś () хӗвел-ҫармӑш xĕvel-śarmăş () хӗвел-ҫармӗҫ xĕvel-śarmĕś () хӗвел-ҫарнӑш xĕvel-śarnăş () хӗвел-чамӑш xĕvel-çamăş () хӗвел-чанӑш xĕvel-çanăş () хӗвел-чаннӑш xĕvel-çannăş () хӗвел-чармӗҫ xĕvel-çarmĕś () ᴛᴜʀ çekirdek, ayçekirdeği ᴇɴɢ sunflower seed (whole seed with hull) ʀᴜs семечко sɢ семечки ᴘʟ, семячки подсолнуха, семена подсолнечника –↑ хӗвел ҫаврӑнӑш вӑрлӑхӗ xĕvel śavrănăş vărlăxĕ () хӗвелҫаврӑнӑш вӑрлӑхӗ xĕvelśavrănăş vărlăxĕ () ҫемчӗк śemçĕk () хӳел ҫармӑш xüel śarmăş () ᴛᴜʀ çekirdek içi ᴇɴɢ sunflower seed (dehulled kernel) ʀᴜs ядро подсолнуха – ᴛᴜʀ çekirdek çıtlamak ᴇɴɢ to crack sunflower seed ʀᴜs щёлкать семечки, грызть семечки – хӗвел ҫаврӑнӑш шӗкӗлче xĕvel śavrănăş şĕkĕlçe () тӗшӗкле tĕşĕkle () тӗшле tĕşle () ᴛᴜʀ çekirdek kabuğu ᴇɴɢ sunflower husk ʀᴜs лузга подсолнечника, лузга подсолнуха – хӗвелҫаврӑнӑш хуппи xĕvelśavrănăş xuppi () ᴛᴜʀ kelle, ayçiçeği kellesi ᴇɴɢ disk of sunflower ʀᴜs корзинка подсолнечника, головка подсолнуха – хӗвел ҫаврӑнӑш пуçӗ xĕvel śavrănăş puśĕ () хӗвелҫаврӑнӑш пуҫӗ xĕvelśavrănăş puśĕ () ᴛᴜʀ ayçiçeği sapı ᴇɴɢ sunflower stem ʀᴜs стебель подсолнечника – хӗвелҫаврӑнӑш аври xĕvelśavrănăş avri () ᴛᴜʀ çiçek yağı ᴇɴɢ sunflower oil xĕvelśavrănăş śăvĕ () ʀᴜs подсолнечное масло – хӗвелҫаврӑнӑш ҫӑвӗ Helianthus tuberosus [ᴛᴜʀ yerelması ᴇɴɢ Jerusalem artichoke, sunroot, sunchoke, earth apple ʀᴜs топинамбур, клубневой подсолнечник, клубненосный подсолнечник, земляная груша] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӗр груши śĕr gruşi “ᴛᴜʀ yer armudu ᴇɴɢ pear of earth ʀᴜs груша земли” < ҫӗр śĕr sɢ 195 196 ҫӗрӗн śĕrĕn ɢᴇɴ ҫӗрӗ śĕrĕ ᴛᴍʟ ҫӗрсем śĕrsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ yer ᴇɴɢ land, earth; country; place ʀᴜs земля; страна; место” (Degtyaryov 2017) топинамбур topinambur (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Asteroideae Asterodae Astereae Solidagininae Solidago [ᴛᴜʀ altınbaşakçiçeği (Güner 2012) ᴇɴɢ goldenrod ʀᴜs золотарник] – Solidago canadensis [ᴛᴜʀ arsız altınbaşak (Güner 2012) ᴇɴɢ Canada goldenrod, Canadian goldenrod ʀᴜs канадский золотарник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Solidago gigantea (Solidago gigantea subsp. serotina, Solidago serotinoides) [ᴛᴜʀ boylu altınbaşak ᴇɴɢ tall goldenrod, giant goldenrod ʀᴜs гигантский золотарник, гигантская золотая розга, поздний золотарник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Solidago virgaurea [ᴛᴜʀ altınbaşak, altınbaşak çiçeği (Güner 2012) ᴇɴɢ European goldenrod, woundwort ʀᴜs обыкновенный золотарник, золотая розга] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ылтӑн хулӑ ıltăn xulă (Degtyaryov 2017) сар хулӑ sar xulă (Degtyaryov 2017) Asteroideae Asterodae Astereae Asterinae Aster [ᴛᴜʀ yıldızpatı ᴇɴɢ aster ʀᴜs астра] – астра astra sɢ астран astran ɢᴇɴ астри astri ᴛᴍʟ астрасем astrasem ᴘʟ < Russian а́стра (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs махровая астра – йышлӑ ҫеҫкеллӗ астра yışlă śeśkellĕ astra () Aster amellus [ᴛᴜʀ patçiçeği (Güner 2012) ᴇɴɢ European Michaelmas daisy ʀᴜs ромашковая астра, итальянская астра, европейская астра, дикая астра, степная астра] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫеҫенхир астри śeśenxir astri (Degtyaryov 2017) хир астри xir astri “ᴛᴜʀ kır yıldızpatı ᴇɴɢ aster of field ʀᴜs астра поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” (Krasnaya Kniga 2019) Symphyotrichum lanceolatum (Aster lanceolatus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ланцетолистная астра] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Symphyotrichum novi-belgii (Aster novi-belgii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs американская астра, новобельгийская астра] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Symphyotrichum ×salignum (Aster ×salignus; A. lanceolatus × A. novi-belgii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs иволистная астра] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑва ҫулҫиллӗ астра xăva śulśillĕ astra (Degtyaryov 2017) Symphyotrichum ×versicolor (Aster ×versicolor; A. novi-belgii × A. laevis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs разноцветная астра] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – чӑпар астра çăpar astra (Degtyaryov 2017) Galatella [ᴛᴜʀ "galatel" (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs солонечник] – хӗвел курӑкӗ xĕvel kurăkĕ “ᴛᴜʀ güneş otu ᴇɴɢ herb of sun ʀᴜs трава солнца” < хӗвел xĕvel sɢ хӗвелӗн xĕvelĕn ɢᴇɴ хӗвелӗ xĕvelĕ ᴛᴍʟ хӗвелсем xĕvelsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ güneş ᴇɴɢ sun ʀᴜs солнце” < Russian calque солоне́чник (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Galatella angustissima [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs узколистный солонечник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ансӑр ҫулҫӑллӑ хӗвел курӑкӗ ansăr śulçăllă xĕvel kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Galatella linosyris (Aster linosyris, Linosyris vulgaris) [ᴛᴜʀ "çalı galateli" (Güner 2012) ᴇɴɢ goldilocks aster ʀᴜs льновидный солонечник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӗтен евӗрлӗ хӗвел курӑкӗ yĕten yevĕrlĕ xĕvel kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) 196 197 Galatella sedifolia (Aster sedifolius, Galatella rossica, Galatella punctata, Aster punctatus) [ᴛᴜʀ "dam galateli" (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs точечный солонечник, русский солонечник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӑнчӑллӑ хӗвел курӑкӗ pănçăllă xĕvel kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Asteroideae Asterodae Astereae Conyzinae Erigeron [ᴛᴜʀ şifaotu (Güner 2012) ᴇɴɢ fleabane ʀᴜs мелколепестник] – тӗлӗн курӑкӗ tĕlĕn kurăkĕ < тӗлӗн tĕlĕn “ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs удивляться, изумляться, дивиться, поражаться” (Degtyaryov 2017) Erigeron acris [subsp. acris] (Erigeron acer) [ᴛᴜʀ mavi şifaotu (Güner 2012) ᴇɴɢ bitter fleabane, blue fleabane ʀᴜs едкий мелколепестник, острый мелколепестник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗлӗн курӑкӗ tĕlĕn kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Erigeron acris subsp. brachycephalus (Erigeron uralensis, Erigeron acer subsp. decoloratus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs уральский мелколепестник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Урал тӗлӗн курӑкӗ Ural tĕlĕn kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Erigeron acris subsp. podolicus (Erigeron podolicus, Erigeron acer subsp. macrophyllus auct. p.p.) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs подольский мелколепестник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Phalacroloma [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тонколучник] – Erigeron annuus (Phalacroloma annuum, Stenactis annua auct.) [ᴛᴜʀ hemşin şifaotu (Güner 2012) ᴇɴɢ annual fleabane, daisy fleabane, eastern daisy fleabane ʀᴜs однолетний мелколепестник, однолетний тонколучник, однолетний стенактис] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – стенактис stenaktis (Degtyaryov 2017) sʏɴ Erigeron septentrionalis (Phalacroloma septentrionale, Phalacroloma annuum subsp. septentrionale, Erigeron strigosus var. septentrionalis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs северный мелколепестник, северный тонколучник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Erigeron strigosus (Phalacroloma strigosum, Phalacroloma annuum subsp. strigosum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ prairie fleabane, common eastern fleabane, daisy fleabane ʀᴜs щетинистый мелколепестник, щетинистый тонколучник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Conyza [ᴛᴜʀ çakalotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мелколепестничек] – Erigeron canadensis (Conyza canadensis) [ᴛᴜʀ selviotu (Güner 2012) ᴇɴɢ horseweed, Canadian horseweed, Canadian fleabane, coltstail, marestail, butterweed ʀᴜs канадский мелколепестник, канадский мелколепестничек, канадская кониза] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Канада тӗлӗн курӑкӗ Kanada tĕlĕn kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Asteroideae Asterodae Astereae Bellidinae Bellis perennis [ᴛᴜʀ koyungözü ᴇɴɢ daisy, common daisy, lawn daisy, English daisy ʀᴜs многолетняя маргаритка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – майра чечекӗ mayra çeçekĕ (Degtyaryov 2017) маргаритка margaritka sɢ маргариткан margaritkan ɢᴇɴ маргаритки margaritki ᴛᴍʟ маргариткасем margaritkasem ᴘʟ < Russian маргари́тка () Asteroideae Asterodae Gnaphalieae Antennaria dioica [ᴛᴜʀ kediayağı ᴇɴɢ mountain everlasting, stoloniferous pussytoes, catsfoot, cudweed ʀᴜs двудомная кошачья лапка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кушак ури kuşak uri (Degtyaryov 2017) 197 198 Leontopodium [ᴛᴜʀ çolpançiçek33 ᴇɴɢ edelweiss ʀᴜs эдельвейс] – эдельвейс edel'veys < Russian эдельве́йс () Gnaphalium [ᴛᴜʀ bozağan (Güner 2012) ᴇɴɢ cudweed ʀᴜs сушеница] Gafurova 2014 – тип курӑкӗ tip kurăkĕ “ᴛᴜʀ kurak otu ᴇɴɢ herb of drya place ʀᴜs трава суши” < типӗ tipĕ ~ тип tip sɢ типӗн tipĕn ɢᴇɴ ᴛᴍʟ типӗсем tipĕsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kurak ᴇɴɢ dry place ʀᴜs сухое место на земле, суша, сушь” (Degtyaryov 2017) Gnaphalium sylvaticum (Omalotheca sylvatica) [ᴛᴜʀ çam bozağanı (Güner 2012) ᴇɴɢ heath cudweed, wood cudweed, woodland arctic cudweed, golden motherwort, chafeweed, owl's crown ʀᴜs лесная сушеница, лесная сухоцветка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑрман тип курӑкӗ vărman tip kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Gnaphalium uliginosum (Filaginella uliginosa) [ᴛᴜʀ bozağan (Güner 2012) ᴇɴɢ marsh cudweed ʀᴜs топяная сушеница, болотная сушеница, сибирская сушеница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – лачака тип курӑкӗ laçaka tip kurăkĕ (Degtyaryov 2017) типӗ курăк tipĕ kurăk () Gnaphalium rossicum (Filaginella rossica, Gnaphalium uliginosum subsp. rossicum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs русская сушеница ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp F. rossica × F. uliginosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Helichrysum arenarium [ᴛᴜʀ ölmezçiçek ᴇɴɢ dwarf everlast, immortelle ʀᴜs песчаный бессмертник, песчаный цмин, песчаный златоцвет, песчаный бессмертник, сухоцвет, соломенный цвет] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӗвер курӑкӗ pĕver kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) сар кушак ури sar kuşak uri (Degtyaryov 2017) Asteroideae Asterodae Calenduleae Calendula officinalis [ᴛᴜʀ aynısafa ᴇɴɢ pot marigold, common marigold, Scotch marigold, ruddles ʀᴜs лекарственная календула, лекарственные ноготки] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫурла курӑкӗ śurla kurăkĕ “ᴛᴜʀ orak otu ᴇɴɢ herb of sickle ʀᴜs трава серпа” < ҫурла śurla sɢ ҫурлан śurlan ɢᴇɴ ҫурли śurli ᴛᴍʟ ҫурласем śurlasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ orak ᴇɴɢ sickle ʀᴜs серп” (Degtyaryov 2017) Asteroideae Asterodae Anthemideae Achillea [ᴛᴜʀ civanperçemi ᴇɴɢ yarrow ʀᴜs тысячелистник] – Achillea collina (Achillea millefolium subsp. collina) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs холмовой тысячелистник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сӑртҫи мулкач курӑкӗ sărtśi mulkaç kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Achillea millefolium [ᴛᴜʀ civanperçemi (Güner 2012) ᴇɴɢ yarrow, common yarrow ʀᴜs обыкновенный тысячелистник, деревей тысячелистник, деревей, баранья трава, белоголовник, дикая гречиха, кровавник, маточник, порезник, солдатская трава, сузик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – мулкач курӑкӗ mulkaç kurăkĕ (Degtyaryov 2017) шур тӑрӑллӑ хыт курӑк şur tărăllă xıt kurăk (Degtyaryov 2017) шур курӑк şur kurăk () шур ҫеҫке şur śeśke () шурӑ чечек şură çeçek () хыт хура xıt-xura () шӑл курӑкӗ şăl kurăkĕ (Wikipedia) шпакат курӑкӗ şpakat kurăkĕ (Wikipedia) шпакат курӑк şpakat kurăk () пинҫулҫӑ pinśulśă (Wikipedia) sʏɴ Achillea submillefolium [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs почти обыкновенный тысячелистник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 33 Altaycasından Türkçeye aktardım. 198 199 Achillea nobilis [ᴛᴜʀ binbiryaprak (Güner 2012) ᴇɴɢ noble yarrow, creamy yarrow ʀᴜs благородный тысячелистник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сумлӑ мулкач курӑкӗ sumlă mulkaç kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Achillea setacea [ᴛᴜʀ "ayvabala" (Güner 2012) ᴇɴɢ bristly yarrow ʀᴜs щетинистый тысячелистник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑртлӑ мулкач курӑкӗ şărtlă mulkaç kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Achillea stepposa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs степной тысячелистник] мулкач курӑкӗ śeśenxir mulkaç kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫеҫенхир Ptarmica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs чихотник] – Achillea ptarmica (Ptarmica vulgaris) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ sneezewort, sneezeweed, bastard pellitory, European pellitory, fair-maid-of-France, goose tongue, sneezewort yarrow, wild pellitory, white tansy ʀᴜs тысячелистник птармика, обыкновенный чихотник, чихотная трава] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сунас курӑкӗ sunas kurăkĕ (Degtyaryov 2017) ачху курӑкӗ açxu kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Achillea salicifolia (Ptarmica salicifolia) [ᴛᴜʀ burunotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs иволистный тысячелистник, иволистный чихотник, хрящеватый тысячелистник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp sʏɴ Ptarmica cartilaginea (Ptarmica salicifolia subsp. cartilaginea, Achillea cartilaginea, Achillea ptarmica subsp. cartilaginea) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs хрящеватый чихотник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Achillea salicifolia subsp. septentrionalis (Achillea septentrionalis, Ptarmica septentrionalis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs северный чихотник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Tripleurospermum inodorum (Matricaria inodorа, Tripleurospermum perforatum, Matricaria perforata) [ᴛᴜʀ kuru beybunik ᴇɴɢ scentless false mayweed, scentless mayweed, scentless chamomile, wild chamomile, mayweed, false chamomile, Baldr's brow ʀᴜs непахучий трёхреберник, непахучий ромашник, непахучая ромашка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – анчӑк курӑкӗ ançăk kurăkĕ (Degtyaryov 2017) ҫикка курӑкӗ śikka kurăkĕ < Ҫикка Śikka “ᴛᴜʀ bir köpek adı ᴇɴɢ a dog name (common among the Chuvashʀᴜs ласкатедьная кличка собаки (общая кличка собаки у чуваш)” (дикая ромашка) Matricaria [ᴛᴜʀ papatya ᴇɴɢ chamomile, camomile ʀᴜs ромашка] – шур чечек şur çeçek () шак курӑкӗ şak kurăkĕ < шак şak sɢ шакӑн şakӑn ɢᴇɴ шакӗ şakĕ ᴛᴍʟ шаксем şaksem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ağ ᴇɴɢ fish-trap, net, fyke net ʀᴜs верша, ванда, жак (рыболовная снасть, плетенная из прутьев); мережа, вентерь”() укҫа курӑкӗ ukśa kurăkĕ () укҫаллӑ курӑк ukśallă kurăk () анчӑк курӑкӗ ançăk kurăkĕ “ᴛᴜʀ it otu ᴇɴɢ herb of dog ʀᴜs трава собаки” < анчӑк ançăk sɢ анчӑкӑн ançăkăn ɢᴇɴ анчӑкӗ ançăkĕ ᴛᴍʟ анчӑксем ançăksem ᴘʟ “ᴛᴜʀ enik; (ağızlarda) köpek ᴇɴɢ puppy; dog (dial.) ʀᴜs щенок; в дналектах собака” ерех курӑкӗ yerex kurăkĕ () ромашка romaşka < Russian рома́шка () Matricaria discoidea (Chamomilla suaveolens) [ᴛᴜʀ keloğlan papatyası, kelkız çiçeği (Güner 2012) ᴇɴɢ pineappleweed, wild chamomile, disc mayweed ʀᴜs пахучая ромашка, пахучая хамомилла, пахучая лепидотека, безъязычковая ромашка, зелёная ромашка, душистая ромашка, ромашковидная ромашка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ырӑ шӑршлӑ анчӑк курӑкӗ ıră şărşlă ançăk kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Matricaria chamomilla (Matricaria recutita, Сhamomilla recutita) [ᴛᴜʀ mayıs papatyası ᴇɴɢ chamomile, camomile, German chamomile, Hungarian chamomile, wild chamomile, blue chamomile, scented mayweed ʀᴜs аптечная ромашка, лекарственная ромашка, ободранная ромашка, лечебная ромашка, камила, румянок, моргун, маточная трава] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шак курӑкӗ şak kurăkĕ (Degtyaryov 2017) шак курӑк şak kurăk () шак корӑк şak korăk () эмел курӑкӗ emel kurăkĕ (Degtyaryov 2017) сиплӗ шур чечек siplĕ şur çeçek () шур тӑрӑллӑ курӑк şur tărăllă kurăk < шурӑ 199 200 şură sɢ шурӑн şurăn ɢᴇɴ шурри şurri ᴛᴍʟ шурӑсем şurăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ak ᴇɴɢ white ʀᴜs белый” + тӑрӑллӑ tărăllă ~ тӑрлӑ tărlă “ᴛᴜʀ üstlü, başlı ᴇɴɢ topped, headed ʀᴜs с верхушкой, с вершинкой, с маковкой, с крышей, с головкой” () шурӑ тӑрлӑ курӑк şură tărlă kurăk () шорӑ тӑрлӑ курӑк şoră tărlă kurăk () Leucanthemum ircutianum (Leucanthemum vulgare subsp. ircutianum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs иркутский нивяник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Leucanthemum vulgare (Leucanthemum vulgare subsp. vulgare) [ᴛᴜʀ ay papatya (Güner 2012) ᴇɴɢ oxeye daisy, oxeye daisy, dog daisy, marguerite ʀᴜs обыкновенный нивяник, обыкновенная нивянка, обыкновенный поповник, поповник, луговой поповник, луговая ромашка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шур чечек şur çeçek (Degtyaryov 2017) тӳме курӑкӗ tüme kurăkĕ (Degtyaryov 2017) тӳмме курăкĕ tümme kurăkĕ () анчӑк курӑкӗ ançăk kurăkĕ () анчӑк курӑк ançăk kurăk () анчӑк корӗк ançăk korĕk () Cota tinctoria (Anthemis tinctoria) [ᴛᴜʀ boyacı papatyası ᴇɴɢ golden marguerite, yellow chamomile, oxeye chamomile, dyer's chamomile, Boston daisy, Paris daisy ʀᴜs красильная пупавка, красильный антемис, желтоцветная пупавка, жёлтая ромашка, желтые цветки, желтые ноготки, желтоцвет, желтушка, цветуха, полевой шафран, боровая ромашка, волчье око, воловий глаз, бычий глаз, жовтило, пупавка, купавка, дикая рябинка, бодка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – салтак тӳми saltak tümi (Degtyaryov 2017) салтак тӳмми saltak tümmi () сар ҫеҫке sar śeśke () сарӑ ҫеҫке sară śeśke () сар чечек sar çeçek (1. лютик едкий; 2. диал. ромашка) sʏɴ Anthemis subtinctoria (Anthemis tinctoria subsp. subtinctoria) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs светложелтая пупавка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Tanacetum [ᴛᴜʀ pireotu (Güner 2012) ᴇɴɢ tansy (tansies ᴘʟ) ʀᴜs пижма] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пилеш курӑкӗ pileş kurăkĕ “ᴛᴜʀ üvez otu ᴇɴɢ herb of rowan ʀᴜs трава рябины” < пилеш pileş sɢ пилешӗн pileşĕn ɢᴇɴ пилешӗ pileşĕ ᴛᴍʟ пилешсем pileşsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ üvez ᴇɴɢ rowan ʀᴜs рябина” (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Tanacetum corymbosum (Pyrethrum corymbosum) [ᴛᴜʀ yitik pireotu (Güner 2012) ᴇɴɢ scentless feverfew, corymbflower tansy ʀᴜs щитковая пижма, щитковый поповник, щитковый пиретрум, щитковый ромашник, щитковидный пиретрум] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – питлӗх пилеш курӑкӗ pitlĕx pileş kurăkĕ (Wikipedia) Tanacetum parthenium (Pyrethrum parthenium, Chrysanthemum parthenium) [ᴛᴜʀ beyaz papatya (Güner 2012) ᴇɴɢ feverfew ʀᴜs девичья пижма, девичий поповник, девичий пиретрум] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗр пилеш курӑкӗ xĕr pileş kurăkĕ (Wikipedia) Tanacetum millefolium [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тысячелистная пижма] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Tanacetum vulgare [ᴛᴜʀ yaygın pireotu (Güner 2012) ᴇɴɢ common tansy, bitter buttons, cow bitter, golden buttons ʀᴜs обыкновенная пижма, полевая рябинка, дикая рябинка, приворотень, сорокобратов, девятильник, девясильник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пилеш курӑкӗ pileş kurăkĕ (Degtyaryov 2017) пилеш тӑрлӑ курӑк pileş tărlă kurăkĕ () ахаль пилеш курӑкӗ axal' pileş kurăkĕ (Wikipedia) Tanacetum argenteum [ᴛᴜʀ kaya pireotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs серебристая пижма] – кӗмӗл тӗслӗрех пилеш курӑкӗ kĕmĕl tĕslĕrex pileş kurăkĕ (Wikipedia) Tanacetum camphoratum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ camphor tansy, dune tansy ʀᴜs камфорная пижма, дюнная пижма] – камфора пилеш курӑкӗ kamfora pileş kurăkĕ (Wikipedia) 200 201 Tanacetum coccineum (Pyrethrum roseum) [ᴛᴜʀ pireotu (Güner 2012) ᴇɴɢ garden pyrethrum, painted daisy, Persian insect-flower ʀᴜs красная пижма, ярко-красная пижма, окрашенная пижма, розовая пижма, розовый пиретрум] – йӑмӑх хӗрлӗ пилеш курӑкӗ yămăx xĕrlĕ pileş kurăkĕ (Wikipedia) Tanacetum densum [ᴛᴜʀ "kırk pireotu" (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs густая пижма] – тачӑ пилеш курӑкӗ taçă pileş kurăkĕ (Wikipedia) Tanacetum macrophyllum [ᴛᴜʀ koca pireotu (Güner 2012) ᴇɴɢ rayed tansy ʀᴜs крупнолистная пижма] – пысӑк ҫулҫӑллӑ пилеш курӑкӗ pısăk śulśăllă pileş kurăkĕ (Wikipedia) Tanacetum ptarmiciflorum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ dusty-miller, silver-lace, silver lace bush чихательноцветковая пижма] – сунаслав пилеш курӑкӗ sunaslav pileş kurăkĕ (Wikipedia) ʀᴜs Chrysanthemum [ᴛᴜʀ kasımpatı ᴇɴɢ chrysanthemum ʀᴜs хризантема] – хризантема xrizantema < Russian хризанте́ма () Artemisia [ᴛᴜʀ yavşan ᴇɴɢ wormwood ʀᴜs полынь] – армути armuti sɢ армутин armutin ɢᴇɴ армутийӗ armutiyĕ ᴛᴍʟ армутисем armutisem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) арӑм ути arăm uti () арӑм вути arăm vuti () арӑм выти arăm vıti () арӑм курӑкӗ arăm kurăkĕ () ерӗм ути erĕm uti () арӑм arăm () эрӗм erĕm sɢ эрӗмӗн erĕmĕn ɢᴇɴ эрӗмӗ erĕmĕ ᴛᴍʟ эрӗмсем erĕmsem ᴘʟ (Wikipedia) мӑн вути măn vuti () ᴛᴜʀ yavşan kokusu ᴇɴɢ wormwood smell ʀᴜs полынный запах, запах полыни – армути шӑрши armuti şărşi () ᴛᴜʀ yavşansı (koku) ᴇɴɢ wormwood-like (smell) ʀᴜs пахнущий полынью – ᴛᴜʀ yavşansı kokmak ᴇɴɢ to smell wormwood-like ʀᴜs пахнуть полынью – ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [травянистое растение, похожее на полынь, но только не горькое, как полынь] – кайӑк хӑви kayăk xăvi () Artemisia abrotanum (Artemisia procera) [ᴛᴜʀ erkek pelin (Güner 2012) ᴇɴɢ southernwood, lad's love, southern wormwood ʀᴜs лечебная полынь, пахучая полынь, божье дерево, высокая полынь, рослая полынь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӳллӗ армути śüllĕ armuti (Degtyaryov 2017) сиплӗ армути siplĕ armuti (Wikipedia) шӑршлӑ армути şărşlă armuti () шӑшлӑ вути şăşlă vuti () шӑршлӑ корӑк şărşlă korăk () Artemisia absinthium [ᴛᴜʀ acı yavşan, acı pelin (Güner 2012) ᴇɴɢ wormwood, grand wormwood, absinthe wormwood ʀᴜs горькая полынь, белая полынь, настоящая полынь, огородная полынь, полевая полынь, глистник, горечь, дикий перец, чернобыльник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурӑ армути şură armuti (Degtyaryov 2017) шурӑ арӑм ути şură arăm uti () шурӑ арăмути şură arămuti () шурарӑмути şurarămuti () шурӑ арӑм şură arăm () шурарӑм şurarăm () шурӑ эрӗм şură erĕm (Wikipedia) шур арӑм ути şur arăm uti () шур эрӗм şur erĕm () амашур арӑм amaşur arăm () йӳҫӗ армути yüśĕ armuti (Wikipedia) эрӗм erĕm (Degtyaryov 2017) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [таёжный перец (красная ягода, по вкусу напоминающая перец)] – Artemisia armeniaca [ᴛᴜʀ yayla yavşanı (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs армянская полынь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Армени армути Аrmeni armuti (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) сапарпи курӑкӗ saparpi kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) суя-хур вӑрри suya-xur vărri () Artemisia austriaca [ᴛᴜʀ yavşan (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs австрийская полынь, ползучая полынь, полынок] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗтӗ армути vĕtĕ armuti (Degtyaryov 2017) Artemisia campestris [ᴛᴜʀ kara yavşan (Güner 2012) ᴇɴɢ field wormwood, beach wormwood, northern wormwood, Breckland wormwood boreal wormwood, Canadian wormwood, field sagewort, field mugwort ʀᴜs полевая полынь, равнинная полынь, непахучая полынь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – 201 202 хир армутийӗ xir armutiyĕ “ᴛᴜʀ kır yavşanı ᴇɴɢ wormwood of field ʀᴜs полынь поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” (Degtyaryov 2017) Artemisia latifolia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs широколистная полынь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарлака ҫулҫӑллӑ армути sarlaka śulśăllă armuti (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Artemisia macrantha [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs крупноцветковая полынь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шултра чечеклӗ армути şultra çeçeklĕ armuti (Degtyaryov 2017) Artemisia marschalliana (Artemisia campestris subsp. sericea) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs полынь Маршалла] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia sʏɴ Artemisia tschernieviana (Artemisia marschalliana var. tschernieviana) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs полынь Черняева] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Artemisia pontica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Roman wormwood, small absinthe ʀᴜs понтийская полынь, узколистная полынь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ансӑр ҫулҫӑллӑ армути ansăr śulśăllă armuti (Degtyaryov 2017) Понти армути Ponti armuti (Krasnaya Kniga 2019) Пӑрачкав армути Păraçkav armuti (Krasnaya Kniga 2019) Роман армути Roman armuti (Wikipedia) Ромей армути Romey armuti (Wikipedia) Artemisia santonica [ᴛᴜʀ deniz yavşanı (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сантонская полынь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Artemisia scoparia [ᴛᴜʀ kara süpürge ᴇɴɢ redstem wormwood, yin-chen wormwood ʀᴜs веничная полынь, метельчатая полынь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑшӑллӑ армути kăşăllă armuti (Wikipedia) милкӗ армути milkĕ armuti (Wikipedia) Artemisia sericea [ᴛᴜʀ ipek yavşan ᴇɴɢ silky wormwood ʀᴜs шелковистая полынь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӑпӑрка армути yăpărka armuti (Krasnaya Kniga 2019) Artemisia sieversiana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Sieversian wormwood ʀᴜs полынь Сиверса] Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Artemisia vulgaris [ᴛᴜʀ kaba yavşan (Güner 2012) ᴇɴɢ mugwort, common wormwood, riverside wormwood, wild wormwood, felonherb, chrysanthemum weed, green-ginger, old Uncle Henry, sailor's tobacco, naughty man, old man, St. John's plant ʀᴜs обыкновенная полынь, чёрная полынь, полынь чернобыльник, чернобыльник, чернобыль] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хура армути xura armuti (Degtyaryov 2017) хура арӑм ути xura arăm uti () хура эрӗм xura erĕm (Wikipedia) хорарӑм ути xorarăm uti () хура сапарпи xura saparpi () хора сапарпи xora saparpi () ахаль армути axal' armuti (Wikipedia) Artemisia cina [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Levant wormseed, wormseed ʀᴜs цитварная полынь, дармина] – ту эрӗмӗ tu erĕmĕ () Artemisia dracunculus [ᴛᴜʀ tarhun ᴇɴɢ tarragon ʀᴜs эстрагон, полынь эстрагон, эстрагонная полынь, тархун] – тархун армути tarxun armuti (Wikipedia) Artemisia lerchiana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs полынь Лерха] – Лерха армути Lerxa armuti (Wikipedia) Artemisia pauciflora [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs малоцветковая полынь, чёрная полынь] – хура армути xura armuti (Wikipedia) Artemisia terrae-albae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs белоземельная полынь ] – шурӑ ҫӗр армути şură śĕr armuti (Wikipedia) 202 203 Artemisia umbelliformis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ white genepi ʀᴜs альпийская полынь] – Альп армути Al'p armuti (Wikipedia) Apiales Apiales [ᴛᴜʀ maydanozlar ᴇɴɢ Ø ʀᴜs зонтикоцветные] – сунчӑк чечеклисем sunçăk çeçeklisem (Wikipedia) сунчӑк тӗслисем sunçăk tĕslisem (Wikipedia) Araliaceae Araliaceae [ᴛᴜʀ sarmaşıkgiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs аралиевые] – хӑмпӑ курӑк йышӗ xămla kurăk yışĕ (Wikipedia) арал йышшисем aral yışşisem (Wikipedia) Hedera [ᴛᴜʀ sarmaşık ᴇɴɢ ivy ʀᴜs плющ, вилица] – плющ plyuşç < Russian плющ () Hedera helix [ᴛᴜʀ sarmaşık, duvar sarmaşığı ᴇɴɢ common ivy, English ivy, European ivy, ivy ʀᴜs обыкновенный плющ, вьющийся плющ] – хӑмла курӑкӗ xămla kurăkĕ “ᴛᴜʀ şerbetçiotu otu ᴇɴɢ herb of hop ʀᴜs трава хмеля” < хӑмла xămla sɢ хӑмлан xămlan ɢᴇɴ хӑмли xămli ᴛᴍʟ хӑмласем xămlasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ şerbetçiotu ᴇɴɢ hop ʀᴜs хмель” (Degtyaryov 2017) Panax [ᴛᴜʀ ginseng ᴇɴɢ ginseng ʀᴜs женьшень] – женьшень jen’şen’ < Russian женьше́нь () женшен jenşen () имлӗ курӑкӗ imlĕ kurăkĕ “ᴛᴜʀ şifalı otu ᴇɴɢ herb of medicinal ʀᴜs целебная трава” < имлӗ imlĕ “ᴛᴜʀ şifalı ("emli") ᴇɴɢ medicinal, salubrious, healthy ʀᴜs целебный” (Wikipedia) ᴛᴜʀ ginseng kökü ᴇɴɢ ginseng root ʀᴜs корень женьшеня – женьшень тымарӗ jen’şen’ tımarĕ () женшен тымарӗ jenşen tımarĕ () Apiaceae Apiaceae (Umbelliferae) [ᴛᴜʀ maydanozgiller ᴇɴɢ umbellifers, parsley family ʀᴜs зонтичные] – серте йышӗ serte yışĕ (Wikipedia) сунчӑк йышшисем sunçăk yışşisem “ᴛᴜʀ şemsiye çiçekliler ᴇɴɢ ʀᴜs” < сунчӑк sunçăk sɢ сунчӑкӑн sunçăkăn ɢᴇɴ сунчӑкӗ sunçăkĕ ᴛᴍʟ сунчӑксем sunçăksem ᴘʟ “ᴛᴜʀ şemsiye ᴇɴɢ umbrella ʀᴜs зонтик” (Wikipedia) сунчăклисем sunçălisem “ᴛᴜʀ şemsiyeliler ᴇɴɢ ʀᴜs” (Wikipedia) сельдерей йышшисем sel'derey yışşisem (Wikipedia) Apioideae Saniculeae Eryngium planum [ᴛᴜʀ düz boğadikeni (Güner 2012) ᴇɴɢ blue eryngo, sea holly ʀᴜs плосколистный синеголовник, плоский синеголовник, плоские миколайчики, синеголовник, синеголов, синеголовица, синий чертогон, синий чертополох, синяя колючка, синий будяк, синие миколайчики, луговая березка, будячек, головник, гордица, мелкий жабрей, заячий лист, золототысячник, золотянка, клоповник, колячки, люби-меня, медведки, миколайки, миколайцы, миколки, николаец, пальчик, перекати-поле, перелет, перелетник, переполошник, повой, полунишник, свинушка, тарана, чертогон, чертопугальник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – чикен курӑкӗ çiken kurăkĕ (Degtyaryov 2017) кӗрепле курӑкӗ kĕreple kurăkĕ (Degtyaryov 2017) тур-амӑш курӑкӗ tur-amăş kurăkĕ () тор-амăш корӑкӗ tor-amăş kurăkĕ () тур-амӑш курӗк tur-amăş kurĕk () Apioideae Bupleureae Bupleurum [ᴛᴜʀ şeytanayağı (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs володушка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – им ути im uti (Degtyaryov 2017) Bupleurum longifolium subsp. aureum (Bupleurum aureum) [ᴛᴜʀ tavşankulağı ᴇɴɢ hare's ear ʀᴜs золотистая володушка, длиннолистная володушка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ылтӑн им ути ıltăn im uti (Degtyaryov 2017) им ути im uti (Krasnaya Kniga 2019) 203 204 Bupleurum falcatum [ᴛᴜʀ çataltavşan (Güner 2012) ᴇɴɢ sickle-leaved hare's-ear, Chinese thoroughwax, sickle hare's ear, sickle-leaf hare's ear ʀᴜs серповидная володушка] – ҫурлашка им ути śurlaşka im uti (Degtyaryov 2017) Apioideae Oenantheae Cicuta virosa [ᴛᴜʀ su baldıranı ᴇɴɢ cowbane, northern water hemlock ʀᴜs ядовитый вёх, вяха, кошачья петрушка, омег, омежник, водяная бешеница, водяной болиголов, мутник, собачий дягиль, гориголова, свиная вошь, цикута] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – наркӑмӑшлӑ упа кӗпҫи narkămăşlă upa kĕpśi (Degtyaryov 2017) упа кӗпҫи upa kĕpśi < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” () Sium [ᴛᴜʀ derekerevizi (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs поручейник] – ҫырма ути śırma uti (Degtyaryov 2017) Sium latifolium [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ great water-parsnip, greater water-parsnip, wideleaf waterparsnip ʀᴜs широколистный поручейник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарлака ҫулҫӑллӑ ҫырма ути sarlaka śulśăllă śırma uti (Degtyaryov 2017) Sium sisaroideum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сизаровидный поручейник, сизаролистный поручейник, сахаровидный поручейник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫырма ути śırma uti (Degtyaryov 2017) Sium sisarum [ᴛᴜʀ dere kerevizi (Güner 2012) ᴇɴɢ skirret ʀᴜs сахарный поручейник] 34– Oenanthe aquatica [ᴛᴜʀ deniz rezenesi (Güner 2012) ᴇɴɢ fineleaf water dropwort, fine-leaved water dropwort ʀᴜs водный омежник, водяной омежник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – варӑш кӗпҫи varăş kĕpśi < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” (Degtyaryov 2017) варӑш varăş () Apioideae Careae Falcaria vulgaris (Falcaria rivini) [ᴛᴜʀ orakotu (Güner 2012) ᴇɴɢ sickleweed, longleaf ʀᴜs обыкновенный, резак поручейниковидный резак] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӑчкӑ курӑкӗ păçkă kurăkĕ “ᴛᴜʀ bıçkı otu ᴇɴɢ herb of saw ʀᴜs трава пилы” < пӑчкӑ păçkă sɢ пӑчкӑн păçkăn ɢᴇɴ пӑчки păçki ᴛᴍʟ пӑчкӑсем păçkăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ bıçkı, testere ᴇɴɢ saw ʀᴜs пила” (Degtyaryov 2017) Aegopodium podagraria [ᴛᴜʀ keçiayağı (Güner 2012) ᴇɴɢ ground elder, herb gerard, bishop's weed, goutweed, gout wort, snow-in-the-mountain, English masterwort, wild masterwort ʀᴜs обыкновенная сныть] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – серте serte (Degtyaryov 2017) ҫеҫпӗл śeśpĕl [ᴅɪᴀʟ] () Aegopodium komarovii (Carum komarovii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тмин Комарова] – Комаров ҫерҫи кӗпҫи Komarov śerśi kĕpśi (Wikipedia) Carum [ᴛᴜʀ kimyon (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тмин] – ҫерҫи кӗпҫи śerśi kĕpśi < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Carum carvi [ᴛᴜʀ kimyon (Güner 2012) ᴇɴɢ caraway, meridian fennel, Persian cumin ʀᴜs обыкновенный тмин] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫерҫи кӗпҫи śerśi kĕpśi (Degtyaryov 2017) ахаль ҫерҫи кӗпҫи axal' śerśi kĕpśi (Wikipedia) ахаль тмин axal' tmin (Wikipedia) кушак кӗпҫи kuşak kĕpśi () енӗҫ enĕś () енӗҫ корӗк enĕś korĕk () анӗҫ anĕś () анӗҫ корӑкӗ anĕś korăkĕ () калемпӗр kelempĕr () Gafurova 2014 Flora of Chuvashia (iki türü birlikte vermiş) 736. S. sisarum L. [S. sisaroideum DC.] – п. сахарный (п. сизаровидный) 34 204 205 Carum buriaticum [ᴛᴜʀ Buryat kimyonu ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бурятский тмин] – бурят ҫерҫи кӗпҫи buryat śerśi kĕpśi (Wikipedia) Carum caucasicum [ᴛᴜʀ halal (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кавказский тмин] – кавказ ҫерҫи кӗпҫи kavkaz śerśi kĕpśi (Wikipedia) Carum meifolium [ᴛᴜʀ bağdanaz (Güner 2012) ᴇɴɢ ʀᴜs рассечённолистный тмин] – Гроссгейм ҫерҫи кӗпҫи Grossgeym śerśi kĕpśi (Wikipedia) sʏɴ Carum grossheimii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Grossheim's caraway ʀᴜs тмин Гроссгейма] – Гроссгейм ҫерҫи кӗпҫи Grossgeym śerśi kĕpśi (Wikipedia) Apioideae Coriandreae Coriandrum sativum [ᴛᴜʀ kişniş ᴇɴɢ coriander ʀᴜs посевной кориандр, овощной кориандр, огородный кишнец, кинза] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – техӗм ути texĕm uti (Degtyaryov 2017) копра kopra () Apioideae Conium clade Conium [ᴛᴜʀ baldıran (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs болиголов] – шӑршлаккай şărşlakkay (Wikipedia) Conium maculatum [ᴛᴜʀ baldıran (Güner 2012) ᴇɴɢ hemlock, poison hemlock ʀᴜs пятнистый болиголов, крапчатый болиголов] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – аҫа кӗпҫи aśa kĕpśi< кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” (Degtyaryov 2017) шӑшлаккай şăşlakkay (Degtyaryov 2017) паталлӑ шӑршлаккай (Wikipedia) варӑш кӗпҫи varăş kĕpśi () Conium chaerophylloides [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бутеневидный болиголов] – бутен евӗрлӗ шӑршлаккай buten yevĕrlĕ şărşlakkay (Wikipedia) Apioideae Tordylieae Tordyliinae Pastinaca [ᴛᴜʀ kelemenkeşir ᴇɴɢ parsnip ʀᴜs пастернак] – Pastinaca sativa [ᴛᴜʀ şeker havucu (Güner 2012) ᴇɴɢ parsnip ʀᴜs посевной пастернак] Gafurova 2014 Flora – ыраш кӗпҫи ıraş kĕpśi < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” (Degtyaryov 2017) тута кӗпҫи tuta kĕpśi < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” () of Chuvashia ᴛᴜʀ şeker havucu kökü ᴇɴɢ parsnip root ʀᴜs корень пастернака – пастернак тымарӗ pasternak tımarĕ () Pastinaca sativa subsp. sylvestris (Pastinaca sylvestris) [ᴛᴜʀ yaban şeker havucu ᴇɴɢ wild parsnip ʀᴜs лесной пастернак] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тута кӗпҫи tuta kĕpśi (Degtyaryov 2017) Heracleum [ᴛᴜʀ baldıran, öğrekotu (Güner 2012) ᴇɴɢ hogweed ʀᴜs борщевик, борщовник] – пултӑран pultăran sɢ пултӑранӑн pultăranăn ɢᴇɴ пултӑранӗ pultăranĕ ᴛᴍʟ пултӑрансем pultăransem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) пултран pultran sɢ пултранӑн pultranăn ɢᴇɴ пултранӗ pultranĕ ᴛᴍʟ пултрансем pultransem ᴘʟ (Wikipedia) путран putran () пултӑран кӗпҫи pultăran kĕpśi < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” () 205 206 Heracleum mantegazzianum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ giant hogweed, cartwheel-flower, giant cow parsley, giant cow parsnip, hogsbane, wild parsnip, wild rhubarb ʀᴜs борщевик Мантегацци] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Heracleum sphondylium subsp. sibiricum (Heracleum sibiricum) [ᴛᴜʀ Sibirya baldıranı ᴇɴɢ Siberian hogweed, Siberian cow-parsnip (its young leaves and shoots are edible) ʀᴜs сибирский борщевик, дикий борщевик, пучка, пикан] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пултӑран pultăran (Degtyaryov 2017) Ҫӗпӗр пултранӗ Śĕpĕr pultranĕ (Wikipedia) Heracleum sosnowskyi [ᴛᴜʀ Sosnovskiy baldıranı ᴇɴɢ Sosnowsky's hogweed ʀᴜs борщевик Сосновского] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Сосновский пултӑранӗ Sosnovskiy pultăranĕ (Degtyaryov 2017) Apioideae Scandiceae Scandicinae Chaerophyllum [ᴛᴜʀ "handok" (Güner 2012) ᴇɴɢ turnip-rooted chervil, tuberous-rooted chervil, bulbous chervil, parsnip chervil ʀᴜs бутень] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Chaerophyllum bulbosum [ᴛᴜʀ "handok" (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs клубненосный бутень, луковичный бутень] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – карӑш кӗпҫи karăş kĕpśi < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” (Degtyaryov 2017) карӗш кĕпçи karĕş kĕpśi () тӗклеккей tĕklekkey () Chaerophyllum prescottii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бутень Прескотта] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Chaerophyllum temulum [ᴛᴜʀ "dallı handok" (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs одуряющий бутень, опьяняющий бутень] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – яка кӗпҫе yaka kĕpśe < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” (Degtyaryov 2017) Myrrhis odorata (Chaerophyllum odoratum) [ᴛᴜʀ misk maydanozu ᴇɴɢ cicely, sweet cicely, myrrh, garden myrrh, sweet chervil ʀᴜs миррис душистая, душистый миррис, испанский кервель ] – испан кервелӗ ispan kervelĕ (Wikipedia) Anthriscus sylvestris [ᴛᴜʀ gımı ᴇɴɢ cow parsley, wild chervil, wild beaked parsley ʀᴜs лесной купырь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пантӑк кӗпҫи pantăk kĕpśi < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” (Degtyaryov 2017) Apioideae Scandiceae Torilidinae Torilis [ᴛᴜʀ dercikotu (Güner 2012) ᴇɴɢ hedge parsley ʀᴜs цепкоплодник, пупырник] – Torilis japonica [ᴛᴜʀ uzun dercikotu (Güner 2012) ᴇɴɢ erect hedgeparsley, upright hedge-parsley, Japanese hedge parsley ʀᴜs японский торилис, японский пупырник, японский цепкоплодник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Astrodaucus [ᴛᴜʀ havyıldız (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs морковница] – Astrodaucus littoralis (Caucalis littoralis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs прибрежная морковница, приморская морковница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Astrodaucus orientalis (Caucalis orientalis) [ᴛᴜʀ havyıldız (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs восточная морковница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Apioideae Scandiceae Daucinae 206 207 Laser [ᴛᴜʀ kefekimyonu (Güner 2012) ᴇɴɢ gladich ʀᴜs лазурник] – Laser trilobum [ᴛᴜʀ kefe kimyonu (Güner 2012) ᴇɴɢ gladich ʀᴜs трёхлопастной лазурник, трёхлопастный лазурник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – утӑ кӗпҫи ută kĕpśi < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” (Degtyaryov 2017) Laserpitium [ᴛᴜʀ "enguban" (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гладыш] – гладыш gladış sɢ гладышӑн gladışăn ɢᴇɴ гладышӗ gladışĕ ᴛᴍʟ гладышсем gladışsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) Silphiodaucus prutenicus (Laserpitium prutenicum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs прусский гладыш] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – яка калемпӗр yaka kalempĕr (Krasnaya Kniga 2019) яка шӑма кӗпҫи yaka şăma kĕpśi (Krasnaya Kniga 2019) Прусси гладышӗ Prussi gladışĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Daucus carota subsp. carota (Daucus carota) [ᴛᴜʀ yabani havuç ᴇɴɢ wild carrot, bird's nest, bishop's lace, Queen Anne's lace ʀᴜs дикая морковь, полевая морковь, кормовая морковь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – выльӑх кишӗрӗ vıl'ăx kişĕrĕ (Degtyaryov 2017) сысна кӗпҫи sısna kĕpśi < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” () Daucus carota subsp. sativus (Daucus sativus) [ᴛᴜʀ havuç ᴇɴɢ carrot ʀᴜs посевная морковь] Gafurova – кишӗр kişĕr sɢ кишӗрӗн kişĕrĕn ɢᴇɴ кишӗрӗ kişĕrĕ ᴛᴍʟ кишӗрсем kişĕrsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) кишир kişir () шӗкӗнтӗр şĕkĕntĕr () [ᴅɪᴀʟ] шӑкӑнтӗр şăkăntĕr () сарӑ кӑшман sară kăşman () сар кӑшман sar kăşman () муркав murkav < Russian морко́вь () моркав morkav () маркув markuv () моркка morkka () моркко morkko () 2014 Flora of Chuvashia ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs морковь, у которой корнеплод небольшой, лишь зачаток; сразу в 1 год дает стрелку с семенами / морковь с жесткой сердцеваной; семян с нее почему-то не собирают – аҫа кишӗр aśa kişĕr () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs морковь с мягкой сердцевиной; дает семена на второй год, когда посадят корни – ама кишӗр ama kişĕr () ᴛᴜʀ küt uçlu havuç ᴇɴɢ blunt carrot ʀᴜs морковь с тупым концом – пуклак пуҫлӑ кишӗр puklak puślă kişĕr () ᴛᴜʀ havuç suyu ᴇɴɢ carrot juice ʀᴜs морковный сок – кишӗр сӗткенӗ kişĕr sĕtkenĕ () Apioideae Sinodielsia clade Silaum silaus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ pepper-saxifrage ʀᴜs обыкновенный морковник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫеҫенхир калемпӗрӗ śeśenxir kelempĕrĕ (Krasnaya Kniga 2019) Cenolophium denudatum (Cenolophium fischeri) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Baltic parsley ʀᴜs обнажённый пусторёберник, обнажённый пусторёбрышник, оголённый пусторёберник, зубчатый пусторёберник, пусторёберник Фишера] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – аяк пӗрчи курӑкӗ ayak pĕrçi kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Levisticum officinale (Ligusticum levisticum) [ᴛᴜʀ yaban kerevizi ᴇɴɢ lovage ʀᴜs лекарственный любисток, аптечный любисток] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Apioideae Conioselinum clade Conioselinum tataricum (Conioselinum vaginatum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs татарский гирчовник, влагалищный гирчовник, северный гирчовник, широколистный гирчовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тутар гирчовникӗ tutar girçovnikĕ (Degtyaryov 2017) 207 208 Apioideae Selineae Seseli [ᴛᴜʀ çaşırgöbeği (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs жабрица] – Seseli annuum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ steppe fennel ʀᴜs однолетняя жабрица] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Seseli libanotis (Libanotis intermedia, Libanotis pyrenaica) [ᴛᴜʀ dağhavucu(Güner 2012) ᴇɴɢ moon carrot, mountain stone-parsley ʀᴜs порезниковая жабрица, промежуточный порезник, пиренейский порезник, горный порезник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Aethusa cynapium [ᴛᴜʀ it kişnişi (Güner 2012) ᴇɴɢ fool's parsley, fool's cicely, poison parsley ʀᴜs обыкновенный кокорыш, собачья петрушка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вир кӗпҫи vir kĕpśi < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” (Degtyaryov 2017) Kadenia dubia (Cnidium dubium [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сомнительная кадения, сомнительный жгункорень] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шарак тымар şarak tımar (Degtyaryov 2017) Selinum carvifolia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тминолистная гирча] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Xanthoselinum alsaticum ᴏʀ Peucedanum alsaticum (Peucedanum lubimenkoanum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs эльзасский златогоричник, эльзасский горичник, горичник Любименко, степной горичник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫеҫенхир хуйхӑ курӑкӗ śeśenxir xuyxă kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Thysselinum palustre ᴏʀ Peucedanum palustre (Selinum palustre) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ milk-parsley, marsh hog's fennel ʀᴜs болотная гирчовница, болотный горичник, болотный тиселинум ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хуйхӑ курӑкӗ xuyxă kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Ostericum palustre ᴏʀ Angelica palustris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ marsh angelica ʀᴜs болотный маточник, болотный дудник] – шурлӑх шӑма кӗпҫи şurlăx şăma kĕpśi (Krasnaya Kniga 2019) Angelica [ᴛᴜʀ melekotu (Güner 2012) ᴇɴɢ angelica ʀᴜs дудник (Angelica), дягиль (Archangelica)] – Angelica sylvestris [ᴛᴜʀ melekotu, kekire (Güner 2012) ᴇɴɢ wild angelica ʀᴜs лесной дудник, лесной дягиль, лесная ангелика, русянка, медвежий дягиль (calque from Turkic languages)] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑма кӗпҫи şăma kĕpśi < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” (Degtyaryov 2017 [mükerrer: дудник лесной (ангелика лесная) – шӑма кӗпҫи, шӑмакка]) шӑна кӗпҫи şăna kĕpśi (Degtyaryov 2017 [mükerrer: дягиль лесной – шӑна кӗпҫи, пантӑ кӗпҫи]) шӑмакка şămakka (Degtyaryov 2017) шӑмака şămaka () шӑматка şămatka () шӑмаккай şămakkay () шӑмакка кӗпҫи şămakka kĕpśi () шаршлӑ кӗпҫе şărşla kĕpśe () пантӑ кӗпҫи pantă kĕpśi (Degtyaryov 2017) вӑрман кӗпҫи vărman kĕpśi () Angelica decurrens (Archangelica decurrens)35 [ᴛᴜʀ Sibirya melekotu ᴇɴɢ Siberian angelica ʀᴜs низбегающий дудник, низбегающий дягиль, сибирский дягиль, сибирский дудник, медвежья дудка] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Archangelica officinalis (Angelica archangelica) [ᴛᴜʀ tıbbi melekotu, selemotu (Güner 2012) ᴇɴɢ garden angelica, wild celery, Norwegian angelica ʀᴜs дягиль, лекарственный дягиль, лекарственный дудник, аптечный дягиль, европейский дягиль, дягилевый дудник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – упа кӗпҫи upa kĕpśi (Degtyaryov 2017) упа шӑмакки upa şămakki (Degtyaryov 2017) сиплӗ дягиль siplĕ 35 Некоторых таёжных местах дягель сибирский буквально выше человека на лошади. 208 209 dyagil' (Wikipedia) шӑма кӗпҫи шӑма кӗпҫи şăma kĕpśi () шӑршлаккай şărşlakkay () шӑршланкка şărşlankka () шӑшлакка şăşlakka () пантаккай pantakkay () танти кӗпҫи tanti kĕpśi (бот. 1. дудник лекарственный, дягиль; 2) бедренец) пантӑ pantă () пир кӗпҫи pir kĕpśi () кикел kikel () кикен kiken () кикен курӑкӗ kiken kurăkĕ () Apioideae Pimpinelleae Pimpinella [ᴛᴜʀ anason ᴇɴɢ anise ʀᴜs бедренец] – кушак кӗпҫи kuşak kĕpśi < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” (Degtyaryov 2017) Pimpinella saxifraga [ᴛᴜʀ taş anasonu (Güner 2012) ᴇɴɢ burnet-saxifrage, solidstem burnet saxifrage, lesser burnet ʀᴜs камнеломковый бедренец, бедренец-камнеломка, дикий укроп] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кушак кӗпҫи kuşak kĕpśi (Degtyaryov 2017 Wikipedia) виле кӗпҫи vile kĕpśi (Wikipedia) танти кӗпҫи tanti kĕpśi (бот. 1. дудник лекарственный, дягиль; 2. бедренец) Pimpinella tragium subsp. titanophila (Pimpinella titanophila) [ᴛᴜʀ teke anasonu (Güner 2012 tür olarak) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs известколюбивый бедренец, титанолюбивый бедренец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – акшар кушак кӗпҫи akşar kuşak kĕpśi (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) кушак кӗпҫи kuşak kĕpśi (Krasnaya Kniga 2019) виле кӗпҫи vile kĕpśi (Krasnaya Kniga 2019) Pimpinella anisum [ᴛᴜʀ anason ᴇɴɢ anise ʀᴜs анис, обыкновенный анис, анисовый бедренец] – энӗс enĕs < Russian ани́с (Degtyaryov 2017) Pimpinella major [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ greater burnet-saxifrage, hollowstem burnet saxifrage ʀᴜs большой бедренец] – шултра кушак кӗпҫи şultra kuşak kĕpśi (Degtyaryov 2017) Apioideae Apieae Anethum [ᴛᴜʀ dereotu ᴇɴɢ dill ʀᴜs укроп] – укроп ukrop sɢ укропӑн ukropăn ɢᴇɴ укропӗ ukropĕ ᴛᴍʟ укропсем ukropsem ᴘʟ < Russian укро́п (Wikipedia) Anethum graveolens [ᴛᴜʀ dereotu ᴇɴɢ dill ʀᴜs пахучий укроп, огородный укроп] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пахча укропӗ paxça ukropĕ (Wikipedia) хӑяр курӑкӗ xăyar kurăkĕ [ᴅɪᴀʟ] () ҫӗрҫи чӗрни śĕrśi çĕrni () Foeniculum vulgare[ᴛᴜʀ rezene ᴇɴɢ fennel ʀᴜs обыкновенный фенхель, аптечный укроп, волошский укроп] – ахаль фенхель axal' fenxel' (Wikipedia) аптека укрупӗ apteka ukrupĕ (Wikipedia) Petroselinum crispum (Petroselinum sativum) [ᴛᴜʀ maydanoz ᴇɴɢ parsley, garden parsley ʀᴜs кудрявая петрушка, курчавая петрушка, огородная петрушка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – петрушка petruşka < Russian петру́шка () (Degtyaryov 2017) петрушкӑ petruşkă () карӑш кӗпҫи karăş kĕpśi < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” (Degtyaryov 2017) кӑтра петрушка kătra petruşka (Wikipedia) Apium [ᴛᴜʀ kereviz ᴇɴɢ celery ʀᴜs сельдерей] – сельдерей sel'derey < Russian сельдере́й (Degtyaryov 2017) Apium graveolens [ᴛᴜʀ kereviz ᴇɴɢ celery ʀᴜs пахучий сельдерей, душистый сельдерей, культурный сельдерей] – ырӑ шӑршлӑ сельдерей ıră şărşlă sel'derey (Degtyaryov 2017) Dipsacales Adoxaceae 209 210 Adoxaceae [ᴛᴜʀ mürvergiller ᴇɴɢ moschatel family ʀᴜs адоксовые] – адокса йышӗ adoksa yışĕ (Wikipedia) Adoxaceae Adoxa moschatellina [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ moschatel, five-faced bishop, hollowroot, muskroot, townhall clock, tuberous crowfoot, Good Friday plant ʀᴜs мускусная адокса] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Viburnaceae Viburnaceae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs калиновые] – Viburnum opulus [ᴛᴜʀ gilaburu ᴇɴɢ guelder-rose, guelder rose, water elder, cramp bark, snowball tree, common snowball, European cranberrybush ʀᴜs обыкновенная калина, красная калина] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – палан palan sɢ паланӑн palanăn ɢᴇɴ паланӗ palanĕ ᴛᴍʟ палансем palansem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ gilaburuluk ᴇɴɢ place with guelder-rose ʀᴜs калинник, заросли калины – паланлӑх palanlăx () Sambucaceae Sambucaceae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бузиновые] – Sambucus [ᴛᴜʀ mürver ᴇɴɢ elder, elderberry ʀᴜs бузина] – бузина buzina < Rus. бузина́ () Sambucus racemosa [ᴛᴜʀ kızıl mürver ᴇɴɢ red elder, red-berried elder ʀᴜs красная бузина, обыкновенная бузина, кистевидная бузина, пищальник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – упа паланӗ upa palanĕ (Degtyaryov 2017) Sambucus nigra [ᴛᴜʀ ağaç mürver (Güner 2012) ᴇɴɢ elder, elderberry, black elder, European elder, European elderberry, European black elderberry ʀᴜs чёрная бузина] – улпут ҫырли ulput śırli (Degtyaryov 2017) Caprifoliaceae Caprifoliaceae [ᴛᴜʀ hanımeligiller ᴇɴɢ honeysuckle family ʀᴜs жимолостные, жимолостевые] – уш йышӗ uş yışĕ (Wikipedia) хӑвӑшсем xăvăşsem (Wikipedia) Linnaeoideae Linnaea borealis [ᴛᴜʀ ikibükük ᴇɴɢ twinflower ʀᴜs северная линнея, лесной чай] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – линнея курӑкӗ linneya kurăkĕ (Degtyaryov 2017) ҫурҫӗр линнейи śurśĕr linneyi (Degtyaryov 2017) Caprifolioideae Symphoricarpos albus var. laevigatus (Symphoricarpos rivularis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ snowberry ʀᴜs приречный снежноягодник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lonicera [ᴛᴜʀ hanımeli ᴇɴɢ honeysuckle ʀᴜs жимолость] – хӑвӑш xăvăş sɢ хӑвӑшӑн xăvăşăn ɢᴇɴ хӑвӑшӗ xăvăşĕ ᴛᴍʟ хӑвӑшсем xăvăşsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) ӑвӑш ăvăş () вӑш văş () кашкӑр ҫырли kaşkăr śırli (Wikipedia) ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ягоды жимолости – хӑвӑш ҫырли xăvăş śırli () 210 211 ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs куст жимолости – хӑвӑш тӗмӗ xăvăş tĕmĕ () кашкӑр ҫырли тӗмӗ kaşkăr śırli tĕmĕ () сӑвӑс йывӑҫҫи săvăs yıvăśśi (бот. 1. бересклет; 2. жимолость) сӑвӑс йывӑҫӗ săvăs yıvăśĕ () Lonicera caerulea [ᴛᴜʀ gök hanımeli ᴇɴɢ blue honeysuckle, sweetberry honeysuckle, fly honeysucklei blue fly honeysuckle, blue-berried honeysuckle, honeyberry ʀᴜs голубая жимолость, синяя жимолость] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – чакӑр хӑвӑш çakăr xăvăş (Degtyaryov 2017) чакӑр уш çakăr uş () Lonicera caprifolium [ᴛᴜʀ hanımeli (Güner 2012) ᴇɴɢ Italian woodbine, perfoliate honeysuckle, goatleaf honeysuckle, Italian honeysuckle, perfoliate woodbine ʀᴜs каприфоль, жимолость каприфоль, козья жимолость, душистая жимолость] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lonicera tatarica [ᴛᴜʀ tatar hanımeli (Güner 2012) ᴇɴɢ Tatarian honeysuckle ʀᴜs татарская жимолость] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тутар хӑвӑшӗ tutar xăvăşĕ (Degtyaryov 2017) Lonicera xylosteum [ᴛᴜʀ kızıl hanımeli (Güner 2012) ᴇɴɢ fly honeysuckle, fly woodbine, European fly honeysuckle, dwarf honeysuckle ʀᴜs настоящая жимолость, обыкновенная жимолость, лесная жимолость, пушистая жимолость, волчьи ягоды] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑвӑш ҫырли xăvăş śırli (Degtyaryov 2017) кашкӑр ҫырли kaşkăr śırli (Degtyaryov 2017) ахаль хăвăш axal' xăvăş (Wikipedia) Valerianoideae Valerianoideae (Valerianaceae) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs валериановые] – кушак курӑк йышӗ kuşak yışĕ (Wikipedia) Valeriana [ᴛᴜʀ kediotu ᴇɴɢ valerian ʀᴜs валериана] – кушак курӑкӗ kuşak kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Valeriana officinalis (Valeriana palustris) [kediotu ᴇɴɢ valerian, garden valerian ʀᴜs лекарственная валериана, аптечная валериана] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кушак курӑкӗ kuşak kurăkĕ (Degtyaryov 2017) кушак ути kuşak uti () Valeriana rossica (Valeriana dubia subsp. rossica) [ᴛᴜʀ Peçenek kediotu ᴇɴɢ Ø ʀᴜs русская валериана, ложносомнительная валериана, кошачья трава] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вырӑс кушак курӑкӗ vırăs kuşak kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Valeriana wolgensis (Valeriana officinalis subsp. nitida) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs волжская валериана] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Атӑл кушак курӑкӗ Аtăl kuşak kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Dipsacoideae Dipsacoideae (Dipsacaceae) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ворсянковые] – такмак чечек йышӗ takmak çeçek yışĕ (Wikipedia) Scabiosa ochroleuca [ᴛᴜʀ sarıca uyuzotu ᴇɴɢ cream pincushions, cream scabious ʀᴜs бледно-жёлтая скабиоза] – шупка сарӑ скабиоза şupka sară skabioza (Degtyaryov 2017) Knautia arvensis [ᴛᴜʀ tarla eşekkulağı ᴇɴɢ field scabious ʀᴜs полевой короставник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – такмак чечекӗ takmak çeçekĕ (Degtyaryov 2017) Succisa pratensis (Succisa praemorsa) [ᴛᴜʀ çök çıbanotu (Güner 2012) ᴇɴɢ devil's-bit, devil's-bit scabious ʀᴜs луговой сивец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – улӑх сивечӗ ulăx siveçĕ (Degtyaryov 2017) Dipsacus fullonum (Dipsacus sylvestris) [ᴛᴜʀ fesçidikeni (Güner 2012) ᴇɴɢ wild teasel, fuller's teasel ʀᴜs лесная ворсянка, ворсянка сукновалов, сукновальная ворсянка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 211 212 Solanales Convolvulaceae Convolvulaceae [ᴛᴜʀ tarlasarmaşığıgiller ᴇɴɢ bindweed family, morning glory family ʀᴜs вьюнковые] – йыт пырши йышӗ yıt pırşi yışĕ (Wikipedia) йытпырши йышшисем yıtpırşi yışşisem (Wikipedia) Convolvulaceae Convolvuleae Calystegia [ᴛᴜʀ çitsarmaşığı (Güner 2012) ᴇɴɢ false bindweed ʀᴜs повой] – Calystegia sepium [ᴛᴜʀ çit sarmaşığı (Güner 2012) ᴇɴɢ hedge bindweed, hedgebell, bearbind, large bindweed ʀᴜs заборный повой] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шултра йыт пырши şultra yıt pırşi (Degtyaryov 2017) sʏɴ Calystegia inflata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs вздутый повой] – кӳпшек йыт пырши küpşek yıt pırşi (Degtyaryov 2017) Convolvulus [ᴛᴜʀ tarlasarmaşığı (Güner 2012) ᴇɴɢ bindweed ʀᴜs вьюнок] – йыт пырши yıt pırşi (Degtyaryov 2017) йытпырши yıtpırşi (Wikipedia) йытӑ пырши yıtă pırşi () Convolvulus arvensis [ᴛᴜʀ tarla sarmaşığı ᴇɴɢ field bindweed ʀᴜs полевой вьюнок, вьюн, берёзка] – йыт пырши yıt pırşi (Degtyaryov 2017) хир йытпырши xir yıtpırşi “ᴛᴜʀ kır sarmaşığı ᴇɴɢ bindweed of field ʀᴜs вьюнок поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” (Wikipedia) Gafurova 2014 Flora of Chuvashia Ipomoeeae Ipomoea purpurea [ᴛᴜʀ kahkaha çiçeği (Güner 2012) ᴇɴɢ common morning-glory, tall morning-glory, purple morning glory ʀᴜs пурпурная ипомея, пурпуровая ипомея] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Ipomoea batatas [ᴛᴜʀ tatlı patates ᴇɴɢ sweet potato ʀᴜs батат, сладкий картофель] – пылак ҫӗр улми pılak śĕr ulmi (Degtyaryov 2017) Cuscutaceae Cuscuteae Cuscuteae (Cuscutaceae) [ᴛᴜʀ küskütgiller ᴇɴɢ dodders ʀᴜs повиликовые] – Cuscuta [ᴛᴜʀ bostanbozan, cinsaçı (Güner 2012) ᴇɴɢ dodder ʀᴜs повилика] – пурҫӑн purśăn sɢ пурҫӑнӗн purśănĕn ɢᴇɴ пурҫӑнӗ purśănĕ ᴛᴍʟ пурҫӑнсем purśănsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ipek ᴇɴɢ silk ʀᴜs шёлк” (Degtyaryov 2017) Cuscuta approximata [ᴛᴜʀ bağ bostanbozanı, bağboğanotu (Güner 2012) ᴇɴɢ alfalfa dodder ʀᴜs сближенная повилика, люцерновая повилика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – люцерна пурҫӑнӗ lyutserna purśănĕ (Degtyaryov 2017) Cuscuta campestris [ᴛᴜʀ kır bostanbozanı, "kâfirsaçı" (Güner 2012) ᴇɴɢ field dodder, golden dodder, large-seeded alfalfa dodder, yellow dodder, prairie dodder ʀᴜs равнинная повилика, полевая повилика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Cuscuta epilinum [ᴛᴜʀ keten bostanbozanı ᴇɴɢ flax dodder ʀᴜs льняная повилика] Chuvashia – йӗтӗн пурҫӑнӗ yĕtĕn purśănĕ (Degtyaryov 2017) Gafurova 2014 Flora of 212 213 Cuscuta epithymum (Cuscuta trifolii, Cuscuta epithymum subsp. trifolii) [ᴛᴜʀ küçük bostanbozan, cinsaçı (Güner 2012) ᴇɴɢ dodder, lesser dodder, hellweed, strangle-tare ʀᴜs тимьяновая повилика, тимьянная повилика, клеверная повилика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – клевер пурҫӑнӗ klever purśănĕ (Degtyaryov 2017) Cuscuta europaea [ᴛᴜʀ büyük bostanbozan, bostanbozan (Güner 2012) ᴇɴɢ greater dodder, European dodder ʀᴜs европейская повилика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗлтрен пурҫӑнӗ vĕltren purśănĕ (Degtyaryov 2017) вӗлтрен уки vĕltren uki (Degtyaryov 2017) сырлан курӑкӗ sırlan kurăkĕ () сухӑр курӑкӗ suxăr kurăkĕ () Cuscuta lupuliformis [ᴛᴜʀ şerbetçi bostanbozanı ᴇɴɢ hop dodder, hop-shaped dodder, willow dodder ʀᴜs хмелевидная повилика] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑмла пурҫӑнӗ xămla purśănĕ (Degtyaryov 2017) Solanaceae Solanaceae [ᴛᴜʀ patlıcangiller ᴇɴɢ nightshades ʀᴜs паслёновые] – ҫӗрулми йышӗ śĕrulmi yışĕ (Wikipedia) йыт ҫырлисем yıt śırlisem (Wikipedia) Nicotianoideae Nicotianeae Nicotiana rustica [ᴛᴜʀ tömbeki tütünü, deli tütün, nargile tütünü, Hasankeyf tütünü, hasankeyf (Güner 2012) ᴇɴɢ Aztec tobacco, strong tobacco ʀᴜs махорка, табак махорка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – махорка табак maxorka tabak (Degtyaryov 2017) Nicotiana alata [ᴛᴜʀ tütün çiçeği, çiçek tütünü ᴇɴɢ jasmine tobacco, sweet tobacco, winged tobacco, tanbaku, Persian tobacco ʀᴜs крылатый табак, декоративный табак, душистый табак] – ҫунатлӑ тапак śunatlă tapak () Nicotiana tabacum [ᴛᴜʀ tütün ᴇɴɢ tobacco ʀᴜs табак] – тапак tapak sɢ тапакӑн tapakăn ɢᴇɴ тапакӗ tapakĕ ᴛᴍʟ тапаксем tapaksem ᴘʟ () Petunioideae Petunia ×atkinsiana (Petunia ×hybrida) [ᴛᴜʀ petunya ᴇɴɢ petunia ʀᴜs гибридная петунья, петуния, петунья] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Solanoideae Hyoscyameae Hyoscyamus niger [ᴛᴜʀ banotu ᴇɴɢ henbane, black henbane, stinking nightshade ʀᴜs чёрная белена, блекота, бешенная трава, бешенница, зубник, короста] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тилпӗрен tilpĕren (Degtyaryov 2017) ухмах курӑкӗ uxmax kurăkĕ () Solanoideae Physaleae Physalinae Physalis alkekengi [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs обыкновенный физалис, китайские фонарики] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – физалис fizalis (Wikipedia) Physalis philadelphica (Physalis ixocarpa) [ᴛᴜʀ "pırıp" (Güner 2012) ᴇɴɢ tomatillo, Mexican husk tomato ʀᴜs филадельфийский физалис, овощной физалис, мексиканский томат] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Solanoideae Capsiceae Capsicum [ᴛᴜʀ biber ᴇɴɢ pepper ʀᴜs капсикум, стручковый перец, овощной перец] – пӑрӑҫ părăś sɢ пӑрӑҫӑн părăśăn ɢᴇɴ пӑрӑҫӗ părăśĕ ᴛᴍʟ пӑрӑҫсем părăśsem ᴘʟ < Russian пе́рец () пахча пӑрӑҫӗ paxça părăśĕ (Wikipedia) 213 214 Capsicum annuum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs стручковый перец, однолетний овощной перец, острый перец] – пӗр ҫулхи пӑрӑҫ pĕr śulxi părăś (Wikipedia) Capsicum annuum cultivar … [ᴛᴜʀ biber ᴇɴɢ pepper ʀᴜs красный перец] – хутаҫлӑ хӗрлӗ пӑрӑҫ xutaślă xĕrlĕ părăś (Degtyaryov 2017) хӗрлӗ пӑрӑҫ xĕrlĕ părăś “ᴛᴜʀ kızıl biber ᴇɴɢ red pepper ʀᴜs красный перец” < хӗрлӗ xĕrlĕ “ᴛᴜʀ kızıl ᴇɴɢ red ʀᴜs красный, алый” < calque Russian кра́сный пе́рец () Capsicum annuum cultivar Cayanne (Capsicum frutescens cultivar Cayanne, Capsicum longum)[ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ cayenne pepper ʀᴜs кайенский перец, кайенский капсикум] – тӗмлӗ пӑрӑҫ tĕmlĕ părăś (Wikipedia) Кайен пӑрӑҫӗ Kayen părăśĕ (Wikipedia) Capsicum baccatum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ягодный перец] – ҫырла евӗрлӗ пӑрӑҫ śırla yevĕrlĕ părăś (Wikipedia) Capsicum chinense [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ habanero-type pepper ʀᴜs китайский перец, хайнаньский перец чили, ямайский жгучий перец] – Китай пӑрӑҫӗ Kitay părăśĕ “ᴛᴜʀ Çin biberi ᴇɴɢ pepper of China ʀᴜs перец Китая” (Wikipedia) Solanoideae Datureae Datura stramonium [ᴛᴜʀ boru çiçeği ᴇɴɢ thorn apple, jimsonweed, devil's snare ʀᴜs обыкновенный дурман, вонючий дурман] – ухмах курӑкӗ uxmax kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Solanoideae Solaneae Solanum dulcamara [ᴛᴜʀ sofur (Güner 2012) ᴇɴɢ bittersweet, bittersweet nightshade, bitter nightshade, blue bindweed, Amara Dulcis, climbing nightshade, fellenwort, felonwood, poisonberry, poisonflower, scarlet berry, snakeberry, trailing bittersweet, trailing nightshade, violet bloom, woody nightshade ʀᴜs сладко-горький паслён] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – выльӑх мурӗ vıl'ăx murĕ (Degtyaryov 2017) йӳҫенкӗ пылак выльӑх мурӗ yüśenkĕ pılak vıl'ăx murĕ (Degtyaryov 2017) Solanum nigrum [ᴛᴜʀ itüzümü ᴇɴɢ European black nightshade, black nightshade, blackberry nightshade ʀᴜs чёрный паслён] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – курак ҫырли kurak śırli (Degtyaryov 2017) хура пӑрҫа xura părśa (Degtyaryov 2017) хура ҫырла xura śırla () йыт ҫырли yıt śırli (Wikipedia) алка alka [ᴅɪᴀʟ] () Solanum villosum (Solanum humile) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ hairy nightshade, red nightshade, woolly nightshade ʀᴜs низкий паслён ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Solanum tuberosum [ᴛᴜʀ patates ᴇɴɢ potato ʀᴜs картофель, картошка, клубненосный паслён] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӗр улми śĕr ulmi “ᴛᴜʀ yer elması ᴇɴɢ apple of earth ʀᴜs яблоко земли” < ҫӗр śĕr sɢ ҫӗрӗн śĕrĕn ɢᴇɴ ҫӗрӗ śĕrĕ ᴛᴍʟ ҫӗрсем śĕrsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ yer ᴇɴɢ land, earth; country; place ʀᴜs земля; страна; место” (Degtyaryov 2017) ҫӗрулми śĕrulmi () ҫӑрулми śărulmi () ҫӗрумми śĕrumni () ҫӗромли śĕromli ҫӗрмн śĕrmi () улма ulma () паранкӑ parankă [ᴅɪᴀʟ] () паранк parank () панкӑ pankă () карттухха karttuxa () карттахви karttaxvi () картахви kartaxvi () калтток kalttok () кантук kantuk () ᴛᴜʀ sofralık patates ᴇɴɢ Ø ʀᴜs столовый картофель – ҫимӗçлӗх ҫӗрулми śĕmĕslĕx śĕrulmi () ҫимелли паранкӑ śimelli parankă () ᴛᴜʀ yemlik patates ᴇɴɢ fodder potatoes ʀᴜs кормовой картофель – выльӑх ҫӗр улмийӗ vıl'ăx śĕr ulmiyĕ (Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ tohumluk patates ᴇɴɢ seed potatoes ʀᴜs семенной картофель – вӑрлӑхлӑх ҫӗрулми vărlăxlăx śĕrulmi () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs казанский картофель (сорт картофеля) – Хосан паранки Xosan paranki () 214 215 ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs американский картофель (сорт картофеля красноватого цвета) – мӗликкан ҫӗрулми mĕlikkan śĕrulmi () Solanum lycopersicum (Lycopersicum esculentum) [ᴛᴜʀ domates ᴇɴɢ tomato ʀᴜs томат, помидор, съедобный томат] – томат tomat < Russian тома́т () помидор pomidor < Russian помидо́р () помитор pomitor () пӑмитор pămitor () Solanum melongena [ᴛᴜʀ patlıcan ᴇɴɢ eggplant ʀᴜs баклажан] – баклажан baklajan < Russian баклажа́н () Lamiales Oleaceae Oleaceae [ᴛᴜʀ zeytingiller ᴇɴɢ olive family ʀᴜs маслиновые, маслинные] – каврӑҫ йышӗ kavrăś yışĕ (Wikipedia) Jasmineae Jasminum [ᴛᴜʀ yasemin ᴇɴɢ jasmine ʀᴜs жасмин] – жасмин jasmin < Russian жасми́н () Jasminum officinale [ᴛᴜʀ yasemin ᴇɴɢ common jasmine, true jasmine, jasmine, jessamine, summer jasmine, poet's jasmine, white jasmine ʀᴜs белый жасмин, лекарственный жасмин, садовый жасмин] – сиплӗ жасмин siplĕ jasmin (Degtyaryov 2017) Oleeae Ligustrinae Syringa [ᴛᴜʀ leylak ᴇɴɢ lilac ʀᴜs сирень] – сирень siren' < Russian сире́нь (Degtyaryov 2017 Wikipedia) сирен siren () поп-йӑвӑҫҫи pop-yăvăśśi () Syringa josikaea [ᴛᴜʀ Macar leylağı ᴇɴɢ Hungarian lilac ʀᴜs венгерская сирень, сирень Йосики] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Syringa vulgaris [ᴛᴜʀ leylak ᴇɴɢ lilac, common lilac ʀᴜs обыкновенная сирень] Chuvashia – сирень siren' (Degtyaryov 2017) ахаль сирень axal' siren' (Wikipedia) Gafurova 2014 Flora of Syringa villosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ villous lilac ʀᴜs мохнатая сирень] – тӗклӗ сирень tĕklĕ siren' (Degtyaryov 2017) Oleeae Fraxininae Fraxinus [ᴛᴜʀ dişbudak ᴇɴɢ ash ʀᴜs ясень] – каврӑҫ kavrăś sɢ каврӑҫӑн kavrăśăn ɢᴇɴ каврӑҫӗ kavrăśĕ ᴛᴍʟ каврӑҫсем kavrăśsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) кавӑраҫ kavăraś () кавӑрҫ kavărś () карӑҫ karăś () Fraxinus excelsior [ᴛᴜʀ dişbudak ᴇɴɢ ash, European ash, common ash ʀᴜs обыкновенный ясень, высокий ясень] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – каврӑҫ kavrăś (Degtyaryov 2017) ҫӳллӗ каврӑҫ śüllĕ kavrăś (Degtyaryov 2017) Fraxinus excelsior ‘Pendula’ [ᴛᴜʀ salkım dişbudak ᴇɴɢ weeping ash ʀᴜs плакучый ясень] – йӗрекен каврӑҫ yĕreken kavrăś (Wikipedia) Fraxinus americana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ white ash, American ash ʀᴜs американский ясень] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Fraxinus pennsylvanica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ green ash, red ash ʀᴜs пенсильванский ясень, зелёный ясень, ланцетный ясень] – Пенсильвани каврӑҫӗ Pensil'vani kavrăśĕ (Degtyaryov 2017) 215 216 Oleeae Oleinae Olea europaea [ᴛᴜʀ zeytin ᴇɴɢ olive ʀᴜs европейская олива, европейская маслина, культурная маслина] – олива oliva (Wikipedia) ᴛᴜʀ zeytin ağacı ᴇɴɢ olive tree ʀᴜs маслина (дерево), оливковое дерево – ҫу йывӑҫҫи śu yıvăśśi () ҫу тухакан йывӑҫ śu tuxakan yıvăś () олива йывӑҫӗ oliva yıvăśĕ (Wikipedia) ᴛᴜʀ zeytin ᴇɴɢ olive ʀᴜs олива, оливка, плоды оливы] – оливкӑ olivkă () ҫу ҫырли śu śırli () Plantaginaceae Plantaginaceae [ᴛᴜʀ sinirotugiller ᴇɴɢ plantain family ʀᴜs подорожниковые] – шӑнӑр курӑк йышӗ şănăr kurăk yışĕ (Wikipedia) Antirrhineae Linaria vulgaris [ᴛᴜʀ nevruzotu ᴇɴɢ common toadflax, yellow toadflax, butter-and-eggs ʀᴜs обыкновенная льнянка, дикий львиный зев, жабрей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӗтӗн курӑкӗ yĕtĕn kurăkĕ (Degtyaryov 2017) куккук пушмакӗ kukkuk puşmakĕ (Degtyaryov 2017) Linaria macroura (Linaria tatarica, Linaria incompleta) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs длиннохвостая льнянка, крупнохвостая льнянка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Linaria biebersteinii (Linaria vulgaris var. biebersteinii, Linaria meotica, Linaria rutenica) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs льнянка Биберштейна] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Chaenorhinum minus (Chaenorhinum viscidum) [ᴛᴜʀ balıkağzı (Güner 2012) ᴇɴɢ small toadflax, dwarf snapdragon ʀᴜs малый хеноринум, малая льняночка, клейкий хеноринум] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Antirrhinum majus [ᴛᴜʀ aslanağzı ᴇɴɢ snapdragon, common snapdragon ʀᴜs большой львиный зев, крупный львиный зев] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑвакал пуҫ kăvakal puś (Degtyaryov 2017) Callitricheae Callitrichaceae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs болотниковые, красовласковые] – шурлӑх ҫӑлтӑр йышӗ yışĕ (Wikipedia) Callitriche [ᴛᴜʀ dilbersaçı (Güner 2012) ᴇɴɢ water-starwort ʀᴜs болотник, водяная звездочка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх ҫӑлтӑрӗ şurlăx śăltărĕ (Degtyaryov 2017) Callitriche cophocarpa (Callitriche polymorpha) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs короткоплодный болотник, изменчивый болотник ] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – улшӑнчӑк шурлӑх ҫӑлтӑрӗ ulşănçăk şurlăx śăltărĕ (Degtyaryov 2017) Callitriche hermaphroditica (Callitriche autumnalis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ autumnal water-starwort, autumn waterstarwort ʀᴜs обоеполый болотник, обоеполая красовласка, осенний болотник, осенняя красовласка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӗрхи шурлӑх ҫӑлтӑрӗ kĕrxi şurlăx śăltărĕ (Degtyaryov 2017) Callitriche palustris [ᴛᴜʀ dilbersaçı (Güner 2012) ᴇɴɢ vernal water-starwort, narrow-fruited waterstarwort, spiny water starwort ʀᴜs болотный болотник, болотная водяная звездочка, обыкновенный болотник, весенний болотник, весенняя водяная звездочка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх ҫӑлтӑрӗ şurlăx śăltărĕ (Degtyaryov 2017) Hippuridaceae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs хвостниковые] – 216 217 Hippuris vulgaris [ᴛᴜʀ kısrakkuyruğu (Güner 2012) ᴇɴɢ mare's-tail, common mare's-tail ʀᴜs обыкновенный хвостник, хвостник, конехвостник, водяная сосенка, водяное перо, водонерица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хыр тӑрри xır tărri (Degtyaryov 2017) шыв хырӗ şıv xırĕ (Degtyaryov 2017) Digitalideae Digitalis [ᴛᴜʀ yüksükotu ᴇɴɢ foxglove ʀᴜs наперстянка] – пӳрнеске курӑк pürneske kurăk (Degtyaryov 2017) пысӑк пӳрнеске pürneske çeçekĕ (Krasnaya Kniga 2019) Digitalis grandiflora [ᴛᴜʀ sarı yüksükotu, koca yüksükotu (Güner 2012) ᴇɴɢ yellow foxglove, bigflowered foxglove, large yellow foxglove ʀᴜs крупноцветковая наперстянка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пысӑк пӳрнеске чечекӗ pısăk pürneske çeçekĕ (Krasnaya Kniga 2019) Digitalis purpurea [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ foxglove, common foxglove ʀᴜs пурпуровая наперстянка] – хӗрлӗ пӳрнеске курӑк xĕrlĕ pürneske kurăk (Degtyaryov 2017) Gratioleae Gratiola officinalis [ᴛᴜʀ fukaraotu, hüdaverdiotu (Güner 2012) ᴇɴɢ gratiole, herb of grace, hedge hyssop ʀᴜs лекарственный авран, аптекарский авран, кровник, лихорадочная трава, мокрец, дрисливец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Турӑ курӑкӗ Тură kurăkĕ (Degtyaryov 2017) сиплӗ авран siplĕ avran (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Veroniceae Veronica [ᴛᴜʀ mavişot (Güner 2012) ᴇɴɢ speedwell ʀᴜs вероника] – вероника veronika sɢ вероникан veronikan ɢᴇɴ вероники veroniki ᴛᴍʟ вероникасем veronikasem ᴘʟ < Russian веро́ника (Degtyaryov 2017) Veronica agrestis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ green field-speedwell ʀᴜs пашенная вероника] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ана вероники ana veroniki (Degtyaryov 2017) Veronica anagallis-aquatica [ᴛᴜʀ su kerdemesi, "sugedemesi" (Güner 2012) ᴇɴɢ water speedwell, blue water-speedwell, brook pimpernel, sessile water-speedwell ʀᴜs ключевая вероника, береговая вероника] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӑлкуҫ вероники śălkuś veroniki (Degtyaryov 2017) sʏɴ Veronica scardicoides [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs скардиковидная вероника] Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Veronica anagalloides (Veronica anagallisaquatica subsp. anagalloides) [ᴛᴜʀ camak (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ложноключевая вероника] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Veronica anagalloides subsp. heureka (Veronica heureka) [ᴛᴜʀ su camağı (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs вероника Геурека] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Veronica arvensis [ᴛᴜʀ ekin mavişi (Güner 2012) ᴇɴɢ wall speedwell, corn speedwell, common speedwell, rock speedwell, field speedwell ʀᴜs полевая вероника] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хир вероники xir veroniki “ᴛᴜʀ kır mavişi ᴇɴɢ speedwell of field ʀᴜs вероника поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” (Degtyaryov 2017) Veronica beccabunga [ᴛᴜʀ at teresi (Güner 2012) ᴇɴɢ European speedwell, brooklime ʀᴜs ручейная вероника, поточная вероника, поручейная вероника] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫырма вероники śırma veroniki (Degtyaryov 2017) 217 218 Veronica chamaedrys [ᴛᴜʀ cancan (Güner 2012) ᴇɴɢ germander speedwell, bird's-eye speedwell, cat's eyes ʀᴜs дубравная вероника, дубровка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – юман курӑкӗ yuman kurăkĕ (Degtyaryov 2017) юманлӑх вероники yumanlăx veroniki (Degtyaryov 2017) Veronica filiformis [ᴛᴜʀ tel maviş (Güner 2012) ᴇɴɢ slender speedwell, creeping speedwell, threadstalk speedwell, Whetzel weed ʀᴜs нитевидная вероника] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Veronica officinalis [ᴛᴜʀ "oropaçayı"36 (Güner 2012) ᴇɴɢ heath speedwell, common gypsyweed, common speedwell, Paul's betony ʀᴜs лекарственная вероника] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сиплӗ вероника siplĕ veronika (Degtyaryov 2017) Veronica opaca [ᴛᴜʀ som maviş (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тусклая вероника] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Veronica persica (Veronica tournefortii) [ᴛᴜʀ cırcamuk (Güner 2012) ᴇɴɢ birdeye speedwell, common field-speedwell, Persian speedwell, large field speedwell, bird's-eye, winter speedwell ʀᴜs персидская вероника] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Перси вероники Persi veroniki (Degtyaryov 2017) Veronica prostrata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ prostrate speedwell, rock speedwell ʀᴜs простёртая вероника] 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova Veronica pseudoheureka [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs вероника ложногеурека] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Veronica scutellata [ᴛᴜʀ havuz mavişi (Güner 2012) ᴇɴɢ marsh speedwell, skullcap speedwell, grassleaf speedwell ʀᴜs щитковая вероника, щитковидная вероника] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӳтлӗхлӗ вероника xütlĕxlĕ veronika (Degtyaryov 2017) Veronica serpyllifolia [ᴛᴜʀ güzelnane (Güner 2012) ᴇɴɢ thyme-leaved speedwell, thymeleaf speedwell ʀᴜs тимьянолистная вероника] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – чапӑр курӑк вероники çapăr kurăk veroniki (Degtyaryov 2017) Veronica teucrium [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ large speedwell ʀᴜs широколистная вероника, вероника дубровник, большая вероника] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарлака ҫулҫӑллӑ вероника sarlaka śulśăllă veronika (Degtyaryov 2017) Veronica verna [ᴛᴜʀ ergen maviş (Güner 2012) ᴇɴɢ spring speedwell ʀᴜs весенняя вероника] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫурхи вероника śurxi veronika (Degtyaryov 2017) сенкер ҫеҫке senker śeśke (Degtyaryov 2017) Pseudolysimachion [ᴛᴜʀ göksırımotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs вероничник] – Veronica incana (Pseudolysimachion incanum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ silver speedwell ʀᴜs седая вероника, седой вероничник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Veronica longifolia (Pseudolysimachion longifolium) [ᴛᴜʀ göksırımotu ᴇɴɢ (Güner 2012) ᴇɴɢ garden speedwell, longleaf speedwell, long-leaved speedwell ʀᴜs длиннолистная вероника, длиннолистный вероничник, вероникъ, героник, бурячник, дробница, змеиная трава, змейка, егорово копьё] Türkçeyle dalga geçenler Abdullah Gül döneminden beri korunuyor ve bunun hesabı sorulamıyor. Türkçede Oropa mı diyoruz oraya yoksa Avrupa mı? Kaldı ki Fransa’da çok lokal kullanılan bir adı Türkçeye çevrintilemek (calque olarak alıntılamak) hangi mantıkladır. Bitkinin Fransızca adı thé d'Europe olup harfiyen Avrupa çayı anlamındadır ve Salvia officinalis türünden adaçayı için de kullanılmaktadır. Bu bilgi Wikipedi'de de geçmektedir. Türkçe Bitki Adları taramasını bir bitirebilseydim, hemen bunların adlandırmalarını masaya yatıracaktım. Topu topu üç ufak yazı yazıp academia sitesinde dolaşıma sundum. 36 218 219 Gafurova 2014 Flora of Chuvashia кушак хӳри kuşak xüri () – вӑрӑм ҫулҫӑллӑ вероника vărăm śulśăllă veronika (Degtyaryov 2017) Veronica spicata (Pseudolysimachion spicatum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ spiked speedwell ʀᴜs колосистая вероника, колосистый вероничник, колосковая вероника] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пучахлӑ вероника puçaxlă veronika (Degtyaryov 2017) Veronica spuria (Pseudolysimachion spurium) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ненастоящая вероника, ложная вероника, ложный вероничник, метельчатая вероника] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Plantagineae Plantago [ᴛᴜʀ sinirotu ᴇɴɢ plantain ʀᴜs подорожник] – шӑнӑр курӑкӗ şănăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) шӑнӑр курӑк şănăr kurăk () шапа курӑкӗ şapa kurăkĕ () кÿме курӑкӗ küme kurăkĕ () кӳмме корӑкӗ kümme korăkĕ () чӗкеҫ курӑкӗ çӗkeś kurăkĕ () чӑкӑт курӑкӗ çăkăt kurăkĕ () пара курӑкӗ para kurăkĕ () чемчен курӑкӗ çemçem kurăkĕ () чемчем курӑк çemçem kurăk () чемчем çemçem () качака мӑйраки kaçaka măyraki < качака kaçaka sɢ качакан kaçakan ɢᴇɴ качаки kaçaki ᴛᴍʟ качакасем kaçakasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ keçi ᴇɴɢ goat ʀᴜs коза” () вӑкӑр хӳри văkăr xüri () ӳт илнӗ корăк üt ilnĕ korăk () пôкан тӑвакан кôрӑк pôkan tăvakan kôrăk () ама хупах ama xupax () ама хопах ama xopax () сысна курӑкӗ sısna kurăkĕ () пашпарник paşparnik () Plantago arenaria (Psyllium arenarium, Plantago indica, Plantago scabra) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ branched plantain, sand plantain, black psyllium, French psyllium ʀᴜs песчаный подорожник, песчаный блошник, песчаный песочник, шероховатый подорожник, индийский подорожник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Plantago lanceolata [ᴛᴜʀ damarlıca (Güner 2012) ᴇɴɢ ribwort plantain, narrowleaf plantain, English plantain, lamb's tongue, buckhorn ʀᴜs ланцетолистный подорожник, ланцетный подорожник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӑрӑхла ҫулҫӑллӑ шӑнӑр курӑкӗ tărăxla śulśăllă şănăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Plantago major [ᴛᴜʀ büyük sinirotu, sinirotu (Güner 2012) ᴇɴɢ broadleaf plantain, white man's foot, greater plantain ʀᴜs большой подорожник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑнӑр курӑкӗ şănăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Plantago maritima (Plantago salsa) [ᴛᴜʀ yılandili (Güner 2012) ᴇɴɢ sea plantain, seaside plantain, goose tongue ʀᴜs морской подорожник, приморский подорожник, солончаковый подорожник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Plantago maxima [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs наибольший подорожник] пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ Plantago media [ᴛᴜʀ ortanca sinirotu, şimşekyaprağı (Güner 2012) ᴇɴɢ hoary plantain ʀᴜs средний подорожник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӳме курӑкӗ küme kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Plantago uliginosa (Plantago intermedia, Plantago major subsp. intermedia) [ᴛᴜʀ pelvanotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs топяной подорожник, промежуточный подорожник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Plantago urvillei (Plantago media subsp. stepposa, Plantago stepposa) [ᴛᴜʀ Kıpçak sinirotu ᴇɴɢ steppe plantain ʀᴜs подорожник Урвиллея, степной подорожник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Scrophulariaceae 219 220 Scrophulariaceae [ᴛᴜʀ sıracaotugiller ᴇɴɢ figwort family ʀᴜs норичниковые] – норчик йышӗ norçik yışĕ (Wikipedia) Limoselleae Limosella aquatica [ᴛᴜʀ çamurotu (Güner 2012) ᴇɴɢ water mudwort ʀᴜs водяная лужница, водная лужница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – лупашка курӑкӗ lupaşka kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Scrophularieae Verbascum [ᴛᴜʀ sığırkuyruğu (Güner 2012) ᴇɴɢ mullein ʀᴜs коровяк] – ӗне хӳри ĕne xüri (Degtyaryov 2017) Verbascum densiflorum (Verbascum thapsiforme) [ᴛᴜʀ gırç (Güner 2012) ᴇɴɢ denseflower mullein, dense-flowered mullein ʀᴜs высокий коровяк, густоцветковый коровяк, скипетровидный коровяк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Verbascum lychnitis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ white mullein ʀᴜs мучнистый коровяк, метельчатый коровяк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑпӑр ӗне хӳри şăpăr ĕne xüri (Degtyaryov 2017) Verbascum nigrum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ black mullein, dark mullein ʀᴜs чёрный коровяк, ерофей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хура ӗне хӳри xura ĕne xüri (Degtyaryov 2017) хура енечӗм xura eneçĕm (Degtyaryov 2017) Verbascum orientale (Verbascum marschallianum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs восточный коровяк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Verbascum phlomoides [ᴛᴜʀ yünotu (Güner 2012) ᴇɴɢ orange mullein, wooly mullein, clasping-leaf mullein ʀᴜs лекарственный коровяк, мохнатый коровяк, зопниковидный коровяк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Verbascum phoeniceum [ᴛᴜʀ yanık sığırkuyruğu (Güner 2012) ᴇɴɢ purple mullein, temptress purple ʀᴜs фиолетовый коровяк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑмӑр кӑвак ӗне хӳри xămăr kăvak ĕne xüri (Degtyaryov 2017) хӑмӑр ӗне хӳри xămăr ĕne xüri (Krasnaya Kniga 2019) V. phoeniceum × V. lychnitis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Verbascum thapsus [ᴛᴜʀ burunca (Güner 2012) ᴇɴɢ great mullein, common mullein ʀᴜs обыкновенный коровяк, медвежье ухо, медвежье ушко] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ӗне хӳри ĕne xüri (Degtyaryov 2017 [коровяк обыкновенный (медвежье ухо)]) упа хӑлхи upa xălxi (Degtyaryov 2017 [медвежье ухо (коровяк обыкновенный)]) Scrophularia [ᴛᴜʀ sıracaotu (Güner 2012) ᴇɴɢ figwort ʀᴜs норичник] – норичник noriçnik sɢ норичникӗн noriçnikĕn ɢᴇɴ норичникӗ noriçnikĕ ᴛᴍʟ норичниксем noriçniksem ᴘʟ < Russian нори́чник (Degtyaryov 2017) Scrophularia nodosa [ᴛᴜʀ tavuk sıracası (Güner 2012) ᴇɴɢ figwort, woodland figwort, common figwort ʀᴜs узловатый норичник, шишковатый норичник, шишконосный норичник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – мӑкӑльлӗ норичник măkăl'lĕ noriçnik (Degtyaryov 2017) Scrophularia umbrosa (Scrophularia alata) [ᴛᴜʀ su kestereotu (Güner 2012) ᴇɴɢ green figwort ʀᴜs теневой норичник, тенистый норичник, крылатый норичник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сулхӑнлӑх норичникӗ sulxănlăx noriçnikĕ (Degtyaryov 2017) сулхӑн пычча курӑкӗ sulxăn pıçça kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) сунӑтлӑ норичник sunătlă noriçnik (Krasnaya Kniga 2019) Pedaliaceae 220 221 Sesamum indicum [ᴛᴜʀ susam ᴇɴɢ sesame ʀᴜs индийский кунжут, обыкновенный кунжут, восточный кунжут] – Ӗнчӗ кунжутӗ Ĕnçĕ kunjutĕ (Wikipedia) Lamiaceae Lamiaceae (Labiatae) [ᴛᴜʀ ballıbabagiller ᴇɴɢ mint family, deadnettle family, sage family ʀᴜs яснотковые, губоцветные] – Ajugoideae Ajuga [ᴛᴜʀ mayasılotu (Güner 2012) ᴇɴɢ bugle, bugleweed, ground pine, carpet bugle ʀᴜs живучка, дубровка, дубница, вологлодка] – чӗр курӑк çĕr kurăk “ᴛᴜʀ diri ot ᴇɴɢ alive herb ʀᴜs живая трава” < чӗр çĕr sɢ чӗрӗн çĕrĕn ɢᴇɴ чӗрӗ çĕrĕ ᴛᴍʟ чӗрсем çĕrsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ diri, canlı (yaşamakta olan) ᴇɴɢ live, alive ʀᴜs живой” < Russian calque живу́чка (Degtyaryov 2017) чӗрӗ курӑк çĕrĕ kurăk () Ajuga genevensis [ᴛᴜʀ çayırmayasılı (Güner 2012) ᴇɴɢ upright bugle, blue bugle, blue bugleweed, Geneva bugleweed ʀᴜs женевская живучка, мохнатая живучка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Женева чӗр курӑкӗ Jeneva çĕr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Ajuga reptans [ᴛᴜʀ meryemsaçı (Güner 2012) ᴇɴɢ bugle, common bugle, bugleherb, bugleweed, carpet bugleweed, carpetweed, blue bugle ʀᴜs ползучая живучка, горловинка, горлянка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӑсмак чӗр курӑк tăsmak çĕr kurăk (Degtyaryov 2017) Scutellarioideae Scutellarieae Scutellaria [ᴛᴜʀ kaside (Güner 2012) ᴇɴɢ skullcap ʀᴜs шлемник] – калпак курӑкӗ kalpak kurăkĕ “ᴛᴜʀ kalpak otu ᴇɴɢ herb of hat ʀᴜs трава шапки” < калпак kalpak sɢ калпакӑн kalpakăn ɢᴇɴ калпакӗ kalpakĕ ᴛᴍʟ калпаксем kalpaksem ᴘʟ “ᴛᴜʀ şapka, kalpak ᴇɴɢ hat, cap, kalpak ʀᴜs шапка, колпак, папаха” (Degtyaryov 2017) Scutellaria galericulata [ᴛᴜʀ su kasidesi (Güner 2012) ᴇɴɢ common skullcap, marsh skullcap, hooded skullcap ʀᴜs обыкновенный шлемник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – калпак курӑкӗ kalpak kurăkĕ (Degtyaryov 2017) шлем курӑкӗ şlem kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Scutellaria hastifolia [ᴛᴜʀ mızraklı kaside (Güner 2012) ᴇɴɢ spear-leaved skullcap ʀᴜs копьелистный шлемник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сӑнӑ ҫулҫӑллӑ калпак курӑкӗ sănă śulśăllă kalpak kurăkĕ (Degtyaryov 2017) сӑнӑ ҫулҫӑллӑ шлем курӑкӗ sănă śulśăllă şlem kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) sʏɴ Scutellaria dubia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сомнительный шлемник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Nepetoideae Elsholtzieae Elsholtzia [ᴛᴜʀ köriyaprağı (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs эльсгольция] – Elsholtzia ciliata [ᴛᴜʀ köriyaprağı (Güner 2012) ᴇɴɢ Vietnamese balm ʀᴜs реснитчатая эльсгольция, реснитчатая эльшольция, пряная мята] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – куҫ хӑрпӑклӑ эльсгольци kuś xărpăklă el'sgoltsi (Wikipedia) тӗхемлӗ пӗтнек tĕxemlĕ pĕtnek (Wikipedia) Nepetoideae Ocimeae Lavandula multifida [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ fernleaf lavender, Egyptian lavender ʀᴜs многонадрезная лаванда] – нумай касӑллӑ лаванда numay kasăllă lavanda () Ocimum basilicum [ᴛᴜʀ fesleğen, reyhan ᴇɴɢ great basil ʀᴜs душистый базилик, обыкновенный базилик, огородный базилик, камфорный базилик] – шаршӑллӑ базилик şarşăllă bazilik (Wikipedia) ырлӑ базилик ırlă bazilik (Wikipedia) 221 222 Nepetoideae Mentheae Mentheae [ᴛᴜʀ nanegiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мятные] – пӗтнӗк йышшисем pĕtnĕk yışşisem (Wikipedia) Nepetoideae Mentheae Nepetinae Hyssopus officinalis [ᴛᴜʀ zufaotu (Güner 2012) ᴇɴɢ hyssop ʀᴜs лекарственный иссоп] – сиплӗ иссоп siplĕ issop (Wikipedia) Dracocephalum [ᴛᴜʀ ejderbaşı ᴇɴɢ dragonhead ʀᴜs змееголовник] – Dracocephalum ruyschiana [ᴛᴜʀ topejder ᴇɴɢ indigo blue dragonhead, northern dragonhead, Siberian dragonhead ʀᴜs змееголовник Руйша] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӗлен пуҫ śĕlen puś (Degtyaryov 2017) Dracocephalum thymiflorum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ thymeleaf dragonhead ʀᴜs тимьяноцветковый змееголовник, тимьянолистный змееголовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑркка пуҫ kărkka puś (Degtyaryov 2017) кӑркка сӑмси kărkka sămsi (Degtyaryov 2017) Glechoma hederacea [ᴛᴜʀ yernanesi (Güner 2012) ᴇɴɢ ground-ivy, gill-over-the-ground, creeping charlie, creeping jenny, alehoof, tunhoof, catsfoot, field balm, run-away-robin ʀᴜs плющевидная будра, стелющаяся будра, собачья мята, малиновая травка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗрӗлмӗш курӑк vĕrĕlmĕş kurăk (Degtyaryov 2017) Nepeta [ᴛᴜʀ kedinanesi (Güner 2012) ᴇɴɢ catnip, catmint ʀᴜs котовник] – пӳсӗр курӑкӗ püsĕr kurăkĕ () Nepeta cataria [ᴛᴜʀ kedinanesi (Güner 2012) ᴇɴɢ catnip, catswort, catwort, catmint ʀᴜs кошачий котовник, кошачья мята] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кушак пӳсӗр курӑкӗ kuşak püsĕr kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) хурт курӑкӗ xurt kurăkĕ () Nepeta nuda (Nepeta pannonica) [ᴛᴜʀ morküncü (Güner 2012) ᴇɴɢ naked catnip ʀᴜs голый котовник, венгерский котовник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Венгри пӳсӗр курӑкӗ Vengri püsĕr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Nepetoideae Mentheae Lycopinae Lycopus [ᴛᴜʀ kurtayağı (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs зюзник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – зюзник zyuznik sɢ зюзникӗн zyuznikĕn ɢᴇɴ зюзникӗ zyuznikĕ ᴛᴍʟ зюзниксем zyuzniksem ᴘʟ < Russian зю́зник (Degtyaryov 2017) Lycopus europaeus [ᴛᴜʀ kurtayağı (Güner 2012) ᴇɴɢ gypsywort, gipsywort, bugleweed, European bugleweed, water horehound ʀᴜs европейский зюзник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Европа зюзникӗ Yevropa zyuznikĕ (Degtyaryov 2017) шурлӑх вӗлтренӗ şurlăx vĕltrenĕ (Degtyaryov 2017) Lycopus exaltatus [ᴛᴜʀ “azkurtayağı” (Güner 2012) ᴇɴɢ high gypsywort ʀᴜs высокий зюзник, возвышенный зюзник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫӳллӗ зюзник śüllĕ zyuznik (Degtyaryov 2017) ҫӳллӗ шурлӑх вӗлтренӗ śüllĕ şurlăx vĕltrenĕ (Degtyaryov 2017) Nepetoideae Mentheae Prunellinae Prunella vulgaris [ᴛᴜʀ gelinciklemeotu (Güner 2012) ᴇɴɢ common self-heal, heal-all, woundwort, heartof-the-earth ʀᴜs обыкновенная черноголовка, горловинка, горлянка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хура пуҫ xura puś “ᴛᴜʀ kara baş ᴇɴɢ black head ʀᴜs чёрная голова” < хура xura sɢ хуран xuran ɢᴇɴ хури xuri ᴛᴍʟ хурасем xurasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kara ᴇɴɢ black ʀᴜs чёрный” + пуҫ puś sɢ пуҫӑн puśăn ɢᴇɴ пуҫӗ puśĕ ᴛᴍʟ пуҫсем puśsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ baş ᴇɴɢ head ʀᴜs голова” (Degtyaryov 2017) Nepetoideae Mentheae Salviinae 222 223 Melissa officinalis [ᴛᴜʀ oğulotu ᴇɴɢ lemon balm, sweet balm, melissa balm, common balm, balm, balm mint, bee herb ʀᴜs лекарственная мелисса, лимонная мята] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сиплӗ мелисса siplĕ melissa (Wikipedia) Salvia [ᴛᴜʀ adaçayı ᴇɴɢ sage ʀᴜs шалфей] – шур курӑк şur kurăk (Degtyaryov 2017) шурӑ курӑк şur kurăk “ᴛᴜʀ ak ot ᴇɴɢ white herb ʀᴜs белая трава” < шурӑ şură sɢ шурӑн şurăn ɢᴇɴ шурри şurri ᴛᴍʟ шурӑсем şurăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ak ᴇɴɢ white ʀᴜs белый” () хаяр ути xayar uti () шалфей şalfey < Russian шалфе́й () Salvia dumetorum (Salvia stepposa) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кустарниковый шалфей, зарослевый шалфей, степной шалфей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Salvia pratensis (Salvia vulgaris) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ meadow clary, meadow sage ʀᴜs луговой шалфей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Salvia tesquicola [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сухостепной шалфей, остепнённый шалфей] Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Salvia verticillata [ᴛᴜʀ dadırak (Güner 2012) ᴇɴɢ lilac sage, whorled clary ʀᴜs мутовчатый шалфей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – калеклӗ шур курӑк kaleklĕ şur kurăk (Degtyaryov 2017) Salvia officinalis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ common sage, sage ʀᴜs лекарственный шалфей, аптечный шалфей] – эмел шур курӑкӗ emel şur kurăkĕ (Degtyaryov 2017 [шалфей лекарственный (кустарный, луговой)]) Salvia rosmarinus (Rosmarinus officinalis) [ᴛᴜʀ biberiye ᴇɴɢ rosemary ʀᴜs обыкновенный розмарин, лекарственный розмарин] – сиплӗ розмарин siplĕ rozmarin (Wikipedia) ᴛᴜʀ biberiye (çalısı) ᴇɴɢ rosemary shrub ʀᴜs куст розмарина – розмарин тӗмӗ rozmarin tĕmĕ () Nepetoideae Mentheae Menthinae Acinos arvensis ᴏʀ Clinopodium acinos [ᴛᴜʀ kayrakçayı (Güner 2012) ᴇɴɢ basil thyme, spring savory ʀᴜs полевая пахучка, полевая щебрушка, полевая душевка, тимьяновая щебрушка, тимьянная щебрушка, тимьянная душевка, душевный чабер] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пыр курӑкӗ pır kurăkĕ (Degtyaryov 2017) вӗтӗ матрӳшке vĕtĕ matrüşke (Degtyaryov 2017) Clinopodium vulgare [ᴛᴜʀ yabani fesleğen (Güner 2012) ᴇɴɢ wild basil ʀᴜs обыкновенная пахучка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑршлӑ чечек şărşlă çeçek (Degtyaryov 2017) Thymus [ᴛᴜʀ kekik ᴇɴɢ thyme ʀᴜs тимьян, чабрец, богородская трава] – чапӑр курӑкӗ çapăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Thymus marschallianus [ᴛᴜʀ bozkır kekiği ᴇɴɢ Marschall thyme ʀᴜs тимьян Маршалла, чабрец Маршалла, богородская трава Маршалла, степной тимьян, степной чабрец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Маршалл чапӑр курӑкӗ Мarşall çapăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Thymus pulegioides [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ broad-leaved thyme, lemon thyme ʀᴜs блошиный тимьян, блошницевидный тимьян, горный тимьян] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – туҫи чапӑр курӑкӗ tuśi çapăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) sʏɴ Thymus ovatus (Thymus chamaedrys, Thymus pulegioides auct., Thymus ucrainicus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs яйцевидный тимьян, яйцевидный чабрец, дубровниковый тимьян, дубровниковый чабрец, украинский тимьян, украинский чабрец] – ҫӑмарталла чапӑр курӑкӗ śămartalla çapăr kurăkĕ (Degtyaryov 2017) 223 224 Thymus serpyllum [ᴛᴜʀ yatık kekik ᴇɴɢ Breckland thyme, Breckland wild thyme, wild thyme, creeping thyme, elfin thyme ʀᴜs ползучий тимьян, ползучий чабрец, густоволосистый тимьян, густоволосистый чабрец, богородская трава] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Турамӑш курӑкӗ Тuramăş kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Thymus vulgaris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ common thyme, German thyme, garden thyme, thyme ʀᴜs обыкновенный тимьян] – ахаль тимьян axal' tim'yan (Wikipedia) Satureja montana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ winter savory, mountain savory ʀᴜs горный чабер] – туҫи чаберӗ tuśi çaberĕ (Wikipedia) Origanum [ᴛᴜʀ mercanköşk (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs душица] – матрӳшке matrüşke (Degtyaryov 2017) матрушке matruşke sɢ матрушкен matruşken ɢᴇɴ матрушки matruşki ᴛᴍʟ матрушкесем matruşkesem ᴘʟ (Wikipedia) матрӳшке курӑкӗ matrüşke kurăkĕ () Origanum vulgare [ᴛᴜʀ karakınık (Güner 2012) ᴇɴɢ oregano, wild marjoram ʀᴜs обыкновенная душица, пахучая душица, душица, душинка, душничка, духовой цвет, маринка, орегано] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑвак матрӳшке kăvak matrüşke (Degtyaryov 2017) ахаль матрушке axal' matruşke (Wikipedia) хура ҫип ути xura śip uti () шӑршлӑ курӑк şărşlă kurăk () ырӑ шӑршлӑ курӑк ıră şărşlă kurăk () чей курӑкӗ çey kurăkĕ () Origanum vulgare subsp. gracile (Origanum tyttanthum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мелкоцветковая душица] – пӗчӗк чечеклӗ матрушке pĕçĕk çeçeklĕ matruşke (Wikipedia) Origanum amanum [ᴛᴜʀ Amanos mercankşkü, büyük mercan (Güner 2012) ᴇɴɢ Amanum oregano ʀᴜs аманская душица] – Аман матрушки Aman matruşki (Wikipedia) Origanum dictamnus [ᴛᴜʀ Girit mercanköşkü ᴇɴɢ dittany of Crete, Cretan dittany, hop marjoram ʀᴜs критская душица] – диктамнус матрушки diktamnus matruşki (Wikipedia) Origanum majorana [ᴛᴜʀ mercanköşk (Güner 2012) ᴇɴɢ sweet marjoram, knotted marjoram, pot marjoram ʀᴜs майоран] – майоран mayoran (Wikipedia) Origanum syriacum (Majorana syriaca) [ᴛᴜʀ Suriye mercanköşkü, hababa (Güner 2012) ᴇɴɢ bible hyssop, Biblical-hyssop, Lebanese oregano, Syrian oregano ʀᴜs сирийская душица] – Сири матрушки siri matruşki (Wikipedia) Mentha [ᴛᴜʀ nane ᴇɴɢ minth ʀᴜs мята] – пӗтнӗк pĕtnĕk sɢ пӗтнӗкӗн pĕtnĕkĕn ɢᴇɴ пӗтнекӗ pĕtnĕkĕ ᴛᴍʟ пӗтнӗксем pĕtnĕksem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) пӗтнек pĕtnĕk (Wikipedia) пӗтнӗк курӑк pĕtnĕk kurăk () пӗтнӗх pĕtnĕx () пӗтник pĕtnik () пӗтник корӗк pĕtnik korĕk () пӑтньӑк pătn'ăk () пӑтньӑк корӗк pătn'ăk korĕk () пӗтнӑк курӑк pĕtnăk kurăk () пӗтмӗк pĕtmĕk () пӳкнек püknek () Mentha aquatica [ᴛᴜʀ su nanesi (Güner 2012) ᴇɴɢ water mint ʀᴜs водная мята] Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Mentha arvensis (Mentha austriaca) [ᴛᴜʀ kır nanesi (Güner 2012) ᴇɴɢ corn mint, field mint, wild mint ʀᴜs полевая мята, луговая мята, благородная мята, лапландская мята] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хир пӗтнӗкӗ xir pĕtnĕkĕ “ᴛᴜʀ kır nanesi ᴇɴɢ mint of field ʀᴜs мята поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” (Degtyaryov 2017) Mentha longifolia [ᴛᴜʀ "pünk" (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs длиннолистная мята, лесная мята] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӗтнӗк pĕtnĕk (Degtyaryov 2017) Mentha ×piperita (M. aquatica × M. spicata) [ᴛᴜʀ nane (Güner 2012) ᴇɴɢ peppermint, chocolate mint ʀᴜs перечная мята, холодная мята, кудрявая мята, английская мята] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – 224 225 кӑтра пӗтнӗк kătra pĕtnĕk (Degtyaryov 2017) пӑрӑҫ пӗтнекӗ părăś pĕtnekĕ (Wikipedia) чей курӑкӗ çey kurăkĕ () куҫлӑ хӑта kuślă xăta () Mentha ×rotundifolia [ᴛᴜʀ marşama (Güner 2012) ᴇɴɢ false apple mint ʀᴜs яблочная мята, круглолистная мята, египетская мята, золотая мята, дикий бальзам, кондитерская мята] – панулми пӗтнекӗ panulmi pĕtnekĕ (Wikipedia) Mentha spicata (Mentha crispa, Mentha viridis) [ᴛᴜʀ eşek nanesi (Güner 2012) ᴇɴɢ spearmint, garden mint, common mint, lamb mint, mackerel mint ʀᴜs колосистая мята, садовая мята, кудрявая мята] – пучахлӑ пӗтнек puçaxlă pĕtnek (Wikipedia) Lamioideae incertae sedis Galeopsis [ᴛᴜʀ kedibaşı kedibaşı (Güner 2012) ᴇɴɢ hemp-nettle ʀᴜs пикульник, пикулька (обл.)] – Galeopsis bifida [ᴛᴜʀ ak kedibaşı, akkedibaşı (Güner 2012) ᴇɴɢ bifid hemp-nettle, split-lip hemp-nettle, common hemp-nettle, large-flowered hemp-nettle ʀᴜs двунадрезанный пикульник, двунадрезный пикульник, двурасщеплённый пикульник, выемчатогубый пикульник, жабрей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – коҫлӑ кота koślă kota () Galeopsis ladanum [ᴛᴜʀ kedibaşı (Güner 2012) ᴇɴɢ red hemp-nettle ʀᴜs ладанниковый пикульник, ладанный пикульник, мягковолосый пикульник, жабрей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – суккӑр куҫлӑ кутан sukkăr kuślă kutan (Degtyaryov 2017) Galeopsis speciosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ large-flowered hemp-nettle, Edmonton hemp-nettle ʀᴜs красивый пикульник, заметный пикульник, видный пикульник, разноцветный пикульник, зябра, петушок] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сарӑ куҫлӑ кутан sară kuślă kutan (Degtyaryov 2017) Galeopsis tetrahit [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ common hemp-nettle, brittlestem hempnettle ʀᴜs обыкновенный пикульник, жёстковолосый пикульник, медовик, жабрей] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – куҫлӑ кутан kuślă kutan (Degtyaryov 2017) куҫлӑ хӑта kuślă xăta (Degtyaryov 2017) коҫлӑ кота koślă kota () йӗпленчӗ yĕplençĕ () йӗпленчӗк yĕplençĕk () Betonica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ betony ʀᴜs буквица] – буквица bukvitsa sɢ буквицан bukvitsan ɢᴇɴ буквици bukvitsi ᴛᴍʟ буквицасем bukvitsasem ᴘʟ < Russian бу́квица (Degtyaryov 2017) Betonica officinalis (Stachys officinalis) [ᴛᴜʀ tokalı çay (Güner 2012) ᴇɴɢ common hedgenettle, betony, purple betony, wood betony, bishopwort, bishop's wort ʀᴜs лекарственная буквица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сиплӗ буквица siplĕ bukvitsa (Degtyaryov 2017) Lamioideae Leonureae Leonurus [ᴛᴜʀ aslankuyruğu (Güner 2012) ᴇɴɢ motherwort ʀᴜs пустырник] – чӗре курӑкӗ çĕre kurăkĕ (Wikipedia) хурт курӑкӗ xurt kurăkĕ () Leonurus glaucescens (Leonurus cardiaca subsp. glaucescens) [ᴛᴜʀ boz aslankuyruğu (Güner 2012) ᴇɴɢ bluish grey motherwort ʀᴜs сизый пустырник, сизоватый пустырник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Leonurus quinquelobatus (Leonurus villosus, Leonurus cardiaca subsp. villosus) [ᴛᴜʀ beşlice aslankuyruğu (Ü.Ç), “beş aslankuyruğu” (Güner 2012) ᴇɴɢ five-bladed motherwort, five-lobed motherwort ʀᴜs пятилопастный пустырник, мохнатый пустырник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – чӗре курӑкӗ çĕre kurăkĕ (Degtyaryov 2017 [пустырник пятилопастный (пустырник сердечный)]) Chaiturus marrubiastrum [ᴛᴜʀ aslancık (Güner 2012) ᴇɴɢ false motherwort ʀᴜs шандровый щетинохвост, шандровый гривохвост, шандровый пустырник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑрт хӳре şărt xüre (Degtyaryov 2017) 225 226 Lamioideae Marrubieae Ballota nigra [ᴛᴜʀ yalancı ısırgan (Güner 2012) ᴇɴɢ black horehound ʀᴜs чёрный белокудренник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lamioideae Stachydeae Stachys [ᴛᴜʀ deliçay (Güner 2012) ᴇɴɢ hedgenettle ʀᴜs чистец] – таса курӑк tasa kurăk (Degtyaryov 2017) Stachys annua [ᴛᴜʀ hacıosmanotu (Güner 2012) ᴇɴɢ annual yellow woundwort ʀᴜs однолетний чистец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӗр ҫулхи таса курӑк pĕr śulxi tasa kurăk (Degtyaryov 2017) Stachys palustris [ᴛᴜʀ gölısırganı (Güner 2012) ᴇɴɢ marsh woundwort, clown's woundwort, clown's heal-all, marsh hedgenettle, hedge-nettle ʀᴜs болотный чистец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх таса курӑкӗ şurlăx tasa kurăkĕ (Degtyaryov 2017) sʏɴ Stachys wolgensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs волжский чистец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Атӑл таса курӑкӗ Аtăl tasa kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Stachys recta [ᴛᴜʀ kara kurbağaotu (Güner 2012) ᴇɴɢ stiff hedgenettle, perennial yellow-woundwort ʀᴜs прямой чистец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӳрӗ таса курӑк türĕ tasa kurăk (Degtyaryov 2017) тӳрӗ тасакурӑк türĕ tasakurăk (Krasnaya Kniga 2019) Stachys sylvatica [ᴛᴜʀ hamısırgan (Güner 2012) ᴇɴɢ hedge woundwort, whitespot, sometimes as hedge nettle ʀᴜs лесной чистец] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑрман таса курӑкӗ vărman tasa kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Stachys affinis [ᴛᴜʀ Çin yerelması ᴇɴɢ crosne, Chinese artichoke, Japanese artichoke, knotroot, artichoke betony ʀᴜs китайский артишок, родственный чистец, похожий чистец] – Китай артишокĕ Kitay artişokĕ “ᴛᴜʀ Çin enginarı ᴇɴɢ artichoke of China ʀᴜs артишок Китая” < Russian calque < кита́йский артишо́к (Wikipedia) Lamioideae Phlomideae Phlomoides tuberosa (Phlomis tuberosa) [ᴛᴜʀ yer çalbası (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs клубеносный зопник, клубненосный огневик, клубневой зопник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑрҫа курӑкӗ şărśa kurăkĕ (Degtyaryov 2017) куҫлӑ кутан kuślă kutan () Lamioideae Lamieae Lamium [ᴛᴜʀ ballıbaba (Güner 2012) ᴇɴɢ dead-nettle ʀᴜs яснотка] – суккӑр вӗлтрен sukkăr vĕltren (Degtyaryov 2017) Lamium album [ᴛᴜʀ ak ballıbaba, balıcak (Güner 2012) ᴇɴɢ white nettle, white dead-nettle ʀᴜs белая яснотка, кустарниковая яснотка, глухая крапива] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – суккӑр вӗлтрен sukkăr vĕltren (Degtyaryov 2017) суккӑр вӗлтӗрен sukkăr vĕltĕren () Lamium amplexicaule [ᴛᴜʀ baltutan (Güner 2012) ᴇɴɢ common henbit, greater henbit ʀᴜs стеблеобъемлющая яснотка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – явӑнчӑк суккӑр вӗлтрен yavănçăk sukkăr vĕltren (Degtyaryov 2017) Lamium maculatum [ᴛᴜʀ benli balıcak (Güner 2012) ᴇɴɢ spotted dead-nettle, spotted henbit, purple dragon ʀᴜs крапчатая яснотка, пятнистая яснотка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ула суккӑр вӗлтрен ula sukkăr vĕltren (Degtyaryov 2017) 226 227 Lamium purpureum [ᴛᴜʀ ballıbaba (Güner 2012) ᴇɴɢ red dead-nettle, purple dead-nettle, purple archangel ʀᴜs пурпурная яснотка, пурпуровая яснотка, красная крапива, шандра] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӑм хӗрлӗ суккӑр вӗлтрен yăm xĕrlĕ sukkăr vĕltren (Degtyaryov 2017) Orobanchaceae Orobanchaceae [ᴛᴜʀ canavarotugiller ᴇɴɢ broomrapes ʀᴜs заразиховые] – Rhinantheae Melampyrum [ᴛᴜʀ inekbuğdayı (Güner 2012) ᴇɴɢ cow wheat ʀᴜs марьянник] – Melampyrum cristatum [ᴛᴜʀ tilkibuğdayı (Güner 2012) ᴇɴɢ crested cow-wheat ʀᴜs гребенчатый марьянник, петушиный гребешок] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – автан киккирикӗ avtan kikkirikĕ (Degtyaryov 2017) sʏɴ Melampyrum solstitiale (Melampyrum cristatum subsp. solstitiale) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs солнечный марьянник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Melampyrum nemorosum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ wood cow-wheat ʀᴜs дубравный марьянник, иван-да-марья] – вӑрман алпастӑ курӑкӗ vărman alpastă kurăkĕ (Degtyaryov 2017 [марьянник дубравный]) ачӑлташпа мачӑлташ açăltaşpa maçăltaş (Degtyaryov 2017 [иван-дамарья]) Gafurova 2014 Flora of Chuvashia Melampyrum pratense [ᴛᴜʀ pişmezot (Güner 2012) ᴇɴɢ common cow-wheat ʀᴜs луговой марьянник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – алпастӑ курӑкӗ alpastă kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Euphrasia [ᴛᴜʀ gözotu (Güner 2012) ᴇɴɢ eyebright ʀᴜs очанка] – куҫ курӑкӗ kuś kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Euphrasia brevipila [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs коротковолосистая очанка, коротковолосая очанка ] 2014 Flora of Chuvashia – кӗске тӗклӗ куҫ курӑкӗ kĕske tĕklĕ kuś kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Euphrasia fennica (Euphrasia rostkoviana subsp. fennica) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs финская очанка] – финн куҫ курӑкӗ finn kuś kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Gafurova Gafurova 2014 Flora of Chuvashia Euphrasia hirtella [ᴛᴜʀ yayla gözotu (Güner 2012) ᴇɴɢ hairy eyebright ʀᴜs волосистенькая очанка, волосистая очанка, мохнатая очанка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӗклӗ куҫ курӑкӗ tĕklĕ kuś kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Euphrasia ×murbeckii (E. brevipila × E. parviflora) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs очанка Мурбека] Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Euphrasia parviflora (Euphrasia curta) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мелкоцветная очанка, короткоцветковая очанка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗт чечеклӗ куҫ курӑкӗ vĕt çeçeklĕ kuś kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Euphrasia pectinata (Euphrasia tatarica) [ᴛᴜʀ gözotu (Güner 2012) ᴇɴɢ combed eyebright ʀᴜs гребенчатая очанка, гребешковая очанка, татарская очанка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑллӑ куҫ курӑкӗ şăllă kuś kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Euphrasia stricta [ᴛᴜʀ emlik gözotu ᴇɴɢ drug eyebright ʀᴜs прямая очанка, прямостоячая очанка, сжатая очанка, торчащая очанка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӳрӗ куҫ курӑкӗ türĕ kuś kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Euphrasia vernalis (Euphrasia tenuis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs весенняя очанка, тонкая очанка] Gafurova 2014 – ҫурхи куҫ курӑкӗ śurxi kuś kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Flora of Chuvashia Odontites [ᴛᴜʀ davunotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs зубчатка] – шӑл ути şăl uti (Degtyaryov 2017) 227 228 Odontites vulgaris (Euphrasia odontites, Odontites serotina) [ᴛᴜʀ davunotu (Güner 2012) ᴇɴɢ red bartsia ʀᴜs обыкновенная зубчатка, поздняя зубчатка, красная зубчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлӗ шӑл ути xĕrlĕ şăl uti (Degtyaryov 2017) Rhinanthus [ᴛᴜʀ horozotu (Güner 2012) ᴇɴɢ rattle ʀᴜs погремок] – шӑлтӑрма şăltărma sɢ шӑлтӑрман şăltărman ɢᴇɴ шӑлтӑрми şăltărmi ᴛᴍʟ шӑлтӑрмасем şăltărmasem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) шӑлтӑрма курӑкӗ şăltărma kurăkĕ () шӑлтӑрка корӑк şăltărka korăk () шакӑркка курӑк şakărkka kurăk () шартла курӑкӗ şartla kurăkĕ () Rhinanthus ×fallax (R. minor × R. angustifolius) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs обманчивый погремок] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ултавлӑ шӑлтӑрма ultavlă şăltărma (Degtyaryov 2017) Rhinanthus minor (Alectorolophus minor) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ yellow rattle ʀᴜs малый погремок] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗтӗ шӑлтӑрма vĕtĕ şăltărma (Degtyaryov 2017) Rhinanthus serotinus (Rhinanthus angustifolius, Rhinanthus montanus, Alectorolophus serotinus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs осенний погремок, горный погремок, поздний погремок] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ту шӑлтӑрми tu şăltărmi (Degtyaryov 2017) Rhinanthus serotinus subsp. aestivalis (Rhinanthus aestivalis, Rhinanthus angustifolius subsp. aestivalis, Alectorolophus aestivalis) [ᴛᴜʀ horozotu ᴇɴɢ summer rattle ʀᴜs летний погремок] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Rhinanthus vernalis (Rhinanthus angustifolius subsp. vernalis, Rhinanthus serotinus subsp. vernalis, Alectorolophus vernalis) [ᴛᴜʀ yaz horozotu ᴇɴɢ yellow rattle ʀᴜs весенний погремок] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Rhinanthus alectorolophus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ European yellow-rattle ʀᴜs большой погремок, отклонённый погремок] – шӑлтӑрма курӑкӗ şăltărma kurăkĕ (Degtyaryov 2017 [погремок большой (отклоненный)]) Rhinanthus glacialis subsp. subalpinus (Rhinanthus angustifolius) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs узколистный погремок, субальпийский погремок] – ансӑр ҫулҫӑллӑ шӑлтӑрма ansăr śulśăllă şăltărma (Degtyaryov 2017 [погремок узколистный (субальпийский)]) Pedicularis [ᴛᴜʀ kesgerotu (Güner 2012) ᴇɴɢ lousewort ʀᴜs мытник] – саха чир курӑкӗ saxa çir kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Pedicularis dasystachys (Pedicularis laeta) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мохнатоколосый мытник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хыт тӗклӗ саха чир курӑкӗ xıt tĕklĕ saxa çir kurăkĕ (Degtyaryov 2017 [мытник шероховатоколосый (мохнатый)]) лӑпӑска саха чир курӑкӗ lăpăska saxa çir kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Pedicularis kaufmannii (Pedicularis comosa auct) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мытник Кауфмана] Gafurova 2014 – тӗпеклӗ саха чир курӑкӗ tĕpeklĕ saxa çir kurăkĕ (Degtyaryov 2017 [мытник хохлатый (мытник Кауфмана)]) Flora of Chuvashia Pedicularis palustris [ᴛᴜʀ çamur bitotu (Güner 2012) ᴇɴɢ marsh lousewort, red rattle ʀᴜs болотный мытник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх саха чир курӑкӗ şurlăx saxa çir kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Pedicularis sceptrum-carolinum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ moor-king, moor-king lousewort ʀᴜs мытник царский скипетр, мытник Карлов скипетр, скипетровидный мытник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – патша туйи patşa tuyi (Degtyaryov 2017) патша скипетрӗ patşa skipetrĕ (Krasnaya Kniga 2019) 228 229 Lathraea squamaria [ᴛᴜʀ gizliot (Güner 2012) ᴇɴɢ common toothwort ʀᴜs чешуйчатый петров крест, чешуйчатый петров крест, обыкновенный петров крест, земляной виноград] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑркка ури kărkka uri (Degtyaryov 2017) Orobancheae Orobanche [ᴛᴜʀ canavarotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs заразиха]– Phelipanche caesia (Orobanche caesia, Phelipanche caesia, Phelipanche lanuginosa) [ᴛᴜʀ mavi veremotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs голубая заразиха, голубая фелипанхе] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑвак харам курӑк kăvak xaram kurăk (Krasnaya Kniga 2019) заразихӑ zarazixă (Krasnaya Kniga 2019) Phelipanche purpurea (Orobanche purpurea) [ᴛᴜʀ mor veremotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пурпурная заразиха] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lentibulariaceae Lentibulariaceae [ᴛᴜʀ sumiğferigiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пузырчатковые] – Utricularia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ bladderwort ʀᴜs пузырчатка] – хӑмпӑ курӑкӗ xămpă kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Utricularia australis (Utricularia neglecta) [ᴛᴜʀ durgun sumiğferi (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs южная пузырчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Utricularia intermedia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ flatleaf bladderwort ʀᴜs средняя пузырчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑта хӑмпӑ курӑкӗ văta xămpă kurăkĕ (Degtyaryov 2017) вӑтам хӑмпӑ курӑкӗ vătam xămpă kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) вӗтӗ хӑмпӑ курӑкӗ vĕtĕ xămpă kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Utricularia minor [ᴛᴜʀ ufak sumiğferi, "gerede sumiğferi" (Güner 2012) ᴇɴɢ lesser bladderwort ʀᴜs малая пузырчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗтӗ хӑмпӑ курӑкӗ vĕtĕ xămpă kurăkĕ (Degtyaryov 2017) пӗчӗк хӑмпӑ курӑкӗ pĕçĕk xămpă kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) питӗ вӗтӗ хӑмпӑ курӑкӗ pitĕ vĕtĕ xămpă kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Utricularia vulgaris [ᴛᴜʀ sumiğferi (Güner 2012) ᴇɴɢ greater bladderwort, common bladderwort ʀᴜs обыкновенная пузырчатка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑмпӑ курӑкӗ xămpă kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Gentianales Rubiaceae Rubiaceae [ᴛᴜʀ kökboyagiller ᴇɴɢ coffee family, madder family, bedstraw family ʀᴜs мареновые] – Cinchonoideae Cinchoneae Cinchona [ᴛᴜʀ kınakına ᴇɴɢ cinchona ʀᴜs хинное дерево, цинхона] – хина йывӑҫҫи xina yıvăśśi () Ixoroideae Coffeeae Coffea [ᴛᴜʀ kahve ağacı ᴇɴɢ coffee tree ʀᴜs кофе, кофейное дерево] – кофе йывӑҫҫи kofe yıvăśśi () Rubioideae Rubieae Galium [ᴛᴜʀ yoğurtotu, yapışkanotu (Güner 2012) ᴇɴɢ bedstraw ʀᴜs подмаренник] – Galium abaujense subsp. polonicum (Galium ×polonicum; G. mollugo × G. verum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs польский подмаренник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 229 230 Galium album [ᴛᴜʀ ak iplikçik (Güner 2012) ᴇɴɢ white bedstraw ʀᴜs белый подмаренник, прямой подмаренник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – тӳрӗ хӗрлӗ ути türĕ xĕrlĕ uti (Degtyaryov 2017) Galium aparine [ᴛᴜʀ çobansüzgeci (Güner 2012) ᴇɴɢ hitchhickers, cleavers, clivers, bedstraw, goosegrass, catchweed, stickyweed, sticky bob, stickybud, stickyback, robin-run-the-hedge, sticky willy, sticky willow, stickyjack, stickeljack, grip grass, sticky grass, bobby buttons, whippysticks, velcro plant ʀᴜs цепкий подмаренник, льновый подмаренник, лепчица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сырлан sırlan (Degtyaryov 2017) сырлан курӑкӗ sırlan kurăkĕ () сырлан ути sırlan uti () сухӑр курӑкӗ suxăr kurăkĕ () Galium boreale [ᴛᴜʀ kuz iplikçiği (Güner 2012) ᴇɴɢ northern bedstraw ʀᴜs северный подмаренник, бореальный подмаренник, пашенный подмаренник, медовая трава, дыхание младенца, гусиная трава, дамская соломенная кровать] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫурҫӗр хӗрлӗ утийӗ śurśĕr xĕrlĕ utiyĕ (Degtyaryov 2017) Galium intermedium [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs промежуточный подмаренник] эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Galium mollugo [ᴛᴜʀ çöven yoğurtotu ᴇɴɢ hedge bedstraw, false baby's breath ʀᴜs мягкий подмаренник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫемҫе хӗрлӗ ути śemśe xĕrlĕ uti (Degtyaryov 2017) Galium ×mutabile (G. mollugo × G. ruthenicum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Galium octonarium [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs восьмилистный подмаренник, восьмилистный ясменник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сакӑр ҫулҫӑллӑ хӗрлӗ ути sakăr śulśăllă xĕrlĕ uti (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Galium odoratum (Asperula odorata) [ᴛᴜʀ kokulu yoğurtotu, zibil iplikçik (Güner 2012) ᴇɴɢ sweetscented bedstraw, woodruff, sweet woodruff, wild baby's breath ʀᴜs душистый подмаренник, душистый ясменник, душистый ясменник, пахучий подмаренник, пахучий ясменник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ырӑ шӑршлӑ хӗрлӗ ути ıră şărşlă xĕrlĕ uti (Degtyaryov 2017) Galium palustre [ᴛᴜʀ su ilikçiği (Güner 2012) ᴇɴɢ common marsh bedstraw, simply marsh-bedstraw ʀᴜs болотный подмаренник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх хӗрлӗ утийӗ şurlăx xĕrlĕ utiyĕ (Degtyaryov 2017) Galium pseudorivale [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ложноприручейный подмаренник, ложноречной подмаренник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – суя шыв хӗрлӗ утийӗ suya şıv xĕrlĕ utiyĕ (Degtyaryov 2017) Galium pseudoboreale (Galium ×pseudorubioides; G. boreale × G. physocarpum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ложномареновидный подмаренник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Galium rivale (Asperula rivalis) [ᴛᴜʀ boyluca (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs приручейный подмаренник, приручейный ясменник, приречный подмаренник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – юханшыв хӗрлӗ утийӗ yuxanşıv xĕrlĕ utiyĕ (Degtyaryov 2017) Galium rubioides [ᴛᴜʀ "çoruh iplikçiği" (Güner 2012) ᴇɴɢ European bedstraw ʀᴜs мареновидный подмаренник, членистый подмаренник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp sʏɴ Galium physocarpum (Galium volgense) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs вздутоплодный подмаренник, волжский подмаренник, иволистный подмаренник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Атӑл хӗрлӗ утийӗ Аtăl xĕrlĕ utiyĕ (Degtyaryov 2017) Galium ruthenicum [ᴛᴜʀ Kıpçak yoğurtotu ᴇɴɢ Ø ʀᴜs русский подмаренник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вырӑс хӗрлӗ утийӗ vırăs xĕrlĕ utiyĕ (Degtyaryov 2017) 230 231 Galium spurium [ᴛᴜʀ arsız iplikçik ᴇɴɢ stickwilly, false cleavers ʀᴜs ложный подмаренник, сомнительный подмаренник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – уҫӑмсӑр хӗрлӗ ути uśămsăr xĕrlĕ uti (Degtyaryov 2017) sʏɴ Galium vaillantii (Galium spurium subsp. vaillantii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs подмаренник Вайлланта] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Galium trifidum (Galium ruprechtii) [ᴛᴜʀ "üç iplikçik" (Güner 2012) ᴇɴɢ three-petal bedstraw, small bedstraw ʀᴜs трёхнадрезанный подмаренник, трёхраздельный подмаренник, подмаренник Рупрехта] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – виҫ сыпӑклӑ хӗрлӗ ути viś sıpăklă xĕrlĕ uti (Degtyaryov 2017) виҫӗ пайлӑ хӗрлӗ ути viśĕ paylă xĕrlĕ uti (Krasnaya Kniga 2019) Galium triflorum [ᴛᴜʀ üççiçekli yoğurtotu ᴇɴɢ cudweed, sweet-scented bedstraw, fragrant bedstraw ʀᴜs трёхцветковый подмаренник, японский подмаренник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – виҫ чечеклӗ хӗрлӗ ути viś çeçeklĕ xĕrlĕ uti (Degtyaryov 2017) виҫӗ чечеклӗ хӗрлӗ ути viśĕ çeçeklĕ xĕrlĕ uti (Krasnaya Kniga 2019) Galium uliginosum [ᴛᴜʀ "kars yoğurtotu" (Güner 2012) ᴇɴɢ fen bedstraw ʀᴜs топяной подмаренник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – лачака хӗрлӗ утийӗ laçaka xĕrlĕ utiyĕ (Degtyaryov 2017) Galium verum [ᴛᴜʀ boyalık (Güner 2012) ᴇɴɢ lady's bedstraw, yellow bedstraw ʀᴜs настоящий подмаренник, весенний подмаренник, жёлтый подмаренник, жёлтая кашка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӗрлӗ ути xĕrlĕ uti (Degtyaryov 2017) сарӑ хӗрлӗ ути sară xĕrlĕ uti (Degtyaryov 2017) сар чечек sar çeçek () Asperula tinctoria (Galium tinctorium, Galium triandrum) [ᴛᴜʀ boyacı yapışkanı ᴇɴɢ dyer's woodruff ʀᴜs трёхтычинковый подмаренник, красильный подмаренник, красильный ясменник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӗветекен хӗрлӗ ути pĕveteken xĕrlĕ uti (Degtyaryov 2017) пӗветекен курӑк pĕveteken kurăk (Degtyaryov 2017) Rubia tinctorum [ᴛᴜʀ kökboya (Güner 2012) ᴇɴɢ rose madder, common madder, dyer's madder ʀᴜs красильная марена, черешковая марена, грузинская марена, марина, марзана, крап, крапп] – сарӑ шатра курӑкӗ sară şatra kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Gentianaceae Gentianaceae [ᴛᴜʀ gentiyangiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs горечавковые] – ват юман курӑк йышӗ vat yuman kurăk yışĕ (Wikipedia) Chironieae Chironiinae Centaurium erythraea (Erythraea centaurium, Centaurium umbellatum) [ᴛᴜʀ kızıl kantaron, kırmızı kantaron (Güner 2012) ᴇɴɢ common centaury, European centaury ʀᴜs обыкновенный золототысячник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӑй курӑкӗ văy kurăkĕ (Degtyaryov 2017) ылтӑн йӳҫенкӗ курӑкӗ ıltăn yüśenkĕ kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Gentianeae Swertiinae Gentianella amarella (Gentiana amarella) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ autumn gentian, autumn dwarf gentian, autumn felwort ʀᴜs горьковатая горечавочка, горьковатая горечавка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – йӳҫенкӗ кӑвасак yüśenkĕ kăvasak (Degtyaryov 2017) кӗрхи йӳҫенкӗ курӑкӗ kĕrxi yüśenkĕ kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Gentianella amarella var. lingulata (Gentianella lingulata, Gentiana lingulata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs язычковая горечавочка, язычковая горечавка, стародубка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – юман кӑвасакӗ yuman kăvasakĕ (Degtyaryov 2017) ват юман курӑкӗ vat yuman kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) ҫуллахи йӳҫенкӗ курӑкӗ śullaxi yüśenkĕ kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) 231 232 Gentianeae Gentianinae Gentiana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs горечавка] – кӑвасак kăvasak sɢ кӑвасакӗн kăvasakĕn ɢᴇɴ кӑвасакӗ kăvasakĕ ᴛᴍʟ кӑвасаксем kăvasaksem ᴘʟ Gentiana cruciata [ᴛᴜʀ "yeşilken" (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs крестовидная горечавка] Gafurova 2014 Flora of – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Chuvashia Gentiana pneumonanthe [ᴛᴜʀ bataklık centiyanı ᴇɴɢ marsh gentian ʀᴜs легочная горечавка, синий колокольчик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑвак кӑвасак kăvak kăvasak (Degtyaryov 2017) кӑвак шӑнкрав курӑкӗ kăvak şănkrav kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) ӳпке йӳҫенкӗ курӑкӗ üpke yüśenkĕ kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Apocynaceae Apocynaceae [ᴛᴜʀ zakkumgiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кутровые] – Rauvolfioideae Vinceae Vinca [ᴛᴜʀ cezayirmenekşesi (Güner 2012) ᴇɴɢ periwinkle ʀᴜs барвинок] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – барвинок barvinok sɢ барвинокӑн barvinokăn ɢᴇɴ барвинокӗ barvinokĕ ᴛᴍʟ барвиноксем barvinoksem ᴘʟ < Russian барви́нок (Degtyaryov 2017) Vinca minor [ᴛᴜʀ rozet çiçeği (Güner 2012) ᴇɴɢ lesser periwinkle, dwarf periwinkle, small periwinkle, common periwinkle, creeping myrtle ʀᴜs малый барвинок] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пӗчӗк барвинок pĕçĕk barvinok (Degtyaryov 2017) Apocynoideae Apocyneae Poacynum sarmatiense ᴏʀ Trachomitum sarmatiense (Apocynum venetum subsp. sarmatiense) Woodson [ᴛᴜʀ gülpembekız (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сарматский кендырь] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Apocynoideae Nerieae Nerium oleander [ᴛᴜʀ zakkum ᴇɴɢ oleander ʀᴜs обыкновенный олеандр] – олеандр oleandr () Asclepiadoideae Asclepiadeae Asclepiadinae Asclepiadoideae (Asclepiadaceae) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ milkweed family ʀᴜs ластовневые, ласточниковые, ваточниковые] – ластовень йышӗ lastoven' yışĕ (Wikipedia) Vincetoxicum hirundinaria (Antitoxicum officinale) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ white swallow-wort ʀᴜs лекарственный ластовень, ластовень ласточкин, винцетоксикум ласточкин, обыкновенный ласточник, змеиный корень] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Boraginales Boraginaceae [ᴛᴜʀ hodangiller ᴇɴɢ borage family, forget-me-not family ʀᴜs бурачниковые] – хӑяр курӑк йышӗ xayăr kurăk yışĕ (Wikipedia) Hydrophylloideae Hydrophylleae Hydrophylloideae (Hydrophyllaceae) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs водолистниковые] – Phacelia tanacetifolia [ᴛᴜʀ arıballığı (Güner 2012) ᴇɴɢ lacy phacelia, blue tansy, purple tansy ʀᴜs пижмолистная фацелия] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – пыл курӑкӗ pıl kurăkĕ “ᴛᴜʀ bal otu ᴇɴɢ herb of honey ʀᴜs трава мёда” < пыл pıl sɢ пылӑн pılăn ɢᴇɴ пылӗ pılĕ ᴛᴍʟ пылсем pılsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ bal ᴇɴɢ honey ʀᴜs мёд” (Degtyaryov 2017 Wikipedia) 232 233 Omphalodeae Omphalodes [ᴛᴜʀ "süreyre" (Güner 2012) ᴇɴɢ navelwort ʀᴜs пупочник] – кӑвапа курӑкӗ kăvapa kurăkĕ (Wikipedia) Omphalodes scorpioides [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs завитой пупочник, омфалодес завитой, ползучий пупочник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑвапа курӑкӗ kăvapa kurăkĕ “ᴛᴜʀ göbek otu ᴇɴɢ herb of navel ʀᴜs трава пупка” < кӑвапа kăvapa sɢ кӑвапан kăvapan ɢᴇɴ ᴛᴍʟ кӑвапасем kăvapasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ göbek ᴇɴɢ navel ʀᴜs пупок, пуп” (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019) Rochelieae Eritrichiinae Lappula [ᴛᴜʀ ittırnağı37, "gürke" (Güner 2012) ᴇɴɢ stickseed ʀᴜs липучка] – ана пыйти ana pıyti (Wikipedia) Lappula spinocarpos (Rochelia spinocarpos) [ᴛᴜʀ "güdük gürke" (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs колючеплодная липучка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lappula squarrosa (Lappula echinata) [ᴛᴜʀ ittırnağı, "sülün gürke" (Güner 2012) ᴇɴɢ European stickseed, bristly stickseed, bristly sheepbur, bur forget-me-not, bluebur ʀᴜs оттопыренная липучка, растопыренная липучка, репейчатая липучка, щетинистая липучка, ежевидная липучка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ана пыйти ana pıyti < пыйтӑ pıytă sɢ пыйтӑн pıytăn ɢᴇɴ пыйти pıyti ᴛᴍʟ пыйтӑсем pıytăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ bit ᴇɴɢ louse ʀᴜs вошь” (Degtyaryov 2017) ана (хир) пыйти ana (xir) pıyti (липучка [липучие семена растений]) ана пӑрҫи ana părśi (липучки, липучие семена сорняков) Eritrichium uralense [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs уральский незабудочник] – Урал незабудочникӗ Ural nezabudoçnikĕ (Wikipedia) Myosotideae Myosotis [ᴛᴜʀ unutmabeni (Güner 2012) ᴇɴɢ forget-me-not ʀᴜs незабудка] – кӑвакарчӑн куҫӗ kăvakarçăn kuśĕ “ᴛᴜʀ güvercin gözü ᴇɴɢ eye of pigeon ʀᴜs глаза голубя” < куҫӗ kuśĕ sɢ куҫӗн kuśĕn ɢᴇɴ куҫӗ kuśĕ ᴛᴍʟ куҫӗсем kuśĕsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ göz ᴇɴɢ eye ʀᴜs глаза” (Degtyaryov 2017 Wikipedia) кӑвакарчӑн курӑкӗ kăvakarçăn kurăkĕ “ᴛᴜʀ güvercin otu ᴇɴɢ herb of pigeon ʀᴜs трава голубя” () Myosotis alpestris (Myosotis popovii) [ᴛᴜʀ boncukotu (Güner 2012) ᴇɴɢ alpine forget-me-not ʀᴜs альпийская незабудка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – Альп кӑваркарчӑн куҫӗ Al'p kăvakarçăn kuśĕ (Wikipedia) Myosotis arvensis [ᴛᴜʀ kardeşboncuğu (Güner 2012) ᴇɴɢ field forget-me-not ʀᴜs полевая незабудка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хир кӑвакарчӑн куҫӗ xir kăvakarçăn kuśĕ “ᴛᴜʀ kır unutmabenisi ᴇɴɢ forgetme-not of field ʀᴜs незабудка поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Myosotis baltica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs балтийская незабудка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Myosotis laxa [ᴛᴜʀ hüthütgözü (Güner 2012) ᴇɴɢ tufted forget-me-not, bay forget-me-not, small-flower forget-me-not, small-flowered forget-me-not ʀᴜs войлочная незабудка] – пушӑ кӑваркарчӑн куҫӗ puşă kăvakarçăn kuśĕ (Wikipedia) Altaycasından Türkçeye aktarıyorum. Hazırladıkları Türkçe bitki adlarını yayın yoluyla zorla kabul ettirip yaygınlaştıran Güner 2012 kaynağı Lappula cinsinin revizyonunu yapan Robert Louis August Maximilian Gürke (1854–1911) adlı Alman botanikçinin Gürke soyadını olduğu gibi gürke biçiminde Lappula cinsinden bitkilere vermiş. Eğer bu adlandırma ekibinden birinin tarama yanılgısı değil ise, açıkça sinsi bir düzenbazlıktır. Yakutçayı tararken fark edememiştim, ancak bugün (16.03.2021) Altaycayı düzenlerken görebildim. Bu yazı ortasında aynı gün hazırlayıp dolaşıma sunduk (Gürke 2021). 37 233 234 Myosotis laxa subsp. cespitosa (Myosotis cespitosa) [ᴛᴜʀ hüthütgözü (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs дернистая незабудка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫерем кӑвакарчӑн куҫӗ śerem kăvakarçăn kuśĕ (Degtyaryov 2017) Myosotis lithuanica (Myosotis palustris var. lithuanica) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs литовская незабудка] Gafurova – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 2014 Flora of Chuvashia Myosotis ramosissima (Myosotis collina auct., Myosotis hispida) [ᴛᴜʀ kuşgözü (Güner 2012) ᴇɴɢ early forget-me-not ʀᴜs ветвистая незабудка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Myosotis scorpioides (Myosotis palustris) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ true forget-me-not, water forget-me-not ʀᴜs болотная незабудка, скорпионовая незабудка, скорпионовидная незабудка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шурлӑх кӑвакарчӑн куҫӗ şurlăx kăvakarçăn kuśĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) скорпион кӑваркарчӑн куҫӗ skorpion kăvakarçăn kuśĕ (Wikipedia) Myosotis sparsiflora [ᴛᴜʀ seyrek boncukotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs редкоцветковая незабудка, редкоцветная незабудка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сайра чечеклӗ кӑвакарчӑн куҫ sayra çeçeklĕ kăvakarçăn kuś (Degtyaryov 2017) Myosotis stricta (Myosotis micrantha) [ᴛᴜʀ yitik unutmabeni (Güner 2012) ᴇɴɢ strict forget-me-not, blue scorpion grass ʀᴜs мелкоцветковая незабудка, мелкоцветная незабудка, песчаная незабудка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – вӗт чечеклӗ кӑвакарчӑн куҫ vĕt çeçeklĕ kăvakarçăn kuś (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Myosotis sylvatica [ᴛᴜʀ unutmabeni (Güner 2012) ᴇɴɢ wood forget-me-not, woodland forget-me-not ʀᴜs лесная незабудка] – вӑрман кӑвакарчӑн куҫӗ vărman kăvakarçăn kuśĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Myosotis australis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Australian forget-me-not ʀᴜs южная незабудка] – кӑнтӑр кӑваркарчӑн куҫӗ kăntăr kăvakarçăn kuśĕ (Wikipedia) Австрали кӑваркарчӑн куҫӗ Avstrali kăvakarçăn kuśĕ (Wikipedia) Myosotis czekanowskii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs незабудка Чекановского] – Чекановски кӑвакарчӑн курӑкӗ Çekanovski kăvakarçăn kurăkĕ (Wikipedia) Cynoglossoideae Asperugeae Asperugo [ᴛᴜʀ nevazilotu (Güner 2012) ᴇɴɢ madwort ʀᴜs острица] – асперугӑ asperugă (Wikipedia) Asperugo procumbens [ᴛᴜʀ nevazilotu (Güner 2012) ᴇɴɢ madwort ʀᴜs простертая острица, лежачая острица] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ӳпке ути üpke uti (Degtyaryov 2017) Mertensia serrulata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мелкопильчатая мертензия] – вӗтӗ пӗчкӑллӑ мертензи vĕtĕ pĕçkăllă mertenzi (Wikipedia) () Cynoglosseae Cynoglossinae Cynoglossum [ᴛᴜʀ köpekdili, "enikdili" (Güner 2012) ᴇɴɢ hound's tongue ʀᴜs чернокорень] – шӑши куршанакӗ şăşi kurşanakĕ (Wikipedia) Cynoglossum officinale [ᴛᴜʀ köpekdili ᴇɴɢ houndstongue, houndstooth, dog's tongue, gypsy flower, rats and mice ʀᴜs лекарственный чернокорень] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – шӑши куршанакӗ şăşi kurşanakĕ (Degtyaryov 2017) Boraginoideae Lithospermeae Echium [ᴛᴜʀ engerekotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs синяк] – кӑвак пыл чечекӗ kăvak pıl çeçekĕ (Wikipedia) 234 235 Echium vulgare [ᴛᴜʀ engerekotu (Güner 2012) ᴇɴɢ viper's bugloss, blueweed ʀᴜs обыкновенный синяк] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – кӑвак пыл чечекӗ kăvak pıl çeçekĕ (Degtyaryov 2017) Onosma [ᴛᴜʀ emzikotu (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs оносма] – оносмӑ onosmă (Wikipedia) Onosma simplicissima [ᴛᴜʀ emzikotu ᴇɴɢ Ø ʀᴜs простейшая оносма] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ахаль оносма axal' onosma (Krasnaya Kniga 2019) оносма onosma (Krasnaya Kniga 2019) Onosma polyphylla [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs многолистная оносма] – нумай ҫулҫӑллӑ оносмă numay śulśăllă onosmă (Wikipedia) Buglossoides [ᴛᴜʀ tarlataşkeseni (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs воробейничек] – Buglossoides arvensis (Lithospermum arvense) [ᴛᴜʀ tarlataşkeseni (Güner 2012) ᴇɴɢ field gromwell, corn gromwell, bastard alkanet ʀᴜs полевой воробейничек, полевой воробейник, посевной воробейник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хур вӑрри xur vărri (Degtyaryov 2017) ҫерҫи курӑкӗ śerśi kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Lithospermum [ᴛᴜʀ taşkesen (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs воробейник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫерҫи курӑкӗ śerśi kurăkĕ (Wikipedia) Lithospermum officinale [ᴛᴜʀ taşkesen ᴇɴɢ common gromwell, European stoneseed ʀᴜs лекарственный воробейник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сиплӗ ҫерҫи курӑкӗ siplĕ śerśi kurăkĕ (Degtyaryov 2017) Boraginoideae Boragineae Pulmonaria [ᴛᴜʀ yorgancık (Güner 2012) ᴇɴɢ lungwort ʀᴜs медуница] – ҫеҫпӗл śeśpĕl sɢ ҫеҫпӗлӗн śeśpĕlĕn ɢᴇɴ ҫеҫпӗлӗ śeśpĕlĕ ᴛᴍʟ ҫеҫпӗлсем śeśpĕlsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) пыл курӑкӗ pıl kurăkĕ (Wikipedia) Pulmonaria angustifolia [ᴛᴜʀ hoş yorgancık (Güner 2012) ᴇɴɢ narrow-leaved lungwort, blue cowslip ʀᴜs узколистная медуница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ансӑр ҫулҫӑллӑ ҫеҫпӗл ansăr śulśăllă śeśpĕl (Degtyaryov 2017 Krasnaya Kniga 2019 Wikipedia) ансӑр ҫулҫӑллӑ пыл курӑкӗ ansăr śulśăllă pıl kurăkĕ (Krasnaya Kniga 2019) Pulmonaria mollis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ hairy lungwort, mountain lungwort ʀᴜs мягкая медуница, мягчайшая медуница, мягенькая медуница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – ҫемҫе ҫеҫпӗл śemśe śeśpĕl (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Pulmonaria obscura (Pulmonaria officinalis subsp. obscura) [ᴛᴜʀ kara yorgancık (Güner 2012) ᴇɴɢ unspotted lungwort, Suffolk lungwort ʀᴜs неясная медуница, тёмная медуница] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pulmonaria officinalis [ᴛᴜʀ ulu yorgancık (Güner 2012) ᴇɴɢ lungwort, common lungwort, Mary's tears, Our Lady's milk drops ʀᴜs лекарственная медуница] – кӑвак ҫеҫпӗл kăvak śeśpĕl (Degtyaryov 2017 Wikipedia) пыл курӑкӗ pıl kurăkĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Nonea [ᴛᴜʀ sormukotu (Güner 2012) ᴇɴɢ monkswort ʀᴜs нонея] – хӑмӑр чечек xămăr çeçek (Wikipedia) Nonea rossica (Nonea pulla subsp. rossica) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs русская нонея, черноватая нонея] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Nonea pulla [ᴛᴜʀ kara sormuk (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тёмная нонея, тёмно-бурая нонея] – хӑмӑр чечек xămăr çeçek (Degtyaryov 2017) 235 236 Symphytum [ᴛᴜʀ karakafes, karakafesotu (Güner 2012) ᴇɴɢ comfrey ʀᴜs окопник] – улӑх кӗпҫи ulăx kĕpśi < кӗпҫе kĕpśe sɢ кӗпҫен kĕpśen ɢᴇɴ кӗпҫи kĕpśi ᴛᴍʟ кӗпҫесем kĕpśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boru sap; boru saplı bitki ᴇɴɢ hollow stem; plant with hollow stem ʀᴜs полый стебель; растения имеющие полый стебель” (Wikipedia) Symphytum asperum [ᴛᴜʀ kaba karakafesotu (Güner 2012) ᴇɴɢ rough comfrey, prickly comfrey ʀᴜs жёсткий окопник, шероховатый окопник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Symphytum caucasicum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ beinwell, blue comfrey, Caucasian comfrey ʀᴜs кавказский окопник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Symphytum officinale [ᴛᴜʀ karakafesotu (Güner 2012) ᴇɴɢ comfrey, common comfrey, true comfrey, Quaker comfrey, cultivated comfrey, boneset, knitbone, consound, slippery-root ʀᴜs лекарственный окопник, окопник, адамова голова, белопузик, бурачник, виз-трава, вик-трава, вил-трава, вислоух, гавяс, живикость, живокесень, живокист, живокист водяной, живокисть, жив о сток, жиловник, жилокость, жирный корень, костолом, крась розовый, лодышник, лошаково ухо, огуречная трава, правокист, просяная волоть, расстрел, сальный корень, сальник, сальница аптекарская, свербигуз, сломигнат, трупа, язык воловий] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – сиплӗ улӑх кӗпҫи siplĕ ulăx kĕpśi (Degtyaryov 2017) Symphytum ×uplandicum (S. asperum × S. officinale) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Russian comfrey, healing herb, blackwort, bruisewort, wallwort, gum plant ʀᴜs упландский окопник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Anchusa [ᴛᴜʀ sığırdili (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs воловик, анхуза] – анхузӑ anxuză (Wikipedia) Anchusa officinalis [ᴛᴜʀ sığırdili, ballağan (Güner 2012) ᴇɴɢ common bugloss, alkanet ʀᴜs лекарственный воловик, лекарственная анхуза, лекарственная румянка] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lycopsis [ᴛᴜʀ öküzdili (Güner 2012) ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кривоцвет] – чалӑш чечек çalăş çeçek (Wikipedia) Lycopsis arvensis ᴏʀ Anchusa arvensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ small bugloss, annual bugloss ʀᴜs полевой кривоцвет, полевой воловик] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – чалӑш чечек çalăş çeçek (Degtyaryov 2017) 236 237 Borago [ᴛᴜʀ hodan (Güner 2012) ᴇɴɢ borage ʀᴜs бурачник, огуречная трава] – хӑяр курӑкӗ xăyar kurăkĕ (Wikipedia) Borago officinalis [ᴛᴜʀ hodan (Güner 2012) ᴇɴɢ borage, starflower ʀᴜs лекарственный бурачник, огуречная трава, огуречник] Gafurova 2014 Flora of Chuvashia – хӑяр курӑкӗ xăyar kurăkĕ “ᴛᴜʀ hıyar otu ᴇɴɢ herb of cucumber ʀᴜs трава огурца” < хӑяр xăyar sɢ хӑярӑн xăyarăn ɢᴇɴ хӑярӗ xăyarĕ ᴛᴍʟ хӑярсем xăyarsen ᴘʟ “ᴛᴜʀ hıyar ᴇɴɢ cucumber ʀᴜs огурец” (Degtyaryov 2017) Haymatlos (undescribed) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs göbelekler / fungi Fungi [ᴛᴜʀ göbelekler, mantarlar ᴇɴɢ fungi, funguses ʀᴜs грибы] – кăмпасем kămpasem (Wikipedia) Fungi spp. [ᴛᴜʀ göbelek38, mantar ᴇɴɢ mushroom ʀᴜs гриб] – кăмпа kămpa sɢ кăмпан kămpan ɢᴇɴ кӑмпи kămpi ᴛᴍʟ кăмпасем kămpasem ᴘʟ (Wikipedia) ᴛᴜʀ göbelek şapkası ᴇɴɢ pileus ʀᴜs шляпка гриба – кӑмпа пуҫӗ kămpa puśĕ () кӑмпа шлепки kămpa şlepki () ᴛᴜʀ göbelek sapı ᴇɴɢ stipe ʀᴜs ножка гриба – кӑмпа аври kămpa avri () кӑмпа туни kămpa tuni () кӑмпа тони kămpa toni () ᴛᴜʀ göbelek kökü ᴇɴɢ mycelium ʀᴜs мицелий, грибница – кӑмпа тымарӗ kămpa tımară () ᴛᴜʀ yenir göbelek ᴇɴɢ edible mushrooms ʀᴜs съедобный гриб, съедобные грибы – ҫимелли кӑмпа śimelli kampă sɢ ҫимелли кӑмпасем śimelli kampăsem ᴘʟ (Wikipedia) ᴛᴜʀ ağılı göbelek, zehirli mantar ᴇɴɢ poisonous mushroom ʀᴜs ядовитый гриб, ядовитые грибы – наркӑмӑшлӑ кӑмпа narkămăşlă kămpa (Skvortsov 1996) Hazırlamakta olduğum Türkçenin Kö ve Kü Topukluğu başlıklı çalışmaya göre: kömelek «mushroom» < köm-e-lek (keşif tarihi: 22 Mayıs 2020): ᴛüʀᴋiʏᴇ ᴛüʀᴋçᴇsi göbelek ~ gömelek (ᴅɪᴀʟ) ᴀᴢᴇʀiᴄᴇ göbələk ҝөбәләк ᴛüʀᴋᴍᴇɴᴄᴇ kömelek [kömolök] көмелек § şamanik mantık: *sonradan açılınca çiçeğe dönen yumuk tomurcuklardan farklı olarak, şapkalı mantarlar topraktan gömülü çıkarlar, ama şapkaları saplarından ayrılıp şemsiye gibi yayılsa da başı her zaman yüzükoyun gömülü kalır, tomurcuk gibi yukarı açılmaz, sürekli baş aşağı gömülü dururlar (-alak/e-lek eki süreklilk eki olup göm-mek fiiline getirilmiştir. Bu süreklilik ekinin yedek fiilini daha sonra göstereceğiz). 38 237 238 ᴛᴜʀ tuzlama göbelek ᴇɴɢ salted mushrooms ʀᴜs грибы солёные – тӑварланӑ кӑмпа tăvarlană kămpa () ᴛᴜʀ kurutulmuş göbelek ᴇɴɢ dried mushrooms ʀᴜs сушёные грибы – типӗтнӗ кӑмпа tipĕtnĕ kămpa () ᴛᴜʀ göbelek toplamak ᴇɴɢ to pick mushrooms ʀᴜs собирать грибы, идти за грибами, пойти по грибы, пастись на грибах (об оленях в августе) – кӑмпа тат kămpa tat () кӑмпа пуҫтар kămpa puśtar () ᴛᴜʀ göbelekli ᴇɴɢ with mushroom ʀᴜs имеющий грибы; обросший грибами, поросший грибами (о местности); с грибами; грибной – кӑмпаллӑ kămpallă () ᴛᴜʀ göbelek gibi kokmak ᴇɴɢ to smell like mushrooms ʀᴜs пахнуть грибами – кӑмпа шӑрши кала kămpa şarşi kala (кӑмпа шӑрши калать — пахнет грибом) ᴛᴜʀ göbeleksi (göbelek kokulu) ᴇɴɢ mushroom smelled ʀᴜs пахнущий грибами – ᴛᴜʀ göbeleklenmek ᴇɴɢ to become/be overgrown with mushrooms, to become/be covered with mushrooms ʀᴜs обрастать грибами – кăмпалан kămpalan () ᴛᴜʀ göbelek mevsimi ᴇɴɢ mushroom season ʀᴜs грибной сезон – кӑмпа ҫийӗ kămpa śiyĕ “ᴛᴜʀ göbelek mevsimi ᴇɴɢ season of mushroom ʀᴜs сезон гриба” < ҫи śi sɢ ҫин śin ɢᴇɴ ҫийӗ śiyĕ ᴛᴍʟ ҫисем śisem ᴘʟ “ᴛᴜʀ zaman, mevsim ᴇɴɢ time, season ʀᴜs время, пора, сезон” () Lichenes Lichenes spp. [ᴛᴜʀ liken ᴇɴɢ lichen ʀᴜs лишайник] – мӑк курӑкӗ măk kurăkĕ “ᴛᴜʀ yosun otu ᴇɴɢ herb of moss ʀᴜs трава мха” () тимре мӑкӗ timre măkĕ “ᴛᴜʀ demreği yosunu ᴇɴɢ moss of lichen ʀᴜs мох блишая” < тимре timre sɢ тимрен timren ɢᴇɴ ᴛᴍʟ тимресем timresem ᴘʟ “ᴛᴜʀ demreği, temriye, temre ᴇɴɢ lichen ʀᴜs лишай” (Degtyaryov 2017) Lichenes phylloblasti [ᴛᴜʀ yapraksı likenler, yaprak likenleri ᴇɴɢ foliose lichens, foliose lichenized fungi, leaf-like lichens, leafy lichens ʀᴜs листоватые лишайники] – ҫеҫкеллӗ мӑк курӑк śeśkellĕ măk kurăk (Degtyaryov 2017) Usnea [ᴛᴜʀ liken (ağaçta sallanan) ᴇɴɢ old man's beard, beard lichen, lichen (on a tree) ʀᴜs уснея, мох-бородач, лишайник (свисающий с дерева)] – Cladonia rangiferina etc. spp. [ᴛᴜʀ renlikeni ᴇɴɢ reindeer lichen, reindeer moss, deer moss, caribou moss ʀᴜs ягель, олений мох] – пӑлан мӑкӗ pălan măkĕ () ᴛᴜʀ likenli ᴇɴɢ lichened ʀᴜs 1. ягельный, поросший ягелем; 2. заросший лишайником – ᴛᴜʀ likenlenmek, likenler büyümek ya da likenle kaplanmak ᴇɴɢ 1. to grow up (lichen); 2. become covered with lichen ʀᴜs 1. вырастать — о ягеле (лишайнике); 2. покрываться ягелем (лишайником) – Aspergillus & Fusarium & Penicillium etc. spp. [ᴛᴜʀ küf, küf mantarı ᴇɴɢ mold, mould ʀᴜs плесень, плесневелый гриб] – пӑнтӑх păntăx sɢ пӑнтӑхӑн păntăxăn ɢᴇɴ пӑнтӑхӗ păntăxĕ ᴛᴍʟ пӑнтӑхсем păntăxsem ᴘʟ () пӑнтӑх кӑмпи păntăx kămpi () ᴛᴜʀ küf kokusu ᴇɴɢ mould smell, mold smell ʀᴜs запах плесени, плесенный запах – пӑнтӑх шӑрши păntăx şărşi () Ascomycota Leotiomycetes Helotiales Sclerotiniaceae 238 239 Botrytis cinerea [ᴛᴜʀ kurşuni küf ᴇɴɢ grey mould, gray mold ʀᴜs серый ботритис, пепельно-серый] – паха пӑнтӑх paxa păntăx (Wikipedia) шурӑ пӑнтӑх şură păntăx () сӑрӑ пӑнтӑх sără păntăx () Ascomycota Lecanoromycetes Lecanorales Parmeliaceae Cetraria islandica [ᴛᴜʀ İzlanda yosunu ᴇɴɢ Iceland moss ʀᴜs исландская цетрария, исландский мох] – Исланди мӑкӗ Иslandi măkĕ (Degtyaryov 2017) Ascomycota Leotiomycetes Helotiales Cudoniaceae Spathularia flavida [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ yellow earth tongue, yellow fan, fairy fan ʀᴜs желтоватая спатулярия, грибная лопаточка] – кӑмпа калакки kămpa kalakki (Чувашская энциклопедия) Ascomycota Pezizomycetes Pezizales Discinaceae Discina ancilis (Discina perlata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ pig's ears ʀᴜs щитовидная дисцина, розово-красный блюдцевик] – хӗрлӗ чашӑк кӑмпи xĕrlĕ çaşăk kămpi (Чувашская энциклопедия) Gyromitra esculenta [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ brain mushroom, false morel, false turban morel, elephant ears, beefsteak morel, beefsteak mushroom ʀᴜs обыкновенный строчок, съедобный строчок] – ҫӗвӗ кӑмпи śĕvĕ kămpi (Чувашская энциклопедия) Gyromitra infula (Helvella infula) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ hooded false morel, the elfin saddle ʀᴜs осенний строчок, неприкосновенная гиромитра] – кӗрхи çӗвӗ кӑмпи kĕrxi śĕvĕ kămpi (Чувашская энциклопедия) Ascomycota Pezizomycetes Pezizales Helvellaceae Helvella lacunosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ slate grey saddle, fluted black elfin saddle, elfin saddle ʀᴜs бороздчатый лопастник, гельвелла бороздчатая, ямчатый лопастник ] – ҫунатлӑ кӑмпа śunatlă kămpa (Чувашская энциклопедия) Ascomycota Pezizomycetes Pezizales Morchellaceae Morchellaceae [ᴛᴜʀ kuzugöbeğigiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сморчковые] – Morchella [ᴛᴜʀ kuzugöbekleri ᴇɴɢ morels ʀᴜs сморчки] – Morchella conica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ black morel ʀᴜs конический сморчок] – шӗвӗр кӑтра кӑмпа şĕvĕr kătra kămpa (Чувашская энциклопедия Wikipedia) Morchella esculenta [ᴛᴜʀ kuzugöbeği ᴇɴɢ common morel, morel, yellow morel, true morel, morel mushroom, sponge morel ʀᴜs съедобный сморчок, обыкновенный сморчок, настоящий сморчок] – кӑтра кӑмпа kătra kămpa (Чувашская энциклопедия Wikipedia) ака кӑмпи aka kămpi () Ascomycota Pezizomycetes Pezizales Pezizaceae Peziza violacea [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ violet fairy cup, violet cup fungus ʀᴜs фиолетовая пецица] – хӗрлӗ кӑвак чашӑк кӑмпи xĕrlĕ kavăk çaşăk kămpi (Чувашская энциклопедия) Ascomycota Pezizomycetes Pezizales Pyronemataceae Aleuria aurantia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ orange peel fungus ʀᴜs оранжевая алеврия, оранжевая пецица] – хӗрлӗрех сарӑ чашӑк кӑмпи xĕrlĕrĕx sară kavăk çaşăk kămpi (Чувашская энциклопедия) Otidea onotica [ᴛᴜʀ eşekkulağı göbeleği ᴇɴɢ hare's ear ʀᴜs ослиная отидея, ослиные уши] – ашак хӑлхи aşak xălxi (Чувашская энциклопедия) Ascomycota Pezizomycetes Pezizales Sarcoscyphaceae 239 240 Sarcoscypha coccinea [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ scarlet elf cup, scarlet elf scarlet cup ʀᴜs алая саркосцифа, алая эльфова чаша, алая чаша, ярко-красная саркосцифа, бабушкины ушки] – ҫутӑ хӗрлӗ чашӑк кӑмпи śută xĕrlĕ çaşăk kămpi (Чувашская энциклопедия) Ascomycota Pezizomycetes Pezizales Tuberaceae Choiromyces venosus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs белый трюфель] – шурӑ трюфель şurӑ tryufel' (Чувашская энциклопедия) Ascomycota Saccharomycetes Saccharomycetales Saccharomycetaceae Saccharomyces [ᴛᴜʀ maya ᴇɴɢ yeast ʀᴜs дрожжи] – ҫӗпре śĕpre sɢ ҫӗпрен śĕpren ɢᴇɴ ҫӗпри śĕpri ᴛᴍʟ ҫӗпресем śĕpresem ᴘʟ (Wikipedia) Saccharomyces cerevisiae [ᴛᴜʀ bira mayası ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пивные дрожжи] – сăра ҫӗпри săra śĕpri () Basidiomycota Agaricomycetes Agaricales Agaricaceae Basidiomycota [ᴛᴜʀ bazitli göbelekler ᴇɴɢ Ø ʀᴜs базидиомицеты, базидиальные грибы, базидиомикота] – базидиомицетсем bazidiomitsetsem (Wikipedia) Agaricomycetes [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs агарикомицеты] – агарикомицетсем agarikomitsetsem (Wikipedia) Agaricales [ᴛᴜʀ dilimligöbelekler ᴇɴɢ gilled mushrooms ʀᴜs агариковые] – Agaricaceae (Lycoperdaceae)[ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs шампиньоновые, агариковые] – ҫумӑр кӑмписем śumăr kămpisem “ᴛᴜʀ yağmur göbelekleri ᴇɴɢ mushrooms of rain ʀᴜs грибы дождя” (Wikipedia) Agaricus campestris [ᴛᴜʀ içikızıl ᴇɴɢ field mushroom, meadow mushroom ʀᴜs обыкновенный шампиньон, печерица] – ҫерем кӑмпи śerem kămpi (Wikipedia) Coprinus comatus [ᴛᴜʀ söbelen ᴇɴɢ shaggy ink cap, lawyer's wig, shaggy mane ʀᴜs белый навозник, белый чернильный гриб, лохматый навозник] – тислӗк кӑмпи tislĕk kămpi () Lycoperdon sp. [ᴛᴜʀ posgöbelek ᴇɴɢ puffball ʀᴜs дождевик, дождевой гриб] – сӑвӑр кӑмпи săvăr kămpi (Wikipedia) Lycoperdon perlatum [ᴛᴜʀ posgöbelek ᴇɴɢ common puffball, warted puffball, gem-studded puffball, wolf farts, the devil's snuff-box ʀᴜs шиповатый дождевик, жемчужный дождевик] – сӑвӑр кӑмпи săvăr kămpi () сыр кӑмпи sır kămpi () ҫумӑр кӑмпи śumăr kămpi “ᴛᴜʀ yağmur göbeleği ᴇɴɢ mushroom of rain ʀᴜs гриб дождя” < ҫумӑр śumăr sɢ ҫумӑрӑн śumărăn ɢᴇɴ ҫумӑрӗ śumărĕ ᴛᴍʟ -ҫумӑрсем śumărsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ yağmur ᴇɴɢ rain ʀᴜs дождь” Basidiomycota Agaricomycetes Agaricales Amanitaceae Amanitaceae [ᴛᴜʀ sinekgöbeleğigiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мухоморовые] – Amanita [ᴛᴜʀ sinek göbelekleri ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мухомор] – шӑна кӑмпи şăna kămpi () ҫӗлен кӑмпи śĕlen kămpi () Amanita echinocephala [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ solitary amanita ʀᴜs щетинистый мухомор] – Amanita muscaria [ᴛᴜʀ sinek göbeleği ᴇɴɢ fly agaric, fly amanita ʀᴜs красный мухомор] – Amanita phalloides [ᴛᴜʀ evcikkıran, köygöçüren ᴇɴɢ death cap ʀᴜs бледная поганка, поганка, грибпоганка] – ҫиме юрӑхсӑр śime yurӑxsӑr () усал кӑмпа usal kămpa () Basidiomycota Agaricomycetes Agaricales Cortinariaceae 240 241 Cortinarius [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ webcap ʀᴜs паутинник] – эрешмен кӑмпи ereşmen kămpi (Чувашская энциклопедия) Cortinarius triumphans [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ birch webcap, yellow girdled webcap ʀᴜs триумфальный паутинник, жёлтый паутинник] – сарӑ эрешмен кӑмпи sară ereşmen kămpi (Чувашская энциклопедия) Cortinarius violaceus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ violet webcap, violet cort ʀᴜs фиолетовый паутинник, лиловый паутинник] – хӗрлӗ-кӑвак эрешмен кӑмпи xĕrlĕ-kăvak ereşmen kămpi (Чувашская энциклопедия) Basidiomycota Agaricomycetes Agaricales Fistulinaceae Fistulina hepatica [ᴛᴜʀ ağaçbağrı ᴇɴɢ beefsteak fungus, beefsteak polypore, ox tongue, tongue mushroom ʀᴜs обыкновенная печёночница, печёночный гриб] – пӗвер кӑмпи pĕver kămpi (Чувашская энциклопедия) Basidiomycota Agaricomycetes Agaricales Marasmiaceae Marasmius oreades [ᴛᴜʀ halay göbeleği ᴇɴɢ fairy ring mushroom, fairy ring champignon ʀᴜs луговой опёнок, луговой негниючник, луговик, гвоздичный гриб] – ҫерем кӑмпи śerem kămpi () карта кӑмпи karta kămpi () карта уплюнкки karta uplyunkki (Wikipedia) Basidiomycota Agaricomycetes Agaricales Physalacriaceae Armillaria mellea [ᴛᴜʀ ballıca ᴇɴɢ honey fungus ʀᴜs осенний опёнок, настоящий опёнок, опёнок sɢ опёнки ~ опята ᴘʟ] – тунката кӑмпи tunkata kămpi () ҫумӑр кӑмпи śumăr kămpi () ҫиекен кӑмпа śiyeken kămpa () уплюнкка uplyunkka sɢ уплюнккан uplyunkkan ɢᴇɴ уплюнкки uplyunkki ᴛᴍʟ уплюнккасем uplyunkkasem ᴘʟ () аплюнкка aplyunkka () аплюнккӑ aplyunkkă () апьёнккӑ apyonkkă () кӗрхи уплюнкка kĕrki uplyunkka (Wikipedia) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs – сар уплюнкка sar uplyunkka (Wikipedia) Basidiomycota Agaricomycetes Agaricales Psathyrellaceae Psathyrella & Hypholoma [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs водянистый ложноопёнок, ложноопёнок, ложный опёнок, ложные опята] – суя уплюнкка suya uplyunkka () Coprinopsis atramentaria [ᴛᴜʀ bokluca ᴇɴɢ common ink cap, inky cap, tippler's bane ʀᴜs серый навозник, серый чернильный гриб, чернильный навозник] – Basidiomycota Agaricomycetes Boletales Boletaceae Boletales [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs болетовые] – болетовлисем boletovlisem (Wikipedia) Boletaceae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs болетовые] – болетовлисем boletovlisem (Wikipedia) Boletus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs боровик] – шурӑ кӑмпа şură kămpa (Wikipedia) Boletus edulis [ᴛᴜʀ ayıköşkü ᴇɴɢ cep, penny bun, porcino, porcini ʀᴜs белый гриб, боровик] – шурӑ кӑмпа şură kămpa () шур кӑмпа şur kămpa (Wikipedia) шур масла şur masla () шур кӳпчеме şur küpçeme [ᴅɪᴀʟ] () Xerocomus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs моховик] – Leccinum aurantiacum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ red-capped scaber stalk ʀᴜs красный подосиновик, красный гриб, красноголовик, красюк, красник, красик, подосиновик, осиновик] – ӑвӑс кӑмпи ăvăs kămpi “ᴛᴜʀ titrek kavak göbeleği ᴇɴɢ mushroom of aspen ʀᴜs гриб осины” < ӑвӑс ăvăs “ᴛᴜʀ titrek kavak ᴇɴɢ aspen ʀᴜs осина” (Чувашская энциклопедия Wikipedia) вус кӑмпи vus kămpi () 241 242 Leccinum versipelle [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ orange birch bolete ʀᴜs жёлто-бурый подосиновик, красно-бурый подосиновик, разнокожий обабок] – sʏɴ Leccinum percandidum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs белый подосиновик, белый осиновик] – шурӑ ӑвӑс кӑмпи şurӑ ӑвӑс kămpi (Чувашская энциклопедия) Leccinum scabrum [ᴛᴜʀ kayın göbeleği ᴇɴɢ rough-stemmed bolete, scaber stalk, birch bolete ʀᴜs обыкновенный подберёзовик, берёзовик] – хурӑн кӑмпи xurăn kămpi < хурӑн xurăn “ᴛᴜʀ kayın ᴇɴɢ birch ʀᴜs берёза” (Чувашская энциклопедия) ахаль хурӑн кӑмпи axal' xurăn kămpi (Wikipedia) Leccinum holopus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ white birch bolete, white bog bolete, ghost bolete ʀᴜs болотный подберёзовик, белый подберёзовик, белый берёзовик] – шурӑ хурӑн кӑмпи şurӑ xurăn kămpi (Чувашская энциклопедия) Tylopilus felleus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ bitter bolete, bitter tylopilus ʀᴜs жёлчный гриб, желчный гриб, горчак, ложный белый гриб] – Basidiomycota Agaricomycetes Boletales Gyroporaceae Gyroporus castaneus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ chestnut bolete ʀᴜs каштановый гриб, каштановый гиропорус, каштановик, заячий гриб, песочный гриб] – ҫутӑ хӑмӑр кӑмпа śută xămăr kămpa (Чувашская энциклопедия) Gyroporus cyanescens [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ bluing bolete, cornflower bolete ʀᴜs синяк, синеющий гиропор, синеющий гиропорус] – кăвакаракан кӑмпа kăvakarakan kămpa (Чувашская энциклопедия) Basidiomycota Agaricomycetes Boletales Paxillaceae Paxillus involutus [ᴛᴜʀ domuz göbeleği ᴇɴɢ brown roll-rim, common roll-rim ʀᴜs тонкая свинушка, свинушка, свинарь, свинорой, свинуха, свиное ухо, коровник, коровья губа, солопена, солоха, соломаха, дуни, дунька, дубовичок] – ут тути ut tuti (Wikipedia) Basidiomycota Agaricomycetes Boletales Suillaceae Suillus [ᴛᴜʀ kaypak göbelek ᴇɴɢ Ø ʀᴜs маслёнок] – масла кӑмпа masla kămpa () масла кӑмпи masla kămpi (Wikipedia) тачка кӑмпа taçka kămpa () кӳпчеме кӑмпа küpçeme kămpa [ᴅɪᴀʟ] () мӑнтӑр кӑмпа măntăr kămpa (масленок и маслята; 2. губчатые грибы) Basidiomycota Agaricomycetes Cantharellales Cantharellaceae Cantharellales [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лисичковые, кантарелловые] – Cantharellaceae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лисичковые] – Cantharellus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ chanterelles ʀᴜs лисичка] – Cantharellus cibarius [ᴛᴜʀ tavukbacağı ᴇɴɢ golden chanterelle ʀᴜs обыкновенная лисичка, настоящая лисичка, петушок] – сар кӑмпа sar kămpa () Basidiomycota Agaricomycetes Gomphales Gomphaceae Clavariadelphus pistillaris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пестиковый клавариадельфус, пестиковый рогатик, булавовидный рогатик] – сӗлӗ кӑмпи sĕlĕ kămpi “ᴛᴜʀ yulaf göbeleği ᴇɴɢ mushroom of oat ʀᴜs гриб овса” (Чувашская энциклопедия) Basidiomycota Agaricomycetes Hymenochaetales Hymenochaetaceae 242 243 Inonotus obliquus [ᴛᴜʀ çağa göbeleği ᴇɴɢ chaga ʀᴜs скошенный трутовик, скошенный инонотус, чага, берёзовая чага, черный берёзовый гриб, берёзовый гриб] – хурӑн кӑмпи xurăn kămpi (Wikipedia) чага çaga (Wikipedia) Basidiomycota Agaricomycetes Phallales Phallaceae Phallus impudicus [ᴛᴜʀ çüklüce ᴇɴɢ common stinkhorn ʀᴜs обыкновенная весёлка] – тӗлӗнтермӗш кӑмпа tĕlĕntermĕş kămpa (Чувашская энциклопедия) Basidiomycota Agaricomycetes Phallomycetidae Geastrales Geastraceae Geastrum [ᴛᴜʀ yeryıldızı ᴇɴɢ earthstar, starry puffball ʀᴜs звездовик, земляная звёздочка, земляные звезды, геаструм] – ҫӑлтӑр кӑмписем śăltăr kămpisem ᴘʟ (Чувашская энциклопедия) Basidiomycota Agaricomycetes Polyporales Meripilaceae Grifola frondosa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ hen-of-the-woods, ram's head, sheep's head, maitake ʀᴜs курчавая грифола, гриб-баран, мейтаке, маитаке] – така кӑмпи taka kămpi (Чувашская энциклопедия) Basidiomycota Agaricomycetes Polyporales Polyporaceae Fomes [ᴛᴜʀ kav göbeleği ᴇɴɢ tinder fungus ʀᴜs трутовик, гриб-трутовик, трутник, древесный гриб, губка, губа] – ӑвӑ кӑмписем ăvă kămpisem (Чувашская энциклопедия Wikipedia) Fomes fomentarius [ᴛᴜʀ kav göbeleği ᴇɴɢ tinder fungus, false tinder fungus, hoof fungus, tinder conk, tinder polypore, ice man fungus ʀᴜs настоящий трутовик, кровяная губка, лиственничная губка] – ӑвӑ кӑмпи ăvă kămpi < ӑвӑ ăvă sɢ ӑвӑн ăvăn ɢᴇɴ ᴛᴍʟ ӑвӑсем ăvăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kav ᴇɴɢ tinder ʀᴜs трут” () ӑвӑлӑх кӑмпа ăvălăx kămpa () шӑтӑклă кӑмпа şătăklă kămpa () йывӑҫ кӑмпи yıvăś kămpi () ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs – сӑрӑ ӑвӑ кӑмпи sără ăvă kămpi (Wikipedia) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs твёрдый гриб-трутовик (назв. гриба, бывает на пне дуба, полукруглый, твердый гриб) – шеле кӑмпи şele kămpi () Polyporus umbellatus (Grifola umbellata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ lumpy bracket, umbrella polypore ʀᴜs зонтичный трутовик, зонтичная грифола, разветвленный трутовик] – туратлӑ така кӑмпи turatlă така кӑмпи taka kămpi (Чувашская энциклопедия) Basidiomycota Agaricomycetes Russulales Hericiaceae Hericium coralloides [ᴛᴜʀ dedesakalı ᴇɴɢ coral tooth fungus ʀᴜs коралловидный ежовик, коралловидный ежевик, коралловидный гериций] – туратлӑ чӗрӗп кӑмпи turatlă çĕrĕp kămpi (Чувашская энциклопедия) Basidiomycota Agaricomycetes Russulales Russulaceae Russulaceae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сыроежковые, руссуловые] – яка кӑмпа йышшисем yaka kămpa yışşisem (Wikipedia) Lactarius [ᴛᴜʀ kanlıca ᴇɴɢ milkcap ʀᴜs млечник, груздь] – кӑрӑҫ kărăś sɢ кӑрӑҫӑн kărăśăn ɢᴇɴ кӑрӑҫӗ kărăśĕ ᴛᴍʟ кӑрӑҫсем kărăśsem ᴘʟ () хыр кӑрӑҫӗ xır kărăśĕ (Wikipedia) Lactarius deliciosus [ᴛᴜʀ kanlıca, melki, çıntar ᴇɴɢ saffron milk cap, red pine mushroom ʀᴜs настоящий рыжик, обыкновенный рыжик, рыжик, сосновый рыжик, деликатесный рыжик, боровой рыжик, благородный рыжик, осенний рыжик] – хыр кӑрӑҫӗ xır kărăśĕ “ᴛᴜʀ çam kanlıcası ᴇɴɢ milkcap of pine ʀᴜs груздь сосны” () хыр кӑмпи xır kămpi “ᴛᴜʀ çam göbeleği ᴇɴɢ mushroom of pine ʀᴜs губка сосны” () хӗрлӗ кӑрӑҫ xĕrlĕ kărăś “ᴛᴜʀ kızıl kanlıca ᴇɴɢ red milkcap ʀᴜs красный груздь” < хӗрлӗ xĕrlĕ “ᴛᴜʀ kızıl ᴇɴɢ red ʀᴜs красный, алый” () 243 244 Lactarius pubescens [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ downy milk cap ʀᴜs волнушка белая, белянка] – сӱт миске süt miske (Lyudmila & Stanislav 2020 Kaksin & Çertıkova 2020) Lactarius resimus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs настоящий груздь] – шурă кӑрӑҫ şură kărăś () Lactarius torminosus [ᴛᴜʀ yünlü kanlıca ᴇɴɢ woolly milkcap, bearded milkcap ʀᴜs розовая волнушка, волнушка, волнянка, волжанка, волвенка, волвяница, волминка, волнуха, краснуха, красуля, отваруха] – хурӑн кӑрӑҫӗ xurăn kărăśĕ (волнушка розовая) хурӑнай xurănay (подберезник, подберезовик, волнушка, волнуха (грибы)) хыр кӑмпи xır kămpi “ᴛᴜʀ çam göbeleği ᴇɴɢ mushroom of pine ʀᴜs губка сосны” () Lactarius necator (Lactarius turpis39) [ᴛᴜʀ kara kanlıca ᴇɴɢ ugly milk-cap ʀᴜs чёрный груздь, оливково-чёрный груздь, чёрная дуплянка, чёрные губы, чёрный еловый груздь, чернушка, черныш, оливково-коричневый груздь, цыган, варен, свинорыл] – хура кӑрӑҫ xura kărăś (Wikipedia) Lactifluus volemus (Lactarius volemus) [ᴛᴜʀ tirmit ᴇɴɢ weeping milk cap, voluminous-latex milky ʀᴜs красно-коричневый груздь, краснушка, молочай, подмолочник, подорешник, гладыш, гладых, поддубёнок] – хӗрлӗ кӑрӑҫ xĕrlĕ kărăś “ᴛᴜʀ kızıl kanlıca ᴇɴɢ red milkcap ʀᴜs красный груздь” < хӗрлӗ xĕrlĕ “ᴛᴜʀ kızıl ᴇɴɢ red ʀᴜs красный, алый” (Wikipedia) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs – йÿҫ кӑрӑҫ yüś kărăś (Wikipedia) Russula [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сыроежка] – яка кӑмпа yaka kămpa (Wikipedia) йака кӑмпа yaka kămpa () майра кӑмпи mayra kămpi () Russula aeruginea [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ grass-green russula, tacky green russula, green russula ʀᴜs зелёная сыроежка, бледно-зелёная сыроежка, синевато-зелёная сыроежка, травяная зелёная сыроежка] – симӗс кӑмпа simĕs kămpa (Wikipedia) Russula aurea [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ gilded brittlegill ʀᴜs золотистая сыроежка] – сарӑ кӑмпа sară kămpa (Wikipedia) Russula delica [ᴛᴜʀ koçak göbeleği ᴇɴɢ milk-white brittlegill ʀᴜs белый подгруздок] – тип кӑрӑҫ tip kărăś () хыт кӑрӑҫ xıt kărăś () ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs – симӗс яка кӑмпа simĕs yaka kămpa (Wikipedia) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs – кӑвак яка кӑмпа kăvak yaka kămpa (Wikipedia) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs – каска кӑмпи kaska kămpi < каска kaska sɢ каскан kaskan ɢᴇɴ каски kaski ᴛᴍʟ каскасем kaskasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs колода, чурбан, плаха” (Wikipedia) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs – кил каска кӑмпи kil kaska kămpi (Wikipedia) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs – ахаль çерем кӑмпи axal' śerem kămpi (Wikipedia) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs – сад çерем кӑмпи sad śerem kămpi (Wikipedia) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs – ҫемҫе кӑмпа śemśe kămpa (Wikipedia) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs – юман кӑмпи yuman kămpi (Wikipedia) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs – пӑнчӑллӑ юман кӑмпи pănçăllă yuman kămpi (Wikipedia) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs – ахаль кӑтра кӑмпа axal' kătra kămpa (Wikipedia) GBİF Altay bölgesinde bulunmayan Lactarius necator türünü Altay bölgesinde bulunan Lactarius turpis türünden ayrı tutuyor, ama Rusça Vikipedi her ikisini birleştirip Lactarius necator (sʏɴ Lactarius turpis) olarak birleştirmiş. 39 244 245 hayvanlar / animals Animalia [ᴛᴜʀ hayvanlar ᴇɴɢ animals ʀᴜs животные] – чĕрчунсем çĕrçunsem (Wikipedia) ᴛᴜʀ hayvan ᴇɴɢ animal ʀᴜs животное – чĕрчун çĕrçun sɢ чĕрчунӑн çĕrçunăn ɢᴇɴ чĕрчунӗ çĕrçunĕ ᴛᴍʟ чĕрчунсем çĕrçunsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ evcil hayvanlar ᴇɴɢ domestic animals, domesticated animals ʀᴜs домашние животные – килти выльӑхсем kilti vıl'ăxsem () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs собир. домашние животные и птица, домашняя живность скот – выльӑх-чӗрлӗх vıl'ăx-çĕrlĕx () ᴛᴜʀ yabansı ᴇɴɢ feral (of domesticated animals having returned to the wild) ʀᴜs диковатый (о домашних животных) – ᴛᴜʀ yabani hayvanlar ᴇɴɢ wild animals ʀᴜs дикие животные – ᴛᴜʀ erkek ᴇɴɢ male ʀᴜs самец (особь мужского пола) – ᴛᴜʀ dişi ᴇɴɢ female ʀᴜs самка (особь женского пол) – ᴛᴜʀ yavru ᴇɴɢ young ʀᴜs детёныш – ᴛᴜʀ yenidoğan (çocuk ya da hayvan) ᴇɴɢ newborn (child or baby animal) ʀᴜs новорожденный (о ребёнке, детёныше животного) – ᴛᴜʀ yeni doğan yavru (tüysüz, çıplak) ᴇɴɢ newborn baby animal (hairless, naked) ʀᴜs новорождённый детёныш (без волосяного покрова, голый) – ᴛᴜʀ yuva ᴇɴɢ nest ʀᴜs гнездо – ᴛᴜʀ boynuz ᴇɴɢ horn, antler ʀᴜs рог – ᴛᴜʀ boynuzlu ᴇɴɢ horned ʀᴜs имеющий рог; с рогами; рогатый – ᴛᴜʀ boynuzsuz ᴇɴɢ hornless ʀᴜs безрогый; обл. комолый – мӑкла măkla () ᴛᴜʀ kuyruk ᴇɴɢ tail ʀᴜs хвост – хӳре xüre sɢ хӳрен xüren ɢᴇɴ хӳри xüri ᴛᴍʟ хӳресем xüresem ᴘʟ () ᴛᴜʀ kışlamak, kışı geçirmek ᴇɴɢ to spend the winter ʀᴜs зимовать, проводить зиму – ᴛᴜʀ bok ᴇɴɢ dung ʀᴜs кал, помёт – пӑх păx sɢ пӑхӑн păxăn ɢᴇɴ пӑхӗ păxĕ ᴛᴍʟ пӑхсем păxsem ᴘʟ () тислӗк tislĕk sɢ тислӗкӗн tislĕkĕn ɢᴇɴ тислӗкӗ tislĕkĕ ᴛᴍʟ тислӗксем tislĕksem ᴘʟ () ᴛᴜʀ et ᴇɴɢ meat ʀᴜs мясо – ᴛᴜʀ yağ ᴇɴɢ fat, oil ʀᴜs сало, масло, жир – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs I засада при охоте на зверей, при ловле птиц; II жильё для кур или свиней, вырытое в земле – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs свалиться, упасть и не встать (о животных) – ᴛᴜʀ sıçramak ᴇɴɢ to jump, to spring, to leap ʀᴜs прыгать, скакать – 245 246 ᴛᴜʀ yolmak ᴇɴɢ to strip off, to tear off ʀᴜs драть (волосы, шерсть, пух) – ᴛᴜʀ kapan ᴇɴɢ trap ʀᴜs капкан – ᴛᴜʀ tuzak ᴇɴɢ snare ʀᴜs силок, петля (ловушка для животных) – ᴛᴜʀ tuzaklamak, tuzak kurmak ᴇɴɢ to set trapping loops, to catch with a snare ʀᴜs ствить ловчие петли, ловить силками – ᴛᴜʀ tuzaklatmak ᴇɴɢ ʀᴜs поточить расставить силки для ловли птиц, мелких животных – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs охот. выстрел, порахающий одновременно двух птиц или двух зверей – Non-Vertebrates Invertebrates [ᴛᴜʀ omurgasızlar ᴇɴɢ invertebrates ʀᴜs беспозвоночные] – Ctenophora Ctenophora [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ ctenophores, comb jellies ʀᴜs гребневики] – Ctenophora spp. [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ ctenophore, comb jelly ʀᴜs гребневик] – гребневик grebnevik < Russian гребневи́к (İgnatyev & Pavlov 1993) Porifera Porifera [ᴛᴜʀ süngerler ᴇɴɢ sponges ʀᴜs губки, тип губок] – шыв кӑмписем şıv kămpisem () шыв кӑмписен типӗ şıv kămpisen tipĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ᴛᴜʀ sünger ᴇɴɢ sponge ʀᴜs губка – шыв кӑмпи şıv kămpi “ᴛᴜʀ su göbeleği ᴇɴɢmushroom of water ʀᴜs гриб воды” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) губка gubka < Rus. гу́бка (İgnatyev & Pavlov 1993) Hexactinellida Rossella [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs губка Росса] – Росс шыв кӑмпи Ross şıv kămpi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Euplectella aspergillum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Venus' flower basket ʀᴜs корзинка Венеры] – Венера карзинкки Venera karzinkki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Hyalostylus dives [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs известковая губка] – извеҫлӗ шыв кӑмпи izveślĕ şıv kămpi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Demospongiae Asbestopluma [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs морской ёршик] – тинӗс кӑртӑшӗ tinĕs kărtăşĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Cliona patera (Poterion neptuni) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Neptune's cup sponge ʀᴜs чаша Нептуна, кубок Нептуна, чаша Амфитриты] – Нептун кубокӗ Neptun kubokĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Haliclona gracilis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs морской каравай] – тинӗс ҫӑкӑрӗ tinĕs śăkărĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Tentorium semisuberites [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ pavilion horny sponge ʀᴜs морской гриб] – тинӗс шыв кӑмпи tinĕs şıv kămpi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) 246 247 Suberites domuncula [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пробковая губка] – пробкӑллӑ шыв кӑмпи probkăllă şıv kămpi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Tethya aurantium [ᴛᴜʀ denizportakalı ᴇɴɢ golf ball sponge, orange puffball sponge ʀᴜs морской апельсин] – тинӗс апельсинӗ tinĕs apel'sinĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Spongilla lacustris [ᴛᴜʀ göl süngeri ᴇɴɢ lake sponge ʀᴜs озёрная бадяга, озёрная бодяга] – шыв пӑтти şıv pătti (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Lubomirskia baikalensis [ᴛᴜʀ Baykal süngeri ᴇɴɢ Lake Baikal sponge ʀᴜs байкальская губка] – Байкал шыв кӑмпи Бaykal şıv kămpi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Spongia officinalis [ᴛᴜʀ banyo süngeri ᴇɴɢ bath sponge ʀᴜs туалетная губка, греческая губка] – ҫӑвӑнмалли шыв кӑмпи śăvănmalli şıv kămpi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Coelenterata Coelenterata [ᴛᴜʀ sölentereliler ᴇɴɢ coelenterates ʀᴜs кишечнополостные, тип кишечнополостных, радиальные животные] – пыршӑ варлисен типӗ pırşă varlisen tipĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Anthozoa spp. [ᴛᴜʀ mercan ᴇɴɢ coral ʀᴜs коралл, коралловый полип] – коралл полипӗ korall polipĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Medusozoa spp. [ᴛᴜʀ denizanası; medüz ᴇɴɢ jellyfish; medusa (mobile sexually reproducing life phase of some groups of jellyfish) ʀᴜs медуза, медузоидное поколение] – медуза meduza < Russian меду́за (İgnatyev & Pavlov 1993) Hydra [ᴛᴜʀ hidra ᴇɴɢ hydra ʀᴜs гидра] – гидра gidra < Russian ги́дра (İgnatyev & Pavlov 1993) Vermes Vermes [ᴛᴜʀ kurtlar, solucanlar ᴇɴɢ worms ʀᴜs черви] – хуртсем xurtsem () ᴛᴜʀ kurt, solucan ᴇɴɢ worm ʀᴜs червь, червяк – хурт xurt sɢ хуртӑн xurtăn ɢᴇɴ хурчӗ xurçĕ ᴛᴍʟ хуртсем xurtsem ᴘʟ () Böm sistemine göre etimolojisi: kur-mak fiiline -t (tepme) bömü getirilerek oluşturulmuştur. Kurtlar (larvalar) erginleşmelerine yakın kendilerine ev kurarlar (kozaya girerler) ve bir süre sonra o kozayı delip dışarı çıkar ve çıktıkları yeri "teperler" (almamak üzere atarlar). Türkçeyi konuşan insanların Türk adını aldığı dönemde adlandırılan sözlerden birisidir ve Oestroidea üstfamilyasından etçi sinek familyalarına (Calliphoridae, Sarcophagidae, Oestridae) giren sineklerin at ve at eti üzerindeki larvaları için türetilmiştir. Solucan anlamını kazanması nispeten (beş bin yıllık bir süreçte) yakın zamandadır. Bozkırda, geçen seneden kalan çürümüş otların altındaki nemli toprakta solucan görülme ihtimali olsa da, açık alanda nem çabuk gider. Döküntüsü bol kapalı orman tabanında solucan birincil kurt iken, döküntüsü az açık bozkır tabanında ilk üçe bile giremez. Türklerde koyun yetiştiriciliği ilk olarak Oğuzlarda başlandıktan sonra börü (Canis lupus) adı "kurt" adıyla yer değiştirmiştir; kurtlar atların değil koyunların canavarıdır ᴛᴜʀ asalak solucan, helmint (tenya, nematod) ᴇɴɢ parasitic worm, helminth ʀᴜs глист, глиста – шӗвӗрӗлчен şĕvĕrĕlçen sɢ шӗвӗрӗлченӗн şĕvĕrĕlçenĕn ɢᴇɴ шӗвӗрӗлченӗ şĕvĕrĕlçenĕ ᴛᴍʟ шӗвӗрӗлченсем şĕvĕrĕlçensem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) шӗвӗрлчен şĕvĕrlçen () шӗвелчен şĕvĕlçen () шӗрӗлчен şĕrĕlçen () шӗрлчен şĕrlçen () шӗлчен şĕlçen () шӳрӗлчен şürĕlçen () шӳрлчен şürlçen () шуркӗлчен şürkĕlçen () шӑрлчан şărlçan () шӑкӑлчан şăkălçan () шӑпӑлчан şăpălçan () шӗвӗн хурчӗ şĕvĕn xürçĕ () 247 248 ᴛᴜʀ kurtlanmak ᴇɴɢ to be infected by worms ʀᴜs появляться — о глистах, заражаться глистами – ᴛᴜʀ kurtlu ᴇɴɢ infected by worms ʀᴜs червивый, глистный – Nemathelminthes Nemathelminthes [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs первичнополостные черви, тип немательминтов] – пӗр ӑшчиклисен типӗ pĕr-ăş-çiklisen tipĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Rotifera Rotifera [ᴛᴜʀ tekerkurtlerı ᴇɴɢ rotifers, wheel animals, wheel animalcules ʀᴜs коловратки, класс коловраток] – коловраткӑсен класӗ kolovratkăsen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Rotifera spp. [ᴛᴜʀ tekerkurdu ᴇɴɢ rotifer ʀᴜs коловратка] – коловратка kolovratka < Russian коловра́тка (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Monogononta [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ monogononts ʀᴜs однояичниковая коловратка] – пӗр ҫӑмарталӑхлӑ коловратка pĕr śămartalăxlă kolovratka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Bdelloidea [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ bdelloid rotifers, bdelloids ʀᴜs бделлоидные коловратки, бделлоиды, пиявковидные коловратки; пиявковидная коловратка] – сӗлӗхле коловратка sĕlĕxle kolovratka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Acanthocephala Acanthocephala [ᴛᴜʀ dikenbaşlı solucanlar ᴇɴɢ acanthocephalans, thorny-headed worms, spiny-headed worms ʀᴜs скребни, класс скребней, акантоцефалы, колючеголовые] – скребеньсен класӗ skreben'sen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Macracanthorhynchus hirudinaceus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs скребень-великан, гигантский скребень] – скребень skreben' < Russian скре́бень (İgnatyev & Pavlov 1993) Nematomorpha Nematomorpha (Gordiacea) [ᴛᴜʀ kılçankurtları, kılımsısoluncanlar ᴇɴɢ horsehair worms, hairsnakes, Gordian worms ʀᴜs Волосатики] – Nematomorpha spp. [ᴛᴜʀ kılçankurdu {40} ᴇɴɢ horsehair worm, hairsnake ʀᴜs волосатик] – ҫип ҫӗлен śip śĕlen “ᴛᴜʀ ip yılan ᴇɴɢ thread snake ʀᴜs змея-нитка” < ҫип śip sɢ ҫипӗн śipĕn ɢᴇɴ ҫиппи śippi ᴛᴍʟ ҫипсем śipsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ip ᴇɴɢ thread ʀᴜs нитка” + ҫӗлен śĕlen sɢ ҫӗленӗн śĕlenĕn ɢᴇɴ ҫӗленӗ śĕlenĕ ᴛᴍʟ ҫӗленсем śĕlensen ᴘʟ “ᴛᴜʀ yılan ᴇɴɢ snake ʀᴜs змея” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Nematoda Nematoda [ᴛᴜʀ yuvarlak solucanlar ᴇɴɢ nematodes, roundworms ʀᴜs нематоды, круглые черви, класс круглых червей] – ҫаврака хуртсен класӗ śavraka xurtsen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Enoplea Trichinella spiralis [ᴛᴜʀ domuz kurdu, trişin ᴇɴɢ pork worm ʀᴜs трихинелла] – трихинелла trixinella < Russian трихине́лла (İgnatyev & Pavlov 1993) Nomen novum (24.01.2022 16:27) kılçan kurdu (Ü.Ç) < DS 1975:2794 kılçan > kılcan ‘at kuyruğu kılından yapılmış kuş tuzağı; keçi kılından yapılan keçe’ 40 248 249 Trichuris trichiura (Trichocephalus trichiuris) [ᴛᴜʀ kamçı kurdu, kamçılı lurt, kamçılı solucan, ᴇɴɢ whipworm ʀᴜs власоглав] – хӗлӗх пуҫ xĕlĕx puś (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Secernentea Dracunculus medinensis (Filaria medinensis) [ᴛᴜʀ Medine kurdu ᴇɴɢ Guinea worm ʀᴜs ришта] – ришта rişta < Russian ришта́ (İgnatyev & Pavlov 1993) Meloidogyne hapla (Meloidogyne marioni) [ᴛᴜʀ Kuzey kök-ur nematodu ᴇɴɢ northern root-knot nematode ʀᴜs северная галловая нематода, галловая нематода] – галл шӗвӗрӗлченӗ gall şĕvĕrĕlçenĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Heterodera rostochiensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ potato root eelworm ʀᴜs картофельная нематода] – ҫӗрулми шӗвӗрӗлченӗ śĕrulmi şĕvĕrĕlçenĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Anguina tritici [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ ear-cockle nematode, seed-gall nematode, seed and leaf gall nematode, wheat gall nematode, wheat seed gall nematode, wheat seed-gall nematode, wheat seed and leaf gall nematode ʀᴜs пшеничная нематода] – тулӑ шӗвӗрӗлченӗ tulă şĕvĕrĕlçenĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Ditylenchus dipsaci [ᴛᴜʀ soğan sap nemetodu ᴇɴɢ stem nematode, stem and bulb eelworm, onion bloat ʀᴜs луковая стеблевая нематода, луковая нематода] – сухан шӗвӗрӗлченӗ suxan şĕvĕrĕlçenĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 [луковая нематода — rhizoglyphus echinopus] Degtyaryov 2017) İgnatyev & Pavlov 1993 kaynağı aşağıda verdiğim ekran alıntısındaki kaynağa (Sokolova & Antyuxova 2020:42)41 "benzer başka bir kaynakta" peşpeşe gelen soğan akarının (луковый корневой клещ – Rhizoglyphus echinopus) bilimcesini soğan nematoduna (стеблевая луковая нематода – Ditylenchus dipsaci) yapıştırmış. Baskı hataları içinde sözlükçülükte daha çok çok görülen ve benim göz kayıntısı dediğim türde bir örnektir: сухан шӗвӗрӗлченӗ луковая нематода — rhizoglyphus echinopus < сухан сӗвӗсӗ луковичный клещ — rhizoglyphus echinopus. Chromadorea Strongylida [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs стронгилиды] – строигилид strongilid < Russian "стронгилид" (İgnatyev & Pavlov 1993) Sokolova & Antyuxova 2020:42 – Защита садовых культур: Учебное пособие / Сост.: Л.Н. Соколова, О.В. Антюхова. – Тирасполь, 2020. – 136 с 41 249 250 Enterobius vermicularis (Oxyuris vermicularis) [ᴛᴜʀ kılkurdu ᴇɴɢ pinworm, threadworm, seatworm ʀᴜs острица] – вӗт шӗвӗрӗлчен vĕt şĕvĕrĕlçen (Degtyaryov 2017) вӗтӗ шӗвӗрӗлчен vĕtĕ şĕvĕrĕlçen (İgnatyev & Pavlov 1993) Dictyocaulus viviparus [ᴛᴜʀ iplicik, akciğer kılkurdu ᴇɴɢ bovine lungworm, cattle lungworm ʀᴜs диктикаула] – ӳпке шӗвӗрӗлченӗ üpke şĕvĕrĕlçenĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Dioctophyme renale [ᴛᴜʀ böbrek kurdu ᴇɴɢ giant kidney worm ʀᴜs свайник-великан] – свайник svaynik < Russian сва́йник (İgnatyev & Pavlov 1993) Ascaris [ᴛᴜʀ askarit ᴇɴɢ small intestinal roundworms ʀᴜs аскарида] – аскарида askarida sɢ аскаридан askaridan ɢᴇɴ аскариди laşa askaridi ᴛᴍʟ аскаридасем askaridasem ᴘʟ < Russian аскари́да (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Ascaris lumbricoides [ᴛᴜʀ bağırsak solucanı ᴇɴɢ large roundworm ʀᴜs человеческая аскарида] – этем аскариди etem askaridi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Parascaris equorum [ᴛᴜʀ at bağırsak solucanı ᴇɴɢ horse ascarid ʀᴜs лошадиная аскарида] – лаша аскариди laşa askaridi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Platyhelminthes Platyhelminthes [ᴛᴜʀ yassı solucanlar ᴇɴɢ flatworms ʀᴜs плоские черви, тип плоских червей] – лаптак хуртсен типӗ xurtsen laptak xurtsen tipĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Turbellaria Turbellaria [ᴛᴜʀ silli solucanlar ᴇɴɢ turbellarians ʀᴜs Ø] – Trematoda Trematoda [ᴛᴜʀ karaciğer kelebekleri ᴇɴɢ flukes ʀᴜs трематоды, сосальщики, двуустки] – Fasciola hepatica [ᴛᴜʀ karaciğer kelebeği ᴇɴɢ common liver fluke, sheep liver fluke ʀᴜs печёночная двуустка, печёночный сосальщик, печёночная фасциола, обыкновенная фасциола] – лӗпӗ lĕpĕ sɢ лӗпӗн lĕpĕn ɢᴇɴ лӗппи lĕppi ᴛᴍʟ лӗпӗсем lĕpĕsem ᴘʟ < лӗпӗ lĕpĕ [ᴅɪᴀʟ] “ᴛᴜʀ kelebek ᴇɴɢ butterfly ʀᴜs бабочка” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ kelebekli ᴇɴɢ with fluke ʀᴜs зараженная особыми паразитами – лӗпӗллӗ lĕpĕllĕ (лӗпӗллӗ сурӑх) Opisthorchis felineus [ᴛᴜʀ kedi karaciğer kelebeği ᴇɴɢ cat liver fluke ʀᴜs кошачья двуустка, описторх] – описторх opistorx < Russian описторх (İgnatyev & Pavlov 1993) Schistosoma [ᴛᴜʀ kankelebeği ᴇɴɢ blood fluke ʀᴜs шистосома] – шистосома şistosoma < Russian шистосо́ма (İgnatyev & Pavlov 1993 [schistosoma japonicum]) Monogenea Monogenea [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ monogeneans ʀᴜs моногенеи, моногенетические сосальщики] – Cestoda Cestoda [ᴛᴜʀ şeritler, tenyalar ᴇɴɢ tapeworms ʀᴜs ленточные черви, лентецы, цестоды] – Ligula intestinalis [ᴛᴜʀ kayış kurdu ᴇɴɢ ribbon tapeworm ʀᴜs обыкновенный ремнец, обыкновенная лигула, лигула] – лигула ligula < Russian лигула (İgnatyev & Pavlov 1993) 250 251 Diphyllobothrium latum [ᴛᴜʀ balık şeridi ᴇɴɢ broad tapeworm, fish tapeworm, broad fish tapeworm ʀᴜs широкий лентец] – лаптак шӗвӗрӗлчен laptak şĕvĕrĕlçen (Degtyaryov 2017) хӑю еверлӗ сарлака шӗвӗрӗлчен xăyu everlĕ sarlaka şĕvĕrĕlçen (İgnatyev & Pavlov 1993) Moniezia expansa [ᴛᴜʀ koyun şeridi ᴇɴɢ sheep tapeworm, double-pored ruminant tapeworm ʀᴜs мониезия] – мониези moniezi < Russian мониезия (İgnatyev & Pavlov 1993) Taenia [ᴛᴜʀ şerit, tenya ᴇɴɢ tapeworm ʀᴜs солитёр] – солитёр solityor < Russian солитёр (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Taenia saginata (Taeniarhynchus saginatus) [ᴛᴜʀ şerit, tenya ᴇɴɢ beef tapeworm ʀᴜs бычий цепень, бычий солитёр, невооружённый цепень, невооружённый солитёр] – ӗне выльӑх солитyрӗ ĕne vıl'ăx solityrĕ (Degtyaryov 2017) вӑкӑр солитёрӗ văkăr solityorĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Taenia solium [ᴛᴜʀ domuz şeridi, domuz tenyası ᴇɴɢ pork tapeworm ʀᴜs свиной цепень, свиной солитёр, вооружённый цепень] – сысна солитёрӗ sısna solityorĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Taenia multiceps (Multiceps multiceps) [ᴛᴜʀ delibaş şeridi ᴇɴɢ coenurus tapeworm ʀᴜs овечий мозговик] – сурӑх пуҫпӑранӗ surăx puśpăranĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ delibaş (dönmeç) kurdu ᴇɴɢ coenurus (larval stage) ʀᴜs личинка ценуроза – ᴛᴜʀ delibaş kurtlu ᴇɴɢ with coenurus ʀᴜs заражённый личинками ценуроза – Echinococcus granulosus & Echinococcus multilocularis (Alveococcus multilocularis) etc. spp. [ᴛᴜʀ ekinokok ᴇɴɢ echinococcus ʀᴜs эхинококк, альвеококк] – Annelida Annelida [ᴛᴜʀ halkalı solucanlar ᴇɴɢ annelids, ringed worms, segmented worms ʀᴜs кольчатые черви, тип кольчатых червӗй, кольчецы, аннелиды] – ункӑллӑ хуртсен типӗ unkăllă xurtsen tipĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Polychaeta Polychaeta [ᴛᴜʀ çokkıllı solucanlar ᴇɴɢ bristle worms, polychaetes ʀᴜs многощетинковые черви, класс многощетинковых, полихеты] – нумай шӑртлисен класӗ numay şărtlisen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Palpata Ø Aciculata Palola viridis [ᴛᴜʀ palolo kurdu ᴇɴɢ palolo worm ʀᴜs палоло] – палоло palolo < Russian пало́ло (İgnatyev & Pavlov 1993) Aphroditidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs афродитовые] – афродитида afroditida < Russian афродитида (İgnatyev & Pavlov 1993) Aphrodita aculeata [ᴛᴜʀ denizsıçanı ᴇɴɢ sea mouse ʀᴜs морская мышь] – тинӗс шӑшийӗ tinĕs şăşiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Stylaria lacustris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs стилярия ] – стиляри stilari < Russian стилярия (İgnatyev & Pavlov 1993) 251 252 Alitta virens (Nereis virens) [ᴛᴜʀ kum kurdu, midye kurdu ᴇɴɢ sandworm, king ragworm ʀᴜs зелёный нереис] – нереис nereis < Russian нереис (İgnatyev & Pavlov 1993) Hediste diversicolor [ᴛᴜʀ kırmızı kurt, marul kurdu ᴇɴɢ ragworm ʀᴜs Ø] – Diopatra neapolitana [ᴛᴜʀ boru kurdu ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Phyllodocidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs филлодоциды] – филлодоцида fillodatsida < Russian филлодоцида (İgnatyev & Pavlov 1993) Sedentaria Serpula [ᴛᴜʀ yelpazekurdu ᴇɴɢ calcareous tubeworm, serpulid tubeworm, fanworm, plume worm ʀᴜs серпула] – серпула serpula < Russian серпула (İgnatyev & Pavlov 1993) Sabellaria [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сабеллария] – сабеллари sabellari < Russian сабеллария (İgnatyev & Pavlov 1993) Spionidae spp. [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ spionid ʀᴜs спионида] – спионида spionida < Russian спионида (İgnatyev & Pavlov 1993) Amphitrite [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs амфитрита] – амфитрита amfitrita < Russian амфитри́та (İgnatyev & Pavlov 1993) Arenicolidae spp. [ᴛᴜʀ kumkurdu ᴇɴɢ lugworm ʀᴜs пескожил] – пескожил peskojil < Russian пескожи́л (İgnatyev & Pavlov 1993 []) Echiura Bonellia viridis [ᴛᴜʀ yeşil bonelya ᴇɴɢ green spoonworm ʀᴜs зелёная бонеллия] – Oligochaeta Oligochaeta [ᴛᴜʀ azkıllı solucanlar ᴇɴɢ oligochaetes ʀᴜs малощетинковые черви, класс малощетинковых, олигохеты] – сахал шӑртлисен класӗ saxal şărtlisen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Tubifex tubifex [ᴛᴜʀ çamur kurdu, lağım kurdu, kanalizasyon solucanı ᴇɴɢ sludge worm, sewage worm ʀᴜs обыкновенный трубочник, трубочник] – трубочник truboçnik < Russian тру́бочник (İgnatyev & Pavlov 1993) Lumbricina spp. [ᴛᴜʀ solucan, toprak solucanı ᴇɴɢ earthworm, rainworm ʀᴜs земляной червь, дождевой червь] – Lumbricus terrestris [ᴛᴜʀ toprak solucanı ᴇɴɢ common earthworm ʀᴜs обыкновенный дождевой червь, дождевой червь, дождевой червяк] – ӑман ăman sɢ ӑманӑн ămanăn ɢᴇɴ ӑманӗ ămanĕ ᴛᴍʟ ӑмансем ămansem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ман man () манӑ mană () минӑ-манӑ mınă-mană () менкӗ menkĕ () йӗпе-ман yĕpe-man () йӗлӗ yĕlĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) хӗрлӗ йӗлӗ xĕrlĕ yĕlĕ () ҫӗрӗлҫен śĕrĕlśen () ҫӗрлҫен śĕrlśen () Hirudinea Hirudinea [ᴛᴜʀ sülükler ᴇɴɢ leeches ʀᴜs пиявки, класс пиявок] – сӗлӗхсен класӗ sĕlĕxsen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ᴛᴜʀ sülük ᴇɴɢ leech ʀᴜs пиявка – сӗлӗх sĕlĕx sɢ сӗлӗхӗн sĕlĕxĕn ɢᴇɴ сӗлӗхӗ sĕlĕxĕ ᴛᴍʟ сӗлӗхсем sĕlĕxsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) сӗлӗк sĕlĕk () сӗлек sĕlek () сӗлӗп sĕlĕp () сӗлкӗ sĕlkĕ () ҫыпҫанкӑ śıpśankă (İgnatyev & Pavlov 1993) 252 253 ҫыпсӗлӗх śıpsĕlĕx (Wikipedia) ҫип ҫӗлен śip śĕlen [ᴅɪᴀʟ] () юн-ӗмекен yun-sĕmeken “ᴛᴜʀ kan emeğen” () юн ҫиекенни yun śiyekenni () пыяйккӑ pıyakkă () хора пыяйккӑ xora pıyakkă () ᴛᴜʀ sülüklü ᴇɴɢ with leech ʀᴜs кровожадно, как пиявка – сӗлӗхле sĕlĕxle () Arhynchobdellida Hirudo medicinalis [ᴛᴜʀ hacamat sülüğü ᴇɴɢ medicinal leech ʀᴜs медицинская пиявка] – медицина сӗлӗхӗ meditsina sĕlĕxĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Limnatis nilotica [ᴛᴜʀ at sülüğü ᴇɴɢ Ø ʀᴜs конская пиявка, египетская пиявка, нильская пиявка] – ут сӗлӗхӗ ut sĕlĕxĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Haemopis sanguisuga [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ horse-leech ʀᴜs большая ложноконская пиявка, ложноконская пиявка] – суя ут сӗлӗхӗ suya ut sĕlĕxĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Rhynchobdellida Theromyzon maculosum (Protoclepsis maculosa) [ᴛᴜʀ benekli kuş sülüğü ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пятнистая птичья пиявка, птичья пиявка] – кайӑк сӗлӗхӗ kayăk sĕlĕxĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Placobdella costata (Haementeria costata) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs черепашья пиявка] – тимӗр шапа сӗлӗхӗ timĕr şapa sĕlĕxĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Glossiphonia complanata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs шестиглазая клепсина уплощённая, улитковая клепсина, улитковая пиявка] – шуй сӗлӗхӗ şuy sĕlĕxĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Limnotrachelobdella sinensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs рыбья пиявка] – пулӑ сӗлӗхӗ pulă sĕlĕxĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Mollusca Mollusca [ᴛᴜʀ yumuşakçalar ᴇɴɢ molluscs, mollusks ʀᴜs моллюски, тип моллюск, мягкотелые, тип мягкотелых] – ҫемҫе ӳтлисен типӗ śemśe ütlisen tipĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) моллюсксен типӗ mollyusksen tipĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ᴛᴜʀ yumuşakça ᴇɴɢ mollusc ʀᴜs моллюск – моллюск mollyusk < Russian моллю́ск (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) ᴛᴜʀ denizkabuğu ᴇɴɢ seashell ʀᴜs моллюсковая раковина, раковина моллюска, раковина, ракушка – моллюск хуранӗ mollyusk xuranĕ () шапа хуранӗ şapa xuranĕ () шапа кулек şapa kulek () шапа кулекӗ şapa kulekĕ () шапа кӳлек şapa külek () шапа кӳлекки şapa külekki () Bivalvia Bivalvia [ᴛᴜʀ ikiçenetliler ᴇɴɢ bivalves ʀᴜs двустворчатые моллюски, класс двухстворчатых, пластинчатожаберные] – йӗкӗр хурансем yĕkĕr xuransem () йӗкӗр хурансен класӗ yĕkĕr xuransen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) икхупӑнчӑклӑ моллюскӑсем ikxupănçăklă mollyuskăsem (Wikipedia) икхупӑнчӑклисем ikxupănçăklisem (Wikipedia) Protobranchia Unio pictorum [ᴛᴜʀ boyalı tatlısu midyesi ᴇɴɢ painter's mussel ʀᴜs обыкновенная перловица, перловица] – шӑллӑ йӗкӗр хуран şăllă yĕkĕr xuran (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Pteriomorphia Mytilus [ᴛᴜʀ midye ᴇɴɢ mussel ʀᴜs мидия] – миди midi < Russian ми́дия (İgnatyev & Pavlov 1993) 253 254 Ostrea [ᴛᴜʀ istiridye ᴇɴɢ oyster ʀᴜs устрица] – устрица ustritsa < Russian у́стрица (İgnatyev & Pavlov 1993 [ostrea edulis]) Palaeoheterodonta Anodonta cygnea [ᴛᴜʀ kuğu midyesi ᴇɴɢ swan mussel ʀᴜs обыкновенная беззубка, лебединая беззубка, беззубка] – шӑлсӑр йӗкӗр хуран şălsăr yĕkĕr xuran (Degtyaryov 2017) Margaritifera margaritifera [ᴛᴜʀ tatlısu inci midyesi ᴇɴɢ freshwater pearl mussel ʀᴜs обыкновенная жемчужница, жемчужница, европейская жемчужница, европейская речная жемчужница] – ахахлӑ рак хуранӗ axaxlă rak xuranĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Heterodonta Solen [ᴛᴜʀ denizçakısı ᴇɴɢ razor shell ʀᴜs черенок] – сапан sapan (Wikipedia) Solen strictus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Gould's razor shell ʀᴜs узкий черенок] – ҫинҫе сапан śinśe sapan (Wikipedia) Solen krusensterni [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs черенок Крузенштерна] – Крузенштерн сапанĕ Kruzenştern sapanĕ (Wikipedia) Solen corneus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs роговой черенок] – мӑйракаллӑ сапан măyrakallă sapan (Wikipedia) Pectinidae spp. [ᴛᴜʀ tarak, deniztarağı ᴇɴɢ Ø ʀᴜs морской гребешок] – тинӗс туршки tinĕs turşki (Degtyaryov 2017) туралла йӗкӗр хуран turalla yĕkĕr xuran (İgnatyev & Pavlov 1993 [гребешок — patinopecten]) Glossus humanus (Cardium humanum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ oxheart clam ʀᴜs морское сердце] – тинӗс чӗри tinĕs çĕri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Pisidium [ᴛᴜʀ bezelye midyesi ᴇɴɢ pill clam, pea clam ʀᴜs горошинка] – пӑрҫа пӗрчи părśa pĕrçi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Sphaerium [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ fingernail clam ʀᴜs шаровка] – чӑмӑркка йӗкӗр хуран çămărkka yĕkĕr xuran (İgnatyev & Pavlov 1993 [sphaerium rivicola] Degtyaryov 2017) Dreissena polymorpha [ᴛᴜʀ zebra midyesi ᴇɴɢ zebra mussel ʀᴜs речная дрейссена] – дрейссена dreyssena < Russian дрейссе́на (İgnatyev & Pavlov 1993) Gastropoda Gastropoda [ᴛᴜʀ karındanbacaklılar, sümüklüböcekler ᴇɴɢ gastropods, snails and slugs ʀᴜs брюхоногие, класс брюхоногих, класс улиток] – шуйсен класӗ şuysen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) хырӑм ураллисем xırăm urallisem (Wikipedia) хырӑм ураллисен класӗ xırăm urallisen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Limax etc. spp. [ᴛᴜʀ sümüklüböcek ᴇɴɢ slug, land slug ʀᴜs слизень, слизняк] – йӗмпӗлчӗк yĕmpĕlçĕk sɢ йӗмпӗлчӗкӗн yĕmpĕlçĕkĕn ɢᴇɴ йӗмпӗлчӗкӗ yĕmpĕlçĕkĕ ᴛᴍʟ йӗмпӗлчӗксем yĕmpĕlçĕksem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 [слизень — deroceras] Degtyaryov 2017 Wikipedia) йӗпе-кӑпшанкӑ yĕpe-kăpşankă () Helix etc. spp. [ᴛᴜʀ salyangoz ᴇɴɢ snail ʀᴜs улитка] – шуй şuy sɢ шуйӑн şuyăn ɢᴇɴ шуйӗ şuyĕ ᴛᴍʟ шуйсем şuysem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) шуйттан мӑйраки şuyttan măyraki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) шуйтан хоран şuyttan xoran () калимен мăйраки kalimen măyraki () ᴛᴜʀ salyangoz kabuğu ᴇɴɢ shell (exoskeleton of snails) ʀᴜs раковина (улитки и т. п.) – шуй хуранӗ şuy xuranĕ () сӗпек хуранӗ sĕpek xuranĕ () сӗлӗх хуранӗ sĕlĕx xuranĕ [ᴅɪᴀʟ] () 254 255 ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs спиральная раковина – карак хуранӗ karak xuranĕ () кусну kusnu () Cypraeidae spp. [ᴛᴜʀ yılanbaşı (at takımlarına süs olarak takılan denizkabuğu) ᴇɴɢ cowries ʀᴜs каури, фарфоровые улитки] – хурт куҫҫи xurt kuśśi () хурт пуҫҫи xurt puśśi () Prosobranchia Viviparus viviparus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ river snail ʀᴜs живородящая лужанка, живородка обыкновенная, живородка, речная живородка] – чӗррӗн ҫуратакан шуй çĕrrĕn śuratakan şuy (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Viviparus contectus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Lister's river snail ʀᴜs болотная лужанка, лужанка] – улӑх шуйӗ ulăx şuyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Bithynia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs битиния] – битини bitini < Russian бити́ния (İgnatyev & Pavlov 1993) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs аквариумная живородка] – тасатуҫӑ шуй tasatuśă şuy (Degtyaryov 2017) Valvatoidea Valvata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs вальвата] – вальвата val'vata < Russian вальвата (İgnatyev & Pavlov 1993) Opisthobranchia Aplysia [ᴛᴜʀ deniztavşanı ᴇɴɢ sea hare ʀᴜs морской заяц] – Pulmonata Hygrophila Galba truncatula (Lymnaea truncatula) [ᴛᴜʀ bataklık salyangozu ᴇɴɢ marsh pond snail, dwarf pond snail ʀᴜs малый прудовик] – пӗчӗк пӗве шуйӗ pĕçĕk pĕve şuyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Lymnaea stagnalis [ᴛᴜʀ göl salyangozu ᴇɴɢ great pond snail ʀᴜs обыкновенный прудовик, большой прудовик, прудовик] – пӗве шуйӗ pĕve şuyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Planorbarius corneus [ᴛᴜʀ koçboynuzu ᴇɴɢ great ramshorn ʀᴜs роговая катушка, катушка] – [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs катушка] – купчашка kupçaşka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Stylommatophora Stylommatophora [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs стебельчатоглазые, щупальцеглазые] – кӗпҫе куçлисем kĕpśe kuślisem (Wikipedia) Succinea putris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ amber snail ʀᴜs обыкновенная янтарка, янтарка] – янтарка yantarka < Russian янта́рка (İgnatyev & Pavlov 1993) Helix pomatia [ᴛᴜʀ bağ salyangozu ᴇɴɢ Roman snail, Burgundy snail, edible snail, escargot ʀᴜs виноградная улитка] – иҫӗм ҫырли шуйӗ iśĕm śırli şuyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Cephalopoda Cephalopoda [ᴛᴜʀ kafadanbacaklılar ᴇɴɢ cephalopods ʀᴜs головоногие, класс головоногих] – пуҫ ураллисен класӗ puś urallisen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Nautiloidea Nautilus pompilius [ᴛᴜʀ notilus ᴇɴɢ nautilus ʀᴜs наутилус, обыкновенный кораблик] – наутилус nautilus (İgnatyev & Pavlov 1993) 255 256 Ammonoidea Ammonoidea spp. [ᴛᴜʀ ammonit ᴇɴɢ ammonite ʀᴜs аммонит] – аммонит ammonit (İgnatyev & Pavlov 1993) Belemnoidea ᴛᴜʀ belemnit kabuğu ᴇɴɢ belemnite cone ʀᴜs чертов палец (раковина ископаемого моллюска белемнита) – качӑ-мӑчӑ kaçă-măçă () Octopodiformes Octopoda [ᴛᴜʀ ahtapotlar ᴇɴɢ octopuses ʀᴜs осьминоги, спрутовые] – осьминогсем os'minogsem (Wikipedia) спрут йышшисем sprut yışşisem (Wikipedia) Argonauta argo [ᴛᴜʀ argonot ᴇɴɢ greater argonaut ʀᴜs аргонавт, кораблик, обыкновенный ботик] – аргонавт argonavt (İgnatyev & Pavlov 1993) Octopodidae etc. spp. [ᴛᴜʀ ahtapot ᴇɴɢ octopus ʀᴜs осьминог] – сакӑр ура sakăr ura (Degtyaryov 2017) сакӑрура sakărura (İgnatyev & Pavlov 1993) Decapodiformes Loliginidae etc. spp. [ᴛᴜʀ kalamar ᴇɴɢ squid ʀᴜs кальмар] – кальмар kal'mar < Russian кальма́р (İgnatyev & Pavlov 1993) Sepiidae etc. spp. [ᴛᴜʀ mürekkepbalığı, sepya ᴇɴɢ cuttlefish ʀᴜs каракатица] – каракатица karakatitsa < Russian карака́тица (İgnatyev & Pavlov 1993) Rossia palpebrosa (Rossia glaucopis) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ warty bobtail squid ʀᴜs россия] – росси rossi < Russian россия (İgnatyev & Pavlov 1993) Echinodermata Echinodermata [ᴛᴜʀ derisidikenliler ᴇɴɢ echinoderms ʀᴜs иглокожие, тип иглокожих] – йӗп тирлисем yĕp tirlisem () йӗплӗ тирлисем yĕplĕ tirlisem () йӗп тирлисен типӗ yĕp tirlisen tipĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Crinoidea Crinoidea spp. [ᴛᴜʀ denizlalesi ᴇɴɢ crinoid, sea lily ʀᴜs морская лилия ] – тинӗс лилийӗ tinĕs liliyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Holothuroidea Holothuroidea spp. [ᴛᴜʀ denizhıyarı ᴇɴɢ sea cucumber ʀᴜs голотурия, морской огурец, морская кубышка] – голотури goloturi < Russian голоту́рия (İgnatyev & Pavlov 1993) Echinoidea Echinoidea spp. [ᴛᴜʀ denizkestanesi ᴇɴɢ sea urchin ʀᴜs морской ёж] – тинӗс чӗрӗпӗ tinĕs çĕrĕpĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Ophiuroidea Ophiuroidea spp. [ᴛᴜʀ yılanyıldızı ᴇɴɢ brittle star, serpent star ʀᴜs офиура, змеехвостка, змеехвост] – офиура ofiura (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Asteroidea 256 257 Asteroidea spp. [ᴛᴜʀ denizyıldızı ᴇɴɢ starfish, sea star ʀᴜs морская звёзда] – тинӗс ҫӑлтӑрӗ tinĕs śăltărĕ () Arthropoda Arthropoda [ᴛᴜʀ eklembacaklılar ᴇɴɢ arthropods ʀᴜs членистоногие, тип членистоногих] – пай ураллисен типӗ pay urallisen tipĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Arachnida Arachnida [ᴛᴜʀ örümceğimsiler ᴇɴɢ arachnids ʀᴜs паукообразные, арахниды, класс паукообразных] – эрешмен евӗрлисем ereşmen yevĕrlisem (Wikipedia) эрешмен евӗрлисен класӗ ereşmen yevĕrlisen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) эрешмен йышшисем ereşmen yışşisem (Wikipedia) Scorpiones Scorpiones [ᴛᴜʀ akrepler ᴇɴɢ scorpions ʀᴜs скорпионы, отряд скорпионов] – скорпионсем skorpionsem (Wikipedia) скорпионсен отрячӗ skorpionsen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ᴛᴜʀ akrep ᴇɴɢ scorpion ʀᴜs скорпион – скорпион skorpion sɢ скорпионӑн skorpionăn ɢᴇɴ скорпионӗ skorpionĕ ᴛᴍʟ скорпионсем skorpionsem ᴘʟ < Russian скорпио́н (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) ᴛᴜʀ akrep iğnesi ᴇɴɢ scorpion's stinger ʀᴜs скорпионье жало – скорпион сӑнни skorpion sănni < сӑнӑ sănă sɢ сӑнӑн sănăn ɢᴇɴ сӑнни sănni ᴛᴍʟ сӑнӑсем sănăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ süngü mızrak, kargı, cirit; iğne ᴇɴɢ spear, lance, javelin; stinger ʀᴜs копьё, пика; жало” () Euscorpius italicus [ᴛᴜʀ İtalyan akrebi, İstanbul akrebi ᴇɴɢ Italic scorpion ʀᴜs итальянский скорпион] – Итали скорпионӗ İtali skorpionĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Euscorpius tauricus [ᴛᴜʀ Kırım akrebi, Bursa akrebi42 ᴇɴɢ Ø ʀᴜs крымский скорпион] – Крым скорпионӗ Krım skorpionĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Pandinus imperator [ᴛᴜʀ imparator akrebi ᴇɴɢ emperor scorpion ʀᴜs императорский скорпион] – император скорпионӗ imperator skorpionĕ (Wikipedia) Solifugae Solifugae [ᴛᴜʀ böğler43 ᴇɴɢ camel spiders, wind scorpions, sun spiders, solifuges ʀᴜs сольпуги, отряд сольпуг, фаланги, бихорки] – ҫӑмлӑ эрешменсен отрячӗ śămlă ereşmensen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Galeodes araneoides [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs обыкновенная сольпуга, обыкновенная фаланга, обыкновенный галеод, южнорусская сольпуга] – ҫӑмлӑ эрешмен śămlă ereşmen (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Özgün Sipahioğlu, İstanbul'un akrepleri. Türkiye Yaban Hayatı, sayı:2, Ocak 2021: Euscorpius aladaglarensis (Aladağlar akrebi), Euscorpius alanyensis (Alanya akrebi), Euscorpius arikani (Arıkan akrebi), Euscorpius avcii (Avcı akrebi), Euscorpius ciliciensis (Kilikya akrebi), Euscorpius eskisehirensis (Eskişehir akrebi), Euscorpius gocmeni (Göçmen akrebi), Euscorpius hakani (Hakan akrebi), Euscorpius honazicus (Honaz akrebi), Euscorpius idaeus (Kazdağı akrebi), Euscorpius italicus (İtalyan akrebi), Euscorpius koci (Koç akrebi), Euscorpius lycius (Likya akrebi), Euscorpius sultanensis (Sultan akrebi), Euscorpius tauricus (Bursa akrebi), Alpiscorpius mingrelicus (Doğu Karadeniz akrebi), Alpiscorpius phrygius (Frig akrebi), Alpiscorpius uludagensis (Uludağ akrebi). 43 Yazı dili ile halk dilindeki anlamı farklıdır: bkz. Ümüt Çınar (2014), Türkiye örümceklerinin yabancı dillerdeki adları (The common names for the fpiders of Turkey). Kmoksy.com. Keçiören, Ankara. 42 257 258 Galeodes fumigatus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs дымчатая солпульга, дымчатая фаланга] – хура ҫӑмлӑ эрешмен xura śămlă ereşmen (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Opiliones Opiliones [ᴛᴜʀ ayakçaklar ᴇɴɢ harvestmen, harvesters, daddy longlegs ʀᴜs сенокосцы, отряд сенокосцев, косиножки] – вӑрӑм туналлӑ эрешменсен отрячӗ vărăm tunallă ereşmensen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Opiliones spp. [ᴛᴜʀ ayakçak44 ᴇɴɢ harvestmen, harvester, daddy longlegs ʀᴜs сенокосец, косиножка] – вӑрӑм туналлӑ эрешмен vărăm tunallă ereşmen (İgnatyev & Pavlov 1993 [сенокосец — pholcus falangioides] Degtyaryov 2017) § Bilimcesini Araneae takımından gerçek örümceklerden Pholcus phalangioides [ᴛᴜʀ çöpbacak ᴇɴɢ daddy long-legs spider, long-bodied cellar spider, skull spider ʀᴜs фаланговидный фолькус, паук-сенокосец, паук-долгоножка, длинноногий паук45] türü olarak gösterse de, örümceğimsilerin ayrıldığı ana gruplar arasında Rusça ve Çuvaşça adı Opiliones takımından örümceğimsilere veriyor. Yani, İgnatyev & Pavlov 1993 kaynağı adları Rusçada benzer olan Opiliones (сенокосец) ile Pholcidae (паук-сенокосец) gruplarını karıştırıp hibritleştirmiş. Acari Acari [ᴛᴜʀ keneler ᴇɴɢ mites ʀᴜs клещи, отряд клещей] – сӑвӑссен отрячӗ săvăssen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Acariformes Trombidiformes Eriophyes [ᴛᴜʀ mazı kenesi ᴇɴɢ blister mite ʀᴜs галлообразующий клещ] – шӗпӗн сӑвӑсӗ şĕpĕn săvăsĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Demodex folliculorum [ᴛᴜʀ gül uyuzu ᴇɴɢ Ø ʀᴜs угревая железница, волосяной клещ] – ҫӑм сӑвӑсӗ śăm săvăsĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Hydrachnidia (Hydrachnellae) spp. [ᴛᴜʀ su kenesi ᴇɴɢ water mite ʀᴜs водяной клещ] – шыв сӑвӑсӗ şıv săvăsĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Trombidium holosericeum [ᴛᴜʀ al sakırga ᴇɴɢ red velvet mite, true velvet mite, rain bug ʀᴜs краснотелка шелковистая, бархатный почвенный клещ, почвенный клещ] – тӑпра сӑвӑсӗ tăpra săvăsĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Sarcoptiformes Histiogaster bacchus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs винный клещ] – эрех сӑвӑсӗ erex săvăsĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Rhizoglyphus echinopus [ᴛᴜʀ soğan kenesi ᴇɴɢ bulb mite ʀᴜs луковичный клещ] – сухан сӑвӑсӗ suxan săvăsĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Tyrophagus casei [ᴛᴜʀ peynir kenesi ᴇɴɢ cheese mite ʀᴜs сырный клещ] – сыр сӑвӑсӗ sır săvăsĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Nomen novum (25.01.2022): ayakçak (Ü.Ç) < DS 1963:401 ayakçak “ᴛᴜʀ cambaz ayaklığı (çocukların ve cambazların boylarını yükseltmek için ayaklarına takıp gezdikleri sırık) ᴇɴɢ stilt ʀᴜs ходули”. 45 Ümüt Çınar (2011), Rusça örümcek adları (Russian spider names / Русские названия пауков). Kmoksy.com Keçiören, Ankara. 44 258 259 Acarus siro [ᴛᴜʀ un kenesi ᴇɴɢ flour mite ʀᴜs мучной клещ] – ҫӑнӑх сӑвӑсӗ śănăx săvăsĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Sarcoptes scabiei [ᴛᴜʀ uyuzböceği ᴇɴɢ itch mite ʀᴜs чесоточный клещ] – кӗҫӗ сӑвӑсӗ kĕśĕ săvăsĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) кӑрчанкӑ пыйти kărçankă pıyti (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Parasitiformes Parasitiformes spp. [ᴛᴜʀ kene, sakırga ᴇɴɢ ticks ʀᴜs клещ] – сӑвӑс săvăs sɢ сӑвӑсӑн săvăsăn ɢᴇɴ сӑвӑсӗ săvăsĕ ᴛᴍʟ сӑвӑссем săvăssem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) сӑс săs () сус sus () сусӑ susă () сӳс süs () пӑти păti () талппан talppan () талпан talpan () ᴛᴜʀ kenelenmek, keneyle kaplanmak; kenelerini temizlemek ᴇɴɢ ʀᴜs покрываться клещами; очищать кого--что-л. от клещей (хойну саргылаар очищать овцу от клещей) – ᴛᴜʀ kenelenmek, keneyle kaplanmak ᴇɴɢ ʀᴜs покрываться клещами; появляться — о клещах – ᴛᴜʀ kene nimfi ᴇɴɢ tick nymph ʀᴜs клещ-нимфа – Mesostigmata Poecilochirus necrophori [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs трупный клещ] – виле сӑвӑсӗ vile săvăsĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Varroa [ᴛᴜʀ arı kenesi ᴇɴɢ Ø ʀᴜs варроа] – варроа varroa < Russian варроа (İgnatyev & Pavlov 1993) Dermanyssus hirundinis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs птичий клещ] – кайӑк сӑвӑсӗ kayăk săvăsĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Ixodida Ixodes ricinus [ᴛᴜʀ sakırga, kene, köpek kenesi ᴇɴɢ castor bean tick, sheep tick ʀᴜs собачий клещ, иксодовый клещ] – иксода сӑвӑсӗ iksoda săvăsĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Ixodes persulcatus [ᴛᴜʀ tayga sakırgası, tayga kenesi ᴇɴɢ taiga tick ʀᴜs таёжный клещ] – тайга сӑвӑсӗ tayga săvăsĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Araneae Araneae [ᴛᴜʀ örümcekler ᴇɴɢ spiders ʀᴜs пауки, отряд пауковых] – эрешменсем ereşmensem (Wikipedia) эрешменсен отрячӗ ereşmensen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Araneae spp. [ᴛᴜʀ örümcek ᴇɴɢ spider46 ʀᴜs паук] – ӗрешмен ĕreşmen sɢ ӗрешменӗн ĕreşmenĕn ɢᴇɴ ӗрешменӗ ĕreşmenĕ ᴛᴍʟ ӗрешменсем ĕreşmensem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) ерешмен yereşmen () решмен reşmen () карашман karaşman () ᴛᴜʀ örümcek ağı ᴇɴɢ spiderweb ʀᴜs паутина, паутинка – эрешмен карти ereşmen karti “ᴛᴜʀ örümcek çiti ᴇɴɢ fence of spider ʀᴜs изгородь паука” < карта karta sɢ картан kartan ɢᴇɴ карти karti ᴛᴍʟ картасем kartasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ çit ᴇɴɢ fence (barrier) ʀᴜs изгородь (из жердей, прутьев), загородка, прясло, ограда” (Wikipedia) карашман кари karaşman kari () ᴛᴜʀ örümcek ipi ᴇɴɢ spider thread ʀᴜs нить паутины – 46 Ümüt Çınar (2011), İngilizce örümcek adları (English spider names). Kmoksy.com. Keçiören, Ankara 259 260 ᴛᴜʀ yumurta kozası ᴇɴɢ egg sac ʀᴜs паучий кокон – эрешмен ҫӑмарти ereşmen śămarti “ᴛᴜʀ örümcek yumurtası ᴇɴɢ egg of spider ʀᴜs яйцо паука” () Mygalomorphae Avicularia [ᴛᴜʀ kuş örümceği ᴇɴɢ bird spider, bird-eating spider ʀᴜs паук-птицеяд] – кайӑк ҫиен эрешмен kayăk śien ereşmen (Degtyaryov 2017) кайӑкҫиен эрешмен kayăkśien ereşmen (İgnatyev & Pavlov 1993 [avicularia metallica]) Araneomorphae Pholcidae spp. [ᴛᴜʀ çöpbacak ᴇɴɢ daddy long-legs spider ʀᴜs паук-сенокосец, паук-долгоножка] – Lycosa singoriensis [ᴛᴜʀ kurt örümceği ᴇɴɢ wolf spider ʀᴜs южнорусский тарантул, тарантул, мизгирь] – усал ерешмен usal ereşmen () кӑнтӑр вырӑс тарантулӗ kăntăr vırăs tarantulĕ (Degtyaryov 2017) тарантул tarantul sɢ тарантулӑн tarantulăn ɢᴇɴ тарантулӗ tarantulĕ ᴛᴍʟ тарантулсем tarantulsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993) Oxyopidae [ᴛᴜʀ vaşakörümceğigiller ᴇɴɢ lynx spiders ʀᴜs пауки-рыси] – эрешмен-ҫӳлевӗҫсем ereşmen-sülevĕśsem (Wikipedia) Argyroneta aquatica [ᴛᴜʀ su örümceği ᴇɴɢ diving bell spider, water spider ʀᴜs паук-серебрянка, водяной паук] – шыв эрешменӗ şıv ereşmenĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Segestria florentina [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ green-fanged tube web spider, cellar spider ʀᴜs погребной паук] – нӳхреп эрешменӗ nüxrep ereşmenĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 [segestria senoculata] Degtyaryov 2017) Tegenaria domestica [ᴛᴜʀ ev örümceği ᴇɴɢ common house spider, European house spider, small house spider, domestic house spider, ubiquitous house spider, house spider, house funnel-web spider, barn funnel weaving spider, barn funnel weaver ʀᴜs домовой паук] – кил эрешменӗ kil ereşmenĕ (Degtyaryov 2017) кил-ҫурт эрешменӗ kil-surt ereşmenĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Latrodectus tredecimguttatus [ᴛᴜʀ karakurt ᴇɴɢ Mediterranean black widow, European black widow ʀᴜs каракурт] – каракурт karakurt < Russian караку́рт (İgnatyev & Pavlov 1993) Argiope [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs аргиопа] – аргиопа argiopa (Degtyaryov 2017) Argiope lobata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs дольчатая аргиопа] – картлӑ аргиопа kartlă argiopa (Degtyaryov 2017) Araneus diadematus [ᴛᴜʀ haçlı bahçe örümceği ᴇɴɢ European garden spider, diadem spider, orangie, cross spider, crowned orb weaver, pumpkin spider ʀᴜs обыкновенный крестовик, крестовик, пауккрестовик] – хӗреслӗ эрешмен xĕreslĕ ereşmen (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Myriapoda Myriapoda [ᴛᴜʀ çokayaklılar, kırkayaklar ᴇɴɢ myriapods ʀᴜs многоножки, подкласс многоножек] – нумай ураллисем numay urallisem () нумай ураллисен класс айӗ numay urallisen klass ayĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Myriapoda spp. [ᴛᴜʀ kırkayak ᴇɴɢ millipede ʀᴜs многоножка] – ҫӗрура śĕrura (зоол. 1. многоножка; 2. мокрица) Chilopoda Chilopoda [ᴛᴜʀ çıyanlar ᴇɴɢ centipedes ʀᴜs губоногие, хилоподы] – 260 261 Lithobius forficatus [ᴛᴜʀ taş çıyanı ᴇɴɢ brown centipede, stone centipede ʀᴜs обыкновенная костянка, костянка-камнелаз] – вӑтӑр ура vătăr ura “ᴛᴜʀ otuz ayak ᴇɴɢ thirty foot ʀᴜs тридцать футов” < вӑтӑр vătăr sɢ вӑтӑрӑн vătărăn ɢᴇɴ вӑтӑрӗĕ vătăr ᴛᴍʟ вӑтӑрсем vătărsam ᴘʟ “ᴛᴜʀ otuz ᴇɴɢ thirty ʀᴜs тридцать” + ура ura sɢ уран uran ɢᴇɴ ури uri ᴛᴍʟ урасем urasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ayak ᴇɴɢ foot ʀᴜs нога” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Geophilus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ soil centipede ʀᴜs геофил] – хеофил xeofil (İgnatyev & Pavlov 1993) Scolopendra [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сколопендра] – сколопендра skolopendra < Russian сколопе́ндра (İgnatyev & Pavlov 1993) Diplopoda Diplopoda [ᴛᴜʀ kırkayaklar ᴇɴɢ millipedes ʀᴜs двупарноногие, двупарноногие многоножки, диплоподы ] – Polyxenus lagurus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ bristly millipede ʀᴜs кистехвост обыкновенный, кистехвост] – милке хӳре milke xüre (Degtyaryov 2017) милӗк хӳре milĕk xüre (İgnatyev & Pavlov 1993) Rossiulus kessleri [ᴛᴜʀ kırkayak ᴇɴɢ millipede ʀᴜs кивсяк] – хӗрӗх ура xĕrĕx ura “ᴛᴜʀ kırk ayak ᴇɴɢ forty foot ʀᴜs сорок футов” < хӗрӗх xĕrĕx sɢ хӗрӗхӗн xĕrĕxĕn ɢᴇɴ хӗрӗхӗ xĕrĕxĕ ᴛᴍʟ хӗрӗхсем xĕrĕxsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kırk ᴇɴɢ forty ʀᴜs сорок” + ура ura sɢ уран uran ɢᴇɴ ури uri ᴛᴍʟ урасем urasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ayak ᴇɴɢ foot ʀᴜs нога” (Degtyaryov 2017) хӗрӗхура xĕrĕxura (İgnatyev & Pavlov 1993) Crustacea Crustacea [ᴛᴜʀ kabuklular ᴇɴɢ crustaceans ʀᴜs ракообразные, класс ракообразных] – рак евӗрлисен класӗ rak yevĕrlisen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Entomostraca Entomostraca (: Branchiopoda, Cephalocarida, Ostracoda, Copepoda, Maxillopoda) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ entomostracans ʀᴜs низшшие раки, подкласс низших раков] – пӗчӗк раксен класс айӗ pĕçĕk raksen klass ayĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Maxillopoda Branchiura [ᴛᴜʀ balıkbitleri ᴇɴɢ fish lice ʀᴜs карпоеды, карповые вши] – Branchiura spp. [ᴛᴜʀ balıkbiti ᴇɴɢ fish louse ʀᴜs карпоед, карповая вошь] – карп пыйти karp pıyti (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Branchiopoda Daphnia pulex [ᴛᴜʀ supiresi ᴇɴɢ water flea ʀᴜs обыкновенная дафния, водяная блоха] – шыв пӑрҫи şıv părśi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Triops cancriformis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ tadpole shrimp ʀᴜs летний щитень, щитень, обыкновенный щитень, ракообразный щитень] – щитень şçiten' < Russian щи́тень (İgnatyev & Pavlov 1993) Cirripedia Cirripedia [ᴛᴜʀ sülükayak ᴇɴɢ barnacle ʀᴜs усоногий рак] – мӑйӑх ураллӑ рак măyăx urallă rak (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Dosima fascicularis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ buoy barnacle ʀᴜs морская уточка] – тинӗс кӑвакалӗ tinĕs kăvakalĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) 261 262 Balanus [ᴛᴜʀ denizpelidi ᴇɴɢ Ø ʀᴜs морской жёлудь] – тинӗс йӗкелӗ tinĕs yĕkelĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Copepoda Cyclops [ᴛᴜʀ tepegöz ᴇɴɢ cyclop ʀᴜs циклоп] – циклоп tsiklop < Russian цикло́п (İgnatyev & Pavlov 1993) Ostracoda Ostracoda spp. [ᴛᴜʀ ostrakot ᴇɴɢ ostracod ʀᴜs ракушковый рак] – ракушкӑллӑ рак rakuşkăllă rak (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Malacostraca Malacostraca [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ malacostracans ʀᴜs высшие раки, подкласс высших раков] – пысӑк раксен класс айӗ pısăk raksen klass ayĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Decapoda Caridea spp. [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – креветка krevetka < Russian креве́тка (İgnatyev & Pavlov 1993 [pandalus]) Palinurus elephas [ᴛᴜʀ böcek ᴇɴɢ European spiny lobster, common spiny lobster, Mediterranean lobster, red lobster, crayfish, cray, crawfish ʀᴜs обыкновенный лангуст, лангуст] – лангуст langust < Russian лангу́ст (İgnatyev & Pavlov 1993) Homarus gammarus [ᴛᴜʀ ıstakoz ᴇɴɢ European lobster, common lobster, lobster ʀᴜs европейский омар, омар] – омар omar sɢ омарӑн omarăn ɢᴇɴ омарӗ omarĕ ᴛᴍʟ омарсем omarsem ᴘʟ < Russian ома́р (İgnatyev & Pavlov 1993) Astacidae spp. [ᴛᴜʀ kerevit ᴇɴɢ crayfish ʀᴜs рак] – рак rak sɢ ракӑн rakăn ɢᴇɴ ракӗ rakĕ ᴛᴍʟ раксем raksem ᴘʟ < Russian ра́к (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Astacus astacus [ᴛᴜʀ Batı Avrupa kereviti ᴇɴɢ European crayfish, noble crayfish, broad-fingered crayfish ʀᴜs широкопалый речной рак, речной рак] – юханшыв ракӗ yuxanşıv rakĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Anomura & Brachyura [ᴛᴜʀ yengeç ᴇɴɢ crab ʀᴜs краб] – краб krab sɢ крабӑн krabăn ɢᴇɴ крабӗ krabĕ ᴛᴍʟ крабсем krabsem ᴘʟ < Russian кра́б (İgnatyev & Pavlov 1993 [paralithodes]) ᴛᴜʀ deniz yengeci ᴇɴɢ sea crab ʀᴜs морской краб – тинĕс крабӗ tinĕs krabĕ () ᴛᴜʀ yengeç kıskacı, makas ᴇɴɢ crab's pincers ʀᴜs клешни краба – краб хаччисем krab xaççisem () Paralithodes camtschaticus [ᴛᴜʀ Kamçatka yengeci ᴇɴɢ red king crab, Alaskan king crab, Kamchatka crab ʀᴜs камчатский краб] – Камчатка крабӗ Kamçatka krabĕ () Pagurus bernhardus [ᴛᴜʀ keşiş yengeci ᴇɴɢ common hermit crab, hermit crab, soldier crab ʀᴜs ракотшельник] – уйрӑмкка рак uyrămkka rak (Degtyaryov 2017) ҫулҫӳревҫӗ рак śulśürevśĕ rak (İgnatyev & Pavlov 1993) Amphipoda Amphipoda spp. [ᴛᴜʀ amfipot ᴇɴɢ amphipod ʀᴜs бокоплав, мормыш] – мормыш mormış < Russian мормы́ш (Degtyaryov 2017) Isopoda 262 263 Oniscidea spp. [ᴛᴜʀ tespihböceği ᴇɴɢ woodlouse, pillbug ʀᴜs мокрица] – йӗпе кӑпшанкӑ yĕpe kăpşankă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) йӗпе копшанкӑ yĕpe kopşankă () йӗпе хӑмӑтла yĕpe xămătla () йӗпе таракан yĕpe tarakan () тӗклӗ кӑпшанкӑ tĕklĕ kăpşankă () тӗклӗ таракан tĕklĕ tarakan (Wikipedia) кӑпшанкӑ kăpşankă (Wikipedia) кӑпшанк kăpşank () кӑвак копшанкӑ kăvak kopşankă () кăвак купшанкă kăvak kupşankă () кӑвак тараккан tarakkan () хыт копшанкă xıt kopşankă () ҫӗрхут śĕrxut (Wikipedia) ҫӗрура śĕrura (зоол. 1. многоножка; 2. мокрица) ҫӗр-ура śĕrura (мокрица) кӑркаяк kărkayak (Wikipedia) мукритса mukritsa < Russian мокри́ца () мокритса mokritsa () мокрис mokris () Asellus aquaticus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ pond slater, water louse, aquatic sowbug, water hoglouse, cress bug ʀᴜs водяной ослик, обыкновенный водяной ослик] – шыв ашакӗ şıv aşakĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Insecta Hexapoda [ᴛᴜʀ altıbacaklılar ᴇɴɢ hexapods ʀᴜs шестиногие] – Entognatha Entognatha ᴏʀ Paraentoma [ᴛᴜʀ içtençeneliler ᴇɴɢ entognathous hexapods ʀᴜs скрыточелюстные, скрыточелюстные насекомые, энтогнатные] – Collembola Collembola (Podura) [ᴛᴜʀ sıçrarkuyruklular ᴇɴɢ collembolans ʀᴜs коллемболы, ногохвостки, вилохвостки, подуры] – Collembola spp. [ᴛᴜʀ sıçrarkuyruklu ᴇɴɢ springtail ʀᴜs ногохвостка, земляная блоха] – Protura Protura [ᴛᴜʀ duyargabacaklılar ᴇɴɢ proturans ʀᴜs бессяжковые, бессяжковые насекомые, бессяжечники, протуры] – Diplura Diplura [ᴛᴜʀ çatalkuyruklular ᴇɴɢ diplurans, two-pronged bristletails ʀᴜs двухвостки, отряд двухвосток, вилохвостки, вилохвостые, диплуры] – юплӗ хуртсем yuplĕ xurtsem () юплӗ хуртсен отрячӗ yuplĕ xurtsen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Diplura spp. [ᴛᴜʀ çatalkuyruk ᴇɴɢ dipluran ʀᴜs двухвостка] – юплӗ хӳре yuplĕ xüre (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) йӗплӗ-хӳре yĕplĕ xüre () Japyx [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs япикс] – япикс yapiks (İgnatyev & Pavlov 1993 [japyx ghilarovi]) Campodea plusiochaeta [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs обыкновенная двухвостка, шитинковая двухвостка, камподея] – камподея kampodeya (İgnatyev & Pavlov 1993) Ectognatha Ectognatha ᴏʀ Euentomata [ᴛᴜʀ dıştançeneliler ᴇɴɢ ectognathous hexapods ʀᴜs открыточелюстные, насекомые открыточелюстные, эктогнатные] – 263 264 Insecta s.lt. ↑↓s.st. [ᴛᴜʀ böcekler ᴇɴɢ insects ʀᴜs насекомые, подкласс насекомых47] – хурткӑпшанкӑсем xurt-kăpşankăsem (Wikipedia) хурт-кӑпшанкӑсен класс айӗ xurt-kăpşankăsen klass ayĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ᴛᴜʀ böcek48 ᴇɴɢ insect ʀᴜs насекомое – хурт-кӑпшанкӑ xurt-kăpşankă (Wikipedia) хорткопшанкӑ xort-kopşankă () хурт-шӑпанкӑ xurt-şăpankă () хортлӑ-копшанкӑ xortlă-kopşankă () хурт-кӗшӗк xurt-kĕşĕk () хурт-кӗшки xurt-kĕşki () хурт-хӑмӑр xurt-xămăr () шӑна-кайӑк şăna-kayăk () ᴛᴜʀ böcek (yerde yürürleri) ᴇɴɢ insect (non-flying) ʀᴜs насекомое (наземное) – ᴛᴜʀ böcek (gökte uçanları) ᴇɴɢ insect (flying) ʀᴜs насекомые (летающие), летучие насекомые – ӳпре-шӑна üpre-şăna () ᴛᴜʀ larva, kurt ᴇɴɢ larva, grub ʀᴜs личинка, червь, червяк – хурт xurt sɢ хуртӑн xurtăn ɢᴇɴ хурчӗ xurçĕ ᴛᴍʟ хуртсем xurtsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ kurtlanmak, kurt düşmek ᴇɴɢ to become worm-eaten ʀᴜs червиветь (становиться червивым) – хуртлан xurtlan () ᴛᴜʀ böcek uyanışı (ilkbaharda) ᴇɴɢ awakening of hibernating insects (in spring) ʀᴜs пробуждение насекомых (весной) – Apterygota Apterygota [ᴛᴜʀ kanatsızböcekler, kanatsızlar ᴇɴɢ wingless insects ʀᴜs первичнобескрылые насекомые, бескрылые насекомые, низшие насекомые, аптериготы] – ҫунатсӑр кӑпшанкӑсем śunatsăr kăpşankăsem () Thysanura Thysanura = Triplura (Microcoryphia + Zygentoma) [ᴛᴜʀ gümüşçünler ᴇɴɢ Ø ʀᴜs щетинохвостковые, трехвостки] – Archaeognatha (Microcoryphia) древнечелюстные] – [ᴛᴜʀ sıçrargümüşçünler ᴇɴɢ jumping bristletails ʀᴜs Thysanura (Zygentoma) [ᴛᴜʀ gümüşçünler ᴇɴɢ silverfish ʀᴜs щетинохвостки, трехвостки, тизануры] – Lepisma saccharina [ᴛᴜʀ gümüşçün ᴇɴɢ silverfish ʀᴜs обыкновенная чешуйница, чешуйница, сахарная чешуйница] – Pterygota Pterygota (Pterygogenea) [ᴛᴜʀ kanatlı böcekler ᴇɴɢ winged insects ʀᴜs крылатые, крылатые насекомые, высшие насекомые] – ҫунатлӑ кӑпшанкӑсем śunatlă kăpşankăsem (Wikipedia) Ephemeroptera Ephemeroptera [ᴛᴜʀ günlükböcekler ᴇɴɢ mayfliesi shadflies, fishflies ʀᴜs подёнки, отряд подёнок] – виҫ хӳреллисем viś xürellisem () виҫ хӳреллисен отрячӗ viś xürellisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Ümüt Çınar (Russian Insect Names-1 2018, Russian Insect Names-II 2018, Russian insect names-3 2019) Ümüt Çınar, Türkçe Böcek Adları (Turkish Entomonyms, Турецкие Энтомонимы). Kmoksy.com. 10.11.2019. Keçiören, Ankara. {Olcay Önertoy'a ithaf} 47 48 264 265 Ephemeroptera spp. [ᴛᴜʀ günlükböcek ᴇɴɢ mayfly ʀᴜs подёнка49] – виҫ хӳре viś xüre “ᴛᴜʀ üç kuyruk ᴇɴɢ three tail ʀᴜs три хвост” < виҫӗ viśĕ ~ виҫ viś “ᴛᴜʀ üç ᴇɴɢ three ʀᴜs три” + хӳре xüre sɢ хӳрен xüren ɢᴇɴ хӳри xüri ᴛᴍʟ хӳресем xüresem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kuyruk ᴇɴɢ tail ʀᴜs хвост” () шыв лӗпӗшӗ şıv lĕpĕşĕ “ᴛᴜʀ su kelebeği ᴇɴɢ butterfly of water ʀᴜs бабочка воды” () шыв лӗппи şıv lĕppi “ᴛᴜʀ su kelebeği ᴇɴɢ butterfly of water ʀᴜs бабочка воды” () Ephemera vulgata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ brown mayfly ʀᴜs обыкновенная подёнка, подёнка] – виҫ хӳре viś xüre (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Odonata Bimotoria [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бимоторные] – бимоторлисем bimotorlisem (Wikipedia) Odonata [ᴛᴜʀ yusufçuklar ᴇɴɢ dragonflies and damselflies ʀᴜs стрекозы, зубастые, отряд стрекоз] – йӗп вӑррисем yĕp vărrisem (Wikipedia) йӗп вӑррисен отрячӗ yĕp vărrisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Odonata spp. [ᴛᴜʀ yusufçuk50, kızböceği ᴇɴɢ dragonfly and damselfly ʀᴜs стрекоза] – йӗп вӑрри yĕp vărri “ᴛᴜʀ iğne tohumu ᴇɴɢ seed of needle ʀᴜs семя иглы” < йӗп yĕp sɢ йӗпӗн yĕpĕn ɢᴇɴ йӗппи çărăş yĕppi ᴛᴍʟ йӗпсем ᴘʟ yĕpsem “ᴛᴜʀ iğne ᴇɴɢ needle ʀᴜs игла, иголка” + вӑрӑ vără sɢ вӑрӑн vărăn ɢᴇɴ вӑрри vărri ᴛᴍʟ вӑрӑсем vărăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tohum ᴇɴɢ seed ʀᴜs семя, семена” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) йӗпвӑрри yĕpvărri () ҫаккӑр-вӑрри śakkăr-vărri () ҫур-ҫӑккӑр-вӑрри śurśakkăr-vărri () ҫарлан йӗппи śarlan yĕppi “ᴛᴜʀ ringa iğnesi ᴇɴɢ needle of herring ʀᴜs игла сельди” < ҫарлан śarlan sɢ ҫарланӑн śarlanăn ɢᴇɴ ҫарланӗ śarlanĕ ᴛᴍʟ ҫарлансем śarlansem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ringa ᴇɴɢ herring ʀᴜs сельдь” [ᴅɪᴀʟ] () ҫарлан лӗппи śarlan lĕppi “ᴛᴜʀ ringa kelebeği ᴇɴɢ butterfly of herring ʀᴜs бабочка сельди” < лӗпӗ lĕpĕ sɢ лӗпӗн lĕpĕn ɢᴇɴ лӗппи lĕppi ᴛᴍʟ лӗпӗсем lĕpĕsem ᴘʟ [ᴅɪᴀʟ] “ᴛᴜʀ kelebek ᴇɴɢ butterfly ʀᴜs бабочка” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) лӗпӗ-мӑкӑр lĕpĕ-măkăr () ҫӗлен лаши śĕlen laşi “ᴛᴜʀ yılan atı ᴇɴɢ horse of snake ʀᴜs лошадь змеи” < ҫӗлен śĕlen sɢ ҫӗленӗн śĕlenĕn ɢᴇɴ ҫӗленӗ śĕlenĕ ᴛᴍʟ ҫӗленсем śĕlensen ᴘʟ “ᴛᴜʀ yılan ᴇɴɢ snake ʀᴜs змея” + лаша laşa sɢ лашан laşan ɢᴇɴ лаши laşi ᴛᴍʟ лашасем laşasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ at ᴇɴɢ horse ʀᴜs лошадь” () мӑнӑ шӑрчӑк mănă şărçăk [ᴅɪᴀʟ] () уйри шӑрчӑк uyri şărçăk () тӑват ҫунатлӑ хурт tăvat śunatlă xurt “ᴛᴜʀ dört kanatlı kurt ᴇɴɢ four-winged worm ʀᴜs четырёхкрылый червь” () ᴛᴜʀ yusufçuk larvası (su içinde) ᴇɴɢ nymphs ʀᴜs личинка стрекозы (нимфами или наядами) – йӗп вӑрри хурчӗ yĕp vărri xurçĕ () ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs – чӗнтӗрлӗ йӗп вӑрри çĕntĕrlĕ yĕp vărri (Wikipedia) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs – ялкӑш йӗп вӑрри yalkăş yĕp vărri (Wikipedia) Zygoptera Zygoptera [ᴛᴜʀ küçük yusufçuklar ᴇɴɢ damselflies ʀᴜs равнокрылые стрекозы, равнокрылые зубастые] – пӗр тан ҫунатлисем pĕr tan śunatlisem (Wikipedia) Ü. Çınar (2013 Türkiye Günlükböceklerinin Yabancı Dillerdeki Adları / The Common Names for the Mayflies of Turkey) Ü. Çınar (Odonates of Turkey and Odonatonymy 2013): Türk yazı dilinde kızböceği ~ kız böceği («girl-insect») adı hem Zygoptera hem Anisoptera bütün Odonata türleri için ortak ad olarak kullanıldığı gibi, kimileri yalnızca Zygoptera türleri için kızböceği, Anisoptera türleri için ise yusufçuk terimini tercih eder. Türk yazı dilinde yusufçuk ~ yusufcuk («Josephlet, Little Joseph (son of Jacob)») adı bütün Odonata türleri için kullanıldığı gibi, kimileri bu kullanımı yalnızca Anisoptera türleriyle sınırlar. Yalnızca yazı dilinde rastlanan kızböceği adlandırması Fransızca demoiselle sözünden çevrinti (calque, loan translation) yoluyla Türk yazı diline aktarılmıştır. Türkçe yusufçuk («küçük Yusuf») adlandırması ise bir halk etimolojisi (folk etymology) örneğidir ve Arapça ye‘sūb ‫ َي ْع ُسوب‬sözünün halk ağzında Yūsuf ‫ يوسف‬olarak algılanması sonucu oluşmuştur {bu etimolojik bilgi ilk kez burada tarafımdan ifade edilmektedir}. Kızböceği anlamındaki yusufçuk ile eşsesli olan ve Türk halk dilinde güvercingillerden kumru (Streptopelia decaocto) için kullanılan yusufçuk adı da onun gibi bir halk etimolojisi örneğidir ve kuşun guguuuk-guk biçimindeki ötüşünün halkça yu-suuuf-çuk olarak algılanması sonucudur. Türk halk dilinde kız-böceği adlandırması kullanılmaz; yusufçuk adının da kullanılıp kullanılmadığı bilinmemektedir. Buna karşın halk arasında daha çok helikopter («helicopter»), helikopter böceği («helicopter insect»), teyyare böceği («airplane insect»), şeytan teyyaresi («satan's airplane») gibi adlar kullanılır. 49 50 265 266 Coenagrion hastulatum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ northern damselfly, spearhead bluet ʀᴜs копьеносная стрелка, обыкновенная стрелка, стрелка] – кӑвак кӳлепеллӗ йӗп вӑрри kăvak külepellĕ yĕp vărri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Lestes sponsa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ emerald damselfly, common emerald damselfly, common spreadwing ʀᴜs лютка-невеста, обыкновенная лютка, лютка, изумрудная красотка] – симӗс кӳлепеллӗ йӗп вӑрри simĕs külepellĕ yĕp vărri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Calopteryx virgo [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs красотка-девушка, красотка-дева, красотка тёмнокрылая, стрекоза-красотка] – чиперкке йӗп вӑрри çiperkke yĕp vărri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Anisoptera Anisoptera [ᴛᴜʀ büyük yusufçuklar ᴇɴɢ dragonflies ʀᴜs разнокрылые стрекозы, разнокрылые зубастые, неравнокрылые стрекозы] – тӗрлӗ ҫунатлисем tĕrlĕ śunatlisem (Wikipedia) Aeshna grandis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ brown hawker ʀᴜs большое коромысло, жёлтая стрекоза] – пысӑк кӗвенте pısăk kĕvente (İgnatyev & Pavlov 1993 [aeschna cyanea] Degtyaryov 2017) Anax imperator [ᴛᴜʀ şah yusufçuk ᴇɴɢ emperor dragonfly, blue emperor ʀᴜs дозорщик-повелитель, дозорщик-император] – сыхлавҫӑ sıxlavśă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Libellula depressa [ᴛᴜʀ geniş vùcutlu yusufcuk, basık karınlı yusufcuk ᴇɴɢ broad-bodied chaser, broadbodied darter ʀᴜs плоская стрекоза, плоская либеллула, плоскобрюхая стрекоза, сжатый плоскобрюх] – лаптак йӗп вӑрри laptak yĕp vărri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Hemimetabola Neoptera [ᴛᴜʀ yenikanatlılar ᴇɴɢ neopterans ʀᴜs новокрылые насекомые ] – ҫӗнӗ ҫунатлисем śĕnĕ śunatlisem (Wikipedia) ҫӗнҫунатлӑ кӑпшанкӑсем śĕnśunatlă kăpşankăsem (Wikipedia) Exopterygota (Hemimetabola) [ᴛᴜʀ yarıbaşkalaşımlı böcekler ᴇɴɢ hemimetabolous insects ʀᴜs насекомые с неполным превращением] – Embioptera Embioptera (Embiodea, Embiidina) [ᴛᴜʀ örücüsinekler ᴇɴɢ webspinners, footspinners ʀᴜs эмбии] – Notoptera Notoptera [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ icebugs and gladiators ʀᴜs тараканосверчки] – Plecoptera Plecoptera [ᴛᴜʀ taşsinekleri ᴇɴɢ stoneflies ʀᴜs веснянки, отряд веснянок] – ҫур лӗпӗшсем śur lĕpĕşsem () ҫур лӗпӗшсен отрячӗ śur lĕpĕşsen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Plecoptera spp. [ᴛᴜʀ taşsineği ᴇɴɢ stonefly ʀᴜs веснянка] – ҫур лӗпӗшӗ śur lĕpĕşĕ “ᴛᴜʀ ilkbahar kelebeği ᴇɴɢ butterfly of spring ʀᴜs бабочка весны” < ҫур śur sɢ ҫурӑн śurăn ɢᴇɴ ҫурӗ śurĕ ᴛᴍʟ ҫурсем śursem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ilkbahar ᴇɴɢ spring ʀᴜs весна” < Russian calque весня́нка (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Orthoptera 266 267 Orthoptera [ᴛᴜʀ düzkanatlılar, çekirgeler ᴇɴɢ orthopterans ʀᴜs прямокрылые, отряд прямокрылых, прыгающие прямокрылые] – тӳрӗ ҫунатлисем türĕ śunatlisem (Wikipedia) тӳр ҫунатлисен отрячӗ tür śunatlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ᴛᴜʀ çekirge ᴇɴɢ grasshopper and locust ʀᴜs кузнечик и кобылка (саранча) – ᴛᴜʀ cırıldamak ᴇɴɢ to chirr (of insects) ʀᴜs стрекотать (о кузнечиках, саранче) – Gomphocerus sibiricus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сибирская кобылка] – Ensifera Ensifera [ᴛᴜʀ uzunboynuzlu çekirgeler ᴇɴɢ ensiferans ʀᴜs длинноусые прямокрылые] – Gryllotalpidae Gryllotalpidae [ᴛᴜʀ danaburnugiller ᴇɴɢ mole crickets ʀᴜs медведки] – Gryllotalpa gryllotalpa [ᴛᴜʀ danaburnu ᴇɴɢ European mole cricket, mole cricket ʀᴜs обыкновенная медведка] – упа нӑрри upa nărri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Gryllidae Gryllidae [ᴛᴜʀ cırcırgiller ᴇɴɢ true crickets ʀᴜs настоящие сверчки] – Gryllidae spp. [ᴛᴜʀ cırcırböceği ᴇɴɢ cricket ʀᴜs сверчок] – шӑрчӑк şărçăk sɢ шӑрчӑкӑн şărçăkăn ɢᴇɴ шӑрчӑкӗ şărçăkĕ ᴛᴍʟ шӑрчӑксем şărçăksem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Acheta domesticus [ᴛᴜʀ ev cırcırböceği, ev cırcırı ᴇɴɢ house cricket ʀᴜs домовый сверчок, домашний сверчок] – кил шӑрчӑкӗ kil şărçăkĕ (Degtyaryov 2017) кил-ҫурт шӑрчӑкӗ kil-śurt şărçăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Gryllus campestris [ᴛᴜʀ kır cırcırı ᴇɴɢ European field cricket, field cricket ʀᴜs полевой сверчок] – уй шӑрчӑкӗ uy şărçăkĕ (Degtyaryov 2017) Tettigoniidae Tettigoniidae [ᴛᴜʀ çayırçekirgesigiller ᴇɴɢ katydids, bush crickets, long-horned grasshoppers ʀᴜs настоящие кузнечики] – чӑн шӑрчӑксем çăn şărçăksem (Wikipedia) шӑрчӑк йышшисем şărçăk yışşisem (Wikipedia) Tettigoniidae spp. [ᴛᴜʀ çayır çekirgesi ᴇɴɢ katydid, bush cricket ʀᴜs кузнечик] – уй шӑрчӑкӗ uy şărçăkĕ (Degtyaryov 2017) калмӑк шӑрчӑкӗ kalmăk şărçăkĕ [ᴅɪᴀʟ] () Decticus verrucivorus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs серый кузнечик, пёстрый кузнечик, бородавчатый кузнечик, бородавочный кузнечик] – сӑрӑ шӑрчӑк sără şărçăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Tettigonia viridissima [ᴛᴜʀ büyük yeşil çekirge ᴇɴɢ great green bush-cricket ʀᴜs зелёный кузнечик] – симӗс шӑрчӑк simĕs şărçăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Tettigonia cantans [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs певчий кузнечик] – юрлакан шӑрчӑк yurlakan şărçăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Caelifera Caelifera [ᴛᴜʀ kısaboynuzlu çekirgeler ᴇɴɢ caeliferans ʀᴜs короткоусые прямокрылые] – Acrididae 267 268 Acrididae [ᴛᴜʀ kırçekirgesigiller ᴇɴɢ grasshoppers ʀᴜs настоящие саранчовые] – Acrididae spp. [ᴛᴜʀ çekirge ᴇɴɢ locust ʀᴜs саранча] – саранча sarança sɢ саранчан sarançan ɢᴇɴ саранчи sarançi ᴛᴍʟ саранчасем sarançam ᴘʟ < Russian саранча́ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) саранчча sarançça () сарашӑрчӑк saraşărçăk () ᴛᴜʀ çekirge istilası ᴇɴɢ locust infestation ʀᴜs нашествие саранчи – саранча тапӑнни sarança tapănni () ᴛᴜʀ çekirgeli ᴇɴɢ with locust ʀᴜs как саранча (жадно) – саранчалла sarançalla () Schistocerca gregaria [ᴛᴜʀ çöl çekirgesi ᴇɴɢ desert locust ʀᴜs пустынная саранча, пустынная схистоцерка, африканская саранча] – пушхир саранчи puşxir sarançi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Dociostaurus maroccanus [ᴛᴜʀ Fas çekirgesi ᴇɴɢ Moroccan locust ʀᴜs мароккская саранча, мароккская кобылка, мароккская крестовичка, марокканская саранча, марокканская кобылка, марокканская крестовичка, марокканка] – Марокко саранчи Мarokko sarançi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Chorthippus albomarginatus [ᴛᴜʀ beyazçizgili çekirge ᴇɴɢ lesser marsh grasshopper ʀᴜs белополосый конёк, кобылка белополосая, полосатый конёк, белоокаймлённый конёк, стройный конёк, стройная кобылка, кобылка] – кӗсре шӑрчӑкӗ kĕsre şărçăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) алтан шӑрчӑкӗ altan şărçăkĕ () Locusta migratoria [ᴛᴜʀ göçmen çekirge ᴇɴɢ migratory locust ʀᴜs перелётная саранча] – вӗҫсе куҫакан саранча vĕśse kuśakan sarança (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Locusta migratoria migratoria [ᴛᴜʀ Avrasya göçmen çekirgesi ᴇɴɢ Eurasian migratory locust ʀᴜs перелётная саранча, азиатская саранча] – Tetrigidae Tetrigidae [ᴛᴜʀ cüceçekirgegiller ᴇɴɢ groundhoppers, pygmy grasshoppers, pygmy devils ʀᴜs прыгунчики, тетригидовые, тетригиды] – Tetrix [ᴛᴜʀ cüce çekirge ᴇɴɢ groundhopper ʀᴜs прыгунчик] – Phasmatodea Phasmatodea (Phasmatoptera, Phasmida, Spectra) [ᴛᴜʀ sopaçekirgeleri ᴇɴɢ stick insects ʀᴜs привиденьевые, палочники, листовидки] – Dermaptera Dermaptera (Dermatoptera) [ᴛᴜʀ kulağakaçanlar ᴇɴɢ earwigs ʀᴜs кожистокрылые, уховёртки, отряд уховёрток] – хӑлхапӑрансем xălxapăransem () хӑлхапӑрансен отрячӗ xălxapăransen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Dermaptera spp. [ᴛᴜʀ kulağakaçan ᴇɴɢ earwig ʀᴜs уховёртка, ухватец, клещак, клещица, щипалка, двухвостка, двухвостый таракан] – хӑлхапӑран xălxapăran sɢ хӑлхапӑранӑн xălxapăranăn ɢᴇɴ хӑлхапӑранӗ xălxapăranĕ ᴛᴍʟ хӑлхапӑрансем xălxapăransem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kulak buran” < хӑлха xălxa sɢ хӑлхан xălxan ɢᴇɴ хӑлхи xălxi ᴛᴍʟ хӑлхасем xălxasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kulak ᴇɴɢ ear ʀᴜs ухо sɢ уши ᴘʟ” + пӑр păr “ᴛᴜʀ döndürmek, çevirmek, bükmek, burmak, (çamaşır) sıkmak ᴇɴɢ to twirl, to turn, to twist, to wring out (laundry) ʀᴜs вертеть, повёртывать, поворачивать, сворачивать; крутить, скручивать; выжимать (бельё)” () 268 269 Labia minor [ᴛᴜʀ küçük kulağakaçan ᴇɴɢ lesser earwig, small earwig ʀᴜs малая уховёртка] – пӗчӗк хӑлхапӑран pĕçĕk xălxapăran (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Labidura riparia [ᴛᴜʀ kıyı kulağakaçanı ᴇɴɢ shore earwig, tawny earwig, riparian earwig, striped earwig ʀᴜs прибрежная уховёртка] – ҫыран хӑлхапӑранӗ śıran xălxapăranĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Anechura bipunctata (Anechura asiatica) [ᴛᴜʀ benekli kulağakaçan ᴇɴɢ two-spotted earwig ʀᴜs двухточечная уховёртка, азиатская уховёртка] – Ази хӑлхапӑранӗ Azi xălxapăranĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Forficula auricularia [ᴛᴜʀ kulağakaçan ᴇɴɢ common earwig, European earwig ʀᴜs обыкновенная уховёртка, уховёртка, европейская уховёртка, клещак] – хӑлхапӑран xălxapăran sɢ хӑлхапӑранӑн xălxapăranăn ɢᴇɴ хӑлхапӑранӗ xălxapăranĕ ᴛᴍʟ хӑлхапӑрансем xălxapăransem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Dictyoptera Dictyoptera [ᴛᴜʀ hamamböceğimsiler ᴇɴɢ distyopterans ʀᴜs тараканообразные ] – таракан евӗрлисем tarakan yevĕrlisem (Wikipedia) Mantodea Mantodea (Mantoptera) [ᴛᴜʀ peygamberdeveleri ᴇɴɢ praying mantises ʀᴜs богомоловые, отряд богомолов, богомолы, богомолообразные] – пуҫҫапакансем puśśapakansem () пуҫҫапакансен отрячӗ puśśapakansen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Mantis religiosa [ᴛᴜʀ peygamberdevesi ᴇɴɢ European mantis, praying mantis ʀᴜs обыкновенный богомол, богомол, религиозный богомол] – пуҫҫапакан кӑпшанкӑ puśśapakan kăpşankă < пуҫ puś sɢ пуҫӑн puśăn ɢᴇɴ пуҫӗ puśĕ ᴛᴍʟ пуҫсем puśsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ baş ᴇɴɢ head ʀᴜs голова” + ҫап śap “ᴛᴜʀ vurmak, dövmek ᴇɴɢ to hit, to beat ʀᴜs 1. ударять, бить; колотить; 2. забивать, вбивать; прибивать; прикреплять; 3. швырять, бросать, ударять о землю; 4. поражать, ударять, побивать” (Degtyaryov 2017) пуҫ ҫапакан кӑпшанкӑ puś śapakan kăpşankă (İgnatyev & Pavlov 1993) Blattodea Blattodea (Blattoptera) [ᴛᴜʀ hamamböcekleri ᴇɴɢ cockroaches and termites ʀᴜs таракановые, отряд тараканов] – таракансем tarakansem (Wikipedia) таракансен отрячӗ tarakansen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) таракан йышшисем tarakan yışşisem (Wikipedia) Blattodea spp. [ᴛᴜʀ hamamböceği ᴇɴɢ cockroach ʀᴜs таракан] – таракан tarakan sɢ тараканӑн tarakanăn ɢᴇɴ тараканӗ tarakanĕ ᴛᴍʟ таракансем tarakansem ᴘʟ < Russian тарака́н (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) тараккан tarakkan () тарахан taraxan () Ectobiidae (Blattellidae) [ᴛᴜʀ ağaçhamamböceğigiller ᴇɴɢ wood cockroaches ʀᴜs лесные тараканы, древесные тараканы, эктобииды, блаттеллиды] – Blattella germanica [ᴛᴜʀ Alman hamamböceği ᴇɴɢ German cockroach ʀᴜs рыжий таракан, прусак] – хӗрлемес таракан xĕrlemes tarakan (Degtyaryov 2017) хӗрлӗ таракан xĕrlĕ tarakan (İgnatyev & Pavlov 1993) Ectobius duskei [ᴛᴜʀ bozkır hamamböceği ᴇɴɢ Ø ʀᴜs степной таракан] – ҫеҫенхир тараканӗ śeśenxir tarakanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Ectobius lapponicus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ dusky cockroach ʀᴜs лапландский таракан] – Лапланди тараканӗ Laplandi tarakanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) 269 270 Blattidae [ᴛᴜʀ hamamböceğigiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тараканы] – Blatta orientalis [ᴛᴜʀ Doğu hamamböceği ᴇɴɢ oriental cockroach, black beetle ʀᴜs чёрный таракан] – хура таракан xura tarakan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) лашман laşman [ᴅɪᴀʟ] () Periplaneta americana [ᴛᴜʀ Amerika hamamböceği ᴇɴɢ American cockroach, ship cockroach, kakerlac ʀᴜs американский таракан, американский домовый таракан, американский таракан-перипланета] – Америка тараканӗ Amerika tarakanĕ () Shelfordella lateralis [ᴛᴜʀ Türkistan hamamböceği ᴇɴɢ Turkestan cockroach, rusty red cockroach, rusty red, red runner cockroach, red runner ʀᴜs туркестанский таракан, туркменистанский таракан, туркменский таракан, среднеазиатский таракан] – Туркестан тараканӗ Тurkestan tarakanĕ () Isoptera Termitoidae (Isoptera) [ᴛᴜʀ termitler, akkarıncalar ᴇɴɢ termites, white ant ʀᴜs термиты, отряд термитов, белые муравьи ] – термитсен отрячӗ termitsen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Isoptera spp. [ᴛᴜʀ termit, akkarınca ᴇɴɢ termite, white ant ʀᴜs термит, белый муравей] – термит termit sɢ термитӗн termitĕn ɢᴇɴ термичӗ termiçĕ ᴛᴍʟ термитсем termitsem ᴘʟ < Russian терми́т (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) шултра кӑткӑ şultra kătkă () ᴛᴜʀ termit yuvası ᴇɴɢ termitarium, termite nest ʀᴜs термитное гнездо, термитник – термит йӑви termit yăvi () Anacanthotermes ahngerianus [ᴛᴜʀ Hazar termiti ᴇɴɢ Ø ʀᴜs закаспийский термит] – Каспи леш ен термичӗ Kaspi leş yen termiçĕ (Degtyaryov 2017) Каспи лешен термичӗ Kaspi leşen termiçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Anacanthotermes turkestanicus [ᴛᴜʀ Türkistan termiti ᴇɴɢ Ø ʀᴜs туркестанский термит, туркменский термит] – Туркестан термичӗ Тurkestan termiçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Reticulitermes lucifugus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs средиземноморский термит, южноевропе́йский термит, европейский термит, тёмно-бурый терми́т, обыкновенный термит, вредный термит, светобоязливый термит] – Вӑтаҫӗр тинӗс термичӗ Vătaśĕr tinĕs termiçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Zoraptera Zoraptera [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ angel insects ʀᴜs зораптеры] – Psocoptera Psocoptera (Copeognatha) [ᴛᴜʀ kitapbitleri ᴇɴɢ booklice, barklice, barkflies ʀᴜs сеноеды] – Liposcelis decolor (Liposcelis divinatorius Pearman, J. V., 1946) [ᴛᴜʀ kitap biti ᴇɴɢ booklouse ʀᴜs книжная вошь, книжный сеноед, книжный липосцел, книгоед, прорицающий сеноед, музейный липосцел] – кӗнеке пыйти kĕneke pıyti (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Phthiraptera Phthiraptera (Parasita) [ᴛᴜʀ bitler ᴇɴɢ lice, sucking lice ʀᴜs пухоедовые, пухоеды и вши, пухоеды и власоеды, отряд вшей] – пыйтӑсен отрячӗ pıytăsen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Mallophaga 270 271 Mallophaga [Amblycera + Ischnocera] [ᴛᴜʀ ısırıcı bitler ᴇɴɢ chewing lice, biting lice, bird lice ʀᴜs пухоедообразные, мехоеды, пухоеды] – Anoplura Anoplura (Siphunculata) [ᴛᴜʀ emici bitler ᴇɴɢ sucking lice ʀᴜs вши] – Haematopinus suis [ᴛᴜʀ domuz emici biti, domuz biti ᴇɴɢ hog louse ʀᴜs свиная вошь, свиная кровохлебка, свиной гематопин] – сысна пыйти sısna pıyti () Linognathus setosus [ᴛᴜʀ köpek biti ᴇɴɢ dog sucking louse ʀᴜs собачья вошь, собачий линогнат] – йытӑ пыйти yıtă pıyti () Pediculus humanus [ᴛᴜʀ bit ᴇɴɢ louse ʀᴜs вошь] – пыйтӑ pıytă sɢ пыйтӑн pıytăn ɢᴇɴ пыйти pıyti ᴛᴍʟ пыйтӑсем pıytăsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) пӑйтӑ păytă () пытьӑ pıt'ă () путьӑ put'ă () ᴛᴜʀ sirke (bit yumurtası) ᴇɴɢ nit (louse egg) ʀᴜs гнида (яйцо вши) – шӑрка şărka sɢ шӑркан şărkan ɢᴇɴ шӑрки şărki ᴛᴍʟ шӑркасем şărkasem ᴘʟ [пыйтӑ ҫӑмарти] (Wikipedia) ᴛᴜʀ sirkeli ᴇɴɢ nitty (full of nits) ʀᴜs имеющий гниды; с гнидами, в гнидах – шӑркаллӑ şărkallă () ᴛᴜʀ sirkelenmek ᴇɴɢ to become nitty ʀᴜs покрываться гнидами – шӑркалан şărkalan () ᴛᴜʀ bitli ᴇɴɢ lousy ʀᴜs имеющий вшей; с вшами; вшивый – пыйтӑлӑ pıytălă () ᴛᴜʀ bitlenmek ᴇɴɢ to become lousy, to become lice-ridden ʀᴜs вшиветь, завшиветь, обовшиветь – пыйтӑлан pıytălan () ᴛᴜʀ bit kırmak ᴇɴɢ to louse (to remove lice from) ʀᴜs искать вшей, вычёсывать вшей, уничтожать вшей – Pediculus humanus capitis [ᴛᴜʀ baş biti ᴇɴɢ head louse ʀᴜs головная вошь] – пуҫ пыйти puś pıyti (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Pediculus humanus humanus [ᴛᴜʀ elbise biti ᴇɴɢ body louse ʀᴜs платяная вошь, нательная вошь] – кӗпе-йӗм пыйти kĕpe-yĕm pıyti (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) йӗм пыйти yĕm pıyti () тум-тир пыйти tum-tir pıyti () Thysanoptera Thysanoptera [ᴛᴜʀ tripsler ᴇɴɢ thrips ʀᴜs трипсы, бахромчатокрылые, пузыреногие, колбоноггие] – Hemiptera Hemiptera (Homoptera + Heteroptera) [ᴛᴜʀ yarımkanatlılar ᴇɴɢ true bugs ʀᴜs полужесткокрылые, членистохоботные] – Homoptera Homoptera (Sternorrhyncha + Auchenorrhyncha) [ᴛᴜʀ eşkanatlılar ᴇɴɢ homopterans ʀᴜs равнокрылые, отряд равнокрылых, равнокрылые хоботные] – тан ҫунатлисен отрячӗ tan śunatlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Sternorrhyncha 271 272 Psylloidea spp. [ᴛᴜʀ yaprakpiresi ᴇɴɢ jumping plant louse ʀᴜs листоблошка] – ҫулҫӑ пӑрҫи śulśă părśi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Diaspididae spp. [ᴛᴜʀ sert kabuklubit ᴇɴɢ armored scale insect ʀᴜs щитовка] – щитовка şçitovka < Russian щито́вка (İgnatyev & Pavlov 1993 [lepidosaphes pomi]) Aphidoidea spp. [ᴛᴜʀ yaprakbiti ᴇɴɢ aphid ʀᴜs тля, растительная вошь] – курӑк пыйти kurăk pıyti (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ӳсентӑран пыйти üsentăran pıyti () Eriosoma lanigerum [ᴛᴜʀ elma pamuklubiti ᴇɴɢ woolly apple aphid, woolly aphid, American blight ʀᴜs кровяная тля, яблонная тля, яблонная эриосома, мохнатая тля] – юнлӑ пыйтӑ yunlă pıytă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Brevicoryne brassicae [ᴛᴜʀ lahana yaprakbiti, lahana biti ᴇɴɢ cabbage aphid, cabbage aphis ʀᴜs капустная тля] – копӑста пыйти kopăsta pıyti () Aphis pomi (Aphidula pomi) [ᴛᴜʀ elma yeşil yaprakbiti ᴇɴɢ apple aphid, green apple aphid ʀᴜs яблонная тля, зелёная яблонная тля] – улмуҫҫи пыйти ulmuśśi pıyti (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Auchenorrhyncha Philaenus spumarius [ᴛᴜʀ tükürükböceği, köpükböceği, salyabiti ᴇɴɢ meadow froghopper, meadow spittlebug ʀᴜs слюнявая пенница, обыкновенная слюнявица] – кӑпӑкҫӑ kăpăkśă “ᴛᴜʀ köpükçü ᴇɴɢ foamer ʀᴜs пенник” < кӑпӑк kăpăk sɢ кӑпӑкӑн kăpăkăn ɢᴇɴ кӑпӑк kăpăk ᴛᴍʟ кӑпӑксем kăpăksem ᴘʟ “ᴛᴜʀ köpük ᴇɴɢ foam ʀᴜs пена” < Russian calque пе́нница (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Tibicen plebejus (Lyristes plebejus, Lyristes plebeja, Cicada plebeja) [ᴛᴜʀ dişbudak ağustosböceği, adi ağusosböceği ᴇɴɢ ash cicadacommon cicada ʀᴜs обыкновенная цикада, цикада, ясеневый листосос] – цикада tsikada < Russian цика́да (İgnatyev & Pavlov 1993) Heteroptera Heteroptera (Hemiptera s.st) [ᴛᴜʀ yarımkanatlılar ᴇɴɢ heteropterans ʀᴜs клопы, отряд клопов, полужесткокрылые] – хӑнкӑласен отрячӗ xănkălasen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Heteroptera spp. [ᴛᴜʀ yarımkanatlı, yarımkanatlı böcek ᴇɴɢ bug ʀᴜs клоп] – хӑнкӑла xănkăla sɢ хӑнкӑлан xănkălan ɢᴇɴ хӑнкӑли xănkăli ᴛᴍʟ хӑнкӑласем xănkălasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Gerromorpha Gerris lacustris (Hydrometra lacustris) [ᴛᴜʀ kayarca, su kayakçısı ᴇɴɢ common pond skater, common water strider ʀᴜs прудовая водомерка] – шыв виҫевҫи şıv viśevśi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Nepomorpha Nepa cinerea [ᴛᴜʀ suakrebi ᴇɴɢ water scorpion ʀᴜs серый водяной скорпион, обыкновенный водяной скорпион , водяной скорпион водяная скорпионовидка, водоскорпион] – ҫӗлен лаши śĕlen laşi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Ranatra linearis [ᴛᴜʀ suiğnesi ᴇɴɢ water stick insect ʀᴜs европейская ранатра , водяная ранатра , водяной палочник, палочковидная ранатра, длиннотелый водяной клоп, водяной богомол] – ранатра ranatra (İgnatyev & Pavlov 1993) Corixa dentipes [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs зубчатоногий гребляк, зубчатоногая корикса] – кӗсменлӗ хӑнкӑла kĕsmenlĕ xănkăla (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) 272 273 Pentatomomorpha Coreus marginatus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ dock bug ʀᴜs щавелевый краевик, щавелевый клоп, обыкновенный краевик, окаймлённый краевник] – кӑшкар ути хӑнкӑли kăşkar uti xănkăli (İgnatyev & Pavlov 1993) Pyrrhocoris apterus [ᴛᴜʀ alev tahtakurusu, ateş tahtakurusu, ateşböceği, kanatsız ateşböceği, kızıl yarımkanatlı, kırmızı-siyah tahtakurusu, bayramböceği, cennetböceği, askerböceği, İstanbul böceği ᴇɴɢ firebug ʀᴜs клоп-солдатик, солдатик, бескрылый красноклоп, обыкновенный красноклоп, красноклоп, красный красноклоп, красный клоп, козачёк] – кукамай kukamay (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Eurygaster integriceps [ᴛᴜʀ ᴇɴɢ sunn pest, corn bug ʀᴜs вредная черепашка, вредная клопчерепашка] – сиенлӗ хӑнкӑла siyenlĕ xănkăla (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Eurydema ventralis [ᴛᴜʀ genişvücutlu lahana piskokuluböceği ᴇɴɢ cabbage bug ʀᴜs капустный клоп, капустный крестоцветный клоп, капустный щитник, украшенный крестоцветный клоп, разукрашенный щитник] – купӑста хӑнкӑли kupăsta xănkăli (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Graphosoma lineatum [ᴛᴜʀ havuç çizgili tahtakurusu ᴇɴɢ striped bug ʀᴜs линейчатый щитник, полосатый щитник, полосатый клоп, красно-чёрный полосатый клоп, красный полосатый клоп, полосатая графозома] – йӑрӑмлӑ хӑнкӑла yărămlă xănkăla (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Cimicomorpha Cimex lectularius [ᴛᴜʀ tahtakurusu ᴇɴɢ bedbug ʀᴜs постельный клоп, обыкновенный постельный клоп, домашний клоп] – тӳшек-минтер хӑнкӑли tüşek-minter xănkăli (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) хӑнкӑла xănkăla sɢ хӑнкӑлан xănkălan ɢᴇɴ хӑнкӑли xănkăli ᴛᴍʟ хӑнкӑласем xănkălasem ᴘʟ () хӑнкла xănkla () хӑнӑкла xănăkla () хӑнӑтла xănătla () хӑнтӑла xăntăla () хӑнтла xăntla () хӑмкла xămkla () хӑмтла xămtla () хӑмӑтла xămătla () хӑмӑнтла xămăntla () cimicosis [ᴛᴜʀ tahtakurusu ısırığı ᴇɴɢ bedbug infestation, bedbug bite ʀᴜs клопиный укус] – хӑнкӑла ҫыртни xănkăla śırtni () Lygus pratensis [ᴛᴜʀ çiçek sapsokanı ᴇɴɢ tarnished plant bug ʀᴜs луговой клоп, луговой клопик, луговой слепняк, полевой клоп, полевой лигус] – хир хӑнкӑли xir xănkăli () уй хӑнкӑли uy xănkăli () уй хӑмтли uy xămtli () хӑмӑтла пичӗш xămătla piçĕş () ясмӑк кайӑкӗ yasmak kayăkĕ () Holometabola Endopterygota (Holometabola, Metabola, Oligoneoptera) [ᴛᴜʀ tambaşkalaşımlı böcekler ᴇɴɢ holometabolous insects ʀᴜs насекомые с полным превращением] – пӗтӗмӗшле куҫӑмлӑ кӑпшанкӑсем pĕtĕmĕşle kuśamlă kăpşankăsem (Wikipedia) Strepsiptera Strepsiptera [ᴛᴜʀ yelpazekanatlılar ᴇɴɢ twisted-wing insects, twisted-winged parasites ʀᴜs веерокрылые] – Coleoptera Coleoptera [ᴛᴜʀ kınkanatlılar ᴇɴɢ beetles, coleopterans ʀᴜs жесткокрылые, жесткокрылые насекомые, жуки, отряд жуков] – нӑрӑсем nărăsem (Wikipedia) нӑрӑсен отрячӗ nărăsen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) пирчев çунатлисем pirçev śunatlisem (Wikipedia) пирчев śунатлӑ кăпшанкӑсем pirçev śunatlă kăpşankăsem (Wikipedia) 273 274 ᴛᴜʀ kınkanatlı böcek ᴇɴɢ beetle ʀᴜs жук – нӑрӑ nără sɢ нӑрӑн nărăn ɢᴇɴ нӑрри nărri ᴛᴍʟ нӑрӑсем nărăsem ᴘʟ () Adephaga Adephaga [ᴛᴜʀ etçil böcekler, yırtıcı böcekler ᴇɴɢ adephagans ʀᴜs плотоядные жесткокрылые, плотоядные жуки, хищные жуки, хищные] – Haliplomorpha Haliplus & Haliplidae spp. [ᴛᴜʀ suemekleyeni ᴇɴɢ crawling water beetle ʀᴜs плавунчик, жукплавунчик] – Carabomorpha Dytiscus & Dytiscidae spp. [ᴛᴜʀ dalgıçböcek ᴇɴɢ predaceous diving beetle ʀᴜs плавунец, жукплавунец] – путӑш putăş (İgnatyev & Pavlov 1993 [dysticus marginalis] Degtyaryov 2017) шыв нӑрри şıv nărri () Gyrinus & Gyrinidae spp. [ᴛᴜʀ dönerböcek ᴇɴɢ whirligig beetle ʀᴜs вертячка] – йӑкӑрти нӑрӑ yăkărti nără (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Cicindela & Cicindelinae ᴏʀ Cicindelidae spp. [ᴛᴜʀ kaplanböcek ᴇɴɢ tiger beetle ʀᴜs скакун, жукскакун] – Carabus & Carabinae ᴏʀ Carabidae spp. [ᴛᴜʀ ağılıböcek ᴇɴɢ ground beetle ʀᴜs жужелица] – хыткайӑк xıtkayăk (Degtyaryov 2017) хыт кайӑк xıt kayăk (İgnatyev & Pavlov 1993) хытӑ кайӑк xıtă kayăk () хыт копшанкӑ xıt kopşankă () каҫхи нӑрӑ kaśxi nără (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) хура нӑрӑ xura nără () Cychrus caraboides [ᴛᴜʀ salyangoz böceği ᴇɴɢ snail-eating beetle ʀᴜs жужелица-улиткоед, улитковая жужелица, карабоидный улиткоед, жужелицевидный слизнеед, жужелицевидный цихрус, жужелицеобразный цихрус, чёрный цихрус, синий улиткоед] – Zabrus tenebrioides (Zabrus gibbus) [ᴛᴜʀ Avrupa ekinkurdu, ekin kamburböceği ᴇɴɢ cereal ground beetle ʀᴜs малая хлебная жужелица, обыкновенная хлебная жужелица, хлебная жужелица, хлебный забрус, хлебный пеун, горбатая хлебная жужелица, горбатый пеун, пеун, жук-пеун, чёрный жук, чёрная жужелица] – Brachinus [ᴛᴜʀ domuzlan, domuzlan böceği, bombardıman böceği, bombardıman kınkanatlısı, bombardımancı, bombardımancı kınkanatlı, bombardımancı yerkınkanatlısı, bombacı böcek, bombalı kınkanatlı, topçuböceği, gaztabancalı mayısböceği, osurganböcek, osurganböceği, fanfan böceği ᴇɴɢ Ø ʀᴜs бомбардир, жук-бомбардир, жужелица-бомбардир] – бомбардир bombardir (İgnatyev & Pavlov 1993) Polyphaga Polyphaga [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ polyphagans ʀᴜs разноядные жесткокрылые, разноядные жуки] – Staphyliniformia Hydrophilus & Hydrophilidae spp. [ᴛᴜʀ suböceği ᴇɴɢ water scavenger beetle ʀᴜs водолюб, водяной жук] – шыв нӑрри şıv nărri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) шыв тараканӗ şıv tarakanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Silpha & Silphinae spp. [ᴛᴜʀ leşböceği ᴇɴɢ carrion beetle ʀᴜs мертвоед, жук-мертвоед] – виле нӑрри vile nărri (İgnatyev & Pavlov 1993 [aclypaea ораса] Degtyaryov 2017) 274 275 Nicrophorus & Nicrophorinae spp. [ᴛᴜʀ gömeğen, gömücü böcek, gömen böceği, ölügömen, ölügömücü, ölüböceği, ölüyiyen böcek, mezarcı böcek ᴇɴɢ burying beetle ʀᴜs могильщик, жукмогильщик] – ҫӑва нӑрри śăva nărri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Staphylinidae spp. [ᴛᴜʀ cepkenli böcek ᴇɴɢ rove beetle ʀᴜs стафилин] – Scarabaeiformia Geotrupes stercorarius [ᴛᴜʀ bokböceği ᴇɴɢ earth-boring dung beetle ʀᴜs обыкновенный навозник, обыкновенный землерой, навозник, жук-навозник, навозный жук, навозный червь, землерой] – тислӗк нӑрри tislĕk nărri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) тислӗк хурчӗ tislĕk xurçĕ () тислӗк ӑманӗ tislĕk ămanĕ () Lethrus apterus [ᴛᴜʀ bağkesen ᴇɴɢ Ø ʀᴜs головач, кравчик-головач, кротик-головач, рогач-головач, европейский кравчик, обыкновенный кравчик, бескрылый кравчик] – Dorcus parallelipipedus [ᴛᴜʀ bodur geyikböceği, küçük geyikböceği ᴇɴɢ lesser stag beetle ʀᴜs обыкновенный оленёк, обыкновенный рогачик] – пӗчӗкҫӗ пӑлан нӑрӑ pĕçĕkśĕ pălan nără (Degtyaryov 2017) Lucanus cervus [ᴛᴜʀ geyikböceği ᴇɴɢ European stag beetle ʀᴜs жук-олень, обыкновенный рогач] – пӑланла нӑрӑ pălanla nără (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Scarabaeus sacer [ᴛᴜʀ tezekböceği, bokböceği ᴇɴɢ sacred scarab ʀᴜs священный скарабей] – Amphimallon solstitiale (Amphimallon solstitialis, Rhizotrogus solsticialis) [ᴛᴜʀ gündönümüböceği, haziranböceği, anız bambulu ᴇɴɢ summer chafer, European june beetle ʀᴜs обыкновенный нехрущ, обыкновенный июньский хрущ, июньский нехрущ, июньский хрущ] – ҫӗртме уйӑх нӑрри śĕrtme uyăx nărri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Melolontha hippocastani [ᴛᴜʀ orman mayısböceği ᴇɴɢ forest cockchafer ʀᴜs восточный майский хрущ, восточный майский жук, восточный хрущ, лесной хрущ, лесной майский хрущ, майский хрущ, дикокаштановый хрущ] – ҫу уйӑх нӑрри śu uyăx nărri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) сар нӑрӑ sar nără () ӗне нӑрри ĕne nărri () нӑрӑ nără sɢ нӑрӑн nărăn ɢᴇɴ нӑрри nărri ᴛᴍʟ нӑрӑсем nărăsem ᴘʟ () Melolontha & Scarabaeoidea (larvae) [ᴛᴜʀ kadılokması ᴇɴɢ grub ʀᴜs личинка майского жука, личинка навозного жука] – нӑрӑ nără sɢ нӑрӑн nărăn ɢᴇɴ нӑрри nărri ᴛᴍʟ нӑрӑсем nărăsem ᴘʟ (1. навозный жук; 2. его личинка) Polyphylla fullo [ᴛᴜʀ manas, haziranböceği ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мраморный хрущ, июльский мраморный хрущ, европейский мраморный хрущ, пёстрый хрущ] – Anisoplia austriaca [ᴛᴜʀ Avusturya ekin bambulu, ekin bambulu, bambul ᴇɴɢ Ø ʀᴜs хлебный жук, хлебный жук кузька, хлебный кузька, обыкнове́нный кузька, посевный кузька, посевной кузька] – тырӑ нӑрри tıră nărri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Dynastes hercules [ᴛᴜʀ herkülböceği ᴇɴɢ Hercules beetle ʀᴜs жук-геркулес] – Oryctes nasicornis [ᴛᴜʀ gergedanböceği ᴇɴɢ rhinoceros beetle ʀᴜs жук-носорог, обыкновенный жукносорог, дупляк-носорог] – мӑйракаллӑ нӑрӑ măyrakallă nără (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Goliathus goliatus [ᴛᴜʀ golyatböceği, calutböceği ᴇɴɢ Goliath beetle ʀᴜs жук-голиаф] – голиаф нӑрӑ goliaf nără (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) 275 276 Cetonia aurata [ᴛᴜʀ gül böceği, zın ᴇɴɢ rose chafer, green rose chafer ʀᴜs золотистая бронзовка, золотая бронзовка, зеленая бронзовка, обыкновенная бронзовка, жук-бронзовка] – бронзовка bronzovka (İgnatyev & Pavlov 1993) Elateriformia Elateridae spp. [ᴛᴜʀ taklaböceği ᴇɴɢ click beetle ʀᴜs щелкун] – Elateridae (larvae) [ᴛᴜʀ telkurdu ᴇɴɢ wireworm ʀᴜs проволочник] – Lampyris noctiluca [ᴛᴜʀ ateşböceği, yıldızkurdu ᴇɴɢ common glow-worm ʀᴜs обыкновенный светляк, большой светляк, светляк-фонарик, иванов червяк, иванов червячок, ивановский червячок, гнилушка] – ҫутӑ хурт śută xurt “ᴛᴜʀ parlak kurt ᴇɴɢ bright worm ʀᴜs светлый червь” < ҫутӑ śută sɢ ҫутӑн śutăn ɢᴇɴ ҫути śuti ᴛᴍʟ ҫутӑсем śutăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ışık, aydınlık; parlak, aydın ᴇɴɢ light; bright ʀᴜs свет, освещение, сияние, блеск; светлый, ясный” < Russian calque светля́к (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) шӑши вучӗ şăşi vuçĕ “ᴛᴜʀ sıçan odu, sıçan ateşi ᴇɴɢ fire of flame ʀᴜs огонь мыши” < шӑши şăşi sɢ шӑшин şăşin ɢᴇɴ шӑшийӗ şăşiyĕ ᴛᴍʟ шӑшисем şăşisem ᴘʟ “sıçan ᴇɴɢ mouse ʀᴜs мышь” + вут vut sɢ вутӑн vutăn ɢᴇɴ вучӗ vuçĕ ᴛᴍʟ вутсем vutsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ od, ateş, alev ᴇɴɢ fire, flame ʀᴜs огонь, пламя” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) шӑши хорчӗ şăşi xorçĕ () Bostrichiformia Dermestes [ᴛᴜʀ deriböceği ᴇɴɢ skin beetle ʀᴜs кожеед] – тир хурчӗ tir xurçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Cucujiformia Tenebrio molitor (larvae) [ᴛᴜʀ unkurdu ᴇɴɢ mealworm ʀᴜs мучной червь] – шӳке şüke () Coccinella septempunctata [ᴛᴜʀ uğurböcveği, yedibenekli uğurböceği ᴇɴɢ ladybird, seven-spot ladybird, seven-spotted ladybug ʀᴜs семиточечная коровка, семиточечная божья коровка, божья коровка, коровка, красная коровка, букарка] – уяр uyar sɢ уярӑн uyarăn ɢᴇɴ уярӗ uyarĕ ᴛᴍʟ уярсем uyarsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) уяр кайӑк uyar kayăk (Wikipedia) кукамайуйар kukamay-uyar () вир-уяр vir-uyar (Wikipedia) аяр вӑр-вӑр ayar văr-văr () вир vir (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) вир кайӑк vir kayăk (Wikipedia) вир-кайӑкӗ vir-kayăkĕ () вир-вир кайӑк vir-vir kayăk () вир-вир vir-vir (Wikipedia) вир-вири vir-viri (Wikipedia) вир-вир кукамай vir-vir kukamay (Wikipedia) вири-вири кукамай viri-viri kukamay (Wikipedia) вир-витса vir-vitsa () вирвитса virvitsa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) вӗрвитса vĕrvitsa () вӑси-вӑс văsi-văs (Wikipedia) вӗҫ-вӗҫ кукамай vĕś-vĕś kukamay () кукамай kukamay [ᴅɪᴀʟ] () хир кукамайӗ xir kukamayĕ (Wikipedia) хӗрлӗ кукамай xĕrlĕ kukamay () ҫӑка кӑпшанки śăka kăpşanki () ҫӑка кӑтки śăka kătki () ҫӑка тараканӗ śăka tarakanĕ () Blaps [ᴛᴜʀ karafatma, osurganböceği, tistan ᴇɴɢ cellar beetle ʀᴜs медляк] – Mylabris [ᴛᴜʀ alagübük ᴇɴɢ Ø ʀᴜs нарывник] – шыҫӑ нӑрри şıśă nărri (Degtyaryov 2017) Lytta vesicatoria [ᴛᴜʀ kuduzböceği ᴇɴɢ Spanish fly ʀᴜs ясеневая шпанка, ясеневая шпанская мушка, шпанская мушка, испанская муха] – ясар шӑни yasar şăni (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) йасар шӑни yasar şăni () шпана шӑни şpana şăni () Chrysomelidae spp. [ᴛᴜʀ yaprakböceği ᴇɴɢ leaf beetle ʀᴜs листоед, жук-листоед] – ҫулҫӑ нӑрри śulśă nărri (Degtyaryov 2017) Lilioceris merdigera [ᴛᴜʀ soğan yaprakböceği ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ландышевая лилейница, луковая лилейница, луковая трещалка, луковый листоед, обмазанная трещалка] – 276 277 Leptinotarsa decemlineata [ᴛᴜʀ patatesböceği ᴇɴɢ Colorado potato beetle, Colorado beetle, ten-striped spearman, ten-lined potato beetle, potato bug ʀᴜs колорадский жук, колорадский картофельный жук, картофельный листоед] – Колорадо нӑрри Kolorado nărri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Alticini (Alticinae, Halticinae) spp. [ᴛᴜʀ pirecik, pire böceği, toprak piresi ᴇɴɢ flea beetle ʀᴜs земляная блошка, земляная блоха, блошка, блошак, блошиный жук] – вӗт пӑрҫа vĕt părśa (İgnatyev & Pavlov 1993 [phyllotreta] Degtyaryov 2017) уй пӑрҫи uy părśi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Cerambycidae spp. [ᴛᴜʀ tekeböceği ᴇɴɢ longhorn beetle ʀᴜs усач, жук-усач, дровосек, жук-дровосек] – мӑйӑхлӑ нӑрӑ măyăxlă nără (İgnatyev & Pavlov 1993 [monochamus] Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ tekekurdu ᴇɴɢ roundheaded borer ʀᴜs личинка жука дровосека – Monochamus scutellatus [ᴛᴜʀ ladinbiçer ᴇɴɢ white-spotted sawyer, spruce sawyer, spruce bug ʀᴜs белопятнистый усач] – Curculionidae spp. [ᴛᴜʀ hortumluböcek ᴇɴɢ weevil ʀᴜs долгоносик, жук-долгоносик, слоник] – Byctiscus betulae [ᴛᴜʀ asma sigaraböceği, asmabüken ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – виноградный трубковёрт, грушевый трубковёрт, многоядгый трубковёрт, берёзовый трубковёрт, березовый слоник, зеленый трубковёрт, липовый трубковёрт, грунтовый трубковёрт Pissodes [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs смолёвка] – сухӑр нӑрри suxăr nărri (Degtyaryov 2017) Scolytinae spp. [ᴛᴜʀ kabukböceği ᴇɴɢ bark beetle ʀᴜs короед] – Scolytus ratzeburgi [ᴛᴜʀ kayın kabukböceği ᴇɴɢ birch bark beetle ʀᴜs берёзовый заболонник] – Neuroptera Neuroptera (Planipennia, Birostrata) [ᴛᴜʀ karıncaaslanları ᴇɴɢ net-winged insects ʀᴜs сетчатокрылые, настоящие сетчатокрылые] – Chrysopa [ᴛᴜʀ yeşilağkanat ᴇɴɢ green lacewing ʀᴜs златоглазка] – ылтӑн куҫ ıltăn kuś (Degtyaryov 2017) Chrysopa perla [ᴛᴜʀ altıngöz ᴇɴɢ Ø ʀᴜs красивая златоглазка, жемчужная златоглазка, перламутровая златоглазка, прозрачная златоглазка, обыкновенная златоглазка] – чӑлтӑрти ылтӑн куҫ çăltărti ıltăn kuś (Degtyaryov 2017) Myrmeleon formicarius [ᴛᴜʀ karıncaaslanı ᴇɴɢ antlion ʀᴜs обыкновенный муравьиный лев, муравьиный лев] – Megaloptera Megaloptera (Meganeuroptera) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ alderflies ʀᴜs большекрылые, большекрылки, вислокрылки] – Hymenoptera Hymenoptera [ᴛᴜʀ zarkanatlılar, arılar ᴇɴɢ hymenopterans, wasps and bees ʀᴜs перепончатокрылые, отряд перепончатокрылых] – ҫурхах ҫунатлисем śurxax śunatlisem (Wikipedia) ҫурхах ҫунатлисен отрячӗ śurxax śunatlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ҫурхахлӑ ҫунатлисем śurxaxlă śunatlisem (Wikipedia) Symphyta 277 278 Tenthredinidae spp. [ᴛᴜʀ yaprakarısı ᴇɴɢ tenthredinid sawfly ʀᴜs пилильщик] – ҫулҫӑ ҫиен кӑпшанкӑ śulśă śiyen kăpşankă (Degtyaryov 2017) татавҫӑ кӑпшанкӑ tatavśă kăpşankă (İgnatyev & Pavlov 1993) Trichogramma evanescens [ᴛᴜʀ yumurta asalakarısı ᴇɴɢ Ø ʀᴜs обыкновенная трихограмма, трихограмма-яйцеед] – трихограмма trixogramma < Russian трихогра́мма (İgnatyev & Pavlov 1993) Ichneumonidae [ᴛᴜʀ asalakarıgiller ᴇɴɢ ichneumon wasps, ichneumonids ʀᴜs настоящие наездники, наездниковые, наездники-ихневмониды, ихневмониды, ихневмоны] – Apocrita Apocrita [ᴛᴜʀ incebelliler ᴇɴɢ apocritans ʀᴜs стебельчатобрюхие, стебельчатобрюхие перепончатокрылые] – йӗп вӑрри хырӑмлисем yĕp vărri xırămlisem (Wikipedia) Parasitica Parasitica (Terebrantia) [ᴛᴜʀ burgulular, deliciler, asalakarılar ᴇɴɢ parasitican wasps ʀᴜs наездники] – Parasitica spp. [ᴛᴜʀ asalak arı ᴇɴɢ parasitican wasp ʀᴜs наездник] – юланут кӑпшанкӑ yulanut kăpşankă (Degtyaryov 2017) юланутҫӑлла кӑпшанкӑ yulanutśălla kăpşankă (İgnatyev & Pavlov 1993) Cynipidae [ᴛᴜʀ mazıarısıgiller ᴇɴɢ gall wasps, gallflies ʀᴜs орехотворки, цинипиды] – Cynipidae spp. [ᴛᴜʀ mazıarısı ᴇɴɢ gall wasp, gallfly ʀᴜs орехотворка] – мӑйӑр хурчӗ măyăr xurçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 [diplolepis quercusfolii] Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ mazı ᴇɴɢ gall ʀᴜs галл – мӑкӑль măkăl' (İgnatyev & Pavlov 1993) Aculeata Aculeata [ᴛᴜʀ iğneliler ᴇɴɢ aculeates ʀᴜs жалящие, жалоносные перепончатокрылые] – Vespoidea Vespidae [ᴛᴜʀ eşekarısıgiller ᴇɴɢ wasps ʀᴜs настоящие осы] – Vespa crabro [ᴛᴜʀ büyük eşekarısı ᴇɴɢ European hornet ʀᴜs обыкновенный шершень, шершневая оса] – савӑслан savăslan sɢ савӑсланӑн savăslanăn ɢᴇɴ савӑсланӗ savăslanĕ ᴛᴍʟ савӑслансем savăslansem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) выслан vıslan () вуслан vuslan () вусланкӑ vuslankă () мӑн сӑпса măn săpsa () Vespula, Dolichovespula, Polistes etc. spp. [ᴛᴜʀ eşekarısı ᴇɴɢ wasp ʀᴜs оса] – сӑпса săpsa sɢ сӑпсан săpsan ɢᴇɴ сӑпси săpsi ᴛᴍʟ сӑпсасем săpsasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ arı yuvası ᴇɴɢ vespiary ʀᴜs осиное гнездо – сӑпса йӑви săpsa yăvi () куппул kuppul () Philanthus triangulum [ᴛᴜʀ arıcanavarı, arıkurdu, arıaslanı ᴇɴɢ European beewolf, bee-killer wasp, beeeating philanthus ʀᴜs пчелиный волк, угловатый пчелиный волк, пестрый пчелоед, пчелиный филант, европейский филант] – пыл хурт сунарҫи pıl xurt sunarśi (Degtyaryov 2017) пыл хурч кашкӑрӗ pıl xurt kaşkărĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Scolioidea Scolia [ᴛᴜʀ hançerli arı ᴇɴɢ scoliid wasp ʀᴜs сколия] – сколи skoli < Russian ско́лия (İgnatyev & Pavlov 1993) Apoidea 278 279 Anthophila [ᴛᴜʀ balarıları ᴇɴɢ bees ʀᴜs пчёлы, пчелиные, пчеловидные] – пыл-хурт йышшисем pılxurt yışşisem (Wikipedia) Megachile centuncularis [ᴛᴜʀ yaprakkesen arı, yaprakkesen, yaprakkesici balarısı ᴇɴɢ patchwork leafcutter bee ʀᴜs обыкновенная пчела-листорез, обыкновенная каменщица, пчела-листорез] – ҫулҫӑ пыл хурчӗ śulśă pıl xurçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 [megachile latimanus] Degtyaryov 2017) Megachile parietina (Chalicodoma parietina, Chalicodoma muraria) [ᴛᴜʀ sıva arısı, harç arısı, duvarcı arı ᴇɴɢ black mud bee ʀᴜs пчела-каменщица, стенная пчела] – чул пыл хурчӗ çul pıl xurçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Apidae [ᴛᴜʀ balarısıgiller ᴇɴɢ bees ʀᴜs настоящие пчёлы, пчелиные, благородные пчёлы, апиды] – чӑн пыл хурчӗсем çăn pıl-xurçĕsem (Wikipedia) Xylocopa [ᴛᴜʀ odunarısı, marangoz arısı ᴇɴɢ carpenter bee ʀᴜs пчела-плотник, шмель-плотник, древогнезд, ксилокопа] – йывӑҫ пыл хурчӗ yıvăś pıl xurçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 [xylocopa violacea] Degtyaryov 2017) Xylocopa valga [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs обыкновенная пчела-плотник, обыкновенная ксилокопа, пчелаплотник] – Xylocopa violacea [ᴛᴜʀ mor odunarısı, hezen arısı, mor arı ᴇɴɢ violet carpenter bee ʀᴜs фиолетовая пчела-плотник, фиолетовый шмель-плотник, фиолетовый древогнезд, фиолетовая ксилокопа] – Bombus [ᴛᴜʀ tülekarı ᴇɴɢ bumblebee ʀᴜs шмель, земляная пчела] – тӗкӗлтура tĕkĕltura sɢ тӗкӗлтуран tĕkĕlturan ɢᴇɴ тӗкӗлтури tĕkĕlturi ᴛᴍʟ тӗкӗлтурасем tĕkĕlturasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) тӗкӗл тура tĕkĕl tura () тӗклӗ тура tĕklĕ tura “ᴛᴜʀ tüylü tarak ᴇɴɢ feathered comb ʀᴜs пернатый гребень” < тӗклӗ tĕklĕ “tüylü ᴇɴɢ feathered ʀᴜs с перьями, пернатый” + тура tura sɢ туран turan ɢᴇɴ тури turi ᴛᴍʟ турасем turasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarak ᴇɴɢ comb ʀᴜs гребень, гребешок, расческа” () тӗкӗлтурасем tĕkĕlturasem (Wikipedia) ҫӗр пыл хурчӗсем çĕr pıl xurçĕsem (Wikipedia) пӑйӑлмӑ păyălma () пӑньӑмӑльӑ păn'ămăl'ă () Bombus proteus (Bombus (Kallobombus) proteus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs изменчивый шмель, неузнаваемый шмель, обыкновенный шмель] – улшӑнуллӑ тӗкӗлтура ulşănullă tĕkĕlturi (Wikipedia) Bombus czerskii (Bombus (Megabombus) czerskii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs шме́ль Черского] – Черский тӗкӗлтури Çerskiy tĕkĕlturi (Wikipedia) Bombus hortorum (Bombus (Megabombus) hortorum) [ᴛᴜʀ bahçe tülekarısı ᴇɴɢ garden bumblebee, small garden bumblebee ʀᴜs садовый шмель] – сад тӗкӗлтури sad tĕkĕlturi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Bombus ruderatus (Bombus (Megabombus) ruderatus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ large garden bumblebee, ruderal bumblebee ʀᴜs щебневый шмель, щебнистый шмель, красноватый шмель] – хӗрлӗ тӗкӗлтура xĕrlĕ tĕkĕltura (Wikipedia) Bombus armeniacus (Bombus (Thoracobombus) armeniacus) [ᴛᴜʀ Ermeni tülekarısı ᴇɴɢ Armenian bumblebee ʀᴜs армянский шмель] – эрмен тӗкӗлтури ermen tĕkĕlturi (Wikipedia) Bombus muscorum (Bombus (Thoracobombus) muscorum) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ large carder bee, moss carder bee ʀᴜs моховой шмель, моховый шмель] – мӑк тӗкӗлтури măk tĕkĕlturi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Bombus pascuorum (Bombus (Thoracobombus) pascuorum, Bombus agrorum) [ᴛᴜʀ kır tülekarısı ᴇɴɢ common carder bee ʀᴜs полевой шмель] – уй тӗкӗлтури uy tĕkĕlturi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) 279 280 Bombus sylvarum (Bombus (Thoracobombus) sylvarum) [ᴛᴜʀ orman tülekarısı ᴇɴɢ shrill carder bee, knapweed carder-bee ʀᴜs лесной шмель, серебристый шмель] – вӑрман тӗкӗлтури vărman tĕkĕlturi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Bombus terrestris (Bombus (Bombus) terrestris) [ᴛᴜʀ toprak tülekarısı ᴇɴɢ buff-tailed bumblebee, large earth bumblebee ʀᴜs земляной шмель, большой земляной шмель] – ҫӗр тӗкӗлтури śĕr tĕkĕlturi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Bombus lapidarius (Bombus (Melanobombus) lapidarius) [ᴛᴜʀ taş tülekarısı ᴇɴɢ red-tailed bumblebee ʀᴜs каменный шмель, большой каменный шмель] – чул тӗкӗлтури çul tĕkĕlturi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Bombus (Psithyrus) ᴏʀ Psithyrus [ᴛᴜʀ guguk tülekarısı ᴇɴɢ cuckoo bumblebees ʀᴜs шмель-кукушка, шептун] – куккукла тӗкӗлтура kukkukla tĕkĕltura (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Apis mellifera (Apis mellifica) [ᴛᴜʀ balarısı, arı ᴇɴɢ bee, honey bee ʀᴜs пчела] – пыл хурчӗ pıl xurçĕ “ᴛᴜʀ bal kurdu ᴇɴɢ worm of honey ʀᴜs червь мёда” < пыл pıl sɢ пылӑн pılăn ɢᴇɴ пылӗ pılĕ ᴛᴍʟ пылсем pılsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ bal ᴇɴɢ honey ʀᴜs мёд” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) вӗлле хурчӗ vĕlle xurçĕ “ᴛᴜʀ kovan kurdu ᴇɴɢ worm of hive ʀᴜs червь улья” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) хурт xurt sɢ хуртӑн xurtăn ɢᴇɴ хурчӗ xurçĕ ᴛᴍʟ хуртсем xurtsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kurt ᴇɴɢ worm ʀᴜs червь” () ᴛᴜʀ yaban balarısı ᴇɴɢ wild honey bee ʀᴜs дикая пчела – вӑрман хурчӗ vărman xurçĕ “ᴛᴜʀ orman kurdu ᴇɴɢ worm of forest ʀᴜs червь леса” () ᴛᴜʀ kraliçe arı ᴇɴɢ queen bee ʀᴜs матка пчел, пчелиная матка – хурт ами xurt ami () ᴛᴜʀ erkek arı, saka ᴇɴɢ drone (male bee or wasp) ʀᴜs трутень – сӑрӑ хурт sără xurt () ᴛᴜʀ işçi arı ᴇɴɢ worker bee ʀᴜs рабочая пчела – ӗç хурчӗ ĕś xurçĕ () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs оплодотворенное яйцо, зародыш детва (пчел) – чӗпӗ çĕpĕ () ᴛᴜʀ arı larvası ᴇɴɢ bee larva ʀᴜs черва, детва, личинки пчёл – шур хурт şur xurt () ҫӑвӑр śăvăr () хурт ҫӑвӑрӗ xurt śăvărĕ () ᴛᴜʀ kurtlu (petek) ᴇɴɢ with larwa (honeycomb) ʀᴜs с детвой, занятый детвой (о сотах) – ҫӑвӑрлӑ śăvărlă () ᴛᴜʀ oğul ᴇɴɢ swarm of bees, cluster of bees ʀᴜs рой пчели (рой пчёл, вылетевший из улья), молодой рой, детва, отроившаяся семья пчел – ҫӑвӑр śăvăr sɢ ҫӑвӑрӑн śăvărăn ɢᴇɴ ҫӑвӑрӗ śăvărĕ ᴛᴍʟ ҫӑвӑрсем śăvărsem ᴘʟ (Wikipedia) ҫӑвӑр хурт śăvăr xurt () хурт ҫӑвӑрӗ xurt śăvărĕ () ᴛᴜʀ oğul kutusu ᴇɴɢ skep for taking swarms, swarm box ʀᴜs роевня (лукошко для пересадки отроившихся пчел) – кунтă kuntă sɢ кунтăн kuntăn ɢᴇɴ кунти kunti ᴛᴍʟ кунтăсем kuntăsem ᴘʟ () хурт кунти xurt kunti () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ковшик, черпак (для сгребания роящихся пчел) – ҫӑпала śăpala () ᴛᴜʀ arı yuvası, balarısı kovanı ᴇɴɢ bee’s nest, beehive, hive ʀᴜs пчелиное гнездо, улей – вӗлле vĕlle sɢ вӗллен vĕllen ɢᴇɴ вӗлли vĕlli ᴛᴍʟ вӗллесем vĕllesem ᴘʟ () хурт вӗлли xurt vĕlli “ᴛᴜʀ kurt kovanı ᴇɴɢ hive of worm ʀᴜs улей червя” () ᴛᴜʀ arılı ᴇɴɢ with bee or wasp ʀᴜs имеющий пчёл, ос – хуртлӑ-хӑмарлӑ xurtlă-xămarlă () ᴛᴜʀ arı ekmeği ᴇɴɢ beebread ʀᴜs перга, хлебина, хлебина пчел, пчелиный хлеб – ҫӑкӑр śăkăr sɢ ҫӑкӑрӑн śăkărăn ɢᴇɴ ҫӑкӑрӗ śăkărĕ ᴛᴍʟ ҫӑкӑрсем śăkărsem ᴘʟ () хурт ҫӑкӑрӗ xurt śăkărĕ () 280 281 ᴛᴜʀ bal ᴇɴɢ honey ʀᴜs мёд – пыл pıl sɢ пылӑн pılăn ɢᴇɴ пылӗ pılĕ ᴛᴍʟ пылсем pılsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ yaban balı ᴇɴɢ wild honey ʀᴜs дикий мёд – хӑвӑл хурт пылӗ xăvăl xurt pılĕ () ᴛᴜʀ arı sakızı ᴇɴɢ propolis, bee glue ʀᴜs прополис, пчелиный клей, уза – тăпа tăpa () ᴛᴜʀ arı iğnesi ᴇɴɢ bee's stinger ʀᴜs пчелиное жало – вӗлле хурчӗн сӑнни vĕlle xurçĕn sănni () хурт сӑнни xurt sănni < сӑнӑ sănă sɢ сӑнӑн sănăn ɢᴇɴ сӑнни sănni ᴛᴍʟ сӑнӑсем sănăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ süngü mızrak, kargı, cirit; iğne ᴇɴɢ spear, lance, javelin; stinger ʀᴜs копьё, пика; жало” () ᴛᴜʀ sokmak, yakmak (arı, yılan); dalamak, yakmak (ısırgan) ᴇɴɢ to bite ʀᴜs жалить; кусать; жечь, обжигать (крапивой) – сӑх săx () ᴛᴜʀ arı zehiri ᴇɴɢ honey bee venom, apitoxin ʀᴜs пчелиный яд – пыл наркӑмӑшӗ pıl narkămăşĕ “ᴛᴜʀ bal zehiri ᴇɴɢ venom of honey ʀᴜs яд пчелы” () вӗлле хурчӗн наркӑмӑшӗ vĕlle xurçĕn narkămăşĕ “ᴛᴜʀ kovan kurdunun zehiri” () ᴛᴜʀ arı maskesi ᴇɴɢ bee veil ʀᴜs сетка от пчел – хурт питлӗхӗ xurt pitlĕxĕ () ᴛᴜʀ arıcı ᴇɴɢ beekeeper ʀᴜs пчеловод – хурт ӑсти xurt ăsti () Formicoidea Formicidae [ᴛᴜʀ karıncagiller ᴇɴɢ ants ʀᴜs муравьи, настоящие муравьи] – кӑткӑсем kătkăsem (Wikipedia) Formicidae spp. [ᴛᴜʀ karınca ᴇɴɢ ant ʀᴜs муравей] – кӑткӑ kătkă sɢ кӑткӑн kătkăn ɢᴇɴ кӑтки kătki ᴛᴍʟ кӑткӑсем kătkăsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) кӗткӗ kĕtkĕ () хурт-кӑткӑ xurtkătkă () ᴛᴜʀ karınca yuvası ᴇɴɢ anthill ʀᴜs муравейник (муравьиное гнездо, жилище муравьев), муравьиня куча – кӑткӑ йӑви kătkă yăvi () кӗткӗ йӑвви kĕtkĕ yăvvi () кӑткӑ тӗмески kătkă tĕmeski < тӗмеске tĕmeske sɢ тӗмескен tĕmesken ɢᴇɴ тӗмески tĕmeski ᴛᴍʟ тӗмескесем tĕmeskesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ yığın, küme ᴇɴɢ heap, pile ʀᴜs куча, кучка” () кӑткӑ тӗми kătkă tĕmi () кӑткӑ копи kătkă kopi () ᴛᴜʀ karınca yumurtaları ᴇɴɢ ant pups ʀᴜs муравьиные яйца – кӑткӑ ҫӑмарти kătkă śămarti sɢ кӑткӑ ҫӑмартисем kătkă śămartisem ᴘʟ “ᴛᴜʀ karınca yumurtası ᴇɴɢ egg of ant ʀᴜs яйцо муравья” () ᴛᴜʀ kanatlı karınca (gerdek uçuşunda kanatlanan kraliçe ve erkek karıncalar) ᴇɴɢ winged ant, flying ant (queen and male with wings in nuptial flight) ʀᴜs летающий муравей, крылатый муравей sɢ крылатые муравьи ᴘʟ – ҫунатлӑ кӑткӑ śunatlă kătkă () ᴛᴜʀ karınca yağı ᴇɴɢ Ø ʀᴜs муравьиное масло (помогающее при ревматизме) – кӑткӑ ҫӑвӗ kătkă śăvĕ () Lasius niger [ᴛᴜʀ kara karınca ᴇɴɢ black garden ant, (Lasius niger), common black ant ʀᴜs чёрный садовый муравей, чёрный муравей, чёрный лазий, садовый мураве́й, обыкновенный муравей] – сад кӑтки sad kătki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) хура кӑткӑ xura kătkă () хора кӑткӑ xora kătkă () Camponotus inflatus [ᴛᴜʀ bal karıncası, şeker karıncası ᴇɴɢ honey ant, honeypot ant ʀᴜs медовый муравей] – пыл кӑтки pıl kătki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Formica rufa [ᴛᴜʀ kızıl orman karıncası, kızıl karınca ᴇɴɢ red wood ant, southern wood ant, horse antʀᴜs рыжий лесной муравей, рыжий муравей, обыкновенный рыжий лесной муравей, обыкновенный 281 282 лесной муравей, лесной муравей] – вӑрман кӑтки vărman kătki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) сарӑ кӑткӑ sară kătkă () ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [ʀᴜs крупный муравей (самый крупный муравей темно коричневого цвета)] – упа кӑтки upa kătki “ᴛᴜʀ ayı karıncası ᴇɴɢ ant of bear ʀᴜs муравей медведя” () опа кӑтки opa kătki () ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [ʀᴜs крупный муравей, крупный жёлтый муравей] – сӑрӑлчан sărălçan () ҫӑрӑлчан śărălçan () шӗрӗлчен şĕrĕlçen () Mecoptera Mecoptera [Mecaptera] [ᴛᴜʀ akrepsinekleri ᴇɴɢ scorpionflies ʀᴜs скорпионницы, скорпионовые мухи, узкокрылые] – Siphonaptera Siphonaptera [Aphaniptera] [ᴛᴜʀ pireler ᴇɴɢ fleas ʀᴜs блохи, отряд блох] – пӑрҫасен отрячӗ părśasen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ᴛᴜʀ pire ᴇɴɢ flea ʀᴜs блоха – пӑрҫа părśa sɢ пӑрҫан părśan ɢᴇɴ пӑрҫи părśi ᴛᴍʟ пӑрҫасем părśasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Archaeopsylla erinacei [ᴛᴜʀ kirpi piresi ᴇɴɢ hedgehog flea ʀᴜs ежовая блоха] – чӗрӗп пӑрҫи çăxă çĕrĕp () Ctenocephalides canis [ᴛᴜʀ köpek piresi ᴇɴɢ dog flea ʀᴜs собачья блоха] – йытӑ пӑрҫи yıtă părśi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Ctenocephalides felis [ᴛᴜʀ kedi piresi ᴇɴɢ cat flea ʀᴜs кошачья блоха] – кушак пӑрҫи kuşak părśi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Echidnophaga gallinacea [ᴛᴜʀ tavuk piresi ᴇɴɢ hen flea, sticktight flea ʀᴜs куриная блоха] – чӑхӑ пӑрҫи çăxă părśi () Pulex irritans [ᴛᴜʀ pire, insan piresi ᴇɴɢ human flea, house flea ʀᴜs человеческая блоха, человечья блоха, обыкновенная блоха] – этем пӑрҫи etem părśi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ҫыртакан пӑрҫа śırtakan părśa () Spilopsyllus cuniculi [ᴛᴜʀ tavşan piresi ᴇɴɢ rabbit flea ʀᴜs кроличья блоха] – мулкач пӑрҫа mulkaç părśa () Vermipsylla alakurt [ᴛᴜʀ alakurt ᴇɴɢ alacurt ʀᴜs тянь-шаньская блоха, алакурт, саянская блохаалакурт, восточная блоха] – Diptera Diptera [ᴛᴜʀ sinekler, ikikanatlılar ᴇɴɢ flies ʀᴜs двукрылые, отряд двукрылых, двукрылые насекомые] – йӗкӗр ҫунатлисен отрячӗ yĕkĕr śunatlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) икӗ ҫунатлисем ikĕ śunatlisem (Wikipedia) икҫунатлисем ikśunatlisem (Wikipedia) Nematocera Nematocera [ᴛᴜʀ uzunduyargalılar ᴇɴɢ nematoceran flies ʀᴜs длинноусые, длинноусые двукрылые] – вӑрӑм мӑйӑхлисем vărăm mayăxlisem (Wikipedia) Culicomorpha 282 283 Chironomidae [ᴛᴜʀ titreksinekgiller ᴇɴɢ nonbiting midges, lake flies, chironomids ʀᴜs звонцы, комары-звонцы, комары-толкунчики, комары-дергуны, дергуны, хирономиды] – Chironomus plumosus [ᴛᴜʀ titrek sinek, titrer sinek, sürü sineği, sürü sivrisineği ᴇɴɢ buzzer midge ʀᴜs мохнатоусый звонец, мохнатоусый дергун, опушенный звонец, опушечный дергун, комардергун, комар-дергунец, мотыль] – явӑнакан вӑрӑмтуна yavănakan vărămtuna (İgnatyev & Pavlov 1993 [комар-дергун — tendipes pedellus] Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ kan kurdu, balçık kurdu ᴇɴɢ bloodworm ʀᴜs мотыль (личинки комаров-звонцов) – вӑрӑмтуна хурчӗ vărămtuna xurçĕ () Simuliidae [ᴛᴜʀ üvezgiller ᴇɴɢ black flies and buffalo gnats ʀᴜs мошки, симулииды] – ӳпресем üpresem (Wikipedia) Simulium [ᴛᴜʀ üvez ᴇɴɢ black fly, blackfly, buffalo gnat, turkey gnat, white socks ʀᴜs настоящая мошка, мошка, мошкара, гнус, москит] – ӳпресем üpresem (Wikipedia) ӳпре üpre sɢ ӳпрен üpren ɢᴇɴ ӳпри üpri ᴛᴍʟ ӳпресем üpresem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) вис vis sɢ висӗн visĕn ɢᴇɴ висӗ visĕ ᴛᴍʟ виссем vissem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993) ӗнӗм ĕnĕm [ᴅɪᴀʟ] () ᴛᴜʀ üvezli yer ᴇɴɢ place with midges ʀᴜs место, изобилующее мошкарой, мошками – Culicidae [ᴛᴜʀ sivrisinekgiller ᴇɴɢ mosquitoes ʀᴜs настоящие комары, жалящие комары, кровососущие комары, кулициды] – вӑрӑмтунасем vărămtunasem (Wikipedia) чӑн вӑрӑмтунасем çăn vărămtunasem (Wikipedia) юн ӗмекен вӑрӑмтунасем yun ĕmeken vărămtunasem (Wikipedia) Culicidae spp. [ᴛᴜʀ sivrisinek ᴇɴɢ mosquito ʀᴜs комар] – вӑрӑмтуна vărămtuna sɢ вӑрӑмтунан vărămtunan ɢᴇɴ вӑрӑмтуни vărămtuni ᴛᴍʟ вӑрӑмтунасем vărămtunasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 [комар — culex] Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ sivrisinek kaynamak ᴇɴɢ to become teeming with mosquitoes ʀᴜs становйться изобилующим комарами – ᴛᴜʀ sivrisinekli ᴇɴɢ with mosquitoes ʀᴜs комариный, изобилующий комарами – ᴛᴜʀ vızıldamak ᴇɴɢ to buzz ʀᴜs издавать тонкий писк, пищать (напр. комар) – нӑйла năyla () Anopheles maculipennis [ᴛᴜʀ sıtma sivrisineği, anofel ᴇɴɢ malaria mosquito ʀᴜs обыкновенный малярийный комар, малярийный комар, анофелес ] – сивчир вӑрӑмтуни sivçir vărămtuni (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Culex pipiens [ᴛᴜʀ sivrisinek ᴇɴɢ common house mosquito ʀᴜs комар-пискун] – нӑйка вӑрӑмтуна năyka vărămtuna (Degtyaryov 2017) нӑйкӑш вӑрӑмтуна năykaş vărămtuna (İgnatyev & Pavlov 1993) Bibionomorpha Mayetiola destructor [ᴛᴜʀ buğday kesik sineği, tavkesiği sineği ᴇɴɢ Hessian fly, barley midge ʀᴜs гессенская муха, гессенская мушка, хлебный комарик] – Гессен шӑни Гessen şăni (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Bibio hortulanus [ᴛᴜʀ bahçesineği, ekin köksineği, ekin sapsineği ᴇɴɢ marchfly ʀᴜs садовая толстоножка, садовый комарик-толстоножка, садовая мохнатка, садовая мошка, садовый бибион] – Bibio marci [ᴛᴜʀ mart sineği ᴇɴɢ St. Mark's fly, hawthorn fly ʀᴜs весенняя толстоножка, черный комарик-толстоножка, черная толстоножка, черная муха, черная мошка, апрельская муха, толстоножка Марка] – 283 284 Psychodomorpha Psychodidae [ᴛᴜʀ güvesineğigiller ᴇɴɢ drain flies, sink flies, filter flies, sewer flies, sewer gnats ʀᴜs бабочницы, психодиды] – шӑна кӗвисем şăna kĕvisem () шӑна кӗввисем şăna kĕvvisem (Wikipedia) Psychoda phalaenoides [ᴛᴜʀ güve sineği, güvemsi sinek, güvemsi sivrisinek ᴇɴɢ owl-midge ʀᴜs обыкновенная бабочница, обычная бабочница, бабочница] – шӑна кӗви şăna kĕvi “ᴛᴜʀ sinek güvesi ᴇɴɢ moth of fly ʀᴜs моль му́хи” () Phlebotominae [ᴛᴜʀ tatarcıkgiller ᴇɴɢ sandflies ʀᴜs москиты, флеботомины, флеботомиды] – москитсем moskitsem (Wikipedia) Phlebotomus papatasi [ᴛᴜʀ tatarcık ᴇɴɢ sand fly ʀᴜs паппатачный москит] – москит moskit sɢ москитӗн moskitĕn ɢᴇɴ москичӗ moskiçĕ ᴛᴍʟ москитсем moskitsem ᴘʟ < Russian моски́т (İgnatyev & Pavlov 1993) Tipulomorpha Tipulidae spp. [ᴛᴜʀ çayırsineği ᴇɴɢ crane fly, mosquito hawk, daddy longlegs ʀᴜs комар-долгоножка, долгоножка, длинноногий комар, карамора] – Tipula [ᴛᴜʀ bostansineği, deresineği ᴇɴɢ crane fly ʀᴜs комар-долгоножка, карамора] – вӑрӑмтуна vărămtuna sɢ вӑрӑмтунан vărămtunan ɢᴇɴ вӑрӑмтуни vărămtuni ᴛᴍʟ вӑрӑмтунасем vărămtunasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ uzun bacak ᴇɴɢ long leg ʀᴜs длинная нога” < вӑрӑм vărăm “ᴛᴜʀ uzun ᴇɴɢ long ʀᴜs продолжительно, длинный, длинно, длительно, долго; высоко” + туна tuna sɢ тунан tunan ɢᴇɴ туни tuni ᴛᴍʟ тунасем tunasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ sap; bacak ᴇɴɢ stalk; leg ʀᴜs 1. стебель, черешок, ствол; 2. голень; 3. лапка, ножка (птицы); 4. диал. нога” () вӑрӑм туна vărăm tuna () вӗтӗ кӑткӑ vĕtĕ kătkă () Brachycera Brachycera [ᴛᴜʀ kısaduyargalılar ᴇɴɢ brachyceran flies ʀᴜs короткоусые двукрылые, короткоусые, мухи] – кӗске мӑйӑхлисем kĕske mayăxlisem (Wikipedia) шӑнасем şănasem (Wikipedia) шӑна-пӑван şăna-păvan () Brachycera spp. [ᴛᴜʀ sinek ᴇɴɢ fly ʀᴜs муха] – шӑна şăna sɢ шӑнан şănan ɢᴇɴ шӑни şăni ᴛᴍʟ шӑнасем şănasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ sinek kurdu ᴇɴɢ fly larva ʀᴜs личинки мухи – шӑна хурчӗ şăna xurçĕ () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs как муха, наподобие мухи – шӑналла şănalla () ᴛᴜʀ vızıldamak ᴇɴɢ to buzz ʀᴜs жужжать (напр. муха), гудеть – нӑрла nărla () ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [назв. мухи] – кӑвак шӑна kăvak şăna () Tabanomorpha Tabanidae [ᴛᴜʀ sığırsineğigiller ᴇɴɢ horse and deer flies ʀᴜs слепни, табаниды] – пӑвансем păvansem (Wikipedia) Chrysopsinae spp. [ᴛᴜʀ geyik sineği ᴇɴɢ deerfly ʀᴜs пестряк, пёстрый овод, златоглазик] – Chrysops relictus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ twin-lobed deerfly ʀᴜs обыкновенный златоглазик, обыкновенный пестряк] – Tabaninae spp. [ᴛᴜʀ atsineği, sığırsineği ᴇɴɢ biting horsefly, botfly, gadfly ʀᴜs слепень] – пӑван păvan sɢ пӑванӑн păvanăn ɢᴇɴ пӑванӗ păvanĕ ᴛᴍʟ пӑвансем păvansem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) 284 285 Tabanus bovinus [ᴛᴜʀ sığır sineği, at sineği ᴇɴɢ pale giant horse-fly ʀᴜs бычий слепень, бычачий слепень] – вӑкӑр пӑванӗ văkăr păvanĕ (Wikipedia) Asilomorpha Bombyliidae spp. [ᴛᴜʀ alasinek ᴇɴɢ hoverfly ʀᴜs жужжало, муха-жужжало] – Dolichopus [ᴛᴜʀ uzunbacaklı sinek ᴇɴɢ long-legged fly ʀᴜs муха-зеленушка, зеленушка] – симӗс шӑна simĕs şăna (İgnatyev & Pavlov 1993 [medetera] Degtyaryov 2017) Asilidae spp. [ᴛᴜʀ avcı sinek ᴇɴɢ robber fly ʀᴜs ктырь] – Muscomorpha Aschiza Phoridae spp. [ᴛᴜʀ kambur sinek ᴇɴɢ hump-backed fly ʀᴜs горбатка, муха-горба́тка] – курпун шӑна kurpun şăna (Degtyaryov 2017) курпунлӑ шӑна kurpunlă şăna (İgnatyev & Pavlov 1993 [phora thoracica]) Syrphidae spp. [ᴛᴜʀ arısineği, alasinek ᴇɴɢ hoverfly ʀᴜs журчалка, муха-журчалка] – сӗрлевҫӗ шӑна sĕrlevśĕ şăna (İgnatyev & Pavlov 1993 [conosyrphus volucellum] Degtyaryov 2017) Eristalis tenax [ᴛᴜʀ bok sineği ᴇɴɢ common drone fly ʀᴜs цепкая ильница, цепкая пчеловидка, обыкновенная пчеловидка, обыкновенная ильница, ильница, ильница-пчеловидка, пчеловидная муха] – ᴛᴜʀ farekuyruklu kurt, farekuyruğu kurdu ᴇɴɢ eat-tailed maggot ʀᴜs крыска (личинка обыкновенной пчеловидки) – Schizophora Acalyptratae Piophila casei [ᴛᴜʀ peynir sineği ᴇɴɢ cheese fly ʀᴜs сырная муха] – ᴛᴜʀ seyrik, peynir kurdu ᴇɴɢ cheese skippers ʀᴜs сырный червь, прыгун – Oscinella frit [ᴛᴜʀ ekin başaksineği ᴇɴɢ Ø ʀᴜs овсяная шведская муха, шведская муха] – швед шӑни şved şăni (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Drosophila [ᴛᴜʀ sirkesinekleri ᴇɴɢ Ø ʀᴜs дрозофилы, крошечная плодовая муха, плодовые мушки] – дрозофилсем drozofilsem (Wikipedia) Drosophila melanogaster [ᴛᴜʀ sirke sineği, meyve sineği ᴇɴɢ fruit fly, lesser fruit fly ʀᴜs фруктовая дрозофила, малая дрозофила, обыкновенная дрозофила, чернобрюхая дрозофила] – Braula caeca [ᴛᴜʀ arı biti ᴇɴɢ bee louse ʀᴜs пчелиная вошь, слепая браула] – Schizophora Calyptratae Hippoboscoidea Glossina [ᴛᴜʀ çeçe, çeçe sineği ᴇɴɢ tsetse fly, tsetse ʀᴜs муха цеце] – цеце шӑна tsetse şăna (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Hippobosca equina [ᴛᴜʀ at sineği, at biti ᴇɴɢ forest fly or New Forest fly ʀᴜs лошадиная кровососка, конская кровососка] – 285 286 Lipoptena cervi [ᴛᴜʀ geyik sineği, geyik bitsineği ᴇɴɢ deer ked, deer fly ʀᴜs оленья кровососка, лосиная кровососка, лосиная муха, лосиная вошь, лосиный клещ] – Melophagus ovinus [ᴛᴜʀ koyun kenesi, koyun biti ᴇɴɢ sheep ked, sheep tick ʀᴜs овечий рунец, овечий клещ, овечья кровососка] – Oestroidea Wohlfahrtia magnifica [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ spotted flesh fly, screwworm fly ʀᴜs вольфартова муха] – Sarcophaga carnaria [ᴛᴜʀ et sineği, boz et sineği, külrengi et sineği ᴇɴɢ common flesh fly ʀᴜs серая мясоедка, серая мясная муха, серая саркофага, обыкновенная мясоедка, обыкновенная серая мясная муха, обыкновенная мясная муха, мясная муха] – какай шӑни kakay şăni (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Calliphora vomitoria [ᴛᴜʀ gök et sineği ᴇɴɢ blue bottle fly, orange-bearded blue bottle, bottlebee ʀᴜs черноголовая падальница, черноголовая синяя мясная муха , черноголовая муха, черноголовая каллифора, мясная муха, синяя падальная муха, живородящая синяя муха, трупная муха, трупная каллифора, муха-жужжелица] – Lucilia sericata [ᴛᴜʀ yara sineği ᴇɴɢ common green bottle fly ʀᴜs зелёная мясная муха, падальная муха] – виле шӑни vile şăni (İgnatyev & Pavlov 1993 [lucilia sericata] Degtyaryov 2017) Gasterophilus intestinalis (Gastrophilus equi) [ᴛᴜʀ at mide sineği ᴇɴɢ horse bot fly ʀᴜs большой желудочный овод, большой желудочный овод лошади, лошадиный овод, овод-крючок, крючок] – вар кукӑркучӗ var kukărkuçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ kurtlu karın ᴇɴɢ stomach with bots ʀᴜs желудок лошади, заражённый личинками овода – Hypoderma [ᴛᴜʀ büvelek, böğelek ᴇɴɢ warble fly, botfly, gadfly ʀᴜs овод, паут] – кукӑркут kukărkut sɢ кукӑркутӑн kukărkutăn ɢᴇɴ кукӑркучӗ kukărkuçĕ ᴛᴍʟ кукӑркутсем kukărkutsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) кукӑр кут kukăr kut () кукӑр хурт kukăr kurt () кут тӗкен kut tĕken (İgnatyev & Pavlov 1993) тӗнке tĕnke () кукай kukay () ᴛᴜʀ okra, nokra, yargın kurdu, arka kurdu, sırt kurdu ᴇɴɢ warble grub ʀᴜs личинка овода, личинка кожного овода, личинка кожаного овода, личинка кожанного овода (под кожей животного) – ҫӳрлӗҫен śürlĕśen () ӗне нӑрри ĕne nărri () ᴛᴜʀ büvelek tutmak ᴇɴɢ to suffer from attacks by the warble fly bites ʀᴜs бегать, спасаясь от оводов (о скоте); отмахиваться от мух; убегать, спасаясь от мух (о скоте), бояться оводов (о скоте) – Hypoderma bovis [ᴛᴜʀ sığır büveleği ᴇɴɢ ox warble fly ʀᴜs бычий овод, бычий подкожник, бычий подкожный овод, обыкновенный подкожник, строка] – вӑкӑр кукӑркучӗ văkăr kukărkuçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Hypoderma lineatum [ᴛᴜʀ küçük sığır büveleği ᴇɴɢ cattle warble fly ʀᴜs южный подкожник, южный подкожный овод, малый подкожник, малый овод, пищеводник] – Oestrus ovis [ᴛᴜʀ koyun burunsineği, koyunsineği ᴇɴɢ sheep botfly ʀᴜs овечий носоглоточный овод, овечий носовой овод, овечий овод, овечий курчак, кручак] – кручак kruçak < Russian кручак (İgnatyev & Pavlov 1993) Muscoidea 286 287 Scathophaga stercoraria [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs желтая навозница, рыжая навозница, рыжая навозная муха, навозная муха] – тислӗк шӑни tislĕk şăni (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Muscina stabulans (Curtonevra stabulans) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs домовая муха] – кил шӑни kil şăni (Degtyaryov 2017) кил-ҫурт шӑни kil-śurt şăni (İgnatyev & Pavlov 1993) Musca autumnalis [ᴛᴜʀ yüz sineği ᴇɴɢ face fly, autumn housefly ʀᴜs полевая муха, пастбищная муха, осенняя коровница] – уй шӑни uy şăni (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Musca domestica [ᴛᴜʀ kara sinek ᴇɴɢ housefly ʀᴜs комнатная муха, домашняя муха] – пӳлӗм шӑни pülĕm şăni (İgnatyev & Pavlov 1993) хура шӑна xura şăna () килти шӑна kilti şăna (Wikipedia) Stomoxys calcitrans [ᴛᴜʀ baldırsokan ᴇɴɢ stable fly, barn fly, biting house fly, dog fly, power mower fly ʀᴜs осенняя жигалка, строптивая жигалка, обыкновенная жигалка, муха-жигалка] – пӗҫерткӗч шӑна pĕśertkĕç şăna (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Trichoptera Trichoptera [ᴛᴜʀ güvecikler ᴇɴɢ caddisflies ʀᴜs ручейники, волосистокрылые, волосокрылые, власокрылые, пухокрылые] – Trichoptera spp. [ᴛᴜʀ güvecik, evcikli böcek, kundak böceği, sugüvesi ᴇɴɢ caddisfly ʀᴜs ручейник] – Lepidoptera Lepidoptera [ᴛᴜʀ kelebekler, pulkanatlılar ᴇɴɢ butterflies and moths, lepidopterans ʀᴜs чешуекрылые, бабочки, отряд бабочек] – лӗпӗшсем lĕpĕşsem (Wikipedia) лӗпӗшсен отрячӗ lĕpĕşsen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) хупӑллӑ ҫунатлисем xupăllă śunatlisem (Wikipedia) Rhopalocera spp. ᴏʀ all Lepidoptera spp. [ᴛᴜʀ kelebek, gündüz kelebeği ᴇɴɢ butterfly ʀᴜs бабочка] – лӗпӗш lĕpĕş sɢ лӗпӗшӗн lĕpĕşĕn ɢᴇɴ лӗпӗшӗ lĕpĕşĕ ᴛᴍʟ лӗпӗшсем lĕpĕşsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) лӗпӗ lĕpĕ sɢ лӗпӗн lĕpĕn ɢᴇɴ лӗппи lĕppi ᴛᴍʟ лӗпӗсем lĕpĕsem ᴘʟ [ᴅɪᴀʟ] () кунхи лӗпӗш kunxi lĕpĕş (Wikipedia) сӗпӗ sĕpĕ () кӳпе küpe () Heterocera spp. [ᴛᴜʀ güve, gece kelebeği ᴇɴɢ moth ʀᴜs мотылёк, моль, ночная бабочка] – пӗчӗк лӗпӗш pĕçĕk lĕpĕş () ᴛᴜʀ ergin ᴇɴɢ imago ʀᴜs имаго – ᴛᴜʀ tırtıl ᴇɴɢ caterpillar ʀᴜs гусеница, личинка бабочки – лӗпӗш хурчӗ lĕpĕş xurçĕ “ᴛᴜʀ kelebek kurdu ᴇɴɢ worm of butterfly ʀᴜs червь бабочки” () ᴛᴜʀ koza, krizalit ᴇɴɢ pupa ʀᴜs куколка – хурт йӗнни xurt yĕnni () ᴛᴜʀ koza ᴇɴɢ cocoon ʀᴜs кокон – хурт ҫамки xurt śamki () ᴛᴜʀ kelebek sürüsü ᴇɴɢ butterfly swarm ʀᴜs рой бабочек – лӗпӗш кӗтӗвӗ lĕpĕş kĕtĕvĕ () ᴛᴜʀ kelebek yakalamak ᴇɴɢ to catch butterflies ʀᴜs уст. ловить бабочек (о детях) – Rhopalocera (Achalinoptera) [ᴛᴜʀ gündüz kelebekleri ᴇɴɢ butterflies ʀᴜs булавоусые, булавоусые чешуекрылые] – Heterocera [ᴛᴜʀ gece kelebekleri ᴇɴɢ moths ʀᴜs разноусые, моли, молевидные бабочки] – тӗрлӗ ҫунатлӑ лӗпӗшсем tĕrlĕ śunatlă lĕpĕşsem (Wikipedia) тӗрлӗ ҫунатлисен tĕrlĕ śunatlisem (Wikipedia) 287 288 ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [çула ăшă каçсем питĕ нумай Атĕл хĕрне ӳкет, шурă вĕтĕ лĕпĕш] – хӗҫ лӗпӗш xĕś lĕpĕş () ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs – хӗрлӗ лӗпӗ xĕrlĕ lĕpĕ () ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs – ула лӗпӗ ula lĕpĕ () Hepialoidea Hepialus humuli [ᴛᴜʀ şerbetçi güvesi ᴇɴɢ ghost moth, ghost swift ʀᴜs хмелевой тонкопряд, хмелевый тонкопряд, хмелевой мотылек] – хӑмла лӗпӗшӗ xămla lĕpĕşĕ () Korscheltellus lupulina (Korscheltellus lupulinus, Pharmacis lupulina, Hepialus lupulinus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ common swift moth, common swift ʀᴜs волчий тонкопряд, садовый тонкопряд, малый хмелевой тонкопряд, малый хмелевый тонкопряд] – Tineoidea Tineidae [ᴛᴜʀ güvegiller ᴇɴɢ fungus moths, tineid moths ʀᴜs настоящие моли] – Nemapogon granella (Nemapogon granellus, Tinea granella) [ᴛᴜʀ ekin ambar güvesi ᴇɴɢ European grain worm, European grain moth ʀᴜs амбарная трутовиковая моль, амбарная моль, амбарный немапогон, зерновая моль] – тырӑ кӗви tıră kĕvi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Tinea [ᴛᴜʀ güve ᴇɴɢ moth ʀᴜs моль, настоящая моль] – кӗве kĕve sɢ кӗвен kĕven ɢᴇɴ кӗви kĕvi ᴛᴍʟ кӗвесем kĕvesem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) кӳе küye () Tinea pellionella [ᴛᴜʀ kürk güvesi ᴇɴɢ case-bearing clothes moth ʀᴜs шубная моль, домашняя моль] – кӗрӗк кӗви kĕrĕk kĕvi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) кил кӗви kil kĕvi (Wikipedia) кӗве kĕve sɢ кӗвен kĕven ɢᴇɴ кӗви kĕvi ᴛᴍʟ кӗвесем kĕvesem ᴘʟ () ↑↓ ᴛᴜʀ güve (larva) ᴇɴɢ moth (larva) ʀᴜs личинка моли – Tineola bisselliella [ᴛᴜʀ elbise güvesi ᴇɴɢ ooo ʀᴜs платяная моль, комнатная моль] – тумтир кӗви tumtir kĕvi (Degtyaryov 2017) тум-тир кӗви tum-tir kĕvi (İgnatyev & Pavlov 1993) sʏɴ Tineola furciferella [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мебельная моль] – сӗтел-пукан кӗви sĕtel-pukan kĕvi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Yponomeutoidea Plutellidae [ᴛᴜʀ baklavagüvesigiller ᴇɴɢ diamondback moths ʀᴜs серпокрылые моли] – Plutella xylostella [ᴛᴜʀ lahana yaprak güvesi ᴇɴɢ diamondback moth, cabbage moth ʀᴜs капустная моль, серпокрылая капустная моль, капустная серпокрылая моль, древесноблестящая капустная моль, жимолостная серпокрылая моль] – купӑста кӗви kupăsta kĕvi () Lyonetiidae [ᴛᴜʀ yaprakgaleriaçanıgiller ᴇɴɢ lyonetiid Moths ʀᴜs крохотки-моли] – Yponomeuta evonymella [ᴛᴜʀ erik ağkurdu ᴇɴɢ bird-cherry ermine ʀᴜs горностаевая черёмуховая моль] – Yponomeuta malinellus (Yponomeuta malinella, Hyponomeuta malinella) [ᴛᴜʀ elma ağkurdu ᴇɴɢ apple ermine ʀᴜs яблоневая горностаевая моль, яблонная горностаевая моль, яблонная моль] – улмуҫҫи кӗви ulmuśśi kĕvi () Gelechioidea Oecophoridae [ᴛᴜʀ çekirdekgüvesigiller ᴇɴɢ concealer moths, oecophorid moths ʀᴜs ширококрылые моли, экофориды] – 288 289 Coleophora laricella [ᴛᴜʀ karaçam galerigüvesi ᴇɴɢ western larch case-bearer ʀᴜs лиственничная чехлоноска, сосновый червь, лиственничный червь] – Cossoidea Cossus cossus [ᴛᴜʀ ağaç kızılkurdu ᴇɴɢ goat moth ʀᴜs пахучий древоточец, ивовый древоточец, ивовый червь] – Tortricoidea Tortricidae spp. [ᴛᴜʀ yaprakbüken ᴇɴɢ leafroller ʀᴜs листовёртка] – ҫулҫӑ пӗтӗрен лӗпӗш śulśă pĕtĕren lĕpĕş (Degtyaryov 2017) ҫулҫӑпӑран лӗпӗш śulśăpăran lĕpĕş (İgnatyev & Pavlov 1993) Sesioidea Sesiidae [ᴛᴜʀ camkanatgiller ᴇɴɢ clearwing moths ʀᴜs стеклянницы] – Pyraloidea Pyralidae [ᴛᴜʀ piralgiller ᴇɴɢ pyralid moths, snout moths, grass moths ʀᴜs настоящие огнёвки] – Crambidae spp. [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ crambid snout moth ʀᴜs мотылёк] – пӗчӗк лӗпӗш pĕçĕk lĕpĕş (İgnatyev & Pavlov 1993 [pyrausta] Degtyaryov 2017) Bombycoidea Bombycidae [ᴛᴜʀ ipekböceğigiller ᴇɴɢ silkworm moths ʀᴜs шелкопряды] – Bombycidae etc spp. [ᴛᴜʀ ipekböceği ᴇɴɢ silkworm moth ʀᴜs шелкопряд] – пурҫӑн хурчӗ purśăn xurçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Bombyx mori [ᴛᴜʀ ipekböceği ᴇɴɢ domestic silk moth, mulberry silkworm ʀᴜs тутовый шелкопряд] – пурҫӑн лӗпӗшӗ purśăn lĕpĕşĕ () тут пурҫӑн хурчӗ tut purśăn xurçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) тутӑ нӑрри tută nărri (Wikipedia) ᴛᴜʀ ipekkurdu ᴇɴɢ silkworm (larva or caterpillar of a silk moth) ʀᴜs шелковичный червь, гусеница шелкопряда – пурҫӑн хурчӗ purśăn xurçĕ () ᴛᴜʀ ipek kozası ᴇɴɢ cocoon ʀᴜs шелковичный кокон, куколка шелкопряда – пурҫӑн коконӗ purśăn kokonĕ () Dendrolimus superans (Dendrolimus sibiricus) [ᴛᴜʀ Sibirya ipekböceği ᴇɴɢ white-lined silk moth, Sakhalin silk moth, Japanese hemlock caterpillar, Siberian silk moth, Siberian moth, Siberian conifer silk moth, Siberian lasiocampid, larch caterpillar ʀᴜs сибирский шелкопряд] – ᴛᴜʀ ipekkurdu ᴇɴɢ silkworm caterpillar of white-lined silk moth) ʀᴜs шелковичный червь – Saturniidae [ᴛᴜʀ tavusgüvesigiller ᴇɴɢ saturniids ʀᴜs павлиноглазки, сатурнии, глазчатки] – Saturnia pyri [ᴛᴜʀ büyük tavus kelebeği ᴇɴɢ giant peacock moth, great peacock moth, giant emperor moth, Viennese emperor ʀᴜs грушевая павлиноглазка, большой ночной павлиний глаз, грушевая сатурния] – Sphingidae spp. [ᴛᴜʀ şahingüvesi ᴇɴɢ hawkmoth ʀᴜs бражник] – Hemaris fuciformis [ᴛᴜʀ hanımeli şahingüvesi ᴇɴɢ broad-bordered bee hawk-moth ʀᴜs жимолостный бражник, жимолостная шмелевидка] – Acherontia atropos [ᴛᴜʀ ölübaş ᴇɴɢ death's-head hawkmoth ʀᴜs мёртвая голова, бражник мёртвая голова, адамова голова] – 289 290 Papilionoidea Hesperiidae [ᴛᴜʀ sekenekgiller ᴇɴɢ skippers ʀᴜs толстоголовки] – Hesperiidae spp. [ᴛᴜʀ sekenek ᴇɴɢ skipper ʀᴜs толстоголовка] – Carterocephalus palaemon [ᴛᴜʀ sarı benekli zıpzıp ᴇɴɢ chequered skipper ʀᴜs толстоголовка Палемон] – Carterocephalus silvicola [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ northern chequered skipper ʀᴜs лесная крепкоголовка, лесная толстоголовка] – Muschampia tessellum [ᴛᴜʀ mozaik zıpzıp ᴇɴɢ tessellated skipper ʀᴜs мозаичная толстоголовка] – Thymelicus lineola [ᴛᴜʀ siyah antenli zıpzıp ᴇɴɢ Essex skipper, European skipper ʀᴜs толстоголовка тире] – Hesperia comma [ᴛᴜʀ gümüş benekli zıpzıp ᴇɴɢ silver-spotted skipper ʀᴜs толстоголовка запятая] – Papilionidae [ᴛᴜʀ kuyruklukelebekgiller ᴇɴɢ swallowtail butterflies ʀᴜs парусники, кавалеры] – парӑслисем parăslisem (Wikipedia) кавалерсем kavalersem (Wikipedia) парӑс лӗпӗш йышшисем parăs lĕpĕş yışşisem (Wikipedia) Zerynthia polyxena [ᴛᴜʀ güneyfistosu (Koçak & Kemal 2008) ᴇɴɢ southern festoon ʀᴜs поликсена, зеринтия Поликсена, парусник Поликсена] – поликсена poliksena (Wikipedia) Parnassius [ᴛᴜʀ apollo ᴇɴɢ Apollo ʀᴜs парусник] – Parnassius eversmanni [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Eversmann's parnassian ʀᴜs аполлон Эверсманна] – Эверсман аполлонӗ Eversman apollonĕ (Wikipedia) Parnassius tenedius [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ tenedius Apollo ʀᴜs аполлон тенедий, парусник тенедий, восточносибирский парусник, восточно-сибирский аполлон] – Parnassius phoebus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Phoebus Apollo, small Apollo ʀᴜs Аполлон Феб, парусник феб, феб, парусник Феб] – Parnassius arcticus (Parnassius ammosovi) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Siberian Apollo ʀᴜs арктический аполлон, аполлон Аммосова, парусник Аммосова] – Parnassius apollo [ᴛᴜʀ apollo ᴇɴɢ Apollo ʀᴜs аполлон] – аполлон apollon (İgnatyev & Pavlov 1993) Battus polydamas [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ gold rim swallowtail, tailless swallowtail ʀᴜs золото-ободковый ластохвост, бесхвостый ластохвост, парусник полидамас] – ылтӑн хӗрриллӗ чӗкеҫ хӳри ıltăn xĕrrillĕ çĕkeś xüri (Wikipedia) Papilio machaon [ᴛᴜʀ kırlangıçkuyruk, kuyruklu kelebek ᴇɴɢ Old World swallowtail, common yellow swallowtail, swallowtail ʀᴜs махаон] – махаон maxaon (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Papilio xuthus (Sinoprinceps xuthus) [ᴛᴜʀ Asya kırlangıçkuyruğu ᴇɴɢ Asian swallowtail, Chinese yellow swallowtail, Xuthus swallowtail ʀᴜs парусник ксут, хвостоноцес Ксут] – Pieridae [ᴛᴜʀ lahanakelebeğigiller ᴇɴɢ pierid butterflies ʀᴜs белянки] – Leptidea [ᴛᴜʀ nerinormanbeyazı ᴇɴɢ wood white ʀᴜs беляночка] – Leptidea morsei [ᴛᴜʀ Fenton narinormanbeyazı ᴇɴɢ Fenton's wood white ʀᴜs восточная беляночка, восточная горошковая беляночка, беляночка морзе] – 290 291 Leptidea amurensis [ᴛᴜʀ Amur narinormanbeyazı ᴇɴɢ Amur wood white ʀᴜs амурская беляночка, амурская горошковая беляночка] – Anthocharis cardamines [ᴛᴜʀ turuncusüslü (Koçak & Kemal 2008) ᴇɴɢ orange tip ʀᴜs зорька, обыкновенная зорька, сердечниковая зорька, кардаминовая зорька, аврора] – шуҫӑм лӗпӗшӗ şuśăm lĕpĕşĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Aporia crataegi [ᴛᴜʀ ağaç beyazkelebeği ᴇɴɢ black-veined white ʀᴜs боярышница] – шурӑ лӗпӗш şură lĕpĕş (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) шур лӗпӗ şur lĕpĕ () Pieris & Aporia [ᴛᴜʀ akkelebek ᴇɴɢ white, garden white ʀᴜs белянка] – Pieris napi [ᴛᴜʀ şalgam kelebeği ᴇɴɢ green-veined white ʀᴜs брюквеница, брюквенница, белянка брюквеница, брюквенная белянка] – тутлӑ кӑшман лӗпӗшӗ tutlă kăşman lĕpĕşĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Pieris rapae [ᴛᴜʀ lahana kelebeği, küçük lahana kelebeği ᴇɴɢ small white, small cabbage white ʀᴜs репница, репная белянка] – Pieris brassicae [ᴛᴜʀ büyük lahana kelebeği ᴇɴɢ large white, large cabbage white, cabbage white, cabbage butterfly ʀᴜs капустница, капустная белянка] – купӑста лӗпӗшӗ kupăsta lĕpĕşĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ lahana kurdu (tırtılı) ᴇɴɢ cabbageworm ʀᴜs капустный червь – купӑста хурчӗ kupăsta xurçĕ () Colias [ᴛᴜʀ sarıkelebek ᴇɴɢ clouded yellow ʀᴜs желтушка] – Colias hyale [ᴛᴜʀ orman azameti ᴇɴɢ pale clouded yellow ʀᴜs луговая желтушка, обыкновенная желтушка, малая желтушка] – Gonepteryx rhamni [ᴛᴜʀ orakkanat ᴇɴɢ common brimstone, brimstone ʀᴜs крушинница, обыкновенная крушинница, крушинная лимонница, обыкновенная лимонница, лимонница] – сарӑ лӗпӗш sară lĕpĕş (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) сар лӗпӗ sar lĕpĕ () Lycaenidae [ᴛᴜʀ incekanatlıkelebekgiller ᴇɴɢ gossamer-winged butterflies ʀᴜs голубянки] – Polyommatinae spp. [ᴛᴜʀ gökçe ᴇɴɢ blue ʀᴜs голубянка] – кӑвак лӗпӗш kăvak lĕpĕş (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) кӑвак лӗпӗ kăvak lĕpĕ () Plebejus cleobis tancrei [ᴛᴜʀ Tankre gökçesi ᴇɴɢ Tankre's blue ʀᴜs голубянка Танкре] – Танкре кӑвак лӗпӗшӗ Tankre kăvak lĕpĕşĕ () Aricia artaxerxes (Aricia allous) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ northern brown argus ʀᴜs изменчивая голубянка] – Pseudophilotes jacuticus [ᴛᴜʀ Yakut gökçesi ᴇɴɢ Yakut baton blue ʀᴜs якутская голубянка] – Polyommatus icarus [ᴛᴜʀ gökçe, çokgözlü mavi ᴇɴɢ common blue butterfly ʀᴜs голубянка Икар] – Nymphalidae [ᴛᴜʀ güdükbacaklıkelebekgiller ᴇɴɢ brush-footed butterflies, four-footed butterflies ʀᴜs нимфалиды] – нимфалида йышшисем nimfalida yışşisem (Wikipedia) Nymphalidae spp. [ᴛᴜʀ incikelebeği ᴇɴɢ fritillary ʀᴜs перламутровка] – Boloria freija [ᴛᴜʀ bataklık incikelebeği ᴇɴɢ Freija fritillary ʀᴜs сфагновая перламутровочка, сфагновая перламутровка] – Boloria selene [ᴛᴜʀ küçük incikelebeği ᴇɴɢ small pearl-bordered fritillary, silver-bordered fritillary ʀᴜs перламутровка селена, перламутровка селенида обыкновенная перламутровка] – 291 292 Argynnis [ᴛᴜʀ incikelebeği ᴇɴɢ fritillary ʀᴜs перламутровка] – перламутровка perlamutrovka (İgnatyev & Pavlov 1993) Argynnis adippe [ᴛᴜʀ büyük incikelebeği ᴇɴɢ high brown fritillary ʀᴜs перламутровка Адиппа, красная перламутровка] – Argynnis hyperbius [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Indian fritillary ʀᴜs аргирей] – Vanessa atalanta [ᴛᴜʀ atalanta ᴇɴɢ red admiral ʀᴜs адмирал] – адмирал admiral (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Vanessa cardui ᴏʀ Cynthia cardui [ᴛᴜʀ enginar kelebeği, diken kelebeği ᴇɴɢ painted lady, cosmopolitan ʀᴜs репейница, чертополоховка, чертополовка, чертополоховая углокрыльница, чертополоховая ванесса, чертополоховая нимфа, розовый адмирал, крашеная дама] – хупах лӗпӗшӗ xupax lĕpĕşĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Nymphalis xanthomelas [ᴛᴜʀ sarı ayaklı nimfalis ᴇɴɢ scarce tortoiseshell, yellow-legged tortoiseshell, large tortoiseshell ʀᴜs чёрно-рыжая многоцветница, восточная многоцветница] – Nymphalis antiopa [ᴛᴜʀ sarıbantlı kadife ᴇɴɢ mourning cloak, Camberwell beauty ʀᴜs траурница] – траурлӑ лӗпӗш traurlă lĕpĕş (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Aglais urticae ᴏʀ Nymphalis urticae [ᴛᴜʀ ısırgan kelebeği ᴇɴɢ small tortoiseshell ʀᴜs крапивница] – вӗлтрен лӗпӗшӗ vĕltren lĕpĕşĕ (Degtyaryov 2017) вӗлтӗрен лӗпӗшӗ vĕltĕren lĕpĕşĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Aglais io ᴏʀ Inachis io ᴏʀ Nymphalis io [ᴛᴜʀ gündüz tavuskelebeği ᴇɴɢ European peacock, peacock butterfly ʀᴜs павлиний глаз, дневной павлиний глаз] – турткӑш куҫӗ turtkăş kuśĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) павлин куҫӗ pavlin kuśĕ (Wikipedia) Melitaea [ᴛᴜʀ ? ᴇɴɢ a fritillary ʀᴜs шашечница] – Melitaea latonigena [ᴛᴜʀ ? ᴇɴɢ a fritillary ʀᴜs пестрая шашечница, шашечница латонигена] – Satyrinae (Satyridae) [ᴛᴜʀ esmerkelebekgiller ᴇɴɢ satyrines, satyrids, browns ʀᴜs сатиры] – Lopinga deidamia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ ? ʀᴜs каменистая краеглазка, желтоглазка деидамия] – Pararge [ᴛᴜʀ esmer ᴇɴɢ speckled wood ʀᴜs краеглазка] – Satyrus [ᴛᴜʀ pirireis ᴇɴɢ satyr ʀᴜs сатир, бархатница] – сатир satir (İgnatyev & Pavlov 1993 [сатир (бархатница) — callitaera pireta]) Oeneis [ᴛᴜʀ oeneis ᴇɴɢ grayling ʀᴜs энеис] – Oeneis ammosovi [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ammosov's grayling ʀᴜs энеис Аммосова] – Danainae [ᴛᴜʀ hükümdarkelebekgiller ᴇɴɢ milkweed butterflies ʀᴜs Ø] – данаидасем danaidasem (Wikipedia) Danaus plexippus [ᴛᴜʀ hükümdar kelebek ᴇɴɢ monarch butterfly, monarch, milkweed, common tiger, wanderer, black-veined brown ʀᴜs данаида-монарх, бабочка-монарх, монарх] – данаида монарх danaida monarx (Wikipedia) Euploea core [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ common crow, common Indian crow, Australian crow ʀᴜs эвплоя кора] – ахаль ула лӗпӗш axal’ ula lĕpĕş (Wikipedia) Greta oto [ᴛᴜʀ camkelebeği ᴇɴɢ glasswing butterfly ʀᴜs стеклянная бабочка] – кантӑк лӗпӗш kantăk lĕpĕş (Wikipedia) 292 293 Drepanoidea Drepanidae [ᴛᴜʀ orakkanatlı kelebekler ᴇɴɢ hook-tips ʀᴜs серпокрылки] – Drepanidae spp. [ᴛᴜʀ orakkanatlı kelebek ᴇɴɢ hook-tip ʀᴜs серпокрылка] – Geometroidea Geometridae [ᴛᴜʀ mühendisböceğigiller ᴇɴɢ geometer moths ʀᴜs пяденицы, землемеры] – Geometridae spp. [ᴛᴜʀ mühendisböceği ᴇɴɢ geometer moth ʀᴜs пяденица, землемер] – мишшевшӗк mişşevşĕk () Noctuoidea Notodontidae [ᴛᴜʀ devegüvesigiller ᴇɴɢ prominents ʀᴜs хохлатки] – Notodontidae spp. [ᴛᴜʀ devegüvesi ᴇɴɢ prominent ʀᴜs хохлатка] – Thaumetopoea processionea [ᴛᴜʀ meşe keseböceği ᴇɴɢ oak processionary ʀᴜs дубовый походный шелкопряд, дубовый шелкопряд] – юман пурҫӑн хурчӗ yuman purśăn xurçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) юман лӗпӗшӗ yuman lĕpĕşĕ () Noctuidae spp. [ᴛᴜʀ baykuşgüvesi ᴇɴɢ owlet moth ʀᴜs совка] – тӑмана лӗпӗшӗ tămana lĕpĕşĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Hypena rostralis [ᴛᴜʀ şerbetçiotu kelebeği ᴇɴɢ buttoned snout ʀᴜs хмелёвая усатка, хмелёвая совка, длиннощупиковая усатка, длиннощупиковая усатка] – хӑмла хурчӗ xămla xurçĕ () Catocala nupta [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ red underwing ʀᴜs красная ленточница, красная орденская лента, обыкновенная ленточница, обыкновенная орденская лента] – Arctiinae (Arctiidae) [ᴛᴜʀ ayıkelebeğigiller ᴇɴɢ tiger moths ʀᴜs медведицы] – Arctiinae (Arctiidae) [ᴛᴜʀ ayıkelebeği ᴇɴɢ tiger moths ʀᴜs медведица] – Euproctis chrysorrhoea [ᴛᴜʀ altın kelebek, altınkıç, altınkıçlı kelebek ᴇɴɢ brown-tail moth ʀᴜs златогузка] – ылтӑн ӑйхӑ ıltăn ăyxă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Lymantriinae [ᴛᴜʀ tombulgüvegiller ᴇɴɢ tussocks, tussock moths ʀᴜs волнянки] – Lymantriinae spp. [ᴛᴜʀ tombulgüve ᴇɴɢ tussock ʀᴜs волнянка] – Orgyia antiqua [ᴛᴜʀ erik kelebeği ᴇɴɢ rusty tussock moth, vapourer ʀᴜs обыкновенная кистехвостка, обыкновенный кистехвост, кистехвостка, кистехвост, античный кистехвост, античная волнянка, античная кисточница] – Lymantria monacha [ᴛᴜʀ rahibe çingene kelebeği ᴇɴɢ black arches, nun moth ʀᴜs шелкопрядмонашенка, монашенка, обыкновенная монашенка] – упа лӗпӗшӗ upa lĕpĕşĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) упа лӗппи upa lĕppi () Dasychira albodentata [ᴛᴜʀ Sibirya akdişgüvesi ᴇɴɢ Siberian white-toothed moth ʀᴜs белозубчатая волнянка, хвойная волнянка] – Mamestra brassicae (Barathra brassicae) [ᴛᴜʀ lahana güvesi ᴇɴɢ cabbage moth ʀᴜs капустная совка] – купӑста хурчӗ kupăsta xurçĕ () 293 294 Agrotis segetum (Scotia segetum) (larvae) [ᴛᴜʀ bozkurt51 ᴇɴɢ cutworm ʀᴜs хлебный червь, озимый червь] – ыраш хурчӗ ıraş xurçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Chordata Deuterostomia [ᴛᴜʀ ikincil ağızlılar ᴇɴɢ deuterostomes ʀᴜs вторичноротые] – иккӗмӗшле туталлисем ikkĕmĕşle tutallisem (Wikipedia) Chordata [ᴛᴜʀ kordalılar ᴇɴɢ chordates ʀᴜs хордовые, тип хордовых] – хордӑллисем xordăllisem (Wikipedia) хордӑллисен типӗ xordăllisen tipĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Cephalochordata Cephalochordata (Acrania) [ᴛᴜʀ kafatassızlar ᴇɴɢ cephalochordates ʀᴜs бесчерепные, одтип бесчерепных] – пуҫ шӑммисӗррисен тип айӗ puś şămmisĕrrisen tip ayĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Branchiostoma lanceolatum (Amphioxus lanceolatus) [ᴛᴜʀ batrak ᴇɴɢ European lancelet, Mediterranean amphioxus ʀᴜs европейский ланцетник] – Tunicata Tunicata (Urochordata) [ᴛᴜʀ tulumlular ᴇɴɢ tunicates ʀᴜs оболочники, подтип оболочных, личиночнохордовые] – кипкеллисен тип айӗ kipkellisen tip ayĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Ascidiacea spp. [ᴛᴜʀ deniztulumu ᴇɴɢ Ø ʀᴜs асцидия] – асциди astsidi < Russian асцидия (İgnatyev & Pavlov 1993) Pyrosoma [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пиросома] – пиросома pirosoma < Russian пиросома (İgnatyev & Pavlov 1993) Salpa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ salp, sea grape ʀᴜs сальпа] – сальпа sal'pa < Russian сальпа (İgnatyev & Pavlov 1993) Vertebrata Vertebrata [ᴛᴜʀ omurgalılar ᴇɴɢ vertebrates ʀᴜs позвоночные, подтип позвоночных] – ҫурӑм шӑммиллисем śurăm şămmillisem (Wikipedia) ҫурӑм шӑммиллисен тип айӗ śurăm şămmillisen tip ayĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Pisces Agnatha Agnatha [ᴛᴜʀ çenesizler ᴇɴɢ jawless fish ʀᴜs бесчелюстные] – Cyclostomata (Cyclostomi) [ᴛᴜʀ yuvarlakağızlılar ᴇɴɢ Ø ʀᴜs круглоротые, класс круглоротых] – ҫавра ҫӑварлисен класӗ śavra śăvarlisen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Ü.Ç (Türkçe Böcek Adları 10.11.2019): Agrotis segetum – bozkurt (Önder 1987 Önder 2014; Demirsoy 1992), tırpankurdu (Önder 1987; Demirsoy 1992), pamukta kesicikurt (Önder 1987), kesicikurt, kesegen, yumrudelen tırpankkurdu, yumurtadelen tırpankurdu (Önder 1987), yumurta delen (Önder 1987), toprak kurdu (Önder 1987), toprakkurdu (Demirsoy 1992), yaprakkurdu (Önder 1987), hasat baykuşkelebeği, hasat kelebeği, orakçı kelebek. 51 294 295 Myxini Myxiniformes [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs миксинообразные] – Myxinidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs миксиновые] – Myxini spp. [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ hagfish, slime eel ʀᴜs миксина] – миксина miksina < Russian микси́на (İgnatyev & Pavlov 1993) Hyperoartia Petromyzontidae [ᴛᴜʀ taşemengiller ᴇɴɢ northern lampreys ʀᴜs миноговые] – Petromyzontidae spp. [ᴛᴜʀ taşemen ᴇɴɢ lamprey ʀᴜs минога] – минога minoga sɢ миноган minogan ɢᴇɴ миноги minogi ᴛᴍʟ миногасем minogasem ᴘʟ < Russian мино́га (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Lethenteron kessleri (Petromyzon kessleri, Lampetra japonica kessleri) [ᴛᴜʀ Sibirya taşemeni ᴇɴɢ Siberian brook lamprey ʀᴜs сибирская минога, вьюн (в Сибири)] – Lampetra planeri [ᴛᴜʀ dere taşemeni ᴇɴɢ brook lamprey, European brook lamprey, western brook lamprey ʀᴜs европейская ручьевая минога, ручьевая минога] – Lampetra fluviatilis [ᴛᴜʀ ırmak taşemeni ᴇɴɢ European river lamprey, river lamprey, lampern ʀᴜs речная минога, невская минога] – юханшыв миноги yuxanşıv minogi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) пӗчӗкке минога pĕçĕkke minoga (Wikipedia) Petromyzon marinus [ᴛᴜʀ deniz taşemeni ᴇɴɢ Ø ʀᴜs морская минога] – тинӗс миноги tinĕs minogi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Gnathostomata Gnathostomata [ᴛᴜʀ gerçekçeneliler ᴇɴɢ Ø ʀᴜs челюстноротые] – Placodermi [ᴛᴜʀ zırhlıbalıklar ᴇɴɢ armoured fish ʀᴜs плакодермы, пластинокожие рыбы] – плакодермсем plakodermsem (Wikipedia) Acanthodii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ acanthodians, spiny sharks ʀᴜs акантоды, колючкозубые] – акантодсем akantodsem (Wikipedia) Pisces Pisces sensu lato52 [ᴛᴜʀ balıklar ᴇɴɢ fish, fishes ʀᴜs рыбы, надкласс рыб] – пулӑсем pulăsem (Wikipedia) пулӑсен класс ҫийӗ pulăsen klass śiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ᴛᴜʀ balık ᴇɴɢ fish ʀᴜs рыба – пулӑ pulă sɢ пулӑн pulăn ɢᴇɴ пулли pulli ᴛᴍʟ пулӑсем pulăsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) ᴛᴜʀ küçük balık, balıcık ᴇɴɢ small fish, fishy ʀᴜs мелкая рыба, мелкая рыбешка, рыбка – 52 Pisces sensu lato = Cyclostomata (lampreys) + Chondrichthyes (sharks) + Osteichthyes (bony fishes). 295 296 ᴛᴜʀ balık yavrusu, yavru balık ᴇɴɢ fry, guppy, small and young fish ʀᴜs рыбий малёк sɢ рыбьи мальки ᴘʟ, малёк sɢ мальки ᴘʟ, мулявка – пулӑ чӗппи pulă çĕppi () шывҫи şıvśi () ᴛᴜʀ tatlısu balıkları ᴇɴɢ freshwater fish ʀᴜs пресноводные рыбы – тӑварсӑр шывра пурӑнакан пулӑсем tăvarsăr şıvra purănakan pulăsem () ᴛᴜʀ göl balığı ᴇɴɢ lake fish ʀᴜs озерная рыба – кӳлӗ пулли külĕ pulli sɢ кӳлӗ пуллисем külĕ pullisem ᴘʟ () ᴛᴜʀ ırmak balığı ᴇɴɢ river fish ʀᴜs речная рыба – юханшыв пулли yuxanşıv pulli sɢ юханшыв пуллисем yuxanşıv pullisem ᴘʟ () ᴛᴜʀ deniz balığı ᴇɴɢ sea fish ʀᴜs морская рыба – тинӗс пулли tinĕs pulli sɢ тинӗс пуллисем tinĕs pullisem ᴘʟ () ᴛᴜʀ okyanus balıkları ᴇɴɢ ocean fish ʀᴜs океанические рыбы – океан okean пулли pulli sɢ океан пуллисем okean pullisem ᴘʟ () ᴛᴜʀ yırtıcı balıklar ᴇɴɢ predatory fish (are fish that prey upon other fish or animals) ʀᴜs хищные рыбы – ҫӑткӑн пулӑ śătkăn pulă sɢ ҫӑткӑн пуллӑсем śătkăn pulăsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ balıklı ᴇɴɢ with wish ʀᴜs рыбный, с рыбой, изобилующий рыбой – пулӑллӑ pulăllă () ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs омут, яма, колдобина (на дне реки или озера) – сакӑлта sakălta () лакӑм lakăm [ᴅɪᴀʟ] () ᴛᴜʀ balık sürüsü ᴇɴɢ shoal, school (a group of fish) ʀᴜs косяк рыбы – пулӑ кӗтӗвӗ pulă kĕtĕvĕ () ᴛᴜʀ yüzmek ᴇɴɢ to swim ʀᴜs плавать, плыть – иш iş () ᴛᴜʀ yüzgeç ᴇɴɢ fin, flipper ʀᴜs плавник, плавник рыбы; плавники – пулӑ ҫуначӗ pulă śunaçĕ sɢ ҫуначӗсем śunaçĕsem ᴘʟ () ҫунат śunat sɢ ҫунатӑн śunatăn ɢᴇɴ ҫуначӗ śunaçĕ ᴛᴍʟ ҫунатсем śunatsem ᴘʟ () ишкӗч işkeç sɢ ишкӗчӗн işkeçĕn ɢᴇɴ ишкӗчӗ işkeçĕ ᴛᴍʟ ишкӗчсем ᴘʟ () ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs передние плавники – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs задние плавники – ᴛᴜʀ sırt yüzgeci ᴇɴɢ dorsal fin ʀᴜs спинной плавник (рыбы) – ҫӳрӑм ишкӗчӗ śürӑm işkeçĕ () полӑ шӑрчи polă şărçi () ᴛᴜʀ karın yüzgeci ᴇɴɢ pelvic fin ʀᴜs брюшной плавник рыбы – ᴛᴜʀ balık kuyruğu, kuyruk yüzgeci ᴇɴɢ fish tail ʀᴜs рыбий хвост – vesica piscis [ᴛᴜʀ yüzme kesesi ᴇɴɢ swin bladder ʀᴜs плавательный пузырь, рыбий пузырь] – пулӑ хӑмпи pulă xămpi < хӑмпӑ xămpă sɢ хӑмпӑн xămpăn ɢᴇɴ хӑмпи xămpi ᴛᴍʟ хӑмпӑсем xămpăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kavuk ᴇɴɢ bladder ʀᴜs пузырь” () ᴛᴜʀ balık sütü ᴇɴɢ milk ʀᴜs молока и молоки рыбы – пулӑ сӗчӗ pulă sĕçĕ () сӗт вӑлча sĕt vălça () аҫа вӑлчи aśa vălçi () аҫа пулӑ вӑльчи aśa pulă văl'çi () ᴛᴜʀ balık yumurtası, havyar ᴇɴɢ roe, spawn, caviar ʀᴜs икра (рыбы), рыбья икра – пулӑ вӑлчи пулӑ vălçi () вӑлча vălça sɢ вӑлчан vălçan ɢᴇɴ вӑлчи vălçi ᴛᴍʟ вӑлчасем vălçasem ᴘʟ () ᴛᴜʀ yumurtalı ᴇɴɢ with roes ʀᴜs икряной, икристый, с икрой – вӑлчаллӑ vălçallă () ᴛᴜʀ yumurtalı balık ᴇɴɢ fish with roes ʀᴜs икристая рыба – вӑлчаллӑ пулӑ vălçallă pulă () 296 297 ᴛᴜʀ yumurtlama ᴇɴɢ spawning ʀᴜs нерест, икромет, икрометание – пулӑ вӑййи pulă văyni () ᴛᴜʀ yumurtlamak ᴇɴɢ to spawn ʀᴜs метать икру (о рыбах), нереститься – вӑлча сап vălça sap () сыс sıs () ᴛᴜʀ pul, balık pulu ᴇɴɢ fish scale ʀᴜs чешуя рыб, рыбья чешуя – пулӑ хуппи pulă xuppi () ᴛᴜʀ solungaç ᴇɴɢ gill, gills ʀᴜs жабры (у рыб) – пулӑ сухи pulă suxi () суха suxa sɢ сухан suxan ɢᴇɴ сухи suxi ᴛᴍʟ сухасем suxasem ᴘʟ () сула sula () сулӑ sulă () полӑ нашми polă naşmi () нашма naşma sɢ нашман naşman ɢᴇɴ нашми naşmi ᴛᴍʟ нашмасем naşmasem ᴘʟ () полӑ хӑлхи polă xălxi () ᴛᴜʀ balık kılçığı ᴇɴɢ fishbone ʀᴜs рыбья кость – пулӑ шӑмми pulă şămpi () ᴛᴜʀ balık sümüğü ᴇɴɢ fish slime ʀᴜs слизь рыб – пулӑ йӳлеки pulă yüleki () ᴛᴜʀ balık yağı ᴇɴɢ fish oil ʀᴜs рыбий жир – пулӑ ҫӑвӗ pulă ҫăvĕ () ᴛᴜʀ sıçramak ᴇɴɢ to splash, to plash, to lap ʀᴜs плеснуть (о рыбе) – ᴛᴜʀ olta ᴇɴɢ fishing rod (rod used for angling) ʀᴜs удочка – вӑлта vălta sɢ вӑлтан văltan ɢᴇɴ вӑлти vălti ᴛᴍʟ вӑлтасем văltasem ᴘʟ () кармак karmak sɢ кармакӑн karmakăn ɢᴇɴ кармакӗ karmakĕ ᴛᴍʟ кармаксем karmaksem ᴘʟ [ᴅɪᴀʟ] () ᴛᴜʀ olta sapı ᴇɴɢ fishing rod, fishing pole ʀᴜs удилище – вӑлта хулли vălta xulli () вӑлта аври vălta avri () ᴛᴜʀ olta ipi ᴇɴɢ fishing line ʀᴜs леска (рыболовная), рыболовная леса – вӑлта ҫиппи vălta śippi () ᴛᴜʀ olta kancası ᴇɴɢ fish-hook ʀᴜs крючок (рыболовный) – вӑлта йӗппи vălta yĕppi () ᴛᴜʀ olta mantarı ᴇɴɢ float (for angling) ʀᴜs поплавок – вӑлта хулкки vălta xulkki () ᴛᴜʀ oltayla balık tutmak ᴇɴɢ to angle ʀᴜs удить рыбу – вӑлта йар vălta yar () ᴛᴜʀ zıpkın ᴇɴɢ fishing spear, harpoon ʀᴜs острога (рыболовный вилообразный снаряд) – ченчӗке çençĕke () ченҫке çenśke () сунчӑка sunçăka () шашкӑ şaşkă () ᴛᴜʀ balıkkapan (sepet balık tuzağı) ᴇɴɢ fish trap ʀᴜs верша, рыболовная верша, рыболовная морда, морда (обл. для ловли рыбы) – шакӑ şakă () шак şak () сӗке sĕke () сӳкен süken () марата marata () мурта murta () морта morta () ванта vanta () ᴛᴜʀ ağ, balık ağı, gırgır ağı ᴇɴɢ fishing net, seine ʀᴜs невод, сеть, рыболовная сеть – ҫилӗм śilĕm () тетел tetel () ᴛᴜʀ ağla balık tutmak ᴇɴɢ to fish with net ʀᴜs ловить рыбу неводом, ловить рыбу сетью – ҫилӗмпе пулă тыт śilĕmpe pulă tıt () ᴛᴜʀ balık tutmak ᴇɴɢ to fish (to hunt fish in a body of water) ʀᴜs рыбачить, ловить рыбу, удить рыбу – пулӑ тыт pulă tıt () ᴛᴜʀ isleme balık ᴇɴɢ balyk (smoked or cured meat from the spine of the sturgeon or large salmon) ʀᴜs балык – балык balık (хӗрлӗ пулӑн, осетрӑн ҫурӑм енчи пайӗ) ᴛᴜʀ balıkçı meşalesi (yarık bir çubuğa sıkışmış yanan bir huş ağacı kabuğu parçası) ᴇɴɢ fishing torch (a lighted piece of birch bark stuck into a split stick) ʀᴜs рыболовный факел (зажженный кусок бересты, воткнутый в расщепленную палку) – 297 298 ᴛᴜʀ balıkçı ᴇɴɢ fisher(man) ʀᴜs рыбак, рыболов – пулӑҫӑ pulăśă () юхӑçӑ yuxăśă () йохӑçӑ yoxăśă () Chondrichthyes Chondrichthyes [ᴛᴜʀ kıkırdaklı balıklar ᴇɴɢ cartilaginous fishes ʀᴜs хрящевые рыбы, класс хрящевых рыб] – кӑмӑрчаклӑ пулӑсем kămărçaklă pulăsem (Wikipedia) кӑмӑрчаклӑ пулӑсен класӗ kămărçaklă pulăsen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) шӑнӑрлӑ пулӑсем şănărlă pulăsem (Wikipedia) Holocephali Holocephali [ᴛᴜʀ tümbaşlılar ᴇɴɢ chimaeras ʀᴜs цельноголо́вые слитночерепные] – Chimaeriformes [ᴛᴜʀ denizkedileri ᴇɴɢ chimaeras ʀᴜs химерообра́зные, химеры] – Chimaera monstrosa [ᴛᴜʀ denizkedisi ᴇɴɢ rabbit fish, rat fish ʀᴜs европейская химера] – Elasmobranchii Elasmobranchii [ᴛᴜʀ yassısolungaçlılar ᴇɴɢ elasmobranchs, rays and sharks ʀᴜs пластиножаберные] – Batoidea Batoidea (Batomorphi) [ᴛᴜʀ vatozlar ᴇɴɢ rays ʀᴜs скаты, отряд скатов] – скатсен отрячӗ skatsen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Batoidea spp. [ᴛᴜʀ vatoz ᴇɴɢ ray ʀᴜs скат] – скат skat sɢ скатӑн skatăn ɢᴇɴ скачӗ skaçĕ ᴛᴍʟ скатсем skatsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Torpediniformes Torpediniformes [ᴛᴜʀ uyuşturanbalıkları ᴇɴɢ electric rays ʀᴜs электрические скаты] – Torpedinidae [ᴛᴜʀ uyuşturanbalığıgiller ᴇɴɢ torpedo electric rays ʀᴜs гнюсовые] – Torpedo marmorata [ᴛᴜʀ lekeli uyuşturanbalığı ᴇɴɢ marbled electric ray ʀᴜs мраморный электрический скат, мраморный гнюс, обыкновенный электрический скат, электрический скат] – токлӑ скат toklă skat (Degtyaryov 2017) электричествӑллӑ скат elektriçestvăllă skat (İgnatyev & Pavlov 1993) Narcinidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ numbfishes ʀᴜs нарциновые] – Rhinopristiformes Rhinopristiformes (Pristiformes) [ᴛᴜʀ testerebalıkları ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пилорылообразные] – Rhinobatidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ guitarfishes ʀᴜs гитарниковые, рохлевые скаты] – Rhinidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ sawfishes ʀᴜs рохлевые] – Rhynchobatidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs акулохвостые] – Pristidae [ᴛᴜʀ testerebalığıgiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пилорылые скаты] – Pristis pectinata [ᴛᴜʀ testerebalığı ᴇɴɢ smalltooth sawfish ʀᴜs гребенчатый пилорыл, обыкновенный пилорыл, пилорыл, пила-рыба ] – пӑчкӑ пулӑ păçkă pulă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Rajiformes Rajiformes [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs скатообразные, ромботелые скаты] – 298 299 Rajidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ skates ʀᴜs ромбовые скаты] – Amblyraja radiata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ thorny skate ʀᴜs звёздчатый скат] – ҫӑлтӑрлӑ скат śăltărlă skat (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Raja clavata [ᴛᴜʀ vatoz ᴇɴɢ thornback ray, thornback skate ʀᴜs морская лисица, колючий скат, или шиповатый скат] – тилӗлле скат tilĕlle skat (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Myliobatiformes Myliobatiformes [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs хвостоколообразные] – Platyrhinidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ fanrays ʀᴜs платириновые, дисковые скаты] – Zanobatidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ panrays ʀᴜs занобатовые] – Plesiobatidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ deepwater stingrays ʀᴜs плезиобатовые] – Urolophidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ stingarees, round stingrays ʀᴜs короткохвостые хвостоколы] – Hexatrygonidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ sixgill stingrays ʀᴜs шестижаберные скаты] – Dasyatididae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ whiptail stingrays ʀᴜs хвостоколовые] – Dasyatis pastinaca [ᴛᴜʀ dikenli vatoz ᴇɴɢ common stingray ʀᴜs морской кот, скат-хвостокол, обыкновенный хвостокол] – сӑнӑ хӳреллӗ скат sănă xürellĕ skat (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Potamotrygonidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ river stingrays ʀᴜs речные хвостоколы] – Gymnuridae [ᴛᴜʀ kelebekvatozugiller ᴇɴɢ butterfly rays ʀᴜs гимнуровые] – Gymnura [ᴛᴜʀ kelebekvatozu ᴇɴɢ butterfly ray ʀᴜs скат-бабочка] – лӗпӗшле скат lĕpĕşle skat (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Urotrygonidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ American round stingrays, American round rays ʀᴜs толстохвостые скаты] – Myliobatidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ eagle rays ʀᴜs орляковые скаты] – Mobula birostris (Manta birostris) [ᴛᴜʀ denizşeytanı ᴇɴɢ giant oceanic manta ray, giant manta ray, oceanic manta ray ʀᴜs манта, морской дьявол, гигантский морской дьявол] – тинӗс шуйттанӗ tinĕs şuyttanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Selachimorpha Selachimorpha (Selachii) [ᴛᴜʀ köpekbalıkları ᴇɴɢ sharks ʀᴜs акулы, отряд акул] – акулӑсен отрячӗ akulăsen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) шыв йыттисем şıv yıttisem (Wikipedia) Selachimorpha spp. [ᴛᴜʀ köpekbalığı ᴇɴɢ shark ʀᴜs акула] – акула akula sɢ акулан akulan ɢᴇɴ акули akuli ᴛᴍʟ акуласем akulasem ᴘʟ < Russian аку́ла (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) шыв йытти şıv yıtti “ᴛᴜʀ su iti ᴇɴɢ dog of water ʀᴜs собака воды” (Wikipedia) Heterodontiformes Heterodontiformes [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ bullhead sharks ʀᴜs разнозубообразные ] – Orectolobiformes Orectolobiformes [ᴛᴜʀ halı köpekbalıkları ᴇɴɢ carpet sharks ʀᴜs воббегонгообразные] – воббегонг евӗрлисем vobbegong yevĕrlisem (Wikipedia) 299 300 Stegostomatidae [ᴛᴜʀ zebra köpekbalığıgiller ᴇɴɢ zebra sharka ʀᴜs зебровые акулы] – Stegostoma tigrinum [ᴛᴜʀ zebra köpekbalığı ᴇɴɢ zebra shark ʀᴜs зебровая акула, акула-зебра] – зебрӑлла акула zebrălla akula (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Rhincodontidae [ᴛᴜʀ balina köğekbalığıgiller ᴇɴɢ whale sharks ʀᴜs китовые акулы] – Rhincodon typus [ᴛᴜʀ balina köğekbalığı ᴇɴɢ whale shark ʀᴜs китовая акула] – китла акула kitla akula (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Lamniformes Lamniformes [ᴛᴜʀ dikburunumsular ᴇɴɢ mackerel sharks ʀᴜs ламнообразные] – Alopiidae [ᴛᴜʀ sabanbalığıgiller ᴇɴɢ thresher sharks ʀᴜs лисьи акулы] – Alopias vulpinus [ᴛᴜʀ sabanbalığı, sapanbalığı ᴇɴɢ common thresher, Atlantic thresher ʀᴜs обыкновенная морская лисица, обыкновенная акула-лисица, акула-лисица, лисья акула, морская лисица] – тилӗлле акула tilĕlle akula (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Cetorhinidae [ᴛᴜʀ kocaköpekbalığıgiller ᴇɴɢ basking sharks ʀᴜs гигантские акулы] – Cetorhinus maximus [ᴛᴜʀ koca köpekbalığı ᴇɴɢ basking shark ʀᴜs гигантская акула, исполинская акула] – улӑпла акула ulăpla akula (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Lamnidae [ᴛᴜʀ dikburungiller ᴇɴɢ white sharks ʀᴜs сельдевые акулы, ламновые акулы] – Carcharodon [ᴛᴜʀ büyük ak kökpekbalığı ᴇɴɢ great white shark ʀᴜs белая акула, большая белая акула, или акула-людоед, кархародон] – Carcharodon carcharias [ᴛᴜʀ büyük ak kökpekbalığı ᴇɴɢ great white shark, great white, white shark, white pointer ʀᴜs белая акула, большая белая акула, акула-людоед, кархародон] – шурӑ акула şură akula (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Isurus oxyrinchus [ᴛᴜʀ sivriburun camgöz ᴇɴɢ shortfin mako ʀᴜs мако, акула-мако, обыкновенная акула-мако, чернорылая акула, макрелевая акула, серо-голубая акула, серо-голубая сельдевая акула] – мако акула mako akula (İgnatyev & Pavlov 1993) Lamna nasus [ᴛᴜʀ dikburun harharyas ᴇɴɢ porbeagle ʀᴜs атлантическая сельдевая акула, обыкновенная сельдевая акула, сельдевая акула, ламна] – ҫарлан акули śarlan akuli (İgnatyev & Pavlov 1993) ҫарланла акула śarlanla akula (Degtyaryov 2017) Carcharhiniformes Carcharhiniformes [ᴛᴜʀ yer köpekbalıkları ᴇɴɢ ground sharks ʀᴜs кархаринообразные, серые акулы, кархаридные акулы] – кархар евӗрлисем karxar yevĕrlisem (Wikipedia) Scyliorhinidae [ᴛᴜʀ kedibalığıgiller ᴇɴɢ catsharks ʀᴜs кошачьи акулы] – Scyliorhinus canicula [ᴛᴜʀ kedibalığı ᴇɴɢ small-spotted catshark, sandy dogfish, lesser-spotted dogfish, rough-hound, morgay ʀᴜs обыкновенная кошачья акула, кошачья акула, европейская кошачья акула, мелкопятнистая кошачья акула, морской пёс] – кушакла акула kuşakla akula (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Proscylliidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ finback catsharks ʀᴜs полосатые кошачьи акулы] – Ctenacis fehlmanni [ᴛᴜʀ soytarı köpekbalığı ᴇɴɢ harlequin catshark ʀᴜs сомалийская акула-арлекин, акула-арлекин] – арлекин акула arlekin akula (Degtyaryov 2017) Triakidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ houndsharks ʀᴜs куньи акулы] – 300 301 Galeorhinus galeus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ school shark, tope shark, snapper shark, soupfin shark ʀᴜs суповая акула, атлантическая суповая акула, австралийская суповая акула, калифорнийская суповая акула, стайная акула, галеус] – шӳрпе акули şürpe akuli (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Mustelus mustelus [ᴛᴜʀ köpekbalığı, gerçek köpekbalığı, asıl köpekbalığı, köpek ᴇɴɢ common smoothhound ʀᴜs европейская кунья акула, кунья акула, обыкновенная акула-собака] – сӑсарла акула săsarla akula (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Sphyrnidae [ᴛᴜʀ çekiçbalığıgiller ᴇɴɢ hammerhead sharks ʀᴜs молотоголовые акулы, акулы-молоты, молот-рыбы] – Sphyrna zygaena [ᴛᴜʀ çekiçbalığı ᴇɴɢ smooth hammerhead ʀᴜs обыкновенная акула-молот, акуламолот, молот-рыба] – мӑлатукла акула mălatukla akula (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Carcharhinidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ requiem sharks ʀᴜs серые акулы, пилозубые акулы, кархариновые] – Galeocerdo cuvier [ᴛᴜʀ kaplan köpekbalığı ᴇɴɢ tiger shark ʀᴜs тигровая акула, леопардовая акула] – тигрла акула tigrla akula (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Prionace glauca [ᴛᴜʀ pamukbalığı ᴇɴɢ blue shark, great blue shark ʀᴜs синяя акула, голубая акула, большая голубая акула, мокой] – кӑвак акула kăvak akula (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) сенкер акула senker akula () Carcharhinus longimanus [ᴛᴜʀ kanatlı köpekbalığı ᴇɴɢ oceanic whitetip shark, Brown Milbert's sand bar shark, brown shark, lesser white shark, nigano shark, oceanic white-tipped whaler, silvertip shark ʀᴜs длиннокрылая акула] – вӑрӑм ҫунатлă шыв йытти vărăm śunatlă şıv yıtti (Wikipedia) Squaliformes Squaliformes [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs катранообразные] – катран евӗрлисем katran yevĕrlisem (Wikipedia) Squalidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ dogfish sharks ʀᴜs катрановые акулы] – Squalus acanthias [ᴛᴜʀ mahmuzlu camgöz ᴇɴɢ spiny dogfish, spurdog, mud shark, piked dogfish ʀᴜs катран, обыкнове́нный катран, обыкновенная колючая акула, пятнистая колючая акула, короткопёрая колючая акула, тупорылая колючая акула, песочный катран, южный катран, ноготница, морская собака] – катран katran < Russian катра́н (İgnatyev & Pavlov 1993) Squatiniformes Squatiniformes [ᴛᴜʀ kelerbalıkları ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – скватин евӗрлисем skvatin yevĕrlisem (Wikipedia) Squatina squatina [ᴛᴜʀ keler balığı ᴇɴɢ angelshark, monkfish ʀᴜs европейский морской ангел, европейская скватина, обыкновенный морской ангел, морской ангел, скватина] – тинӗс пирӗштийӗ tinĕs pirĕştiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Pristiophoriformes Pristiophoriformes [ᴛᴜʀ testereli köpekbalıkları ᴇɴɢ sawsharks ʀᴜs пилоносообразные ] – Pristiophorus [ᴛᴜʀ testereli köpekbalığı ᴇɴɢ sawshark, saw shark ʀᴜs пилонос, акула-пилонос] – пӑчкӑ сӑмсаллӑ акула păçkă sămsallă akula (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Osteichthyes Osteichthyes [ᴛᴜʀ kemiklibalıklar ᴇɴɢ bony fish ʀᴜs костные рыбы, класс костных рыб] – шӑмӑллӑ пулӑсем şămăllă pulăsem (Wikipedia) шӑмӑллӑ пулӑсен класӗ şămăllă pulăsen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) 301 302 Sarcopterygii Sarcopterygii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ lobe-finned fish ʀᴜs лопастепёрые рыбы, мясистолопастные, хоановые, саркоптеригии] – Crossopterygii [ᴛᴜʀ saçakyüzgeçliler ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кистепёрые рыбы, надотряд кистепёрых рыб] – ал тупанлӗ пулӑсен отряд ҫийӗ al tupanlĕ pulăsen otryad śiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Latimeria [ᴛᴜʀ latimerya ᴇɴɢ coelacanth ʀᴜs латимерия] – латимери latimeri (İgnatyev & Pavlov 1993) Dipnoi Dipnoi [ᴛᴜʀ akciğerlibalıklar ᴇɴɢ lungfishes ʀᴜs двоякодышащие, надотряд двоякодышащих рыб] – икӗ майлӑ сывлакан пулӑсен отряд ҫийӗ ikĕ maylӑ sıvlakan pulăsen otryad śiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Neoceratodontidae Neoceratodontidae [ᴛᴜʀ avustralyaakciğerlibalığıgiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs рогозубовые] – Neoceratodus forsteri [ᴛᴜʀ Avustralya akciğerlibalığı ᴇɴɢ Australian lungfish, Queensland lungfish, Burnett salmon, barramunda ʀᴜs рогозуб, баррамунда] – мӑйрака шӑл măyraka şăl (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Lepidosirenidae Lepidosirenidae [ᴛᴜʀ amerikaakciğerlibalığıgiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs американские двулёгочниковые] – Lepidosiren paradoxa [ᴛᴜʀ Amerika akciğerlibalığı ᴇɴɢ South American lungfish ʀᴜs американский чешуйчатник, лепидосирен] – лепидосирен lepidosiren < Russian лепидоси́рен (İgnatyev & Pavlov 1993) Actinopterygii Actinopterygii [ᴛᴜʀ ışınyüzgeçliler ᴇɴɢ ray-finned fish ʀᴜs лучепёрые рыбы] – Chondrostei Chondrostei [ᴛᴜʀ kıkırdaklı kemikli balıklar ᴇɴɢ chondrosteans ʀᴜs хрящевые ганоиды, хрящекостные, надотряд костнохрящевых рыб] – кӑмӑрчак шӑмӑллӑ пулӑсен отряд ҫийӗ kӑmӑrçak şӑmӑllӑ pulăsen otryad śiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Acipenseriformes Acipenseriformes [ᴛᴜʀ mersinbalığımsılar ᴇɴɢ Ø ʀᴜs осетрообразные, отряд осетрообразных] – осётр евӗрлисен пайӗ osyotr yevĕrlisen payĕ (Wikipedia) осётр евӗрлисен отрячӗ osyotr yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Polyodontidae Polyodontidae [ᴛᴜʀ kürekbalığıgiller ᴇɴɢ paddlefish ʀᴜs веслоносовые, веслоносые] – Psephurus gladius [ᴛᴜʀ Çin kürekbalığı ᴇɴɢ Chinese paddlefish ʀᴜs китайский веслонос, псефур] – псефур psefur (İgnatyev & Pavlov 1993) Polyodon spathula [ᴛᴜʀ Amerika kürekbalığı ᴇɴɢ American paddlefish ʀᴜs веслонос] – кӗсмен сӑмса kĕsmen sămsa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) 302 303 Acipenseridae Acipenseridae [ᴛᴜʀ mersinbalığıgiller ᴇɴɢ sturgeons ʀᴜs осетровые, семейство осетровых] – осётр йышшисем osyotr yışşisem (Wikipedia) осетр йышши пулӑсем osyotr yışşi pulăsem () Scaphirhynchus platorynchus [ᴛᴜʀ kaşıkmersin ᴇɴɢ shovelnose sturgeon, sand sturgeon, hackleback, switchtail ʀᴜs обыкновенный лопатонос, лопатонос] – кӗреҫе сӑмса kĕreśe sămsa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Huso dauricus [ᴛᴜʀ kaluga ᴇɴɢ kaluga, river beluga ʀᴜs калуга] – калуга kaluga < Russian калу́га (İgnatyev & Pavlov 1993) Huso huso (Acipenser huso) [ᴛᴜʀ mersin morinası ᴇɴɢ beluga sturgeon, great sturgeon ʀᴜs белуга] – белуга beluga < Russian белу́га (İgnatyev & Pavlov 1993) шор пулӑ şor pulă () Acipenser [ᴛᴜʀ mersinbalığı ᴇɴɢ sturgeon ʀᴜs осётр] – осётр osyotr sɢ осётрӑн osyotrăn ɢᴇɴ осётрӗ osyotrĕ ᴛᴍʟ осётрсем osyotrsem ᴘʟ < Russian осётр (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) шеврӗк şevrĕk sɢ шеврӗкӗн şevrĕkĕn ɢᴇɴ шеврӗкӗ şevrĕkĕ ᴛᴍʟ шеврӗксем şevrĕksem ᴘʟ (Wikipedia) ᴛᴜʀ mersin yavrusu ᴇɴɢ young sturgeon ʀᴜs молодой осётр, костерь, костера, костёрка, чалбыш, карыш – ᴛᴜʀ mersin havyarı, mersin yumurtası ᴇɴɢ sturgeon caviar ʀᴜs осетровая икра, икра осетра – осётр вӑлчи osyotr vălçi () ᴛᴜʀ mersin eti ᴇɴɢ sturgeon (as prepared meat) ʀᴜs осетрина – осётр ашӗ osyotr aşĕ () ᴛᴜʀ mersin omuriliği ᴇɴɢ sturgeon spinal cord53 ʀᴜs визига осетра – визига viziga < Russian визи́га (паха пулӑсен ҫурӑм шӑнӑрӗ) Acipenser oxyrinchus [ᴛᴜʀ Amerika mersini ᴇɴɢ Atlantic sturgeon ʀᴜs американский атлантический осётр] – шӗвӗр сӑмсаллӑ шеврӗк şĕvĕr sămsallă şevrĕk (Wikipedia) Acipenser sturio [ᴛᴜʀ kolanbalığı ᴇɴɢ European sea sturgeon, common sturgeon ʀᴜs атлантический осётр] – Атлантика шеврӗкӗ Atlantika şevrĕkĕ (Wikipedia) Acipenser naccarii [ᴛᴜʀ Adriyatik ᴇɴɢ Adriatic sturgeon ʀᴜs адриатический осётр] – Адри шеврӗкӗ Adri şevrĕkĕ (Wikipedia) Acipenser dabryanus [ᴛᴜʀ Kore mersini ᴇɴɢ Dabry's sturgeon, Yangtze sturgeon ʀᴜs корейский осётр] – Корей шеврӗкӗ Korey şevrĕkĕ (Wikipedia) Acipenser schrenckii [ᴛᴜʀ Amur mersini ᴇɴɢ Japanese sturgeon, Amur sturgeon ʀᴜs амурский осётр, осётр Шренка] – Амур осётрӗ Аmur osyotrĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Амур шеврӗкӗ Аmur şevrĕkĕ (Wikipedia) sʏɴ Acipenser multiscutatus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs японский осётр] – япун шеврӗкӗ yapun şevrĕkĕ (Wikipedia) Acipenser transmontanus [ᴛᴜʀ ak mersin ᴇɴɢ white sturgeon ʀᴜs белый осётр] – шурӑ шеврӗк şură şevrĕk (Wikipedia) Acipenser medirostris [ᴛᴜʀ yeşil mersin ᴇɴɢ green sturgeon ʀᴜs тихоокеанский осётр, зелёный осётр] – 53 Inga Saffron 2002 (Caviar: the strange history and uncertain future of the world's most coveted delicacy): Russian consider the sturgeon's spinal cord, or visiga, as much a delicacy as caviar. the cord is ripped out from the sturgeon's backbone, dried, tied into switches, and used to make a strong, flavorful soup. 303 304 Acipenser mikadoi [ᴛᴜʀ Sahalin mersini ᴇɴɢ Sakhalin sturgeon ʀᴜs сахалинский осётр] – Сахалин осётрӗ Сaxalin osyotrĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Сахалин шеврӗкӗ Сaxalin şevrĕkĕ (Wikipedia) Acipenser persicus [ᴛᴜʀ Hazar mersini ᴇɴɢ Persian sturgeon, Caspian sturgeon ʀᴜs персидский осётр, иранский осётр, южнокаспийский осётр, куринский осётр] – Каспи осётрӗ Kaspi osyotrĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Кӑнтӑр Каспи шеврӗкӗ Kăntăr Kaspi şevrĕkĕ (Wikipedia) Перс шеврӗкӗ Pers şevrĕkĕ (Wikipedia) Кура шеврӗкӗ Kura şevrĕkĕ (Wikipedia) Acipenser stellatus [ᴛᴜʀ uzunburun, kılıçburun ᴇɴɢ starry sturgeon, stellate sturgeon, sevruga ʀᴜs севрюга] – шӗвӗр сӑмса şĕvĕr sămsa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ҫеврик śevrik (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ҫеврик пулӑ śevrik pulă () ҫеврӗк śevrĕk () севрӗк sevrĕk () шӗверӳк пулӑ şĕverük pulă () севрюга sevryuga < Russian севрю́га (Wikipedia) виркӗслӗ полӑ virkĕslĕ polă () Acipenser ruthenus [ᴛᴜʀ çığa ᴇɴɢ sterlet ʀᴜs стерлядь] – ҫӗкӗ śĕkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) ҫӗкӗ пулӑ śĕkĕ pulă () çӗка пулӑ śĕka pulă () ҫӑкӑ полӑ śăkă polă () ҫӑка полӑ śăka polă () шӗке пулӑ şĕke pulă (Wikipedia) шӗкӗ полӑ şĕkĕ polă () шӳреккей пулӑ şürekkey pulă () стерлӗк sterlĕk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) сӗтерлек sĕterlek () стерляк sterlyak () сӗтӗрле sĕtĕrle () ҫтерлӗк śterlĕk (Wikipedia) ҫӗтӗрлӗк śĕtĕrlĕk () ҫтерляк śterlyak () ҫтӑрлак śtărlak () çтерлӗт śterlĕt (Wikipedia) ҫтерлет śterlet () шӗштӗрлӗк şĕştĕrlĕk (Wikipedia) шӗштӗрлек şĕştĕrlek () шӳреккей şürekkey (Wikipedia) çелкке śelkke (Wikipedia) Acipenser nudiventris [ᴛᴜʀ biz, bizbalığı ᴇɴɢ bastard sturgeon, fringebarbel sturgeon, ship sturgeon, spiny sturgeon, thorn sturgeon ʀᴜs шип] – шип şip (İgnatyev & Pavlov 1993) чечук çeçuk (Wikipedia) айҫӑвар ayśăvar () Acipenser fulvescens [ᴛᴜʀ göl mersini ᴇɴɢ lake sturgeon, rock sturgeon ʀᴜs озёрный осётр] – кӳлӗ шеврӗкӗ külĕ şevrĕkĕ (Wikipedia) Acipenser brevirostrum [ᴛᴜʀ burunsuz mersin ᴇɴɢ shortnose sturgeon ʀᴜs тупорылый осётр] – пуклак пуçлӑ шеврӗк puklak puślă şevrĕk (Wikipedia) пӗчӗк шеврӗк pĕçĕk şevrĕk (Wikipedia) Acipenser baerii [ᴛᴜʀ Sibirya çığası ᴇɴɢ Siberian sturgeon ʀᴜs сибирский осётр, сибирская стерлядь] – Ҫӗпӗр осётрӗ Śĕpĕr osyotrĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Ҫӗпӗр шеврӗкӗ Śĕpĕr şevrĕkĕ (Wikipedia) Acipenser baeri baerii [ᴛᴜʀ Batı Sibirya çığası ᴇɴɢ West Siberian sturgeon ʀᴜs обский осётр, западносибирский осётр, иртышский осётр] – Acipenser baerii stenorrhynchus [ᴛᴜʀ Doğu Sibirya çığası ᴇɴɢ East Siberian sturgeon ʀᴜs восточносибирский осётр, длиннорылый осётр, острорылый сибирский осётр, острорылый осётр, остроносый осётр, тупорылый сибирский осётр, тонконосый осётр, енисейский осётр] – Acipenser baerii chatys [ᴛᴜʀ Yakut çığası ᴇɴɢ Yakutian sturgeon ʀᴜs якутский осётр, якутский стерлядевидный осётр, колымский осётр, ленский осётр] – Лена чалпӑшӗ Lena çalpăşĕ (Wikipedia) Acipenser baerii baicalensis [ᴛᴜʀ Baykal çığası ᴇɴɢ Baikal sturgeon ʀᴜs байкальский острорылый осётр] – Acipenser sinensis [ᴛᴜʀ Çin mersini ᴇɴɢ Chinese sturgeon ʀᴜs китайский осётр] – Китай шеврӗкӗ Kitay şevrĕkĕ (Wikipedia) Acipenser gueldenstaedtii [ᴛᴜʀ karaca mersini ᴇɴɢ Russian sturgeon, diamond sturgeon, Danube sturgeon ʀᴜs русский осётр] – вырӑс осётрӗ vırăs osyotrĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) 304 305 вырӑс шеврӗкӗ vırăs şevrĕkĕ (Wikipedia) вырӑс чалпӑшӗ vırăs çalpăşĕ (Wikipedia) шеврӗк şevrĕk (Wikipedia) сарӑ пулӑ sară pulă (Wikipedia) sʏɴ Acipenser colchicus (Acipenser persicus colchicus, Acipenser gueldenstaedtii colchicus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs черноморский осётр, черноморско-азовский осётр] – Holostei Holostei [ᴛᴜʀ ilkel kemikli balıklar ᴇɴɢ holosteans ʀᴜs костные ганоиды] – Lepisosteiformes [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ gars ʀᴜs панцирникообразные] – Amiiformes [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ bowfins ʀᴜs амиеобразные] – Teleostei Teleostei [ᴛᴜʀ gerçek kemikli balıklar, kemikli balıklar ᴇɴɢ bony fishes ʀᴜs костистые рыбы, надотряд костных рыб] – шӑмӑллӑ пулӑсен отряд ҫийӗ шӑмӑллӑ pulăsen otryad śiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ᴛᴜʀ kemikli balık ᴇɴɢ bony fish ʀᴜs костистая рыба – шӑмӑллӑ пулӑ шӑмӑллӑ pulă () Anguilliformes Anguilliformes [ᴛᴜʀ yılanbalıkları ᴇɴɢ eels ʀᴜs угреобразные, отряд угреобразных] – угорь евӗрлисен отрячӗ ugor' yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) угорь евӗрлисен пайӗ ugor' yevĕrlisen payĕ (Wikipedia) Muraenidae Muraenidae [ᴛᴜʀ mürengiller ᴇɴɢ moray eels ʀᴜs муреновые] – Muraena helena [ᴛᴜʀ müren ᴇɴɢ Mediterranean moray, Roman eel ʀᴜs европейская мурена, мурена] – мурена murena < Russian муре́на (İgnatyev & Pavlov 1993) Congridae Congridae [ᴛᴜʀ denizyılanbalığıgiller ᴇɴɢ congers ʀᴜs конгеровые, морские угри] – Conger conger [ᴛᴜʀ mığrı ᴇɴɢ European conger ʀᴜs конгер, атлантический конгер, морской угорь] – тинӗс ҫӗлен пулли tinĕs śĕlen pulli (Degtyaryov 2017) тинӗс угорӗ tinĕs ugorĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Anguillidae Anguillidae [ᴛᴜʀ yılanbalığıgiller ᴇɴɢ freshwater eels ʀᴜs речные угри] – Anguilla [ᴛᴜʀ yılanbalığı ᴇɴɢ eel ʀᴜs угорь] – ҫӗлен пулӑ śĕlen pulă “ᴛᴜʀ yılan balık ᴇɴɢ snake fish ʀᴜs рыба-змея” (Degtyaryov 2017) угорь ugor' < Russian у́горь (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Anguilla anguilla [ᴛᴜʀ yılanbalığı ᴇɴɢ European eel ʀᴜs речной угорь, европейский угорь, обыкновенный угорь, обыкновенный речной угорь] – ҫӗлен пулӑ śĕlen pulă (Degtyaryov 2017) Европа угорӗ Yevropa ugorĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) ахаль угорь axal ugor' (Wikipedia) Anguilla japonica [ᴛᴜʀ Japon yılanbalığı ᴇɴɢ Japanese eel ʀᴜs японский речной угорь] – яппун ҫӗлен пулли yappun śĕlen pulli (Degtyaryov 2017) яппун угорӗ yappun ugorĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Clupeiformes 305 306 Clupeiformes [ᴛᴜʀ hamsibalıkları ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сельдеобразные, отряд сельдеобразных] – ҫарлан евӗрлисен отрячӗ śarlan yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ҫарлан евӗрлисен пайӗ śarlan yevĕrlisen payĕ (Wikipedia) Engraulidae Engraulidae [ᴛᴜʀ hamsigiller ᴇɴɢ anchovies ʀᴜs анчоусовые] – Engraulis [ᴛᴜʀ hamsi ᴇɴɢ anchovy ʀᴜs анчоус] – анчоус ançous < Russian анчо́ус (İgnatyev & Pavlov 1993) Engraulis encrasicolus [ᴛᴜʀ hamsi ᴇɴɢ European anchovy ʀᴜs европейский анчоус, хамса] – хамса xamsa < Russian хамса́ (İgnatyev & Pavlov 1993) Clupeidae Clupeidae [ᴛᴜʀ ringagiller ᴇɴɢ herrings ʀᴜs сельдевые] – Clupea & Alosa [ᴛᴜʀ ringa ᴇɴɢ herring ʀᴜs сельдь, селёдка] – ҫарлан śarlan sɢ ҫарланӑн śarlanăn ɢᴇɴ ҫарланӗ śarlanĕ ᴛᴍʟ ҫарлансем śarlansem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) сельдь sel'd' sɢ сельдӗн sel'dĕn ɢᴇɴ сельчӗ sel'çĕ ᴛᴍʟ сельдьсем sel'd'sem ᴘʟ < Russian се́льдь () ҫельоткӑ śel'otkă () ҫелке śelke () Dorosomatinae Sardinella [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ sardinella ʀᴜs сардинелла] – сардинелла sardinella < Russian сардине́лла (İgnatyev & Pavlov 1993) Harengula [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сардинка] – сардинка sardinka < Russian сарди́нка (İgnatyev & Pavlov 1993) Alosinae Sardinops sagax melanostictus (Sardinops melanostictus) [ᴛᴜʀ Japon sardalyası ᴇɴɢ Japanese pilchard ʀᴜs дальневосточная сардина, иваси, сельдь иваси] – иваси ivasi < Russian иваси́ (İgnatyev & Pavlov 1993) Sardina pilchardus [ᴛᴜʀ sardalya ᴇɴɢ European pilchard ʀᴜs европейская сардина, обыкновенная сардина, сардина, сардина-пильчард, пильчард] – сардина sardina < Russian сарди́на (İgnatyev & Pavlov 1993) Alosa caspia [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Caspian shad ʀᴜs каспийский пузанок, пузанок] – тачка ҫарлан taçka śarlan (Degtyaryov 2017) хырӑмламас ҫарлан xırămlamas śarlan (İgnatyev & Pavlov 1993) Alosa kessleri kessleri [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сельдь-черноспинка] – хура ҫурӑмлӑ ҫарлан xura śurămlă śarlan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Alosa kessleri volgensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs волжская сельдь] – Атӑл ҫарланӗ Аtăl śarlanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) тимӗр пулӑ timĕr pulă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Ehiravinae Clupeonella caspia [ᴛᴜʀ Hazar tülkası ᴇɴɢ Caspian tyulka ʀᴜs обыкновенная каспийская тюлька, каспийская тюлька, каспийская килька, каспийская сарделька, тюлька] – тюлька tyulka < Russian тю́лька (İgnatyev & Pavlov 1993 [тюлька — clupeonella]) Каспи тюльки Kaspi tyulki (Wikipedia) чархал тюльки çarxal tyulki (Wikipedia) Clupeinae 306 307 Sprattus sprattus [ᴛᴜʀ çaça ᴇɴɢ European sprat, bristling, brisling, garvie, garvock, Russian sardine, russlet, skipper, whitebait ʀᴜs европейский шпрот, шпрот, балтийская килька, черноморская килька] – килька kil'ka < Russian ки́лька (İgnatyev & Pavlov 1993 [килька (шпрот) — clupeonella]) Clupea harengus harengus [ᴛᴜʀ Atlantik ringası ᴇɴɢ Atlantic herring ʀᴜs атлантическая сельдь, многопозвонковая сельдь, мурманская сельдь, норвежская сельдь, океаническая сельдь] – Атлантика ҫарланӗ Аtlantika śarlanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Атлантика сельчӗ Atlantika sel'çĕ () Clupea harengus membras [ᴛᴜʀ Baltık ringası ᴇɴɢ Baltic herring ʀᴜs салака, балтийская сельдь] – салака salaka < Russian сала́ка (İgnatyev & Pavlov 1993) Clupea pallasii (Clupea harengus pallasi) [ᴛᴜʀ Pasifik ringası ᴇɴɢ Pacific herring ʀᴜs тихоокеанская сельдь сельдь, селёдка, бельчуч (на Камчатке), белая рыбка (на Камчатке) – Лӑпкӑ океан ҫарланӗ Lăpkă okean śarlanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Cypriniformes Cypriniformes [ᴛᴜʀ sazanbalıkları ᴇɴɢ carps ʀᴜs карпообразные, отряд карпообразных] – карп евӗрлисен отрячӗ karp yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) карп евӗрлисен пайӗ karp yevĕrlisen payĕ (Wikipedia) Nemacheilidae Nemacheilidae [ᴛᴜʀ çamurbalığıgiller ᴇɴɢ stone loaches ʀᴜs немахейловые] – йӑпӑлтак йышшисем yăpăltak yışşisem () Barbatula barbatula (Nemacheilus barbatulus) [ᴛᴜʀ bıyıklı taşısıran ᴇɴɢ stone loach ʀᴜs усатый голец, обыкновенный голец, голец, авдюшка] – йӑпӑлтак yăpăltak sɢ йӑпӑлтакӑн yăpăltakăn ɢᴇɴ йӑпӑлтакӗ yăpăltakĕ ᴛᴍʟ йӑпӑлтаксем yăpăltaksem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) йӑпӑлтан yăpăltan () йӑмпӑлтак yămpăltak () ҫырма пулли śırma pulli “ᴛᴜʀ yarık balığı ᴇɴɢ fish of gully ʀᴜs рыба оврага” < ҫырма śırma sɢ ҫырман śırman ɢᴇɴ ҫырми śırmi ᴛᴍʟ ҫырмасем śırmasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ sel yarığı ᴇɴɢ gully (trench, ravine or narrow channel which was worn by water flow) ʀᴜs овраг” (Degtyaryov 2017) ҫырма пули śırma puli () ҫырма шампи śırma şampi () хытӑ шампа xıtă şampa “ᴛᴜʀ katı gelincik ᴇɴɢ hard burbot ʀᴜs твердый налим” () хыт-шампа xıt-şampa () йӗчӗк yĕçĕk (İgnatyev & Pavlov 1993) ташпан taşpan (İgnatyev & Pavlov 1993) ҫӗлен пулли śĕlen pulli “ᴛᴜʀ yılan balığı ᴇɴɢ fish of snake ʀᴜs рыба змеи” (Wikipedia) мӑйӑх măyăx () ҫуртӑри пулли śurtări pulli () ҫӑм-ҫӑвар śăm-śăvar () тӗклӗ ҫӑмса tĕklĕ śămsa () рышман rışman () ришман rişman () кольтси kol'tsi () Barbatula toni (Noemacheilus barbatulus toni) [ᴛᴜʀ Sibirya bıyıklı taşısıranı ᴇɴɢ Siberian stone loach ʀᴜs сибирский голец-усач, сибирский усатый голец, сибирский голец, вьюн] – Ҫӗпӗр йӑпӑлтакӗ Śĕpĕr yăpăltakĕ () Cobitidae Cobitidae [ᴛᴜʀ çöpçübalığıgiller ᴇɴɢ true loaches ʀᴜs вьюновые] – ҫӗлен пулӑсен йышӗ śĕlen pulăsen yışĕ (Wikipedia) Misgurnus fossilis [ᴛᴜʀ balçıkyiyen ᴇɴɢ weatherfish, thunderfish ʀᴜs обыкновенный вьюн, вьюн] – ҫӗлен пулӑ śĕlen pulă “ᴛᴜʀ yılan balık ᴇɴɢ snake fish ʀᴜs рыба-змея” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Cobitis taenia [ᴛᴜʀ taşısıran ᴇɴɢ spined loachi spotted weather loach ʀᴜs обыкновенная щиповка, щиповка, щипчики, каменный сос, сука сабля, сик, ссыкль, кусака, красночикойская зейка] – хӑйӑр пулли xăyăr pulli “ᴛᴜʀ kum balığı ᴇɴɢ fish of sand ʀᴜs рыба песка” < хӑйӑр xăyăr sɢ хӑйӑрӑн 307 308 xăyărăn ɢᴇɴ хӑйӑрӗ xăyărĕ ᴛᴍʟ хӑйӑрсем xăyărsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kum ᴇɴɢ sand ʀᴜs песок” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Cobitis melanoleuca [ᴛᴜʀ Sibirya taşısıranı ᴇɴɢ Siberian spined loach ʀᴜs сибирская щиповка, пищуга (нар.), урюп (обл.)] – Ҫӗпӗр хӑйӑр пулли Śĕpĕr xăyăr pulli () Cyprinidae Cyprinidae [ᴛᴜʀ sazangiller ᴇɴɢ cyprinids ʀᴜs карповые] – карпсен йышӗ karpsen yışĕ (Wikipedia) Gobioninae Gobioninae ᴏʀ Gobionidae [ᴛᴜʀ derekayasıgiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Gobio gobio (Gobio fluviatilis) 54 [ᴛᴜʀ derekayası, dere kayabalığı, yağlıca ᴇɴɢ gudgeon ʀᴜs обыкновенный пескарь, пескарь] – ыраш пӑтри ıraş pătri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) ырашпӑтри ıraşpătri (Wikipedia) ыраш пӗтри ıraş pĕtri “ᴛᴜʀ çavdar çantası ᴇɴɢ bag of rye ʀᴜs сумка ржи” < пӗтре pĕtre sɢ пӗтрен pĕtren ɢᴇɴ пӗтри pĕtri ᴛᴍʟ пӗтресем pĕtresem ᴘʟ “ᴛᴜʀ deri çanta ᴇɴɢ leather bag ʀᴜs кожаная сумка” () ыраш пулли ıraş pulli “ᴛᴜʀ çavdar balığı ᴇɴɢ fish of rye ʀᴜs рыба ржи” < ыраш ıraş sɢ ырашӑн ıraşăn ɢᴇɴ ырашӗ ıraşĕ ᴛᴍʟ ырашсем ıraşsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ çavdar ᴇɴɢ rye ʀᴜs рожь” () нӑртӑ nărtă () нӑрт nărt () кӗрче kĕrçe (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) кӗрҫе kĕrśe () хӑйӑр-ҫиян xăyăr-śiyan “ᴛᴜʀ kum-yiyen ᴇɴɢ sand-eater ʀᴜs пожиратель-песок” () Gobio cynocephalus (Gobio gobio subsp. cynocephalus) [ᴛᴜʀ Sibirya derekayası ᴇɴɢ Siberian gudgeon ʀᴜs сибирский пескарь] – Ҫӗпӗр ыраш пӑтри Śĕpĕr ıraş pătri () Leuciscinae Leuciscinae ᴏʀ Leuciscidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Phoxinus phoxinus [ᴛᴜʀ golyan ᴇɴɢ common minnow, Eurasian minnow, minnow ʀᴜs обыкновенный гольян, речной гольян, гольян-красавка, гольян-пеструха, синюха, синявка] – кутан kutan sɢ кутанӑн kutanăn ɢᴇɴ кутанӗ kutanĕ ᴛᴍʟ кутансем kutansem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) котам kotam () юханшыв кутанӗ yuxanşıv kutanĕ (Wikipedia) ҫут-аяк śut-ayak () чӑмӑр полӑ çămăr polă () Rhynchocypris percnurus (Phoxinus percnurus) [ᴛᴜʀ göl golyanı ᴇɴɢ lake minnow, swamp minnow ʀᴜs озёрный гольян, маньчжурский озёрный гольян, мундушка] – кӳлӗ кутанӗ külĕ kutanĕ (Wikipedia) Ballerus ballerus (Abramis ballerus) [ᴛᴜʀ gökçebalık ᴇɴɢ zope, blue bream ʀᴜs синец] – кӑвак пулӑ kăvak pulă “ᴛᴜʀ gök balık ᴇɴɢ blue fish ʀᴜs синяя рыба” < кӑвак kăvak sɢ кӑвакӑн kăvakăn ɢᴇɴ кӑвакӗ kăvakĕ ᴛᴍʟ кӑваксем kăvaksem ᴘʟ “ᴛᴜʀ gök, mavi ᴇɴɢ blue ʀᴜs синий, голубой” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) сенкер пулӑ senker pulă (Wikipedia) ҫӳхе пулӑ śüxe pulă “ᴛᴜʀ yufka balık ᴇɴɢ thin fish ʀᴜs тонкая рыба” < ҫӳхе śüxe “ᴛᴜʀ yufka, ince ᴇɴɢ thin ʀᴜs тонкий; узкий; легкий (об одежде); бедный, скудный, убогий” [ᴅɪᴀʟ] () Ballerus sapa (Abramis sapa) [ᴛᴜʀ poru, çakırbalık, akgöz, aynagöz ᴇɴɢ white-eye bream ʀᴜs белоглазка, глазач, клепец, сопа, сапа] – шур куҫ şur kuś “ᴛᴜʀ ak göz ᴇɴɢ white eye ʀᴜs белый глаз” < шурӑ şură sɢ шурӑн şurăn ɢᴇɴ шурри şurri ᴛᴍʟ шурӑсем şurăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ak ᴇɴɢ white ʀᴜs белый” + куҫ kuś sɢ куҫӑн kuśăn ɢᴇɴ куҫӗ kuśĕ ᴛᴍʟ куҫсем kuśsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ göz ᴇɴɢ eye ʀᴜs глаз” (Degtyaryov 2017 Wikipedia) шуркуҫ şurkuś (Wikipedia) 54 Latincelerinin benzer olmasından dolayı şu türler sık sık birbirine karıştırılır: ❶ Scorpaeniformes: Cottus gobio [ᴛᴜʀ taşaltı balığı ᴇɴɢ bullhead ʀᴜs обыкновенный подкаменщик, обыкновенный бычок-подкаменщик, широколобка) ❷ Cypriniformes: Gobio gobio [Gobio fluviatilis] [ᴛᴜʀ derekayası ᴇɴɢ gudgeon ʀᴜs обыкновенный пескарь) ❸ Gobiiformes: Gobius cobitis [ᴛᴜʀ kayabalığı ᴇɴɢ giant goby ʀᴜs большой морской бычок, бычок-кругляш, бычок-змея) ❹ Cypriniformes: Cobitis taenia [ᴛᴜʀ taşısıran ᴇɴɢ spined loach, spotted weather loach ʀᴜs обыкновенная щиповка, сибирская щиповка) 308 309 Abramis brama [ᴛᴜʀ çapak ᴇɴɢ common bream, freshwater bream, bream, bronze bream, carp bream ʀᴜs обыкновенный лещ, восточный лещ, дунайский лещ] – ҫупах śupax sɢ ҫупахӑн śupaxăn ɢᴇɴ ҫупахӗ śupaxĕ ᴛᴍʟ ҫупахсем śupaxsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) карман karman (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) хӑрпан xărpan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Blicca bjoerkna (Abramis bjoerkna) [ᴛᴜʀ tahtabalığı, aptalca ᴇɴɢ white bream, the silver bream ʀᴜs густера] – хура ҫунат xura śunat (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) хӑрпан xărpan (Wikipedia) ҫупахай śupaxay () Aspius aspius [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ asp ʀᴜs жерех, жерих, черех, красногубый жерех, аральский жерех, шереспёр, белесть, белезна] – шерӗх şerĕx < Russian же́рех (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) шӗрӗх şĕrĕx () юман пулӑ yuman pulă “ᴛᴜʀ meşe balığı ᴇɴɢ fish of oak ʀᴜs рыба дуба” < юман yuman sɢ юманӑн yumanăn ɢᴇɴ юманӗ yumanĕ ᴛᴍʟ юмансем yumansem ᴘʟ “ᴛᴜʀ meşe ᴇɴɢ oak ʀᴜs дуб” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Pelecus cultratus [ᴛᴜʀ satırbalığı55 ᴇɴɢ ziege, sichel, sabre carp, sabrefish ʀᴜs чехонь, чухонь, чеша, чешка, шабля, сабляница, сабля-рыба, боковня] – хӑҫах xăśax (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) кусар пулӑ kusar pulă “ᴛᴜʀ satır balık ᴇɴɢ machete-like-knife fish ʀᴜs рыба-косарь” < кусар kusar sɢ кусарӑн kusarăn ɢᴇɴ кусарӗ kusarĕ ᴛᴍʟ кусарсем kusarsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ satır ᴇɴɢ machetelike knife with a thick, wide blade ʀᴜs косарь, нож-косарь, большой нож (большой русский хозяйственный нож с широким и толстым клинком)” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Vimba vimba [ᴛᴜʀ eğrez ᴇɴɢ vimba bream, vimba, zanthe, zarte ʀᴜs рыбец, сырть] – сырть sırt' < Russian сы́рть (İgnatyev & Pavlov 1993) Scardinius erythrophthalmus [ᴛᴜʀ kızılkanat ᴇɴɢ common rudd ʀᴜs краснопёрка, краснопёрая плотва, краснокрыл, красноглазка, сороча, сорога, сорожка] – хӗрлӗ ҫунат xĕrlĕ śunat (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Rutilus rutilus & Rutilus rutilus rutilus [ᴛᴜʀ kızılgöz, çamçak ᴇɴɢ Siberian roach ʀᴜs обыкновенная плотва, плотва, плотва, плотица, бублица, сорога, сорожняк, сорожка, красноглазка, краснопёрка] ‒ хӗрлӗ куҫ xĕrlĕ kuś “ᴛᴜʀ kızıl göz ᴇɴɢ red eye ʀᴜs красный глаз” < хӗрлӗ xĕrlĕ “ᴛᴜʀ kızıl ᴇɴɢ red ʀᴜs красный, алый” + куҫ kuś sɢ куҫӑн kuśăn ɢᴇɴ куҫӗ kuśĕ ᴛᴍʟ куҫсем kuśsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ göz ᴇɴɢ eye ʀᴜs глаз” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) чапак çapak (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Rutilus rutilus lacustris (Rutilus lacustris, Leuciscus lacustris, Cyprinus lacustris) [ᴛᴜʀ Sibirya kızılgözü ᴇɴɢ Siberian roach ʀᴜs чебак, сибирская плотва, плотва, сорога, сорожняк, сорожка, красноглазка, краснопёрка] ‒ Ҫӗпӗр хӗрлӗ куҫӗ Śĕpĕr xĕrlĕ kuśĕ () Rutilus rutilus aralensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs аральская плотва] – Rutilus heckelii (Rutilus rutilus heckeli) [ᴛᴜʀ taran ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тарань, азовско-черноморская тарань] – тарань taran' < Russian тара́нь (İgnatyev & Pavlov 1993) Rutilus caspicus (Rutilus rutilus caspicus) [ᴛᴜʀ vobla ᴇɴɢ Caspian roach ʀᴜs вобла, каспийская вобла] – вуплӑ vuplă < Russian во́бла (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Chondrostoma nasus [ᴛᴜʀ kababurun, çamurcuk ᴇɴɢ common nase, nase, sneep ʀᴜs обыкновенный подуст, подуст] – хура хырӑм xura xırăm (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) ҫӗрӗк пулӑ śĕrĕk pulă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) 55 Çuvaşçasından çevirip burada kullanıyorum (22.01.2022 20:30). 309 310 Leucaspius delineatus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ sunbleak, belica, moderlieschen ʀᴜs верховка, обыкновенная верховка, овсянка] – шывҫи şıvśi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) ҫут пулӑ śut pulă (Wikipedia) Alburnus alburnus [ᴛᴜʀ akbalık, incibalığı, inci gümüşbalığı, gümüş ᴇɴɢ common bleak ʀᴜs уклейка, обыкновенная уклейка, уклея, силявка] – ҫыпҫӑнчӑк пулӑ śıpśănçăk pulă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) шыв ҫи şıv śi (Wikipedia) Alburnoides bipunctatus [ᴛᴜʀ noktalı incibalığı ᴇɴɢ schneider, spirlin, bleak, riffle minnow ʀᴜs быстрянка, южная быстрянка, или восточная быстрянка] – шарлак пулли şarlak pulli (Wikipedia) Squalius cephalus (Leuciscus cephalus) [ᴛᴜʀ tatlısu kefali ᴇɴɢ common chub, European chub, chub ʀᴜs голавль, головль, головень] – партас partas (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) ӑптӑ ăptă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) шор пулӑ şor pulă () Leuciscus idus [ᴛᴜʀ orfe ᴇɴɢ ide, orfe ʀᴜs язь] – ӑптӑ ăptă (Wikipedia) ӑктӑ ăktă (Wikipedia) Leuciscus leuciscus [ᴛᴜʀ gümüşlü balık, çamça ᴇɴɢ common dace ʀᴜs елец] – симӗс пулӑ simĕs pulă “ᴛᴜʀ yeşil balık ᴇɴɢ green fish ʀᴜs зелёная рыба” < симӗс simĕs sɢ симӗсӗн simĕsĕn ɢᴇɴ симӗсӗ simĕsĕ ᴛᴍʟ симӗссем simĕssem ᴘʟ “ᴛᴜʀ yeşil ᴇɴɢ green ʀᴜs зелёный” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) кутеме kuteme (Wikipedia) Leuciscus baicalensis (Leuciscus leuciscus baicalensis) [ᴛᴜʀ Sibirya gümüşlü balığı ᴇɴɢ Siberian dace ʀᴜs сибирский елец, телецкий елец, елец, чебак] – Ҫӗпӗр симӗс пулли Śĕpĕr simĕs pulli () Tanichthyinae Tanichthyinae ᴏʀ Tanichthyidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Tanichthys albonubes [ᴛᴜʀ kardinalbalığı ᴇɴɢ White cloud mountain minnow ʀᴜs кардинал ] – Tincinae Tincinae ᴏʀ Tincidae [ᴛᴜʀ kadifegiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Tinca tinca [ᴛᴜʀ kadifebalığı ᴇɴɢ tench, doctor fish ʀᴜs линь] – хура карас xura karas “ᴛᴜʀ kara havuzbalığı ᴇɴɢ black carp ʀᴜs чёрный карась” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) хора карас xora karas () хура пулӑ xura pulă “ᴛᴜʀ kara balık ᴇɴɢ black fish ʀᴜs чёрная рыба” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) хора полӑ xora polă () вӗрен vĕren () пӑши păşi () лени leni < Russian линь () Acheilognathinae Acheilognathinae ᴏʀ Acheilognathidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ bitterling-like cyprinids ʀᴜs Ø] – Rhodeus amarus (Rhodeus sericeus amarus) [ᴛᴜʀ acıbalık, gördek ᴇɴɢ European bitterling ʀᴜs обыкновенный горчак, горчица, горчанка, горькушка, ольшанка, малявка, гарьва, пацюк, синявка, пукасик, пукас] – йӳҫек пулӑ yüśek pulă “ᴛᴜʀ acı balık ᴇɴɢ bitter fish ʀᴜs горькая рыба” < йӳҫек yüśek sɢ йӳҫекӗн yüśekĕn ɢᴇɴ йӳҫекӗ yüśekĕ ᴛᴍʟ йӳҫексем yüśeksem ᴘʟ “ᴛᴜʀ akşi; acı; asit ᴇɴɢ sour; bitter; acid ʀᴜs кислый, кисловатый, с кислинкой; горький, горьковатый, с горчинкой; хим. кислота” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) йӳҫ пулӑ yüś pulă (Wikipedia) Rhodeus sericeus [ᴛᴜʀ Amur acıbalığı ᴇɴɢ Amur bitterling ʀᴜs амурский горчак] – Xenocyprinae Xenocyprinae ᴏʀ Xenocyprididae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – 310 311 Hypophthalmichthys molitrix [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ silver carp ʀᴜs белый толстолобик, обыкновенный толстолобик, толстолобик, толстолоб, толпыга] – хулӑн ҫамкаллӑ пулӑ xulăn śamkallă pulă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) сарлака ҫамка sarlaka śamka (Wikipedia) Ctenopharyngodon & Mylopharyngodon [ᴛᴜʀ amur ᴇɴɢ Ø ʀᴜs амур] – амур amur < Russian аму́р (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Ctenopharyngodon idella [ᴛᴜʀ ak amur ᴇɴɢ grass carp ʀᴜs белый амур] – шурӑ амур şură amur (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Mylopharyngodon piceus [ᴛᴜʀ kara amur ᴇɴɢ black carp, black Chinese roach ʀᴜs чёрный амур, китайская плотва] – хура амур xura amur (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Danioninae Danioninae Danionidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Cyprininae Cyprininae ᴏʀ Cyprinidae [ᴛᴜʀ sazangiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Labeoninae Labeoninae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ labeos ʀᴜs Ø] – Labeo [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ labeo ʀᴜs лабео] – Smiliogastrinae Smiliogastrinae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Puntius [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пунтиус] – пунтиус punyius (İgnatyev & Pavlov 1993) Barbinae Barbinae [ᴛᴜʀ bıyıklıbalıkgiller ᴇɴɢ barbels ʀᴜs Ø] – Barbus barbus [ᴛᴜʀ bıyıklıbalık ᴇɴɢ common barbel ʀᴜs обыкновенный усач, усач, мирон-усач, марена] – тӗклӗ тута tĕklĕ tuta (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) мӑйӑхлӑ карп măyăxlă karp (Degtyaryov 2017) Barbus brachycephalus [ᴛᴜʀ Aral bıyıklıbalığı ᴇɴɢ Aral barbel ʀᴜs короткоголовый усач, аральский усач, каспийский усач] – Barbus capito [ᴛᴜʀ itburun ᴇɴɢ Bulatmai barbel ʀᴜs усач булат-маи] – Barbus ciscaucasicus [ᴛᴜʀ Terek bıyıklıbalığı ᴇɴɢ Terek barbel ʀᴜs терский усач] – Barbus tauricus [ᴛᴜʀ Kırım bıyıklıbalığı, Marmara bıyıklıbalığı ᴇɴɢ Crimean barbel ʀᴜs крымский усач] – Schizopygopsinae Diptychus maculatus [ᴛᴜʀ pullu osman ᴇɴɢ scaly osman ʀᴜs алтайский осман, пятнистый чешуйчатый осман] – Cyprininae Cyprinus carpio [ᴛᴜʀ sazan ᴇɴɢ common carp, European carp ʀᴜs сазан, карп, обыкновенный карп] – карп karp sɢ карпӑн karpăn ɢᴇɴ карпӗ karpĕ ᴛᴍʟ карпсем karpsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 311 312 Degtyaryov 2017) карп пулӑ karp pulă () сазан sazan (İgnatyev & Pavlov 1993) сазан пулӑ sazan pulă () сасан sasan (Wikipedia) сӑсан săsan () Cyprinus carpio subsp. communis [ᴛᴜʀ pullu sazan ᴇɴɢ common carp, fully scaled carp ʀᴜs чешуйчатый карп] – хупӑллӑ карп xupăllă karp (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) FORM Cyprinus carpio subsp. specularis (Cyprinus macrolepidotus; Cyprinus vittatus; Cyprinus rexcyprinorum, Cyprinus regius) [ᴛᴜʀ aynalı sazan ᴇɴɢ mirror carp ʀᴜs зеркальный карп, рамчатый карп, королевский карп] – ҫутӑ карп śută karp (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) хупӑсӑр карп xupăsăr karp < хупӑсӑр xupăsăr “ᴛᴜʀ kabuksuz, pulsuz ᴇɴɢ without shell, without scales ʀᴜs без скорлупы, без чешуи, не имеющий скорлупы, чешуи” () FORM Сyprinus nudus (Cyprinus coriaceus) [ᴛᴜʀ çıplak sazan ᴇɴɢ leather carp, naked carp ʀᴜs голый карп, кожистый карп (без чешуи)] – ҫара карп śara karp (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) FORM Carassius [ᴛᴜʀ havuzbalıkları ᴇɴɢ crucian carps ʀᴜs караси] – карас karas sɢ карасӑн karasăn ɢᴇɴ карасӗ karasĕ ᴛᴍʟ карассем karassem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) караҫ karaś () ахаль карас axal' karas (Wikipedia) ᴛᴜʀ havuzbalıklı göl ᴇɴɢ lake of crucian carps ʀᴜs озеро, в котором водятся караси – карас кӳлли karas külli () Carassius carassius [ᴛᴜʀ ot sazanı, altın havuzbalığı ᴇɴɢ crucian carp ʀᴜs золотой карась, золотистый карась, обыкновенный карась, круглый карась] ‒ сарӑ карас sară karas (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) хӗрлӗ карас xĕrlĕ karas (Wikipedia) Carassius gibelio [ᴛᴜʀ gümüş havuzbalığı ᴇɴɢ Prussian carp, silver Prussian carp, Gibel carp ʀᴜs серебряный карась, серебристый карась] ‒ ҫутӑ карас śută karas (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Carassius auratus [ᴛᴜʀ japon, japonbalığı, Japon balığı ᴇɴɢ goldfish ʀᴜs золотая рыбка, китайский карась] – ылтӑн пулӑ ıltăn pulă “ᴛᴜʀ altın balık ᴇɴɢ gold fish ʀᴜs золотая рыба” () Characiformes Characiformes [ᴛᴜʀ karaksbalıkları ᴇɴɢ characins ʀᴜs харацинообразные] – Serrasalmidae [ᴛᴜʀ piranagiller ᴇɴɢ serrasalmids ʀᴜs пираньевые] – Pygocentrus nattereri [ᴛᴜʀ kızıl pirana ᴇɴɢ red-bellied piranha, red piranha ʀᴜs обыкновенная пиранья, пиранья] – пиранья piran'ya < Russian пира́нья (İgnatyev & Pavlov 1993) Gymnotiformes Gymnotiformes [ᴛᴜʀ гимнотообразные] – Ø ᴇɴɢ Neotropical knifefishes, South American knifefishes ʀᴜs Gymnotidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ naked-back knifefishes ʀᴜs гимнотовые] – Electrophorus electricus [ᴛᴜʀ elektrikli yılanbalığı ᴇɴɢ electric eel ʀᴜs электрический угорь] – токлӑ ҫӗлен пулӑ toklă śĕlen pulă (Degtyaryov 2017) электричествӑллӑ угорь elektriçestvăllă ugor' (İgnatyev & Pavlov 1993) Siluriformes 312 313 Siluriformes [ᴛᴜʀ yayınbalıkları ᴇɴɢ catfishes ʀᴜs сомообразные, отряд сомообразных] – ҫуйӑн евӗрлисен отрячӗ śuyăn yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ҫуйӑн евӗрлисен пайӗ śuyăn yevĕrlisen payĕ (Wikipedia) Bagridae Bagridae [ᴛᴜʀ çıplakyayıngiller ᴇɴɢ naked catfishes, bagrid catfishes ʀᴜs косатковые] – Leiocassis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs азиатские косатки] – косатка kosatka < Russian коса́тка (İgnatyev & Pavlov 1993) Malapteruridae Malapteruridae [ᴛᴜʀ çarpanyayıngiller ᴇɴɢ electric catfish ʀᴜs электрические сомы] – Malapterurus electricus [ᴛᴜʀ çarpanyayın ᴇɴɢ electric catfish ʀᴜs электрический сом] – токлӑ ҫуйӑн toklă śuyăn (Degtyaryov 2017) электричествӑллӑ ҫуйӑн elektriçestvăllă śuyăn (İgnatyev & Pavlov 1993) Siluridae Siluridae [ᴛᴜʀ yayıngiller ᴇɴɢ catfishes ʀᴜs сомовые] – ҫуйӑн йышшисем śuyăn yışşisem (Wikipedia) ҫуйӑнсем śuyănsem (Wikipedia) Silurus asotus (Parasilurus asotus) [ᴛᴜʀ Amur yayını ᴇɴɢ Amur catfish, Japanese common catfish ʀᴜs амурский сом, дальневосточный сом] – Амур ҫуйӑнӗ Аmur śuyănĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Siluris glanis [ᴛᴜʀ yayın ᴇɴɢ wels catfish ʀᴜs обыкновенный сом, европейский сом] – ҫуйӑн śuyăn sɢ ҫуйӑнӑн śuyănăn ɢᴇɴ ҫуйӑнӗ śuyănĕ ᴛᴍʟ ҫуйӑнсем śuyănsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ҫуйӑн пулӑ śuyăn pulă () ҫойӑн śoyăn () ҫуйӗн śuyĕn () ҫойӗн śoyĕn () ҫоин śoin () çвин śvin () ҫвинӑ śvină () ҫвин пулӑ śvin pulă () ахаль ҫуйӑн axal' śuyăn (Wikipedia) Европа ҫуйӑнӗ Yevropa śuyănĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) сум sum < Russian сом () ᴛᴜʀ yayın yavrusu ᴇɴɢ young wels catfish ʀᴜs сомёнок – ҫуйӑн чӗппи śuyăn çĕppi () ᴛᴜʀ yayın bıyığı ᴇɴɢ catfish barbels ʀᴜs сомовьи усы – ҫуйӑн сухалӗ śuyăn suxalĕ () ᴛᴜʀ yayın eti ᴇɴɢ catfish flesh ʀᴜs сомовье мясо, сомовина – ҫуйӑн ашӗ śuyăn aşĕ () Salmoniformes Salmoniformes [ᴛᴜʀ alabalığımsılar ᴇɴɢ salmoniform fish ʀᴜs лососеобразные, отряд лососеобразных] – лосось евӗрлисен отрячӗ losos' yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) лосось евӗрлисен пайӗ losos' yevĕrlisen payĕ (Wikipedia) лосось евӗрлисем losos' yevĕrlisem (Wikipedia) Salmonidae Salmonidae [ᴛᴜʀ alabalıkgiller ᴇɴɢ salmonids ʀᴜs лососёвые] – лосось йышши пулӑсем losos' yışşi pulăsem () Coregoninae Coregoninae (Coregonidae) [ᴛᴜʀ akbalıkgiller ᴇɴɢ freshwater whitefishes ʀᴜs сиговые] – Stenodus leucichthys leucichthys [ᴛᴜʀ akça alabalık ᴇɴɢ Ø ʀᴜs белорыбица] – шур пулӑ şur pulă () Stenodus leucichthys nelma [ᴛᴜʀ nelma ᴇɴɢ nelma, sheefish, siifish, inconnu, connie ʀᴜs нельма] – нельма nel'ma < Russian не́льма (İgnatyev & Pavlov 1993) 313 314 Prosopium cylindraceum (Coregonus cylindraceus) [ᴛᴜʀ yuvarlak akbalık ᴇɴɢ round whitefish ʀᴜs валёк, обыкновенный валёк, сиг-валёк, речной валёк, речной конёк, конёк, круглая рыба, ленский валёк, колымский валёк, енисейский валёк, американский валёк, остроноска, сиг-сирюк] – Coregonus albula [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ vendace, European cisco ʀᴜs европейская ряпушка, рипус, килец] – ряпушка ryapuşka < Russian ря́пушка (İgnatyev & Pavlov 1993) sʏɴ Coregonus sardinella vessicus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs белозерская ряпушка] – шуркӳль кӗркки şurkül' kĕrkki (Wikipedia) Coregonus autumnalis [ᴛᴜʀ omul ᴇɴɢ Arctic cisco ʀᴜs омуль, ледовитоморской омуль, ледовитоморской омуль, арктический омуль] ‒ омуль omul' < Russian о́муль (İgnatyev & Pavlov 1993) Coregonus lavaretus sajanensis [ᴛᴜʀ Sayan göl akbalığı ᴇɴɢ Sayan lake whitefish ʀᴜs саянский озёрный высокотелый сиг] – Coregonus pidschian (Coregonus lavaretus pidschian) [ᴛᴜʀ kambur akbalık ᴇɴɢ humpback whitefish, bottom whitefish, Arctic whitefish, pidschian ʀᴜs пыжьян, сиг-пыжьян, сибирский сиг] – сиг sig < Russian сиг () ᴛᴜʀ akbalık yumurtası ᴇɴɢ whitefish roe ʀᴜs сиговая икра – Coregonus muksun [ᴛᴜʀ muksun ᴇɴɢ muksun ʀᴜs муксун, чербигор] – муксун muksun < Russian муксу́н (İgnatyev & Pavlov 1993) Coregonus nasus [ᴛᴜʀ çır ᴇɴɢ broad whitefish ʀᴜs чир, щокур, шокур, щёкур] – чир çir (İgnatyev & Pavlov 1993) Coregonus peled (Salmo branatus) [ᴛᴜʀ peled ᴇɴɢ peled ʀᴜs пелядь, пеледь, пельдятка, сырок, быранатка, бранатка, барнатка, брагатка] – пелядь pelyad' (Wikipedia) Coregonus sardinella [ᴛᴜʀ Sibirya sardalyesi ᴇɴɢ sardine cisco, least cisco ʀᴜs сибирская ряпушка, ряпушка, ряпуха] – Coregonus tugun [ᴛᴜʀ tugun ᴇɴɢ tugun ʀᴜs тугун, тугунок, сосьвинская сельдь, манерка] – тугун tugun < Russian тугу́н (İgnatyev & Pavlov 1993) Thymallinae Thymallus arcticus ("Thymallus sibiricus") [ᴛᴜʀ yelkenli alabalık ᴇɴɢ Arctic grayling ʀᴜs сибирский хариус, телецкий хариус, сибирская форель] – кӳтеме küteme (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) ᴛᴜʀ ırmak yelkenli alabalığı ᴇɴɢ river grayling ʀᴜs речной хариус – ᴛᴜʀ göl yelkenli alabalığı ᴇɴɢ lake grayling ʀᴜs озёрный хариус – ᴛᴜʀ yelkenli alabalık yavrusu ᴇɴɢ grayling fry ʀᴜs малёк хариуса, малёк форели – Thymallus arcticus dentatus [ᴛᴜʀ dişli yelkenli alabalık ᴇɴɢ large-toothed Arctic grayling ʀᴜs зубастый сибирский озёрный хариус] – Thymallus arcticus sajanensis [ᴛᴜʀ Sayan yelkenli alabalığı ᴇɴɢ Sayan Arctic grayling ʀᴜs саянский озёрный хариус] – Thymallus arcticus pallasi ᴏʀ Thymallus pallasi [ᴛᴜʀ Doğu Sibirya yelkenli alabalığı ᴇɴɢ East Siberian grayling ʀᴜs восточносибирский хариус, сибирский хариус, хариус, харьюз, крылатка, синяк, харитон, бережник, марсовик, беляк, жиган] – 314 315 Salmoninae Hucho taimen [ᴛᴜʀ kızılbalık ᴇɴɢ taimen, Siberian taimen, Siberian giant trout, Siberian salmon ʀᴜs обыкновенный таймень, таймень, тальмень] – таймень taymen' Russian тайме́нь (İgnatyev & Pavlov 1993) Brachymystax lenok [ᴛᴜʀ lenok ᴇɴɢ lenok ʀᴜs ленок] ‒ Brachymystax savinovi (Brachymystax lenok savinovi) [ᴛᴜʀ küt lenok ᴇɴɢ blunt-snouted lenok ʀᴜs ускуч, тупомордый ленок, тупорылый ленок, черный тупорылый ленок] ‒ Brachymystax tumensis [ᴛᴜʀ küt lenok ᴇɴɢ blunt-snouted lenok ʀᴜs ускуч, тупомордый ленок, тупорылый ленок, черный тупорылый ленок] ‒ Salvelinus agassizii [ᴛᴜʀ gümüş alabalık ᴇɴɢ silver trout ʀᴜs серебристый голец] – кӗмӗл голец kĕmĕl golets (Wikipedia) Salvelinus alpinus [ᴛᴜʀ dağ alacığı ᴇɴɢ Arctic char, Arctic charr ʀᴜs арктический голец] – Salvelinus confluentus [ᴛᴜʀ kocabaş alabalık ᴇɴɢ bull trout ʀᴜs большеголовый голец] – мӑн пуҫлӑ голец măn puślă golets (Wikipedia) Salvelinus czerskii [ᴛᴜʀ kızıl alacık ᴇɴɢ Cherskii's char ʀᴜs голец Черского, краска, краснина] – Salvelinus fontinalis [ᴛᴜʀ Amerika dere alası ᴇɴɢ brook trout, eastern brook trout, speckled trout, brook charr, squaretail, brookie, mud trout ʀᴜs американская палия, американская малоротая палия, американский голец] – Америка палийӗ Amerika paliyĕ (Wikipedia) Salvelinus jacuticus [ᴛᴜʀ Yakut alacığı ᴇɴɢ Yakutian char, Yakutian charr ʀᴜs якутский голец, зубатка, собака] – Salvelinus leucomaenis [ᴛᴜʀ kunca ᴇɴɢ whitespotted char ʀᴜs Ø] – кунджа kunca < Russian ку́нджа (İgnatyev & Pavlov 1993) Salvelinus malma [ᴛᴜʀ malma alacığı ᴇɴɢ Dolly Varden trout ʀᴜs мальма, тихоокеанский голец, морская форель, каменный голец, голец (на Камчатке и на Анадыре)] – мальма mal'ma < Russian мальма́ (İgnatyev & Pavlov 1993) Oncorhynchus gilae [ᴛᴜʀ Gila alabalığı ᴇɴɢ Gila trout ʀᴜs форель Гил] – Гил ӑркайӗ Gil ărkayĕ (Wikipedia) Oncorhynchus gorbuscha [ᴛᴜʀ kambur som ᴇɴɢ pink salmon, humpback salmon ʀᴜs горбуша, горбушка, горбатый лосось, краснина] – курпункка kurpunkka (Degtyaryov 2017) курпунлӑ пулӑ kurpunlă pulă (İgnatyev & Pavlov 1993) Oncorhynchus keta [ᴛᴜʀ keta somu ᴇɴɢ chum salmon, dog salmon, keta salmon, silverbrite salmon ʀᴜs кета, летняя кета, сильча (на Амуре)] – кета keta (İgnatyev & Pavlov 1993) Oncorhynchus kisutch [ᴛᴜʀ kijuç ᴇɴɢ coho salmon, silver salmon ʀᴜs кижуч] – кижуч kijuç < Russian ки́жуч (İgnatyev & Pavlov 1993) Oncorhynchus masou [ᴛᴜʀ Japon sombalığı ᴇɴɢ masu salmon, masu, cherry hybrid salmon ʀᴜs сима, масу, мазу] – сима sima < Russian сима́ (İgnatyev & Pavlov 1993) Oncorhynchus rhodurus (Oncorhynchus masou rhodurus) [ᴛᴜʀ Biwa alabalığı ᴇɴɢ Biwa trout ʀᴜs форель Бива] – Бив ӑркайӗ Biv ărkayĕ (Wikipedia) Oncorhynchus nerka [ᴛᴜʀ nerka somu ᴇɴɢ sockeye salmon, red salmon, kokanee salmon, blueback salmon ʀᴜs нерка, нярка, красная (на Камчатке), красница] – 315 316 Oncorhynchus tshawytscha [ᴛᴜʀ çavıça ᴇɴɢ Chinook salmon, king salmon ʀᴜs чавыча] – чавыча çavıça < Russian чавы́ча (İgnatyev & Pavlov 1993) Oncorhynchus aguabonita (Oncorhynchus mykiss aguabonita) [ᴛᴜʀ altın alabalık ᴇɴɢ golden trout, Californian golden trout, brigit ʀᴜs золотая форель] – ылтӑн ӑркай ıltăn ărkay (Wikipedia) Oncorhynchus mykiss [ᴛᴜʀ gökkuşağı alabalığı ᴇɴɢ rainbow trout ʀᴜs микижа, или радужная форель, камчатская сёмга] – асамлӑ ӑркай asamlă ărkay (Wikipedia) асамат кӗпер аркайӗ asamat kĕper ărkayĕ (Wikipedia) Salmo trutta [ᴛᴜʀ alabalık, ala ᴇɴɢ brown trout ʀᴜs кумжа, форель] – ӑркай ărkay sɢ ӑркайӑн ărkayăn ɢᴇɴ ӑркайӗ ărkayĕ ᴛᴍʟ ӑркайсем ărkaysem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) кӗркке kĕrkke sɢ кӗрккен kĕrkken ɢᴇɴ кӗркки kĕrkki ᴛᴍʟ кӗрккесем kĕrkkesem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) кӗркке пулӑ kĕrkke pulă () Salmo trutta morpha trutta (Salmo trutta) [ᴛᴜʀ deniz alası, deniz alabalığı ᴇɴɢ sea trout ʀᴜs кумжа (проходная форма), форель (пресноводная форма)] – кумжа kumja < Russian ку́мжа (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Salmo trutta morpha fario (Salmo fario) [ᴛᴜʀ dere alası, dere alabalığı, benekli alabalık ᴇɴɢ river trout, river brown trout ʀᴜs речная форель, ручьевая форель, настоящая форель, форель-пеструшка, пеструшка] – юханшыв ӑркайӗ yuxanşıv ărkayĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) ҫирӗк пулли śirĕk pulli “ᴛᴜʀ kızılağaç balığı ᴇɴɢ fish of alder ʀᴜs рыба ольхи” < ҫирӗк śirĕk sɢ ҫирӗкӗн śirĕkĕn ɢᴇɴ ҫирӗкӗ śirĕkĕ ᴛᴍʟ ҫирӗксем śirĕksem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kızılağaç ᴇɴɢ alder ʀᴜs ольха” () ҫумка śumka [ᴅɪᴀʟ] () Salmo trutta morpha lacustris (Salmo lacustris) [ᴛᴜʀ göl alası, göl alabalığı ᴇɴɢ lake trout, lake brown trout ʀᴜs озёрная форель] – кӳлӗ ӑркайӗ külĕ ărkayĕ (Wikipedia) Salmo obtusirostris [ᴛᴜʀ Adriyatik alabalığı ᴇɴɢ Adriatic trout, Adriatic salmon, softmouth trout ʀᴜs адриатическая форель] – Адриатика ӑркайӗ Adriatika ărkayĕ (Wikipedia) Salmo marmoratus [ᴛᴜʀ mermer alabalık ᴇɴɢ marble trout ʀᴜs мраморная форель] – мрамӑр ӑркайӗ mramăr ărkayĕ (Wikipedia) Salmo letnica [ᴛᴜʀ Ohri alası ᴇɴɢ Ohrid trout, Lake Ohrid brown trout ʀᴜs форель-летница] – Охрид ӑркайӗ Oxrid ărkayĕ (Wikipedia) Salmo ischchan [ᴛᴜʀ Gökçe alası ᴇɴɢ Sevan trout ʀᴜs ишхан, севанская форель] – Севан ӑркайӗ Sevan ărkayĕ (Wikipedia) Salmo platycephalus [ᴛᴜʀ Anadolu alabalığı ᴇɴɢ flathead trout, ala balik, the Turkish trout ʀᴜs турецкая плоскоголовая форель] – лаптак пуҫлӑ ӑркай laptak puśla ărkay (Wikipedia) Salmo salar [ᴛᴜʀ sombalığı ᴇɴɢ Atlantic salmon ʀᴜs атлантический лосось, озёрный лосось, сёмга] – сёмга syomga < Russian сёмга (İgnatyev & Pavlov 1993) лосось losos' < Rus. лосо́сь (İgnatyev & Pavlov 1993) ᴛᴜʀ sombalığı yumurtası ᴇɴɢ salmon roe ʀᴜs лососевая икра – лосось вӑлчи losos' vălçi () ᴛᴜʀ sombalığı eti ᴇɴɢ salmon flesh ʀᴜs лососина – лосось пулӑ ашӗ losos' pulă aşĕ () ᴛᴜʀ tuzlama sombalığı ᴇɴɢ salted salmon ʀᴜs солёный лосось – тӑварланӑ лосось tăvarlană losos' () Esociformes 316 317 Esociformes [ᴛᴜʀ turnabalıkları ᴇɴɢ esociform fishes ʀᴜs щукообразные] – ҫӑрттан евӗрлисем śărttan yevĕrlisem (Wikipedia) ҫӑрттан евӗрлисен пайӗ śărttan yevĕrlisen payĕ (Wikipedia) Esocidae Esocidae [ᴛᴜʀ turnabalığıgiller ᴇɴɢ pike family ʀᴜs щука] – ҫӑрттан йышшисем śărttan yışşisem (Wikipedia) Esox lucius [ᴛᴜʀ turnabalığı ᴇɴɢ northern pike ʀᴜs щука, обыкновенная щука] – ҫӑрттан śărttan sɢ ҫӑрттанӑн śărttanăn ɢᴇɴ ҫӑрттанӗ śărttanĕ ᴛᴍʟ ҫӑрттансем śărttansem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) ҫӑртон śărton () aхаль ҫӑрттан axal' śărttan (Wikipedia) шӗшлек şĕşlek (Degtyaryov 2017 İgnatyev & Pavlov 1993) шӗшлук şĕşluk () шӗшлӗ şĕşlĕ (Wikipedia) шӗшлӗ пулă şĕşlĕ pulă [ᴅɪᴀʟ] () шӳкке şükke () шӳпке şüpke () ᴛᴜʀ turnabalığı yavrusu ᴇɴɢ young pike ʀᴜs щурёнок56, щучонок, щукинич (малёк щуки, детёныш щуки, маленькая щука) – ҫӑрттан чӗппи śărttan çĕppi () шӳ şü () ᴛᴜʀ koca turnabalığı ᴇɴɢ large pike ʀᴜs самая большая щука – ᴛᴜʀ turnabalığı yumurtası ᴇɴɢ pike roes ʀᴜs щучья икра – ҫӑрттан вӑлчи śărttan vălçi () ᴛᴜʀ yumurtalı turnabalığı ᴇɴɢ pike with roes ʀᴜs икристая щука – вӑлчаллӑ ҫӑрттан vălçallă śărttan () Esox reicherti [ᴛᴜʀ Amur turnabalığı ᴇɴɢ Amur pike, blackspotted pike ʀᴜs амурская щука] – Амур ҫӑрттанӗ Amur śărttanĕ (Wikipedia) Esox americanus [ᴛᴜʀ Amerika turnabalığı ᴇɴɢ American pickerel ʀᴜs американская щука, краснопёрая щука] – хӗрлӗ ҫунатлӑ ҫӑрттан xĕrlĕ śunatlă śărttan (Wikipedia) Esox niger [ᴛᴜʀ halkalı turnabalığı ᴇɴɢ chain pickerel ʀᴜs чёрная щука, полосатая щука] – ула ҫӑрттан ula śărttan (Wikipedia) Esox masquinongy [ᴛᴜʀ maski ᴇɴɢ muskellunge, muskie, musky, lunge ʀᴜs щука-маскинонг] – маскинонг maskikong (Wikipedia) Osmeriformes Osmeriformes [ᴛᴜʀ gümüşhamsibalıkları ᴇɴɢ true smelts, freshwater smelts ʀᴜs корюшкообразные] – Osmeridae Osmeridae [ᴛᴜʀ gümüşhamsigiller ᴇɴɢ smelts ʀᴜs корюшковые] – Mallotus villosus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ capelin, caplin ʀᴜs мойва, уёк] – мойва moyva < Russian мо́йва (İgnatyev & Pavlov 1993) Osmerus [ᴛᴜʀ gümüşhamsi57 ᴇɴɢ smelt ʀᴜs корюшка] – кӗмӗл пулӑ kĕmĕl pulă “ᴛᴜʀ gümüş balık ᴇɴɢ silver fish ʀᴜs серебристая рыба” < кӗмӗл kĕmĕl sɢ кӗмӗлӗн kĕmĕlĕn ɢᴇɴ кӗмӗлӗ kĕmĕlĕ ᴛᴍʟ кӗмӗлсем kĕmĕlsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ gümüş ᴇɴɢ silver ʀᴜs серебро” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) https://korneslov.livejournal.com/89007.html (2015-06-27 18:07:00): Я у всех спрашиваю, почему детёныш щуки называется не щукёнок и не щучёнок, а щурёнок. Никто не знает. 56 57 İlk burada kullanıyorum (23.10.2022 14:32) 317 318 Osmerus eperlanus [ᴛᴜʀ Avrupa gümüşhamsisi, Avrupa gümüşbalığı ᴇɴɢ smelt, European smelt ʀᴜs европейская корюшка, корюшка, снеток] – снеток snetok < Russian снето́к (İgnatyev & Pavlov 1993) Osmerus mordax [ᴛᴜʀ Pasifik gümüşhamsisi ᴇɴɢ rainbow smelt ʀᴜs азиатская корюшка, американская корюшка] – Osmerus mordax mordax [ᴛᴜʀ Amerika gümüşhamsisi ᴇɴɢ rainbow smelt ʀᴜs восточноамериканская корюшка] – Osmerus mordax dentex (Osmerus dentex) [ᴛᴜʀ Kuzey gümüşhamsisi ᴇɴɢ arctic rainbow smelt, arctic smelt, boreal smelt, toothed smelt ʀᴜs азиатская корюшка] – Osmerus spectrum (Osmerus mordax spectrum) [ᴛᴜʀ cüce gümüşhamsi ᴇɴɢ pygmy smelt ʀᴜs карликовая корюшка] – Zeiformes Zeiformes [ᴛᴜʀ dülgerbalıkları ᴇɴɢ dories ʀᴜs солнечникообразные] – Zeidae [ᴛᴜʀ dülgerbalığıgiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs солнечниковые] – Zeus faber [ᴛᴜʀ dülgerbalığı ᴇɴɢ John Dory, St Pierre fish, Peter's fish ʀᴜs обыкновенный солнечник, солнечник, японский солнечник, кузнец] – Gadiformes Gadiformes [ᴛᴜʀ morinabalıkları ᴇɴɢ cods ʀᴜs трескообразные, отряд трескообразных] – треска евӗрлисем treska yevĕrlisem (Wikipedia) треска евӗрлисен отрячӗ treska yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) треска евӗрлисен пайӗ treska yevĕrlisen payĕ (Wikipedia) Merlucciidae Merlucciidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ hakes ʀᴜs мерлузы, хеки] – Merluccius bilinearis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ silver hake, Atlantic hake, New England hake ʀᴜs серебристый хек, североамериканская мерлуза, серебристая мерлуза] – хек xek < Russian хек (İgnatyev & Pavlov 1993) Lotidae Lotidae [ᴛᴜʀ tatlısugelinciğigiller ᴇɴɢ lings, rocklings ʀᴜs налимовые] – шампа йышшисем şampa yışşisem (Wikipedia) Brosme brosme [ᴛᴜʀ deniz gelinciği ᴇɴɢ cusk, tusk, torsk, European cusk ʀᴜs менёк, мень, морской налим] – Molva molva [ᴛᴜʀ uzun gelincik ᴇɴɢ common ling, ling, white ling ʀᴜs мольва, морская щука] – мольва mol'va < Russian мо́льва (İgnatyev & Pavlov 1993) Lota lota [ᴛᴜʀ tatlısu gelinciği ᴇɴɢ burbot, lingcod ʀᴜs налим, обыкновенный налим] ‒ шампа şampa sɢ шампан şampan ɢᴇɴ шампи şampi ᴛᴍʟ шампасем şampasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) шампа пулӑ şampa pulă (Wikipedia) Gadidae Gadidae [ᴛᴜʀ morinagiller ᴇɴɢ cods, codfishes, true cods ʀᴜs тресковые] – треска йышшисем treska yışşisem () 318 319 Eleginus nawaga [ᴛᴜʀ navaga ᴇɴɢ navaga ʀᴜs навага, северная навага] – навага navaga < Rus. нава́га (İgnatyev & Pavlov 1993) Micromesistius [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ blue whiting ʀᴜs путассу] – путассу putassu < Russian путассу́ (İgnatyev & Pavlov 1993) Boreogadus saida [ᴛᴜʀ sayka ᴇɴɢ polar cod, Arctic cod ʀᴜs сайка, полярная тресочка] – сайка sayka < Russian са́йка (İgnatyev & Pavlov 1993) Arctogadus borisovi [ᴛᴜʀ dişli morina ᴇɴɢ East Siberian cod, toothed cod ʀᴜs восточносибирская треска, девятипёрка] – Gadus [ᴛᴜʀ morina ᴇɴɢ cod ʀᴜs треска] – треска treska < Russian тре́ска (İgnatyev & Pavlov 1993) Gadus morhua [ᴛᴜʀ Atlantik morinası ᴇɴɢ Atlantic cod, cod, codling ʀᴜs атлантическая треска] – Gadus chalcogrammus (Theragra chalcogramma) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Alaska pollock, walleye pollock ʀᴜs минтай, дальневосточный минтай] – минтай mintay < Russian минта́й (İgnatyev & Pavlov 1993) Gobiiformes Gobiiformes [ᴛᴜʀ kayabalıkları ᴇɴɢ gobies ʀᴜs бычкообразные] – Odontobutidae Odontobutidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ freshwater sleepers ʀᴜs одонтобутовые] – Perccottus glenii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Chinese sleeper, Amur sleeper ʀᴜs ротан, головешка-ротан, головешка, травянка] – ҫӑварли śăvarli (Wikipedia) ротан rotan < Russian рота́н (Wikipedia) Gobiidae Gobiidae [ᴛᴜʀ kayabalığıgiller ᴇɴɢ gobies ʀᴜs бычковые] – Neogobius melanostomus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ round goby ʀᴜs бычок-крушак] – вӑкӑр пуҫлӑ пулӑ văkăr puślă pulă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Gobius cobitis [ᴛᴜʀ kayabalığı ᴇɴɢ giant goby ʀᴜs большой морской бычок, бычок-кругляш, бычокзмея] – бычок bıçok () Mugiliformes Mugiliformes [ᴛᴜʀ kefalbalıkları ᴇɴɢ mullets, grey mullets ʀᴜs кефалеобразные] – Mugilidae [ᴛᴜʀ kefalgiller ᴇɴɢ mullets, grey mullets ʀᴜs кефалевые] – Mugil [ᴛᴜʀ kefal ᴇɴɢ mullet, grey mullet ʀᴜs кефаль] – кефаль kefal' < Russian кефа́ль (İgnatyev & Pavlov 1993) Cichliformes Cichliformes [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs цихлообразные] – Cichlidae [ᴛᴜʀ çiklitgiller ᴇɴɢ cichlids ʀᴜs цихловые, цихлиды] – Oreochromis mossambicus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Mozambique tilapia, black tilapia, blue kurper ʀᴜs мозамбикская тиляпия] – тиляпи tilyapi < Russian тиля́пия (İgnatyev & Pavlov 1993) Blenniiformes Blenniiformes [ᴛᴜʀ horozbinabalıkları ᴇɴɢ blennies, blenniiformids ʀᴜs собачкообразные] – 319 320 Atheriniformes Atheriniformes [ᴛᴜʀ gümüşbalıkları ᴇɴɢ silversides ʀᴜs атеринообразные] – Beloniformes Beloniformes [ᴛᴜʀ zarganabalıkları ᴇɴɢ Ø ʀᴜs сарганообразные, отряд сарганообразных] – сарган евӗрлисен отрячӗ sargan yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Belonidae Belonidae [ᴛᴜʀ zarganagiller ᴇɴɢ needlefishes, long toms ʀᴜs саргановые] – Belone belone [ᴛᴜʀ zargana ᴇɴɢ garfish, garpike, sea needle ʀᴜs европейский сарган, обыкновенный сарган] – сарган sargan < Russian сарга́н (İgnatyev & Pavlov 1993) Scomberesocidae Scomberesocidae [ᴛᴜʀ zurnabalığıgiller ᴇɴɢ sauries ʀᴜs макрелещуковые, скумбрещуковые] – Cololabis saira [ᴛᴜʀ sayra ᴇɴɢ Pacific saury ʀᴜs сайра] – сайра sayra < Russian са́йра (İgnatyev & Pavlov 1993) Scomberesox saurus [ᴛᴜʀ zurnabalığı ᴇɴɢ Atlantic saury ʀᴜs атлантическая сайра, атлантическая макрелещука, атлантическая скумбрещука] – Exocoetidae Exocoetidae [ᴛᴜʀ uçarbalıkgiller ᴇɴɢ flying fishes ʀᴜs летучие рыбы, двукрыловые] – Exocoetus volitans [ᴛᴜʀ Akdeniz uçarbalığı ᴇɴɢ tropical two-wing flyingfish, blue flyingfish ʀᴜs голубая летучая рыба, двукрылая летучая рыба] – вӗҫевҫӗ пулӑ vĕśevśĕ pulă (İgnatyev & Pavlov 1993 [cheilopogon pirinatibarbatus] Degtyaryov 2017) Cyprinodontiformes Cyprinodontiformes [ᴛᴜʀ dişlisazanbalıkları ᴇɴɢ toothcarps ʀᴜs карпозубообразные] – Carangiformes Carangiformes [ᴛᴜʀ istavritbalıkları ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ставридообразные] – Echeneidae Echeneidae [ᴛᴜʀ yapışkanbalığıgiller ᴇɴɢ live remora, suckerfish ʀᴜs прилипаловые] – Echeneis naucrates [ᴛᴜʀ yapışkanbalığı ᴇɴɢ live sharksucker, slender sharksucker ʀᴜs обыкновенный прилипало, полосатая рыба-прилипала, большой прилипало, прилипало] – ҫыпҫӑнчӑк пулӑ śıpśănçăk pulă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Carangidae Carangidae [ᴛᴜʀ istavritgiller ᴇɴɢ jacks ʀᴜs ставриды] – Trachurus [ᴛᴜʀ istavrit ᴇɴɢ jack mackerel ʀᴜs ставрида] – ставрида stavrida < Russian ставри́да (İgnatyev & Pavlov 1993) Istiophoriformes Istiophoriformes [ᴛᴜʀ kılıçbalıkları ᴇɴɢ Ø ʀᴜs марлинообразные] – Xiphiidae [ᴛᴜʀ kılıçbalığıgiller ᴇɴɢ swordfish ʀᴜs мечерылые, меч-рыбы, ксифиевые] – 320 321 Xiphias gladius [ᴛᴜʀ kılıçbalığı ᴇɴɢ swordfish ʀᴜs меч-рыба, меченос] – хӗҫ пулӑ xĕś pulă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Pleuronectiformes Pleuronectiformes [ᴛᴜʀ kalkanbalıkları ᴇɴɢ flatfish ʀᴜs камбалообразные, отряд камбалообразных] – камбала евӗрлисем kambala yevĕrlisem (Wikipedia) камбала евӗрлисен отрячӗ kambala yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Scophthalmidae Scophthalmidae [ᴛᴜʀ kalkanbalığıgiller ᴇɴɢ turbots ʀᴜs калкановые, скофтальмовые] – Scophthalmus maeoticus [ᴛᴜʀ kalkan, çivili kalkan ᴇɴɢ Black Sea turbot, kalkan ʀᴜs черноморский калкан, азовский калкан, азовский ромб, калкан] – калкан kalkan < Russian калка́н (İgnatyev & Pavlov 1993) Bothidae Bothidae [ᴛᴜʀ solakpisibalığıgiller ᴇɴɢ lefteye flounders ʀᴜs ботовые, ботусовые, арноглоссовые, левосторонние камбалы, ромбовые] – Bothus podas [ᴛᴜʀ pisibalığı, pisi ᴇɴɢ wide-eyed flounder ʀᴜs средиземноморский ботус] – ботус botus < Russian ботус (İgnatyev & Pavlov 1993) Pleuronectidae Pleuronectidae [ᴛᴜʀ sağlakpisibalığıgiller ᴇɴɢ righteye flounders ʀᴜs камбаловые, правосторонние камбалы] – камбала йышшисем kambala yışşisem (Wikipedia) Pleuronectes platessa [ᴛᴜʀ yaldızlı pisibalığı ᴇɴɢ European plaice ʀᴜs морская камбала, камбала] – камбала kambala < Russian ка́мбала (İgnatyev & Pavlov 1993) Hippoglossus hippoglossus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Atlantic halibut ʀᴜs атлантический белокорый палтус, атлантический палтус, палтус] – палтус paltus < Russian па́лтус (İgnatyev & Pavlov 1993) Soleidae Soleidae [ᴛᴜʀ dilbalığıgiller ᴇɴɢ true soles ʀᴜs солеевые, правосторонние морские языки, косоротые] – Solea solea [ᴛᴜʀ dilbalığı ᴇɴɢ common sole, Dover sole, black sole ʀᴜs европейская солея, европейский морской язык] – тинӗс чӗлхи tinĕs çĕlxi (Wikipedia) Европа солейи Yevropa soleyi (Wikipedia) Syngnathiformes Syngnathiformes [ᴛᴜʀ deniziğnesibalıkları ᴇɴɢ Ø ʀᴜs иглообразные] – Syngnathidae [ᴛᴜʀ deniziğnesigiller ᴇɴɢ pipefishes ʀᴜs игловые, рыбы-иглы] – Hippocampus [ᴛᴜʀ denizatı ᴇɴɢ seahorse ʀᴜs морской конёк] – тинӗс лаши tinĕs laşi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) шыв лаши şıv laşi () Phycodurus eques [ᴛᴜʀ yaprak denizatı ᴇɴɢ leafy seadragon ʀᴜs морской конёк-тряпичник, тряпичник] – Syngnathus typhle [ᴛᴜʀ deniziğnesi ᴇɴɢ broadnosed pipefish, deepnosed pipefish ʀᴜs длиннорылая рыба-игла, длиннорылая морская игла, морская игла-трубкорот, рыба-игла] – йӗп пулӑ yĕp pulă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) 321 322 Scombriformes Scombriformes [ᴛᴜʀ uskumrubalıkları ᴇɴɢ Ø ʀᴜs скумбриеобразные] – Scombridae [ᴛᴜʀ uskumrugiller ᴇɴɢ mackerel family ʀᴜs скумбриевые] – Thunnus [ᴛᴜʀ tonbalığı, ton ᴇɴɢ tuna ʀᴜs тунец] – тунец tunets < Russian туне́ц (İgnatyev & Pavlov 1993) Scomberomorus [ᴛᴜʀ uskumru ᴇɴɢ Spanish mackerel ʀᴜs макрель] – макрель makrel' < Russian макре́ль (İgnatyev & Pavlov 1993) Scomber scombrus [ᴛᴜʀ uskumru ᴇɴɢ mackerel ʀᴜs скумбрия] – скумбри skumbri < Russian ску́мбрия (İgnatyev & Pavlov 1993) Labriformes Labriformes [ᴛᴜʀ lapinabalıkları ᴇɴɢ Ø ʀᴜs губанообразные] – Gasterosteiformes Gasterosteiformes (ᴏʀ in Perciformes) [ᴛᴜʀ dikencebalıkları ᴇɴɢ sticklebacks ʀᴜs колюшкообразные, отряд колюшкообразных] – качаллӑ пулӑсен отрячӗ kaçallă pulăsen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Gasterosteidae [ᴛᴜʀ dikenlibalıkgiller ᴇɴɢ sticklebacks ʀᴜs колюшковые] – Culaea inconstans [ᴛᴜʀ dere dikenlibalığı ᴇɴɢ brook stickleback ʀᴜs ручьевая колюшка] – йӗплӗ пулӑ yĕplĕ pulă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Pungitius pungitius [ᴛᴜʀ uzun dikence balığı ᴇɴɢ ninespine stickleback, ten-spined stickleback ʀᴜs девятииглая колюшка, малая колюшка] – Perciformes Perciformes [ᴛᴜʀ levrekbalıklarıᴇɴɢ perciform fish ʀᴜs окунеобразные] – уланкӑ евӗрлисем ulankă yevĕrlisem (Wikipedia) уланкӑ евӗрлисен пайӗ ulapkă yevĕrlisen payĕ (Wikipedia) Percidae Percidae [ᴛᴜʀ tatlısu levreğigiller ᴇɴɢ perch family ʀᴜs окуневые] ‒ уланкӑ йышшисем ulankă yışşisem (Wikipedia) Gymnocephalus cernua (Acerina cernua) [ᴛᴜʀ Trakya levreği ᴇɴɢ ruffe, Eurasian ruffe, pope ʀᴜs обыкновенный ёрш] – кӑртӑш kărtăş sɢ кӑртӑшӑн kărtăşăn ɢᴇɴ кӑртӑшӗ kărtăşĕ ᴛᴍʟ кӑртӑшсем kărtăşsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) кӑртӑш пулӑ kărtăş pulă () кӑрттӑш kărttăş () кӑрттӑш пулӑ kărttăş pulă () кӑркӑш kărkăş () хыт кӗрӗк xıt kĕrĕk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) хытӑ кӗрӗк xıtă kĕrĕk [ᴅɪᴀʟ] () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs колючий ёрш – шӑртлӑ кӑртӑш şărtlă kărtăş () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs иглы ерша – кӑртӑш шӑрчӗ kărtăş şărçĕ () Sander lucioperca [ᴛᴜʀ sudak, uzun levrek ᴇɴɢ zander, sander, pikeperch ʀᴜs судак, обыкновенный судак] – шӑла şăla sɢ шӑлан şălan ɢᴇɴ шӑли şăli ᴛᴍʟ шӑласем şălasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) шӑла пулӑ şăla pulă () шурӑ пулӑ şură pulă () сутак sutak () сутук sutuk () суток sutok () Sander volgensis [ᴛᴜʀ Volga sudağı ᴇɴɢ Volga pikeperch, Volga zander ʀᴜs волжский судак, бёрш, берш] – пӗршӗн pĕrşĕn (Wikipedia) 322 323 Perca fluviatilis [ᴛᴜʀ tatlısu levreği ᴇɴɢ perch ʀᴜs речной окунь, обыкновенный окунь] ‒ уланкӑ ulankă sɢ уланкӑн ulankăn ɢᴇɴ уланки ulanki ᴛᴍʟ уланкӑсем ulankăsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) юханшыв уланки yuxanşıv ulanki (Wikipedia) Scorpaeniformes Scorpaeniformes [ᴛᴜʀ iskorpitbalıkları ᴇɴɢ Ø ʀᴜs скорпенообразные, отряд скорпенообразных] – скорпена евӗрлисен отрячӗ skorpena yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) скорпен евӗрлисен пайӗ skorpen yevĕrlisen payĕ (Wikipedia) Cottidae Cottidae [ᴛᴜʀ taşaltıbalığıgiller ᴇɴɢ sculpins, cottids ʀᴜs рогатковые, керчаковые] – Myoxocephalus scorpius [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ shorthorn sculpin, bull-rout ʀᴜs европейский керчак, керчак, морской скорпион] – керчак kerçak < Russian керчак (İgnatyev & Pavlov 1993) Cottus gobio [ᴛᴜʀ taşaltıbalığı ᴇɴɢ bullhead ʀᴜs обыкновенный подкаменщик, обыкновенный бычок-подкаменщик, широколобка] – чулай пулли çulay pulli (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Cottus poecilopus [ᴛᴜʀ dağ taşaltıbalığı ᴇɴɢ alpine bullhead, Siberian bullhead ʀᴜs пёстроногий подкаменщик, пёстроногий каменщик] – Cottus sibiricus [ᴛᴜʀ Sibirya taşaltıbalığı ᴇɴɢ Siberian sculpin ʀᴜs сибирский подкаменщик, бычокподкаменщик, подкаменщик, подкаменик, широколобка, бычок] – Triglidae Triglidae [ᴛᴜʀ kırlangıçbalığıgiller ᴇɴɢ sea robins, gurnards ʀᴜs тригловые, морские петухи] – Eutrigla gurnardus [ᴛᴜʀ benekli kırlangıç ᴇɴɢ grey gurnard ʀᴜs серая тригла, обыкновенный морской петух, морской петух] – тинӗс автанӗ tinĕs avtanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Scorpaenidae Scorpaenidae [ᴛᴜʀ iskorpitgiller ᴇɴɢ scorpionfish ʀᴜs скорпеновые] – Sebastes [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ rockfish, ocean perch, sea perch, redfish ʀᴜs морской окунь] – тинӗс уланки tinĕs ulanki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Scorpaena porcus [ᴛᴜʀ iskorpit, iskorpit balığı ᴇɴɢ black scorpionfish ʀᴜs черноморская скорпенаёрш, черноморский морской ёрш, скорпида, черноморская скорпена, скорпена] – скорпена skorpena < Russian скорпе́на (İgnatyev & Pavlov 1993) Tetraodontiformes Tetraodontiformes [ᴛᴜʀ dörtdişlibalıklar ᴇɴɢ Ø ʀᴜs иглобрюхообразные, отряд иглобрюхообразных, скалозубообразные, четырёхзубообразные, сростночелюстные] – йӗп хырӑмлисен отрячӗ yĕp xırămlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Monacanthidae spp. [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ filefish ʀᴜs единорог] – мӑйракаллӑ пулӑ măyrakallă pulă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Molidae Molidae [ᴛᴜʀ aybalığıgiller ᴇɴɢ ocean sunfishes ʀᴜs луны-рыбы] – 323 324 Mola mola [ᴛᴜʀ ayvalığı ᴇɴɢ ocean sunfish, common mola ʀᴜs обыкновенная луна-рыба, луна-рыба, рыба-солнце, рыба-голова] – уйӑх пулӑ uyăx pulă (Degtyaryov 2017) уйӑхла пулӑ uyăxla pulă (İgnatyev & Pavlov 1993) Tetraodontidae Tetraodontidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ pufferfish, puffers ʀᴜs иглобрюхие, иглобрюховые, скалозубовые, рыбысоба́ки, четырёхзубовые, четырёхзубые] – Takifugu rubripes (Sphaeroides rubripes) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Japanese puffer, Tiger puffer, torafugu ʀᴜs бурый скалозуб, бурый фугу, бурая собака-рыба, глазчатая собака-рыба, северная собака-рыба, рыбасобака] – йытӑ пулӑ yıtă pulă (Degtyaryov 2017) йытӑлла пулӑ yıtălla pulă (İgnatyev & Pavlov 1993) Tetrapoda Tetrapoda [ᴛᴜʀ dörtüyeliler ᴇɴɢ tetrapods ʀᴜs четвероногие, четвероногие животные, тетраподы] – тӑватӑ ураллисем tăvată urallisem (Wikipedia) Amphibia Amphibia [ᴛᴜʀ iki yaşamlılar, iki yaşayışlılar, amfibiler ᴇɴɢ amphibians ʀᴜs земноводные, класс земноводных, амфибии] – ҫӗрти-шыврисем śĕrti-şıvrisem (Wikipedia) ҫӗрти-шыври чӗрчунсен класӗ śĕrti-şıvri çĕrçunsen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) амфибисем amfibisem (Wikipedia) ᴛᴜʀ iki yaşamlı, amfibi ᴇɴɢ amphibian ʀᴜs амфибия – амфиби amfibi < Rus. амфи́бия () Caudata Caudata (Urodela) [ᴛᴜʀ semenderler ᴇɴɢ salamanders ʀᴜs хвостатые земноводные, отряд хвостатых] – хӳреллӗ ҫӗрти-шыврисем xürellĕ śĕrti-şıvrisem (Wikipedia) хӳреллисем xürellisem (Wikipedia) хӳреллисен отрячӗ xürellisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) хӳреллисен пайӗ xürellisen payĕ (Wikipedia) terrestrial [ᴛᴜʀ kara semenderi ᴇɴɢ salamander ʀᴜs саламандра] – саламандра salamandra sɢ саламандран salamandran ɢᴇɴ саламандри salamandri ᴛᴍʟ саламандрасем salamandrasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) aquatic [ᴛᴜʀ su semenderi ᴇɴɢ newt ʀᴜs тритон] – шыв калти şıv kalti “ᴛᴜʀ su kertenkelesi ᴇɴɢ lizard of water ʀᴜs ящерица воды” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) тритон triton sɢ тритонӑн tritonăn ɢᴇɴ тритонӗ tritonĕ ᴛᴍʟ тритонсем tritonsem ᴘʟ (Wikipedia) Hynobiidae Hynobiidae [ᴛᴜʀ asyasemenderigiller ᴇɴɢ Asiatic salamanders ʀᴜs углозубы] – Salamandrella keyserlingii (Hynobius keyserlingii) [ᴛᴜʀ Sibirya semenderi ᴇɴɢ Siberian salamander ʀᴜs сибирский углозуб, четырёхпалый тритон] – Cryptobranchidae Cryptobranchidae [ᴛᴜʀ devsemendergiller ᴇɴɢ giant salamanders ʀᴜs скрытожаберники] – Andrias [ᴛᴜʀ dev semender ᴇɴɢ giant salamander ʀᴜs исполинская саламандра, гигантская саламандра] – улӑпла саламандра ulăpla salamandra (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Sirenidae 324 325 Sirenidae [ᴛᴜʀ sirengiller ᴇɴɢ sirens ʀᴜs сиреновые, сирены] – сирена йышшисен sirena yışşisem (Wikipedia) Siren [ᴛᴜʀ siren ᴇɴɢ sirens ʀᴜs Ø] – сиренӑсем sirenӑsem (Wikipedia) Proteidae Proteidae [ᴛᴜʀ mağarasemenderigiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs протеи] – Proteus anguinus [ᴛᴜʀ mağara semenderi ᴇɴɢ olm, proteus ʀᴜs европейский протей, протей] протей protey (İgnatyev & Pavlov 1993) Ambystomatidae Ambystomatidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ axolotls & tiger salamanders ʀᴜs амбистомовые] – амбистома йышшисем ambistoma yışşisem (Wikipedia) Ambystoma [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ mole salamander ʀᴜs амбистома] – амбистома ambistoma < Russian амбисто́ма (İgnatyev & Pavlov 1993) Salamandridae Salamandridae [ᴛᴜʀ semendergiller ᴇɴɢ true salamanders and newts ʀᴜs саламандровые] – чӑн саламандрасем çăn salamandrasem (Wikipedia) саламандра евӗрлисем salamandra yevĕrlisem (Wikipedia) Ichthyosaura alpestris [ᴛᴜʀ Alp su semenderi ᴇɴɢ Ø ʀᴜs альпийский тритон, горный тритон] – Альпӑ шыв калти Аl'pă şıv kalti (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Ommatotriton vittatus [ᴛᴜʀ şeritli semender ᴇɴɢ southern banded newt ʀᴜs малоазиатский тритон] – Кӗҫӗн Ази шыв калти Kĕśĕn Аzi şıv kalti (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Lissotriton [ᴛᴜʀ küçük su semenderleri ᴇɴɢ small-bodied newts ʀᴜs малые тритоны] – пӗчӗк тритонсем pĕçĕk tritonsem (Wikipedia) Lissotriton vulgaris [ᴛᴜʀ Avrupa su semenderi ᴇɴɢ smooth newt, northern smooth newt, common newt ʀᴜs обыкновенный тритон] – Европа шыв калти Yevropa şıv kalti (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ахаль шыв калти axal' şıv kalti (Wikipedia) Lissotriton montandoni [ᴛᴜʀ Karpat semenderi ᴇɴɢ Carpathian newt, Montandon’s newt ʀᴜs карпатский тритон] – Карпат шыв калти Karpat şıv kalti (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Triturus cristatus [ᴛᴜʀ taraklı semender ᴇɴɢ northern crested newt, great crested newt, warty newt ʀᴜs гребенчатый тритон] – виркӗслӗ шыв калти virkĕslĕ şıv kalti (Degtyaryov 2017) тура ҫурӑмлӑ шыв калти tura śurămlă şıv kalti (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Mertensiella caucasica [ᴛᴜʀ Kafkas semenderi ᴇɴɢ Caucasian salamander ʀᴜs кавказская саламандра, кавказская длиннохвостая саламандра] – Кавказ саламандри Kavkaz salamandri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Salamandra [ᴛᴜʀ semenderler ᴇɴɢ Ø ʀᴜs саламандры] – саламандрасем salamandrasem (Wikipedia) Salamandra atra [ᴛᴜʀ Alp kara semenderi ᴇɴɢ alpine salamander ʀᴜs альпийская саламандра, чёрная саламандра] – хура саламандра xura salamandra (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Salamandra salamandra [ᴛᴜʀ Avrupa lekeli semenderi ᴇɴɢ fire salamander ʀᴜs огненная саламандра, пятнистая саламандра] – тумхаллӑ саламандра tumxallă salamandra (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) вут-хӗмлӗ саламандра vut-xĕmlĕ salamandra (Wikipedia) ула саламандра ula salamandra (Wikipedia) ахаль саламандра axal' salamandra (Wikipedia) 325 326 Anura Anura [ᴛᴜʀ kurbağalar ᴇɴɢ frogs ʀᴜs бесхвостые земноводные, бесхвостые, отряд бесхвостых] – хӳресӗр ҫӗрти-шыврисем xüresĕr śĕrti-şıvrisem (Wikipedia) хӳресӗррисем xüresĕrrisem (Wikipedia) хӳресӗррисен отрячӗ xüresĕrrisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) хӳресӗррисен пайӗ xüresĕrrisen payĕ (Wikipedia) Rana et Bufo etc spp. (all anuran amphibians) [ᴛᴜʀ kurbağa ᴇɴɢ frog and toad ʀᴜs лягушка и жаба] – шапа şapa sɢ шапан şapan ɢᴇɴ шапи şapi ᴛᴍʟ шапасем şapasem ᴘʟ () Rana etc. spp. [ᴛᴜʀ su kurbağası ᴇɴɢ frog ʀᴜs лягушка] – шапа şapa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Bufo etc. spp. [ᴛᴜʀ kara kurbağası ᴇɴɢ toad ʀᴜs жаба] – ҫӗр шапи śĕr şapi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) тип шапа tip şapa () ᴛᴜʀ iribaş (kurbağa yavrusu) ᴇɴɢ tadpole, polliwog ʀᴜs головастик (личинка бесхвостой амфибии), лягушонок sɢ лягушата ᴘʟ – йытпулли yıtpulli (Wikipedia) йăтă пулли yıta pulli () йытӑ пули yıta puli “ᴛᴜʀ it balığı ᴇɴɢ fish of dog ʀᴜs рыба собаки” () ӗне пулли ĕne pulli “ᴛᴜʀ inek balığı ᴇɴɢ fish of cow ʀᴜs рыба коровы” () шу пулли şu pulli () пуклак пуҫ puklak puś “ᴛᴜʀ küt baş ᴇɴɢ bunt head ʀᴜs тупая голова” < пуклак puklak sɢ пуклакӑн puklakăn ɢᴇɴ пуклакӗ puklakĕ ᴛᴍʟ пуклаксем puklaksem ᴘʟ “ᴛᴜʀ küt, künt ᴇɴɢ blunt ʀᴜs тупой (на конце вершины)” + пуҫ puś sɢ пуҫӑн puśăn ɢᴇɴ пуҫӗ puśĕ ᴛᴍʟ пуҫсем puśsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ baş ᴇɴɢ head ʀᴜs голова” [ᴅɪᴀʟ] () шампа şampa [ᴅɪᴀʟ] () ᴛᴜʀ kurbağa yumurtası ᴇɴɢ frogspawn, frog eggs ʀᴜs лягушачья икра] – шапа вăлчи şapa vălçi (1. лягушачья икра; 2. бот. бодяга) ᴛᴜʀ vırak vırak ᴇɴɢ croak, ribbit (an imitation of the sound made by a frog or toad) ʀᴜs ква-ква (подражание кваканью лягушки) – ма-ка-как ma-ka-kak () ᴛᴜʀ vıraklamak ᴇɴɢ to croak, to ribbit (to make the sound of a frog or toad) ʀᴜs квакать (о лягушках) – кӑваклат kăvaklat () кваклат kvaklat () пӑклат păklat () пакаклат pakaklat () пӑнкӑрлаттар pănkărlattar () ларӑклат larăklat () кӑшкӑр kăşkăr () сусла susla () сосла sosla () авӑт avăt [ᴅɪᴀʟ] () ?ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [„медно-красная лягушка“, ухолка] – шыв алтанӗ şıv altanĕ “ᴛᴜʀ su horozu ᴇɴɢ cock of water ʀᴜs петух воды” () Ascaphidae Ascaphidae [ᴛᴜʀ kuyruklukurbağagiller ᴇɴɢ tailed frogs ʀᴜs хвостатые лягушки] – Ascaphus [ᴛᴜʀ kuyruklu kurbağalar ᴇɴɢ tailed frogs ʀᴜs хвостатые лягушки] – хӳреллӗ шапасем xürellĕ şapasem (Wikipedia) Bombinatoridae Bombinatoridae [ᴛᴜʀ kızılcakurbağagiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs жерлянки] – ҫавра чӗлхеллисен йышӗ śavra çĕlxellisen yışĕ (Wikipedia) Bombina [ᴛᴜʀ kızılca kurbağa ᴇɴɢ firebelly toad ʀᴜs жерлянка] – ҫавра чӗлхе śavra çĕlxe (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Bombina bombina [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ European fire-bellied toad ʀᴜs краснобрюхая жерлянка] – хӗрлӗ хырӑмлӑ ҫавра чӗлхе xĕrlĕ xırămlă śavra çĕlxe (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) 326 327 Bombina maxima [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Yunnan firebelly toad ʀᴜs большая жерлянка] – пысӑк ҫавра чӗлхе pısăk śavra çĕlxe (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Bombina orientalis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Oriental fire-bellied toad ʀᴜs дальневосточная жерлянка] – Инҫет Тухӑҫ ҫавра чӗлхи İnśet Tuxăś śavra çĕlxi (Degtyaryov 2017) Инҫет Хӗвелтухӑҫ ҫавра чӗлхи İnśet Xĕveltuxăś śavra çĕlxi (İgnatyev & Pavlov 1993) Bombina variegata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ yellow-bellied toad ʀᴜs желтобрюхая жерлянка] – сар хырӑмлӑ ҫавра чӗлхе sar xırămlă śavra çĕlxe (Degtyaryov 2017) сарӑ хырӑмлӑ ҫавра sară чӗлхе sar xırămlă śavra çĕlxe (İgnatyev & Pavlov 1993) Alytidae Alytidae (Discoglossidae) [ᴛᴜʀ ebekurbağagiller ᴇɴɢ painted frogs, midwife toads ʀᴜs круглоязычные, семейство круглоязычных, дискоязычные] – ҫавра чӗлхесен йышӗ śavra çĕlxesen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Pipidae Pipidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пиповые] – Pipa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Surinam toads ʀᴜs пипа] – пипа pipa (İgnatyev & Pavlov 1993) Pelobatidae Pelobatidae [ᴛᴜʀ toprakkurbağasıgiller ᴇɴɢ European spadefoot toads ʀᴜs чесночницы] – ыхра шаписен йышӗ ıxra şapisen yışĕ (Wikipedia) Pelobates fuscus [ᴛᴜʀ Kuzey toprakkurbağası ᴇɴɢ common spadefoot, garlic toad, common spadefoot toad, European common spadefoot ʀᴜs обыкновенная чесночница, лягушка-чесночница, толстоголовая травянка] – ыхра шапи ıxra şapi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ахаль ыхра шапи axal' ıxra şapi (Wikipedia) Hylidae Hylidae [ᴛᴜʀ ağaçkurbağasıgiller ᴇɴɢ tree frogs ʀᴜs квакши, семейство квакши, древесные лягушки, древесницы] – йывӑҫ шаписен йышӗ yıvăś şapisen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Bufonidae Bufonidae [ᴛᴜʀ karakurbağasıgiller ᴇɴɢ true toads ʀᴜs семейство жаб] – ҫӗр шаписем śĕr şapisem (Wikipedia) ҫӗр шаписен йышӗ śĕr sapisen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) чӑн ҫӗр шаписем çăn śĕr şapisem (Wikipedia) Schismaderma carens [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ African red toad, African split-skin toad ʀᴜs красная жаба] – хӗрлӗ ҫӗр шапи xĕrlĕ śĕr şapi (Wikipedia) Bufotes viridis (Bufo viridis) [ᴛᴜʀ gece kurbağası ᴇɴɢ European green toad ʀᴜs зелёная жаба] – симӗс ҫӗр шапи simĕs śĕr şapi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Epidalea calamita (Bufo calamita) [ᴛᴜʀ kamış kurbağası ᴇɴɢ natterjack toad ʀᴜs камышовая жаба] – хӑмӑш ҫӗр шапи xămăş śĕr şapi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Bufo [ᴛᴜʀ siğilli kurbağalar ᴇɴɢ common toads ʀᴜs жаба] – ҫӗр шапи śĕr şapi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Bufo bufo [ᴛᴜʀ siğilli kurbağa ᴇɴɢ common toad, European toad ʀᴜs обыкновенная жаба, серая жаба, коровница] – сӑрӑ ҫӗр шапи sără śĕr şapi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) 327 328 Ceratophryidae Ceratophryidae [ᴛᴜʀ boynuzlukurbağagiller ᴇɴɢ common horned frogs ʀᴜs Ø] – Ceratophrys ornata [ᴛᴜʀ Arjantin boynuzlu kurbağası ᴇɴɢ Argentine horned frog, Argentine widemouthed frog, ornate horned frog, ornate horned toad, ornate pacman frog ʀᴜs украшенная рогатка, украшенная итанния, узорчатая рогатка] – капӑр мӑйракач kapăr măyrakaç (Wikipedia) капӑр итанни kapăr itanni (Wikipedia) Microhylidae Microhylidae [ᴛᴜʀ ağızlakkurbağagiller ᴇɴɢ narrow-mouthed frogs ʀᴜs узкороты, микроквакши] – пӗчӗк туталлисем pĕçĕk tutallisem (Wikipedia) вӗтӗ квакшасем vĕtĕ kvakşasem (Wikipedia) Dyscophus antongilii [ᴛᴜʀ domates kurbağası ᴇɴɢ Madagascar tomato frog, tomato frog ʀᴜs лягушкапомидор, томатный узкорот] – шапа-помидор şapa-pomidor (Wikipedia) томатлӑ ансӑр ҫӑвар tomatlă ansăr ҫăvar (Wikipedia) Conrauidae Conrauidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Conraua goliath [ᴛᴜʀ dev kurbağa ᴇɴɢ goliath frog, goliath bullfrog, giant slippery frog ʀᴜs лягушкаголиаф] – голиаф шапа goliaf şapa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Mantellidae Mantellidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мантелловые] – мантелласем mantellasem (Wikipedia) Mantella [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ golden frogs, Malagasy poison frogs ʀᴜs мантеллы] – мантелласем mantellasem (Wikipedia) Mantella aurantiaca [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ golden mantella ʀᴜs золотая мантелла] – ылтӑн мантелла ıltăn mantella (Wikipedia) Mantella baroni [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Baron's mantella ʀᴜs мантелла Баpона] – Барон мантелли Baron mantelli (Wikipedia) Mantella betsileo [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ brown mantella ʀᴜs жёлтая мантелла, беззубая веслоухая лягушка] – сарӑ мантелла sară mantella (Wikipedia) Mantella laevigata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ climbing mantella ʀᴜs древесная мантелла] – симӗс мантелла simĕs mantella (Wikipedia) Mantella madagascariensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Malagasy mantella ʀᴜs чёрная мантелла] – хура мантелла xura mantella (Wikipedia) Ranidae Ranidae [ᴛᴜʀ sukurbağasıgiller ᴇɴɢ true frogs ʀᴜs настоящие лягушки, семейство лягушек] – чӑн шапасем çăn şapasem (Wikipedia) чӑн шапасен йышӗ çăn şapasen yışĕ (Wikipedia) шапасен йышӗ şapasen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Pelophylax [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ water frogs ʀᴜs зелёные лягушки] – Pelophylax ridibundus (Rana ridibunda) [ᴛᴜʀ ova kurbağası ᴇɴɢ marsh frog ʀᴜs озёрная лягушка] – кӳлӗ шапи külĕ şapi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Pelophylax lessonae [ᴛᴜʀ gölcük kurbağası ᴇɴɢ pool frog ʀᴜs прудовая лягушка] – пӗве шапи pĕve şapi (İgnatyev & Pavlov 1993 [прудовая лягушка — rana esculenta] Degtyaryov 2017 Wikipedia) 328 329 Pelophylax kl. esculentus (P. lessonae × P. ridibundus) [ᴛᴜʀ Frenk kurbağası ᴇɴɢ edible frog, common water frog, green frog, European dark-spotted frog, European black-spotted pond frog, European blackspotted frog ʀᴜs съедобная лягушка] – ҫиме юрӑхлӑ шапа śime yurăxlă şapa (Wikipedia) Odorrana livida [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ green mountain frog, green cascade frog, Tenasserim frog, bright frog, large odorous frog, large-eared rock frog ʀᴜs травянистая лягушка] – курӑклӑ шапа kurăklă şapa (Wikipedia) Lithobates catesbeianus [ᴛᴜʀ Amerika öküz kurbağası ᴇɴɢ American bullfrog, bullfrog ʀᴜs лягушкабык, лягушка-вол] – вӑкӑрла шапа văkărla şapa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) шапавӑкӑр şapa-văkăr (Wikipedia) Rana [ᴛᴜʀ sukurbağaları ᴇɴɢ Holarctic true frogs, pond frogs, brown frogs ʀᴜs бурые лягушки] – шапа şapa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Rana amurensis [ᴛᴜʀ Sibirya kurbağası ᴇɴɢ Siberian wood frog, Amur brown frog ʀᴜs сибирская лягушка, амурская лягушка] – Ҫӗпӗр шапи Śĕpĕr şapi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Rana arvalis (Rana terrestris Andrzejowski, 1832) [ᴛᴜʀ Avrupa bataklık kurbağası ᴇɴɢ moor frog ʀᴜs остромордая лягушка, болотная лягушка] – шӗвӗр пуҫлӑ шапа şĕvĕr puślă şapa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) шурлӑх шапи şurlăx şapi (Wikipedia) Rana temporaria [ᴛᴜʀ Avrupa su kurbağası ᴇɴɢ common frog, European common frog, European common brown frog, European grass frog, European Holarctic true frog, European pond frog, European brown frog ʀᴜs травяная лягушка] – курӑк шапи kurăk şapi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Rana chensinensis [ᴛᴜʀ Uzakdoğu kurbağası ᴇɴɢ Asiatic grass frog, Chinese brown frog ʀᴜs дальневосточная лягушка] – Инҫет Тухӑҫ шапи İnśet Tuxăś şapi (Degtyaryov 2017) Инҫет Хӗвелтухӑҫ шапи İnśet Xĕveltuxăś şapi (İgnatyev & Pavlov 1993) Rana pretiosa [ᴛᴜʀ Oregon benekli kurbağası ᴇɴɢ Oregon spotted frog ʀᴜs пятнистая лягушка] – чӑпар шапа çăpar şapa (Wikipedia) Reptilia Reptilia [ᴛᴜʀ sürüngenler ᴇɴɢ reptiles ʀᴜs пресмыкающиеся, класс пресмыкающихся, рептилии] – шуса ҫӳрекенсем şusa śürekensem (Wikipedia) шуса ҫӳрекенсен класӗ şusa śürekensen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) рептилисем reptilisem (Wikipedia) ᴛᴜʀ sürüngen ᴇɴɢ reptile ʀᴜs гад – ҫӗлен-калта śĕlen-kalta “ᴛᴜʀ yılan keler ᴇɴɢ snake [and] lizard ʀᴜs змея-ящерица” () Ichthyosauria [ᴛᴜʀ ihtiyozorlar ᴇɴɢ Ichthyosaurs ʀᴜs ихтиозавры] – иихтиозаврсем ixtiozavrsem (Wikipedia) Lepidosauria Lepidosauria [ᴛᴜʀ lepidozorlar ᴇɴɢ lepidosaurs ʀᴜs лепидозавры] – лепидозаврсем lepidozavrsem () 329 330 Rhynchocephalia Rhynchocephalia [ᴛᴜʀ tuataralar ᴇɴɢ Ø ʀᴜs клювоголовые, хоботноголовые, ящерогады] – Sphenodon punctatus (Hatteria punctata) [ᴛᴜʀ tuatara ᴇɴɢ tuatara ʀᴜs гаттерия, туатара] – гаттери gatteri (İgnatyev & Pavlov 1993) таутара tuatara (İgnatyev & Pavlov 1993) Squamata Squamata [ᴛᴜʀ pullusürüngenler ᴇɴɢ squamates ʀᴜs чешуйчатые, отряд чешуйчатых] – вӗтӗ хупӑллисем vĕtĕ xupăllisem (Wikipedia) хупӑллисен отрячӗ xupăllisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Lacertilia Lacertilia [ᴛᴜʀ kelerler ᴇɴɢ lizards ʀᴜs ящерицы, подотряд ящериц] – калтасен отряд айӗ kaltasen otryad ayĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) калтасен ҫурма пайӗ kaltasen śurma payĕ (Wikipedia) Lacertilia spp. [ᴛᴜʀ kertenkele ᴇɴɢ lizard ʀᴜs ящерица] – калта kalta sɢ калтан kaltan ɢᴇɴ калти kalti ᴛᴍʟ калтасем ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) ᴛᴜʀ ayaksız kertenkele ᴇɴɢ footless lizard ʀᴜs безногая ящерица – урасӑр калта urasăr kalta (İgnatyev & Pavlov 1993 [ҫӗленле калта желтопузик — ophisaurus apodus [урасӑр калта]]) Gekkonidae Gekkonidae [ᴛᴜʀ gekogiller ᴇɴɢ common geckos ʀᴜs гекконы, гекконовые, цепкопалые] – Gekkonidae spp. [ᴛᴜʀ geko ᴇɴɢ gecko ʀᴜs геккон] – геккон gekkon (İgnatyev & Pavlov 1993) Crossobamon eversmanni [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ comb-toed gecko ʀᴜs гребнепалый геккон] – хысак пӳрнеллӗ геккон xısak pürnellĕ gekkon (Wikipedia) Scincidae Scincidae [ᴛᴜʀ skinkgiller ᴇɴɢ skinks ʀᴜs сцинковые] – Scincidae spp. [ᴛᴜʀ skink ᴇɴɢ skink ʀᴜs сцинк] – сцинк stsink (İgnatyev & Pavlov 1993) Teiidae Teiidae [ᴛᴜʀ teyugiller ᴇɴɢ whiptails, racerunners, tegus ʀᴜs тейиды, американские вараны] – тейидсем teyidsem (Wikipedia) Lacertidae Lacertidae [ᴛᴜʀ kertenkelegiller ᴇɴɢ wall lizards, true lizards ʀᴜs ʀᴜs настоящие ящерицы] – чӑн калтасем çăn kaltasem (Wikipedia) лацертидсем latsertidsem (Wikipedia) Eremias [ᴛᴜʀ kumkeleri ᴇɴɢ racerunner ʀᴜs ящурка, степная ящерица] – пӗчӗк калта pĕçĕk kalta (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Zootoca [ᴛᴜʀ doğurgan kertenkeleler ᴇɴɢ viviparous lizards ʀᴜs лесные ящерицы] – Zootoca vivipara (Lacerta vivipara; Lacerta (Zootoca) vivipara) [ᴛᴜʀ doğurgan kertenkele ᴇɴɢ viviparous lizard, common lizard ʀᴜs живородящая ящерица] – чӗррӗн ҫуратакан калта çĕrrĕn śuratakan kalta (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) чӗрӗ ҫуратакан калта çĕrĕ śuratakan kalta (Wikipedia) 330 331 Darevskia praticola [ᴛᴜʀ çayır kertenkelesi ᴇɴɢ meadow lizard ʀᴜs луговая ящерица] – улӑх калти ulăx kalti (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Lacerta [ᴛᴜʀ kertenkeleler ᴇɴɢ true lizard ʀᴜs зелёные ящерицы] – Lacerta agilis [ᴛᴜʀ çevik kertenkele ᴇɴɢ sand lizard ʀᴜs прыткая ящерица, проворная ящерица, обыкновенная ящерица] – йӑрӑ калта yără kalta (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) ахаль калта axal' kalta (Wikipedia) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [юркая ящерица] – ҫивӗч калта śivĕç kalta () Lacerta viridis [ᴛᴜʀ yeşil kertenkele ᴇɴɢ European green lizard ʀᴜs зелёная ящерица] – симӗс калта simĕs kalta (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Varanidae Varanoidea [ᴛᴜʀ varansılar ᴇɴɢ varanoids ʀᴜs варанообразные] – варан евӗррисем varan yevĕrlisem (Wikipedia) Varanidae [ᴛᴜʀ varangiller ᴇɴɢ monitor lizards ʀᴜs вараны] – варансем varansem (Wikipedia) Varanus [ᴛᴜʀ varanlar ᴇɴɢ monitors ʀᴜs вараны] – варан varan sɢ варанӑн varanăn ɢᴇɴ варанӗ varanĕ ᴛᴍʟ варансем varansem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993) варансем varansem (Wikipedia) Varanus komodoensis [ᴛᴜʀ Komodo varanı ᴇɴɢ Komodo dragon, Komodo monitor ʀᴜs комодский варан] – Комод варанӗ Komod varanĕ (Wikipedia) Anguidae Anguidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs веретеницевые] – Pseudopus apodus [ᴛᴜʀ oluklu kertenkele ᴇɴɢ sheltopusik, Pallas's glass lizard, European legless lizard ʀᴜs желтопузик, глухарь] – ҫӗленле калта śĕlenle kalta (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Anguis fragilis [ᴛᴜʀ babaköş, yılanımsı kertenkele ᴇɴɢ slow worm, slowworm, blindworm ʀᴜs ломкая веретеница, обыкновенная веретеница, веретеница, медяница] – туй ҫӗлен tuy śĕlen “ᴛᴜʀ tunç yılan ᴇɴɢ bronze snake ʀᴜs бронзовая змея” < туй tuy sɢ туйӑн tuyăn ɢᴇɴ туйӗ tuyĕ ᴛᴍʟ туйсем tuysem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tunç ᴇɴɢ bronze ʀᴜs бронза” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Chamaeleonidae Chamaeleonidae [ᴛᴜʀ bukalemungiller ᴇɴɢ chameleons ʀᴜs хамелеоны] – хамелеонсем xameleonsem (Wikipedia) Chamaeleonidae spp. [ᴛᴜʀ bukalemun ᴇɴɢ chameleon ʀᴜs хамелеон] – хамелеон xameleon sɢ хамелеонӑн xameleonăn ɢᴇɴ хамелеонӗ xameleonĕ ᴛᴍʟ хамелеонсем xameleonsem ᴘʟ < Russian хамелео́н (İgnatyev & Pavlov 1993) Brookesia [ᴛᴜʀ yaprak bukalemunları ᴇɴɢ leaf chameleons ʀᴜs брукезии] – брукезисем brukezisem (Wikipedia) Brookesia minima [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ dwarf chameleon, Madagascan dwarf chameleon, minute leaf chameleon, Nosy Be pygmy leaf chameleon ʀᴜs малая брукезия] – пӗчӗк брукези pĕçĕk brukezi (Wikipedia) Bradypodion [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ South African dwarf chameleons ʀᴜs пёстрые горные хамелеоны] – ула ту хамелеонӗ ula tu xameleonĕ (Wikipedia) Furcifer [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs горные мадагаскарские хамелеоны] – Мадагаскар ту хамелеонӗсем Madagaskar tu xameleonĕsem (Wikipedia) 331 332 Rhampholeon [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ pygmy chameleons, African leaf chameleons ʀᴜs африканские карликовые хамелеоны] – Африка пӗчӗк хамелеонӗсем Afrika pĕçĕk xameleonĕsem (Wikipedia) Chamaeleo [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs настоящие хамелеоны] – чӑн хамелеонсем çăn xameleonsem (Wikipedia) Chamaeleo chamaeleon [ᴛᴜʀ bayağı bukalemun ᴇɴɢ common chameleon, Mediterranean chameleon ʀᴜs обыкновенный хамелеон] – ахаль хамелеон axal' xameleon (Wikipedia) Agamidae Agamidae [ᴛᴜʀ dikenlikelergiller ᴇɴɢ dragons, dragon lizards ʀᴜs агамовые] – агама йышшисем agama yışşisem (Wikipedia) Agamidae spp. [ᴛᴜʀ dikenlikeler ᴇɴɢ agama ʀᴜs агама] – агама agama (İgnatyev & Pavlov 1993) Eremias [ᴛᴜʀ kumkeleri ᴇɴɢ toadhead agama, toad-headed agama ʀᴜs круглоголовка] – ҫавра пуҫлӑ калта śavra puślă kalta (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Iguanidae Iguanidae [ᴛᴜʀ iguanagiller ᴇɴɢ iguanas ʀᴜs игуановые] – игуана йышшисем iguana yışşisem (Wikipedia) Iguanidae spp. [ᴛᴜʀ iguana ᴇɴɢ iguana ʀᴜs игуана] – игуана iguana (İgnatyev & Pavlov 1993) Serpentes Serpentes [ᴛᴜʀ yılanlar ᴇɴɢ snakes ʀᴜs змеи, подотряд змей] – ҫӗленсем śĕlensem (Wikipedia) ҫӗленсен отряд айӗ śĕlensen otryad ayĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ҫӗленсен ҫурма пайӗ śĕlensen śurma payĕ (Wikipedia) ᴛᴜʀ yılan ᴇɴɢ snake ʀᴜs змея – ҫӗлен śĕlen sɢ ҫӗленӗн śĕlenĕn ɢᴇɴ ҫӗленӗ śĕlenĕ ᴛᴍʟ ҫӗленсем śĕlensen ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) ӗҫлен ĕślen () ᴛᴜʀ oklamayan yılan (ısırmayan yılan) ᴇɴɢ non-biting snake ʀᴜs не кусающая змея – ᴛᴜʀ oklayan yılan (ısıran yılan) ᴇɴɢ biting snake ʀᴜs кусающая змея – ᴛᴜʀ ağılı yılan, zehirli yılan ᴇɴɢ venemous snake ʀᴜs ядовитая змея – наркӑмӑшлӑ ҫӗлен narkămăşlă śĕlen sɢ наркӑмӑшлӑ ҫӗленсем narkămăşlă śĕlensem ᴘʟ () ᴛᴜʀ ağısız yılan, zehirsiz yılan ᴇɴɢ non-venomous ʀᴜs неядовитая змея – наркӑмӑшсӑр ҫӗлен narkămăsăr śĕlen sɢ наркӑмӑшсӑр ҫӗленсем narkămăsăr śĕlensem ᴘʟ () ᴛᴜʀ erkek yılan ᴇɴɢ male snake ʀᴜs змея-самец – ҫӗлен ӑйӑрӗ śĕlen ayărĕ () ӑйӑр ҫӗлен ayăr śĕlen () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs домашняя змея – кил ҫӗленӗ kil śĕlenĕ () ᴛᴜʀ yılan yuvası, yılan deliği ᴇɴɢ snake's nest ʀᴜs змеиное гнездо – çĕлен йӑви śĕlen yăvi () ᴛᴜʀ yılan derisi ᴇɴɢ snakeskin (skin of a live snake) ʀᴜs змеиная шкура – ҫӗлен тирӗ śĕlen tirĕ () ᴛᴜʀ yılan kavı, yılan gömleği ᴇɴɢ snakeskin (shed skin of a snake after molting) ʀᴜs линовище, выползок (шкура, сброшенная змеею) – ҫӗлен кӗпи śĕlen kĕpi () кӗпе kĕpe sɢ кӗпен kĕpen ɢᴇɴ кӗпи kĕpi ᴛᴍʟ кӗпесем kĕpesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs сброшенная кожа, шкурка (у насекомых, пресмыкающихся)” 332 333 ᴛᴜʀ yılan dişi ᴇɴɢ snake's fang ʀᴜs змеиное жало, жало змеи – ҫӗлен сӑнни śĕlen sănni < сӑнӑ sănă sɢ сӑнӑн sănăn ɢᴇɴ сӑнни sănni ᴛᴍʟ сӑнӑсем sănăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ süngü mızrak, kargı, cirit; iğne ᴇɴɢ spear, lance, javelin; stinger ʀᴜs копьё, пика; жало” () ᴛᴜʀ yılan ısırığı ᴇɴɢ snakebite ʀᴜs змеиный укус, укус змеи – ҫӗлен сӑхни śĕlen săxni () ᴛᴜʀ yılan ağısı, yılan zehiri ᴇɴɢ snake venom ʀᴜs змеиный яд – ҫӗлен наркӑмӑшӗ śĕlen narkămăşĕ (Skvortsov 1996) ҫӗлен сӗлеки śĕlen sĕleki () ᴛᴜʀ sokmak, ısırmak, yakmak (arı, yılan); dalamak, yakmak (ısırgan) ᴇɴɢ to bite ʀᴜs жалить; кусать; жечь, обжигать (крапивой) – сӑх săx () ᴛᴜʀ tıslamak ᴇɴɢ to hiss ʀᴜs шипеть (о змее); жужжать (о насекомых) – чашла çaşla () чӑшла çăşla () чӑшлат çăşlat () вӑслат văslat () ᴛᴜʀ sürünmek ᴇɴɢ to creep, to crawl ʀᴜs ползти (о змее), извиваясь (напр. змея) – якӑлтат yakăltat () ᴛᴜʀ (yılan gibi) kıvrılmak, çöreklenmek ᴇɴɢ to snake ʀᴜs извивается – авкалан avkalan (ҫӗлен йӑпӑл-япӑл авкаланать — змея извивается) явкалан yavlakan () ᴛᴜʀ ejder, ejderha ᴇɴɢ dragon ʀᴜs дракон, огнедышащий дракон, огненный змей – аҫтаха aśtaxa () аҫтаха ҫӗлен aśtaxa śĕlen () аштаха aştaxa () аштаха ҫӗлен aştaxa śĕlen () юхха yuxka () вӗре ҫӗлен vĕre śĕlen () вут ҫӗлен vut śĕlen () вутлӑ ҫӗлен vutlă śĕlen () вут-кайӑк vutkayăk () ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [назв. змея] – шурӑ ҫӗлен şură śĕlen “ᴛᴜʀ ak yıla ᴇɴɢ white snake ʀᴜs белая змея” () Pythonidae Pythonidae (Pythoninae) [ᴛᴜʀ pitongiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs питоны, подсемейство питонов] – питонсем pitonsem (Wikipedia) питонсен йыш айӗ pitonsen yış ayĕ подсемейство питонов (İgnatyev & Pavlov 1993) Python [ᴛᴜʀ pitonlar ᴇɴɢ pythons ʀᴜs настоящие питоны] – питон piton sɢ питонӑн pitonăn ɢᴇɴ питонӗ pitonĕ ᴛᴍʟ питонсем pitonsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) чӑн питонсем çăn pitonsem (Wikipedia) Python anchietae [ᴛᴜʀ Angola pitonu ᴇɴɢ Angolan python, Anchieta's dwarf python ʀᴜs ангольский питон, карликовый питон] – керле питон kerle piton (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) пӗчӗкҫӗ питон pĕçĕkśĕ piton (İgnatyev & Pavlov 1993) Python curtus [ᴛᴜʀ güdük piton ᴇɴɢ Sumatran short-tailed python ʀᴜs пёстрый питон, короткохвостый питон] – кӗске хӳреллӗ питон kĕske xürellĕ piton (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Python molurus [ᴛᴜʀ Hint pitonu ᴇɴɢ Indian python, black-tailed python, Indian rock python, Asian rock python ʀᴜs тигровый питон] – тигрла питон tigrla piton (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Python regius [ᴛᴜʀ şah piton ᴇɴɢ ball python, royal python ʀᴜs корольский питон] – король питон korol' piton (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Malayopython reticulatus [ᴛᴜʀ ağlı piton ᴇɴɢ reticulated python ʀᴜs сетчатый питон] – сеткӑллӑ питон setkăllă piton (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) сӗрекеллӗ питон sĕrekelle piton < сӗреке sĕreke sɢ сӗрекен sĕreken ɢᴇɴ сӗреки sĕreki ᴛᴍʟ сӗрекесем sĕrekesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ germe ağ, küçük ığrıp ᴇɴɢ small dragnet, seine ʀᴜs бредень” (Wikipedia) 333 334 Morelia viridis [ᴛᴜʀ yeşil ağaç pitonu ᴇɴɢ green tree python ʀᴜs зелёный питон, древесный питон] – симӗс питон simĕs piton (Wikipedia) йывӑҫ питонӗ yıvăś pitonĕ (Wikipedia) Viperidae Viperidae [ᴛᴜʀ engerekgiller ᴇɴɢ vipers ʀᴜs гадюковые, семейство гадюковых] – хура ҫӗленсен йышӗ xura śĕlensen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Gloydius halys [ᴛᴜʀ Sibirya engereği ᴇɴɢ Siberian pit viper, Halys pit viper, Halys viper ʀᴜs обыкновенный щитомордник, щитомордник Палласа] – щит питлӗ ҫӗлен şçit pitlĕ śĕlen (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Crotalinae [ᴛᴜʀ çıngıraklı yılanlar ᴇɴɢ pit vipers, crotaline snakes ʀᴜs ямкоголовые, семейство ямкоголовых змей, гремучие змеи, гремучники] – путӑк пуҫлӑ ҫӗленсен йышӗ yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Crotalus [ᴛᴜʀ çıngıraklı yılan ᴇɴɢ rattlesnake ʀᴜs гремучник, гремучая змея] – шакӑртмаллӑ ҫӗлен şakărtmallă śĕlen (Degtyaryov 2017) чашкӑравҫӑ ҫӗлен çaşkăravśă śĕlen (İgnatyev & Pavlov 1993) Bitis schneideri [ᴛᴜʀ Afrika engereği ᴇɴɢ Namaqua dwarf adder, spotted dwarf adder, Schneider's adder ʀᴜs африканская гадюка Шнайдера] – Африка хура ҫӗленӗ Afrika xura śĕlenĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Echis carinatus [ᴛᴜʀ çöl engereği ᴇɴɢ saw-scaled viper, Indian saw-scaled viper, little Indian viper ʀᴜs песчаная эфа] – эфа efa (İgnatyev & Pavlov 1993) Macrovipera lebetinus [ᴛᴜʀ koca engerek ᴇɴɢ blunt-nosed viper, Lebetine viper, Levant viper ʀᴜs гюрза, левантская гадюка] – гюрза gyurza < Russian гюрза́ (İgnatyev & Pavlov 1993) Montivipera raddei [ᴛᴜʀ Ağrı engereği ᴇɴɢ Radde's mountain viper, Armenian mountain viper ʀᴜs гадюка Радде, армянская гадюка] – Армени хура ҫӗленӗ Armeni xura śĕlenĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Vipera [ᴛᴜʀ engerekler ᴇɴɢ vipers, Eurasian vipers ʀᴜs настоящие гадюки] – Vipera berus [ᴛᴜʀ Avrupa engereği ᴇɴɢ common European adder, common European viper ʀᴜs обыкновенная гадюка] – хура ҫӗлен xura śĕlen “ᴛᴜʀ kara yıla ᴇɴɢ black snake ʀᴜs чёрная змея” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) хора ҫӗлен xora śĕlen () хора ӗҫлен xora ĕślen () катюк katyuk < Russian гадю́ка () Vipera ammodytes [ᴛᴜʀ boynuzlu engerek ᴇɴɢ horned viper, long-nosed viper, nose-horned viper, sand viper ʀᴜs носатая гадюка] – сӑмсаллӑ хура ҫӗлен sămsallă xura śĕlen (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Vipera renardi [ᴛᴜʀ bozkır engereği ᴇɴɢ steppe viper ʀᴜs восточная степная гадюка, просто степная гадюка] – Lamprophiidae Lamprophiidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Psammophis lineolatus [ᴛᴜʀ okyılanı ᴇɴɢ steppe ribbon racer, arrow snake ʀᴜs стрела-змея] – ҫӗмрен ҫӗлен śĕmren śĕlen (Degtyaryov 2017) ҫемренле ҫӗлен śĕmrenle śĕlen (İgnatyev & Pavlov 1993) Elapidae Elapidae [ᴛᴜʀ kobragiller ᴇɴɢ elapids ʀᴜs аспиды, семейство аспйдовых, аспидовые змеи] – аспидсем aspidsem (Wikipedia) аспидсен йышӗ aspidsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) 334 335 ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs аспид – аспид aspid (İgnatyev & Pavlov 1993) Acanthophis antarcticus [ᴛᴜʀ Avustralya engereği ᴇɴɢ common death adder ʀᴜs гадюкообразная смертельная змея, смертельная змея] – вилӗм ҫӗленӗ vilĕm śĕlenĕ “ᴛᴜʀ ölüm yılanı ᴇɴɢ snake of death ʀᴜs змея смерти” < вилӗм vilĕm sɢ вилӗмӗн vilĕmĕn ɢᴇɴ вилӗмӗ vilĕmĕ ᴛᴍʟ вилӗмсем vilĕmsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ölüm ᴇɴɢ death ʀᴜs смерть” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Notechis scutatus [ᴛᴜʀ kaplan yılanı ᴇɴɢ tiger snake ʀᴜs тигровая змея] – тигрла ҫӗлен tigrla śĕlen (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Naja [ᴛᴜʀ kobra ᴇɴɢ cobras, true cobras ʀᴜs настоящие кобры, кобры, очковые змеи] – кобра kobra sɢ кобран kobran ɢᴇɴ кобри kobri ᴛᴍʟ кобрасем kobrasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) чӑн кобрасем çăn kobrasem (Wikipedia) Naja oxiana [ᴛᴜʀ Orta Asya kobrası ᴇɴɢ Caspian cobra, Central Asian cobra, ladle snake, Oxus cobra, Russian cobra ʀᴜs среднеазиатская кобра] – Вӑтам Ази кобри Vătam Аzi kobri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Naja haje [ᴛᴜʀ Mısır kobrası ᴇɴɢ Egyptian cobra ʀᴜs египетская кобра] – Египет кобри Еgipet kobri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Naja naja [ᴛᴜʀ Hint kobrası, gözlüklü yılan ᴇɴɢ Indian cobra, spectacled cobra, Asian cobra, binocellate cobra ʀᴜs очковая змея, индийская кобра] – Инди кобри İndi kobri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) куҫлӑхлӑ ҫӗлен kuślăxlă śĕlen (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Naja sputatrix [ᴛᴜʀ Cava tüküren kobrası ᴇɴɢ Javan spitting cobra, Indonesian cobra ʀᴜs плюющая индийская кобра, плюющая кобра] – суракан кобра surakan kobra (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Ophiophagus hannah [ᴛᴜʀ kral kobra ᴇɴɢ king cobra ʀᴜs королевская кобра, гамадриад] – король кобра korol' kobra (Degtyaryov 2017) корольле кобра korol'le kobra (İgnatyev & Pavlov 1993) Colubridae Colubridae [ᴛᴜʀ kırbaçyılanıgiller ᴇɴɢ colubrids ʀᴜs ужеобразные, семейство ужей] – хурӑн пуҫлӑ ҫӗлен йышшисем xurăn puślă śĕlen yışşisem (İgnatyev & Pavlov 1993) Natrix [ᴛᴜʀ suyılanları ᴇɴɢ grass snakes, water snakes ʀᴜs ужи] – Natrix natrix [ᴛᴜʀ su yılanı ᴇɴɢ grass snake, ringed snake, water snake ʀᴜs обыкновенный уж] – хурӑн пуҫлӑ ҫӗлен xurăn puślă śĕlen (Wikipedia) хурӑнпуҫ xurănpuś () Coronella austriaca [ᴛᴜʀ Avusturya yılanı ᴇɴɢ smooth snake ʀᴜs обыкновенная медянка, медянка] – пӑхӑр ҫӗлен păxăr śĕlen (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) суккӑр ҫӗлен sukkăr śĕlen (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Elaphe dione [ᴛᴜʀ bozkır yılanı ᴇɴɢ Dione's ratsnake, steppe ratsnake ʀᴜs узорчатый полоз] – Coluber [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ racer ʀᴜs полоз] – полоз poloz < Russian по́лоз (İgnatyev & Pavlov 1993) Boidae Boidae [ᴛᴜʀ boagiller ᴇɴɢ boas, boids ʀᴜs ложноногие] – суя ураллисем suya urallisem (Wikipedia) Boidae spp. [ᴛᴜʀ boa yılanı ᴇɴɢ boa ʀᴜs удав] – пӑвакан ҫӗлен păvakan śĕlen (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) пысӑк çĕлен pısăk śĕlen () Boinae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs удавы, подсемейство удавов] – пӑвакан ҫӗленсен йыш айӗ păvakan śĕlensen yış ayĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) 335 336 Eunectes [ᴛᴜʀ anakondalar ᴇɴɢ anacondas, water boas ʀᴜs анаконды] – Eunectes murinus [ᴛᴜʀ anakonda ᴇɴɢ green anaconda, giant anaconda, common anaconda, common water boa ʀᴜs анаконда] – анаконда anakonda < Russian анако́нда (İgnatyev & Pavlov 1993) Boa [ᴛᴜʀ boa yılanları ᴇɴɢ boas ʀᴜs обыкновенные удавы] – Boa constrictor [ᴛᴜʀ boa yılanı ᴇɴɢ boa constrictor, red-tailed boa, common boa ʀᴜs обыкновенный удав] – Testudines Testudines [ᴛᴜʀ kaplumbağalar ᴇɴɢ turtles ʀᴜs черепахи, отряд черепах] – тимӗр шапасем timĕr şapasem (Wikipedia) тимӗр шапасен отрячӗ timĕr şapasen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Testudines spp. [ᴛᴜʀ kaplumbağa, tosbağa ᴇɴɢ turtle ʀᴜs черепаха] – тимӗр шапа timĕr şapa “ᴛᴜʀ demir kurbağa ᴇɴɢ iron frog ʀᴜs железная лягушка” < тимӗр timĕr sɢ тимӗрӗн timĕrĕn ɢᴇɴ тимӗрӗ timĕrĕ ᴛᴍʟ тимӗрсем timĕrsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ demir ᴇɴɢ iron ʀᴜs железо; железный” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) хуранлӑ шапа xuranlă şapa “ᴛᴜʀ kazanlı kurbağa ᴇɴɢ frog with cauldron ʀᴜs лягушка с котлом” < хуранлӑ xuranlă “ᴛᴜʀ kazanlı ᴇɴɢ with cauldron ʀᴜs имеющий котёл; с котлом; котельный, котловый” < хуран xuran sɢ хуранӑн xuranăn ɢᴇɴ хуранӗ xuranĕ ᴛᴍʟ хурансем xuransem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kazan ᴇɴɢ cauldron ʀᴜs котёл, казан обл.” () ᴛᴜʀ kaplumbağa kabuğu ᴇɴɢ turtle shell ʀᴜs панцирь черепахи – тнмĕр шапа хуппи timĕr şapa xuppi () тимӗр шапа панцирӗ timĕr şapa pantsirĕ () Pleurodira [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ side-necked turtles ʀᴜs бокошейные черепахи] – Podocnemididae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Pelomedusidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ African side-necked turtles ʀᴜs пеломедузовые черепахи] – Chelidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Austro-South American side-neck turtles ʀᴜs змеиношеие черепахи, змеиношейные черепахи] – Chelodina longicollis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ eastern long-necked turtle ʀᴜs австралийская змеиношеяя черепаха, змеиношейная черепаха] – ҫӗлен мӑйлӑ тимӗр шапа śĕlen măylă timĕr şapa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Cryptodira [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ cryptodiran turtles ʀᴜs скрытошейные черепахи] – Carettochelyidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ pignose turtles ʀᴜs двухкоготные черепахи] – Trionychidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ softshell turtles ʀᴜs трёхкоготные черепахи] – Pelochelys bibroni [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ southern New Guinea giant softshell turtle ʀᴜs большая мягкотелая черепаха, мягкотелая черепаха] – ҫемҫе ӳтлӗ тимӗр шапа śemśe ütlĕ timĕr şapa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Pelodiscus sinensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Chinese softshell turtle ʀᴜs дальневосточная черепаха, китайский трионикс] – Инҫет Тухӑҫ тимӗр шапи İnśet Tuxăś timĕr şapi (Degtyaryov 2017) Инҫет Хӗвелтухӑҫ тимӗр шапи İnśet Xĕveltuxăś timĕr şapi (İgnatyev & Pavlov 1993) Chelydridae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ snapping turtles ʀᴜs каймановые черепахи] – Dermatemydidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ river turtles ʀᴜs мексиканские черепахи] – Kinosternidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ mud turtles ʀᴜs иловые черепахи] – 336 337 Cheloniidae [ᴛᴜʀ denizkaplumbağasıgiller ᴇɴɢ green sea turtles ʀᴜs морские черепахи] – Chelonia [ᴛᴜʀ yeşil kaplumbağalar ᴇɴɢ green sea turtles ʀᴜs зелёные черепахи] – Chelonia mydas [ᴛᴜʀ yeşil kaplumbağa ᴇɴɢ green sea turtle, green turtle, black (sea) turtle, Pacific green turtle ʀᴜs зелёная черепаха, зелёная морская черепаха, супова́я черепа́ха] – симӗс тимӗр шапа simĕs timĕr şapa () Dermochelyidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ leatherback sea turtles ʀᴜs кожистые черепахи] – Dermochelys coriacea [ᴛᴜʀ derısırtlı denizkaplumbağası ᴇɴɢ leatherback sea turtle, leathery turtle, lute turtle, luth ʀᴜs кожистая черепаха, лут] – тирлӗ тимӗр шапа tirlĕ timĕr şapa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Platysternidae [ᴛᴜʀ kocabaş kaplumbağa ᴇɴɢ big-headed turtle ʀᴜs большеголовая черепаха] – Platysternon megacephalum [ᴛᴜʀ kocabaş kaplumbağa ᴇɴɢ big-headed turtle ʀᴜs большеголовая черепаха] – пысӑк пуҫлӑ тимӗр шапа pısăk puślă timĕr şapa (Wikipedia) Emydidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ terrapins, pond turtles, marsh turtles ʀᴜs американские пресноводные черепахи] – Emys orbicularis [ᴛᴜʀ benekli kaplumbağa ᴇɴɢ European pond turtle, European pond terrapin, European pond tortoise ʀᴜs европейская болотная черепаха, болотная черепаха] – шурлӑх тимӗр шапи şurlăx timĕr şapi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Geoemydidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs азиатские пресноводные черепахи] – Mauremys caspica [ᴛᴜʀ çizgili kaplumbağa ᴇɴɢ Caspian turtle, striped-neck terrapin ʀᴜs каспийская черепаха] – Каспи тимӗр шапи Kaspi timĕr şapi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Testudinidae [ᴛᴜʀ karakaplumbağasıgiller ᴇɴɢ tortoises ʀᴜs сухопутные черепахи] – Testudo [ᴛᴜʀ kara kaplumbağası ᴇɴɢ land tortoise ʀᴜs сухопутная черепаха ] – тип ҫӗр тимӗр шапи tip śĕr timĕr şapi (Degtyaryov 2017) типҫӗр тимӗр шапи tipśĕr timĕr şapi (İgnatyev & Pavlov 1993) Testudo graeca [ᴛᴜʀ mahmuzlu Akdeniz kaplumbağası ᴇɴɢ Greek tortoise, spur-thighed tortoise, Moorish tortoise ʀᴜs средиземноморская черепаха, греческая черепаха, кавказская черепаха] – Вӑтаҫӗр тинӗс тимӗр шапи Vătaśĕr tinĕs timĕr şapi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Agrionemys horsfieldii ᴏʀ Testudo horsfieldii [ᴛᴜʀ Orta Asya kaplumbağası ᴇɴɢ Russian tortoise, Afghan tortoise, Central Asian tortoise, Horsfield's tortoise, four-clawed tortoise, steppe tortoise ʀᴜs среднеазиатская черепаха, степная черепаха] – Вӑтам Ази тимӗр шапи Vătam Azi timĕr şapi (İgnatyev & Pavlov 1993 [среднеазиатская черепаха — agrionemys horsfieldi]58 Degtyaryov 2017) ҫеҫенхир тимӗр шапи śeśenxir timĕr şapi (İgnatyev & Pavlov 1993 [степная черепаха — testudo horsfieldi] Degtyaryov 2017) Chelonoidis niger [ᴛᴜʀ Galapagos kaplumbağası ᴇɴɢ Galápagos tortoise, Galápagos giant tortoise ʀᴜs слоновая черепаха] – Archosauria Archosauria [ᴛᴜʀ arkozorlar ᴇɴɢ archosaurs ʀᴜs архозавры] – архозаврсем arxozavrsem (Wikipedia) 58 Her iki kaynak da ikisinin aynı tür olduüunu fark edememiş ve ayrı türlermişçesine farklı adlar vermişler. 337 338 Crocodilia Crocodilia ᴏʀ Crocodylia [ᴛᴜʀ timsahlar ᴇɴɢ crocodilians ʀᴜs крокодилы, отряд крокодилов] – крокодилсем krokodilsem (Wikipedia) крокодилсен отрячӗ krokodilsen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Alligatoridae [ᴛᴜʀ aligatorgiller ᴇɴɢ alligators ʀᴜs аллигаторовые] – аллигаторлисем alligatorlisem (Wikipedia) Melanosuchus niger [ᴛᴜʀ kara kayman ᴇɴɢ black caiman ʀᴜs чёрный кайман] – хура кайман xura kayman () Caiman [ᴛᴜʀ kayman ᴇɴɢ caiman, cayman ʀᴜs кайман] – кайман kayman sɢ кайманӑн kaymanăn ɢᴇɴ кайманӗ kaymanĕ ᴛᴍʟ каймансем kaymansem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993) Alligator [ᴛᴜʀ aligatorlar ᴇɴɢ alligators ʀᴜs аллигаторы] – аллигатор alligator sɢ аллигаторӑн alligatorăn ɢᴇɴ аллигаторӗ alligatorĕ ᴛᴍʟ аллигаторсем alligatorsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993) аллигаторсем alligatorsem ᴘʟ (Wikipedia) Alligator mississippiensis [ᴛᴜʀ Amerika aligatoru ᴇɴɢ American alligator, common alligator, gator ʀᴜs миссисипский аллигатор] – Америка аллигаторӗ Amerika alligatorĕ (Wikipedia) Миссисипи аллигаторӗ Missisipi alligatorĕ (Wikipedia) Alligator sinensis [ᴛᴜʀ Çin aligatoru ᴇɴɢ Chinese alligator ʀᴜs китайский аллигатор] – Китай аллигаторӗ Kitay alligatorĕ (Wikipedia) Gavialidae [ᴛᴜʀ gavyalgiller ᴇɴɢ gharials ʀᴜs гавиаловые] – гавиал йышшисем gavial yışşisem (Wikipedia) гавиалсем gavialsem (Wikipedia) Tomistoma schlegelii [ᴛᴜʀ Malaya gavyali ᴇɴɢ false gharial, Malayan gharial, Sunda gharial ʀᴜs гавиаловый крокодил] – гавиалла крокодил gavialla krokodil (Wikipedia) Gavialis [ᴛᴜʀ gavyallar ᴇɴɢ gharials ʀᴜs гавиалы] – гавиал gavial sɢ гавиалӑн gavialăn ɢᴇɴ гавиалӗ gavilĕ ᴛᴍʟ гавиалсем gavialsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993) гавиалсем gavialsem ᴘʟ (Wikipedia) Gavialis gangeticus [ᴛᴜʀ gavyal ᴇɴɢ gharial, gavial, fish-eating crocodile ʀᴜs гангский гавиал] – Ганг гавиалӗ Gang gavilĕ (Wikipedia) Osteolaemus tetraspis [ᴛᴜʀ cüce timsah ᴇɴɢ African dwarf crocodile, broad-snouted crocodile, bony crocodile ʀᴜs тупорылый крокодил] – Crocodylidae [ᴛᴜʀ timsahgiller ᴇɴɢ crocodiles ʀᴜs настоящие крокодилы] – чӑн крокодилсем çăn krokodilsem (Wikipedia) Crocodylus [ᴛᴜʀ timsahlar ᴇɴɢ true crocodiles ʀᴜs настоящие крокодилы] – крокодил krokodil sɢ крокодилӗн krokodilĕn ɢᴇɴ крокодилӗ krokodilĕ ᴛᴍʟ крокодилсем krokodilsem ᴘʟ < Russian крокоди́л (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) чӑн крокодилсем çăn krokodilsem (Wikipedia) Crocodylus niloticus [ᴛᴜʀ Nil timsahı ᴇɴɢ Nile crocodile, African crocodile ʀᴜs нильский крокодил] – Нил крокодилӗ Nil krokodilĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Crocodylus rhombifer [ᴛᴜʀ Küba timsahı ᴇɴɢ Cuban crocodile ʀᴜs кубинский крокодил] – Куба крокодилӗ Kuba krokodilĕ (Wikipedia) Crocodylus moreletii [ᴛᴜʀ Meksika timsahı ᴇɴɢ Morelet's crocodile, Mexican crocodile ʀᴜs центральноамериканский крокодил] – Вӑта Америка крокодилӗ văta Amerika krokodilĕ (Wikipedia) 338 339 Crocodylus acutus [ᴛᴜʀ Amerika timsahı ᴇɴɢ American crocodile ʀᴜs острорылый крокодил] – шӗвӗр сӑмсаллӑ крокодил şĕvĕr sămsallă krokodil (Wikipedia) Crocodylus intermedius [ᴛᴜʀ Orinoko ᴇɴɢ Orinoco crocodile ʀᴜs оринокский крокодил] – Ориноко крокодилӗ Orinoko krokodilĕ (Wikipedia) Crocodylus suchus [ᴛᴜʀ Batı Afrika timsahı ᴇɴɢ West African crocodile, desert crocodile, sacred crocodile ʀᴜs западноафриканский крокодил] – Хӗвеланӑҫ Африка крокодилӗ Xĕvelanăś Afrika krokodilĕ (Wikipedia) Crocodylus porosus [ᴛᴜʀ tuzlusu timsahı ᴇɴɢ saltwater crocodile, estuarine crocodile, Indo-Pacific crocodile, marine crocodile, sea crocodile, saltie ʀᴜs гребнистый крокодил] – кикириклӗ крокодил kikiriklĕ krokodil (Wikipedia) Crocodylus siamensis [ᴛᴜʀ Siyam timsahı ᴇɴɢ Siamese crocodile ʀᴜs сиамский крокодил] – Сиам крокодилӗ Siam krokodilĕ (Wikipedia) Crocodylus palustris [ᴛᴜʀ Hint timsahı ᴇɴɢ mugger crocodile, marsh crocodile, Indian crocodile ʀᴜs болотный крокодил] – шурлӑх крокодилӗ şurlăx krokodilĕ (Wikipedia) Crocodylus novaeguineae [ᴛᴜʀ Yeni gine timsahı ᴇɴɢ New Guinea crocodile ʀᴜs новогвинейский крокодил] – Ҫӗнӗ Гвинея крокодилӗ Śĕnĕ Gvineya krokodilĕ (Wikipedia) Crocodylus mindorensis [ᴛᴜʀ Filipin timsahı ᴇɴɢ Philippine crocodile, Mindoro crocodile, Philippine freshwater crocodile ʀᴜs филиппинский крокодил] – Филиппинсен крокодилӗ Filippinsen krokodilĕ (Wikipedia) Crocodylus johnstoni [ᴛᴜʀ Avustralya timsahı ᴇɴɢ freshwater crocodile, freshie, Australian freshwater crocodile, Johnstone's crocodile ʀᴜs австралийский узкорылый крокодил] – Австрали ансӑр сӑмсаллӑ крокодилӗ Avstrali ansăr sămsallă krokodilĕ (Wikipedia) Dinosauria Pterosauria [ᴛᴜʀ pterozorlar ᴇɴɢ pterosaurs ʀᴜs птерозавры, летающие ящеры] – птерозаврсем pterozavrsem (Wikipedia) Dinosauria [ᴛᴜʀ dinozorlar ᴇɴɢ dinosaurs ʀᴜs динозавры] – динозаврсем dinozavrsem (Wikipedia) Dinosauria spp. [ᴛᴜʀ dinozor, dinazor ᴇɴɢ dinosaur ʀᴜs динозавр] – динозавр dinozavr < Russian диноза́вр () Saurischia [ᴛᴜʀ kertenkele kalçalı dinozorlar ᴇɴɢ saurischians, saurischian dinosaurs ʀᴜs ящеротазовые, ящеротазовые динозавры, заврисхии] – калта сутаналлӑ динозаврсем kalta sutanallă dinozavrsem (Wikipedia) заурихисем zaurixisem (Wikipedia) Sauropoda [ᴛᴜʀ zoropotlar ᴇɴɢ sauropods ʀᴜs завроподы, зауроподы, ящероногие] – зауроподсем zauropodsem (Wikipedia) калта ураллисем kalta urallisem (Wikipedia) Theropoda [ᴛᴜʀ teropotlar ᴇɴɢ theropods ʀᴜs тероподы, хищные динозавры] – тероподсем teropodsem (Wikipedia) чӗрчун ураллисем çĕrçun urallisem (Wikipedia) Tyrannosaurus rex [ᴛᴜʀ tiranozor ᴇɴɢ tyrannosaur ʀᴜs тираннозавр] – тираннозавр tiranozavr (Wikipedia) Ornithischia [ᴛᴜʀ kuş kalçalı dinozorlar ᴇɴɢ ornithischians, ornithischian dinosaurs ʀᴜs птицетазовые, птицетазовые динозавры, орнитисхии] – кайӑк сутаналлӑ динозаврсем kayăk sutanallă dinozavrsem (Wikipedia) 339 340 Aves Aves [ᴛᴜʀ kuşlar ᴇɴɢ birds ʀᴜs птицы] – вӗҫен кайӑксен класӗ vĕśen kayăksen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) вӗçен кайӑксем vĕśen kayăksem (Çınar 2018 Wikipedia) кайӑксем kayăksem (Çınar 2018) ᴛᴜʀ kuş ᴇɴɢ bird ʀᴜs птица – вӗçен кайӑк vĕśen kayăk (Çınar 2018 Wikipedia) кайӑк kayăk sɢ кайӑкӑн kayăkăn ɢᴇɴ кайӑкӗ kayăkĕ ᴛᴍʟ кайӑксем kayăksem ᴘʟ (Çınar 2018) ᴛᴜʀ kuş kurt ᴇɴɢ birds and worms (etc. animals) ʀᴜs птицы и насекомые, пернатые (собир.) – кайӑк-кӗшӗк kayăk-kĕşĕk () ᴛᴜʀ erkek kuş ᴇɴɢ male bird ʀᴜs птица-самец – кайӑк аҫи kayăk aśi () аҫа кайӑк aśa kayăk () ᴛᴜʀ dişi kuş ᴇɴɢ female bird ʀᴜs птица-самка – кайӑк ами kayăk ami () ама кайӑк ama kayăk () ᴛᴜʀ kuşçuk, kuşcağız, küçük kuş ᴇɴɢ birdie, birdlet, little bird ʀᴜs птичка, пичужка, пташка – ᴛᴜʀ kuş yavrusu, yavru kuş ᴇɴɢ young bird ʀᴜs птенец, птенчик – кайӑк чӗппи kayăk çĕppi () чӗпӗ çĕpĕ sɢ чӗпӗн çĕpĕn ɢᴇɴ чӗппи çĕppi ᴛᴍʟ чӗпӗсем çĕpĕsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ yenidoğan kuş yavrusu ᴇɴɢ hatchling bird ʀᴜs птенец (только что вылупившийся) – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs желторотик, птенец-желторотик – ᴛᴜʀ yuva yavrusu (daha yuvadan uçacak duruma gelmemiş) ᴇɴɢ nestling, hatchling, fledgling ʀᴜs гнездовой, гнездовой птенец (который еще не покинул гнездо и не стал слётком), оперившийся птенец – ᴛᴜʀ yavrulamak ᴇɴɢ to hatch (to emerge from an egg) ʀᴜs выводить птенцов – чӗпӗ кӑлар çĕpĕ kălar () кӑлар kălar () ᴛᴜʀ yavrulu ᴇɴɢ with young ʀᴜs имеющий детенышей или птенцов – ᴛᴜʀ evcil kuş ᴇɴɢ domestic bird ʀᴜs домашняя птица – ᴛᴜʀ bataklık kuşu ᴇɴɢ wading bird ʀᴜs болотная птица – ᴛᴜʀ su kuşu (daha çok Anseriformes, Gaviiformes, Podicipitiformes, Pelecaniformes, Sphenisciformes, Gruiformes, Charadriiformes takımlarından) ᴇɴɢ waterfowl ʀᴜs водоплавающая птица – шыв кайӑкӗ şıv kayăkĕ () ᴛᴜʀ göçmen kuş ᴇɴɢ migratory bird ʀᴜs перелётная птица – ᴛᴜʀ uzun bacaklı kuşlar ᴇɴɢ long-legged birds ʀᴜs длинноногие птицы – ᴛᴜʀ kuş sürüsü ᴇɴɢ flock ʀᴜs стайка птиц, стая птиц – вӗҫен кайӑк ушкӑнӗ vĕśen kayăk uşkănĕ () ушкӑн uşkăn sɢ ушкӑнӑн uşkănăn ɢᴇɴ ушкӑнӗ uşkănĕ ᴛᴍʟ ушкӑнсем uşkănsem ᴘʟ 340 341 () кайӑк пулкки kayăk pulkki () пулккӑ pulkkă sɢ пулккӑн pulkkăn ɢᴇɴ пулкки pulkki ᴛᴍʟ пулккӑсем pulkkăsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ gaga ᴇɴɢ beak, bill (of bird) ʀᴜs клюв, птичий нос – вӗҫен кайӑк сӑмси vĕśen kayăk sămsi () кайӑк сӑмси kayăk sămsi () сӑмса sămsa sɢ сӑмсан sămsan ɢᴇɴ сӑмси sămsi ᴛᴍʟ сӑмсасем sămsasem ᴘʟ () ᴛᴜʀ gagalamak, gagasıyla yemek ᴇɴɢ to peck, to pick (for birds) ʀᴜs клевать зерно (о птицах), клевать корм (о птиӌах), щипать, клеваться, щипаться (о птицах) – сӑх săx () ᴛᴜʀ burun deliği ᴇɴɢ nostril (either of the two orifices located on the beak of a bird) ʀᴜs ноздри – сӑмса шӑтӑкӗсем sămsa şătăkĕsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ kanat ᴇɴɢ wing ʀᴜs крыло (птицы) – ҫунат śunat sɢ ҫунатӑн śunatăn ɢᴇɴ ҫуначӗ śunaçĕ ᴛᴍʟ ҫунатсем śunatsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ kanatlı ᴇɴɢ winged ʀᴜs имеющий крылья; с крыльями; крылатый – ҫунатлӑ śunatlă () ᴛᴜʀ kanat çırpmak ᴇɴɢ to flutter (to flap the wings without flying) ʀᴜs махать крылом, махать крыльями (о птице), взмахивать крыльями – сулла sulla () силле sille () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs петь, хлопая крыльями (о птицах) – ҫунат ҫапса авăт śunat śapsa avăt () ҫунат ҫапса юрла śunat śapsa yurla () ᴛᴜʀ süzülmek (kanatları açık uçmak) ᴇɴɢ to glide (to fly unpowered, as gliding or soaring birds) ʀᴜs парить – ᴛᴜʀ dönerek süzülmek, süzülerek dolanmak ᴇɴɢ ʀᴜs – ᴛᴜʀ uçmak ᴇɴɢ to fly ʀᴜs летать, лететь – вӗҫ vĕś () ᴛᴜʀ yerden yere uçarak geçmek, uçmak ᴇɴɢ to flit, to flutter, to fly about ʀᴜs порхать, вспархивать (о птице) легко перелетать с места на место – ᴛᴜʀ konmak ᴇɴɢ to land ʀᴜs садиться (о птицах) – ᴛᴜʀ tüy ᴇɴɢ feather ʀᴜs пух, перо (о птице), птичье перо – тӗк tĕk sɢ тӗкӗн tĕkĕn ɢᴇɴ тӗкӗ tĕkĕ ᴛᴍʟ тӗксем tĕksem ᴘʟ () ᴛᴜʀ tüylü ᴇɴɢ feathered ʀᴜs с перьями, пернатый – тӗклӗ tĕklĕ () ᴛᴜʀ telek, uzun tüyler ᴇɴɢ long feathers, large feathers, wing feather ʀᴜs перо, длинные перья – ᴛᴜʀ kısa tüyler ᴇɴɢ down feathers ʀᴜs пух, пуховые перья – ᴛᴜʀ kuyruk tüyleri ᴇɴɢ tailfeathers ʀᴜs хвостовые перья – ᴛᴜʀ kuş kuyruğu ᴇɴɢ bird's tail ʀᴜs хвост птицы, птичий хвост – ᴛᴜʀ kuşun kuyruk tüyleri ᴇɴɢ tail feathers of bird ʀᴜs хвостовые перья птицы – кайӑкӑн хӳре тӗкӗсем kayăkăn xüre tĕkĕsem () ᴛᴜʀ tülemek, tüy dökmek ᴇɴɢ to moult ʀᴜs линять (о птицах), слинять (о птицах) – тӗк тӑк tĕk tăk () ᴛᴜʀ tüy dökümü ᴇɴɢ moult ʀᴜs линька, перья-линька (у птиц), линяние (птиц) – йӑптӑх yăptăx () 341 342 ᴛᴜʀ yuva, kuş yuvası ᴇɴɢ nest, bird's nest ʀᴜs гнездо птицы, птичье гнездо – кайӑк йӑви kayăk yăvi () йӑва yăva sɢ йӑван yăvan ɢᴇɴ йӑви yăvi ᴛᴍʟ йӑвасем yăvasem ᴘʟ () ᴛᴜʀ yuva kurmak, yuva yapmak ᴇɴɢ to build / make a nest ʀᴜs вить гнездо, свить гнездо, свить (устроить) гнездо, гнездиться, гнездоваться – йӑва ҫавӑр yăva śavăr () йӑва хыв yăva xıv () ᴛᴜʀ yumurta, kuş yumurtası ᴇɴɢ egg, bird's egg ʀᴜs яйцо, птичье яйцо – ҫӑмарта śămarta sɢ ҫӑмартан śămartan ɢᴇɴ ҫӑмарти śămarti ᴛᴍʟ ҫӑмартасем śămartasem ᴘʟ (Wikipedia) ᴛᴜʀ yumurta kabuğu ᴇɴɢ eggshell ʀᴜs яичная скорлупа – ҫӑмарта хуппи śămarta xuppi < хуп xup sɢ хупӑн xupăn ɢᴇɴ хуппи xuppi ~ хупӗ xupĕ ᴛᴍʟ хупсем zupsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kabuk bark, husk ʀᴜs кора, шелуха” () ᴛᴜʀ yumurtlamak ᴇɴɢ to lay (to produce and deposit an egg) ʀᴜs класть яйца, нести яйца, нестись (о птице) – ҫӑмарта ту śămarta tu () ᴛᴜʀ yumurtaya oturmak, kuluçkaya yatmak ᴇɴɢ to hatch (to incubate eggs) ʀᴜs насиживать яйца (о птицах), сажать на яйца – пус pus () пусар pusar () ᴛᴜʀ kuş kursağı, kursak ᴇɴɢ bird's crop, craw ʀᴜs птичий зоб, зоб птицы, зоб (у птиц) – кайӑк пӗсехи kayăk pĕsexi () пӗсехе pĕsexe sɢ пӗсехен pĕsexen ɢᴇɴ пӗсехи pĕsexi ᴛᴍʟ пӗсехесем pĕsexesem ᴘʟ () путеке puteke () ᴛᴜʀ taşlık, katı ᴇɴɢ gizzard ʀᴜs второй желудок, желудок птиц, желудок (у птиц) – пакарта pakarta () ᴛᴜʀ kuş döşü ᴇɴɢ breast of bird, chest of bird ʀᴜs грудка (у птицы), грудь (у птицы) – пӗсехе pĕsexe () ᴛᴜʀ lades kemiği ᴇɴɢ wishbone, furcula ʀᴜs вилочка, вилочковая кость, дужка (птичья) – йӗтес шӑмми yĕtes şămmi < шӑмӑ şămă sɢ шӑмӑн şămăn ɢᴇɴ шӑмми şămmi ᴛᴍʟ шӑмӑсем şămăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kemik ᴇɴɢ bone ʀᴜs кость” () йӗтес yĕtes () итес ites [ᴅɪᴀʟ] () ᴛᴜʀ ibik, tepelik ᴇɴɢ crest, comb (of a bird) ʀᴜs гребень (у птиц), гребешок (у птиц), хохолок (у птиц) – тӗпек tĕpek () терекке terekke () кикирик kikirik () кикӗрик kikĕrik () ᴛᴜʀ but ᴇɴɢ thigh ʀᴜs бедро (птицы) – тукмак tukmak sɢ тукмакӑн tukmakăn ɢᴇɴ тукмакки tukmakki ᴛᴍʟ тукмаксем tukmaksem ᴘʟ () ᴛᴜʀ ayak ᴇɴɢ foot ʀᴜs лапка, ножка (птицы) – туна tuna sɢ тунан tunan ɢᴇɴ туни tuni ᴛᴍʟ тунасем tunasem ᴘʟ () ᴛᴜʀ kuş pençesi ᴇɴɢ bird's claw, talon ʀᴜs коготь птицы – кача kaça () чӗрне çĕrne () ᴛᴜʀ koya (59) ᴇɴɢ pellet, bird pellet, casting (in falconry) ʀᴜs погадка – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp ᴛᴜʀ kuş boku, sağı, çımkırık ᴇɴɢ dung of birds, muting ʀᴜs птичий помёт (экскременты птицы) – кайӑк-кӗшӗк тислӗкӗ kayăk-kĕşĕk tislĕkĕ () чӑх-чӗп тислӗкӗ çăx-çĕp tislĕkĕ () ᴛᴜʀ kuş kafesi ᴇɴɢ birdcage ʀᴜs клетка для птиц – авӑн avăn sɢ авӑнӑн avănăn ɢᴇɴ авӑнӗ avănĕ ᴛᴍʟ авӑнсем avănsem ᴘʟ () читлӗх çitlĕx () кайӑк станӗ kayăk stanĕ () шӑкӑльки şăkăl'ki [ᴅɪᴀʟ] () кӗлетке kĕletke () ᴛᴜʀ tünemek ᴇɴɢ to perch, to roost (to settle on a perch in order to sleep or rest) ʀᴜs ночевать, расположиться на почлег (о птицах) – 59 Osmanlıca ‫ قويه‬Kazakça қоя Kırgızca коё 342 343 ᴛᴜʀ tünek ᴇɴɢ perch ʀᴜs место пошлета (птиц); насест, на который седяця куры на ночь – чӑх кашти çăx kaşti () кашта kaşta () ᴛᴜʀ ötmek ᴇɴɢ to sing ʀᴜs кричать, реветь, орать; издавать звук (в том числе и петь – о птицах) – авӑт avăt () ᴛᴜʀ ötmek (büyük kuşlar) ᴇɴɢ to cry (big birds) ʀᴜs кричать, галдеть; каркать; кудахтать; крякать; гоготать; ворковать – ᴛᴜʀ ötmek (küçük kuşlar) ᴇɴɢ to cry (little birds) ʀᴜs петь (о птицах) – юрла yurla () ᴛᴜʀ kıl tuzak ᴇɴɢ hair snare ʀᴜs волосяной силок, волосяная петля (для ловли мелких зверей и птиц) – ᴛᴜʀ kuş avlamak, kuş tutmak ᴇɴɢ to hunt/catch birds, to bird ʀᴜs охотиться на птицу – ᴛᴜʀ küçük kuş avlamak, küçük kuş tutmak ᴇɴɢ to hunt/catch little birds ʀᴜs ловить маленьких птичек – ᴛᴜʀ av kuşu ᴇɴɢ game bird (wild birds hunted for food) ʀᴜs дичь – сунар кайӑкӗ sunar kayăkĕ () ᴛᴜʀ garuda ᴇɴɢ garuda ʀᴜs гаруда – ᴛᴜʀ anka ᴇɴɢ firebird, phoenix (in Slavic mythology) ʀᴜs жар-птица (б сказках) – Neognathae Ratitae [ᴛᴜʀ koşucu kuşlar ᴇɴɢ ratites ʀᴜs бегающие птицы, страусовые, гладкогрудые птицы] – чупакан кайӑксен отряд ҫийӗ çupakan kayăksen otryad śiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Struthioniformes Struthioniformes [ᴛᴜʀ devekuşumsular ᴇɴɢ ostriches ʀᴜs страусообразные] – страус евӗрлисен отрячӗ straus yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) страус евĕрлисен пайĕ straus yyevĕrlisen payĕ (Çınar 2018) Struthionidae [ᴛᴜʀ devekuşugiller ᴇɴɢ ostriches ʀᴜs страусовые] – страус сӑнлисен йышӗ straus sănlisen yışĕ (Çınar 2018) Struthio [ᴛᴜʀ devekuşları ᴇɴɢ ostriches ʀᴜs страусы] – страус straus sɢ страусӗн strausĕn ɢᴇɴ страусӗ strausĕ ᴛᴍʟ страуссем straussem ᴘʟ < Russian стра́ус (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Struthio camelus [ᴛᴜʀ devekuşu ᴇɴɢ ostrich ʀᴜs африканский страус] – Африка страусӗ Аfrika strausĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) ᴛᴜʀ devekuşu tüyü ᴇɴɢ ostrich feather ʀᴜs страусовое перо – Struthio camelus var. domesticus [ᴛᴜʀ evcil devekuşu ᴇɴɢ domestic ostrich ʀᴜs домашний страус] – килти страус kilti straus (Çınar 2018) Struthio asiaticus [ᴛᴜʀ Asya devekuşu ᴇɴɢ Asian ostrich, Asiatic ostrich ʀᴜs азиатский страус] – Ази страусӗ Azi strausĕ (Çınar 2018) Rheiformes Rheiformes [ᴛᴜʀ Amerika devekuşları ᴇɴɢ rheas ʀᴜs нандуобразные] – нанду евӗрлисен отрячӗ nandu yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) нанду евӗрлисен пайӗ nandu yevĕrlisen payĕ (Çınar 2018) 343 344 Rheidae [ᴛᴜʀ Amerika devekuşugiller ᴇɴɢ rheas ʀᴜs нанду] – нанду сӑнлисен йышӗ nandu sănlisen yışĕ (Çınar 2018) Rhea [ᴛᴜʀ Amerika devekuşları ᴇɴɢ rheas ʀᴜs нанду] – нанду nandu sɢ нандун nandun ɢᴇɴ нандӑвӗ nandăvĕ ᴛᴍʟ нандусем nandusem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Rhea americana [ᴛᴜʀ Amerika devekuşu ᴇɴɢ greater rhea ʀᴜs обыкновенный нанду, нанду, большой нанду, северный нанду, американский страус] – ҫурҫӗр нандӑвӗ śurśĕr nandăvĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) нанду nandu (Çınar 2018) Rhea pennata (Pterocnemia pennata) [ᴛᴜʀ Güney nandusu ᴇɴɢ Darwin's rhea, lesser rhea ʀᴜs Дарвинов нанду, малый нанду, длинноклювый нанду] – Дарвин нандӑвӗ Darvin nandăvĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Casuariiformes Casuariiformes [ᴛᴜʀ tepelidevekuşları ᴇɴɢ cassowaries ʀᴜs казуарообразные] – казуар евӗрлисен отрячӗ kazuar yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) казуар евӗрлисен пайӗ kazuar yevĕrlisen payĕ (Çınar 2018) Dromaiidae [ᴛᴜʀ emugiller ᴇɴɢ emus ʀᴜs эму] – эму сӑнлисен йышӗ emu sănlisen yışĕ (Çınar 2018) Dromaius novaehollandiae [ᴛᴜʀ emu ᴇɴɢ emu ʀᴜs эму] – эму emu (Çınar 2018 Wikipedia) Casuariidae [ᴛᴜʀ tepelidevekuşugiller ᴇɴɢ cassowaries ʀᴜs казуаровые] – казуар сӑнлисен йышӗ kazuar sănlisen yışĕ (Çınar 2018) Casuarius casuarius [ᴛᴜʀ tepeli devekuşu ᴇɴɢ cassowary ʀᴜs шлемоносный казуар] – казуар kazuar (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Apterygiformes Apterygiformes [ᴛᴜʀ kiviler ᴇɴɢ kiwis ʀᴜs кивиобразные, бескрылые] – киви евӗрлисен отрячӗ kivi yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) киви евӗрлисен пайӗ kivi yevĕrlisen payĕ (Çınar 2018) Apterygidae [ᴛᴜʀ kivigiller ᴇɴɢ kiwis ʀᴜs киви] – киви сӑнлисен йышӗ kivi sănlisen yışĕ (Çınar 2018) Apteryx [ᴛᴜʀ kivi ᴇɴɢ kiwi ʀᴜs киви] – киви kivi sɢ кивин kivin ɢᴇɴ кивийӗ kiviyĕ ᴛᴍʟ кивисем kivisem ᴘʟ ( Çınar 2018) Apteryx australis [ᴛᴜʀ kivi ᴇɴɢ southern brown kiwi, tokoeka, common kiwi ʀᴜs бурый киви, южный киви, обыкновенный киви] – киви kivi (İgnatyev & Pavlov 1993) Neognathae Neognathae [ᴛᴜʀ uçucukuşlar ᴇɴɢ neognaths ʀᴜs новонёбные, новонёбные птицы, неогнаты] – ҫӗнӗ ҫӑвар маччиллисем śĕnĕ śăvar maççillisem (Wikipedia) Galliformes Galliformes [ᴛᴜʀ tavuğumsular ᴇɴɢ gallinaceous birds ʀᴜs курообразные] – чӑх евӗрлисем çăx yevĕrlisem (Çınar 2018 Wikipedia) чӑх евӗрлисен пайӗ çăx yevĕrlisen payĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) чӑхӑ евӗрлисен отрячӗ çăxă yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Numididae Numididae [ᴛᴜʀ beçgiller ᴇɴɢ guineafowl ʀᴜs цесарковые] – кайӑк чӑх сӑнлисен йышӗ kayăk çăx sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) цесаркӑсен йышӗ tsesarkăsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) 344 345 Numida meleagris var. domesticus [ᴛᴜʀ evcil beçtavuğu ᴇɴɢ domestic guineafowl ʀᴜs домашняя цесарка] – кайӑк чӑхӑ kayăk çăxă (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) кайӑк чӑх kayăk çăx (Çınar 2018) цесарка tsesarka (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Phasianidae Phasianidae [ᴛᴜʀ sülüngiller ᴇɴɢ pheasant-like birds ʀᴜs фазановые] – фазан йышшисем fazan yışşisem (Çınar 2018 Wikipedia) фазан сӑнлисен йышӗ fazan sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) фазансен йышӗ fazansen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) чӑхӑ йышшисем çăxă yışşisem (Çınar 2018) Argusianus argus [ᴛᴜʀ büyük argus ᴇɴɢ great argus ʀᴜs большой аргус, аргус, фазан аргус] – аргус argus (İgnatyev & Pavlov 1993) пысӑк аргус pısăk argus (Çınar 2018) Rheinardia ocellata [ᴛᴜʀ tepeli argus ᴇɴɢ crested argus ʀᴜs хохлатый аргус, глазчатый аргус] – тӗпеклӗ аргус tĕpeklĕ argus (Çınar 2018) Pavo [ᴛᴜʀ tavus ᴇɴɢ peafowl ʀᴜs павлин, пава] – турткӑш turtkăş sɢ турткӑшӑн turtkăşăn ɢᴇɴ турткӑшӗ turtkăşĕ ᴛᴍʟ турткӑшсем turtkăşsem ᴘʟ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) турткӑшсем turtkăşsem ᴘʟ (Wikipedia) павлин pavlin sɢ павлинӗн pavlinĕn ɢᴇɴ павлинӗ pavlinĕ ᴛᴍʟ павлинсем pavlinsem ᴘʟ < Russian павли́н (Çınar 2018) ᴛᴜʀ erkek tavus ᴇɴɢ peacock ʀᴜs павлин, самец павлина – турткӑш аҫи turtkăş aśi () аҫа турткӑш aśa turtkăş () ᴛᴜʀ dişi tavus ᴇɴɢ peahen ʀᴜs пава, самка павлина – турткӑш ами turtkăş ami () павлин ами pavlin ami () ама павлин ama pavlin () пава pava () ᴛᴜʀ tavus yavrusu ᴇɴɢ peachick ʀᴜs павча, цыплёнок павлина, птенец павлина – ᴛᴜʀ tavus kuyruğu ᴇɴɢ peacock tail ʀᴜs павлиний хвост – Pavo cristatus [ᴛᴜʀ mavi tavus ᴇɴɢ Indian peafowl ʀᴜs индийский павлин, обыкновенный павлин, пава] – турткӑш turtkăş (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ахаль турткӑш axal' turtkăş (Çınar 2018 Wikipedia) ахаль павлин axal' pavlin (Çınar 2018 Wikipedia) Pavo cristatus var. domesticus [ᴛᴜʀ evcil tavus ᴇɴɢ Indian peafowl ʀᴜs домашний павлин] – килти турткӑш kilti turtkăş (Çınar 2018) Pavo muticus [ᴛᴜʀ yeşli tavus ᴇɴɢ green peafowl, Indonesian peafowl ʀᴜs зелёный павлин, синекрылый павлин, яванский павлин] – яван турткӑшӗ yavan turtkăşĕ (Çınar 2018 Wikipedia) яван павлинӗ yavan pavlinĕ (Çınar 2018 Wikipedia) Gallus gallus [ᴛᴜʀ yaban tavuğu ᴇɴɢ red junglefowl, bankiva fowl, bankiva ʀᴜs банкивская джунглевая курица, банкивский петух, банкивская курица, индийская дикая курица, красная кустарная курица] – чӑн чӑхӑ çăn çăxă (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 [курица банкиевская] Çınar 2018) хӗрлӗ автан xĕrlĕ avtan (Degtyaryov 2017 [банкивский петух]) банки автанӗ bankiv avtanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) банкив чӑххи bankiv çăxxi (Çınar 2018) Gallus gallus var. domesticus [ᴛᴜʀ evcil tavuk ᴇɴɢ chicken ʀᴜs домашняя курица] – килти чӑхӑ kilti çăxă (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) ᴛᴜʀ tavuk ᴇɴɢ hen ʀᴜs кура, курица – чӑхӑ çăxă sɢ чӑхӑн ɢᴇɴ чӑххи çăxxi ᴛᴍʟ чӑхӑсем çăxăsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) чӑх çăx sɢ чӑхӑн ɢᴇɴ чӑхӗ çăxĕ ᴛᴍʟ чӑхсем çăxsem ᴘʟ (Çınar 2018) ᴛᴜʀ piliç ᴇɴɢ pullet ʀᴜs молодка – ҫӑвӑр чăхă śăvăr çăxă () 345 346 ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs молодка (курица из последнего выводка) – ҫӑвӑр чӗп śăvăr çĕp () ᴛᴜʀ civciv ᴇɴɢ chick ʀᴜs цыплёнок sɢ цыплята ᴘʟ – чӗпӗ çĕpĕ sɢ чӗпӗн çĕpĕn ɢᴇɴ чӗппи çĕppi ᴛᴍʟ чӗпӗсем çĕpĕsem ᴘʟ (Çınar 2018) чӗп çĕp () чӑхӑ чӗппи çăxă çĕppi (Çınar 2018) ᴛᴜʀ kurk tavuk ᴇɴɢ layer (hen kept to lay eggs) ʀᴜs курица-несушка, курица, посаженная на яйца, наседка, клуша – ҫӑмарта тăвакан чăхă śămarta tăvakan çăxă () пусарма лартнӑ чӑхӑ pusarma lartnă çăxă () калах чӑххи kalax çăxxi () ᴛᴜʀ horoz ᴇɴɢ cock, rooster ʀᴜs петух – автан avtan sɢ автанӑн avtanӑn ɢᴇɴ автанӗ avtanĕ ᴛᴍʟ автансем avtansem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) алтан altan sɢ алтанӑн altanӑn ɢᴇɴ алтанӗ altanĕ ᴛᴍʟ алтансем altansem ᴘʟ () ᴛᴜʀ celfin ᴇɴɢ cockerel (young rooster) ʀᴜs молодой петух (по второму году) – ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs молодой петушок, петух-сеголетка – ҫӑвӑр автан śăvăr avtan (Çınar 2018) ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs петушок позднего выводка – кӗрхи автан kĕrxi avtan (Çınar 2018) ᴛᴜʀ ımlık, enenmiş horoz ᴇɴɢ capon ʀᴜs каплун (кастрированный петух) – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp ᴛᴜʀ horoz ibiği ᴇɴɢ cock’s comb ʀᴜs петуший гребень, гребень петуха – автан кикирикки avtan kikirikki () ᴛᴜʀ horoz sakalı ᴇɴɢ cock's wattle ʀᴜs петушья борода (мясистые балаболки под клювом петуха) – автан алки avtan alki () ᴛᴜʀ mahmuz, horoz mahmuzu ᴇɴɢ spur, cock’s spur ʀᴜs петушьи шпоры, шпора (у петуха) – автан качи avtan kaçi () ᴛᴜʀ tepeli tavuk ᴇɴɢ crested chicken ʀᴜs хохлатая курица, хохлатка – тӗпеклӗ чӑх tĕpeklĕ çăx (Çınar 2018) ᴛᴜʀ paçalı tavuk ᴇɴɢ feather-legged chicken ʀᴜs мохноногий петух – таламан ураллӑ автан talaman urallă avtan (Çınar 2018) ᴛᴜʀ çilli tavuk ᴇɴɢ mottled chicken ʀᴜs рябая курица, пёстрая курица, пеструшка, крапчатая курица – чӑпар чӑхӑ çăpar çăxă () чӑпар чӑх çăpar çăx () чӑпаркка çăparkka () ᴛᴜʀ yumurtalı ᴇɴɢ with eggs ʀᴜs с яйцом – ᴛᴜʀ yumurtalı tavuk ᴇɴɢ chicken with eggs ʀᴜs курица с яйцом – ᴛᴜʀ tavuk yumurtası ᴇɴɢ chicken egg ʀᴜs куриное яйцо – чăхă ҫӑмарти çăxă śămarti () 346 347 ᴛᴜʀ yumurta akı ᴇɴɢ egg-white ʀᴜs белок (яйца) – ҫӑмарта шурри śămarta şurri < шурӑ şură sɢ шурӑн şurăn ɢᴇɴ шурри şurri ᴛᴍʟ шурӑсем şurăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ak ᴇɴɢ white ʀᴜs белый” () шурай şuray () ᴛᴜʀ yumurta sarısı ᴇɴɢ yolk ʀᴜs желток (яйца) – ҫӑмарта сарри śămarta sarri < сарӑ sară sɢ сарӑн sarăn ɢᴇɴ сарри sarri ᴛᴍʟ сарӑсем sarăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ sarı ᴇɴɢ yellow ʀᴜs жёлтый” () ᴛᴜʀ tavuk kümesi ᴇɴɢ chicken coop ʀᴜs курятник – чӑх вити çăx viti () ᴛᴜʀ tavuk boku ᴇɴɢ chicken dung ʀᴜs куриный помёт – ᴛᴜʀ gıdaklama ᴇɴɢ cluck, clucking ʀᴜs звукоподражание кудахтанью или квохтанию курицы – ᴛᴜʀ gıdaklamak ᴇɴɢ to cluck ʀᴜs кудахтать (о курице), квохтать (о курице) – кӑтикле kătikle () кӑтикла kătikla () кӑтикле kătakle () кӑкӑкла kăkăkla () какала kakala () ᴛᴜʀ gurk gurk etmek ᴇɴɢ to cackle (to make a sharp, broken noise or cry, as a hen, especially when laying an egg) ʀᴜs клохтать (о наседке), клохтать (о курице) – кӑлӑкла kălăkla () кӑтакла kătakla () кӑвӑклат kăvăklat () кӑрӑклат kărăklat () ᴛᴜʀ tavuk eti ᴇɴɢ chicken (meat) ʀᴜs курятина – чӑх ашӗ çăx aşĕ () Francolinus francolinus [ᴛᴜʀ turaç ᴇɴɢ black francolin ʀᴜs турач, европейский турач, обыкновенный франколин, кавказский франколин, франколин, чёрный франколин] – турач turaç sɢ турачӑн turaçăn ɢᴇɴ турачӗ turaçĕ ᴛᴍʟ турачсем turaçsem ᴘʟ < Russian тура́ч (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Coturnix coturnix [ᴛᴜʀ bıldırcın ᴇɴɢ quail ʀᴜs перепел, перепёлка] – путене putene sɢ путенен puteneb ɢᴇɴ путени puteni ᴛᴍʟ ᴘʟ путенесем putenesem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) ахаль путене axal' putene (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) путяна putyana () потяна potyana () пӗтпӗлтӗк pĕtpĕltĕk (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) пӑлтӑрччан păltărççan () Coturnix japonica var. domestica [ᴛᴜʀ evcil bıldırcın ᴇɴɢ Japanese quail ʀᴜs домашний перепел, домашний японский перепел, японский домашний перепел] – Япони путени Yaponi puteni (Çınar 2018) ᴛᴜʀ erkek bıldırcın ᴇɴɢ male quail ʀᴜs перепел (самец перепела) – путене аҫи putene aśi (Çınar 2018) путене автанӗ putene avtanĕ (Çınar 2018 Wikipedia) ᴛᴜʀ dişi bıldırcın ᴇɴɢ female quail ʀᴜs перепёлка (самка перепела) – путене ами putene ami (Çınar 2018 Wikipedia) путене чӑххи putene çăxxi (Çınar 2018 Wikipedia) ᴛᴜʀ bıldırcın yavrusu ᴇɴɢ young quail ʀᴜs птенец sɢ птенцы ᴘʟ (птенец перепела) – путене чӗппи putene çĕppi (Çınar 2018) Tetraogallus [ᴛᴜʀ urkeklik ᴇɴɢ snowcocks, snowfowl ʀᴜs улар, горная индейка] – сӑрт-ту кӑрккисем sărt-tu kărkkisem (Çınar 2018) Tetraogallus caucasicus [ᴛᴜʀ Kafkas urkekliği ᴇɴɢ Caucasian snowcock ʀᴜs кавказский улар, кавказская горная индейка] – Кавказ сӑрт-ту кӑркки Kavkaz sărt-tu kărkki (Çınar 2018) Tetraogallus caspius [ᴛᴜʀ Hazar urkekliği ᴇɴɢ Caspian snowcock ʀᴜs каспийский улар, каспийская горная индейка] – Каспи сӑрт-ту кӑркки Kaspi sărt-tu kărkki (Çınar 2018) 347 348 Tetraogallus himalayensis [ᴛᴜʀ Himalaya urkekliği ᴇɴɢ Himalayan snowcock ʀᴜs гималайский улар, гималайская горная индейка, тёмнобрюхий улар] – Гималай сӑрт-ту кӑркки Gimalay sărt-tu kărkki (Çınar 2018) Tetraogallus tibetanus [ᴛᴜʀ Tibet urkekliği ᴇɴɢ Tibetan snowcock ʀᴜs тибетский улар, тибетская горная индейка, белобрюхий улар] – Тибет сӑрт-ту кӑркки Tibet sărt-tu kărkki (Çınar 2018) Tetraogallus altaicus [ᴛᴜʀ Altay urkekliği ᴇɴɢ Altai snowcock ʀᴜs алтайский улар, алтайская горная индейка] – Алтай сӑрт-ту кӑркки altay sărt-tu kărkki (Çınar 2018) Perdix & Alectorus & Lagopus [ᴛᴜʀ keklik ᴇɴɢ partridge ʀᴜs куропатка] – чӑхӑ çăxă sɢ чӑхӑн ɢᴇɴ чӑххи çăxxi ᴛᴍʟ чӑхӑсем çăxăsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) хир чӑххи xir çăxxi (Degtyaryov 2017) Alectoris chukar (formerly: Alectoris graeca) [ᴛᴜʀ kınalı keklik ᴇɴɢ chukar partridge ʀᴜs кеклик, азиатский кеклик, каменная куропатка, горная куропатка, горная курочка, хукар] – чул чӑххи çul çăxxi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Meleagridae [ᴛᴜʀ hindigiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs индейковые] – кӑрккасен йышӗ kărkkasen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) кӑркка сӑнлисен йышӗ kărkka sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Meleagris [ᴛᴜʀ hindi ᴇɴɢ wild turkey ʀᴜs индейка, индюк] – кӑрккасем kărkkasem (Wikipedia) Meleagris gallopavo [ᴛᴜʀ hindi ᴇɴɢ turkey ʀᴜs индейка, индюк, обыкновенная индейка] – ахаль кӑркка axal' kărkka (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Meleagris gallopavo f. domestica [ᴛᴜʀ evcil hindi ᴇɴɢ domesticated turkey ʀᴜs домашняя индейка, индейка, индюк] – кӑркка kărkka sɢ кӑрккан kărkkan ɢᴇɴ кӑркки kărkki ᴛᴍʟ кӑрккасем kărkkasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) пыркка pırkka [ᴅɪᴀʟ] () ᴛᴜʀ erkek hindi ᴇɴɢ male turkey ʀᴜs индюк, индейский петух, пырин, каныш (самец индейки, самец индюка) – кӑркка аҫи kărkka aśi (Çınar 2018 Wikipedia) ᴛᴜʀ dişi hindi ᴇɴɢ female turkey ʀᴜs индюшка, индейка, индейский курица, пырка, дурка, канка (самка индейки, самка индюка) – кӑркка ами kărkka ami (Çınar 2018) ᴛᴜʀ hindi yavrusu ᴇɴɢ young turkey ʀᴜs индюшонок sɢ индюшата ᴘʟ (птенец индейки, птенец индюка) – кӑркка чӗппи kărkka çĕppi (Çınar 2018) ᴛᴜʀ hindi hortumu (kendi şivemdeki culuḫ ḫortumi biçiminde çevirdim yazı diline), cüngülü (erkek hindide gagadan sarkan et parçası) ᴇɴɢ snood (fleshy flap on the bill of male turkey) ʀᴜs серёжка (мясистый придаток над клювом индюка) – кӑркка мерченӗ kărkka merçenĕ “ᴛᴜʀ hindi mercanı ᴇɴɢ coral of turkey ʀᴜs коралл индюка” < мерчен merçen sɢ мерченӗн merçenĕn ɢᴇɴ мерченӗ merçenĕ ᴛᴍʟ мерченсем merçensem ᴘʟ “ᴛᴜʀ mercan; boncuk; inci ᴇɴɢ coral; bead; pearl ʀᴜs коралл; бисер; жемчуг” () ᴛᴜʀ hindi sakalı (kendi şivemde: saḫal, culuḫ saḫali; göğsün aşağısında at kuyruğu gibi kıl kıl uzanıp oluşan püskül) ᴇɴɢ beard, tassel (a tuft of coarse hair (modified feathers) growing from the center of the breast) ʀᴜs борода (пучок на груди индюка) – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp ᴛᴜʀ hindi eti ᴇɴɢ turkey (meat) ʀᴜs индюшатина – кӑркка ашӗ kărkka aşĕ () кӑркка какайӗ kărkka kakayĕ () Tetraonini (Tetraoninae, Tetraonidae) [ᴛᴜʀ ormantavuğugiller ᴇɴɢ grouse ʀᴜs тетеревиные] – ӑсансен йышӗ ăsansen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ӑсан йышшисем ăsan yışşisem (Çınar 2018) ӑсан сӑнлисен йышӗ ăsan sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) 348 349 Tetrastes bonasia (Bonasa bonasia) [ᴛᴜʀ fındık tavuğu ᴇɴɢ hazel grouse ʀᴜs рябчик, обыкновенный рябчик] – пӑчӑр păçăr sɢ пӑчӑрӑн păçărăn ɢᴇɴ пӑчӑрӗ păçărĕ ᴛᴍʟ пӑчӑрсем păçărsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) пӑччӑр păççăr () ахаль пӑчӑр axal' păçăr (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) хир ӑсанӗ xir ăsanĕ “ᴛᴜʀ kır kayın tavuğu ᴇɴɢ black grouse of field ʀᴜs тетерев поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” [ᴅɪᴀʟ] (Çınar 2018) ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs выводок рябчиков – пӗр пуслӑх пӑчӑр pr puslăx păçăr () ᴛᴜʀ fındık tavuğu avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch grouse ʀᴜs охотиться на рябчика, охотиться на рябчиков – Tympanuchus pallidicinctus [ᴛᴜʀ küçük çayır tavuğu ᴇɴɢ lesser prairie chicken ʀᴜs луговой тетерев, малый степной тетерев] – пӗчӗк хир ӑсанӗ pĕçĕk xir ӑsanĕ (Çınar 2018 Wikipedia) Lagopus leucura [ᴛᴜʀ akkuyruk kartavuğu ᴇɴɢ white-tailed ptarmigan, snow quail ʀᴜs белохвостая куропатка] – шур хӳреллӗ чӑх şur xürellĕ çăx (Çınar 2018) Lagopus muta [ᴛᴜʀ bayağı kartavuğu ᴇɴɢ rock ptarmigan ʀᴜs тундровая куропатка] – тундра чӑххи tundra çăxxi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Lagopus lagopus [ᴛᴜʀ ak kartavuğu ᴇɴɢ willow ptarmiganʀᴜs белая куропатка] – шурӑ чӑх şură çăx (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) шурӑ хир чӑххи şură xir çăxxi (Degtyaryov 2017) Falcipennis falcipennis [ᴛᴜʀ Asya ladin tavuğu ᴇɴɢ Siberian grouse, Siberian spruce grouse, Asian spruce grouse, Amur grouse ʀᴜs рябчик, обыкновенный рябчик] – дикуша dikuşa sɢ дикушан dikuşan ɢᴇɴ дикуши dikuşi ᴛᴍʟ дикушасем dikuşasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Canachites canadensis or Falcipennis canadensis [ᴛᴜʀ Amerika ladin tavuğu ᴇɴɢ spruce grouse, Canada grouse, spruce hen, fool hen ʀᴜs канадская дикуша] – Канада дикуши Kanada dikuşi (Çınar 2018) Falcipennis franklinii [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Franklin's grouse ʀᴜs горная дикуша] – ту дикуши tu dikuşi (Çınar 2018) Tetrao urogallus [ᴛᴜʀ ormanhorozu ᴇɴɢ western capercaillie, woodgrouse ʀᴜs глухарь, обыкновенный глухарь, белоклювый глухарь, мошник] – карӑк karăk sɢ карӑкӑн karăken ɢᴇɴ карӑкӗ karăkĕ ᴛᴍʟ карӑксем karăksem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) ахаль карӑк axal' karăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) вӑрман кăркки vărman kărkki “ᴛᴜʀ orman hindisi ᴇɴɢ turkey of forest ʀᴜs индюк леса” () ᴛᴜʀ erkek ormanhorozu ᴇɴɢ male capercaillie ʀᴜs глухарь, глухой тетерев, моховик, моховой тетерев, мошник, мошель, глушель, чухарь, глухарь-самец, самец глухаря – карӑк аҫи karăk aśi (Çınar 2018) карӑк автанӗ karăk avtanĕ (Çınar 2018 Wikipedia) ᴛᴜʀ dişi ormanhorozu ᴇɴɢ female capercaillie ʀᴜs глухарка, глухая тетёрка, глушица, копало, копалуха, пеструха, мошная тетера, самка глухаря – карӑк ами karăk ami (Çınar 2018) карӑк чӑххи karăk çăxxi (Çınar 2018) ᴛᴜʀ ormanhorozu yavrusu ᴇɴɢ young capercaillie ʀᴜs глухарёнок sɢ глухарята ᴘʟ (птенец глухаря) – карӑк чӗппи karăkĕ çĕppi (Çınar 2018) ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs глухариный выводок – карӑк пуслӑхӗ karăk puslăxĕ () ᴛᴜʀ ormanhorozu avı ᴇɴɢ capercaillie hunting ʀᴜs охота на глухаря – карӑк сунарӗ karăk sunarĕ () 349 350 ᴛᴜʀ ormanhorozu avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch capercaillies ʀᴜs охотиться на глухарей – карӑк тыт karăk tıt () ᴛᴜʀ erkek ormanhorozu ötüşü ᴇɴɢ ʀᴜs токовать (о глухаре) – ᴛᴜʀ erkek ormanhorozu ötmek ᴇɴɢ to produce its mating call (of a capercaillie) ʀᴜs звукоподражание токованию глухаря – ᴛᴜʀ dişi ormanhorozu ötüşü ᴇɴɢ ʀᴜs звукоподражание квохтанью самки глухаря – ᴛᴜʀ dişi ormanhorozu ötmek ᴇɴɢ to produce its mating call (of a capercaillie) ʀᴜs кокотать, квохтать (о самках глухаря и куропатки) – ᴛᴜʀ ormanhorozu oyunu ᴇɴɢ capercaillie courting ʀᴜs токование глухарей – карӑк туйӗ karăk tuyĕ () ᴛᴜʀ kur yapmak ᴇɴɢ to court ʀᴜs ходить, кружить вокруг самки (о самце животных и птиц) – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs обвислый (напр. уши у собаки); распущенный (о крыльях токующего глухаря или тетерева) – ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs 1. глуховатый, тугоухий 2. перен. несообразительный, тугодум – карӑк пек karăk pek () Tetrao urogalloides (Tetrao parvirostris) [ᴛᴜʀ karagagalı ormanhorozu ᴇɴɢ black-billed capercaillie, eastern capercaillie, Siberian capercaillie, spotted capercaillie ʀᴜs каменный глухарь, черноклювый глухарь] – чул карӑкӗ çul karăkĕ (Çınar 2018) Lyrurus [ᴛᴜʀ kayın tavukları ᴇɴɢ black grouse ʀᴜs тетерева] – ӑсансем ăsansem ᴘʟ (Wikipedia) Lyrurus tetrix [ᴛᴜʀ kayın tavuğu ᴇɴɢ black grouse ʀᴜs тетерев, обыкновенный тетерев, полевой тетерев, тетерев-косач, косач (обл.)] – ӑсан ăsan sɢ ӑсанӑн ăsanăn ɢᴇɴ ӑсанӗ ăsanĕ ᴛᴍʟ ӑсансем ăsansem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) ӑсон ăson () ахаль ӑсан axal' ăsan (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) ᴛᴜʀ erkek kayın tavuğu ᴇɴɢ male black grouse ʀᴜs тетерев, тетерев-косач, косач, тетеревпетух, полюх, пальник, самец тетерева – аҫа ӑсан aśa ăsan (Çınar 2018 Wikipedia) ӑсан аҫи ăsan aśi (Çınar 2018) ᴛᴜʀ dişi kayın tavuğu ᴇɴɢ female black grouse ʀᴜs тетёрка, косачиха, самка косача, курочка, самка тетерева – ама ӑсан ama ăsan (Çınar 2018) ӑсан ами ăsan ami (Çınar 2018) ӑсан чӑххи ăsan çăxxi (Çınar 2018 Wikipedia) ᴛᴜʀ kayın tavuğu yavrusu ᴇɴɢ young black grouse ʀᴜs тетерёнок sɢ тетерята ᴘʟ, поршки (птенец тетерева) – ӑсан чӗппи ăsan çĕppi (Çınar 2018) ᴛᴜʀ kayın tavuğu oyunu ᴇɴɢ black grouse courting ʀᴜs токование косачей, токование тетерева, тетеревиный ток – ӑсан туйӗ ăsan tuyĕ () ᴛᴜʀ kayın tavuğu ötmek ᴇɴɢ to produce its mating call (of a capercaillie) ʀᴜs токовать (о птицах) – туйлаш tuylaş {ӑсан çуркунне туйлашать — тетерев токует весной} кӑрӑлтат karaltat {ӑсан кӑрӑлтатать — тетерев токует} ᴛᴜʀ kayın tavuğu avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch grouse ʀᴜs охотиться на тетерева – ӑсан тыт ăsan tıt () 350 351 Lyrurus mlokosiewiczi [ᴛᴜʀ kırhavun ᴇɴɢ Caucasian grouse, Caucasian black grouse ʀᴜs кавказский тетерев] – Кавказ ӑсанӗ Kavkaz ăsanĕ (Çınar 2018) Perdix perdix [ᴛᴜʀ çil keklik ᴇɴɢ grey partridge ʀᴜs серая куропатка] – хир чӑххи xir çăxxi “ᴛᴜʀ kır tavuğu ᴇɴɢ chicken of field ʀᴜs курица поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) сӑрӑ хир чӑххи sără xir çăxxi (Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) вӑрман чӑххи vărman çăxxi (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018 Wikipedia) Perdix dauurica [ᴛᴜʀ sakallı keklik ᴇɴɢ Daurian partridge ʀᴜs бородатая куропатка, даурская куропатка, степная куропатка, степная серая куропатка, азиатская серая куропатка] – сухаллӑ хир чӑххи suxallă xir çăxxi (Çınar 2018) ᴛᴜʀ erkek keklik ᴇɴɢ male partridge ʀᴜs самец куропатки, куропач, казачек, барабанщик, петух, питун – ᴛᴜʀ dişi keklik ᴇɴɢ female partridge ʀᴜs самка куропатки, куропатка, куропать, курочка – ᴛᴜʀ keklik avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch partridges ʀᴜs охотиться на куропаток – Perdix hodgsoniae [ᴛᴜʀ Tibet çil kekliği ᴇɴɢ Tibetan partridge ʀᴜs тибетская куропатка, южнотибетская куропатка, центральноазиатская куропатка] – Тибет хир чӑххи Tibet xir çăxxi (Çınar 2018) Syrmaticus reevesii [ᴛᴜʀ kral sülün ᴇɴɢ Reeves's pheasant ʀᴜs королевский фазан, китайский пёстрый фазан] – король фазанӗ korol' fazanĕ (Çınar 2018) Syrmaticus soemmerringii [ᴛᴜʀ bakır sülün ᴇɴɢ copper pheasant, Soemmerring's pheasant ʀᴜs медный фазан, медный пёстрый фазан, японский длиннохвостый фазан, японский медный фазан] – пӑхӑр тӗслӗ фазан păxăr tĕslĕ fazan (Çınar 2018) Syrmaticus ellioti [ᴛᴜʀ akkarınlı sülün ᴇɴɢ Elliot's pheasant ʀᴜs пёстрый фазан, пёстрый фазан Эллиота] – чӑпар фазан çăpar fazan (Çınar 2018) Syrmaticus humiae [ᴛᴜʀ Hume sülünü ᴇɴɢ Mrs. Hume's pheasant, Hume's pheasant, bar-tailed pheasant ʀᴜs бирманский фазан, пёстрый бирманский фазан, фазан Юма, пѐстрый фазан Юма] – Бирма фазанӗ Burma fazanĕ (Çınar 2018) Phasianus colchicus [ᴛᴜʀ sülün ᴇɴɢ pheasant ʀᴜs фазан) – фазан fazan sɢ фазанӑн fazanăn ɢᴇɴ фазанӗ fazanĕ ᴛᴍʟ фазансем fazansem ᴘʟ < Russian фаза́н (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) ахаль фазан axal' fazan (Çınar 2018) хир чӑххи xir çăxxi (Çınar 2018) ᴛᴜʀ erkek sülün ᴇɴɢ male pheasant ʀᴜs самец фазана – фазан автанӗ fazan avtanĕ (Çınar 2018) ᴛᴜʀ dişi sülün ᴇɴɢ female pheasant ʀᴜs фазанка, самка фазана – фазан чӑххи fazan çăxxi (Çınar 2018) ᴛᴜʀ sülün yavrusu ᴇɴɢ young pheasant ʀᴜs фазанёнок sɢ фазанята ᴘʟ (птенец фазана) – фазан чӗппи fazan çĕppi (Çınar 2018) Chrysolophus pictus [ᴛᴜʀ altın sülün ᴇɴɢ golden pheasant, Chinese pheasant, rainbow pheasant ʀᴜs золотой фазан, золотистый фазан] – ылтӑн тӗслӗ фазан ıltăn tӗslӗ fazan (Çınar 2018) Crossoptilon crossoptilon [ᴛᴜʀ ak kulaklısülün ᴇɴɢ white eared pheasant, Dolan’s eared pheasant, Bee's pheasant ʀᴜs белый ушастый фазан] – шурӑ хӑлхаллӑ фазан şură xӑlxallӑ fazan < шурӑ şură sɢ шурӑн şurăn ɢᴇɴ шурри şurri ᴛᴍʟ шурӑсем şurăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ak ᴇɴɢ white ʀᴜs белый” (Çınar 2018) 351 352 Crossoptilon harmani [ᴛᴜʀ Tibet kulaklısülünü ᴇɴɢ Tibetan eared pheasant, Elwes' eared pheasant ʀᴜs тибетский ушастый фазан] – Тибет хӑлхаллӑ фазанӗ Tibet xӑlxallӑ fazanĕ (Çınar 2018) Crossoptilon mantchuricum [ᴛᴜʀ kahverengi kulaklısülün ᴇɴɢ brown eared pheasant ʀᴜs бурый ушастый фазан, коричневый ушастый фазан, маньчжурский ушастый фазан] – хӑмӑр хӑлхаллӑ фазан xӑmӑr xӑlxallӑ fazan (Çınar 2018) Crossoptilon auritum [ᴛᴜʀ mavi kulaklısülün ᴇɴɢ blue eared pheasant ʀᴜs синий ушастый фазан, голубой ушастый фазан] – кӑвак хӑлхаллӑ фазан kӑvak xӑlxallӑ fazan (Çınar 2018) Anseriformes Anseriformes [ᴛᴜʀ kazsılar ᴇɴɢ anseriforms ʀᴜs гусеобразные] – хур-кӑвакал евӗрлисем xur-kăvakal yevĕrlisem (Çınar 2018) хур-кӑвакал евӗрлисен пайӗ xur-kăvakal yevĕrlisen payĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) хур-кӑвакал евӗрлисен отрячӗ xur-kăvakal yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) хур евӗрлисем xur yevĕrlisem (Wikipedia) Anseranatidae Anseranatidae [ᴛᴜʀ saksağamkazıgiller ᴇɴɢ magpie geese ʀᴜs полулапчатые гуси] – ҫурма туналлӑ хур йышшисем śurma tunallӑ xur yışşisem (Çınar 2018) Anseranas semipalmata [ᴛᴜʀ saksağamkazı ᴇɴɢ magpie goose ʀᴜs полулапчатый гусь, сорочий гусь] – ҫурма туналлӑ хур śurma tunallӑ xur (Çınar 2018) Anatidae Anatidae [ᴛᴜʀ ördekgiller ᴇɴɢ ducks, geese, and swans ʀᴜs утиные] – хур-кӑвакал йышшисем xurkăvakal yışşisem (Çınar 2018) кӑвакал йышшисем kăvakal yışşisem (Wikipedia) кӑвакал сӑнлисен йышӗ kăvakal sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) ᴛᴜʀ kürek çeker gibi yüzmek ᴇɴɢ ʀᴜs грести (напр. веслом, руками, ластами, лапами и т. п.); плавать; купаться – авӑс avăs () авӑсса иш avăssa iş () иш iş () Dendrocygna [ᴛᴜʀ ıslıkçı ördekler ᴇɴɢ whistling ducks, tree ducks ʀᴜs древесные утки, свистящие утки] – йывӑҫ кӑвакалӗсем yıvaś kăvakalĕsem (Çınar 2018) Dendrocygna viduata [ᴛᴜʀ akyüzlü ıslıkçı ördek ᴇɴɢ white-faced whistling duck, white-faced tree duck ʀᴜs белолицая древесная утка, белолицая свистящая утка, утка-вдовушка] – шур питлӗ йывӑҫ кӑвакалӗ şur pitlĕ yıvaś kăvakalĕ (Çınar 2018) Dendrocygna autumnalis [ᴛᴜʀ karakarınlı ıslıkçı ördek ᴇɴɢ black-bellied whistling duck, black-bellied tree duck ʀᴜs красноклювая древесная утка, чернобрюхая древесная утка, чернобрюхая свистящая утка, осенняя древесная утка, осенняя утка] – хӗрлӗ сӑмсаллӑ йывӑҫ кӑвакалӗ xĕrlĕ sămsallă yıvaś kăvakalĕ (Çınar 2018) Dendrocygna guttata [ᴛᴜʀ benekli ıslıkçı ördek ᴇɴɢ spotted whistling duck, spotted tree duck ʀᴜs пятнистая древесная утка, пятнистая свистящая утка] – чӑпар йывӑҫ кӑвакалӗ çăpar yıvaś kăvakalĕ (Çınar 2018) Dendrocygna arborea [ᴛᴜʀ Karayib ıslıkçı ördeği ᴇɴɢ West Indian whistling duck, West Indian tree duck ʀᴜs кубинская древесная утка, кубинская свистящая утка, карибская древесная утка, карибская свистящая утка, черноклювая древесная утка] – Куба йывӑҫ кӑвакалӗ Kuba yıvaś kăvakalĕ (Çınar 2018) 352 353 Dendrocygna bicolor (Dendrocygna fulva) [ᴛᴜʀ kahverengi ıslıkçı ördek ᴇɴɢ fulvous whistling duck, fulvous tree duck ʀᴜs рыжая древесная утка, рыжая свистящая утка] – ҫӳрен йывӑҫ кӑвакалӗ śüren yıvaś kăvakalĕ (Çınar 2018) Dendrocygna eytoni [ᴛᴜʀ etekli ıslıkçı ördek ᴇɴɢ plumed whistling duck, plumed tree duck ʀᴜs розовоногая древесная утка, желтоногая древесная утка, травяная свистящая утка, древесная утка Итона] – кӗрен ураллӑ йывӑҫ кӑвакалӗ kĕren urallă yıvaś kăvakalĕ (Çınar 2018) Dendrocygna arcuata [ᴛᴜʀ gezgin ıslıkçı ördek ᴇɴɢ wandering whistling duck, wandering tree duck ʀᴜs странствующая древесная утка, странствующая свистящая утка] – ҫул ҫӳрен йывӑҫ кӑвакалӗ śul śüren yıvaś kăvakalĕ (Çınar 2018) Dendrocygna javanica [ᴛᴜʀ Cava ıslıkçı ördeği ᴇɴɢ lesser whistling duck, lesser tree duck ʀᴜs малая древесная утка, малая свистящая утка, индийская свистящая утка] – пӗчӗк йывӑҫ кӑвакалӗ pĕçĕk yıvaś kăvakalĕ (Çınar 2018) Thalassornis leuconotus [ᴛᴜʀ aksırtlı ördek ᴇɴɢ white-backed duck ʀᴜs белоспинная утка, белоспинная савка, белобокая утка] – шур ҫурӑмлӑ кӑвакал şur śurămlă kăvakal (Çınar 2018) Thalassornis leuconotus leuconotus [ᴛᴜʀ Afrika aksırtlı ördeği ᴇɴɢ African white-backed duck ʀᴜs африканская белоспинная утка] – Африка шур ҫурӑмлӑ кӑвакалӗ Afrika şur śurămlă kăvakalĕ (Çınar 2018) Thalassornis leuconotus insularis [ᴛᴜʀ Madagaskar aksırtlı ördeği ᴇɴɢ Madagascan white-backed duck ʀᴜs мадагаскарская белоспинная утка] – Мадагаскар шур ҫурӑмлӑ кӑвакалӗ Madagaskar şur śurămlă kăvakalĕ (Çınar 2018) Stictonetta naevosa [ᴛᴜʀ benekli kara ördek ᴇɴɢ freckled duck ʀᴜs крапчатая утка, веснушчатая утка, австралийская утка] – чӑпар кӑвакал çăpar kăvakal (Çınar 2018) Plectropterus gambensis [ᴛᴜʀ mahmuzlu kaz ᴇɴɢ spur-winged goose ʀᴜs шпорцевый гусь, обыкновенный шпорцевый гусь] – качаллӑ хур kaçallă xur (Çınar 2018) Plectropterus gambensis gambensis [ᴛᴜʀ Kuzey mahmuzlu kazı ᴇɴɢ Gambian spur-winged goose, northern spur-winged goose ʀᴜs северный шпорцевый гусь, гамбийский шпорцевый гусь] – ҫурҫӗр качаллӑ хурӗ śurśĕr kaçallă xurĕ (Çınar 2018) Plectropterus gambensis niger [ᴛᴜʀ Güney mahmuzlu kazı ᴇɴɢ black spur-winged goose, southern spurwinged goose ʀᴜs южный шпорцевый гусь] – кӑнтӑр качаллӑ хурӗ kăntăr kaçallă xurĕ (Çınar 2018) Heteronetta atricapilla [ᴛᴜʀ guguk ördeği ᴇɴɢ black-headed duck ʀᴜs черноголовая утка, черноголовая древесная утка, утка-кукушка] – хура пуҫлӑ кӑвакал xura puślă kăvakal (Çınar 2018) Oxyura vittata [ᴛᴜʀ Arjantin dikkuyruğu ᴇɴɢ lake duck ʀᴜs патагонская савка, Южноамериканская савка, аргентинская савка] – Патагони савки Patagoni savki (Çınar 2018) Oxyura jamaicensis [ᴛᴜʀ Amerika dikkuyruğu ᴇɴɢ ruddy duck ʀᴜs американская савка, рыжая савка, рыжеватая утка, твердохвостая утка, жесткохвостая утка] – Америка савки amerika savki (Çınar 2018) Oxyura australis [ᴛᴜʀ Avustralya dikkuyruğu ᴇɴɢ blue-billed duck ʀᴜs австралийская савка] – Австрали савки Avstrali savki (Çınar 2018) Oxyura maccoa [ᴛᴜʀ Afrika dikkuyruğu ᴇɴɢ Maccoa duck ʀᴜs африканская савка] – Африка савки Afrika savki (Çınar 2018) 353 354 Oxyura leucocephala [ᴛᴜʀ dikkuyruk ᴇɴɢ white-headed duck ʀᴜs савка, обыкновенная савка, белоголовая савка, белоголовая утка, белолицая савка, синеносая савка, синеносая утка, бакланья утка] – савка savka sɢ савкан savkan ɢᴇɴ савки savki ᴛᴍʟ савкасем savkasem ᴘʟ < Russian са́вка (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Oxyura vantetsi [ᴛᴜʀ Yeni Zelanda dikkuyruğu ᴇɴɢ New Zealand stiff-tailed duck ʀᴜs новозеландская савка] – Ҫӗнӗ Зеланди савки Śĕnĕ Zelandi savki (Çınar 2018) Malacorhynchus membranaceus [ᴛᴜʀ zebra ördeği ᴇɴɢ pink-eared duck ʀᴜs розовоухая утка] – кӗрен хӑлхаллӑ кӑвакал kĕren xălxallă kăvakal (Çınar 2018) Anserinae [ᴛᴜʀ kazgiller ᴇɴɢ swans and geese ʀᴜs гусиные] – хурсен йышӗ xursen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Coscoroba coscoroba [ᴛᴜʀ koskoroba ᴇɴɢ coscoroba swan ʀᴜs коскороба] – коскороба koskoroba sɢ коскоробан koskoroban ɢᴇɴ коскороби koskorobi ᴛᴍʟ коскоробасем koskorobasem ᴘʟ (Çınar 2018) Cereopsis novaehollandiae [ᴛᴜʀ tavuk kazı ᴇɴɢ Cape Barren goose ʀᴜs куриный гусь, новоголландский гусь] – чӑхӑ хурӗ çăxă xurĕ (Çınar 2018) Cygnus [ᴛᴜʀ kuğular ᴇɴɢ swans ʀᴜs лебеди] – акӑш akăş sɢ акӑшӑн akăşăn ɢᴇɴ акӑшӗ akăşĕ ᴛᴍʟ акӑшсем akăşsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) акӑшсем akăşsem ᴘʟ (Wikipedia) ᴛᴜʀ erkek kuğu ᴇɴɢ male swan ʀᴜs лебедь (самец лебедя) – аҫа акӑш aśa akăş (Çınar 2018) акӑш аҫи akăş aśi (Çınar 2018) ᴛᴜʀ dişi kuğu ᴇɴɢ female swan ʀᴜs лебедушка (самка лебедя) – ама акӑш ama akăş (Çınar 2018) акӑш ами akăş ami (Çınar 2018) ᴛᴜʀ kuğu yavrusu ᴇɴɢ young swan ʀᴜs лебедёнок sɢ лебедята ᴘʟ, лебедыш (птенец лебедя) – акӑш чӗппи akăş çĕppi (Çınar 2018) ᴛᴜʀ kuğu tüyü ᴇɴɢ swan feather ʀᴜs лебяжий пух – акӑш мамӑкӗ akăş mamăkĕ () Sthenelides melancoryphus or Cygnus melancoryphus [ᴛᴜʀ karaboyunlu kuğu ᴇɴɢ black-necked swan ʀᴜs черношейный лебедь] – хура мӑйлӑ акӑш xura măylă akăş (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Cygnus atratus [ᴛᴜʀ kara kuğu ᴇɴɢ black swan ʀᴜs чёрный лебедь] – хура акӑш xura akăş (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Cygnus sumnerensis [ᴛᴜʀ Chatham kuğusu ᴇɴɢ Chatham Island swan ʀᴜs чатемский лебедь, чатемский нелетающий лебедь] – Чатем акӑшӗ Çatem akăşĕ (Çınar 2018) Cygnus olor [ᴛᴜʀ sessiz kuğu ᴇɴɢ mute swan, rame swan, common swan, white swan ʀᴜs лебедьшипун] – ҫурҫӗр акӑшӗ śurśĕr akăşĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) чашкӑравҫӑ акӑш çaşkăravśă akăş (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шурӑ акӑш şură akăş “ᴛᴜʀ ak kuğu ᴇɴɢ white swan ʀᴜs белый лебедь” < шурӑ şură sɢ шурӑн şurăn ɢᴇɴ шурри şurri ᴛᴍʟ шурӑсем şurăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ak ᴇɴɢ white ʀᴜs белый” () Cygnus buccinator [ᴛᴜʀ borazancı kuğu ᴇɴɢ trumpeter swan ʀᴜs лебедь-трубач] – чӗлӗм акӑшӗ çĕlĕm akăşĕ (Çınar 2018) Cygnus columbianus columbianus or Cygnus columbianus [ᴛᴜʀ ıslıkçı kuğu ᴇɴɢ whistling swan, tundra swan ʀᴜs американский тундровый лебедь, американский лебедь, тундряной лебедь, аляскский лебедь] – Америка акӑшӗ Amerika akăşĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) 354 355 Cygnus columbianus bewickii or Cygnus bewickii [ᴛᴜʀ küçük kuğu ᴇɴɢ Bewick's swan ʀᴜs малый тундровый лебедь, малый лебедь, тундровый лебедь, тундреный лебедь] – тундра акӑшӗ tundra akăşĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) пӗчӗк акӑш pĕçĕk akăş (Wikipedia) Cygnus cygnus [ᴛᴜʀ ötücü kuğu ᴇɴɢ whooper swan, hooper swan, wild swan ʀᴜs лебедь-кликун, дикий лебедь] – кӑнтӑр акӑшӗ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) йыхравҫӑ акӑш (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) хуракӑш xurakăş (Çınar 2018) хоракӑш xorakăş (Çınar 2018) хораккӑш xorakkăş (Çınar 2018) хур кайӑк акӑшӗ xur kayăk akăşĕ (Çınar 2018) хир акӑшӗ xir akăşĕ “ᴛᴜʀ kır kuğusu ᴇɴɢ swan of field ʀᴜs лебедь поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” () шурӑ акӑш şură akăş “ᴛᴜʀ ak kuğu ᴇɴɢ white swan ʀᴜs белый лебедь” < шурӑ şură sɢ шурӑн şurăn ɢᴇɴ шурри şurri ᴛᴍʟ шурӑсем şurăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ak ᴇɴɢ white ʀᴜs белый” (Çınar 2018) Branta [ᴛᴜʀ karakaz ᴇɴɢ black goose ʀᴜs казарки, чѐрные казарки, чёрные гуси, северные казарки, немки] – тинӗс хурӗ tinĕs xurĕ “ᴛᴜʀ deniz kazı ᴇɴɢ goose of sea ʀᴜs гусь моря” < тинӗс tinĕs sɢ тинӗсӗн tinĕsĕn ɢᴇɴ тинӗсӗ tinĕsĕ ᴛᴍʟ тинӗссем tinĕssem ᴘʟ “ᴛᴜʀ deniz ᴇɴɢ sea ʀᴜs море” (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) казарка kazarka sɢ казаркан kazarkan ɢᴇɴ казарки kazarki ᴛᴍʟ казаркасем kazarkasem ᴘʟ < Russian каза́рка (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Branta bernicla [ᴛᴜʀ yosun kazı ᴇɴɢ brant, brent goose ʀᴜs чёрная казарка, казарка, немка, ревушка, морской гусь] – хура хур xura xur (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) хура тинӗс хурӗ xura tinĕs xurĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) хура казарка xura kazarka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Branta bernicla bernicla or Branta bernicla [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ dark-bellied brent goose ʀᴜs темнобрюхая чёрная казарка, обыкновенная чёрная казарка, евразийская чёрная казарка] – тӗттӗм хырӑмлӑ хура хур tĕttĕm xırămlă xura xur (Çınar 2018) Branta bernicla hrota or Branta hrota [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ pale-bellied brent goose ʀᴜs атлантическая чёрная казарка, бледнобрюхая чёрная казарка, светлобрюхая чёрная казарка, светлобрюхая казарка] – Атлантика хура хурӗ Atlantika xura xurĕ (Çınar 2018) Branta nigricans [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ black brant, black brent ʀᴜs чернобрюхая чёрная казарка, тихоокеанская чёрная казарка, тихоокеанская казарка, американская чёрная казарка, американская казарка] – хура хырӑмлӑ хура хур xura xırămlă xura xur (Çınar 2018) Branta bernicla nigricans or Branta nigricans nigricans [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ blackbellied brent goose, ʀᴜs американская чёрная казарка] – Америка хура хурӗ Amerika xura xurĕ (Çınar 2018) Branta bernicla orientalis or Branta nigricans orientalis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ grey-bellied brent goose ʀᴜs сибирская чёрная казарка, восточносибирская чёрная казарка] – Ҫӗпӗр хура хурӗ Śĕpĕr xura xurĕ (Çınar 2018) Branta ruficollis (Rufibrenta ruficollis) [ᴛᴜʀ Sibirya kazı ᴇɴɢ red-breasted goose ʀᴜs краснозобая казарка, краснозобый немок, морская казарка, рыжешеяя казарка, казарка-рыжешея, рыжешейка, цветная казарка, чубарая казарка, чаквой] – хӗрлӗ пӗсехеллӗ хур xĕrlĕ pĕsexellĕ xur (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) хӗрлӗ пӗсехеллӗ тинӗс хурӗ xĕrlĕ pĕsexellĕ tinĕs xurĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) хӗрлӗ пӗсехеллӗ казарка xĕrlĕ pĕsexellĕ kazarka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Branta leucopsis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ barnacle goose ʀᴜs белощёкая казарка] – шур питлӗ хур şur pitlĕ xur (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) шур питлӗ тинӗс хурӗ şur pitlĕ tinĕs xurĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) шур питлӗ казарка şur pitlĕ kazarka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) 355 356 Branta sandvicensis [ᴛᴜʀ Hawaii kazı ᴇɴɢ nene, Hawaiian goose ʀᴜs гавайская казарка, нене] – Гавайи хурӗ Gavayn xurĕ (Çınar 2018) Branta hutchinsii [ᴛᴜʀ gıdaklayan kaz ᴇɴɢ cackling goose ʀᴜs малая канадская казарка, алеутская казарка, алясская казарка] – пӗчӗк Канада хурӗ pĕҫĕk Kanada xurĕ (Çınar 2018) Branta canadensis [ᴛᴜʀ Kanada kazı ᴇɴɢ Canada goose ʀᴜs канадская казарка] – Канада хурӗ Kanada xurĕ (Çınar 2018) Philacte canagica or Chen canagica or Anser canagicus [ᴛᴜʀ şah kaz ᴇɴɢ emperor goose ʀᴜs белошей, гусь-белошей, голубой гусь, императорский гусь] – шур мӑйлӑ хур şur măylă xur (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Chen caerulescens or Anser caerulescens [ᴛᴜʀ kar kazı ᴇɴɢ snow goose ʀᴜs белый гусь, снежный гусь, северный гусь, полярный гусь] – шурӑ хур şură xur (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Chen caerulescens caerulescens or Anser caerulescens caerulescens [ᴛᴜʀ küçük kar kazı ᴇɴɢ lesser snow goose ʀᴜs малый белый гусь] – пӗчӗк шурӑ хур pĕҫĕk şură xur (Çınar 2018) Chen caerulescens atlanticus or Anser caerulescens atlanticus [ᴛᴜʀ büyük kar kazı ᴇɴɢ greater snow goose ʀᴜs большой белый гусь] – пысӑк шурӑ хур pısăk şură xur (Çınar 2018) Chen rossii or Anser rossii [ᴛᴜʀ Ross kazı ᴇɴɢ Ross's goose ʀᴜs гусь Росса] – Росс хурӗ Ross xurĕ (Çınar 2018) Anser [ᴛᴜʀ kaz ᴇɴɢ goose ʀᴜs гусь] – хур xur sɢ хурӑн xurӑn ɢᴇɴ хурӗ xurĕ ᴛᴍʟ хурсем xursem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) хурсем xursem ᴘʟ (Wikipedia) Anser indicus (Eulabeia indica) [ᴛᴜʀ Hint kazı ᴇɴɢ bar-headed goose ʀᴜs горный гусь, индийский гусь] – сӑрт-ту хурӗ sărt-tu xurĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Anser brachyrhynchus [ᴛᴜʀ küçük tarla kazı ᴇɴɢ pink-footed goose ʀᴜs короткоклювый гуменник, коротконосый гуменник] – кӗске сӑмсаллӑ хур kĕske sămsallă xur (Çınar 2018) Anser anser (Anser cinereus) [ᴛᴜʀ boz kaz ᴇɴɢ greylag goose ʀᴜs серый гусь, серяк, речной гусь, речник, дикий гусь] – сӑрӑ хур sără xur (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) хуркайӑк xurkayăk (Çınar 2018) кайӑк хур kayăk xur (Çınar 2018) ᴛᴜʀ yaban kazı katarı ᴇɴɢ skein (flock of wild geese in flight) ʀᴜs караван диких гусей – кайӑк хур карти kayăk xur karti () хуркайăк карти xurkayăk karti () ᴛᴜʀ yaban kaazı yolu ᴇɴɢ road of wild geese ʀᴜs дорога диких гусей – хур кайӑк ҫулӗ xur kayăk śulĕ () кайӑк хур ҫулӗ kayăk xur śulĕ () ᴛᴜʀ yaban kazı sesi ᴇɴɢ cry of wild geese ʀᴜs подражание крику диких гусей – ки-ка-как kika-kak () кикак-какак kikak-kakak () кикик-какак kikik-kakak () ки-кик ki-kik () ка-как kakak () кӑйик kăyik () ᴛᴜʀ kaz avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch greylag geese ʀᴜs охотиться на диких гусей, охотиться на гусей – Anser anser anser [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs западный серый гусь] – хӗвеланӑҫ сӑрӑ хурӗ xĕvelanăś sără xurĕ (Çınar 2018) Anser anser rubrirostris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs восточный серый гусь] – хӗвелтухӑҫ сӑрӑ хурӗ xĕveltuxăś sără xurĕ (Çınar 2018) 356 357 Anser anser var. domesticus [ᴛᴜʀ evcil kaz ᴇɴɢ domestic goose ʀᴜs домашний гусь] – хур xur sɢ хурӑн xurӑn ɢᴇɴ хурӗ xurĕ ᴛᴍʟ хурсем xursem ᴘʟ (Çınar 2018) ᴛᴜʀ erkek kaz ᴇɴɢ male goose, gander ʀᴜs самец гуся: гусак, гусь – аҫа хур aśa xur (Çınar 2018) хур аҫи xur aśi (Çınar 2018) ᴛᴜʀ dişi kaz ᴇɴɢ female goose ʀᴜs самка гуся: гусыня – ама хур ama xur (Çınar 2018) хур ами xur ami (Çınar 2018) ᴛᴜʀ kaz yavrusu ᴇɴɢ young goose, gosling ʀᴜs птенец гуся: гусёнок – хур чӗппи xur çĕppi (Çınar 2018) ᴛᴜʀ kaz tüyü ᴇɴɢ goose feather, goose down ʀᴜs гусиное перо (мелкое) – хур тӗкӗ xur tĕkĕ () ᴛᴜʀ kaz yeleği, kaz teleği (kazın kanat tüyleri) ᴇɴɢ goose wing feather ʀᴜs гусиное перо (крупное, маховое) – хур шӑмми xur şămmi () ᴛᴜʀ kaz boku ᴇɴɢ goose feces ʀᴜs гусиный помёт – хур навусӗ xur navusĕ () ᴛᴜʀ (kaz) ötmek ᴇɴɢ to cackle (of geese) ʀᴜs гоготать (о гусях), кричать, орать, вопить – ᴛᴜʀ kaz eti ᴇɴɢ goose meat ʀᴜs гусятина – хур ашӗ xur aşĕ () хур какайӗ xur kakayĕ () ᴛᴜʀ kaz yağı ᴇɴɢ goose fat ʀᴜs гусиный жир – ᴛᴜʀ tepeli kaz ᴇɴɢ tufted goose ʀᴜs хохлатый гусь] – ҫӗлӗклӗ хур śĕlĕklĕ xur (Çınar 2018) ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs ʜᴀᴋ белый гусь – Anser cygnoides [ᴛᴜʀ Çin kazı ᴇɴɢ swan goose ʀᴜs сухонос, китайский гусь] – сухонос suxonos < Russian сухоно́с (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Anser cygnoides var. domesticus [ᴛᴜʀ Çin kazı ᴇɴɢ domestic swan goose, Chinese goose ʀᴜs китайский домашний гусь, домашний сухонос, лебединый гусь] – Китай хурӗ Kitay xurĕ (Çınar 2018) Anser fabalis [sensu lato : incl. serrirostris] [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гуменник, гусь-гуменник, пашенный гусь, сибиряк, немтырь, немая казарка, крушкой гусь, дикий гусь] – йӗтем хурӗ yĕtem xurĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Anser fabalis [sensu stricto : excl. serrirostris] [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гуменник, лесной гуменник, таѐжный гуменник, большой гуменник, желтоклювый гуменник] – тайга йӗтем хурӗ tayga yĕtem xurĕ (Çınar 2018) Anser fabalis fabalis [ᴛᴜʀ Batı tayga tarla kazı ᴇɴɢ western taiga bean goose ʀᴜs западный таёжный гуменник] – хӗвеланӑҫ тайга йӗтем хурӗ xĕvelanăś tayga yĕtem xurĕ (Çınar 2018) Anser fabalis middendorffii [ᴛᴜʀ Doğu tayga tarla kazı ᴇɴɢ East Siberian taiga bean goose, Middendorff's taiga bean goose ʀᴜs гуменник, лесной гуменник, восточный таёжный гуменник, таёжный гуменник, большой гуменник, желтоклювый гуменник] – хӗвелтухӑҫ тайга йӗтем хурӗ xĕveltuxăś tayga yĕtem xurĕ (Çınar 2018) Anser serrirostris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs тундровый гуменник, малый гуменник] – тундра йӗтем хурӗ tundra yĕtem xurĕ (Çınar 2018) Anser serrirostris serrirostris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs восточный малый гуменник, восточносибирский тундровый гуменник] – хӗвелтухӑҫ тундра йӗтем хурӗ xĕveltuxăś tundra yĕtem xurĕ (Çınar 2018) Anser fabalis rossicus [ᴛᴜʀ Batı tundra tarla kazı ᴇɴɢ Russian tundra bean goose ʀᴜs западный тундровый гуменник] – хӗвеланӑҫ тундра йӗтем хурӗ xĕvelanăś tundra yĕtem xurĕ (Çınar 2018) 357 358 Anser albifrons [ᴛᴜʀ sakarca ᴇɴɢ greater white-fronted goose ʀᴜs белолобый гусь] – шур ҫамкаллӑ хур şur śamkallă xur (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Anser albifrons albifrons [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Eurasian greater white-fronted goose ʀᴜs западный белолобый гусь] – хӗвеланӑҫ шур ҫамкаллӑ хурӗ xĕvelanăś şur śamkallă xurĕ (Çınar 2018) Anser albifrons flavirostris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Greenland white-fronted goose ʀᴜs гренландский белолобый гусь] – Гренланди шур ҫамкаллӑ хурӗ Grenlandi şur śamkallă xurĕ (Çınar 2018) Anser albifrons frontalis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ tundra white-fronted goose ʀᴜs тундровый белолобый гусь] – тундра шур ҫамкаллӑ хурӗ tundra şur śamkallă xurĕ (Çınar 2018) Anser albifrons sponsa [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Pacific white-fronted goose ʀᴜs тихоокеанский белолобый гусь] – Лӑпкӑ океан шур ҫамкаллӑ хурӗ Lăpkă okean şur śamkallă xurĕ (Çınar 2018) Anser albifrons gambeli [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Gambel's white-fronted goose ʀᴜs восточный белолобый гусь] – хӗвелтухӑҫ шур ҫамкаллӑ хурӗ xĕveltuxăś şur śamkallă xurĕ (Çınar 2018) Anser erythropus [ᴛᴜʀ küçük sakarca ᴇɴɢ lesser white-fronted goose ʀᴜs пискулька, гусь-пискулька, малый белолобый гусь, малая белолобая казарка, малая казарка] – пӗчӗк хур pĕçĕk xur (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) нӑйкӑш хур năykăş xur (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Anatinae [ᴛᴜʀ ördekgiller ᴇɴɢ ducks ʀᴜs утиные] – кӑвакалсен йышӗ kăvakalsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Merganetta armata [ᴛᴜʀ çağlayan ördeği ᴇɴɢ torrent duck ʀᴜs ручьевая утка, андская утка, андская шпорцевая утка, шпорцевая утка] – Анд кӑвакалӗ And kăvakalĕ (Çınar 2018) Neochen jubata (Oressochen jubatus) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Orinoco goose ʀᴜs оринокский гусь, американский древесный гусь, древесный гусь, гривистый гусь] – Ориноко хурӗ Orinoko xurĕ (Çınar 2018) Oressochen melanopterus or Chloephaga melanoptera [ᴛᴜʀ And kazı ᴇɴɢ Andean goose ʀᴜs андский гусь] – Анд хурӗ And xurĕ (Çınar 2018) Chloephaga picta [ᴛᴜʀ Macellan kazı ᴇɴɢ upland goose ʀᴜs магелланов гусь, обыкновенный магелланов гусь] – Магеллан хурӗ Magellan xurĕ (Çınar 2018) Chloephaga hybrida [ᴛᴜʀ suyosunu kazı ᴇɴɢ kelp goose ʀᴜs водорослевый гусь, патагонская казарка] – шыв курӑкӗ хурӗ şıb kurăkĕ xurĕ (Çınar 2018) Chloephaga poliocephala [ᴛᴜʀ bozbaş kaz ᴇɴɢ ashy-headed goose ʀᴜs сероголовый гусь, сероголовый магелланов гусь] – сӑрӑ пуҫлӑ хур sără puślă xur (Çınar 2018) Chloephaga rubidiceps [ᴛᴜʀ kızılbaş kaz ᴇɴɢ ruddy-headed goose ʀᴜs рыжеголовый гусь, красноголовый гусь] – хӗрлӗ пуҫлӑ хур xĕrlĕ puślă xur (Çınar 2018) Radjah radjah or Tadorna radjah [ᴛᴜʀ akbaş angut ᴇɴɢ radjah shelduck ʀᴜs пеганка-раджа] – раджа кӑвакал raca kăvakal (Çınar 2018) Alopochen aegyptiaca [ᴛᴜʀ Nil kazı ᴇɴɢ Ø ʀᴜs нильский гусь, египетский гусь] – Нил хурӗ Nil xurĕ (Çınar 2018) Tadorna tadorna [ᴛᴜʀ al kuşaklı ördek ᴇɴɢ shelduck ʀᴜs пеганка, утка-пеганка] – ҫӗр кӑвакалӗ śĕr kăvakalĕ “ᴛᴜʀ yer ördeği ᴇɴɢ duck of earth ʀᴜs утка земли” < ҫӗр śĕr sɢ ҫӗрӗн śĕrĕn ɢᴇɴ ҫӗрӗ śĕrĕ ᴛᴍʟ ҫӗрсем śĕrsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ yer ᴇɴɢ land, earth; country; place ʀᴜs земля; страна; место” (Degtyaryov & 358 359 Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) пеганка peganka sɢ пеганкан pegankan ɢᴇɴ пеганки peganki ᴛᴍʟ пеганкасем pegankasem ᴘʟ < Russian пега́нка (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Tadorna cana [ᴛᴜʀ bozbaş angut ᴇɴɢ South African shelduck ʀᴜs сероголовый огарь, капский огарь, южноафриканский огарь] – сӑрӑ пуҫлӑ хӗрлӗ кӑвакал sără puślă xĕrlĕ kăvakal (Çınar 2018) Tadorna ferruginea [ᴛᴜʀ angut ᴇɴɢ ruddy shelduck ʀᴜs огарь, варнавка, турпан (обл.), красная утка, каменная утка, отайка] – хӗрлӗ кӑвакал xĕrlĕ kăvakal (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) огарь ogar' < Russian о́гарь (İgnatyev & Pavlov 1993) ᴛᴜʀ (angut) ötmek ᴇɴɢ to honk (to make the vocal sound of a ruddy shelduck) ʀᴜs кричать (о турпанах) – ᴛᴜʀ angut avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch ruddy shelducks ʀᴜs охотиться на огаря, охотиться на турпана – Tadorna tadornoides [ᴛᴜʀ Avustralya angudu ᴇɴɢ Australian shelduck ʀᴜs австралийский огарь, австралийская пеганка] – Австрали ҫӗр кӑвакалӗ Avstrali śĕr kăvakalĕ (Çınar 2018) Tadorna variegata [ᴛᴜʀ Yeni Zelanda angudu ᴇɴɢ paradise shelduck ʀᴜs новозеландский огарь, новозеландская пеганка, райский огарь] – Ҫӗнӗ Зеланди ҫӗр кӑвакалӗ Śĕnĕ Zelandi śĕr kăvakalĕ (Çınar 2018) Tadorna cristata [ᴛᴜʀ tepeli angut ᴇɴɢ crested shelduck ʀᴜs хохлатая пеганка, хохлатый огарь] – тӗпеклӗ ҫӗр кӑвакалӗ tĕpeklĕ śĕr kăvakalĕ (Çınar 2018) Histrionicus histrionicus [ᴛᴜʀ soytarı ördeği ᴇɴɢ harlequin duck ʀᴜs каменушка, каменная утка, уткаарлекин] – чул кӑвакалӗ çul kăvakalĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Camptorhynchus labradorius [ᴛᴜʀ Labrador ördeği ᴇɴɢ Labrador duck ʀᴜs лабрадорская гага] – Лабрадор тинӗс кӑвакалӗ Labrador tinĕs kăvakalĕ (Çınar 2018) Clangula hyemalis [ᴛᴜʀ telkuyruk ᴇɴɢ long-tailed duck ʀᴜs морянка, аулейка, авлейка, аллейка, лайка, лунек, ковыка, саук, совка] – пӑр кӑвакалӗ păr kăvakalĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) морянка moryanka < Russian моря́нка (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Polysticta stelleri [ᴛᴜʀ karagöz pufla ᴇɴɢ Steller's eider ʀᴜs сибирская гага, малая гага, стеллерова гага] – Ҫӗпӗр тинӗс кӑвакалӗ Śĕpĕr tinĕs kăvakalĕ (Çınar 2018) Somateria fischeri [ᴛᴜʀ gözlüklü pufla ᴇɴɢ spectacled eider ʀᴜs очковая гага, фишерова гага] – куҫлӑхлӑ тинӗс кӑвакалӗ kuślăxlă tinĕs kăvakalĕ (Çınar 2018) Somateria spectabilis [ᴛᴜʀ süslü pufla ᴇɴɢ king eider ʀᴜs гага-гребенушка, нармота] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Somateria mollissima [ᴛᴜʀ pufla ᴇɴɢ common eider ʀᴜs гага, обыкновенная гага] – тинӗс кӑвакалӗ tinĕs kăvakalĕ “ᴛᴜʀ deniz ördeği ᴇɴɢ duck of sea ʀᴜs утка моря” < тинӗс tinĕs sɢ тинӗсӗн tinĕsĕn ɢᴇɴ тинӗсӗ tinĕsĕ ᴛᴍʟ тинӗссем tinĕssem ᴘʟ “ᴛᴜʀ deniz ᴇɴɢ sea ʀᴜs море” (Çınar 2018) гага gaga sɢ гаган gagan ɢᴇɴ гаги gagi ᴛᴍʟ гагасем gagasem ᴘʟ < Russian га́га (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Melanitta fusca [ᴛᴜʀ kadife ördek ᴇɴɢ velvet scoter ʀᴜs турпан, нырок турпан, обыкновенный турпан, тюльпан, свирок, морская тетеря, черный турпан-1, черная утка, чернуха. чернушка, головня, неводчик] – тӗксӗм кӑвакал tĕksĕm kăvakal (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) турпан turpan < Russian турпа́н (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) 359 360 Melanitta fusca stejnegeri or Melanitta deglandi stejnegeri or Melanitta stejnegeri [ᴛᴜʀ Sibirya kadife ördeği ᴇɴɢ Siberian white-winged scoter, Siberian scoter ʀᴜs азиатский горбоносый турпан, восточносибирский турпан] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Melanitta nigra [ᴛᴜʀ kara ördek ᴇɴɢ common scoter ʀᴜs синьга, нырок синьга, атлантическая синьга, малый турпан, чёрный турпан, морская чернеть, чернуха, чернушка] – хура кӑвакал xura kăvakal (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) синьга sin'ga < Russian синьга́ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Bucephala albeola [ᴛᴜʀ ak yanaklı ördek ᴇɴɢ bufflehead ʀᴜs гоголь-головастик, малый гоголь] – пӗчӗк вӑрман кӑвакалӗ pĕçĕk vărman kăvakalĕ (Çınar 2018) Bucephala clangula [ᴛᴜʀ altıngöz ᴇɴɢ goldeneye ʀᴜs гоголь, обыкновенный гоголь, звонок, крякушка, пёстрый нырок, дупленка] – вӑрман кӑвакалӗ vărman kăvakalĕ “ᴛᴜʀ orman ördeği ᴇɴɢ duck of forest ʀᴜs утка леса” < вӑрман vărman sɢ вӑрманӑн vărmanăn ɢᴇɴ вӑрманӗ vărmanĕ ᴛᴍʟ вӑрмансем vărmansem ᴘʟ “ᴛᴜʀ orman ᴇɴɢ forest, wood ʀᴜs лес” (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) гоголь gogol' < Russian го́голь (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Bucephala clangula clangula [ᴛᴜʀ Avrupa altıngözü ᴇɴɢ European goldeneye ʀᴜs обыкновенный гоголь] – ахаль вӑрман кӑвакалӗ axal' vărman kăvakalĕ (Çınar 2018) Bucephala clangula americana [ᴛᴜʀ Amerika altıngözü ᴇɴɢ American goldeneye ʀᴜs американский гоголь] – Америка вӑрман кӑвакалӗ Amerika vărman kăvakalĕ (Çınar 2018) Bucephala islandica [ᴛᴜʀ İzlanda altıngözü ᴇɴɢ Barrow's goldeneye ʀᴜs исландский гоголь] – Исланд вӑрман кӑвакалӗ İsland vărman kăvakalĕ (Çınar 2018) Mergellus albellus [ᴛᴜʀ sütlabi ᴇɴɢ smew ʀᴜs луток, малый крохаль, утка-рыбачка, поганка, острота, острюха] – пӗчӗк крохаль pĕçĕk kroxal' (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) луток lutok < Russian луто́к (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Lophodytes cucullatus [ᴛᴜʀ başlıklı tarakdiş ᴇɴɢ hooded merganser ʀᴜs капюшоновый крохаль, хохлатый крохаль, американский крохаль, малый крохаль] – капюшонлӑ крохаль kapyuşonlӑ kroxal' (Çınar 2018) Mergus [ᴛᴜʀ tarakdiş ᴇɴɢ merganser ʀᴜs крохаль] – крохаль kroxal' < Russian кроха́ль () Mergus merganser [ᴛᴜʀ büyük tarakdiş ᴇɴɢ common merganser ʀᴜs большой крохаль, большая острота, большая крёка, краснобрюхий зубарь, коркуль, баклан-утка] – пысӑк крохаль pısăk kroxal' (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) ᴛᴜʀ erkek tarakdiş ᴇɴɢ male goosander ʀᴜs крохаль-самец (белый крохаль) – ᴛᴜʀ dişi tarakdiş ᴇɴɢ female goosander ʀᴜs крохаль-самка (чёрный крохаль) – Mergus serrator [ᴛᴜʀ küçük tarakdiş ᴇɴɢ red-breasted merganser ʀᴜs длинноносый крохаль, средний крохаль, морской крохаль, большая острота] – вӑтам крохаль vătam kroxal' (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Cairina moschata [ᴛᴜʀ misk ördeği ᴇɴɢ Muscovy duck ʀᴜs мускусная утка] – мускус кӑвакалӗ muskus kăvakalĕ (Çınar 2018) Cairina moschata var. domestica [ᴛᴜʀ misk ördeği ᴇɴɢ Barbary duck ʀᴜs домашная мускусная утка, индоутка, барбарийская утка, турецкая утка] – мускус кӑвакалӗ muskus kăvakalĕ (Çınar 2018) 360 361 Aix sponsa [ᴛᴜʀ orman ördeği ᴇɴɢ wood duck ʀᴜs каролинская утка] – Каролина кӑвакалӗ Karolina kăvakalĕ (Çınar 2018) Aix galericulata [ᴛᴜʀ mandarin ördeği ᴇɴɢ mandarin duck ʀᴜs мандаринка, мандаринская утка, китайская утка, японка, желудёвка] – мандаринка mandarinka < Russian мандари́нка (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Callonetta leucophrys [ᴛᴜʀ kızıl sırtlı ördek ᴇɴɢ ringed teal ʀᴜs кольчатый чирок] – ункӑллӑ шӑркалчӑ unkăllă şărkalçă (Çınar 2018) Chenonetta jubata [ᴛᴜʀ yeleli ördek ᴇɴɢ Australian wood duck ʀᴜs гривистая утка] – ҫилхеллӗ кӑвакал śilxellĕ kăvakal (Çınar 2018) Hymenolaimus malacorhynchos [ᴛᴜʀ gök ördek ᴇɴɢ blue duck ʀᴜs синяя утка, голубая утка, новозеландская голубая утка, новозеландская горная утка, новозеландская утка, вайо] – кӑвак кӑвакал kăvak kăvakal (Çınar 2018) Hymenolaimus malacorhynchos malacorhynchos [ᴛᴜʀ Güney gök ördeği ᴇɴɢ South Island blue duck ʀᴜs южная синяя утка] – кӑнтӑр кӑвак кӑвакалӗ kăntăr kăvak kăvakalĕ (Çınar 2018) Hymenolaimus malacorhynchos hymenolaimus [ᴛᴜʀ Kuzey gök ördeği ᴇɴɢ North Island blue duck ʀᴜs северная синяя утка] – ҫурҫӗр кӑвак кӑвакалӗ śurśĕr kăvak kăvakalĕ (Çınar 2018) Pteronetta hartlaubii [ᴛᴜʀ Hartlaub ördeği ᴇɴɢ Hartlaub's duck ʀᴜs утка Хартлауба] – Хартлауб кӑвакалӗ Xartlaub kăvakalĕ (Çınar 2018) Cyanochen cyanoptera [ᴛᴜʀ gökkanatlı kaz ᴇɴɢ blue-winged goose ʀᴜs голубокрылый гусь] – кӑвак ҫунатлӑ хур kăvak śunatlă xur (Çınar 2018) Marmaronetta angustirostris [ᴛᴜʀ yaz ördeği ᴇɴɢ marbled duck, marbled teal ʀᴜs мраморный чирок, мраморная утка, узконосый чирок, летняя утка] – мрамор тӗслӗ шӑркалчӑ mramor tĕslĕ şărkalçă (Çınar 2018) Asacornis scutulata [ᴛᴜʀ akkanatlı ördek ᴇɴɢ white-winged duck ʀᴜs белокрылая утка, белоголовая утка] – шур ҫунатлӑ кӑвакал şur śunatlă kăvakal (Çınar 2018) Rhodonessa caryophyllacea [ᴛᴜʀ gülbaş ördek ᴇɴɢ pink-headed duck ʀᴜs розовоголовая утка] – кӗрен пуҫлӑ кӑвакал kĕren пуҫлӑ kăvakal (Çınar 2018) Netta rufina [ᴛᴜʀ Macar ördeği ᴇɴɢ red-crested pochard ʀᴜs красноносый нырок, красноносая чернеть, красный нырок, шмаковая утка, линявка] – хӗрлӗ сӑмсаллӑ улача xĕrlĕ sămsallă ulaça (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) хӗрлӗ сӑмсаллӑ чӑмкӑҫ xĕrlĕ sămsallă çămkăś (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Netta peposaca [ᴛᴜʀ gülgagalı ördek ᴇɴɢ rosy-billed pochard ʀᴜs пампасный нырок, розовоклювый нырок] – пампас улачи pampas ulaçi (Çınar 2018) Netta erythrophthalma [ᴛᴜʀ algözlü ördek ᴇɴɢ southern pochard ʀᴜs красноглазый нырок] – хӗрлӗ куҫлӑ улача xĕrlĕ kuślă ulaça (Çınar 2018) Netta erythrophthalma erythrophthalma [ᴛᴜʀ Amerika algözlü ördeği ᴇɴɢ South American pochard ʀᴜs американский красноглазый нырок] – Америка хӗрлӗ куҫлӑ улачи Amerika xĕrlĕ kuślă ulaçi (Çınar 2018) Netta erythrophthalma brunnea [ᴛᴜʀ Afrika algözlü ördeği ᴇɴɢ South African pochard ʀᴜs африканский красноглазый нырок] – Африка хӗрлӗ куҫлӑ улачи Afrika xĕrlĕ kuślă ulaçi (Çınar 2018) 361 362 Aythya 1&2 [ᴛᴜʀ dalağan ᴇɴɢ pochard ʀᴜs нырок] – 1&2 [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – улача ulaça sɢ улачан ulaçan ɢᴇɴ улачи ulaçi ᴛᴍʟ улачасем ulaçasem ᴘʟ (Çınar 2018) Aythya 1 [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs нырок] – чӑмкӑҫ çămkăś (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Aythya 2 [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs чернеть] – xypa кӑвакал xura kăvakal (Çınar 2018) ᴛᴜʀ suya dalmak, çimmek ᴇɴɢ to dive into the water ʀᴜs нырять, окунаться, погружаться в воду – чӑм çăm () шыва чӑм şıva çăm () Aythya nyroca [ᴛᴜʀ pasbaş dalağan ᴇɴɢ ferruginous duck ʀᴜs белоглазый нырок, белоглазая чернеть, белоглазка, чернушка, черник, красный нырок] – пӗчӗк улача pĕçĕk ulaça (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) шурӑ куҫлӑ чӑмкӑҫ şură kuślă çămkăś (Çınar 2018) шур куҫлӑ чӑмкӑҫ şur kuślă çămkăś (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Aythya baeri [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Baer's pochard ʀᴜs восточный белоглазый нырок, бэров нырок, беров нырок, нырок Бэра, чернеть Бэра] – хӗвелтухӑҫ пӗчӗк улачи xĕveltuxăś pĕçĕk ulaçi (Çınar 2018) Aythya innotata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Madagascan pochard ʀᴜs мадагаскарский нырок, мадагаскарская чернеть] – Мадагаскар улачи Madagaskar ulaçi (Çınar 2018) Aythya australis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ hardhead ʀᴜs австралийский нырок, австралийская чернеть] – Австрали улачи Avstrali ulaçi (Çınar 2018) Aythya americana [ᴛᴜʀ Amerika elmabaşı ᴇɴɢ redhead ʀᴜs американский нырок, американский красноголовый нырок, американская красноголовая чернеть, американская чернеть] – Америка улачи Amerika ulaçi (Çınar 2018) Aythya ferina [ᴛᴜʀ elmabaş ördek ᴇɴɢ red-crested pochard ʀᴜs красноголовый нырок, красноголовая чернеть, красноголовик, краснобаш, рыжеголовка, рыжеголовая чернеть, голубая чернеть, сиваш] – хӗрлӗ пуҫлӑ улача xĕrlĕ puślă ulaça (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) хӗрлӗ пуҫлӑ чӑмкӑҫ xĕrlĕ puślă çămkăś (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Aythya valisineria [ᴛᴜʀ büyük elmabaş ᴇɴɢ canvasback ʀᴜs парусиновый нырок, длинноносый нырок, длинноносый красноголовый нырок, королевский нырок] – вӑрӑм сӑмсаллӑ улача vărăm sămsallă ulaça (Çınar 2018) Aythya fuligula [ᴛᴜʀ tepeli ördek ᴇɴɢ tufted duck ʀᴜs хохлатая чернеть, хохлатый нырок, хохлатый черныш, хохлач, чернь, чернушка, белобок] – тӗпеклӗ улача tĕpeklĕ ulaça (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) тӗпеклӗ хура кӑвакал tĕpeklĕ xura kăvakal (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Aythya novaeseelandiae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ New Zealand scaup ʀᴜs новозеландская чернеть] – Ҫӗнӗ Зеланди улачи Śĕnĕ Zelandi ulaçi (Çınar 2018) Aythya collaris [ᴛᴜʀ halkalı ördek ᴇɴɢ ring-necked duck ʀᴜs кольчатая чернеть, кольчатый нырок, ошейниковая чернеть] – ункӑллӑ улача unkăllă ulaça (Çınar 2018) Aythya marila [ᴛᴜʀ karabaş ördek ᴇɴɢ greater scaup ʀᴜs морская чернеть, морской нырок, морянка, белобок, плесовка, соровая утка, соровой нырок, чернь] – тинӗс улачи tinĕs ulaçi (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) тинӗс хура кӑвакалӗ tinĕs xura kăvakalĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Aythya affinis [ᴛᴜʀ morbaş ördek ᴇɴɢ lesser scaup ʀᴜs малая морская чернеть, малый белобок, американская морская чернеть] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 362 363 Lophonetta specularioides [ᴛᴜʀ atkuyruklu ördek ᴇɴɢ crested duck, South American crested duck ʀᴜs хохлатая утка] – тӗпеклӗ кӑвакал tĕpeklĕ kăvakal (Çınar 2018 Wikipedia) Amazonetta brasiliensis [ᴛᴜʀ Amazon ördeği ᴇɴɢ Brazilian teal ʀᴜs бразильский чирок, амазонский чирок] – Бразили кӑвакалӗ Brazili kăvakalĕ (Çınar 2018) Speculanas specularis [ᴛᴜʀ gözlüklü ördek ᴇɴɢ bronze-winged duck ʀᴜs бронзовокрылая утка, очковая утка] – куҫлӑхлӑ кӑвакал kuślăxlă kăvakal (Çınar 2018) Anas etc. spp. [ᴛᴜʀ ördek ᴇɴɢ duck ʀᴜs утка] – кӑвакал kăvakal sɢ кӑвакалӑн kăvakalăn ɢᴇɴ кӑвакалӗ kăvakalĕ ᴛᴍʟ кӑвакалсем kăvakalsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) Anas [ᴛᴜʀ ördekler ᴇɴɢ dabbling ducks ʀᴜs речные утки, благородные утки] – юханшыв кăвакалĕсем yuxanşıv kăvakalĕsem (Wikipedia) Sibirionetta formosa or Anas formosa [ᴛᴜʀ Baykal çamurcunu ᴇɴɢ Baikal teal ʀᴜs клоктун, чирокклоктун] – кӑлӑктекен kălăkteken (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) кӑлӑк шӑркалчӑ kălăk şărkalçă (Degtyaryov 2017) Anas querquedula & crecca [ᴛᴜʀ çıkrıkçın ᴇɴɢ teal ʀᴜs чирок] – шӑркалчӑ şărkalçă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) шӑркалчӑ кӑвакал şărkalçă kăvakal (Çınar 2018) шыркалчӑ şırkalçă () шӑркалçӗ şărkalçӗ () шӑркалч şărkalç () шӑркӑлч şărkălç () Spatula querquedula or Anas querquedula [ᴛᴜʀ çıkrıkçın ᴇɴɢ garganey ʀᴜs чирок-трескунок, трескунок, чирок, чиранка, чироккоростелек, сизик, сизокрылый чирок, соровой чирок, большой чирок, чирок-храпунок, некло] – шур йӗрлӗ шӑркалчӑ şur yĕrlĕ şărkalçă (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) шурӑ йӗрлӗ шӑркалчӑ şură yĕrlĕ şărkalçă (Wikipedia) шатӑрти шӑркалчӑ şatărti şărkalçă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Spatula hottentota or Anas hottentota [ᴛᴜʀ Nübye ördeği ᴇɴɢ Hottentot teal ʀᴜs пятнистый чирок, готтентотский чирок] – чӑпар шӑркалчӑ çăpar şărkalçă (Çınar 2018) Spatula platalea or Anas platalea [ᴛᴜʀ kızılca kaşıkgaga ᴇɴɢ red shoveler ʀᴜs красная широконоска, южноамериканская широконоска] – хӗрлӗ кӗреҫе сӑмса xĕrlĕ kĕreśe sămsa (Çınar 2018) Spatula discors or Anas discors [ᴛᴜʀ gökkanatlı ördek ᴇɴɢ blue-winged teal ʀᴜs синекрылый чирок, голубокрылый чирок] – кӑвак ҫунатлӑ шӑркалчӑ kăvak śunatlă şărkalçă (Çınar 2018) Spatula clypeata or Anas clypeata [ᴛᴜʀ kaşıkgaga ᴇɴɢ shoveler ʀᴜs широконоска, утка-широконоска, утка-широконос, утка-ширококлювка, плосконоска, плутонос, лопонос, лопоноска, лопатоноска, лупоносая утка, тупоноска, соксун] – кӗреҫе сӑмса kĕreśe sămsa “ᴛᴜʀ kürek gaga ᴇɴɢ shovel beak ʀᴜs клюв-лопата” < кӗреҫе kĕreśe sɢ кӗреҫен kĕreśen ɢᴇɴ кӗреҫи kĕreśi ᴛᴍʟ кӗреҫесем kĕreśesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kürek (kurudaki ve sudaki) ᴇɴɢ shovel, spade; paddle, oar, scull ʀᴜs лопата; весло” + сӑмса sămsa sɢ сӑмсан sămsan ɢᴇɴ сӑмси sămsi ᴛᴍʟ сӑмсасем sămsasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ gaga ᴇɴɢ beak, bill ʀᴜs клюв” (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Spatula rhynchotis or Anas rhynchotis [ᴛᴜʀ Avustralya kaşıkgagası ᴇɴɢ Australasian shoveler ʀᴜs австралийская широконоска] – Австрали кӗреҫе сӑмси Avstrali kĕreśe sămsi (Çınar 2018) Anas strepera or Mareca strepera [ᴛᴜʀ boz ördek ᴇɴɢ gadwall ʀᴜs серая утка, серуха, серушка, полукряква, полукряковая утка, полуматерая утка, подматерая утка, единородная утка, семеннуха, семинуха, тростянка, нерезень, утка полуха] – сӑрӑ кӑвакал sără kăvakal (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Anas falcata or Mareca falcata [ᴛᴜʀ büyük çamurcun ᴇɴɢ falcated duck ʀᴜs косатка, касатка, косатый селезень] – касатка kasatka < Russian коса́тка (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) 363 364 Anas penelope or Mareca penelope [ᴛᴜʀ fiyu ᴇɴɢ wigeon ʀᴜs свиязь, обыкновенная свиязь, европейская свиязь, свияга, утка свищ, свищ, свизь, свистун, глот] – ҫут ҫамкаллӑ кӑвакал śut śamkallă kăvakal (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) свиязь sviyaz' < Russian свия́зь (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Anas poecilorhyncha [ᴛᴜʀ benekgaga ördek ᴇɴɢ spot-billed duck ʀᴜs пестроносая кряква, индийская пестроносая кряква] – чӑпар сӑмсаллӑ кӑвакал çăpar sămsallă kăvakal (Çınar 2018) Anas platyrhynchos [ᴛᴜʀ yeşilbaş ᴇɴɢ mallard ʀᴜs кряква, утка-кряква, кряковая утка, дикая утка] – чӑн кӑвакал çăn kăvakal (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) кӑвакал-хай kăvakal-xay (Çınar 2018 Wikipedia) кайӑк-кӑвакал kayăk-kăvakal (Çınar 2018 Wikipedia) кайӑк кӑвакал kayăk kăvakal (İgnatyev & Pavlov 1993) ларка larka (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) ларка-кӑвакал larka-kăvakal (Çınar 2018 Wikipedia) тискер кӑвакал tisker kăvakal (Çınar 2018) ᴛᴜʀ erkek ördek, gövel ᴇɴɢ male duck ʀᴜs самец утки: селезень – кӑвакал аҫи kăvakal aśi (Çınar 2018) аҫа кӑвакал aśa kăvakal (Çınar 2018) ᴛᴜʀ dişi ördek, suna ᴇɴɢ female duck ʀᴜs самка утки: утка – кӑвакал ами kăvakal ami (Çınar 2018) ама кӑвакал ama kăvakal (Çınar 2018) ᴛᴜʀ ördecik ᴇɴɢ little duck ʀᴜs уточка – ᴛᴜʀ ördek yavrusu ᴇɴɢ young duck, duckling ʀᴜs птенец утки: утёнок sɢ утята ᴘʟ– кӑвакал чӗппи kăvakal çĕppi (Çınar 2018) ᴛᴜʀ tepeli ördek ᴇɴɢ tufted duck ʀᴜs утка с хохлом – ӗçлӗклӗ куакал ĕślĕklĕ kuakal < ӗçлӗклӗ ĕślĕklĕ “ᴛᴜʀ tepelikli ᴇɴɢ tufted ʀᴜs имеющий хохол/хохлом; с хохлом/хохлами; хохлатый” () ᴛᴜʀ ördek avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch ducks ʀᴜs охотиться на уток, промышлять уток – ᴛᴜʀ ördek avlaşmak ᴇɴɢ to hunt ducks together ʀᴜs совместно охотитсья на уток – ᴛᴜʀ ördek avlatmak ᴇɴɢ to cause to hunt ducks ʀᴜs заставить охотитсья на уток – ᴛᴜʀ vakvak etmek ᴇɴɢ to quack ʀᴜs крякать (об утке) – лартлат lartlat () нартлат nartlat () ᴛᴜʀ vakvak ᴇɴɢ quack ʀᴜs звукоподражание кряканью утки: кря-кря – Anas platyrhynchos var. domesticus [ᴛᴜʀ evcil ördek ᴇɴɢ domesticated duck ʀᴜs домашняя утка] – кӑвакал kăvakal sɢ кӑвакалӑн kăvakalăn ɢᴇɴ кӑвакалӗ kăvakalĕ ᴛᴍʟ кӑвакалсем kăvakalsem ᴘʟ (Çınar 2018) килти кӑвакал kilti kăvakal (Çınar 2018) Anas fulvigula [ᴛᴜʀ Florida ördeği ᴇɴɢ mottled duck, Florida duck ʀᴜs глазчатая кряква] – куҫлӑ кӑвакал-хай kuślă kăvakal-xay (Çınar 2018 Wikipedia) Anas crecca [ᴛᴜʀ çamurcun ᴇɴɢ common teal ʀᴜs чирок-свистунок, свистун, малый чирок, малая порховка, обыкновенный чирок, чирок, чиренок, чиранка, чирка, чирушка, чирок-грязник, грязнушка, гурка, половой чирок, чирок-хрипунок, хрипучка, травничек] – симӗс йӗрлӗ шӑркалчӑ simĕs yĕrlĕ şărkalçă (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) шӑхӑрчӑк шӑркалчӑ şăxărçăk şărkalçă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Anas acuta [ᴛᴜʀ kılkuyruk ᴇɴɢ pintail ʀᴜs шилохвость, обыкновенная шилохвость, шилохвостка, шилень, острохвость, серая утка, большая порховка] – хӗлӗх хӳре xĕlĕx xüre (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Phoenicopteriformes 364 365 Phoenicopteriformes [ᴛᴜʀ kınalıkazlar ᴇɴɢ flamingoes ʀᴜs фламингообразные] – фламинго евӗрлисен пайӗ flamingo yevĕrlisen payĕ (Çınar 2018) фламинго евӗрлисен отрячӗ flamingo yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Phoenicopteridae [ᴛᴜʀ kınalıkazgiller ᴇɴɢ flamingoes ʀᴜs фламинго] – фламинго сӑнлисен йышӗ flamingo sănlisen yışĕ (Çınar 2018) [ᴛᴜʀ kınalıkaz, flamingo ᴇɴɢ flamingo ʀᴜs фламинго] – фламинго flamingo < Russian флами́нго (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Phoenicopterus roseus [ᴛᴜʀ kınalıkaz, pembe flaman, flamankuşu, flamingo ᴇɴɢ greater flamingo ʀᴜs розовый фламинго] – кӗрен фламинго kĕren flamingo (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Phoenicopterus ruber [ᴛᴜʀ Amerika kınalıkazı, amerika flamingosu ᴇɴɢ American flamingo ʀᴜs красный фламинго] – хӗрлӗ фламинго xĕrlĕ flamingo (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Podicipediformes Podicipediformes – пакӑҫ кӑвакал евӗрлисен отрячӗ pakăś kăvakal yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) чӑмкӑҫ евӗрлисем çămkăś yevĕrlisem (Çınar 2018) чӑмкӑҫ евӗрлисен пайӗ çămkăś yevĕrlisen payĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) Podicipedidae – чӑмкӑҫ сӑнлисен йышӗ çămkăś sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Podiceps etc. app. [ᴛᴜʀ batağan ᴇɴɢ grebe ʀᴜs поганка] – пакӑҫ кӑвакал pakăś kăvakal “ᴛᴜʀ pasaklı ördek ᴇɴɢ foul duck ʀᴜs поганая утка” < пакӑҫ pakăś sɢ пакӑҫӑн pakăśăn ɢᴇɴ пакӑҫӗ pakăśĕ ᴛᴍʟ пакӑҫсем pakăśsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ pis, pasaklı, kirli ᴇɴɢ filthy, dirty, foul ʀᴜs пакостный, поганый, дрянной” + кӑвакал kăvakal sɢ кӑвакалӑн kăvakalăn ɢᴇɴ кӑвакалӗ kăvakalĕ ᴛᴍʟ кӑвакалсем kăvakalsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ördek ᴇɴɢ duck ʀᴜs утка” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) чӑмкӑҫ çămkăś (Çınar 2018) Podilymbus podiceps [ᴛᴜʀ kalıngagalı batağan ᴇɴɢ pied-billed grebe ʀᴜs пестроклювая поганка, малая пестроклювая поганка, каролинская поганка] – чӑпар сӑмсаллӑ чӑмкӑҫ çăpar sămsallă çămkăś (Çınar 2018) Tachybaptus rufolavatus [ᴛᴜʀ Aloatra küçük batağanı ᴇɴɢ Alaotra grebe ʀᴜs карликовая поганка, алаутранская малая поганка, мадагаскарская красношейная поганка] – пӗчӗкҫӗ чӑмкӑҫ pĕçĕkśĕ çămkăś (Çınar 2018) Tachybaptus ruficollis [ᴛᴜʀ küçük batağan ᴇɴɢ little grebe ʀᴜs малая поганка, малая чомга] – пӗчӗк пакӑҫ кӑвакал pĕçĕk pakăś kăvakal (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) пӗчӗк чӑмкӑҫ pĕçĕk çămkăś (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Tachybaptus tricolor [ᴛᴜʀ üçrenkli batağan ᴇɴɢ tricolored grebe ʀᴜs трёхцветная поганка] – виҫӗ тӗслӗ чӑмкӑҫ viśĕ tĕslĕ çămkăś (Çınar 2018) Podiceps griseigena [ᴛᴜʀ kızılboyun batağan ᴇɴɢ red-necked grebe ʀᴜs серощёкая поганка, серощёкая чомга, серощёкий нырок, поганка красношея] – сӑрӑ питлӗ пакӑҫ кӑвакал sără pitlĕ pakăś kăvakal (Degtyaryov 2017 Çınar 2018) сӑрӑ питлӗ чӑмкӑҫ sără pitlĕ çămkăś (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) 365 366 Podiceps cristatus60 [ᴛᴜʀ elmabaş batağan ᴇɴɢ great crested grebe ʀᴜs чомга, большая чомга, большая поганка, кавра, каура, оклёва, хохлатая гагара, кикач] – пысӑк пакӑҫ кӑвакал pısăk pakăś kăvakal (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) тӗпеклӗ чӑмкӑҫ tĕpeklĕ çămkăś (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) чӑмкӑҫ çămkăś (Çınar 2018) Podiceps auritus [ᴛᴜʀ kulaklı batağan ᴇɴɢ horned grebe ʀᴜs красношейная поганка, рогатая поганка, рогатая чомга, рогатая гагара, малая гагара, кикач] – хӗрлӗ мӑйлӑ пакӑҫ кӑвакал xĕrlĕ măylă pakăś kăvakal (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) хӗрлӗ мӑйлӑ чӑмкӑҫ xĕrlĕ măylă çămkăś (Çınar 2018 Wikipedia) хӑлхаллӑ чӑмкӑҫ xălxallă çămkăś (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Podiceps rolland or Rollandia rolland [ᴛᴜʀ akkulaklı batağan ᴇɴɢ white-tufted grebe ʀᴜs белоухая поганка, белохохлая поганка, белохохлая ролландия] – шур хӑлхаллӑ чӑмкӑҫ şur xălxallă çămkăś (Çınar 2018) Podiceps nigricollis [ᴛᴜʀ karaboyun batağan ᴇɴɢ black-necked grebe ʀᴜs черношейная поганка, ушастая поганка, ушастая чомга, ушастая гагара, чубарый нырец] – хура мӑйлӑ пакӑҫ кӑвакал xura măylă pakăś kăvakal (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) хура мӑйлӑ чӑмкӑҫ xura măylă çămkăś (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) Pteroclidiformes Syrrhaptes paradoxus [ᴛᴜʀ paçalı bağırtlak ᴇɴɢ Pallas's sandgrouse ʀᴜs саджа, копытка, степная курочка, турутушка, булдурук, бюльдерюк, бульдрюк] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Columbiformes Columbiformes [ᴛᴜʀ güvercinimsiler ᴇɴɢ pigeons and doves ʀᴜs голубеобразные, голуби] – кӑвакарчӑн евӗрлисем kăvakarçăn yevĕrlisem (Çınar 2018 Wikipedia) кӑвакарчӑн евӗрлисен пайӗ kăvakarçăn yevĕrlisen payĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) кӑвакарчӑн евӗрлисен отрячӗ kăvakarçăn yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Columbidae [ᴛᴜʀ güvercingiller ᴇɴɢ pigeons and doves ʀᴜs голубиные, голуби] – кӑвакарчӑн йышшисем kăvakarçăn yışşisem (Wikipedia) кӑвакарчӑн сӑнлисен йышӗ kăvakarçăn sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Streptopelia [ᴛᴜʀ üveyik ᴇɴɢ turtle dove ʀᴜs горлица] – кулюккасем kulyukkasem ᴘʟ (Wikipedia) Streptopelia orientalis [ᴛᴜʀ büyük üveyik ᴇɴɢ oriental turtle dove ʀᴜs большая горлица] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Streptopelia turtur [ᴛᴜʀ üveyik ᴇɴɢ European turtle dove ʀᴜs горлица] – кулюкка kulyukka sɢ кулюккан kulyukkan ɢᴇɴ кулюкки kulyukki ᴛᴍʟ кулюккасем kulyukkasem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) ахаль кулюкка axal' kulyukka (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) ахаль кульукка axal' kul'ukka (Çınar 2018) пӗчӗк вӑрман кӑвакарчӑнӗ pĕҫĕk vărman kăvakarçănĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) пӗчӗк ула тӑпа pĕҫĕk ula tăpa (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) пӗчӗк улаппа pĕҫĕk ulappa (Çınar 2018) кӗҫӗн-олап kĕśĕn-olap (Çınar 2018) тӑркалтӑ tărkaltă () Streptopelia decaocto [ᴛᴜʀ kumru ᴇɴɢ Eurasian collared dove ʀᴜs кольчатая горлица] – мӑйкӑчлӑ кулюкка măykăçlă kulyukka (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) ункӑллӑ кулюкка unkăllă kulyukka (Çınar 2018) 60 Rusça нырок sözü yazı dilinde Aythya cinsi ördekler için kullanılmaktadır. Yanlış denkleştirme olasılığını da dikkate almanız gerekiyor. 366 367 Spilopelia senegalensis or Streptopelia senegalensis [ᴛᴜʀ küçük kumru ᴇɴɢ laughing dove ʀᴜs малая горлица] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Columba [ᴛᴜʀ güvercin ᴇɴɢ pigeon ʀᴜs голубь] – Columba palumbus [ᴛᴜʀ tahtalı ᴇɴɢ wood pigeon ʀᴜs вяхирь, витютень, лесной голубь] – улаппа ulappa (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) улатӑпа ulatăpa (Çınar 2018) пысӑк ула тӑпа pısăk ula tăpa (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) пысӑк вӑрман кӑвакарчӑнӗ pısăk vărman kăvakarçănĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) вӑрман кӑвакарчӑнӗ vărman kăvakarçănĕ “ᴛᴜʀ orman güvercini ᴇɴɢ pigeon of forest ʀᴜs голубь леса” < вӑрман vărman sɢ вӑрманӑн vărmanăn ɢᴇɴ вӑрманӗ vărmanĕ ᴛᴍʟ вӑрмансем vărmansem ᴘʟ “ᴛᴜʀ orman ᴇɴɢ forest, wood ʀᴜs лес” () кӑвӑлтӑк kăvăltăk () Columba hodgsonii [ᴛᴜʀ yazılı zeytin güvercini ᴇɴɢ speckled wood pigeon ʀᴜs гималайский вяхирь, гималайский голубь] – Гудзон кӑвакарчӑнӗ Gudzon kăvakarçănĕ (Wikipedia) Columba oenas [ᴛᴜʀ gökçe güvercin ᴇɴɢ stock dove ʀᴜs клинтух] – ӳлтӗк ültĕk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) оляпа olyapa (Çınar 2018) вӑтам улаппа vătam ulappa (Çınar 2018) вӑтам ула тӑпа vătam ula tăpa (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) вӑтам вӑрман кӑвакарчӑнӗ vătam vărman kăvakarçănĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Columba eversmanni (ᴛᴜʀ Türkmen güvercini ᴇɴɢ yellow-eyed pigeon, pale-backed pigeon ʀᴜs бурый голубь, желтоглазый голубь, голубь Эверсманна, клинтух Эверсмана) – хӑмӑр кӑвакарчӑн xămăr kăvakarçăn (Wikipedia) Columba livia [ᴛᴜʀ kaya güvercini ᴇɴɢ rock pigeon, rock dove ʀᴜs сизый голубь, сизарь] – ахаль кӑвакарчӑн kăvakarçăn (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) кӑвак кӑвакарчӑн kăvak kăvakarçăn () кулюкка kulyukka (İgnatyev & Pavlov 1993) кӑвӑлти kăvălti (İgnatyev & Pavlov 1993) Columba livia var. urbana [ᴛᴜʀ yabik, yabani çatı güvercini ᴇɴɢ feral pigeon, city pigeon ʀᴜs городской голубь, дикий голубь] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Columba livia var. domestica [ᴛᴜʀ evcil güvercin ᴇɴɢ domestic pigeon ʀᴜs домашний голубь] – кӑвакарчӑн kăvakarçăn sɢ кӑвакарчӑнӑн kăvakarçănăn ɢᴇɴ кӑвакарчӑнӗ kăvakarçănĕ ᴛᴍʟ кӑвакарчӑнсем kăvakarçănsem ᴘʟ (Çınar 2018) кӑвакарчин kăvakarçin () кӑвакарҫын kăvakarśın () кӑварчӑн kăvarçăn () куакарчан kuakarçan () куакарччӑн kuakarççăn () куакарччӑ kuakarççă () кӑвӑлти kăvălti (Çınar 2018) кӑвӑлтаттар kăvăltattar [ᴅɪᴀʟ] () кӑвӑлтӑк kăvăltăk () куллӑк kullăk (Çınar 2018) кулӗк kulĕk () кулюкка kulyukka (Çınar 2018) кулюки kulyuki () кульӑк kul'ăk () кульӑкӑ kul'ăkă () кульки kul'ki () кулькка kul'kka () туркайӑк turkayăk (Çınar 2018) ᴛᴜʀ erkek güvercin ᴇɴɢ male pigeon ʀᴜs голубь (самец голубя) – кӑвакарчӑн аҫи kăvakarçăn aśi () аҫа кӑвакарчӑн aśa kăvakarçăn () ᴛᴜʀ dişi güvercin ᴇɴɢ female duck ʀᴜs голубка (самка голубя) – кӑвакарчӑн ами kăvakarçăn ami () ама кӑвакарчӑн ama kăvakarçăn () ᴛᴜʀ güvercin yavrusu ᴇɴɢ squab (young pigeon) ʀᴜs голубёнок sɢ голубята ᴘʟ (птенец голубя) – кӑвакарчӑн чӗппи kăvakarçăn çĕppi () ᴛᴜʀ güvercin yuvası ᴇɴɢ pigeonhole ʀᴜs голубиное гнездо – кӑвакарчӑн йӑви kăvakarçăn yăvi () ᴛᴜʀ posta güvercini ᴇɴɢ homing pigeon ʀᴜs почтовый голубь – пуштӑ кӑвакарчӑнӗ puştă kăvakarçănĕ () ᴛᴜʀ taklacı güvercin ᴇɴɢ roller ʀᴜs голубь-турман – турман кӑвакарчӑн turman kăvakarçăn () 367 368 ᴛᴜʀ tepelikli ((tepeli, sorguçlu, kepezli, takkalı, perçemli, kekilli) güvercin tufted pigeon ᴇɴɢ ʀᴜs голубь с хохлом – калпаклӑ кӑвакарчӑн kalpaklă kăvakarçăn () ӗçлӗклӗ кӑвакарчӑн ĕślĕklĕ kăvakarçăn < ӗçлӗклӗ ĕślĕklĕ “ᴛᴜʀ tepelikli ᴇɴɢ tufted ʀᴜs имеющий хохол/хохлом; с хохлом/хохлами; хохлатый” () ᴛᴜʀ kuğurmak ᴇɴɢ to coo ʀᴜs ворковать (о голубях) – кӑвӑлтат kăvăltat (кăвакарчăнсем кăвăлтатаççĕ — голуби воркуют ) Columba rupestris [ᴛᴜʀ tepe güvercini ᴇɴɢ hill pigeon ʀᴜs скальный голубь, скалистый голубь, каменный голубь] – чулту кӑвакарчӑнӗ çultu kăvakarçănĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Otidiformes Otidiformes [ᴛᴜʀ toyumsular ᴇɴɢ bustards ʀᴜs дрофообразные] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Otidae [ᴛᴜʀ toygiller ᴇɴɢ bustards ʀᴜs дрофиные] – хир кӑрккисен йышӗ xir kărkki sănlisen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) хир кӑркки сӑнлисен йышӗ xir kărkki sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Tetrax tetrax [ᴛᴜʀ mezgeldek ᴇɴɢ little bustard ʀᴜs стрепет] – стрепет strepet < Russian стре́пет (İgnatyev & Pavlov 1993) Otis tarda [ᴛᴜʀ toy ᴇɴɢ great bustard ʀᴜs дрофа, дрохва, дудак] – хир кӑркки xir kărkki “ᴛᴜʀ kır hindisi ᴇɴɢ turkey of field ʀᴜs индейка поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” + кӑркка kărkka sɢ кӑрккан kărkkan ɢᴇɴ кӑркки kărkki ᴛᴍʟ кӑрккасем kărkkasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ hindi ᴇɴɢ turkey ʀᴜs индейка, индюк” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) папа-кайӑк papa-kayăk (Çınar 2018) трахва traxva < Russian дро́хва () Chlamydotis macqueeni (Chlamydotis undulata macqueeni) [ᴛᴜʀ yakalı toy ᴇɴɢ Asian houbara, Macqueen's bustard ʀᴜs джек, вихляй, азиатская дрофа-красотка, азиатский вихляй] – джек cek < Russian джек (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Cuculiformes Cuculiformes [ᴛᴜʀ guguksular ᴇɴɢ cuckoos ʀᴜs кукушкообразные] – куккук евӗрлисем kukkuk yevĕrlisem (Çınar 2018 Wikipedia) куккук евӗрлисен пайӗ kukkuk yevĕrlisen payĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) куккук евӗрлисен отрячӗ kukkuk yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Cuculidae [ᴛᴜʀ gugukgiller ᴇɴɢ cuckoos ʀᴜs кукушковые] – куккук йышшисем kukkuk yışşisem (Wikipedia) куккуксем kukkuksem (Wikipedia) куккук сӑнлисен йышӗ kukkuk sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Cuculinae [ᴛᴜʀ guguklar ᴇɴɢ cuckoos ʀᴜs настоящие кукушки] – чӑн куккуксем çăn kukkuksem (Wikipedia) Clamator glandarius [ᴛᴜʀ tepeli guguk ᴇɴɢ great spotted cuckoo ʀᴜs хохлатая кукушка, большая пятнистая кукушка] – тӗпеклӗ куккук tĕpeklĕ kukkuk (Çınar 2018) Cuculus optatus or Cuculus saturatus optatus [ᴛᴜʀ tayga guguğu ᴇɴɢ Oriental cuckoo ʀᴜs глухая кукушка, одноголосая кукушка] – тухӑҫ куккукӗ tuxăś kukkukĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) илтмен куккук iltmen kukkuk (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Cuculus canorus [ᴛᴜʀ guguk ᴇɴɢ cuckoo ʀᴜs кукушка] – ахаль куккук axal’ kukkuk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) куккук kukkuk sɢ куккукӑн kukkukăn ɢᴇɴ куккукӗ kukkukĕ 368 369 ᴛᴍʟ куккуксем kukkuksem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) кукку kukku () кукӑ kukă () кук kuk () ᴛᴜʀ erkek guguk ᴇɴɢ male cuckoo ʀᴜs кукушок, кукуш, кукушон, кукун (самец кукушки) – куккук аҫи kukkuk aśi () аҫа куккук aśa kukkuk (61) ᴛᴜʀ dişi guguk ᴇɴɢ female cuckoo ʀᴜs кукушка (самка кукушки) – куккук ами kukkuk ami () ама куккук ama kukkuk () ᴛᴜʀ guguk yavrusu ᴇɴɢ young cuckoo ʀᴜs кукушонок – куккук чӗппи kukkuk çĕppi () ᴛᴜʀ (guguk) ötmek ᴇɴɢ to cuckoo ʀᴜs куковать – куккукла kukkula (куккук куккуклать — кукушка кукует) кукӑла kukăla (кукӑ кукӑлать — кукушка кукует) авӑт avăt (куккук авӑтать — кукушка кукует) ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пёстрая кукушка – чӑпар куккук çăpar kukkuk () DEYİM ᴛᴜʀ guguk gibi ala ᴇɴɢ pied as cuckoo ʀᴜs пёстрый, как кукушка – кук-тӗрлӗ kuktĕrlĕ () Caprimulgiformes Caprimulgiformes [ᴛᴜʀ çobanaldatanımsılar ᴇɴɢ nightjars ʀᴜs козодоеобразные] – тур качаки евӗрлисем tur kaçaki yevĕrlisem (Çınar 2018) тур качаки евӗрлисен пайӗ tur kaçaki yevĕrlisen payĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) тур качаки евӗрлисен отрячӗ tur kaçaki yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Caprimulgidae [ᴛᴜʀ çobanaldatangiller ᴇɴɢ nightjars ʀᴜs настоящие козодои, козодоевые] – тур качаки сӑнлисен йышӗ tur kaçaki sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Antrostomus ridgwayi [ᴛᴜʀ altınyakalı çobanaldatan ᴇɴɢ buff-collared nightjar ʀᴜs рыжешейный козодой, бурошейный козодой] – хӑмӑр мӑйлӑ тур качаки xămăr măylă tur kaçaki (Çınar 2018) хӑмӑр мӑйлӑ козодой xămăr măylă kozodoy (Wikipedia) Caprimulgus [ᴛᴜʀ çobanaldatan, keçisağan ᴇɴɢ Ø ʀᴜs козодой] – тур качаки tur kaçaki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Caprimulgus indicus [ᴛᴜʀ Doğu çobanaldatanı ᴇɴɢ jungle nightjar ʀᴜs джунглевый козодой, большой козодой, индийский козодой] – пысӑк тур качаки pısăk tur kaçaki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Caprimulgus europaeus [ᴛᴜʀ çobanaldatan, keçisağan ᴇɴɢ Eurasian nightjar ʀᴜs козодой] – тур качаки tur kaçaki “ᴛᴜʀ tanrı keçisi ᴇɴɢ goat of god ʀᴜs коза бога” < турӑ tură sɢ турӑн turăn ɢᴇɴ турри turri ᴛᴍʟ турӑсем turăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tanrı ᴇɴɢ god ʀᴜs бог” + качака kaçaka sɢ качакан kaçakan ɢᴇɴ качаки kaçaki ᴛᴍʟ качакасем kaçakasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ keçi ᴇɴɢ goat ʀᴜs коза” (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) турӑ качаки tură kaçaki (Çınar 2018) тор качаки tor kaçaki () торӑ качаки toră kaçaki Rusçanın gramerinden kaynaklanan bir özelliği olarak hayvanların erkek, dişi ve yavrularına aynı kökten üç farklı ekle türetilen adlar verilir ve bunların her üçü de bağımsız sözlük sözleridir. Rusçanın etki sahasındaki yerli dillerin sözlüklerinde bu o dilin gramerine uygun olarak karşılanır. Rusçanın Türkçe (hem Turkish hem de Turkic) sözlüklerinde "erkek x, dişi x, yavru x ya da x yavrusu" kalıbı uygulanır. Çuvaşçada da "erkek x ya da x erkeği, dişi x ya da x dişisi, x yavrusu" kalıbı kullanılıyor. Tavuk, kaz, ördek ve diğer hayvanların erkek, dişi ve yavru adlandırmaları Çuvaşça sözlüklerde çıkmışken, guguğun yalnızca yavrusu çıktı, erkeği ile dişisi çıkmadı. Ben de onların uyguladığı kalıba uygun olarak Çuvaşçalaştırdım. Kaynaklarımda geçmiyor ama görmediğim bir sürü kaynakta geçme olasılığı çok yüksektir. Bunlar için ben Ü.Ç (Ümüt Çınar) kısaltması koymuyorum. 61 369 370 () ахаль тур качаки axal' tur kaçaki (Çınar 2018 Wikipedia) Европа тур качаки Yevropa tur kaçaki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Steatornithiformes Steatornis caripensis [ᴛᴜʀ yağkuşu ᴇɴɢ oilbird ʀᴜs гуахаро, жиряк, жирный козодой] – гуахаро guaxaro < Russian гуахаро (İgnatyev & Pavlov 1993) Apodiformes Apodiformes [ᴛᴜʀ sağanımsılar ᴇɴɢ swifts ʀᴜs стрижеобразные] – вӗршӗн евӗрлисем vĕrşĕn yevĕrlisem (Çınar 2018 Wikipedia) вӗршӗн евӗрлисен пайӗ vĕrşĕn yevĕrlisen payĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) вершӗн евӗрлисен отрячӗ vĕrşĕn yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) вӑрӑм ҫунатлисем vărăm śunatlisem (Wikipedia) Apodidae [ᴛᴜʀ sağangiller ᴇɴɢ swifts ʀᴜs стрижиные, настоящие стрижи, стрижи] – вӗршӗн йышшисем vĕrşĕn yışşisem (Wikipedia) вӗршӗн сӑнлисен йышӗ vĕrşĕn sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Apus etc. spp. [ᴛᴜʀ sağan, ebabil ᴇɴɢ swift ʀᴜs стриж, особая ласточка] – вӗршӗн vĕrşĕn sɢ вӗршӗнӗн vĕrşĕnĕn ɢᴇɴ вӗршӗнӗ vĕrşĕnĕ ᴛᴍʟ вӗршӗнсем vĕrşĕnsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Hirundapus caudacutus [ᴛᴜʀ dikenli sağan ᴇɴɢ white-throated needletail ʀᴜs колючехвост, колючехвостый стриж, колючий стриж, иглохвост, иглохвостый стриж, белогорлый колючехвостый стриж] – йӗп хӳреллӗ вӗршӗн yĕp xürellĕ vĕrşĕn (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Tachymarptis melba [ᴛᴜʀ akkarınlı sağan ᴇɴɢ alpine swift ʀᴜs белобрюхий стриж, горный стриж, альпийский стриж] – шур хырӑмлӑ вӗршӗн şur xırămlă vĕrşĕn (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Apus pacificus [ᴛᴜʀ Pasifik sağanı ᴇɴɢ Pacific swift ʀᴜs белопоясный стриж, белопоясничный стриж, белозадый стриж, восточноазиатский стриж] – шур пилӗклӗ вӗршӗн şur pilĕklĕ vĕrşĕn (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Apus apus [ᴛᴜʀ kara sağan, ebabil ᴇɴɢ common swift ʀᴜs чёрный стриж] – хура вӗршӗн xura vĕrşĕn (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) вӗршӗн vĕrşĕn (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) шатра чӗкеҫ şatra çĕkeś [ᴅɪᴀʟ] (Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шур кут şur kut (Çınar 2018) шуркут şurkut (Çınar 2018) шоркот şorkot () шурă кут şură kut () ҫӗр чӗкеҫӗ śĕr çĕkeśĕ “ᴛᴜʀ yer kırlangıcı ᴇɴɢ swallow of earth ʀᴜs ласточка земли” < ҫӗр śĕr sɢ ҫӗрӗн śĕrĕn ɢᴇɴ ҫӗрӗ śĕrĕ ᴛᴍʟ ҫӗрсем śĕrsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ yer ᴇɴɢ land, earth; country; place ʀᴜs земля; страна; место” (Çınar 2018) ҫӗр чӗкеҫҫи śĕr çĕkeśśi () ҫыр чӗкеҫӗ śır çĕkeśĕ (Çınar 2018) ҫыр чӑкеҫҫи śır çăkeśśi () Trochilidae [ᴛᴜʀ kolibrigiller ᴇɴɢ hummingbirds ʀᴜs колибри] – колибрисем kolibrisem (Çınar 2018) Trochilidae spp. [ᴛᴜʀ kolibri, sinekkuşu ᴇɴɢ hummingbird ʀᴜs колибри] – колибри kolibri < Russian коли́бри (İgnatyev & Pavlov 1993) Gruiformes Gruiformes [ᴛᴜʀ turnamsılar ᴇɴɢ rails and cranes ʀᴜs журавлеобразные] – тӑрна евӗрлисем tărna yevĕrlisem (Çınar 2018 Wikipedia) тӑрна евӗрлисен пайӗ tărna yevĕrlisen payĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) тӑрна евӗрлисен отрячӗ tărna yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Gruidae 370 371 Gruidae [ᴛᴜʀ turnagiller ᴇɴɢ cranes ʀᴜs журавлиные] – тӑрна йышшисем tărna yışşisem (Çınar 2018 Wikipedia) тӑрнасен йышӗ tărnasen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) тӑрна сӑнлисен йышӗ tărna sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) тӑрнасем tărnasem (Wikipedia) Gruidae spp. [ᴛᴜʀ turna ᴇɴɢ crane ʀᴜs журавль] – тӑрна tărna sɢ тӑрнан tărnan ɢᴇɴ тӑрни tărni ᴛᴍʟ тӑрнасем tărnasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Balearica regulorum [ᴛᴜʀ boz taçlıturna ᴇɴɢ grey crowned-crane ʀᴜs венценосный журавль, восточный венценосный журавль, южный венценосный журавль, серый венценосный журавль] – пуҫ кӑшӑллӑ тӑрна puś kăşăllă tărna (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Grus [ᴛᴜʀ turnalar ᴇɴɢ cranes ʀᴜs журавли, настоящие журавли] – чӑн тӑрнасем çăn tărnasem (Çınar 2018 Wikipedia) Grus leucogeranus or Leucogeranus leucogeranus [ᴛᴜʀ ak turna ᴇɴɢ Siberian crane ʀᴜs стерх] – шурӑ тӑрна şură tărna “ᴛᴜʀ ak turna ᴇɴɢ white crane ʀᴜs белый журавль” < шурӑ şură sɢ шурӑн şurăn ɢᴇɴ шурри şurri ᴛᴍʟ шурӑсем şurăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ak ᴇɴɢ white ʀᴜs белый” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Grus canadensis or Antigone canadensis [ᴛᴜʀ Kanada turnası ᴇɴɢ sandhill crane ʀᴜs канадский журавль, калифорнийский журавль] – Канада тӑрни Kanada tărni (Çınar 2018) Grus vipio or Antigone vipio [ᴛᴜʀ gözlüklü turna ᴇɴɢ white-naped crane ʀᴜs даурский журавль] – Даури тӑрни Дauri tărni (Degtyaryov 2017) Даур тӑрни Daur tărni (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Grus antigone or Antigone antigone [ᴛᴜʀ Hint turnası ᴇɴɢ sarus crane ʀᴜs индийский журавль, журавль антигона, антигона] – Инди тӑрни İndi tărni (Çınar 2018) Grus rubicunda or Antigone rubicunda [ᴛᴜʀ Avustralya turnası ᴇɴɢ brolga ʀᴜs австралийский журавль, бролга] – Австрали тӑрни Avsytrali tărni (Çınar 2018) Grus virgo or Anthropoides virgo [ᴛᴜʀ telli turna ᴇɴɢ demoiselle crane ʀᴜs красавка, журавлькрасавка, обыкновенная красавка, малый журавль, маленький журавль, бугровый журавль, заморский журавль] – чиперкке тӑрна çiperkke tărna (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Grus japonensis [ᴛᴜʀ Japon turnası ᴇɴɢ red-crowned crane ʀᴜs японский журавль, уссурийский журавль, манчжурский журавль] – яппун тӑрни yappun tărni (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Grus americana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ whooping crane ʀᴜs американский журавль] – Америка тӑрни Amerika tărni (Çınar 2018) Grus grus [ᴛᴜʀ allı turna ᴇɴɢ common crane ʀᴜs серый журавль, обыкновенный журавль] – сӑрӑ тӑрна sără tărna (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) тӑрна tărna sɢ тӑрнан tărnan ɢᴇɴ тӑрни tărni ᴛᴍʟ тӑрнасем tărnasem ᴘʟ (Çınar 2018 Wikipedia) тӗрне tĕrne sɢ тӗрнен tĕrnen ɢᴇɴ тӗрни tĕrni ᴛᴍʟ тӗрнесем tĕrnesem ᴘʟ (Çınar 2018) тарна tarna () тӑрня tărnya () тӑрӑн tărăn () ᴛᴜʀ erkek turna ᴇɴɢ male crane ʀᴜs журавль (самец журавля) – тӑрна аҫи tărna aśi () аҫа тӑрна aśa tărna () ᴛᴜʀ dişi turna ᴇɴɢ female crane ʀᴜs журавлиха, журавушка (самка журавля) – тӑрна ами tărna ami () ама тӑрна ama tărna () 371 372 ᴛᴜʀ turna yavrusu ᴇɴɢ young crane ʀᴜs журавленок sɢ журавлята ᴘʟ (птенец журавля) – тӑрна чӗппи tărna çĕppi () ᴛᴜʀ turna yuvası ᴇɴɢ crane nest ʀᴜs гнездо журавля, журавлиное гнездо – тӑрна йӑви tărna yăvi () ᴛᴜʀ turna sürüsü ᴇɴɢ crane flock ʀᴜs журавлиная стая – ᴛᴜʀ (turna) ötmek ᴇɴɢ to cry (crane) ʀᴜs курлыкать (о журавле) – ᴛᴜʀ birbiri ardı sıra ᴇɴɢ ʀᴜs цепью, друг за другом, караваном – ᴛᴜʀ yalınsak turna ᴇɴɢ lone craneʀᴜs ʜᴀᴋ отбившийся журавль, одинокий журавль – ᴛᴜʀ daz turna ᴇɴɢ bald crane ʀᴜs плешивый журавль (отсутствию перьев на теменной части головы) – Grus monacha [ᴛᴜʀ tepeli turna ᴇɴɢ hooded crane ʀᴜs чёрный журавль] – хура тӑрна xura tărna (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Grus nigricollis [ᴛᴜʀ karaboyunlu turna ᴇɴɢ black-necked crane ʀᴜs черношейный журавль] – xypa мӑйлӑ тӑрна xura măylă tărna (Çınar 2018) Rallidae Rallidae [ᴛᴜʀ sutavuğugiller ᴇɴɢ rails ʀᴜs пастушковые] – шыв автанӗ йышшисем şıv avtanĕ yışşisem (Çınar 2018 Wikipedia) шыв автанӗ сӑнлисен йышӗ şıv avtanĕ sănlisen yışĕ (Çınar 2018 Wikipedia) шывавтань сӑнлисен йышӗ şıvavtan' sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) кӗтӳҫ чӑххисен йышӗ kĕtüś çăxxisen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Rallus aquaticus [ᴛᴜʀ sukılavuzu ᴇɴɢ water rail ʀᴜs водяной пастушок, обыкновенный водяной пастушок, красноносая водяная курочка, пастух, конюх] – ахаль шывавтань axal' şıvavtan' (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) ахаль шыв автанӗ axal' şıv avtanĕ (Çınar 2018 Wikipedia) шывавтань şıvavtan' (Degtyaryov 2017) шыв автанӗ axal' şıv avtanĕ “ᴛᴜʀ su horozu ᴇɴɢ cock of water ʀᴜs петух воды” () кӗтӳҫ чӑххи kĕtüś çăxxi “ᴛᴜʀ çoban tavuğu ᴇɴɢ chicken of shepherd ʀᴜs курица пастуха” < кӗтӳҫӗ kĕtüśĕ ~ кӗтӳҫ kĕtüś sɢ кӗтӳҫӗн kĕtüśĕn кӗтӳҫи kĕtüśi ɢᴇɴ ᴛᴍʟ кӗтӳҫӗсем kĕtüśĕsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ çoban ᴇɴɢ shepherd ʀᴜs пастух, чабан” < Russian calque пастушо́к () Crex crex [ᴛᴜʀ bıldırcınkılavuzu ᴇɴɢ corn crake ʀᴜs коростель, обыкновенный коростель, дергач, деркач, дергун, кречек, кряква] – карӑш karăş sɢ карӑшӑн karăşăn ɢᴇɴ карӑшӗ karăşĕ ᴛᴍʟ карӑшсем karăşsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Porzana [ᴛᴜʀ sutavuğu ᴇɴɢ crake ʀᴜs погоныш] – пӑкӑнӑш păkănăş sɢ пӑкӑнӑшӑн păkănăşăn ɢᴇɴ пӑкӑнӑшӗ păkănăşĕ ᴛᴍʟ пӑкӑнӑшсем păkănăşsem ᴘʟ < Russian пого́ныш (İgnatyev & Pavlov 1993) Porzana porzana [ᴛᴜʀ benekli sutavuğu ᴇɴɢ spotted crake ʀᴜs погоныш, обыкновенный погоныш, обыкновенная водяная курочка, пятнистый погоныш, болотная курочка, болотный коростель, коростелек, пастух] – чӑпар шывавтань çăpar şıvavtan' (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) чӑпаркка çăparkka (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) пӑнчӑллӑ шыв автанӗ pănçăllă şıv avtanĕ (Çınar 2018 Wikipedia) пӑкӑнӑш păkănăş (Çınar 2018) Gallinula chloropus [ᴛᴜʀ saztavuğu ᴇɴɢ moorhen ʀᴜs камышница, обыкновенная камышница, камышник, камышевка, камышовая курочка, камышовая курица, камышовая водяная курица, зеленоногий камышник, водяная курочка, водяная курица, болотная курочка, болотная курица, чертова курица, лыска] – симӗс ураллӑ шывавтань simĕs urallă şıvavtan' (Degtyaryov & Yakovlev 372 373 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) симӗс ураллӑ шыв автанӗ simĕs urallă şıv avtanĕ (Çınar 2018 Wikipedia) Fulica atra [ᴛᴜʀ sakarmeke ᴇɴɢ coot ʀᴜs лысуха, обыкновенная лысуха, чёрная лысуха, лыска, лысушка, лысена, лысана, лысая гагара, чёрная гагара, чертова курица, кашкалдак, каскалдак] – кукша кӑвакал kukşa kăvakal (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) кукша чӑх kukşa çăx (Çınar 2018 Wikipedia) Porphyrio porphyrio [ᴛᴜʀ mor sazhorozu ᴇɴɢ purple swamphen ʀᴜs султанка, султанская курица] – султанка sultanka < Russian султа́нка (İgnatyev & Pavlov 1993) Zapornia parva or Porzana parva [ᴛᴜʀ bataklık sutavuğu ᴇɴɢ little crake ʀᴜs малый погоныш, малая курочка] – пӗчӗк шывавтань pĕçĕk şıvavtan' (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) пӗчӗк шыв автанӗ pĕçĕk şıv avtanĕ (Çınar 2018 Wikipedia) пӗчӗкке шыв автанĕ pĕçĕkke şıv avtanĕ (Wikipedia) Zapornia pusilla or Porzana pusilla [ᴛᴜʀ küçük sutavuğu ᴇɴɢ Baillon's crake ʀᴜs погоныш-крошка] – вӗтӗ шывавтань vĕtĕ şıvavtan' (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) вӗт шывавтань vĕt şıvavtan' (Degtyaryov 2017) пӗчӗкҫӗ шыв автанӗ pĕçĕkśĕ şıv avtanĕ (Çınar 2018) Charadriiformes Charadriiformes [ᴛᴜʀ yağmurkuşumsular ᴇɴɢ shorebirds ʀᴜs ржанкообразные, куликообразные] – шыв чӑххи евӗрлисен пайӗ şıv çăxxi yevĕrlisen payĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) шӑхран евӗрлисем şăxran yevĕrlisem (Çınar 2018 Wikipedia) шӑхран евӗрлисен пайӗ şăxran yevĕrlisen payĕ (Çınar 2018 Wikipedia) ржанка евӗрлисен отрячӗ rjanka yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) текерлӗк евӗрлисем tekerlĕk yevĕrlisem (Wikipedia) Charadrii Charadrii [ᴛᴜʀ kıyıkuşları ᴇɴɢ waders, shorebirds, typical shorebirds ʀᴜs кулики, подотряд куликовых] – шыв чӑххисен ҫурма пайӗ şıv çăxxisen śurma payĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) шыв чӑххи евӗрлисен ҫурма пайӗ şıv çăxxi yevĕrlisen śurma payĕ (Çınar 2018 Wikipedia) шыв чӑххисен отряд айӗ пайӗ şıv çăxxisen otryad ayĕ payĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Charadrii spp. [ᴛᴜʀ kıyıkuşu ᴇɴɢ wader, shorebird ʀᴜs кулик] – шыв чӑххи şıv çăxxi “ᴛᴜʀ su tavuğu ᴇɴɢ chicken of water ʀᴜs курица воды” < шыв şıv ~ шывӑ şıvă sɢ шывӑн şıvăn ɢᴇɴ шывӗ şıvĕ ᴛᴍʟ шывсем şıvsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ su ᴇɴɢ water ʀᴜs вода” (Çınar 2018) шу чӗппи şu çĕppi () Burhinidae Burhinus oedicnemus [ᴛᴜʀ kalınbacak, kocagöz ᴇɴɢ thick-knee, stone curlew ʀᴜs авдотка, обыкновенная авдотка, бугровый кулик, савич, головастик, глазун, пучеглаз, лежень, шайтанкулик] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pluvialidae Pluvialidae [ᴛᴜʀ yağmurcungiller ᴇɴɢ golden-plovers ʀᴜs золотистые ржанки] – ылтӑн шӑхран сӑнлисен йышӗ sănlisen yışĕ (Çınar 2018) Pluvialis [ᴛᴜʀ yağmurcun ᴇɴɢ plover ʀᴜs ржанка] – ржанка rjanka < Russian ржа́нка (İgnatyev & Pavlov 1993) шăхрансем şăxransem (Wikipedia) Pluvialis apricaria [ᴛᴜʀ altın yağmurcun ᴇɴɢ golden plover ʀᴜs золотистая ржанка, обыкновенная ржанка, ржанка, лесная семендуха, семендуха, семенушка, сивка, полевой петушок, полевая 373 374 сивка, полевой рябок] – ылтӑн шӑхран ıltăn şăxran (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) ржанка rjanka (Çınar 2018) Pluvialis fulva [ᴛᴜʀ küçük altın yağmurcun ᴇɴɢ Pacific golden plover ʀᴜs бурокрылая ржанка, азиатская бурокрылая ржанка, сибирская бурокрылая ржанка] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pluvialis squatarola [ᴛᴜʀ gümüş yağmurcun ᴇɴɢ grey plover ʀᴜs тулес, морская сивка, болотная сивка, тундреная семендуха, тундряная семендуха, кокошник] – ҫут пуҫлӑ шӑхран śut puślă şăxran (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) тулес tules < Russian ту́лес (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Recurvirostridae Recurvirostridae [ᴛᴜʀ kılıçgagagiller ᴇɴɢ avocets and stilts ʀᴜs шилоклювковые, семейство шилоклювковых] – ат пӑри сӑмсисен йышӗ at pări sămsisen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Himantopus himantopus [ᴛᴜʀ uzunbacak ᴇɴɢ black-winged stilt ʀᴜs ходулочник, длинноногий кулик, долгоногий кулик, морской кулик, акатка, солдатка, пожарный] – тӑрнаккай tărnakkay (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 [тӑрнакай]) Recurvirostra avosetta [ᴛᴜʀ kılıçgaga ᴇɴɢ pied avocet ʀᴜs шилоклювка, чеботарь, чоботарь, морской кулик, приморский кулик] – ат пӑри сӑмса at pări sămsa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Ibidorhynchidae Ibidorhynchidae [ᴛᴜʀ aynakgagagiller ᴇɴɢ ibisbill ʀᴜs серпоклювы] – ҫурла сӑмса сӑнлисен йышӗ śurla sămsa sănlisen yışĕ (Çınar 2018) Ibidorhyncha struthersii [ᴛᴜʀ aynakgaga ᴇɴɢ ibisbill ʀᴜs серпоклюв] – ҫурла сӑмса śurla sămsa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Haematopodidae Haematopodidae [ᴛᴜʀ poyrazkuşugiller ᴇɴɢ oystercatchers ʀᴜs кулики-сороки] – пӑра сӑмса сӑнлисен йышӗ sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Haematopus ostralegus [ᴛᴜʀ poyrazkuşu ᴇɴɢ oystercatcher ʀᴜs кулик-сорока, обыкновенный куликсорока, морская сорока, сорочай, сорочага, кривок, кривец, кривьяк, клип, большой петушок, пестрый кулик, камский кулик, речным кулик, пегий кулик, красноногий кулик] – пӑра сӑмса păra sămsa (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) шыв чакакӗ şıv çakakĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Charadriidae Charadriidae [ᴛᴜʀ yağmurkuşugiller ᴇɴɢ plovers and lapwings ʀᴜs ржанковые, ржанки, семейство ржанковых] – шӑхран йышшисем şăxran yışşisem (Wikipedia) шӑхран сӑнлисен йышӗ şăxran sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шыв чӑххи йышшисем şıv çăxxi yışşisem (Çınar 2018) ржанкӑсен йышӗ rjankăisen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Charadrius – зуёк zuyok < Russian зуёк (İgnatyev & Pavlov 1993) Eudromias morinellus or Charadrius morinellus [ᴛᴜʀ dağ yağmurkuşu ᴇɴɢ dotterel ʀᴜs хрустан] – сӑрӑ шӑхран sără şăxran (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) хрустан xrustan < Russian хрустан (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Charadrius hiaticula [ᴛᴜʀ halkalı yağmurkuşu ᴇɴɢ ringed plover ʀᴜs галстучник, зуёк-галстучник, большой зуёк, чернозобик, песочник] – хӑйӑр шӑхранӗ xăyăr şăxranĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 374 375 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) галстучник galstuçnik < Russian га́лстучник (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Thinornis dubius or Charadrius dubius [ᴛᴜʀ küçük halkalı yağmurkuşu ᴇɴɢ little ringed plover ʀᴜs малый зуёк, малый галстучник, зуёк-песочник, песочник, речной зуёк] – юханшыв шӑхранӗ yuxanşıv şăxranĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) шыв шӑхранӗ şıv şăxranĕ (Çınar 2018 Wikipedia) Vanellus [ᴛᴜʀ kızkuşu ᴇɴɢ lapwing ʀᴜs чибис, пигалица, пигалица] – текерлӗк tekerlĕk sɢ текерлӗкӗн tekerlĕkĕn ɢᴇɴ текерлӗкӗ tekerlĕkĕ ᴛᴍʟ текерлӗксем tekerlĕksem ᴘʟ (Çınar 2018) текерлӗксем tekerlĕksem (Wikipedia) Vanellus vanellus [ᴛᴜʀ kızkuşu ᴇɴɢ northern lapwing ʀᴜs чибис, обыкновенный чибис, обыкновенная пигалица, пигалица, пигалка, пивирик, пивикуш, луговка, цибиз, татарская ворониха, вшивок, вшивица] – текерлӗк tekerlĕk sɢ текерлӗкӗн tekerlĕkĕn ɢᴇɴ текерлӗкӗ tekerlĕkĕ ᴛᴍʟ текерлӗксем tekerlĕksem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) чепчем çepçem () чепчем кайӑкӗ çepçem kayăkĕ () ᴛᴜʀ erkek kızkuşu ᴇɴɢ male lapwing ʀᴜs чибис (самец чибиса) – текерлӗк аҫи tekerlĕk aśi () аҫа текерлӗк aśa tekerlĕk () ᴛᴜʀ dişi kızkuşu ᴇɴɢ female lapwing ʀᴜs чибисиха (самка чибиса) – текерлӗк ами tekerlĕk ami () ама текерлӗк ama tekerlĕk () ᴛᴜʀ kızkuşu yavrusu ᴇɴɢ young lapwing ʀᴜs чибисёнок sɢ чибисята ᴘʟ (птенец чибиса) – текерлӗк чӗппи tekerlĕk çĕppi () Vanellus spinosus [ᴛᴜʀ mahmuzlu kızkuşu ᴇɴɢ spur-winged lapwing ʀᴜs шпорцевый чибис, африканский шпорцевый чибис] – качаллӑ текерлӗк kaçallӑ tekerlĕk (Çınar 2018) Vanellus duvaucelii [ᴛᴜʀ ırmak kızkuşu ᴇɴɢ river lapwing ʀᴜs индийский чибис, индийский шпорцевый чибис] – Инди текерлӗкӗ İndi tekerlĕkĕ (Çınar 2018) Vanellus tectus [ᴛᴜʀ karabaş kızkuşu ᴇɴɢ black-headed lapwing ʀᴜs чернохохлый чибис] – хура мӑйкӑчлӑ текерлӗк xura măykăçlă tekerlĕk (Çınar 2018) Vanellus albiceps [ᴛᴜʀ akbaş kızkuşu ᴇɴɢ white-crowned lapwing ʀᴜs белоголовый чибис, белоголовая пигалица] – шур пуҫлӑ текерлӗк şur puślă tekerlĕk (Çınar 2018) Vanellus melanopterus [ᴛᴜʀ Cava kızkuşu ᴇɴɢ black-winged lapwing, Javan lapwing ʀᴜs чернокрылый чибис, чернокрылая пигалица] – хура ҫунатлӑ текерлӗк xura śunatlă tekerlĕk (Çınar 2018) Vanellus coronatus [ᴛᴜʀ taçlı kızkuşu ᴇɴɢ crowned lapwing ʀᴜs венценосный чибис] – пуҫ кӑшӑллӑ текерлӗк puś kăşăllă tekerlĕk (Çınar 2018) Vanellus cinereus [ᴛᴜʀ bozbaş kızkuşu ᴇɴɢ grey-headed lapwing ʀᴜs серый чибис, сероголовый чибис, китайский украшенный чибис, китайский чибис] – сӑрӑ текерлӗк sără tekerlĕk (Çınar 2018) Vanellus tricolor [ᴛᴜʀ alaca kızkuşu ᴇɴɢ banded lapwing ʀᴜs трёхцветный чибис, чернобрюхий чибис] – виҫӗ тӗслӗ текерлӗк viśĕ tĕslĕ tekerlĕk (Çınar 2018) Vanellus gregarius [ᴛᴜʀ sürmeli kızkuşu ᴇɴɢ sociable lapwing ʀᴜs кречётка] – хир текерлӗкӗ xir tekerlĕkĕ “ᴛᴜʀ kır kızkuşu ᴇɴɢ lapwing of field ʀᴜs чибис поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь”(Çınar 2018) Vanellus leucurus [ᴛᴜʀ akkuyruk kızkuşu ᴇɴɢ white-tailed lapwing ʀᴜs белохвостая пигалица, белохвостая кречётка] – шур хӳреллӗ текерлӗк şur xürellĕ tekerlĕk (Çınar 2018) 375 376 Eupoda veredus or Charadrius veredus [ᴛᴜʀ Doğu yağmurkuşu ᴇɴɢ oriental plover ʀᴜs восточный зуёк, длинноногий зуёк] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Eupoda leschenaultii or Charadrius leschenaultii [ᴛᴜʀ büyük yağmurkuşu ᴇɴɢ greater sandplover ʀᴜs толстоклювый зуёк, большеклювый зуёк, длинноклювый зуёк] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Eupoda mongola or Charadrius mongolus [ᴛᴜʀ Moğol yağmurkuşu ᴇɴɢ lesser sandplover ʀᴜs монгольский зуёк, короткоклювый зуёк, коротконосый зуёк] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Ochthodromus alexandrinus or Charadrius alexandrinus [ᴛᴜʀ kesik kolyeli yağmurkuşu ᴇɴɢ Kentish plover ʀᴜs морской зуёк] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Scolopacidae Scolopacidae [ᴛᴜʀ çullukgiller ᴇɴɢ sandpipers ʀᴜs бекасовые, семейство бекасовых] – шур таки йышшисем şur taki yışşisem (Wikipedia) шур таки сӑнлисен йышӗ şur taki sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) шур такисен йышӗ şur takisen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Numenius [ᴛᴜʀ kervançulluğu ᴇɴɢ curlew ʀᴜs кроншнеп] – пӗкӗсӑмса pĕkĕsămsa (Çınar 2018) кроншнеп kronşnep < Russian кро́ншнеп (İgnatyev & Pavlov 1993) Numenius minutus [ᴛᴜʀ küçük kervançulluğu ᴇɴɢ little curlew ʀᴜs кроншнеп-малютка, карликовый кроншнеп] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Numenius phaeopus [ᴛᴜʀ sürmeli kervançulluğu ᴇɴɢ whimbrel ʀᴜs средний кроншнеп, трескун, кривоносый кулик, фируль] – вӑтам пӗкӗсӑмса vătam pĕkĕsămsa (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) вӑтам пӗкӗ сӑмса vătam pĕkĕ sămsa (Degtyaryov 2017) Numenius arquata [ᴛᴜʀ büyük kervançulluğu ᴇɴɢ curlew ʀᴜs большой кроншнеп] – пысӑк пӗкӗсӑмса pısăk pĕkĕsămsa (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) пысӑк пӗкӗ сӑмса pısăk pĕkĕ sămsa (Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Limosa [ᴛᴜʀ kıyı çulluğu ᴇɴɢ godwit ʀᴜs веретенник] – вӑрӑм сӑмса vărăm sămsa (Degtyaryov 2017) Limosa lapponica [ᴛᴜʀ kızıl kıyı çulluğu ᴇɴɢ bar-tailed godwit ʀᴜs малый веретенник] – пӗчӗк вӑрӑмсӑмса pĕçĕk vărămsămsa (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) пӗчӗк вӑрӑм сӑмса pĕçĕk vărăm sămsa (Degtyaryov 2017) Limosa limosa [ᴛᴜʀ kıyı çulluğu ᴇɴɢ black-tailed godwit ʀᴜs большой веретенник, болотный кулик, обыкновенный веретенник, сукалень, чернохвостый сукалень, чернохвостый веретенник, просянник, неттигель, евдошка, авдотка, кулик-собака, неголь, большая куведриха] – пысӑк вӑрӑмсӑмса pısăk vărămsămsa (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) пысӑк вӑрӑм сӑмса pısăk vărăm sămsa (Degtyaryov 2017) пысӑк вервертекен pısăk ververteken (Çınar 2018 Wikipedia) шулли şulli (Çınar 2018) Arenaria interpres [ᴛᴜʀ taşçeviren ᴇɴɢ ruddy turnstone ʀᴜs камнешарка] – чулсирен çulsiren “ᴛᴜʀ taş süren” < чул çul sɢ чулӑн çulăn ɢᴇɴ чулӗ çulĕ ᴛᴍʟ чулсем çulsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ taş ᴇɴɢ stone ʀᴜs камень” + сир sir “ᴛᴜʀ sürmek ᴇɴɢ ʀᴜs раздвигать, отодвигать, отводить; откидывать, отбрасывать, сбрасывать;разгонять, рассеивать; устранять, ликвидировать; отклонять, не принимать” (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Calidris [ᴛᴜʀ kumkuşu ᴇɴɢ sandpiper ʀᴜs песочник] – ҫыран кайӑкӗ śıran kayăkĕ “ᴛᴜʀ kıyı kuşu ᴇɴɢ bird of shore ʀᴜs птица берега” < ҫыран śıran sɢ ҫыранӑн śıranăn ɢᴇɴ ҫыранӗ śıranĕ ᴛᴍʟ ҫырансем śıransem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kıyı; yar, uçurum ᴇɴɢ shore; cliff ʀᴜs берег; обрыв, яр, откос” (Çınar 2018) Calidris canutus [ᴛᴜʀ kırmızı göğüslü kumkuşu ᴇɴɢ red knot ʀᴜs исландский песочник] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 376 377 Calidris pugnax or Philomachus pugnax [ᴛᴜʀ dövüşkenkuş ᴇɴɢ ruff ʀᴜs турухтан, трухтанчик, курухтан, курахтан, драчун, брыжач, таратайка, просяник, просник, пеунец, морской петушок, петушок] – тӑрӑхтан tărăxtan sɢ тӑрӑхтанӑн tărăxtanăn ɢᴇɴ тӑрӑхтанӗ tărăxtanĕ ᴛᴍʟ тӑрӑхтансем ᴘʟ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) турухтан turuxtan < Russian турухта́н (İgnatyev & Pavlov 1993) Calidris falcinellus or Limicola falcinellus [ᴛᴜʀ sürmeli kumkuşu ᴇɴɢ broad-billed sandpiper ʀᴜs грязовик] – пылчӑк кайӑкӗ pılçăk kayăkĕ “ᴛᴜʀ çamur kuşu ᴇɴɢ bird of mud ʀᴜs птица грязи” < пылчӑк pılçăk sɢ пылчӑкӑн pılçăkăn ɢᴇɴ пылчӑкӗ pılçăkĕ ᴛᴍʟ пылчӑксем pılçăksem ᴘʟ “ᴛᴜʀ çamur [balçık değil] ᴇɴɢ mud ʀᴜs грязь” < Russian calque грязови́к (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Calidris acuminata [ᴛᴜʀ kıl kuyruklu kumkuşu ᴇɴɢ sharp-tailed sandpiper ʀᴜs острохвостый песочник, кулик-острохвост] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Calidris ferruginea [ᴛᴜʀ kızıl kumkuşu ᴇɴɢ curlew sandpiper ʀᴜs краснозобик] – кукӑр сӑмсаллӑ ҫыран кайӑкӗ kukăr sămsallă śıran kayăkĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Calidris temminckii [ᴛᴜʀ göl kumkuşu ᴇɴɢ Temminck's stint ʀᴜs белохвостый песочник] – шур хӳреллӗ ҫыран кайӑкӗ şur xürellĕ śıran kayăkĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Calidris subminuta [ᴛᴜʀ uzun parmaklı kumkuşu ᴇɴɢ long-toed stint ʀᴜs длиннопалый песочник] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Calidris ruficollis [ᴛᴜʀ kızıl boyunlu kumkuşu ᴇɴɢ red-necked stint ʀᴜs песочник-красношейка, кулик-красношейка] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Calidris alba [ᴛᴜʀ ak kumkuşu ᴇɴɢ sanderling ʀᴜs песчанка] – хӑйӑр кайӑкӗ xăyăr kayăkĕ “ᴛᴜʀ kum kuşu ᴇɴɢ bird of sand ʀᴜs птица песка” < хӑйӑр xăyăr sɢ хӑйӑрӑн xăyărăn ɢᴇɴ хӑйӑрӗ xăyărĕ ᴛᴍʟ хӑйӑрсем xăyărsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kum ᴇɴɢ sand ʀᴜs песок” (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Calidris alpina [ᴛᴜʀ kumkuşu ᴇɴɢ dunlin ʀᴜs чернозобик] – хура пӗсехеллӗ ҫыран кайӑкӗ xura pĕsexellĕ śıran kayăkĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Calidris maritima [ᴛᴜʀ mor kumkuşu ᴇɴɢ purple sandpiper ʀᴜs морской песочник] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Calidris minuta [ᴛᴜʀ küçük kumkuşu ᴇɴɢ little stint ʀᴜs кулик-воробей] – пӗчӗк ҫыран кайӑкӗ pĕçĕk śıran kayăkĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Calidris subminuta [ᴛᴜʀ uzunparmaklı kumkuşu ᴇɴɢ long-toed stint ʀᴜs длиннопалый песочник] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Xenus cinereus or Xenus cinerea [ᴛᴜʀ sarı düdükçün ᴇɴɢ Terek sandpiper ʀᴜs мородунка] – пӗчӗк шули pĕçĕk şuli (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) мородунка morodunka < Russian мороду́нка (İgnatyev & Pavlov 1993) Phalaropus fulicarius [ᴛᴜʀ kızıl denizdüdükçünü ᴇɴɢ red phalarope, grey phalarope ʀᴜs плосконосый плавунчик] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Phalaropus lobatus [ᴛᴜʀ denizdüdükçünü ᴇɴɢ red-necked phalarope ʀᴜs круглоносый плавунчик] – шур хырӑмлӑ шывҫи кайӑк şur xırămlă şıvśi kayăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) 377 378 Actitis hypoleucos [ᴛᴜʀ dere düdükçünü ᴇɴɢ common sandpiper ʀᴜs перевозчик, обыкновенный перевозчик, кулик-перевозчик, серый береговик, набережник, пискун, песочник, зуёк] – ахаль шули axal' şuli (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) шули şuli (Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) куҫарчӑк kuśarçăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Actitis macularius [ᴛᴜʀ benekli düdükçün ᴇɴɢ spotted sandpiper ʀᴜs пятнистый перевозчик, американский перевозчик] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Tringa [ᴛᴜʀ düdükçün ᴇɴɢ sandpiper ʀᴜs улит] – шули şuli (Çınar 2018) Tringa ochropus [ᴛᴜʀ yeşil düdükçün ᴇɴɢ green sandpiper ʀᴜs черныш, кулик-черныш, чернокрыл, кулик-чернокрыл, чернокрылый улит, чёрный кулик, лесной кулик, кулик-свистун, белохвостик, речнуха] – вӑрман шули vărman şuli “ᴛᴜʀ orman ᴇɴɢ of forest ʀᴜs леса” < вӑрман vărman sɢ вӑрманӑн vărmanăn ɢᴇɴ вӑрманӗ vărmanĕ ᴛᴍʟ вӑрмансем vărmansem ᴘʟ “ᴛᴜʀ orman ᴇɴɢ forest, wood ʀᴜs лес” (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) хура шур таки xura şur taki (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Tringa brevipes or Heteroscelus brevipes [ᴛᴜʀ gri sırtlı düdükçün ᴇɴɢ grey-tailed tattler ʀᴜs сибирский пепельный улит, пепельный улит] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Tringa erythropus [ᴛᴜʀ alaca düdükçün ᴇɴɢ spotted redshank ʀᴜs щёголь] – хура шули xura şuli (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) щёголь şçyogol' < Russian щёголь (İgnatyev & Pavlov 1993) Tringa nebularia [ᴛᴜʀ yeşilbacak ᴇɴɢ greenshank ʀᴜs большой улит] – симӗс ура simĕs ura (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) улит ulit < Russian ули́т (İgnatyev & Pavlov 1993) Tringa stagnatilis [ᴛᴜʀ bataklık düdükçünü ᴇɴɢ marsh sandpiper ʀᴜs поручейник, болотник, прудовый улит, болотный серый кулик, большой серый кулик, белобрюшка] – вӑрӑм ураллӑ шули vărăm urallă şuli (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Tringa glareola [ᴛᴜʀ orman düdükçünü ᴇɴɢ wood sandpiper ʀᴜs фифи, фифишка, болотный кулик, серый кулик, кулик-серокрыл, болотный улит, травничок] – ҫут пӑнчӑллӑ шули śut pănçăllă şuli (Degtyaryov & Yakovlev 2014 (Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) ҫут пӑнчӑ шули śut pănçă şuli (Wikipedia) фифи fifi < Russian фифи (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Tringa flavipes [ᴛᴜʀ küçük sarıbacak ᴇɴɢ lesser yellowlegs ʀᴜs желтоногий улит, малый желтоногий улит] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Tringa totanus [ᴛᴜʀ kızılbacak ᴇɴɢ redshank ʀᴜs травник, красноножка, кулик-красноножка, красноногий улит, красноногий кулик, куведриха, польская семенуха] – хӗрлӗ ура xĕrlĕ ura (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Lymnocryptes minimus [ᴛᴜʀ balçık çulluğu ᴇɴɢ jack snipe ʀᴜs гаршнеп, бекас стучик, волосяной кулик] – пӗчӗк шур таки pĕçĕk şur taki (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Limnodromus griseus [ᴛᴜʀ kısa gagalı suçulluğu ᴇɴɢ short-billed dowitcher ʀᴜs короткоклювый бекасовидный веретенник] – вервертекен ververteken (İgnatyev & Pavlov 1993) Limnodromus semipalmatus [ᴛᴜʀ Asya suçulluğu ᴇɴɢ Asian dowitcher ʀᴜs азиатский бекасовидный веретенник, азиатский бекасоверетенник] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Scolopax [ᴛᴜʀ çulluk ᴇɴɢ woodcock ʀᴜs вальдшнеп] – кӑрӑпчаксем kărăpçaksem ᴘʟ (Wikipedia) 378 379 Scolopax rusticola [ᴛᴜʀ çulluk ᴇɴɢ woodcock ʀᴜs вальдшнеп, боровой кулик, боровик, слука, крехтун, березовик, красный кулик] – кӑрӑпчак kărăpçak sɢ кӑрӑпчакӑн kărăpçakăn ɢᴇɴ кӑрӑпчакӗ kărăpçakĕ ᴛᴍʟ кӑрӑпчаксем kărăpçaksem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) кӑрмӑчак kărmăçak () ᴛᴜʀ (çulluk) ötüşü ᴇɴɢ cry (woodcock) ʀᴜs крик вальдшнепа – кӑрӑп kărăp () кӑрӑк kărăk () ᴛᴜʀ (çulluk) ötmek ᴇɴɢ to cry (woodcock) ʀᴜs Ø – кӑрӑплат kărăplat () Scolopax minor [ᴛᴜʀ Amerika çulluğu ᴇɴɢ American woodcock ʀᴜs американский вальдшнеп, малый американский вальдшнеп] – Америка кӑрӑпчакӗ Amerika kărăpçakĕ (Çınar 2018) Gallinago solitaria [ᴛᴜʀ yalnız bataklık çulluğu ᴇɴɢ solitary snipe ʀᴜs горный дупель, бекасотшельник] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gallinago gallinago [ᴛᴜʀ suçulluğu ᴇɴɢ common snipe ʀᴜs бекас, обыкновенный бекас, настоящий бекас, барашек, дикий барашек, лесной барашек, чик] – шур таки şur taki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) шур чӑххи şur çăxxi () шур качаки şur kaçaki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) шу качаки şu kaçaki () шыв качаки şıv kaçaki “ᴛᴜʀ su keçisi ᴇɴɢ goat of water ʀᴜs коза воды {кричит как коза}” < шыв şıv ~ шывӑ şıvă sɢ шывӑн şıvăn ɢᴇɴ шывӗ şıvĕ ᴛᴍʟ шывсем şıvsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ su ᴇɴɢ water ʀᴜs вода” + качака kaçaka sɢ качакан kaçakan ɢᴇɴ качаки kaçaki ᴛᴍʟ качакасем kaçakasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ keçi ᴇɴɢ goat ʀᴜs коза” (Çınar 2018) пӗке pĕke (Çınar 2018) пӗке шӑхран pĕke şăxran (Çınar 2018) пӗке шӑхранӗ pĕke şăxranĕ (Çınar 2018) пехре-шăхран pexre-şăxran () пеккас pekkas < Russian бека́с () тӳпе шӑхран tüpe şăxran () тӑм шӑхран tăm şăxran () Gallinago stenura [ᴛᴜʀ Sibirya suçulluğu ᴇɴɢ pintail snipe ʀᴜs азиатский бекас] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gallinago megala [ᴛᴜʀ Baykal suçulluğu ᴇɴɢ Swinhoe's snipe ʀᴜs лесной дупель] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Gallinago media [ᴛᴜʀ büyük suçulluğu ᴇɴɢ great snipe ʀᴜs дупель, обыкновенный дупель, лежень, лежанка, пятначка, молчанка, белокуприк] – вӗтел vĕtel (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) лачака чӑххи laçaka çăxxi (Çınar 2018) вӑрман кӑвакалӗ vărman kăvakalĕ “ᴛᴜʀ orman ördeği ᴇɴɢ duck of forest ʀᴜs утка леса” < вӑрман vărman sɢ вӑрманӑн vărmanăn ɢᴇɴ вӑрманӗ vărmanĕ ᴛᴍʟ вӑрмансем vărmansem ᴘʟ “ᴛᴜʀ orman ᴇɴɢ forest, wood ʀᴜs лес” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шыв вӑкӑри şıv văkări (Çınar 2018) шыв вӑкри şıv văkri (Çınar 2018) шыв вӑкӑрӗ şıv văkărĕ (Çınar 2018) туппӑль tuppăl' < Russian ду́пель () Glareolidae Glareola pratincola [ᴛᴜʀ bataklıkkırlangıcı ᴇɴɢ collared pratincole ʀᴜs луговая тиркушка, луговая ласточка, степная ласточка, морская ласточка, степной стриж, степная мартышка, степной куличок, степной куличек, грицек, стрижень, красноустик, дерихвост, кирчик, киргиз, чернобровка] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Lari Lari [ᴛᴜʀ martılar ᴇɴɢ gulls ʀᴜs чайки, подотряд чӑйковых] – чарлӑксен ҫурма пайӗ çarlăksen śurma payĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) чарлӑк евӗрлисен ҫурма пайӗ çarlăk yevĕrlisen śurma payĕ (Wikipedia) чарлӑксен отряд айӗ çarlăksen otryad ayĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Stercorariidae 379 380 Stercorariidae [ᴛᴜʀ korsanmartıgiller ᴇɴɢ skuas ʀᴜs поморниковые, семейство поморниковых] – тинӗс хӗрри чарлӑкӗсен йышӗ tinĕs xĕrri çarlăkĕsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Stercorarius [ᴛᴜʀ korsanmartı ᴇɴɢ skua, jaeger ʀᴜs поморник] – тинӗс чарлакӗ tinĕs çarlakĕ (Degtyaryov 2017 Çınar 2018) тинӗс хӗрри чарлакӗ tinĕs xĕrri çarlăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Stercorarius parasiticus [ᴛᴜʀ Kutup korsanmartısı ᴇɴɢ parasitic jaeger ʀᴜs короткохвостый поморник, исправник, доводчик, солдат, разбойник, чёрная чайка, торбей, фомка, оомка] – кӗске хӳреллӗ тинӗс чарлакӗ kĕske xürellĕ tinĕs çarlakĕ (Degtyaryov 2017) кӗске хӳреллӗ тинӗс хӗрри чарлакӗ kĕske xürellĕ tinĕs xĕrri çarlakĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Stercorarius longicaudus [ᴛᴜʀ uzun kuyruklu korsanmartı ᴇɴɢ long-tailed jaeger ʀᴜs длиннохвостый поморник] – вӑрӑм хӳреллӗ тинӗс чарлакӗ vărăm xürellĕ tinĕs çarlakĕ (Degtyaryov 2017) вӑрӑм хӳреллӗ тинӗс хӗрри чарлакӗ vărăm xürellĕ tinĕs xĕrri çarlakĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Stercorarius pomarinus [ᴛᴜʀ küt kuyruklu korsanmartı ᴇɴɢ pomarine skua, pomarine jaeger ʀᴜs средний поморник] – вӑтам тинӗс чарлакӗ vătam tinĕs çarlakĕ (Degtyaryov 2017) вӑтам тинӗс хӗрри чарлакӗ vătam tinĕs xĕrri çarlakĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Stercorarius skua or Catharacta skua [ᴛᴜʀ büyük korsanmartı ᴇɴɢ great skua ʀᴜs большой поморник] – пысӑк тинӗс чарлакӗ pısăk tinĕs çarlakĕ (Degtyaryov 2017) пысӑк тинӗс хӗрри чарлакӗ pısăk tinĕs xĕrri çarlakĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Stercorarius maccormicki or Catharacta maccormicki [ᴛᴜʀ Güney Kutbu korsanmartısı ᴇɴɢ south polar skua ʀᴜs южнополярный поморник] – Кӑнтӑр полюсӗ тинӗс хӗрри чарлакӗ Kăntăr polyusĕ tinĕs xĕrri çarlăkĕ (Çınar 2018) Stercorarius antarcticus or Catharacta antarctica [ᴛᴜʀ kahverengi korsanmartı ᴇɴɢ southern skua ʀᴜs антарктический поморник] – Антарктика тинӗс хӗрри чарлакӗ Antarktika tinĕs xĕrri çarlăkĕ (Çınar 2018) Alcidae Alcae [ᴛᴜʀ dalıcımartılar ᴇɴɢ auks ʀᴜs чистики, подотряд чистиковых] – чистиксен отряд айӗ çistiksen otryad ayĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Alcidae [ᴛᴜʀ dalıcımartıgiller ᴇɴɢ auks ʀᴜs чистиковые, чистики, гагарковые, гагары] – чистик йышшисем çistik yışşisem (Çınar 2018) Fratercula cirrhata [ᴛᴜʀ tepeli denizpapağanı ᴇɴɢ tufted puffin ʀᴜs топорок, топорик, длиннохохлый тупик, хохлатый тупик] – пуртӑ сӑмса purtă sămsa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Fratercula arctica [ᴛᴜʀ denizpapağanı ᴇɴɢ Atlantic puffin ʀᴜs тупик, атлантический тупик, атлантический топорик, обыкновенный тупик, обыкновенный топорик, попугайчик] – пуклак сӑмса puklak sămsa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Aethia cristatella [(ᴛᴜʀ kaküllü alk ᴇɴɢ crested auklet ʀᴜs большая конюга, конюга] – конюга konyuga < Russian коню́га (Çınar 2018) Cepphus grylle [ᴛᴜʀ kara alk ᴇɴɢ black guillemot ʀᴜs чистик, обыкновенный чистик, атлантический чистик, полярный чистик] – чистик çistik < Russian чи́стик (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Synthliboramphus antiquus [ᴛᴜʀ aksaçlı alk ᴇɴɢ ancient murrelet ʀᴜs старик, обыкновенный старик] – старик starik < Russian стари́к (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) 380 381 Uria [ᴛᴜʀ alk ᴇɴɢ murre ʀᴜs кайра] – кайра kayra < Russian ка́йра (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Alle alle [ᴛᴜʀ küçük alk ᴇɴɢ little auk, dovekie ʀᴜs люрик, малая гагарка] – люрик lyurik < Russian лю́рик (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Alca torda [ᴛᴜʀ usturagagalı alk ᴇɴɢ razorbill ʀᴜs гагарка, обыкновенная гагарка, простая гагарка] – гагарка gagarka < Russian гага́рка (Çınar 2018) Laridae Laridae [ᴛᴜʀ martıgiller ᴇɴɢ gulls and terns ʀᴜs чайковые, семейство чайковых, чайки, чаичьи] – чарлӑк йышшисем çarlăk yışşisem (Çınar 2018 Wikipedia) Gygis alba [ᴛᴜʀ ak denizkırlangıcı ᴇɴɢ white tern ʀᴜs белая крачка] – шурӑ шывчӗкеҫ şură şıvçĕkeś (Çınar 2018) шурӑ крачка şură kraçka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Sterninae or Sternidae [ᴛᴜʀ denizkırlangıcıgiller ᴇɴɢ terns ʀᴜs семейство крачковых] – шывчӗкеҫ сӑнлисен йышӗ şıvçĕkeś sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) крачкӑсен йышӗ kraçkăsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Sterninae spp. [ᴛᴜʀ denizkırlangıcı ᴇɴɢ tern ʀᴜs крачка] – шывчӗкеҫ şıvçĕkeś “ᴛᴜʀ su kırlangıç ᴇɴɢ water swallow ʀᴜs ласточка-вода” (Çınar 2018) шыв чӗкеҫӗ şıv çĕkeśĕ “ᴛᴜʀ su kırlangıcı ᴇɴɢ swallow of water ʀᴜs ласточка воды” < шыв şıv ~ шывӑ şıvă sɢ шывӑн şıvăn ɢᴇɴ шывӗ şıvĕ ᴛᴍʟ шывсем şıvsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ su ᴇɴɢ water ʀᴜs вода” (Çınar 2018) крачка kraçka sɢ крачкан kraçkan ɢᴇɴ крачки kraçki ᴛᴍʟ крачкасем kraçkasem ᴘʟ < Russian кра́чка (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Onychoprion lunatus [ᴛᴜʀ gözlüklü denizkırlangıcı ᴇɴɢ spectacled tern, grey-backed tern ʀᴜs очковая крачка] – куҫлӑхлӑ шывчӗкеҫ kuślăxlă şıvçĕkeś (Çınar 2018) Onychoprion aleuticus [ᴛᴜʀ Unangan denizkırlangıcı ᴇɴɢ Aleutian tern ʀᴜs камчатская крачка, алеутская крачка, белолобая крачка] – Камчатка крачки Kamҫatka kraçki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Sternula albifrons [ᴛᴜʀ akalınlı denizkırlangıcı ᴇɴɢ little tern ʀᴜs малая крачка] – пӗчӗк шывчӗкеҫ pĕҫĕk şıvçĕkeś (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) пӗчӗк шыв чӗкеҫӗ pĕҫĕk şıv çĕkeśĕ (Çınar 2018 Wikipedia) пӗчӗк крачка pĕҫĕk kraçka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Gelochelidon nilotica [ᴛᴜʀ gülen denizkırlangıcı ᴇɴɢ gull-billed tern ʀᴜs чайконосая крачка, черноносая крачка, черноклювая крачка, черноклювая мартышка, черноносая мартышка] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Hydroprogne caspia [ᴛᴜʀ Hazar denizkırlangıcı ᴇɴɢ Caspian tern ʀᴜs чеграва, крачка-чеграва, мартышка чеграва, красноносая мартышка, каспийская чайка] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Chlidonias niger [ᴛᴜʀ kara denizkırlangıcı ᴇɴɢ black tern ʀᴜs чёрная крачка, чёрная болотная крачка, чёрный рыболов, чёрная ласточка, чёрная мартышка, болотная мартышка, щеверница] – хура шывчӗкеҫ xura şıvçĕkeś (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) хура шыв чӗкеҫӗ xura şıv çĕkeśĕ (Çınar 2018 Wikipedia) хура крачка xura kraçka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Chlidonias leucopterus [ᴛᴜʀ ak kanatlı denizkırlangıcı ᴇɴɢ white-winged tern ʀᴜs белокрылая крачка] – шур ҫунатлӑ шывчӗкеҫ şur śunatlă şıvçĕkeś (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) шур ҫунатлӑ шыв чӗкеҫӗ şur śunatlă şıv çĕkeśĕ (Çınar 2018 Wikipedia) шур ҫунатлӑ крачка şur śunatlă kraçka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) 381 382 Chlidonias hybrida [ᴛᴜʀ akbıyıklı denizkırlangıcı ᴇɴɢ whiskered tern ʀᴜs белощёкая крачка] – шур питлӗ шывчӗкеҫ şur pitlĕ şıvçĕkeś (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) шур питлӗ крачка şur pitlĕ kraçka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Sterna [ᴛᴜʀ denizkırlangıcı ᴇɴɢ tern ʀᴜs крачка] – шывчӗкеҫсем şıvçĕkeśsem (Wikipedia) шыв чӗкеҫӗсем şıv çĕkeśĕsem (Wikipedia) Sterna hirundo [ᴛᴜʀ deniz kırlangıcı ᴇɴɢ common tern ʀᴜs речная крачка, черноголовая мартышка] – ахаль шывчӗкеҫ axal' şıvçĕkeś (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) шыв чӗкеҫӗ şıv çĕkeśĕ (Çınar 2018) юханшыв крачки yuxanşıv kraçki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Larinae or Laridae (sensu stricto : excl. Sternidae & Rhynchopidae) [ᴛᴜʀ martıgiller ᴇɴɢ gulls, seagulls ʀᴜs настоящие чайки, чайки] – чарлӑк сӑнлисен йышӗ çarlăk sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) чарлӑксен йышӗ çarlăksen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Larus etc. spp. [ᴛᴜʀ martı ᴇɴɢ gull ʀᴜs чайка] – чарлӑк çarlăk sɢ чарлӑкӑн çarlăkăn ɢᴇɴ чарлӑкӗ çarlăkĕ ᴛᴍʟ чарлӑксем çarlăksem ᴘʟ (Çınar 2018) чарлан çarlan sɢ чарланӑн çarlanăn ɢᴇɴ чарланӗ çarlanĕ ᴛᴍʟ чарлансем çarlansem ᴘʟ (Çınar 2018) Hydrocoloeus minutus [ᴛᴜʀ küçük martı ᴇɴɢ little gull ʀᴜs малая чайка] – пӗчӗк чарлӑк pĕçĕk çarlăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Rhodostethia rosea [ᴛᴜʀ pembe martı ᴇɴɢ Ross's gull ʀᴜs розовая чайка] – кӗрен чарлӑк kĕren çarlăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Rissa tridactyla [ᴛᴜʀ kara ayaklı martı ᴇɴɢ black-legged kittiwake ʀᴜs моевка] – моевка moyevka < Russian мо́евка (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Pagophila eburnea [ᴛᴜʀ buz martısı ᴇɴɢ ivory gull ʀᴜs белая чайка] – шурӑ чарлӑк şură çarlăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Chroicocephalus genei or Larus genei [ᴛᴜʀ ince gagalı martı ᴇɴɢ slender-billed gull ʀᴜs морской голубок] – ҫинҫе сӑмсаллӑ чарлӑк śinśe sămsallă çarlăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Chroicocephalus ridibundus or Larus ridibundus [ᴛᴜʀ küçük karabaş martı ᴇɴɢ black-headed gull ʀᴜs озёрная чайка, обыкновенная чайка, речная чайка] – ахаль чарлӑк axal' çarlăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) чарлӑк çarlăk (Çınar 2018) кӳлӗ чарлӑкӗ külĕ çarlăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Chroicocephalus brunnicephalus or Larus brunnicephalus [ᴛᴜʀ Hint martısı ᴇɴɢ brown-headed gull ʀᴜs буроголовая чайка, тибетская буроголовая чайка, тибетская чайка] – пӑвӑр пуҫлӑ чарлӑк păvăr puślă çarlăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Ichthyaetus ichthyaetus or Larus ichthyaetus [ᴛᴜʀ büyük karabaş martı ᴇɴɢ Pallas's gull, great blackheaded gull ʀᴜs черноголовый хохотун] – пулӑ йытти pulă yıtti (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Ichthyaetus relictus or Larus relictus [ᴛᴜʀ Moğol karabaş martısı ᴇɴɢ relict gull ʀᴜs реликтовая чайка, монгольская черноголовая чайка] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Ichthyaetus melanocephalus or Larus melanocephalus [ᴛᴜʀ Akdeniz martısı ᴇɴɢ Mediterranean gull ʀᴜs черноголовая чайка] – хура пуҫлӑ чарлӑк xura puślă çarlăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Larus – чарлӑксем çarlăksem (Wikipedia) 382 383 Larus crassirostris [ᴛᴜʀ kara kuyruklu martı ᴇɴɢ black-tailed gull ʀᴜs чернохвостая чайка] – хура хӳреллӗ чарлӑк xura xürellĕ çarlăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Larus canus [ᴛᴜʀ küçük gümüş martı ᴇɴɢ mew gull ʀᴜs сизая чайка] – кӑвак чарлӑк kăvak çarlăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Larus marinus [ᴛᴜʀ büyük karasırtlı martı ᴇɴɢ great black-backed gul ʀᴜs морская чайка, большая морская чайка, большая чайка] – тинӗс чарлӑкӗ tinĕs çarlăkĕ (Wikipedia) тинӗс чарланӗ tinĕs çarlanĕ (Çınar 2018) Larus argentatus [ᴛᴜʀ Kuzey gümüş martısı ᴇɴɢ European herring gull ʀᴜs серебристая чайка] – кӗмӗл чарлӑк kĕmĕl çarlăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Larus cachinnans [ᴛᴜʀ Hazar martısı ᴇɴɢ Caspian gull ʀᴜs хохотунья, чайка-хохотунья, хохот, хохотун, хохотушка, южная серебристая чайка] – Атӑл йытти Аtăl yıtti (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) ҫеҫенхир чарлӑкӗ śeśenxir çarlăkĕ (Wikipedia) Larus fuscus [ᴛᴜʀ karasırtlı martı ᴇɴɢ lesser black-backed gull ʀᴜs клуша, чернокрылка, морская чайка] – тӗксӗм чарлӑк tĕksĕm çarlăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Larus fuscus barabensis or Larus barabensis [ᴛᴜʀ Baraba martısı ᴇɴɢ steppe gull ʀᴜs барабинская чайка, степная чайка] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Larus heuglini [ᴛᴜʀ Doğu Sibirya martısı ᴇɴɢ Heuglin's gull, Siberian gull ʀᴜs халей, восточная клуша, восточносибирская хохотунья, темноспинная чайка] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Larus californicus [ᴛᴜʀ Kaliforniya martısı ᴇɴɢ California gull ʀᴜs калифорнийская чайка] – Калифорни чарлӑкӗ Kaliforni çarlăkĕ (Wikipedia) Larus hyperboreus [ᴛᴜʀ kutup martısı ᴇɴɢ glaucous gull ʀᴜs бургомистр, полярная чайка, большая полярная чайка] – бургомистр burgomistr < Russian бургоми́стр (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Larus mongolicus or Larus vegae mongolicus or Larus smithsonianus mongolicus [ᴛᴜʀ Moğol gümüş martısı ᴇɴɢ Mongolian herring gull, Mongolian Vega gull ʀᴜs монгольская чайка, монгольская серебристая чайка] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Phaethontiformes Phaethontiformes [ᴛᴜʀ tropikkuşumsular ᴇɴɢ tropicbirds ʀᴜs фаэтонообразные] – фаэтон евӗрлисен пайӗ faeton yevĕrlisen payĕ (Çınar 2018) Phaethontidae [ᴛᴜʀ tropikkuşugiller ᴇɴɢ tropicbirds ʀᴜs фаэтоновые, семейство фаэтоновых] – фаэтонсен йышӗ faetonsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) фаэтон сӑнлисен йышӗ faeton sănlisen yışĕ (Çınar 2018) Phaethon [ᴛᴜʀ tropikkuşu ᴇɴɢ tropicbird ʀᴜs фаэтон] – фаэтон faeton sɢ фаэтонӑн faetonăn ɢᴇɴ фаэтонӗ faetonĕ ᴛᴍʟ фаэтонсем faetonsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Phaethon aethereus [ᴛᴜʀ kızılgagalı tropikkuşu ᴇɴɢ red-billed tropicbird ʀᴜs красноклювый фаэтон, обыкновенный фаэтон] – хӗрлӗ сӑмсаллӑ фаэтон xĕrlĕ sămsallă faeton (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Phaethon rubricauda [ᴛᴜʀ kızılkuyruklu tropikkuşu ᴇɴɢ red-tailed tropicbird ʀᴜs краснохвостый фаэтон] – хӗрлӗ хӳреллӗ фаэтон xĕrlĕ xürellĕ faeton (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) 383 384 Phaethon lepturus [ᴛᴜʀ sarıgagalı tropikkuşu ᴇɴɢ white-tailed tropicbird ʀᴜs белохвостый фаэтон, желтоклювый фаэтон] – сар сӑмсаллӑ фаэтон sar sămsallă faeton (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Gaviiformes Gaviiformes [ᴛᴜʀ dalgıcımsılar ᴇɴɢ loons ʀᴜs гагарообразные, отряд гагарообразных, гагары] – гагара евӗрлисен пайӗ gagara yevĕrlisen payĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) гагара евӗрлисен отрячӗ gagara yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Gaviidae [ᴛᴜʀ dalgıçgiller ᴇɴɢ loons ʀᴜs гагаровые, гагары] – гагара сӑнлисен йышӗ gagara sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Gavia [ᴛᴜʀ dalgıç, dalgıçkuşu ᴇɴɢ loon, diver ʀᴜs гагара] – гагара gagara sɢ гагаран gagaran ɢᴇɴ гагари gagari ᴛᴍʟ гагарасем gagarasem ᴘʟ < Russian гага́ра (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Gavia stellata [ᴛᴜʀ kızılgerdanlı dalgıç ᴇɴɢ red-throated loon ʀᴜs краснозобая гагара, малая гагара, норь] – хӗрлӗ пӗсехеллӗ гагара xĕrlĕ pĕsexellĕ gagara (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Gavia arctica [ᴛᴜʀ karagerdanlı dalgıç ᴇɴɢ black-throated loon, black-throated diver, Arctic loon ʀᴜs чернозобая гагара, утка-нырок] – хура пӗсехеллӗ гагара xura pĕsexellĕ gagara (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Gavia pacifica [ᴛᴜʀ incagaglı dalgıç ᴇɴɢ Pacific loon ʀᴜs белошейная гагара, белоголовая гагара, берингийская гагара] – шур мӑйлӑ гагара şur măylă gagara (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шурӑ мӑйлӑ гагара şură măylă gagara (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Gavia immer [ᴛᴜʀ buz dalgıcı ᴇɴɢ common loon ʀᴜs черноклювая гагара, черноносая гагара, темноклювая гагара, большая черноносая гагара, полярная гагара] – хура сӑмсаллӑ гагара xura sămsallă gagara (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Gavia adamsii [ᴛᴜʀ sarıgagalı dalgıç ᴇɴɢ yellow-billed loon ʀᴜs белоклювая гагара, белоносая гагара] – шур сӑмсаллӑ гагара şur sămsallă gagara (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шурӑ сӑмсаллӑ гагара şură sămsallă gagara (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Sphenisciformes Impennes [ᴛᴜʀ yüzücü kuşlar ᴇɴɢ Ø ʀᴜs плавающих птицы] – ишекен кайӑксен отряд ҫийӗ işeken kayăksen otryad śiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Sphenisciformes [ᴛᴜʀ penguenler ᴇɴɢ penguins ʀᴜs пингвинообразные] – пингвин евӗрлисен пайӗ pingvin yevĕrlisen payĕ (Çınar 2018) пингвин евӗрлисен отрячӗ pingvin yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Spheniscidae [ᴛᴜʀ penguengiller ᴇɴɢ penguins ʀᴜs пингвиновые] – пингвин сӑнлисен йышӗ pingvin sănlisen yışĕ (Çınar 2018) Spheniscidae spp. [ᴛᴜʀ penguen ᴇɴɢ penguin ʀᴜs пингвин] – пингвин pingvin sɢ пингвинӗн pingvinĕn ɢᴇɴ пингвинӗ pingvinĕ ᴛᴍʟ пингвинсем pingvinsem ᴘʟ < Russian пингви́н (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Aptenodytes patagonicus [ᴛᴜʀ kral penguen ᴇɴɢ king penguin ʀᴜs королевский пингвин] – король пингвин korol' pingvin (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) 384 385 Aptenodytes forsteri [ᴛᴜʀ imperator penguen ᴇɴɢ emperor penguin ʀᴜs императорский пингвин] – император пингвин imperator pingvin (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) император пингвинӗ imperator pingvinĕ (Çınar 2018) Pygoscelis adeliae [ᴛᴜʀ Adelie pengueni ᴇɴɢ Adelie penguin ʀᴜs пингвин Адели, аделийский пингвин, синий пингвин] – Адели пингвинӗ Adeli pingvinĕ (Çınar 2018) адели adeli (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Pygoscelis papua [ᴛᴜʀ gentu pengueni ᴇɴɢ gentoo penguin ʀᴜs ослиный пингвин, папуанский пингвин, пингвин Папуа, субантарктический пингвин] – ашак пингвинӗ aşak pingvinĕ (Çınar 2018) Pygoscelis antarcticus [ᴛᴜʀ çembersakallı penguen ᴇɴɢ chinstrap penguin ʀᴜs антарктический пингвин, южно-полярный пингвин] – Антарктида пингвинӗ Аntarktida pingvinĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Eudyptula novaehollandiae or Eudyptula minor novaehollandiae [ᴛᴜʀ Avustralya küçük pengueni ᴇɴɢ Australian little penguin ʀᴜs австралийский малый пингвин] – Австрали пӗчӗк пингвинӗ Avstrali pĕçĕk pingvinĕ (Çınar 2018) Eudyptula minor [ᴛᴜʀ küçük penguen ᴇɴɢ little penguin ʀᴜs малый пингвин] – пӗчӗк пингвин pĕçĕk pingvin (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Eudyptula minor albosignata or Eudyptula albosignata [ᴛᴜʀ akkanatlı penguen ᴇɴɢ white-flippered penguin ʀᴜs белокрылый пингвин] – шур ҫунатлӑ пингвин şur śunatlă pingvin (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Spheniscus humboldti [ᴛᴜʀ Peru pengueni ᴇɴɢ Humboldt penguin ʀᴜs гумбольдтов пингвин, пингвин Гумбольдта, перуанский пингвин] – Гумбольдт пингвинӗ Гumbol'dt pingvinĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Spheniscus mendiculus [ᴛᴜʀ Galapagos pengueni ᴇɴɢ Galapagos penguin ʀᴜs галапагосский пингвин] – Галапагос пингвинӗ Гalapagos pingvinĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Spheniscus demersus [ᴛᴜʀ Kap pengueni ᴇɴɢ jackass penguin ʀᴜs очковый пингвин, обыкновенный очковый пингвин] – куҫлӑхлӑ пингвин kuślăxlă pingvin (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Spheniscus magellanicus [ᴛᴜʀ Macellan pengueni ᴇɴɢ Magellanic penguin ʀᴜs магелланов пингвин, магелланов очковый пингвин, магелланский пингвин] – Магеллан пингвинӗ Мagellan pingvinĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Megadyptes antipodes [ᴛᴜʀ sarıgözlü penguen ᴇɴɢ yellow-eyed penguin ʀᴜs великолепный пингвин, желтоглазый пингвин, антиподов пингвин] – сар куҫлӑ пингвин sar kuślă pingvin (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Eudyptes sclateri [ᴛᴜʀ tepeli penguen ᴇɴɢ erect-crested penguin ʀᴜs большехохлый пингвин, большой хохлатый пингвин] – пысӑк тӗпеклӗ пингвин pısăk tĕpeklĕ pingvin (Çınar 2018) Eudyptes schlegeli [ᴛᴜʀ akyüzlü penguen ᴇɴɢ royal penguin ʀᴜs пингвин Маккуори, пингвин Шлегеля] – Маккуори пингвинӗ Makkuori pingvinĕ (Çınar 2018) Eudyptes chrysolophus [ᴛᴜʀ saçlı penguen ᴇɴɢ macaroni penguin ʀᴜs златохохлый пингвин, золотоволосый пингвин, златовласый пингвин] – ылтӑн ҫӳҫлӗ пингвин ıltăn śüślĕ pingvin (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) 385 386 Eudyptes pachyrhynchus [ᴛᴜʀ sarıkaşlı penguen ᴇɴɢ Fiordland penguin ʀᴜs толстоклювый пингвин, толстоклювый хохлатый пингвин, пингвин Виктории] – хулӑн сӑмсаллӑ пингвин xulăn sămsallă pingvin (Çınar 2018) Eudyptes robustus [ᴛᴜʀ Snares pengueni ᴇɴɢ Snares penguin ʀᴜs снэрский пингвин, снарский пингвин, снарский златохохлый пингвин, снэрский хохлатый пингвин] – Снэрс пингвинӗ Sners pingvinĕ (Çınar 2018) Eudyptes chrysocome [ᴛᴜʀ zıplar penguen ᴇɴɢ rockhopper penguin ʀᴜs пингвин-скалолаз] – тӗпеклӗ пингвин tĕpeklĕ pingvin (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Eudyptes moseleyi [ᴛᴜʀ büyük zıplar penguen ᴇɴɢ northern rockhopper penguin ʀᴜs косматый пингвин, северный хохлатый пингвин] – мелкемес пингвин melkemes pingvin (Çınar 2018) Procellariiformes Procellariiformes (Tubinares) [ᴛᴜʀ fırtınakuşumsular ᴇɴɢ albatross and petrels, tubenoses ʀᴜs буревестникообразные, отряд буревестникообразных, буревестники, трубконосые] – тӑвӑл хыпарҫи евӗрлисен пайӗ tăvăl xıparśi yevĕrlisen payĕ (Çınar 2018) тӑвӑл хыпарҫи евӗрлисен отрячӗ tăvăl xıparśi yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Diomedeidae Diomedeidae [ᴛᴜʀ albatrosgiller ᴇɴɢ albatrosses ʀᴜs альбатросовые, семӗйство альбатросовых, альбатросы] – альбатрос сӑнлисен йышӗ al'batros sănlisen yışĕ (Çınar 2018) альбатроссен йышӗ al'batrossen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Diomedeidae spp. [ᴛᴜʀ albatros ᴇɴɢ albatross ʀᴜs альбатрос] – альбатрос al'batros sɢ альбатросӑн al'batrosăn ɢᴇɴ альбатросӗ al'batrosĕ ᴛᴍʟ альбатроссем al'batrossem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017Çınar 2018) Phoebastria irrorata [ᴛᴜʀ yazılı albatros ᴇɴɢ waved albatross ʀᴜs галапагосский альбатрос, волнистый альбатрос] – Галапагос альбатросӗ Galapagos al'batrosĕ (Çınar 2018) Phoebastria albatrus [ᴛᴜʀ alaca albatros ᴇɴɢ short-tailed albatross ʀᴜs белоспинный альбатрос, короткохвостый альбатрос, северный альбатрос, стеллеров альбатрос] – шур ҫурӑмлӑ альбатрос şur śurămlă al'batros (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017Çınar 2018) Phoebastria immutabilis [ᴛᴜʀ Laysan albatrosu ᴇɴɢ Laysan albatross ʀᴜs темноспинный альбатрос, чѐрный альбатрос, лайсанский альбатрос] – xypa ҫурӑмлӑ альбатрос xura śurămlă al'batros (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Phoebastria nigripes [ᴛᴜʀ karaayaklı albatros ᴇɴɢ black-footed albatross ʀᴜs черноногий альбатрос] – хура ураллӑ альбатрос xura urallă al'batros (Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Diomedea epomophora [ᴛᴜʀ kral albatros ᴇɴɢ royal albatross ʀᴜs королевский альбатрос] – король альбатросӗ korol' al'batrosĕ (Çınar 2018) Diomedea gibsoni [ᴛᴜʀ Gibson albatrosu ᴇɴɢ Gibson's albatross ʀᴜs альбатрос Гибсона] – Гибсон альбатросӗ Gibson al'batrosĕ (Çınar 2018) Diomedea amsterdamensis [ᴛᴜʀ Amsterdam albatrosu ᴇɴɢ Amsterdam Island albatross, Amsterdam albatross ʀᴜs амстердамский альбатрос] – Амстердам альбатросӗ Amsterdam al'batrosĕ () Diomedea exulans [ᴛᴜʀ gezgin albatros ᴇɴɢ wandering albatross ʀᴜs странствующий альбатрос, обыкновенный альбатрос] – ҫул ҫӳрен альбатрос śul śüren al'batros (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) 386 387 Thalassarche chlororhynchos [ᴛᴜʀ Atlantik sarıgagalı albatrosu ᴇɴɢ Atlantic yellow-nosed albatross ʀᴜs желтоклювый альбатрос] – сарӑ сӑмсаллӑ альбатрос sără śamsallă al'batros (Çınar 2018) Thalassarche chrysostoma [ᴛᴜʀ bozbaş albatros ᴇɴɢ grey-headed albatross ʀᴜs сероголовый альбатрос] – сӑрӑ пуҫлӑ альбатрос sără puślă al'batros (Çınar 2018) Thalassarche impavida [ᴛᴜʀ Campbell albatrosu ᴇɴɢ Campbell albatross ʀᴜs желтоглазый альбатрос, кэмпбелльский альбатрос] – сарӑ куҫлӑ альбатрос sără kuślă al'batros (Çınar 2018) Thalassarche bulleri [ᴛᴜʀ Buller albatrosu ᴇɴɢ Buller's albatross ʀᴜs буллеров альбатрос, альбатрос Буллера] – Буллер альбатросӗ Buller al'batrosĕ (Çınar 2018) Thalassarche salvini [ᴛᴜʀ Salvin albatrosu ᴇɴɢ Salvin's albatross ʀᴜs сероспинный альбатрос] – сӑрӑ ҫурӑмлӑ альбатрос sără śurămlă al'batros (Çınar 2018) Hydrobatidae Hydrobatidae (Oceanitinae & Hydrobatinae) [ᴛᴜʀ fırtınakırlangıcıgiller ᴇɴɢ storm petrels ʀᴜs качурковые, семейство качурковых, качурки] – качурка сӑнлисен йышӗ kaçurka sănlisen yışĕ (Çınar 2018) качуркасен йышӗ kaçurkasen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Oceanitinae & Hydrobatinae spp [ᴛᴜʀ fırtınakırlangıcı ᴇɴɢ storm petrel ʀᴜs качурка] – качурка kaçurka sɢ качуркан kaçurkan ɢᴇɴ качурки kaçurki ᴛᴍʟ качуркасем kaçurkasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Oceanites oceanicus [ᴛᴜʀ sarıayaklı fırtınakırlangıcı ᴇɴɢ Wilson's storm-petrel ʀᴜs вильсонова океанида, океанник Вильсона, качурка Вильсона] – Вильсон качурки Vil'son kaçurki (Çınar 2018) Pelagodroma marina [ᴛᴜʀ akyüzlü fırtınakırlangıcı ᴇɴɢ white-faced storm petrel ʀᴜs белолицая океанида, белолицая качурка] – шур пуҫлӑ качурка şur puślă kaçurka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Fregetta grallaria [ᴛᴜʀ akkarınlı fırtınakırlangıcı ᴇɴɢ white-bellied storm petrel ʀᴜs белобрюхая океанида, белобрюхая качурка] – шур хырӑмлӑ качурка şur xırămlă kaçurka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Fregetta tropica [ᴛᴜʀ alakarınlı fırtınakırlangıcı ᴇɴɢ black-bellied storm petrel ʀᴜs чернобрюхая океанида, чернобрюхая качурка] – xypa хырӑмлй качурка xura xırămlă kaçurka (Çınar 2018) Hydrobates furcatus or Oceanodroma furcata [ᴛᴜʀ fırtınakırlangıcı ᴇɴɢ fork-tailed storm petrel ʀᴜs сизая качурка, серая вилохвостая качурка, серая качурка] – кӑвак качурка kăvak kaçurka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Cymochorea monorhis or Oceanodroma monorhis or Hydrobates monorhis [ᴛᴜʀ boz fırtınakırlangıcı ᴇɴɢ Swinhoe's storm petrel ʀᴜs малая качурка, малая вилохвостая качурка, вилохвостая качурка] – пӗчӗк качурка pĕçĕk kaçurka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Cymochorea leucorhoa or Oceanodroma leucorhoa or Hydrobates leucorhous [ᴛᴜʀ çatalkuyruk fırtınakırlangıcı ᴇɴɢ Leach's storm petrel ʀᴜs северная качурка, северная вилохвостая качурка, большая качурка] – ҫурҫӗр качурки śurśĕr kaçurki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Procellariidae Procellariidae [ᴛᴜʀ yelkovangiller, fırtınakuşugiller ᴇɴɢ petrels and shearwaters ʀᴜs буревестниковые, семейство буревестниковых, буревестники] – тӑвӑл хыпарҫи сӑнлисен йышӗ tăvăl xıparśi sănlisen yışĕ (Çınar 2018) тӑвӑл хыпарҫисен йышӗ tăvăl xıparśisen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) 387 388 Procellariidae spp. [ᴛᴜʀ yelkovan, fırtınakuşu ᴇɴɢ petrel, shearwater ʀᴜs буревестник] – тӑвӑл хыпарҫи tăvăl xıparśi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) тинӗс чарланӗ tinĕs çarlanĕ (Çınar 2018) Macronectes giganteus [ᴛᴜʀ Antarktika dev fırtınakuşu ᴇɴɢ southern giant petrel ʀᴜs гигантский буревестник, исполинский буревестник] – улӑпла тӑвӑл хыпарҫи ulăpla tăvăl xıparśi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Fulmarus glacialis [ᴛᴜʀ Kutup fırtınakuşu ᴇɴɢ northern fulmar ʀᴜs глупыш, обыкновенный глупыш] – айванчӑк ayvançăk (Degtyaryov 2017) айванкка ayvankka (İgnatyev & Pavlov 1993) глупыш glupış < Russian глупы́ш (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Pterodroma [ᴛᴜʀ fırtınakuşu ᴇɴɢ petrel ʀᴜs тайфунник] – тайфунник tayfunçik < Russian тайфу́нник (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Procellaria cinerea [ᴛᴜʀ kahverengi yelkovan ᴇɴɢ grey petrel ʀᴜs бурый буревестник, южный серый буревестник] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Ardenna tenuirostris or Puffinus tenuirostris [ᴛᴜʀ incegagalı yelkovan ᴇɴɢ short-tailed shearwater ʀᴜs тонкоклювый буревестник, короткохвостый буревестник] – ҫинҫе сӑмсаллӑ тӑвӑл хыпарҫи śinśe sămsallă tăvăl xıparśi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) ҫинҫе сӑмсаллӑ буревестник śinśe sămsallă burevestnik (Çınar 2018) Ardenna grisea or Puffinus griseus [ᴛᴜʀ külrengi yelkovan ᴇɴɢ sooty shearwater ʀᴜs серый буревестник, тёмный буревестник, бурый буревестник, бурый пуффин] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Calonectris leucomelas [ᴛᴜʀ akyüzlü yelkovan ᴇɴɢ streaked shearwater ʀᴜs пестролицый буревестник, пестроголовый буревестник, пегий буревестник, белолицый буревестник, тихоокеанский пёстрый буревестник] – чӑпар питлӗ тӑвӑл хыпарҫи çăpar pitlĕ tăvăl xıparśi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Puffinus puffinus [ᴛᴜʀ Atlantik yelkovanı ᴇɴɢ Manx shearwater ʀᴜs малый буревестник, атлантический малый буревестник, обыкновенный буревестник, обыкновенный пуффин, питон] – тӑвӑл хыпарҫи tăvăl xıparśi (Çınar 2018) тинӗс чарланӗ tinĕs çarlanĕ (Çınar 2018) Ciconiiformes Ciconiiformes [ᴛᴜʀ leyleksiler ᴇɴɢ storks ʀᴜs аистообразные, отряд аистообразных] – аист евӗрлисем aist yevĕrlisem (Çınar 2018 Wikipedia) аист евӗрлисен пайӗ aist yevĕrlisen payĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) аист евӗрлисен отрячӗ aist yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Ciconiidae [ᴛᴜʀ leylekgiller ᴇɴɢ storks ʀᴜs аистовые, семейство аистовых]– аист йышшисем aist yışşisem (Çınar 2018 Wikipedia) аистсен йышӗ aistsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) аист сӑнлисен йышӗ aist sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Leptoptilos crumenifer [ᴛᴜʀ murabıtkuşu ᴇɴɢ marabou stork ʀᴜs африканский марабу] – марабу marabu < Russian марабу́ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Ciconia [ᴛᴜʀ leylekler ᴇɴɢ storks ʀᴜs аисты] – чӑн аистсем çăn aistsem (Çınar 2018 Wikipedia) аист aist sɢ аистӗн aistĕn ɢᴇɴ аисчӗ aisçĕ ᴛᴍʟ аистсем aistsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шапа тарҫи şapa tarśi (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) 388 389 Ciconia abdimii 62 [ᴛᴜʀ çekirge leyleği ᴇɴɢ Abdim's stork ʀᴜs дождевой аист, белобрюхий аист] – ҫумӑр аисчӗ śumăr aisçĕ (Çınar 2018 Wikipedia) Ciconia episcopus [(ᴛᴜʀ ak boyunlu leylek ᴇɴɢ Asian woolly-necked stork, Asian woollyneck ʀᴜs белошейный аист] – шурӑ мӑйлӑ аист şură măylă aist (Çınar 2018 Wikipedia) шур мӑйлӑ аист şur măylă aist (Degtyaryov 2017) Ciconia stormi [ᴛᴜʀ Storm leyleği ᴇɴɢ Storm's stork ʀᴜs малайский аист, малайский шерстистошейный аист] – Шторм аисчӗ Ştorm aisçĕ (Çınar 2018 Wikipedia) Ciconia nigra [ᴛᴜʀ kara leylek ᴇɴɢ black stork ʀᴜs чёрный аист] – хура аист xura aist (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) хура шапа тарҫи xura şapa tarśi (Çınar 2018) кӑвак акӑш kăvak akăş “ᴛᴜʀ gök kuğu ᴇɴɢ blue swan ʀᴜs синий лебедь” () ᴛᴜʀ erkek leylek ᴇɴɢ male stork ʀᴜs аист (самец аиста) – аист аҫи aist aśi () аҫа аист aśa aist () ᴛᴜʀ dişi leylek ᴇɴɢ female stork ʀᴜs аистиха (самка аиста) – аист ами aist ami () ама аист ama aist () ᴛᴜʀ leylek yavrusu ᴇɴɢ young stork ʀᴜs аистёнок sɢ аистята ᴘʟ (птенец аиста) – аист чӗппи aist çĕppi () ᴛᴜʀ leylek yuvası ᴇɴɢ stork nest ʀᴜs гнездо аиста, аистовое гнездо – аист йӑви aist yăvi () Ciconia maguari [ᴛᴜʀ Güney Amerika leyleği ᴇɴɢ maguari stork ʀᴜs американский аист] – Америка аисчӗ Аmerika aisçĕ (Degtyaryov 2017 Çınar 2018) магуари maguari < Russian магуари (Çınar 2018 Wikipedia) Ciconia ciconia [ᴛᴜʀ leylek, ak leylek ᴇɴɢ white stork ʀᴜs белый аист] – шурӑ аист şură aist (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) шурӑ шапа тарҫи şură şapa tarśi (Çınar 2018) Ciconia boyciana [ᴛᴜʀ Uzak Doğu leyleği ᴇɴɢ oriental stork ʀᴜs дальневосточный аист] – Инҫет Хӗвелтухӑҫ аисчӗ İnśet Xĕveltuxăś aisçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Инҫет Тухӑҫ аисчӗ İnśet Tuxăś aisçĕ (Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Jabiru mycteria [ᴛᴜʀ Amerika jabirusu ᴇɴɢ jabiru ʀᴜs ябиру, бразильский ябиру, седлоклювый аист] – ябиру yabiru < Russian яби́ру (Çınar 2018) Ephippiorhynchus [ᴛᴜʀ eyergagalı leylek ᴇɴɢ saddle-billed stork ʀᴜs седлоклюв] – йӗнер сӑмса yĕner śămsa (Çınar 2018) Ephippiorhynchus asiaticus or Xenorhynchus asiaticus [ᴛᴜʀ Asya jabirusu ᴇɴɢ black-necked stork ʀᴜs азиатский седлоклюв, азиатский ябиру] – Ази йӗнер сӑмси Azi yĕner śămsi (Çınar 2018) Ephippiorhynchus senegalensis [ᴛᴜʀ Afrşka jabirusu ᴇɴɢ saddle-billed stork ʀᴜs африканский седлоклюв, седлоклювый ябиру, сеедлоклювый аист, африканский ябиру, седлоклюв, ярибу] – Африка йӗнер сӑмси Afrika yĕner śămsi (Çınar 2018) ябиру yabiru < Russian яби́ру (İgnatyev & Pavlov 1993) Anastomus oscitans [ᴛᴜʀ Asya açıkgagalı leyleği ᴇɴɢ Asian openbill ʀᴜs индийский аист-разиня, азиатский аист-разиня] – Ази аисчӗ Azi aisçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Abdim < Arnavut Âbidin Bey (Âbidin Bey al-Arnaut) (1780–1827) ‫ عابدين بك‬was an Albanian-born Egyptian administrator. 62 389 390 Mycteria [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ wood stork ʀᴜs клювач, аист-клювач] – аист-чарлансем aist-çarlansem (Çınar 2018 Wikipedia) Mycteria ibis [ᴛᴜʀ sarıgagalı leylek ᴇɴɢ yellow-billed stork ʀᴜs африканский клювач, обыкновенный клювач] – Африка аисчӗ Afrika aisçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) сарӑ чарлан sară çarlan [sic] (Çınar 2018 Wikipedia) Mycteria americana [ᴛᴜʀ Amerika orman leyleği ᴇɴɢ wood stork ʀᴜs американский клювач] – Америка чарланӗ Amerika çarlanĕ [sic] (Çınar 2018 Wikipedia [американ чарланӗ]) Mycteria cinerea [ᴛᴜʀ Malay leyleği ᴇɴɢ milky stork ʀᴜs серый клювач, малайский аист-клювач] – пӗчӗк чӑмӑш pĕçĕk çămăş [sic] (Çınar 2018 Wikipedia) Suliformes Suliformes (Phalacrocoraciformes) [ᴛᴜʀ sümsükkuşumsular ᴇɴɢ Ø ʀᴜs олушеобразные] – олуша евӗрлисен пайӗ oluşa yevĕrlisen payĕ (Çınar 2018) Fregatidae Fregatidae [ᴛᴜʀ firkateynkuşugiller ᴇɴɢ frigatebirds ʀᴜs фрегатовые, семейство фрегатовых, фрегаты] – фрегат сӑнлисен йышӗ fregat sănlisen yışĕ (Çınar 2018) фрегатсен йышӗ fregatsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Fregata [ᴛᴜʀ firkateynkuşu ᴇɴɢ frigatebird ʀᴜs фрегат] – фрегат fregat sɢ фрегатӑн fregatăn ɢᴇɴ фрегачӗ fregaçĕ ᴛᴍʟ фрегатсем fregatsem ᴘʟ < Russian фрега́т (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Fregata ariel [ᴛᴜʀ küçük firkateynkuşu ᴇɴɢ lesser frigatebird ʀᴜs фрегат-ариель, малый фрегат] – пӗчӗк фрегат pĕçĕk fregat (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Fregata minor [ᴛᴜʀ büyük firkateynkuşu ᴇɴɢ great frigatebird ʀᴜs большой фрегат] – пысӑк фрегат pısăk fregat (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Sulidae Sulidae [ᴛᴜʀ sümsükgiller ᴇɴɢ gannets and boobies ʀᴜs олушевые, семейство олушевых, олуши] – олуша сӑнлисен йышӗ oluşa sănlisen yışĕ (Çınar 2018) олушасен йышӗ oluşasen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Sulidae spp. [ᴛᴜʀ sümsük, sümsükkuşu ᴇɴɢ gannet and booby ʀᴜs олуша] – олуша oluşa sɢ олушан oluşan ɢᴇɴ олуши oluşi ᴛᴍʟ олушасем oluşasem ᴘʟ < Russian о́луша (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Papasula abbotti [ᴛᴜʀ Abbot sümsüğü ᴇɴɢ Abbott's booby ʀᴜs олуша Эбботта, олуша Абботта, чернокрылая олуша] – хура ҫунатлӑ олуша xura śunatlă oluşa (Çınar 2018) Morus bassanus [ᴛᴜʀ sümsük ᴇɴɢ northern gannet ʀᴜs северная олуша, северная жаннита, североатлантическая олуша, атлантическая олуша, обыкновенная олуша, олуша-глупыш] – ҫурҫӗр олуши śurśĕr oluşi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Morus capensis [ᴛᴜʀ Kap sümsüğü ᴇɴɢ Cape gannet ʀᴜs капская олуша] – Кап олуши Kap oluşi (Çınar 2018) Morus serrator [ᴛᴜʀ Avustralya sümsüğü ᴇɴɢ Australasian gannet ʀᴜs австралийская олуша] – Австрали олуши Аvstrali oluşi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) 390 391 Sula sula [ᴛᴜʀ kızılayaklı sümsük ᴇɴɢ red-footed booby ʀᴜs красноногая олуша] – хӗрлӗ ураллӑ олуша xĕrlĕ urallă oluşa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Sula leucogaster [ᴛᴜʀ kara sümsük ᴇɴɢ brown booby ʀᴜs бурая олуша, желтоногая олуша] – пӑвӑр олуша păvăr oluşa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Sula nebouxii [ᴛᴜʀ gökayaklı sümsük ᴇɴɢ blue-footed booby ʀᴜs голубоногая олуша, синеногая олуша] – кӑвак ураллӑ олуша kăvak urallă oluşa (Çınar 2018) Sula variegata [ᴛᴜʀ Peru sümsüğü ᴇɴɢ Peruvian booby ʀᴜs перуанская олуша] – Перу олуши Peru oluşi (Çınar 2018) Sula dactylatra [ᴛᴜʀ maskeli sümsük ᴇɴɢ masked booby ʀᴜs голуболицая олуша, белая олуша, масковая олуша] – шурӑ олуша şură oluşa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Anhingidae Anhingidae [ᴛᴜʀ yılanboyungiller ᴇɴɢ darters ʀᴜs змеешейковые, семейство змеешейковых, змеешейки] – ҫӗлен майӗ сӑнлисен йышӗ śĕlen măyĕ sănlisen yışĕ (Çınar 2018) ҫӗлен мӑйӗсен йышӗ śĕlen măyĕsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Anhinga [ᴛᴜʀ yılanboyun ᴇɴɢ darter ʀᴜs змеешейка] – ҫӗлен майӗ śĕlen măyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) ҫӗлен мӑй śĕlen măy (Degtyaryov 2017) Anhinga anhinga [ᴛᴜʀ Amerika yılanboynu ᴇɴɢ anhinga ʀᴜs американская змеешейка, американская анхинга, анхинга] – Америка ҫӗлен майӗ Amerika śĕlen măyĕ (Çınar 2018) Anhinga rufa [ᴛᴜʀ Afrika yılanboynu ᴇɴɢ African darter ʀᴜs африканская змеешейка] – Африка ҫӗлен майӗ Afrika śĕlen măyĕ (Çınar 2018) Anhinga melanogaster [ᴛᴜʀ Doğu yılanboynu ᴇɴɢ Oriental darter ʀᴜs азиатская змеешейка, индийская змеешейка, индийская змеиная птица, чернобрюхая змеешейка, чернобрюхая змеиная птица] – Ази ҫӗлен майӗ Azi śĕlen măyĕ (Çınar 2018) Anhinga novaehollandiae [ᴛᴜʀ Avustralya yılanboynu ᴇɴɢ Australasian darter ʀᴜs австралийская змеешейка] – Австрали ҫӗлен майӗ Аvstrali śĕlen măyĕ (Çınar 2018) Phalacrocoracidae Phalacrocoracidae [ᴛᴜʀ karabatakgiller ᴇɴɢ cormorants and shags ʀᴜs баклановые, семейство баклановых, бакланы] – пӑркасан сӑнлисен йышӗ părkasan sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) баклансен йышӗ baklansen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Phalacrocoracidae spp. [ᴛᴜʀ karabatak ᴇɴɢ cormorant and shag ʀᴜs баклан] – пӑркасан părkasan (Çınar 2018) баклан baklan sɢ бакланӑн baklanăn ɢᴇɴ бакланӗ baklanĕ ᴛᴍʟ баклансем ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Microcarbo pygmaeus or Phalacrocorax pygmeus [ᴛᴜʀ küçük karabatak ᴇɴɢ pygmy cormorant ʀᴜs малый баклан] – пӗчӗк баклан pĕçĕk baklan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Microcarbo melanoleucos or Phalacrocorax melanoleucos [ᴛᴜʀ alaca küçük karabatak ᴇɴɢ little pied cormorant ʀᴜs пёстрый баклан, малый пёстрый баклан] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Phalacrocorax pelagicus or Leucocarbo pelagicus [ᴛᴜʀ pelajik karabatak ᴇɴɢ pelagic cormorant ʀᴜs берингов баклан, берингийский баклан, морской баклан] – Беринг бакланӗ Бering baklanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) 391 392 Phalacrocorax urile or Leucocarbo urile [ᴛᴜʀ büyük pelajik karabatak ᴇɴɢ red-faced cormorant ʀᴜs краснолицый баклан] – хӗрлӗ питлӗ баклан xĕrlĕ pitlĕ baklan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Phalacrocorax carbo [ᴛᴜʀ karabatak ᴇɴɢ great cormorant ʀᴜs большой баклан] – пӑркасан părkasan (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) пысӑк баклан pısăk baklan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Phalacrocorax capillatus (Phalacrocorax filamentosus) [ᴛᴜʀ Japon karabatağı ᴇɴɢ Japanese cormorant ʀᴜs японский баклан, уссурийский баклан] – Уссури бакланӗ Ussuri baklanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Phalacrocorax aristotelis or Leucocarbo aristotelis [ᴛᴜʀ tepeli karabatak ᴇɴɢ European shag, common shag, shag ʀᴜs хохлатый баклан, длинноносый баклан, длинноклювый аклан, средний баклан] – тӗпеклӗ баклан tĕpeklĕ baklan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Phalacrocorax harrisi [ᴛᴜʀ Galapagos karabatağı ᴇɴɢ flightless cormorant ʀᴜs галапагосский баклан] – Галапагос бакланӗ Гalapagos baklanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Phalacrocorax bougainvillii or Leucocarbo bougainvillii [ᴛᴜʀ guano karabatağı ᴇɴɢ guanay cormorant ʀᴜs перуанский баклан, баклан Бугенвиля, гуанай] – Перу бакланӗ Peru baklanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Plataleiformes Plataleiformes [ᴛᴜʀ ibisler ᴇɴɢ ibises and spoonbills ʀᴜs ибисообразные] – ибис евӗрлисен пайӗ ibis yevĕrlisen payĕ (Çınar 2018) Threskiornithidae [ᴛᴜʀ kelaynakgiller ᴇɴɢ ibises and spoonbills ʀᴜs ибисовые, семейство ибисовых] – ибис сӑнлисен йышӗ ibis sănlisen yışĕ (Çınar 2018) ибиссен йышӗ ibissen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Threskiornithidae spp. [ᴛᴜʀ ibis ᴇɴɢ ibis ʀᴜs ибис] – ибис ibis < Russian и́бис (İgnatyev & Pavlov 1993) Plegadis falcinellus [ᴛᴜʀ çeltikçi ᴇɴɢ glossy ibis ʀᴜs каравайка, каравашка, блестящий ибис] – каравайка karavayka sɢ каравайкан karavaykan ɢᴇɴ каравайки karavayki ᴛᴍʟ каравайкасем karavaykasem ᴘʟ < Russian карава́йка (Wikipedia) Plegadis ridgwayi [ᴛᴜʀ puna çeltikçisi ᴇɴɢ puna ibis ʀᴜs тонкоклювая каравайка, каравайка Риджвея] – Риджвей каравайки Ricvey karavayki (Wikipedia) Platalea leucorodia [ᴛᴜʀ kaşıkçı ᴇɴɢ Eurasian spoonbill ʀᴜs колпица, обыкновенная колпица, колпик, лопатень, косарь] – колпица kolpitsa < Russian ко́лпица (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Pelecaniformes Pelecaniformes sensu lato (Steganopodes; incl. Plataleiformes, Ardeiformes) [ᴛᴜʀ kürekayaklılar ᴇɴɢ pelicans and cormorants ʀᴜs пеликанообразные, веслоногие] – пырхуран евӗрлисем pırxuran yevĕrlisem (Wikipedia) кӗсмен уралисем kĕsmen uralisem (Wikipedia) Pelecaniformes sensu stricto [ᴛᴜʀ pelikansılar ᴇɴɢ pelicans ʀᴜs пеликанообразные, отряд пеликанообразных] – пеликан евĕрлисем pelikan yevĕrlisem (Wikipedia) пырхуран евӗрлисен пайӗ pırxuran yevĕrlisen payĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) пеликан евӗрлисен отрячӗ pelikan yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Scopidae 392 393 Scopidae [ᴛᴜʀ gölgekuşugiller ᴇɴɢ hamerkop ʀᴜs молотоглавовые, молотоглавы, молотоголовые] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Scopus umbretta [ᴛᴜʀ gölgekuşu ᴇɴɢ hamerkop ʀᴜs молотоглав, молотоголовая цапля, теневая птица] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Balaenicipitidae Balaenicipitidae [ᴛᴜʀ pabuçgagagiller ᴇɴɢ shoebill ʀᴜs китоглавовые, китоглавые, китоглавы] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Balaeniceps rex [ᴛᴜʀ pabuçgaga ᴇɴɢ shoebill ʀᴜs китоглав, королевская цапля] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Pelecanidae Pelecanidae [ᴛᴜʀ pelikangiller ᴇɴɢ pelicans ʀᴜs пеликановые] – пеликан йышшисем pelikan yışşisem (Wikipedia) пырхуран сӑнлисен йышӗ pırxuran sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Pelecanus [ᴛᴜʀ pelikan ᴇɴɢ pelican ʀᴜs пеликан] – пырхуран pırxuran (Çınar 2018 Wikipedia) пеликан pelikan sɢ пеликанӑн pelikanăn ɢᴇɴ пеликанӗ pelikanĕ ᴛᴍʟ пеликансем pelikansem ᴘʟ < Russian пелика́н (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) пеликансем pelikansem ᴘʟ (Wikipedia) Pelecanus erythrorhynchos [ᴛᴜʀ Amerika pelikanı ᴇɴɢ American white pelican ʀᴜs пеликан-носорог, американский белый пеликан] – мӑйракаллӑ пеликан măyrakallă pelikan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Pelecanus occidentalis [ᴛᴜʀ kahverengi pelikan ᴇɴɢ brown pelican ʀᴜs бурый пеликан, американский бурый пеликан] – пӑвӑр пеликан păvăr pelikan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Pelecanus onocrotalus [ᴛᴜʀ ak pelikan ᴇɴɢ great white pelican ʀᴜs розовый пеликан, розовая бабаптица, пеликан, баба, баба-птица] – кӗрен пеликан kĕren pelikan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) кӗлчечек тӗслӗ пеликан kĕlçeçek tĕslĕ pelikan (Wikipedia) Pelecanus conspicillatus [ᴛᴜʀ Avustralya pelikanı ᴇɴɢ Australian pelican ʀᴜs австралийский пеликан] – куҫлӑхлӑ пеликан kuślăxlă pelikan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Pelecanus crispus [ᴛᴜʀ tepeli pelikan ᴇɴɢ Dalmatian pelican ʀᴜs кудрявый пеликан] – кӑтра пырхуран kătra pırxuran (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) кӑтра пеликан kătra pelikan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Pelecanus philippensis [ᴛᴜʀ Hint pelikanı ᴇɴɢ spot-billed pelican ʀᴜs пестроклювый пеликан, серый пеликан] – сӑрӑ пеликан sără pelikan (Wikipedia) Ardeiformes Ardeiformes [ᴛᴜʀ balıkçıllar ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – чарлан евӗрлисен пайӗ çarlan yevĕrlisen payĕ (Çınar 2018) чарлансен йышӗ çarlansen payĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Ardeidae [ᴛᴜʀ ᴇɴɢ herons and egrets ʀᴜs цаплевые, семейство цаплевых] – чарлан сӑнлисен йышӗ çarlan sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) чарлан йышшисем çarlan yışşisem (Wikipedia) 393 394 Botaurus & Ixobrychus [ᴛᴜʀ balaban ᴇɴɢ bittern ʀᴜs выпь] – чӑмӑш ҫămăş sɢ чӑмӑшӑн ҫămăşăn ɢᴇɴ чӑмӑшӗ ҫămăşĕ ᴛᴍʟ чӑмӑшсем ҫămăşsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) шыв вӑкӑрӗ şıv văkărĕ (Degtyaryov 2017) Botaurus stellaris [ᴛᴜʀ balaban, balabankuşu ᴇɴɢ great bittern, bittern ʀᴜs большая выпь, выпь] – шур вӑкӑрӗ şur văkărĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) пысӑк чӑмӑш pısăk çămăş (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) чӑмӑш çămăş (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) шыв вӑкӑрӗ şıv văkărĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Ixobrychus minutus [ᴛᴜʀ küçük balaban ᴇɴɢ little bittern ʀᴜs волчок, малая выпь] – пӗчӗк чӑмӑш pĕçĕk çămăş (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) пӗчӗк шур вӑкӑрӗ pĕçĕk şur văkărĕ (Çınar 2018) Ardea etc. spp. [ᴛᴜʀ balıkçıl ᴇɴɢ heron ʀᴜs цапля] – чарлан çarlan sɢ чарланӑн çarlanăn ɢᴇɴ чарланӗ çarlanĕ ᴛᴍʟ чарлансем çarlansem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шапа хуралҫи şapa xuralśi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) чаппур çappur () Атӑл чарланӗ Atăl çarlanĕ () кукӑр мӑй kukăr măy () коккăр мӑй kokkăr măy () коккӑр мӑйӑ kokkăr măyă () тимӗр тӑрна timĕr tărna “ᴛᴜʀ demir turna ᴇɴɢ iron crane ʀᴜs железный журавль” < тимӗр timĕr sɢ тимӗрӗн timĕrĕn ɢᴇɴ тимӗрӗ timĕrĕ ᴛᴍʟ тимӗрсем timĕrsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ demir ᴇɴɢ iron ʀᴜs железо; железный” () Nycticorax nycticorax [ᴛᴜʀ gece balıkçılı ᴇɴɢ black-crowned night-heron ʀᴜs кваква, квак, обыкновенная кваква, черноголовая кваква, ночная цапля] – ахаль кваква axal kvakva (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Syrigma sibilatrix [ᴛᴜʀ ıslıklı balıkçıl ᴇɴɢ whistling heron ʀᴜs свистящая цапля] – шӑхӑракан чарлан şăxărakan çarlan (Wikipedia) Egretta garzetta [ᴛᴜʀ küçük ak balıkçıl ᴇɴɢ little egret ʀᴜs малая белая цапля] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Ardeola ralloides [ᴛᴜʀ alaca balıkçıl ᴇɴɢ squacco heron ʀᴜs жёлтая цапля] – сарӑ чарлан sară çarlan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Bubulcus ibis or Ardea ibis [ᴛᴜʀ sığır balıkçılı ᴇɴɢ cattle egret ʀᴜs египетская цапля] – Египет чарланӗ Yegipet çarlanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Casmerodius albus or Ardea alba [ᴛᴜʀ büyük ak balıkçıl ᴇɴɢ great white heron ʀᴜs белая цапля] – шурӑ чарлан şură çarlan “ᴛᴜʀ ak balıkçıl ᴇɴɢ white heron ʀᴜs белая цапля” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шур чарлан (Çınar 2018) пысӑк шурӑ чарлан pısăk şură çarlan (Wikipedia) Ardea [ᴛᴜʀ balıkçıllar ᴇɴɢ typical herons ʀᴜs серые цапли, настоящие цапли] – чӑн чарлансем çăn çarlansem (Wikipedia) чарлансем çarlansem (Wikipedia) Ardea cinerea [ᴛᴜʀ boz balıkçıl ᴇɴɢ grey heron ʀᴜs серая цапля] – сӑрӑ чарлан sără çarlan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) кӑвак чарлан kăvak çarlan (Çınar 2018) ? ҫумӑр кайӑк śumăr kăyak (Çınar 2018) Ardea purpurea [ᴛᴜʀ erguvani balıkçıl purple heron ᴇɴɢ ʀᴜs рыжая цапля] – хӗрлӗ чарлан xĕrle çarlan (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) хӗрлемес чарлан xĕrlemes çarlan (Degtyaryov 2017) Cathartiformes Cathartiformes [ᴛᴜʀ ᴇɴɢ yenidünyaakbabaları New World vultures ʀᴜs американские грифообразные] – кондор евӗрлисен пайӗ kondor yevĕrlisen payĕ (Çınar 2018) 394 395 Cathartidae [ᴛᴜʀ yenidünyaakbabasıgiller ᴇɴɢ New World vultures ʀᴜs американские грифы, катартиды, семейство кондор] – кондор сӑнлисен йышӗ kondor sănlisen yışĕ (Çınar 2018) кондорсен йышӗ kondorsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Америка грифӗсем Amerika grifĕsem (Wikipedia) Cathartes [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs катарта] – катарта katarta < Russian ката́рта (İgnatyev & Pavlov 1993) катӑрта katărta (Degtyaryov 2017) Cathartes aura [ᴛᴜʀ hindi akbabası ᴇɴɢ turkey vulture ʀᴜs катарта-индейка, гриф-индейка] – кӑрккалла гриф kărkalla grif (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Coragyps atratus [ᴛᴜʀ karga akbabası ᴇɴɢ black vulture ʀᴜs чёрная катарта, американская чёрная катарта, гриф-урубу, урубу] – хура катарта xura katarta (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Sarcoramphus papa [ᴛᴜʀ kral akbaba ᴇɴɢ king vulture ʀᴜs королевская катарта, королевский гриф, королевский кондор] – король кондорӗ korol' kondorĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) король кондор korol' kondor (Degtyaryov 2017) Gymnogyps californianus [ᴛᴜʀ Kaliforniya kondoru ᴇɴɢ Californian condor ʀᴜs калифорнийский кондор, калифорнийский гриф] – Калифорни кондорӗ Kaliforni kondorĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Vultur gryphus [ᴛᴜʀ And kondoru ᴇɴɢ Andean condor ʀᴜs андский кондор] – кондор kondor sɢ кондорӑн kondorăn ɢᴇɴ кондорӗ kondorĕ кондорсем kondorsem ᴘʟ ᴛᴍʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Accipitriformes Falconiformes & Accipitriformes & Cathartiformes & Strigiformes [ᴛᴜʀ yırtıcı kuşlar ᴇɴɢ birds of prey ʀᴜs хищные птицы] – ҫӑткӑн вӗҫен кайӑксем śătkăn vĕśen kayăksem (Wikipedia) ҫӑткӑн кайӑксем śătkăn kayăksem (Wikipedia) ᴛᴜʀ yırtıcı kuş ᴇɴɢ bird of prey ʀᴜs хищная птица – ҫӑткӑн кайӑк śătkăn kayăk < ҫӑткӑн śătkăn sɢ ҫӑткӑнӑн śătkănăn ɢᴇɴ ҫӑткӑнӗ śătkănĕ ᴛᴍʟ ҫӑткӑнсем śătkănsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ yırtıcı ᴇɴɢ rapacious, carnivorous, predatory ʀᴜs хищный” () Falconiformes & Accipitriformes [ᴛᴜʀ alıcı kuşlar, gündüz yırtıcı kuşları ᴇɴɢ birds of prey, diurnal birds of prey ʀᴜs дневные хищные птицы, отряд соколообразных] – ҫӑткӑн вӗҫен кайӑксем śătkăn vĕśen kayăksem (Çınar 2018) хурчка-ҫӑхан xurçka-śăxan (Çınar 2018) хурчка-хӗрен xurçka-xĕren (Çınar 2018) ҫӑткӑн вӗҫен кайӑксен пайӗ śătkăn vĕśen kayăksen payĕ (Çınar 2018 Wikipedia) кӑйкӑр евӗрлисен отрячӗ kăykăr yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ᴛᴜʀ doğancılık ᴇɴɢ falconry ʀᴜs сокольничество; соколиная охота – кӑйкӑр сунарӗ kăykăr sunarĕ () ᴛᴜʀ başlık ᴇɴɢ hood ʀᴜs колпачок, клобучок (надеваемый на глаза соколу на охоте) – Accipitriformes [ᴛᴜʀ kartalsılar ᴇɴɢ hawks ʀᴜs ястребообразные] – хурчка евӗрлисем xurçka yevĕrlisem (Wikipedia) хурчка евӗрлисен пайӗ xurçka yevĕrlisen payĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Sagittariidae Sagittariidae [ᴛᴜʀ katipkuşugiller ᴇɴɢ secretarybird ʀᴜs секретари] – кайӑк-секретарьсем kayăksekretar'sem (Wikipedia) 395 396 Sagittarius serpentarius [ᴛᴜʀ katipkuşu ᴇɴɢ secretarybird ʀᴜs птица-секретарь, секретарь] – кайӑксекретарь kayăk-sekretar' (Wikipedia) Pandionidae Pandionidae [ᴛᴜʀ balıkkartalıgiller ᴇɴɢ ospreys ʀᴜs скопиные, семейство скопиных] – шурӑ хурчка сӑнлисен йышӗ şură xurçka sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) пулӑ хурчки сӑнлисен йышӗ pulă xurçki sănlisen yışĕ (Çınar 2018 Wikipedia) пулӑ хурчки йышшисем pulă xurçki yışşisem (Çınar 2018) пулӑ хурчкисен йышӗ pulă xurçkisen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) пулă хурчкисем pulă xurçkisem (Wikipedia) Pandion haliaetus [ᴛᴜʀ balık kartalı ᴇɴɢ osprey, fish hawk ʀᴜs скопа, скоба, рыболов, орёл-рыболов, коршун-рыболов] – шурӑ хурчка şură xurçka (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) пулӑхурчки pulăxurçki (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) пулӑ хурчки pulă xurçki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Accipitridae Accipitridae [ᴛᴜʀ atmacagiller ᴇɴɢ hawks, eagles ʀᴜs ястребиные, семейство ястребиных] – хурчка йышшисем xurçka yışşisem (Çınar 2018 Wikipedia) хурчкасен йышӗ xurçkasen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) хурчка сӑнлисен йышӗ xurçka sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) Neophron percnopterus [ᴛᴜʀ küçük akbaba ᴇɴɢ Egyptian vulture ʀᴜs стервятник] – виле хурчки vile xurçki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Gypaetus barbatus [ᴛᴜʀ sakallı akbaba, kemiksıyan ᴇɴɢ bearded vulture ʀᴜs бородач, орёл-бородач, ягнятник] – сухаллӑ ӑмӑрт кайӑк suxallă ămărt kayăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) сухаллӑ ӑмӑрткайӑк suxallă ămărtkayăk (Degtyaryov 2017) Pernis apivorus [ᴛᴜʀ arıcıl ᴇɴɢ honey buzzard ʀᴜs осоед, обыкновенный осоед, европейский осоед, пчелоед, шулика] – сӑпса хурчки săpsa xurçki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Aegypiinae (Gypinae) & Cathartidae spp. [ᴛᴜʀ akbaba ᴇɴɢ vulture ʀᴜs гриф] – гриф grif < Russian гри́ф (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 20177) Aegypius monachus [ᴛᴜʀ kara akbaba ᴇɴɢ cinereous vulture ʀᴜs чёрный гриф] – хура гриф xura grif (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Gyps himalayensis [ᴛᴜʀ Himalaya akbabası ᴇɴɢ Himalayan griffon ʀᴜs кумай, гималайский гриф, гималайский сип, снежный сип, снежный гриф] – кумай kumay < Russian кумай (İgnatyev & Pavlov 1993) Gyps fulvus [ᴛᴜʀ kızıl akbaba ᴇɴɢ griffon vulture ʀᴜs белоголовый сип] – кулай kulay (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Circaetus gallicus [ᴛᴜʀ yılan kartalı ᴇɴɢ short-toed snake-eagle ʀᴜs змееяд] – ҫӗлен хурчки śĕlen xurçki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) карачун karaçun (Çınar 2018) Harpia harpyja [ᴛᴜʀ harpi kartalı ᴇɴɢ harpy eagle ʀᴜs южноамериканская гарпия] – гарпи garpi < Russian га́рпия (İgnatyev & Pavlov 1993) Aquila etc. spp. [ᴛᴜʀ kartal ᴇɴɢ eagle ʀᴜs орёл] – ӑмӑрткайӑк ămărtkayăk sɢ ӑмӑрткайӑкӑн ămărtkayăkăn ɢᴇɴ ӑмӑрткайӑкӗ ămărtkayăkĕ ᴛᴍʟ ӑмӑрткайӑксем ămărtkayăksem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 396 397 Çınar 2018) ӑмӑрт кайӑк ămărt kayăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) ӑмӑрт ămărt (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) ᴛᴜʀ erkek kartal ᴇɴɢ male eagle ʀᴜs орёл (самец орла) – ӑмӑрткайӑк аҫи ămărtkayăk aśi (Çınar 2018) аҫа ӑмӑрткайӑк aśa ămărtkayăk () ᴛᴜʀ dişi kartal ᴇɴɢ female eagle ʀᴜs орлица (самка орла) – ӑмӑрткайӑк ами ămărtkayăk ami (Çınar 2018) ама ӑмӑрткайӑк ama ămărtkayăk () ᴛᴜʀ kartal yavrusu ᴇɴɢ young eagle, eaglet ʀᴜs орлёнок sɢ орлята ᴘʟ (птенец орла) – ӑмӑрткайӑк чӗппи ămărtkayăk çĕppi (Çınar 2018) ᴛᴜʀ kartal yuvası ᴇɴɢ eyrie, eagle's nest ʀᴜs гнездо орла, орлиное гнездо – ӑмӑрткайӑк йӑви ămărtkayăk yăvi () ᴛᴜʀ kartal tüyü ᴇɴɢ eagle feather ʀᴜs орлиное перо – Clanga pomarina or Aquila pomarina or Lophaetus pomarinus [ᴛᴜʀ küçük orman kartalı ᴇɴɢ lesser spotted eagle ʀᴜs малый подорлик] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Clanga clanga or Aquila clanga [ᴛᴜʀ büyük orman kartalı ᴇɴɢ greater spotted eagle ʀᴜs большой подорлик] – пӑнчӑллӑ ӑмӑрткайӑк pănçăllă ămărtkayăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) пӑнчӑллӑ ӑмӑрт кайӑк pănçăllă ămărt kayăk (Çınar 2018) кӑшкӑракан ӑмӑрткайӑк kăşkărakan ămărtkayăk (Çınar 2018 Wikipedia) кӑшкӑракан ӑмӑрт кайӑк kăşkărakan ămărt kayăk (Çınar 2018) Hieraaetus pennatus or Aquila pennatus [ᴛᴜʀ küçük kartal ᴇɴɢ booted eagle ʀᴜs орёл-карлик] – пӗчӗк ӑмӑрткайӑк pĕçĕk ămărtkayăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) пӗчӗк ӑмӑрт кайӑк pĕçĕk ămărt kayăk (Çınar 2018) чике ӑмӑрткайӑкӗ çike ămărtkayăkĕ (Çınar 2018) Aquila [ᴛᴜʀ kartallar ᴇɴɢ eagles ʀᴜs орлы] – ӑмӑрткайӑксем ămărtkayăksem ᴘʟ (Wikipedia) Aquila nipalensis [ᴛᴜʀ bozkır kartalı ᴇɴɢ steppe eagle ʀᴜs степной орёл] – ҫеҫенхир ӑмӑрткайӑкӗ śeśenxir ămărtkayăkĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) ҫеҫенхир ӑмӑрт кайӑкӗ śeśenxir ămărt kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ҫеҫен хир ӑмӑрт кайӑкӗ śeśen xir ămărt kayăkĕ (Çınar 2018) Aquila heliaca [ᴛᴜʀ şah kartal ᴇɴɢ imperial eagle ʀᴜs орёл-могильник] – патша ӑмӑрткайӑкӗ patşa ămărtkayăkĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) патша ӑмӑрт кайӑкӗ patşa ămărt kayăkĕ (Çınar 2018) масар ӑмӑрт кайӑкӗ masar ămărt kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) император ӑмӑрткайӑк imperator ămărtkayăk (Degtyaryov 2017) Aquila chrysaetos [ᴛᴜʀ kaya kartalı ᴇɴɢ golden eagle ʀᴜs беркут, орёл-беркут, горный беркут, горный орёл, холзан, халзан] – караппӑл karappăl (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) карапӑл karapăl (Çınar 2018) караплу karaplu (Çınar 2018) караплӑ karaplă (Çınar 2018) караппул karappul (Çınar 2018) карапуллӑ karappulă (Çınar 2018) караптал karaptal (Çınar 2018) караптол karaptol (Çınar 2018) караптӑл karaptăl (Çınar 2018) пӗрхӗт pĕrxĕt (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) пӗркӗт pĕrkĕt (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) пӗркӗт кайӑк kayăk pĕrkĕt (Çınar 2018) ҫӑм-кайак śăm-kayăk (Çınar 2018) ҫӑм-кайакӗ śăm-kayăkĕ (Çınar 2018) карай karay (Çınar 2018) хӗрен xĕren (Çınar 2018) Aquila audax [ᴛᴜʀ kamakuyruklu kartal ᴇɴɢ wedge-tailed eagle ʀᴜs клинохвостый орёл, австралийский клинохвостый орёл] – Австрали савӑл хӳреллӗ ӑмӑрткайӑк savăl xürellĕ ămărtkayăk (Wikipedia) Aquila fasciata or Hieraaetus fasciatus [ᴛᴜʀ tavşancıl ᴇɴɢ Bonelli's eagle ʀᴜs ястребиный орёл, длиннохвостый орёл] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 397 398 Micronisus gabar [ᴛᴜʀ gabar çakırı ᴇɴɢ gabar goshawk ʀᴜs габар, певчий ястреб-габар] – юрлакан хурчка-габар yurlakan xurçka-gabar (Wikipedia) Urotriorchis [ᴛᴜʀ uzunkuyruklu çakırlar ᴇɴɢ Ø ʀᴜs длиннохвостые ястребы, длиннохвостые ястреба] – вӑрӑм хӳреллӗ хурчкасем vărăm xürellĕ xurçkasem (Wikipedia) Urotriorchis macrourus [ᴛᴜʀ uzunkuyruklu çakır ᴇɴɢ long-tailed hawk ʀᴜs длиннохвостый ястреб, африканский длиннохвостый ястреб] – Африка вӑрӑм хӳреллӗ хурчки Afrika vărăm xürellĕ xurçki (Wikipedia) Hieraspiza superciliosa or Accipiter superciliosus [ᴛᴜʀ beşparmak atmacası ᴇɴɢ tiny hawk ʀᴜs ястребкрошка] – пӗчӗк хурчка pĕçĕk xurçka (Wikipedia) Melierax [ᴛᴜʀ ötücü çakırlar ᴇɴɢ dark chanting goshawks ʀᴜs певчие ястребы, певчие ястреба] – юрлакан хурчкасем yurlakan xurçkasem (Wikipedia) Melierax metabates [ᴛᴜʀ ötücü çakır ᴇɴɢ dark chanting goshawk ʀᴜs тёмный певчий ястреб] – тӗксӗм юрлакан хурчка tĕksĕm yurlakan xurçka (Çınar 2018 Wikipedia) Melierax poliopterus [ᴛᴜʀ Doğu ötücü çakırı ᴇɴɢ eastern chanting goshawk ʀᴜs серый певчий ястреб] – сарӑ юрлакан хурчка sară yurlakan xurçka (Çınar 2018 Wikipedia) Melierax canorus [ᴛᴜʀ soluk ötücü çakır ᴇɴɢ pale chanting goshawk ʀᴜs светлый певчий ястреб] – ҫутӑ юрлакан хурчка śută yurlakan xurçka (Çınar 2018 Wikipedia) Erythrotriorchis – [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs красные ястребы, красные ястреба] – хӗрлӗ хурчкасем xĕrlĕ xurçkasem (Wikipedia) Erythrotriorchis buergersi [ᴛᴜʀ kızılomuzlu çakır ᴇɴɢ chestnut-shouldered goshawk ʀᴜs роскошный ястреб] – капӑр хурчка kapăr xurçka (Wikipedia) Erythrotriorchis radiatus [ᴛᴜʀ kızıl çakır ᴇɴɢ red goshawk ʀᴜs каштановый ястреб, красный ястреб] – хӗрлӗ хурчка xĕrlĕ xurçka (Çınar 2018 Wikipedia) Accipiter etc. spp. [ᴛᴜʀ atmaca ᴇɴɢ hawk ʀᴜs ястреб] – хурчка xurçka sɢ хурчкан xurçkan ɢᴇɴ хурчки xurçki ᴛᴍʟ хурчкасем xurçkasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Tachyspiza gularis or Accipiter gularis [ᴛᴜʀ Japon atmacası ᴇɴɢ Japanese sparrowhawk ʀᴜs малый перепелятник, японский перепелятник, малый ястреб] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Tachyspiza badia or Accipiter badius [ᴛᴜʀ şikra ᴇɴɢ shikra ʀᴜs тювик, ястреб-тювик, туркестанский тювик, шикра] – Туркестан тювикӗ Turkestan tyuvikĕ (Çınar 2018 Wikipedia) тювик tyuvik (İgnatyev & Pavlov 1993) Tachyspiza brevipes or Accipiter brevipes [ᴛᴜʀ yaz atmacası ᴇɴɢ Levant sparrowhawk ʀᴜs европейский тювик] – пӗчӗк хурчка pĕçĕk xurçka (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Европа тювикӗ Yevropa tyuvikĕ (Çınar 2018 Wikipedia) Accipiter [ᴛᴜʀ atmacalar ᴇɴɢ hawks ʀᴜs настоящие ястребы, ястребы, ястреба] – чӑн хурчкасем çăn xurçkasem (Çınar 2018 Wikipedia) Accipiter nisus [ᴛᴜʀ atmaca ᴇɴɢ sparrowhawk ʀᴜs перепелятник, ястреб-перепелятник, малый ястреб, ястреб, воробьятник, рябец, кобец] – ҫерҫи хурчки śerśi xurçki (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) пӗчӗк хурчка pĕçĕk xurçka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) кайӑк хурчки kayăk xurçki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) салакайӑк хурчки salakayăk xurçki (Çınar 2018) 398 399 Astur gentilis or Accipiter gentilis [ᴛᴜʀ çakır ᴇɴɢ goshawk ʀᴜs тетеревятник, ястреб-тетеревятник] – пысӑк хурчка pısăk xurçki (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) чӑх хурчки çăx xurçki (Çınar 2018) варакшӑ varakşă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Circus [ᴛᴜʀ delice ᴇɴɢ harrier ʀᴜs лунь] – хӑлат xălat sɢ хӑлатӑн xălatăn ɢᴇɴ хӑлачӗ xălaçĕ ᴛᴍʟ хӑлатсем xălatsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Circus macrourus [ᴛᴜʀ bozkır delicesi ᴇɴɢ pallid harrier ʀᴜs степной лунь] – śeśenxir xălaçĕ śeśenxir xălaçĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) śeśenxir хирхи śeśenxir xirxi (Degtyaryov 2017 İgnatyev & Pavlov 1993) хир хӑлачӗ xir xălaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Circus cyaneus [ᴛᴜʀ gökçe delice ᴇɴɢ hen harrier, northern harrier ʀᴜs полевой лунь, обыкновенный полевой лунь, степной ястреб, настоящий мышелов, мышелов, мышеловка, мышатник, ястребмышатник, рябец, шульпек, шульпех] – кӑвак хӑлат kăvak xălat (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) уй хӑлачӗ uy xălaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) хир хӑлачӗ xir xălaçĕ (Çınar 2018 Wikipedia) Circus pygargus [ᴛᴜʀ çayır delicesi ᴇɴɢ Montagu's harrier ʀᴜs луговой лунь] – пӑнчӑллӑ хӑлат pănçăllă xălat (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) улӑх хӑлачӗ ulăx xălaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Circus melanoleucos [ᴛᴜʀ ala delice ᴇɴɢ pied harrier ʀᴜs пегий лунь, чернопегий лунь] – чӑпар хӑлат çăpar xălat (İgnatyev & Pavlov 1993) ула хӑлат ula xălat (Degtyaryov 2017) Circus aeruginosus [ᴛᴜʀ saz delicesi ᴇɴɢ marsh harrier ʀᴜs болотный лунь, западный болотный лунь, болотный коршун, болотный ястреб, камышовый лунь, камышовый коршун, рябец] – шурлӑх хӑлачӗ şurlăx xălaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Milvinae [ᴛᴜʀ çaylakgiller ᴇɴɢ milvine kites ʀᴜs коршуны] – хӗренсем xĕrensem (Wikipedia) Milvus [ᴛᴜʀ çaylaklar ᴇɴɢ kites ʀᴜs коршуны] – хӗрен xĕren sɢ хӗренӗн xĕrenĕn ɢᴇɴ хӗренӗ xĕrenĕ ᴛᴍʟ хӗренсем xĕrensem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) чӑн хӗренсем çăn xĕrensem (Wikipedia) Milvus milvus [ᴛᴜʀ kızıl çaylak ᴇɴɢ red kite ʀᴜs красный коршун] – хӗрлӗ хӗрен xĕrlĕ xĕren (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Milvus migrans [ᴛᴜʀ kara çaylak ᴇɴɢ black kite ʀᴜs чёрный коршун, обыкновенный коршун, коршун, коршак, цыплятник, шуляк, шулиха, шульпиха, шульпек] – хура хӗрен xura xĕren (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) ᴛᴜʀ (çaylak) ötmek ᴇɴɢ to cry (kite) ʀᴜs кричать (о коршуне) – Milvus migrans migrans [ᴛᴜʀ Avrupa kara çaylağı ᴇɴɢ European black kite ʀᴜs обыкновенный чёрный коршун, европейский чёрный коршун, европейский коршун] – Европа хӗренӗ Yevropa xĕrenĕ (Wikipedia) Milvus migrans govinda [ᴛᴜʀ Hint çaylağı ᴇɴɢ small Indian kite ʀᴜs малый индийский коршун] – кӗҫӗн ӗнчӗ хӗренӗ kĕśĕn ĕnçĕ xĕrenĕ (Wikipedia) Milvus migrans lineatus or Milvus lineatus lineatus [ᴛᴜʀ karakulak çaylak ᴇɴɢ black-eared kite, large Indian kite ʀᴜs черноухий коршун, большой чёрный коршун] – хура хӑлхаллӑ хӗрен xura xălxallă xĕren (Wikipedia) Milvus migrans formosanus or Milvus lineatus formosanus [ᴛᴜʀ Tayvan çaylağı ᴇɴɢ Taiwan kite ʀᴜs тайваньский коршун] – Тайвань хӗренӗ Tayvan' xĕrenĕ (Wikipedia) 399 400 Haliaeetus [ᴛᴜʀ denizkartalları ᴇɴɢ sea-eagles ʀᴜs орланы] – тинӗс ӑмӑрткайӑкӗ tinĕs ămărtkayăkĕ () Haliaeetus leucoryphus [ᴛᴜʀ Moğol kartalı ᴇɴɢ Pallas's fish-eagle ʀᴜs орлан-долгохвост] – варӑм хӳреллӗ тинӗс ӑмӑрт кайӑкӗ vărăm xürellĕ tinĕs ămărt kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) вӑрӑм хӳреллӗ тинӗс ӑмӑрткайӑкӗ vărăm xürellĕ tinĕs ămărtkayăkĕ (Degtyaryov 2017) Haliaeetus pelagicus [ᴛᴜʀ ak omuzlu balık kartalı ᴇɴɢ Steller's sea-eagle ʀᴜs белоплечий орлан] – шур хулпуҫҫиллӗ тинӗс ӑмӑрт кайӑкӗ şur xulpuśśillĕ tinĕs ămărt kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) шур хулпуҫҫиллӗ тинӗс ӑмӑрткайӑкӗ şur xulpuśśillĕ tinĕs ămărtkayăkĕ (Degtyaryov 2017) Haliaeetus albicilla [ᴛᴜʀ akkuyruklu denizkartalı ᴇɴɢ white-tailed eagle ʀᴜs орлан-белохвост] – шур хӳреллӗ тинӗс ӑмӑрткайӑкӗ şur xürellĕ tinĕs ămărtkayăkĕ (Degtyaryov 2017) шурӑ хӳреллӗ тинӗс ӑмӑрт кайӑкӗ şură xürellĕ tinĕs ămărt kayăkĕ (Çınar 2018) шур хӳреллӗ мӑнкайӑк şur xürellĕ mănkayăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) шур хӳреллӗ ӑмӑрткайӑк şur xürellĕ ămărtkayăk (Çınar 2018 Wikipedia) шурӑ хӳреллӗ ӑмӑрт кайӑк şură xürellĕ ămărt kayăk (Çınar 2018) шурӑ хӳреллӗ ӑмӑрткайӑк şură xürellĕ ămărtkayăk (Wikipedia) тинӗс ӑмӑрткайӑкӗ tinĕs ămărtkayăkĕ (Çınar 2018 Wikipedia) шурӑ кутлӑ тинӗс ӑмӑрт кайӑкӗ şură kutlă tinĕs ămărt kayăkĕ (Çınar 2018) шур кутлӑ тинӗс ӑмӑрт кайӑкӗ şur kutlă tinĕs ămărt kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) шор кутлӑ корапльӑ şor kutlă korapl'ă (Çınar 2018) мӑн-кайӑк măn-kayăk (Çınar 2018) Haliaeetus leucocephalus [ᴛᴜʀ akbaşlı denizkartalı ᴇɴɢ bald eagle ʀᴜs белоголовый орлан] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Butastur indicus [ᴛᴜʀ sarçakır63 ᴇɴɢ grey-faced buzzard ʀᴜs ястребиный сарыч, ястребиный канюк, восточный ястребиный сарыч] – сарыч sarıç < Russian сары́ч (İgnatyev & Pavlov 1993) Buteo [ᴛᴜʀ sardoğan64 ᴇɴɢ buzzard, buteonine hawk ʀᴜs канюк, сарыч] – чӑн шаланкӑсем çăn şalankăsem (Wikipedia) Buteo ridgwayi [ᴛᴜʀ Hispanyola sardoğanı ᴇɴɢ Ridgway's hawk ʀᴜs гаитянский канюк, гаитийский канюк] – Гаити канюкӗ Gaiti kanyukĕ (Wikipedia) Buteo lagopus [ᴛᴜʀ paçalı sardoğan ᴇɴɢ rough-legged buzzard ʀᴜs зимняк, мохноногий канюк, мохноногий сарыч] – тӗк ураллӑ шаланкӑ tĕk urallă şalankă (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) тӗклӗ ураллӑ шаланкӑ tĕklĕ urallă şalankă (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Buteo hemilasius [ᴛᴜʀ yayla sardoğanı ᴇɴɢ upland buzzard ʀᴜs мохноногий курганник, центральноазиатский мохноногий канюк, центральноазиатский курганник, центральноазиатский канюк] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Buteo buteo [ᴛᴜʀ sardoğan ᴇɴɢ common buzzard ʀᴜs канюк, сарыч] – ахаль шаланкӑ axal' şalankă (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шаланкӑ şalankă sɢ шаланкӑн şalankăn ɢᴇɴ шаланки şalanki ᴛᴍʟ шаланкӑсем şalankăsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Buteo buteo vulpinus [ᴛᴜʀ bozkır sardoğanı ᴇɴɢ western steppe buzzard ʀᴜs степной канюк, малый канюк, рыжий канюк] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Nomen novum (28.01.2022 23:41) Butastur < Buteo + Astur: sarçakır (Ü.Ç) < sardoğan (Buteo) + çakırdoğan (Astur). 64 Doğancılıkta kullanılan şahin (Falco peregrinus) adı doğancılıkta kullanılmayan Buteo cinsinden kuşlar için seksenlerden sonra yaygınlaşmıştır. Yanlışın neresinden dönerseniz kârdır. Kısaca, "şahin (Falco)" kullanımı doğru, "şahin (Buteo)" kullanımı yanlıştır. Yaygınlığı bahane edip Türkçenin katledilmesine ortak olamam, sessiz kalamam. 63 400 401 Buteo rufinus [ᴛᴜʀ kızıl sardoğan ᴇɴɢ long-legged buzzard ʀᴜs курганник] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Strigiformes Strigiformes [ᴛᴜʀ baykuşlar ᴇɴɢ owls ʀᴜs совообразные, отряд совообразных] – тӑмана евӗрлисем tămana yevĕrlisem (Çınar 2018 Wikipedia) тӑмана евӗрлисен пайӗ tămana yevĕrlisen payĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) тӑмана евӗрлисен отрячӗ tămana yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ᴛᴜʀ gece kuşları ᴇɴɢ nocturnal birds ʀᴜs ночные птицы – Strigiformes spp. [ᴛᴜʀ baykuş ᴇɴɢ owl ʀᴜs сова] – тӑмана tămana sɢ тӑманан tămanan ɢᴇɴ тӑмани tămani ᴛᴍʟ тӑманасем tămanasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) ᴛᴜʀ erkek baykuş ᴇɴɢ male owl ʀᴜs совин (самец совы) – тӑмана аҫи tămana aśi () аҫа тӑмана aśa tămana () ᴛᴜʀ dişi baykuş ᴇɴɢ female owl ʀᴜs сова (самка совы) – тӑмана ами tămana ami () ама тӑмана ama tămana () ᴛᴜʀ baykuş yavrusu ᴇɴɢ young owl, owlet ʀᴜs совёнок sɢ совята ᴘʟ (птенец совы) – тӑмана чӗппи tămana çĕppi () ᴛᴜʀ baykuş yuvası ᴇɴɢ owl nest ʀᴜs гнездо совы, совиное гнездо – тӑмана йӑви tămana yăvi () ᴛᴜʀ (baykuş) ötmek ᴇɴɢ to hoot (to make the cry of an owl) ʀᴜs ухать, визжать, кричать – ӳхлет üxlet (тӑмана ӳхлетет — сова ухает) ухлат uxlat (вăрманта ӳхĕ ухлатать — в лесу ухает филин) ҫуйӑх śuyăx (тӑмана ҫуйӑхать — сова ухает) Tytonidae Tytonidae [ᴛᴜʀ peçelibaykuşgiller ᴇɴɢ barn owls ʀᴜs сипуховые] – Tyto alba [ᴛᴜʀ peçeli baykuş ᴇɴɢ barn owl ʀᴜs сипуха, обыкновенная сипуха] – сипуха sipuxa < Russian сипу́ха (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Strigidae Strigidae [ᴛᴜʀ baykuşgiller ᴇɴɢ owls ʀᴜs совиные] – тӑмана йышшисем tămana yışşisem (Wikipedia) тӑмана сӑнлисен йышӗ tămana sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) чӑн тӑманасем çăn tămanasem (Wikipedia) Ninox japonica (Ninox scutulata japonica) [ᴛᴜʀ çöpbacak baykuş ᴇɴɢ northern boobook ʀᴜs иглоногая сова] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Aegolius funereus [ᴛᴜʀ paçalı baykuş ᴇɴɢ boreal owl ʀᴜs мохноногий сыч, лесной сыч, обыкновенный сыч] – тӗк ураллӑ тӑмана tĕk urallă tămana (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) тӗклӗ ураллӑ тӑмана tĕklĕ urallă tămana (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018 Wikipedia) Athene noctua [ᴛᴜʀ kukumav ᴇɴɢ little owl ʀᴜs домовый сыч, обыкновенный домовый сыч, домовый сирин, сирин] – кил-ҫурт тӑмани kil-śurt tămani (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) пӗчӗк тӑмана pĕçĕk tămana () ҫерҫи тӑмни śerśi tămni () 401 402 Surnia ulula [ᴛᴜʀ atmaca baykuş ᴇɴɢ northern hawk-owl ʀᴜs ястребиная сова, ястребиный сирин, березовая сова] – хурчка тӑмани xurçka tămani (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) хурчкалла тӑмана xurçkalla tămana (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018 Wikipedia) хурчка евӗрлӗ тӑмана xurçka yevĕrlĕ tămana (Çınar 2018) Glaucidium [ᴛᴜʀ serçe baykuşları ᴇɴɢ pygmy owls ʀᴜs сычики, воробьиные сычи, сычи-воробьи, карликовые сычи] – ҫерҫи тӑманисем śerśi tămanisem (Wikipedia) Glaucidium passerinum [ᴛᴜʀ serçe baykuşu ᴇɴɢ Eurasian pygmy owl ʀᴜs воробьиный сычик, воробьиный сыч, воробьиный сирин, сыч-воробей, сыч-малютка] – ҫерҫи тӑмани śerśi tămani (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) варапи тӑмани varapi tămani (Çınar 2018) сала-кайӑк тӑмани sala-kayăk tămani (Çınar 2018) Otus scops [ᴛᴜʀ cüce baykuş ᴇɴɢ scops-owl ʀᴜs сплюшка, обыкновенная сплюшка, обыкновенная совка, совка-сплюшка, сова-сплюшка, совка, зорька] – пӗчӗк тӑмана pĕçĕk tămana (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Asio [ᴛᴜʀ kulaklı baykuşlar ᴇɴɢ eared owls ʀᴜs ушастые совы] – хӑлхаллӑ тӑманасем xălxallă tămanasem (Wikipedia) Asio flammeus [ᴛᴜʀ bataklık baykuşu ᴇɴɢ short-eared owl ʀᴜs болотная сова, степная сова] – шурлӑх тӑмани şurlăx tămani (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Asio otus [ᴛᴜʀ orman baykuşu, yapalak ᴇɴɢ long-eared owl ʀᴜs ушастая сова] – хӑлхаллӑ тӑмана xălxallă tămana (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) чуппа тӑмана çuppa tămana (Çınar 2018 Wikipedia) Megascops cooperi [ᴛᴜʀ Cooper puhucuğu ᴇɴɢ Pacific screech owl ʀᴜs ушастая сова Купера] – Купер хӑлхалла тӑмани Kuper xălxallă tămani (Wikipedia) Strix [ᴛᴜʀ alaca baykuşlar ᴇɴɢ earless owls, wood owls ʀᴜs неясыти] – Strix nebulosa [ᴛᴜʀ Lapon baykuşu ᴇɴɢ great grey owl ʀᴜs бородатая неясыть, каменная сова] – сухаллӑ тӑмана suxallă tămana (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Strix uralensis [ᴛᴜʀ Ural baykuşu ᴇɴɢ Ural owl ʀᴜs длиннохвостая неясыть, уральская неясыть, уральская сова] – вӑрӑм хӳреллӗ тӑмана vărăm xürellĕ tămana (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Strix aluco [ᴛᴜʀ alaca baykuş ᴇɴɢ tawny owl ʀᴜs серая неясыть, серая сова, обыкновенная неясыть, неясыть] – сӑрӑ тӑмана sără tămana (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) вӑрман тӑмани vărman tămani “ᴛᴜʀ orman baykuşu ᴇɴɢ owl of forest ʀᴜs сова леса” < вӑрман vărman sɢ вӑрманӑн vărmanăn ɢᴇɴ вӑрманӗ vărmanĕ ᴛᴍʟ вӑрмансем vărmansem ᴘʟ “ᴛᴜʀ orman ᴇɴɢ forest, wood ʀᴜs лес” (Çınar 2018 Wikipedia) Bubo scandiacus (Nyctea scandiaca) [ᴛᴜʀ kar baykuşu ᴇɴɢ snowy owl ʀᴜs белая сова, сова-белянка, полярная сова, снежная сова] – шурӑ тӑмана şură tămana “ᴛᴜʀ ak baykuş ᴇɴɢ white owl ʀᴜs белая сова” < шурӑ şură sɢ шурӑн şurăn ɢᴇɴ шурри şurri ᴛᴍʟ шурӑсем şurăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ak ᴇɴɢ white ʀᴜs белый” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) шур тӑмана şur tămana (Çınar 2018) шор тӑмана şor tămana (Çınar 2018) ҫурҫӗр тӑмани śurśĕr tămani (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) поляр тӑмани polyar tămani (Çınar 2018 Wikipedia) 402 403 Bubo bubo [ᴛᴜʀ puhu ᴇɴɢ eagle-owl ʀᴜs филин, обыкновенный филин, филин-пугач, ухало] – ӳхӗ üxĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) ӳкӗ ükĕ (Çınar 2018) ӳккӗ ükkĕ (Çınar 2018) ӳнкӗ ünkĕ (Çınar 2018) ӳх üx (Çınar 2018) йӳкӗ yükĕ (Çınar 2018) йӳкке yükkĕ (Çınar 2018) йӳккӗн yükkĕn (Çınar 2018) кушак пуҫлӑ тӑмана kuşak puślă tămana (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шар тӑмана şar tămana () пысӑк тӑмана pısăk tămana (Çınar 2018) тӗклӗ ураллӑ тӑмана tĕklĕ urallă tămana (Çınar 2018) ᴛᴜʀ (puhu) ötmek ᴇɴɢ to howl ʀᴜs кричать (о филине) – Ketupa blakistoni or Bubo blakistoni [ᴛᴜʀ balık baykuşu ᴇɴɢ fish-owl ʀᴜs рыбный филин, дальневосточный рыбный филин, восточный рыбный филин, рыбная сова, рыбоядная сова] – пулӑ тӑмани pulă tămani (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Bucerotiformes Bucerotiformes [ᴛᴜʀ boynuzgagalar ᴇɴɢ hornbills ʀᴜs птицы-носороги] – Upupi (Upupiformes) [ᴛᴜʀ ibibikler ᴇɴɢ hoopoes ʀᴜs удоды, удодообразные, отряд удодообразных] – хыркук евӗрлисем xırkuk yevĕrlisem (Çınar 2018 Wikipedia) хыркук евӗрлисен пайӗ xırkuk yevĕrlisen payĕ (Çınar 2018 Wikipedia) хыркук евӗрлисен отрячӗ xırkuk yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Upupidae [ᴛᴜʀ ibibikgiller ᴇɴɢ hoopoes ʀᴜs удодовые] – хыркук сӑнлисен йышӗ xırkuk sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Upupa epops [ᴛᴜʀ ibibik ᴇɴɢ hoopoe ʀᴜs удод, обыкновенный удод, лесной пастушок, пустошка] – хыркук xırkuk sɢ хыркукӑн xırkukăn ɢᴇɴ хыркукӗ xırkukĕ ᴛᴍʟ хыркуксем xırkuksem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Coraciiformes Coraciiformes [ᴛᴜʀ gökkuzgunumsular ᴇɴɢ rollers ʀᴜs ракшеобразные, отряд ракшеобразных] – кӑвак курак евӗрлисем kăvak kurak yevĕrlisem (Wikipedia) кӑвак курак евӗрлисен пайӗ kăvak kurak yevĕrlisen payĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) ракша евӗрлисем rakşa yevĕrlisem (Çınar 2018 Wikipedia) ракша евӗрлисен пайӗ rakşa yevĕrlisen payĕ (Çınar 2018 Wikipedia) ракша евӗрлисен отрячӗ rakşa yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Meropidae Meropidae [ᴛᴜʀ arıkuşugiller ᴇɴɢ bee-eaters ʀᴜs щурковые] – пукане кайӑк сӑнлисен йышӗ pukane kayăk sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Merops [ᴛᴜʀ arıkuşu ᴇɴɢ bee-eater ʀᴜs щурка] – пукане кайӑк pukane kayăk (Degtyaryov 2017) щурка şçurka < Russian щу́рка (İgnatyev & Pavlov 1993) Merops nubicus [ᴛᴜʀ kızıl arıkuşu ᴇɴɢ northern carmine bee-eater ʀᴜs нубийская щурка, красная щурка] – хӗрлӗ пукане кайӑк xĕrlĕ pukane kayăk (Degtyaryov 2017) хӗрлӗ щурка xĕrlĕ şçurka (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Merops apiaster [ᴛᴜʀ arıkuşu ᴇɴɢ European bee-eater ʀᴜs золотистая щурка, обыкновенная щурка, европейский пчелоед] – ылтӑн пукане кайӑк ıltăn pukane kayăk (Degtyaryov 2017) ылтӑн щурка ıltăn şçurka (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) пукане кайӑк pukane kayăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) сӑпсаҫиен săpsaśiyen (Çınar 2018 Wikipedia) сӑпса ҫиен săpsa śiyen (Çınar 2018) 403 404 Merops persicus (Merops superciliosus persicus) [ᴛᴜʀ yeşil arıkuşu ᴇɴɢ blue-cheeked bee-eater ʀᴜs зелёная щурка, персидская щурка] – симӗс пукане кайӑк simĕs pukane kayăk (Degtyaryov 2017) симӗс щурка simĕs şçurka (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Coraciidae Coraciidae [ᴛᴜʀ gökkuzgungiller ᴇɴɢ rollers ʀᴜs сизоворонковые] – кӑвак курак йышшисем kăvak kurak yışşisem (Wikipedia) кӑвак курак сӑнлисен йышӗ kăvak kurak sănlisen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Coracias garrulus [ᴛᴜʀ gökkuzgun ᴇɴɢ roller ʀᴜs сизоворонка, сизая ворона] – кӑвак курак kăvak kurak (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) кӑвак кайӑк kăvak kayăk (Çınar 2018) кашкачапчам kaşkaçapçam (Çınar 2018) Alcedinidae Alcedinidae [ᴛᴜʀ yalıçapkınıgiller ᴇɴɢ kingfishers ʀᴜs зимородковые] – пулăç кайăк йышшисем pulăś kayăk yışşisem (Wikipedia) пулӑҫ кайӑк сӑнлисен йышӗ pulăś kayăk sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) пулӑҫ кайӑксем pulăś kayăksem (Wikipedia) Alcedo atthis [ᴛᴜʀ yalıçapkını ᴇɴɢ kingfisher ʀᴜs зимородок, обыкновенный зимородок, голубой зимородок] – сенкер пулӑҫ кайӑк senker pulăś kayăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) хӗл чӗппи xĕl çĕppi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) кӑрлӑк kărlăk (Çınar 2018) Ceryle rudis [ᴛᴜʀ alaca yalıçapkını ᴇɴɢ pied kingfisher ʀᴜs малый пегий зимородок] – пӗчӗк ула пулӑҫ кайӑк pĕçĕk ula pulăś kayăk (Wikipedia) Piciformes Piciformes [ᴛᴜʀ ağaçkakanımsılar ᴇɴɢ woodpeckers ʀᴜs дятлообразные, отряд дятлообразных] – улатакка евӗрлисем ulatakka yevĕrlisem (Çınar 2018 Wikipedia) улатакка евӗрлисен пайӗ yevĕrlisen payĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) улатакка евӗрлисен отрячӗ yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Ramphastidae Ramphastidae [ᴛᴜʀ tukangiller ᴇɴɢ toucans ʀᴜs тукановые] – тукан сӑнлисен йышӗ tukan sănlisen yışĕ (Çınar 2018) Ramphastos [ᴛᴜʀ tukan ᴇɴɢ toucans ʀᴜs тукан] – тукан tukan (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Picidae Picidae [ᴛᴜʀ ağaçkakangiller ᴇɴɢ woodpeckers ʀᴜs дятловые] – улатакка йышшисем ulatakka yışşisem (Çınar 2018) улатакка сӑнлисен йышӗ ulatakka sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Picidae spp. [ᴛᴜʀ ağaçkakan ᴇɴɢ woodpecker ʀᴜs дятел] – улатакка ulatakka sɢ улатаккан ulatakkan ɢᴇɴ улатакки ulatakki ᴛᴍʟ улатаккасем ulatakkasem ᴘʟ < ула ula “ᴛᴜʀ ala ᴇɴɢ pied, piebald ʀᴜs пёстрый, пятнистый; пегий (о животных)” + такка takka “ᴛᴜʀ gagalamak; kakmak, tıklamak ᴇɴɢ to peck (e.g. of birds); to knock ʀᴜs долбить; стучать” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) ула такка ula takka (Çınar 2018) ола таккан ola takkan () ула кайӑк ula kayăk “ᴛᴜʀ ala kuş ᴇɴɢ pied bird ʀᴜs пегая птица” (Çınar 2018) ола кайӑк ola kayăk (Çınar 2018) ᴛᴜʀ gagasıyla ağacı kakmak ᴇɴɢ to knock, to peck (woodpecker) ʀᴜs стучать, долбить – такка takka () 404 405 Jynx torquilla [ᴛᴜʀ boyunçeviren ᴇɴɢ wryneck ʀᴜs вертишейка, вертиголовка, крутиголовка] – мӑйпӑран măypăran sɢ мӑйпӑранӑн măypăranăn ɢᴇɴ мӑйпӑранӗ măypăranĕ ᴛᴍʟ мӑйпӑрансем măypăransem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boyun buran” < мӑй măy sɢ мӑйӑн măyăn ɢᴇɴ мӑйӗ măyĕ ᴛᴍʟ мӑйсем măysem ᴘʟ “ᴛᴜʀ boyun ᴇɴɢ neck ʀᴜs шея” + пӑр păr “ᴛᴜʀ döndürmek, çevirmek, bükmek, burmak, (çamaşır) sıkmak ᴇɴɢ to twirl, to turn, to twist, to wring out (laundry) ʀᴜs вертеть, повёртывать, поворачивать, сворачивать; крутить, скручивать; выжимать (бельё)” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) мӑйпи măypi (Degtyaryov 2017) пуҫпӑран puśpăran < пуҫ puś sɢ пуҫӑн puśăn ɢᴇɴ пуҫӗ puśĕ ᴛᴍʟ пуҫсем puśsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ baş ᴇɴɢ head ʀᴜs голова” + пӑр păr “ᴛᴜʀ döndürmek, çevirmek, bükmek, burmak, (çamaşır) sıkmak ᴇɴɢ to twirl, to turn, to twist, to wring out (laundry) ʀᴜs вертеть, повёртывать, поворачивать, сворачивать; крутить, скручивать; выжимать (бельё)” (Çınar 2018 Wikipedia) кӑткӑ кайӑкӗ kătkă kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Picumnus aurifrons [ᴛᴜʀ altınalınlı cüce ağaçkakan ᴇɴɢ bar-breasted piculet ʀᴜs золотолобый дятелок] – ылтӑн ҫамкаллӑ улатакка ıltăn śamkallă ulatakka (Çınar 2018 Wikipedia) Campephilus principalis [ᴛᴜʀ fildişi gagalı ağaçkakan ᴇɴɢ ivory-billed woodpecker ʀᴜs белоклювый дятел, белоклювый королевский дятел] – шурӑ сӑмсаллӑ улатакка şură śamkallă ulatakka < шурӑ şură sɢ шурӑн şurăn ɢᴇɴ шурри şurri ᴛᴍʟ шурӑсем şurăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ak ᴇɴɢ white ʀᴜs белый” (Çınar 2018 Wikipedia) Campephilus imperialis [ᴛᴜʀ şah ağaçkakan ᴇɴɢ imperial woodpecker ʀᴜs императорский дятел, американский королевский дятел] – Америка патша улатакки Amerika patşa ulatakki (Çınar 2018 Wikipedia) Picus canus [ᴛᴜʀ boz ağaçkakan ᴇɴɢ grey-faced woodpecker ʀᴜs седой дятел, седой зелёный дятел, седоголовый дятел, серый дятел] – кӑвак улатакка kăvak ulatakka (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) кӑвак пуҫлӑ улатакка kăvak puślă ulatakka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Picus viridis [ᴛᴜʀ yeşil ağaçkakan ᴇɴɢ green woodpecker ʀᴜs зелёный дятел] – симӗс улатакка simĕs ulatakka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) симӗс кайӑк simĕs kayăk (Çınar 2018) Picus squamatus [ᴛᴜʀ pullu ağaçkakan ᴇɴɢ scaly-bellied woodpecker ʀᴜs чешуйчатый дятел] – хупӑллӑ улатакка xupăllă ulatakka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Dryocopus martius [ᴛᴜʀ kara ağaçkakan ᴇɴɢ black woodpecker ʀᴜs желна, чёрный дятел] – тӑхран tăxran sɢ тӑхранӑн tăxranăn ɢᴇɴ тӑхранӗ tăxranĕ ᴛᴍʟ тӑхрансем tăxransem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) хура улатакка xura ulatakka “ᴛᴜʀ kara ağaçkakan ᴇɴɢ black woodpecker ʀᴜs чёрный дятел” (Çınar 2018 Wikipedia) хура ула такка xura ula takka (Çınar 2018) хора тӑхран xora tăxran (Çınar 2018) хура кайӑк xura kayăk (Çınar 2018) хора катка xora katka (Çınar 2018) Mulleripicus pulverulentus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ great slaty woodpecker ʀᴜs серая желна, большой мюллеров дятел] – Мюллер мӑн улатакки Myuller măn ulatakki (Çınar 2018 Wikipedia) Melanerpes erythrocephalus [ᴛᴜʀ kızılbaş ağaçkakan ᴇɴɢ red-headed woodpecker ʀᴜs красноголовый дятел, красноголовый меланерпес] – хӗрлӗ пуҫлӑ улатакка xĕrlĕ puślă ulatakka (Çınar 2018) Picoides tridactylus [ᴛᴜʀ üç parmaklı ağaçkakan ᴇɴɢ three-toed woodpecker ʀᴜs трёхпалый дятел] – виҫ пӳрнеллӗ улатакка viś pürnellĕ ulatakka (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) виҫ пӳрнеллӗ ула такка viś ula takka (Çınar 2018) виҫ чӗрнеллӗ улатакка viś çĕrnellĕ ulatakka (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) виҫ чӗрнеллӗ ула такка viś çĕrnellĕ ula takka (Çınar 2018) сар пуҫлӑ улатакка sar puślă ulatakka (Degtyaryov 2017) 405 406 Dendrocoptes medius or Leiopicus medius or Dendrocopos medius [ᴛᴜʀ ortanca ağaçkakan ᴇɴɢ middle spotted woodpecker ʀᴜs средний пёстрый дятел] – вӑтам улатакка vătam ulatakka (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) вӑтам ула такка vătam ula takka (Çınar 2018) вӑтам чӑпар улатакка vătam çăpar ulatakka (Degtyaryov 2017) Dendrocopos [ᴛᴜʀ alaca ağaçkakanlar ᴇɴɢ pied woodpeckers ʀᴜs пёстрые дятлы] – чӑпар улатакка çăpar ulatakka () Dendrocopos leucotos [ᴛᴜʀ ak sırtlı ağaçkakan ᴇɴɢ white-backed woodpecker ʀᴜs белоспинный дятел] – шур ҫурӑмлӑ улатакка şur śurămlă ulatakka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шурӑ ҫурӑмлӑ улатакка şură śurămlă ulatakka (Çınar 2018 Wikipedia) Dendrocopos leucopterus [ᴛᴜʀ ak kanatlı ağaçkakan ᴇɴɢ white-winged woodpecker ʀᴜs белокрылый дятел] – шур ҫунатлӑ улатакка şur śunatlă ulatakka () Dendrocopos major [ᴛᴜʀ büyük alaca ağaçkakan ᴇɴɢ great spotted woodpecker ʀᴜs большой пёстрый дятел, пёстрый дятел, обыкновенный пёстрый дятел, обыкновенный дятел] – пысӑк улатакка pısăk ulatakka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Dryobates minor or Dendrocopos minor or Picoides minor [ᴛᴜʀ küçük alaca ağaçkakan ᴇɴɢ lesser spotted woodpecker ʀᴜs малый пёстрый дятел, малый дятел, дятелок] – пӗчӗк улатакка pĕçĕk ulatakka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) пӗчӗк чӑпар улатакка pĕçĕk çăpar ulatakka (Degtyaryov 2017) Leuconotopicus albolarvatus or Picoides albolarvatus – шурпуҫлӑ улатакка şurpuślă ulatakka (Çınar 2018 Wikipedia) Falconiformes Falconiformes [ᴛᴜʀ doğanlar ᴇɴɢ falcon-like birds ʀᴜs соколообразные] – кӑйкӑр евӗрлисем kăykăr yevĕrlisem (Çınar 2018 Wikipedia) кӑйкӑр евӗрлисен пайӗ kăykăr yevĕrlisen payĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) Falconidae [ᴛᴜʀ doğangiller ᴇɴɢ falcons and caracaras ʀᴜs соколиные, семейство соколиных] – кӑйкӑр йышшисем kăykăr yışşisem (Çınar 2018 Wikipedia) кӑйкӑр сӑнлисен йышӗ kăykăr sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) кӑйкӑрсен йышӗ kăykărsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Caracara plancus [ᴛᴜʀ karakara ᴇɴɢ crested caracara, common caracara ʀᴜs обыкновенная каракара] – каракара karakara < Russian каракара (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Falco [ᴛᴜʀ doğan ᴇɴɢ falcon ʀᴜs сокол] – кӑйкӑр kăykăr sɢ кӑйкӑрӑн kăykărăn ɢᴇɴ кӑйкӑрӗ kăykărĕ ᴛᴍʟ кӑйкӑрсем kăykărsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) кӑйкӑрсем kăykărsem ᴘʟ (Wikipedia) лаччӑн кайӑк laççăn kayăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ erkek doğan, cura ᴇɴɢ tercelet, male falcon ʀᴜs сокол (самец сокола) – кӑйкӑр аҫи kăykăr aśi () аҫа кӑйкӑр aśa kăykăr () ᴛᴜʀ dişi doğan ᴇɴɢ female falcon ʀᴜs соколиха, соколица (самка сокола) – кӑйкӑр ами kăykăr ami () ама кӑйкӑр ama kăykăr () ᴛᴜʀ doğan yavrusu ᴇɴɢ young falcon ʀᴜs соколёнок sɢ соколята ᴘʟ (птенец сокола) – кӑйкӑр чӗппи kăykăr çĕppi () ᴛᴜʀ doğan yuvası ᴇɴɢ falcon nest ʀᴜs голубиное гнездо – кӑйкӑр йӑви kăykăr yăvi () 406 407 ᴛᴜʀ av doğanı ᴇɴɢ hunting falcon ʀᴜs охотничий сокол – сунар кӑйкӑрĕ sunar kăykărĕ () F. naumanni & tinnunculus [ᴛᴜʀ kerkenez ᴇɴɢ kestrel ʀᴜs пустельга] – путене хурчки putene xurçki (Degtyaryov 2017) якӑлпай yakălpay sɢ якӑлпайӑн yakălpayăn ɢᴇɴ якӑлпайӗ yakălpayĕ ᴛᴍʟ якӑлпайсем yakălpaysem ᴘʟ () якӑлпа yakălpa sɢ якӑлпан yakălpan ɢᴇɴ якӑлпи yakălpi ᴛᴍʟ якӑлпасем yakălpasem ᴘʟ (Wikipedia) Falco naumanni [ᴛᴜʀ küçük kerkenez ᴇɴɢ lesser kestrel ʀᴜs степная пустельга, красная пустельга, белокоготная пустельга, трясучка, сизокрылый кингирь] – шур чӗрнеллӗ якӑлпай şur çĕrnellĕ yakălpay (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) ҫеҫен хир хурчки śeśen xir xurçki (Çınar 2018) ҫеҫен хир якӑлпайӗ śeśen xir yakălpayĕ (Çınar 2018) хир якӑлпи xir yakălpi (Wikipedia) Falco tinnunculus [ᴛᴜʀ kerkenez ᴇɴɢ common kestrel ʀᴜs пустельга, обыкновенная пустельга, трясучка, кибчик, кингирь] – ахаль якӑлпай axal' yakălpay (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) ахаль якӑлпи axal' yakălpi (Wikipedia) якӑлпай yakălpay (Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) путене хурчки putene xurçki (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) пӗчӗк хурчка pĕçĕk xurçka (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Falco vespertinus [ᴛᴜʀ ala doğan, kırmızı ayaklı kerkenez ᴇɴɢ red-footed falcon ʀᴜs кобчик, обыкновенный кобчик, западный кобчик, кобец, кибец, кибчик, трясучка] – хӗрхи xĕrxi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) хӗрхӳ xĕrxü (Çınar 2018) ҫерҫи хурчки śerśi xurçki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Falco columbarius [ᴛᴜʀ boz doğan ᴇɴɢ merlin, pigeon hawk ʀᴜs дербник, обыкновенный дербник, дробник, дермлиг, дербничек, дербушок, жавороночник, кобец, соколок, мышатник] – кӑвакарчӑн кӑйкӑр kăvakarçăn kăykăr (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) кӑвакарчӑнла кӑйкӑр kăvakarçănla kăykăr (Wikipedia) якӑлпай yakălpay (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) дербник derbnik < Russian де́рбник (Çınar 2018) Falco subbuteo [ᴛᴜʀ delice ᴇɴɢ hobby ʀᴜs чеглок, обыкновенный чеглок, белогорлик, соколбелогорлик, подсокольник, кобец, голубой кингирь, зябленник] – чӗкеҫ кӑйкӑрӗ çĕkeś kăykărĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) кӑвакарчӑнла кӑйкӑр kăvakarçănla kăykăr (Çınar 2018) чеглок çeglok < Russian чегло́к (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Falco peregrinus [ᴛᴜʀ doğan, laçın, şahin ᴇɴɢ peregrine falcon ʀᴜs сапсан, сокол-сапсан, настоящий сокол, сокол, бледный сокол, перелётный сокол, голубятник, черняй] – чӑн кӑйкӑр çăn kăykăr (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) ахаль кайкӑр axal' kăykăr (Çınar 2018 Wikipedia) кайкӑр kăykăr (Çınar 2018) сапсан sapsan < Russian сапса́н (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018 Wikipedia) Falco peregrinus babylonicus or Falco pelegrinoides babylonicus [ᴛᴜʀ şahin, kızıl enseli doğan ᴇɴɢ redcapped falcon, red-capped peregrine, red-headed peregrine, red-headed shaheen, red-naped falcon, red-naped shaheen, red-naped shahin, red falcon ʀᴜs шахин, рыжеголовый сокол, рыжеголовый сапсан, пустынный рыжеголовый сокол, пустынный сокол, среднеазиатский сапсан] – хӗрлӗ пуҫлӑ кӑйкӑр xĕrle puślă kăykăr (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) хӗрлемес пуҫлӑ кӑйкӑр xĕrlemes puślă kăykăr (Degtyaryov 2017) Falco rusticolus [ᴛᴜʀ sungur ᴇɴɢ gyrfalcon ʀᴜs кречет] – ҫурҫӗр кӑйкӑрӗ śurśĕr kăykărĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) кречет kreçet < Russian кре́чет (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) 407 408 Falco cherrug [ᴛᴜʀ ütelgi, ulu doğan ᴇɴɢ saker falcon ʀᴜs балобан, балабан, обыкновенный балобан, красный кречет] – этелӗк etelĕk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) балобан baloban < Russian балоба́н (İgnatyev & Pavlov 1993) Falco cherrug altaicus or Falco altaicus [ᴛᴜʀ Altay ütelgisi ᴇɴɢ Altai falcon ʀᴜs алтайский сокол, алтайский кречет, алтайский балобан] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Psittaciformes Psittaciformes [ᴛᴜʀ papağanımsılar ᴇɴɢ parrots ʀᴜs попугаеобразные, отряд попугаеобразных] – попугай евӗрлисен пайӗ popugay yevĕrlisen payĕ (Çınar 2018) попугай евӗрлисен отрячӗ попугай yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Psittaciformes spp. [ᴛᴜʀ papağan, dudu ᴇɴɢ parrot ʀᴜs попугай] – попугай popugay < Russian попуга́й (İgnatyev & Pavlov 1993) Strigopidae Strigopidae [ᴛᴜʀ baykuşpapağanıgiller ᴇɴɢ New Zealand parrots ʀᴜs новозеландские попугаи, совиные попугаи, земляные попугаи] – какапо сӑнлисен йышӗ sănlisen yışĕ (Çınar 2018) Strigops habroptila [ᴛᴜʀ baykuş papağanı ᴇɴɢ kakapo ʀᴜs какапо, совиный попугай] – какапо kakapo (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Nestoridae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs несторовые попугаи, несторы] – нестор сӑнлисен йышӗ nestor sănlisen yışĕ (Çınar 2018) Nestor notabilis [ᴛᴜʀ kea ᴇɴɢ kea ʀᴜs кеа, нестор] – кеа kea (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) нестор nestor (Çınar 2018) Cacatuidae Cacatuidae [ᴛᴜʀ kakadugiller ᴇɴɢ cockatoos ʀᴜs какаду] – какаду сӑнлисен йышӗ kakadu sănlisen yışĕ (Çınar 2018) Cacatuidae spp. [ᴛᴜʀ kakadu ᴇɴɢ cockatoo ʀᴜs какаду] – какаду kakadu (İgnatyev & Pavlov 1993) Nymphicus hollandicus [ᴛᴜʀ sultan papağanı ᴇɴɢ cockatiel ʀᴜs корелла, нимфа, нимфовый попугайчик] – корелла koralla (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Probosciger aterrimus [ᴛᴜʀ kara kakadu ᴇɴɢ palm cockatoo ʀᴜs чёрный какаду, чёрный пальмовый какаду, пальмовый какаду] – хура какаду xura kakadu (Çınar 2018) Eolophus roseicapilla [ᴛᴜʀ güldudu ᴇɴɢ galah ʀᴜs розовый какаду, гала] – кӗрен какаду kĕren kakadu (Çınar 2018) Cacatua alba [ᴛᴜʀ ak kakadu ᴇɴɢ white cockatoo ʀᴜs белый какаду, большой белохохлый какаду] – шурӑ какаду şură kakadu (Çınar 2018) пысӑк шурӑ хохоллӑ какаду pısăk şură xoxollă kakadu (Wikipedia) Psittacidae Psittacidae [ᴛᴜʀ papağangiller ᴇɴɢ parrots ʀᴜs попугаи] – попугай сӑнлисен йышӗ popugay sănlisen yışĕ (Çınar 2018) Psittacus erithacus [ᴛᴜʀ jako ᴇɴɢ grey parrot ʀᴜs жако] – жако jako (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) 408 409 Myiopsitta monachus [ᴛᴜʀ keşiş papağanı ᴇɴɢ monk parakeet ʀᴜs попугай-монах, калита] – монах monax (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Ara [ᴛᴜʀ ara ᴇɴɢ macaw ʀᴜs ара] – ара ara (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Psittaculidae Psittaculidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – ? Platycercus eximius [ᴛᴜʀ Doğu rozellası ᴇɴɢ eastern rosella ʀᴜs белощёкая розелла, обыкновенная розелла, розелла, восточная розелла] – розелла rozella (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Melopsittacus undulatus [ᴛᴜʀ muhabbetkuşu ᴇɴɢ budgerigar ʀᴜs волнистый попугайчик, волнистый попугай] – попугайчик popugayçik (Çınar 2018) Lorius [ᴛᴜʀ lori ᴇɴɢ lory ʀᴜs широкохвостые лори, настоящие лори] – лори lori (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Passeriformes Passeriformes [ᴛᴜʀ ötücükuşlar ᴇɴɢ passerines ʀᴜs воробьинообразные, отряд воробьинообразных] – ҫерҫи евӗрлисем śerśi yevĕrlisem (Çınar 2018 Wikipedia) ҫерҫи евӗрлисен пайӗ śerśi yevĕrlisen payĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) ҫерҫи евӗрлисен отрячӗ śerśi yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ᴛᴜʀ cıvıltı ᴇɴɢ tweet, twitter ʀᴜs щебетанье (звуки, издаваемые птицами) – чӗвӗл çĕvĕl () Cotingidae (kotingagiller) Cotingidae [ᴛᴜʀ kotingagiller ᴇɴɢ cotingas ʀᴜs котинговые] – Cotinga ridgwayi [ᴛᴜʀ firuze kotinga ᴇɴɢ turquoise cotinga ʀᴜs настоящая котинга] – чӑн котинга çăn kotinga (Wikipedia) Passeri (Oscines) Passeri (Oscines) [ᴛᴜʀ özötücüler ᴇɴɢ oscines ʀᴜs певчие птицы, подотряд певчих] – юрлакансен отряд айӗ yutlakansen otryad ayĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) юрлакан кайӑк-кӗшӗк yurlakan kayăkkĕşĕk () Menuridae (lirkuşugiller) Menuridae [ᴛᴜʀ lirkuşugiller ᴇɴɢ lyrebirds ʀᴜs лирохвосты, птицы-лиры] – Menura novaehollandiae [ᴛᴜʀ lirkuşu ᴇɴɢ superb lyrebird ʀᴜs большая птица-лира, обыкновенный лирохвост] – пысӑк лира-кайӑк pısăk lira-kayăk (Wikipedia) Oriolidae (sarıasmagiller) Oriolidae [ᴛᴜʀ sarıasmagiller ᴇɴɢ orioles ʀᴜs иволговые, семейство иволговых] – саркайӑк сӑнлисен йышӗ sarkayăk sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) сар кайӑк йышшисем (Çınar 2018 Wikipedia) сар кайӑксен йышӗ sarkayăksen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Oriolus chinensis [ᴛᴜʀ karabaş sarıasma ᴇɴɢ black-naped oriole ʀᴜs китайская черноголовая иволга, китайская иволга, черноголовая иволга] – хура пуҫлӑ Китай саркайӑкӗ sarkayăkĕ xura puślă Kitay sarkayăkĕ (Çınar 2018) Oriolus oriolus [ᴛᴜʀ sarıasma, incirkuşu ᴇɴɢ oriole ʀᴜs иволга] – саркайӑк sarkayăk sɢ саркайӑкӑн sarkayăkăn ɢᴇɴ саркайӑкӗ sarkayăkĕ ᴛᴍʟ саркайӑксем sarkayăksem ᴘʟ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) сар кайӑк sar kayăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018 409 410 Wikipedia) сарӑ кайӑк sară kayăk “ᴛᴜʀ sarı kuş ᴇɴɢ yellow bird ʀᴜs жёлтая птица” < сарӑ sară sɢ сарӑн sarăn ɢᴇɴ сарри sarri ᴛᴍʟ сарӑсем sarăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ sarı ᴇɴɢ yellow ʀᴜs жёлтый” сарӑ сӗлхе sară sĕlxe “ᴛᴜʀ sarı ardıç ᴇɴɢ yellow thrush ʀᴜs жёлтый дрозд” [ᴅɪᴀʟ] (Çınar 2018) симӗс кайӑк simĕs kayăk “ᴛᴜʀ yeşil kuş ᴇɴɢ green bird ʀᴜs зелёная птица” < симӗс simĕs sɢ симӗсӗн simĕsĕn ɢᴇɴ симӗсӗ simĕsĕ ᴛᴍʟ симӗссем simĕssem ᴘʟ “ᴛᴜʀ yeşil ᴇɴɢ green ʀᴜs зелёный” () Oriolus kundoo (Oriolus oriolus kundoo) [ᴛᴜʀ Hint sarıasması ᴇɴɢ Indian golden oriole ʀᴜs индийская иволга] – Инди саркайӑкӗ İndi sarkayăkĕ (Çınar 2018) Artamidae (ormankırlangıcıgiller) Artamidae [ᴛᴜʀ ormankırlangıcıgiller ᴇɴɢ woodswallows and butcherbirds ʀᴜs ласточковые сорокопуты, артамовые] – Cracticus tibicen or Gymnorhina tibicen [ᴛᴜʀ Avustralya saksağanı ᴇɴɢ Australian magpie ʀᴜs воронасвистун] – шахӑракан ула курак şaxărakan ula kurak (Wikipedia) Paradisaeidae (cennetkuşugiller) Paradisaeidae [ᴛᴜʀ cennetkuşugiller ᴇɴɢ birds-of-paradise ʀᴜs райские птицы, семейство райских птиц] – ҫӑтмах кайӑкӗсен йышӗ śătmax kayăkĕsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ҫӑтмах вĕҫен кайӑкӗсем śătmax vĕśen kayăkĕsem (Wikipedia) рай кайӑкӗсем ray kayăkĕsem (Çınar 2018) Paradisaeidae spp. [ᴛᴜʀ cennetkuşu ᴇɴɢ bird-of-paradise ʀᴜs райская птица] – ҫӑтмах кайӑкӗ śătmax kayăkĕ “ᴛᴜʀ cennet kuşu ᴇɴɢ bird of paradise ʀᴜs птица рая” < ҫӑтмах śătmax sɢ ҫӑтмахӑн śătmaxăn ɢᴇɴ ҫӑтмахӗ śătmaxĕ ᴛᴍʟ ҫӑтмахсем śătmaxsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ cennet ᴇɴɢ paradise ʀᴜs рай” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Lycocorax pyrrhopterus [ᴛᴜʀ cennet kargası ᴇɴɢ paradise-crow ʀᴜs райская ворона] – ҫӑтмах ула куракӗ śătmax ula kurakĕ (Wikipedia) Manucodia [ᴛᴜʀ manukotlar ᴇɴɢ manucodes ʀᴜs манукодии] – манукодисем manukodisem ᴘʟ (Wikipedia) Astrapia mayeri [ᴛᴜʀ kurdelekuyruklu astrapya ᴇɴɢ ribbon-tailed astrapia ʀᴜs астрапия] – астрапи astrapi (Wikipedia) Cicinnurus regius [ᴛᴜʀ kral cennetkuşu ᴇɴɢ king bird-of-paradise ʀᴜs королевская райская птица] – король ҫӑтмах кайӑкӗ korol' śătmax kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Paradisaea [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs райские птицы] – ҫӑтмах вĕҫен кайӑкӗсем śătmax vĕśen kayăkĕsem (Wikipedia) Paradisaea rubra [ᴛᴜʀ kızıl cennetkuşu ᴇɴɢ red bird-of-paradise ʀᴜs красная райская птица] – хӗрлӗ ҫӑтмах вĕҫен кайӑкӗ xĕrlĕ śătmax vĕśen kayăkĕ (Wikipedia) Paradisaea rudolphi [ᴛᴜʀ gök cennetkuşu ᴇɴɢ blue bird-of-paradise ʀᴜs синяя райская птица] – кӑвак ҫăтмах вĕçен кайăкĕ kăvak śătmax vĕśen kayăkĕ (Wikipedia) Paradisaea minor [ᴛᴜʀ küçük cennetkuşu ᴇɴɢ lesser bird-of-paradise ʀᴜs малая райская птица] – пӗчӗк ҫӑтмах кайӑкӗ pĕçĕk śătmax kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) пӗчӗк ҫӑтмах вĕҫен кайӑкӗ pĕçĕk śătmax vĕśen kayăkĕ (Wikipedia) Paradisaea apoda [ᴛᴜʀ büyük cennetkuşu ᴇɴɢ greater bird-of-paradise ʀᴜs большая райская птица] – пысӑк ҫӑтмах кайӑкӗ pısăk śătmax kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) пысӑк ҫӑтмах вĕҫен кайӑкӗ pısăk śătmax vĕśen kayăkĕ (Wikipedia) Laniidae (örümcekkuşugiller) 410 411 Laniidae [ᴛᴜʀ örümcekkuşugiller ᴇɴɢ shrikes ʀᴜs сорокопутовые, семейство сорокопутовых] – шӑлан кайӑк сӑнлисен йышӗ şălan kayăk sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) шӑлан сӑнлисен йышӗ şălan sănlisen yışĕ (Wikipedia) шӑлан кайӑк йышшисем şălan kayăk yışşisem (Çınar 2018 Wikipedia) шӑлан кайӑкӗсем şălan kayăkĕsem (Çınar 2018) шӑлансен йышӗ şălansen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Lanius [ᴛᴜʀ örümcekkuşu ᴇɴɢ shrike ʀᴜs сорокопут, жулан] – шӑлан кайӑк şălan kayăk (Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шӑлан кайӑкӗ şălan kayăkĕ (Çınar 2018) шӑлан кайӑксем şălan kayăksem (Wikipedia) шӑлан şălan (İgnatyev & Pavlov 1993) Lanius excubitor [ᴛᴜʀ büyük örümcekkuşu ᴇɴɢ great grey shrike ʀᴜs серый сорокопут] – пысӑк шӑлан кайӑк pısăk şălan kayăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) пысӑк шӑлан кайӑкӗ (Çınar 2018 Wikipedia) сӑрӑ шӑлан sără şălan (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Lanius senator [ᴛᴜʀ kızılbaşlı örümcekkuşu ᴇɴɢ woodchat shrike ʀᴜs красноголовый сорокопут] – хӗрлӗ пуҫлӑ шӑлан xĕrlĕ puślă şălan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Lanius minor [ᴛᴜʀ karaalınlı örümcekkuşu ᴇɴɢ lesser grey shrike ʀᴜs чернолобый сорокопут] – пӗчӗк шӑлан кайӑк pĕçĕk şălan kayăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) пӗчӗк шӑлан кайӑкӗ (Çınar 2018 Wikipedia) хура ҫамкаллӑ шӑлан xura śamkallă şălan (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) вӑтам шӑлан кайӑкӗ vătam şălan kayăkĕ (Çınar 2018 Wikipedia) Lanius collurio [ᴛᴜʀ kızılsırtlı örümcekkuşu ᴇɴɢ red-backed shrike ʀᴜs обыкновенный жулан, жулан, сорокопут-жулан] – ахаль шӑлан кайӑк axal' şălan kayăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) ахаль шӑлан кайӑкӗ axal' şălan kayăkĕ (Çınar 2018 Wikipedia) шӑлан кайӑк şălan kayăk (Degtyaryov 2017) Lanius bucephalus [ᴛᴜʀ Japon örümcekkuşu ᴇɴɢ bull-headed shrike ʀᴜs японский сорокопут] – Япон шӑланӗ Yapon şălanĕ (Çınar 2018 Wikipedia) Lanius schach [ᴛᴜʀ uzunkuyruklu örümcekkuşu ᴇɴɢ long-tailed shrike ʀᴜs длиннохвостый сорокопут] – вӑрӑм хӳреллӗ шӑлан vărăm xürellĕ şălan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Lanius cristatus [ᴛᴜʀ kahverengi örümcekkuşu ᴇɴɢ brown shrike ʀᴜs сибирский жулан] – Ҫӗпӗр шӑланӗ Śĕpĕr şălanĕ (Çınar 2018 Wikipedia) шӑлан şălan (İgnatyev & Pavlov 1993) Corvidae (kargagiller) Corvidae [ᴛᴜʀ kargagiller ᴇɴɢ crows ʀᴜs врановые, семейство вороновых] – курак йышшисем kurak yışşisem (Çınar 2018 Wikipedia) курак-ҫӑхан сӑнлисен йышӗ kurak-śăxan sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) курак-ҫӑхансен йышӗ kurak-śăxansen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ᴛᴜʀ karga marga, karga kuzgun ᴇɴɢ crows and ravens (collect.) ʀᴜs собир. вороньё – куракҫӑхан kurak-śăxan () Pyrrhocorax pyrrhocorax [ᴛᴜʀ kızılgagalı dağkargası ᴇɴɢ red-billed chough ʀᴜs клушица, красноносая галка] – клушица kluşitsa < Russian клуши́ца (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Pyrrhocorax graculus [ᴛᴜʀ sarıgagalı dağkargası ᴇɴɢ yellow-billed chough ʀᴜs альпийская галка] – Альп чани Al'p çani (Çınar 2018) Perisoreus infaustus [ᴛᴜʀ Sibirya kargası ᴇɴɢ Siberian jay ʀᴜs кукша, ронжа] – ӗшпӗл ĕşpĕl sɢ ӗшпӗлӗн ĕşpĕlĕn ɢᴇɴ ӗшпӗлӗ ĕşpĕlĕ ᴛᴍʟ ӗшпӗлсем ĕşpĕlsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) кукша kukşa < Russian ку́кша (İgnatyev & Pavlov 1993) 411 412 Garrulus glandarius [ᴛᴜʀ alakarga ᴇɴɢ jay ʀᴜs сойка] – кӗпшӗл kĕpşĕl sɢ кӗпшӗлӗн kĕpşĕlĕn ɢᴇɴ кӗпшӗлӗ kĕpşĕlĕ ᴛᴍʟ кӗпшӗлсем kĕpşĕlsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) сульха sul'xa sɢ сульхан sul'xan ɢᴇɴ сульхи sul'xi ᴛᴍʟ сульхасем sul'xasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) сӗлхе sĕlxe () Pica pica [ᴛᴜʀ saksağan ᴇɴɢ magpie ʀᴜs сорока] – чакак çakak sɢ чакакӑн çakakăn ɢᴇɴ чакакӗ чакакĕ ᴛᴍʟ чакаксем çakaksem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) ᴛᴜʀ saksağan yuvası ᴇɴɢ magpie nest ʀᴜs гнездо сороки – чакак йӑви çakak yăvi () ᴛᴜʀ şaklamak (saksağan ötmek) ᴇɴɢ to chatter ʀᴜs стрекотать (о сороке) – чакаклат çakaklat () чакăлтат çakăltat () ᴛᴜʀ saksağan gibi şaklamak ᴇɴɢ to chatter as magpie ʀᴜs трещит, как сорока – чакак пек чакăлтатать çakak pek çakăltatar' () ᴛᴜʀ şaklama, şakırtı, şakşak (saksağan sesi) ᴇɴɢ chatter (sound of magpie) ʀᴜs стрекотание (подр. крику сороки) – чакакак çakakak () Nucifraga caryocatactes [ᴛᴜʀ köknar kargası ᴇɴɢ spotted nutcracker ʀᴜs кедровка, ореховка] – рункӑш runkăş (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) ронкӑш ronkăş (Çınar 2018) кедр кайӑкӗ kedr kayăkĕ “ᴛᴜʀ fıstık çamı kuşu ᴇɴɢ bird of pine nut ʀᴜs птица кедра” < Russian calque кедро́вка (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) мӑйӑр кайӑкӗ măyăr kayăkĕ “ᴛᴜʀ ceviz kuşu ᴇɴɢ bird of walnut ʀᴜs птица ореха” < Russian calque оре́ховка (Çınar 2018) Coloeus monedula or Corvus monedula [ᴛᴜʀ küçük karga ᴇɴɢ jackdaw ʀᴜs галка] – чана çana sɢ чанан çanan ɢᴇɴ чани çani ᴛᴍʟ чанасем çanasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) чанка çanka () чавка çavka sɢ чавкан çavkan ɢᴇɴ чавки çavki ᴛᴍʟ чавкасем çavkasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) ᴛᴜʀ küçük karga yavrusu ᴇɴɢ young jackdaw ʀᴜs галчонок (птенец галки) – чана чӗппи çana çĕppi () чавка чӗппи çavka çĕppi () ᴛᴜʀ küçük karga yuvası ᴇɴɢ jackdaw nest ʀᴜs галочье гнездо – чана йӑви çana yăvi () чавка йӑви çavka yăvi () Corvus [ᴛᴜʀ kargalar ᴇɴɢ crows ʀᴜs вороны] – кураксем kuraksem ᴘʟ (Çınar 2018 Wikipedia) Corvus frugilegus [ᴛᴜʀ ekin kargası, karga ᴇɴɢ rook ʀᴜs грач] – курак kurak sɢ куракӑн kurakăn ɢᴇɴ куракӗ kurakĕ ᴛᴍʟ кураксем kuraksem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) хура курак xura kurak (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) ᴛᴜʀ karga yavrusu ᴇɴɢ young rook ʀᴜs грачонок (птенец грача) – курак чӗппи kurak çĕppi () ᴛᴜʀ karga yuvası ᴇɴɢ rook nest ʀᴜs гнездо грача – курак йӑви kurak yăvi () Corvus corax [ᴛᴜʀ kuzgun ᴇɴɢ raven ʀᴜs ворон] – ҫӑхан śăxan sɢ ҫӑханӑн śăxanăn ɢᴇɴ ҫӑханӗ śăxanĕ ᴛᴍʟ ҫӑхансем śăxansem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) ᴛᴜʀ kuzgun yuvası ᴇɴɢ raven nest ʀᴜs воронье гнездо – ҫӑхан йӑви śăxan yăvi () ᴛᴜʀ kuzgun yavrusu ᴇɴɢ young raven ʀᴜs воронёнок (птенец ворона) – ҫӑхан чӗппи śăxan çĕppi () 412 413 ᴛᴜʀ (kuzgun) gaklamak ᴇɴɢ to caw ʀᴜs каркать, кричать (о лесном вороне) – кранклат kranklat (ҫӑхан кранклатать — ворон каркает) ᴛᴜʀ (kuzgun) gak ᴇɴɢ caw of raven ʀᴜs кар-кар (звукоподражание крику лесного ворона) – Corvus corone & cornix [ᴛᴜʀ leş kargası ᴇɴɢ carrion crow ʀᴜs ворона] – курак kurak () ᴛᴜʀ karga yavrusu ᴇɴɢ young crow ʀᴜs воронёнок (птенец вороны) – курак чӗппи kurak çĕppi () ᴛᴜʀ karga yuvası ᴇɴɢ crow nest ʀᴜs гнездо вороны, воронье гнездо – курак йӑви kurak yăvi () ᴛᴜʀ (karga) gaklamak ᴇɴɢ to caw ʀᴜs каркать (о вороне), кричать (о вороне) – кӑрокла kărokla () кӑраклат kăraklat () карӑклат karăklat () кӑранклат kăranklat () карклат karklat () карлат karlat () краклат kraklat () кранклат kranklat () ᴛᴜʀ (karga) gak ᴇɴɢ caw ʀᴜs кур (звукоподражание карканью ворона), кар, кар-кар (звукоподражание карканью вороны) – кӑрок kărok () Corvus corone [ᴛᴜʀ kara leş kargası ᴇɴɢ carrion crow ʀᴜs чёрная ворона] – хура курак xura kurak (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Corvus cornix [ᴛᴜʀ leş kargası ᴇɴɢ hooded crow ʀᴜs серая ворона] – ула курак ula kurak (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) шур курак şur kurak (Çınar 2018) Remizidae (çulhakuşugiller) Remiz pendulinus [ᴛᴜʀ çulhakuşu ᴇɴɢ penduline tit ʀᴜs ремез] – сӑпкаҫӑ сӑнлисен йышӗ săpkaśă sănlisen yışĕ (Çınar 2018) Remiz coronatus [ᴛᴜʀ akbaş çulhakuşu ᴇɴɢ white-crowned penduline tit ʀᴜs венценосный ремез] – сӑпкаҫӑ săpkaśă (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) ремез remez < Russian ре́мез (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Paridae (baştankaragiller) Paridae [ᴛᴜʀ baştankaragiller ᴇɴɢ tits and chickadees ʀᴜs синицевые, семейство синицевых] – кӑсӑя йышшисем kăsăya yışşisem (Çınar 2018 Wikipedia) кӑсӑясем kăsăyasem (Wikipedia) кӑсӑя сӑнлисен йышӗ kăsăya sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) кӑсӑясен йышӗ kăsăyasen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Paridae spp. [ᴛᴜʀ baştankara ᴇɴɢ tit, titmouse ʀᴜs синица] – кӑсӑя kăsăya sɢ кӑсӑян kăsăyan ɢᴇɴ кӑсӑйи kăsăyi ᴛᴍʟ кӑсӑясем kăsăyasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) кӑсия kăsiya () кӑсья kăs'ya () кӗсие kĕsiye () кӗссие kĕssiye () кӗсье kĕs'ye () кӗссе kĕsse () Periparus ater [ᴛᴜʀ çam baştankarası ᴇɴɢ coal tit ʀᴜs московка, чёрная синица] – хура кӑсӑя xura kăsăya (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) пӗчӗк кӑсӑя pĕçĕk kăsăya (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Lophophanes cristatus [ᴛᴜʀ tepeli baştankara ᴇɴɢ crested tit ʀᴜs хохлатая синица, гренадёрка] – тӗпеклӗ кӑсӑя tĕpeklĕ kăsăya (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) тӗпекеллӗ кӑсӑя tĕpekellĕ kăsăya (Çınar 2018 Wikipedia) Poecile palustris [ᴛᴜʀ bataklık baştankarası ᴇɴɢ marsh tit ʀᴜs черноголовая гаичка, болотная гаичка] – шурлӑх кӑсӑйи şurlăx кӑсӑйи (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) хура пуҫлӑ кӑсӑя xura puślă kăsăya (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018 Wikipedia) 413 414 Poecile montanus (Parus montanus) [ᴛᴜʀ dağ baştankarası ᴇɴɢ willow tit ʀᴜs буроголовая гаичка, пухляк] – хура пуҫлӑ кӑсӑя xura puślă kăsăya (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) пӑвӑр пуҫлӑ кӑсӑя păvăr puślă kăsăya (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Cyanistes caeruleus [ᴛᴜʀ mavi baştankara ᴇɴɢ blue tit ʀᴜs лазоревка, синица-лазоревка, обыкновенная лазоревка] – кӑвак кӑсӑя kăvak kăsăya (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Cyanistes cyanus [ᴛᴜʀ akça baştankara ᴇɴɢ azure tit ʀᴜs белая лазоревка, князёк] – шурӑ кӑсӑя şură kăsăya (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) кӑвак кӑсӑя kăvak kăsăya (Çınar 2018) Parus – чӑн кӑсӑясем çăn kăsăyasem (Çınar 2018) Parus major [ᴛᴜʀ büyük baştankara ᴇɴɢ great tit ʀᴜs большая синица, синица-кузнечик] – пысӑк кӑсӑя pısăk kăsăya (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Panuridae (bıyıklı baştankaragiller) Panuridae [ᴛᴜʀ bıyıklıbaştankaragiller ᴇɴɢ bearded reedlings ʀᴜs усатые синицы] – уссиллӗ кӑсӑя сӑнлисен йышӗ ussillĕ kăsăya sănlisen yışĕ (Çınar 2018) Panurus biarmicus [ᴛᴜʀ bıyıklı baştankara ᴇɴɢ bearded reedling ʀᴜs усатая синица] – уссиллӗ кӑсӑя ussillĕ kăsăya (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Alaudidae (toygargiller) Alaudidae [ᴛᴜʀ toygargiller, tarlakuşugiller ᴇɴɢ larks ʀᴜs жаворонковые, семейство жаворонковых] – тӑри йышшисем tări yışşisem (Çınar 2018 Wikipedia) тӑри сӑнлисен йышӗ tări sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) тӑрисен йышӗ tărisen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Alaudidae spp. [ᴛᴜʀ toygar ᴇɴɢ lark ʀᴜs жаворонок] – тӑри tări sɢ тӑрин tărin ɢᴇɴ тӑрийӗ tăriyĕ ᴛᴍʟ тӑрисем tărisem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) тӑрри tărri () три tri () ᴛᴜʀ toygar ötüşü ᴇɴɢ song of lark ʀᴜs заливаться жаворонком, трель, песня жаворонка – тӑри юрри tări yurri () тӑрилле юрла tărille yurla () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs жаворонком, как жаворонок – тӑрилле tărille () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs выводить трели – тӗрле tĕrle (тӳпере тӑри тӗрлет — в вышине жаворонок выводит трели) Alaemon [ᴛᴜʀ ibibik toygarları ᴇɴɢ hoopoe-larks ʀᴜs удодовые жаворонки] – хыркук тӑрийӗ xırkuk tăriyĕ (Çınar 2018) Alaemon alaudipes [ᴛᴜʀ büyük ibibik toygarı ᴇɴɢ greater hoopoe-lark ʀᴜs большой удодовый жаворонок] – пысӑк хыркук тӑрийӗ pısăk xırkuk tăriyĕ (Çınar 2018) Alaemon hamertoni [ᴛᴜʀ küçük ibibik toygarı ᴇɴɢ lesser hoopoe-lark ʀᴜs малый удодовый жаворонок] – пӗчӗк хыркук тӑрийӗ pĕçĕk xırkuk tăriyĕ (Çınar 2018) Chersomanes [ᴛᴜʀ dikenli toygarlar ᴇɴɢ spike-heeled larks ʀᴜs Ø] – шпорӑллӑ тӑрисем şporăllă tărisem (Çınar 2018 Wikipedia) 414 415 Certhilauda [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs африканские жаворонки] – Африка тӑрисем Afrika tărisem (Wikipedia) Ramphocoris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ thick-billed larks ʀᴜs толстоклювые жаворонки] – хулӑм сӑмсаллӑ тӑрисем xulăm sămsallă tărisem (Wikipedia) Ramphocoris clotbey [ᴛᴜʀ kalıngagalı toygar ᴇɴɢ thick-billed lark ʀᴜs толстоклювый жаворонок] – хулӑм сӑмсаллӑ тӑри xulăm sămsallă tări (Çınar 2018) Heteromirafra [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ long-clawed lark ʀᴜs длинношпоровые жаворонки] – вӑрӑм шпорӑллӑ тӑрисем vărăm şporăllă tărisem (Çınar 2018 Wikipedia) Mirafra [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кустарниковые жаворонки] – тӗмӗ тӑрисем tĕmĕ tărisem (Wikipedia) Eremophila [ᴛᴜʀ kulaklı toygarlar ᴇɴɢ horned larks ʀᴜs рогатые жаворонки] – мӑйракаллӑ тӑрисем măyrakallă tărisem (Çınar 2018 Wikipedia) Eremophila alpestris [ᴛᴜʀ kulaklı toygar ᴇɴɢ horned lark ʀᴜs рогатый жаворонок] – шӑрӑмкуҫ şărămkuś (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 201 Çınar 2018 Wikipedia) мӑйракаллӑ тӑри măyrakallă tări (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 201 Çınar 2018 Wikipedia) Calandrella [ᴛᴜʀ bozkır toygarları ᴇɴɢ short-toed larks ʀᴜs малые жаворонки] – пӗчӗк тӑрисем pĕçĕk tărisem (Wikipedia) Calandrella brachydactyla [ᴛᴜʀ bozkır toygarı ᴇɴɢ greater short-toed lark ʀᴜs малый жаворонок] – пӗчӗк тӑри pĕçĕk tări (Çınar 2018) Melanocorypha [ᴛᴜʀ boğmaklı toygarlar ᴇɴɢ calandra larks ʀᴜs степные жаворонки] – ҫеҫенхир тӑрисем śeśenxir tărisem (Wikipedia) Melanocorypha calandra [ᴛᴜʀ boğmaklı toygar ᴇɴɢ calandra lark ʀᴜs степной жаворонок] – ҫеҫенхир тӑрийӗ śeśenxir tăriyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 201 Çınar 2018) Melanocorypha yeltoniensis [ᴛᴜʀ kara toygar ᴇɴɢ black lark ʀᴜs чёрный жаворонок] – хура тӑри xura tări (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 201 Çınar 2018) Chersophilus [ᴛᴜʀ Dupont toygarları ᴇɴɢ Ø ʀᴜs жаворонки Дюпона] – Дюпон тӑрисем Dyupon tărisem (Wikipedia) Chersophilus duponti [ᴛᴜʀ Dupont toygarı ᴇɴɢ Dupont's lark ʀᴜs жаворонок Дюпона] – Дюпон тӑрийӗ Dyupon tăriyĕ () Pseudalaemon [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – сухаллӑ тӑрисем suxallă tărisem (Wikipedia) Spizocorys fremantlii or Pseudalaemon fremantlii [ᴛᴜʀ kısakuyruklu toygar ᴇɴɢ short-tailed lark ʀᴜs Ø] – сухаллӑ тӑри suxallă tări (Çınar 2018) Lullula [ᴛᴜʀ orman toygarları ᴇɴɢ wood larks ʀᴜs лесные жаворонки] – вӑрман тӑрисем vărman tărisem (Wikipedia) Lullula arborea [ᴛᴜʀ orman toygarı ᴇɴɢ wood lark ʀᴜs лесной жаворонок] – вӑрман тӑрийӗ vărman tăriyĕ “ᴛᴜʀ orman toygarı ᴇɴɢ lark of forest ʀᴜs жаворонок леса” < вӑрман vărman sɢ вӑрманӑн vărmanăn ɢᴇɴ вӑрманӗ vărmanĕ ᴛᴍʟ вӑрмансем vărmansem ᴘʟ “ᴛᴜʀ orman ᴇɴɢ forest, wood ʀᴜs лес” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 201 Çınar 2018 Wikipedia) тӑри tări (Wikipedia) Alauda [ᴛᴜʀ tarlakuşları ᴇɴɢ skylarks ʀᴜs полевые жаворонки] – уй тӑрисем uy tărisem (Wikipedia) 415 416 Alauda leucoptera or Melanocorypha leucoptera [ᴛᴜʀ akkanat toygar ᴇɴɢ white-winged lark ʀᴜs белокрылый жаворонок] – шур ҫунатлӑ тӑри şur śunatlă tări (Çınar 2018) Alauda arvensis [ᴛᴜʀ tarlakuşu, tarla toygarı ᴇɴɢ skylark ʀᴜs полевой жаворонок] – уй тӑрийӗ uy tăriyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 201 Çınar 2018 Wikipedia) Galerida cristata [ᴛᴜʀ tepeli toygar ᴇɴɢ crested lark ʀᴜs хохлатый жаворонок] – тӗпеклӗ тӑри tĕpeklĕ tări (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 201 Çınar 2018) Acrocephalidae (kamışçıngiller) Acrocephalidae [ᴛᴜʀ kamışçıngiller ᴇɴɢ reed warblers ʀᴜs камышовковые] – хӑмӑш кайӑкӗ сӑнлисен йышӗ xămăş kayăkĕ sănlisen yışĕ (Çınar 2018) Hippolais [ᴛᴜʀ mukallit ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пересмешка] – йӗкӗлти кайӑк yĕkĕlti kayăk (Degtyaryov 2017 Çınar 2018) витлевҫӗ кайӑк vitlevśĕ kayăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Iduna caligata or Hippolais caligata [ᴛᴜʀ küçük mukallit ᴇɴɢ booted warbler ʀᴜs северная бормотушка, бормотушка] – сӑрӑ йӗкӗлти кайӑк sără yĕkĕlti kayăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) пӑвӑрчан păvărçan (Çınar 2018 Wikipedia) Hippolais icterina [ᴛᴜʀ sarı mukallit ᴇɴɢ icterine warbler ʀᴜs зелёная пересмешка, пересмешник, пеночка-пересмешка, малиновка-пересмешка, лесная малиновка, садовая камышевка-пеночка] – симӗс йӗкӗлти кайӑк simĕs yĕkĕlti kayăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) виртле кайӑк virtle kayăk (Çınar 2018 Wikipedia) Acrocephalus [ᴛᴜʀ kamışçın ᴇɴɢ reed warbler ʀᴜs камышовка] – хӑмӑш кайӑкӗ xămăş kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) хӑмӑш кайӑк xămăş kayăk (Çınar 2018) хӑмӑш кайӑкӗсем xămăş kayăkĕsem (Wikipedia) Titiza schoenobaenus or Acrocephalus schoenobaenus [ᴛᴜʀ kındıra kamışçını ᴇɴɢ sedge warbler ʀᴜs камышовка-барсучок] – йӑрӑмлӑ хӑмӑш кайӑк yărămlă xămăş kayăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) йӑрӑм пуҫлӑ хӑмӑш кайӑкӗ yărăm puślă xămăş kayăkĕ (Çınar 2018 Wikipedia) Notiocichla dumetorum or Acrocephalus dumetorum [ᴛᴜʀ kuzey kamışçını ᴇɴɢ Blyth's reed-warbler ʀᴜs садовая камышовка] – сад хӑмӑш кайӑкӗ sad xămăş kayăkĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Notiocichla palustris or Acrocephalus palustris [ᴛᴜʀ çalı kamışçını ᴇɴɢ marsh warbler ʀᴜs болотная камышовка, кустарниковая камышовка] – тӗм хӑмӑш кайӑкӗ tĕm xămăş kayăkĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) шурлӑх хӑмӑш кайӑкӗ şurlăx xămăş kayăkĕ (Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Notiocichla scirpacea or Acrocephalus scirpaceus [ᴛᴜʀ saz kamışçını ᴇɴɢ reed warbler ʀᴜs тростниковая камышовка] – йаламри хӑмӑш кайӑкӗ yalamri xămăş kayăkĕ (Çınar 2018) Acrocephalus arundinaceus [ᴛᴜʀ büyük kamışçın ᴇɴɢ great reed warbler ʀᴜs дроздовидная камышовка] – пысӑк хӑмӑш кайӑк pısăk xămăş kayăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) сӗлхе евӗрлӗ хӑмӑш кайӑкӗ sĕlxe yevĕrlĕ xămăş kayăkĕ (Çınar 2018) Locustellidae (çekirge kamışçınıgiller) Locustellidae [ᴛᴜʀ çekirge kamışçınıgiller ᴇɴɢ grassbirds ʀᴜs сверчковые] – шӑрчӑк кайӑкӗ сӑнлисен йышӗ şărçăk kayăkĕ sănlisen yışĕ (Çınar 2018) 416 417 Locustella [ᴛᴜʀ çekirge kamışçınları ᴇɴɢ grass warblers ʀᴜs сверчки] – шӑрчӑк кайӑк şărçăk kayăk (Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шӑрчӑк кайӑкӗ şărçăk kayăkĕ (Çınar 2018) Locustella fluviatilis [ᴛᴜʀ ağaç kamışçını ᴇɴɢ river warbler ʀᴜs речной сверчок] – юханшыв шӑрчӑк кайӑкӗ yuxanşıv şărçăk kayăkĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Locustella luscinioides [ᴛᴜʀ bataklık kamışçını ᴇɴɢ Savi's warbler ʀᴜs соловьиный сверчок] – хӑмӑш шӑрчӑк кайӑкӗ xămăş şărçăk kayăkĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Locustella naevia [ᴛᴜʀ çekirge kamışçını ᴇɴɢ grasshopper warbler ʀᴜs обыкновенный сверчок] – уй шӑрчӑк кайӑкӗ uy şărçăk kayăkĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) шӑрчӑк кайӑк şărçăk kayăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Hirundinidae (kırlangıçgiller) Hirundinidae [ᴛᴜʀ kırlangıçgiller ᴇɴɢ swallows and martins ʀᴜs ласточковые, семейство ласточковых] – чӗкеҫ йышшисем çĕkeś yışşisem (Çınar 2018 Wikipedia) чӗкеҫ сӑнлисен йышӗ çĕkeś sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) чӗкеҫсен йышӗ çĕkeśsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Hirundinidae spp. [ᴛᴜʀ kırlangıç ᴇɴɢ swallow ʀᴜs ласточка] – чӗкеҫ çĕkeś sɢ чӗкеҫӗн çĕkeśĕn ɢᴇɴ чӗкеҫӗ çĕkeśĕ ᴛᴍʟ чӗкеҫсем çĕkeśsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) чекек çekek () ᴛᴜʀ kırlangıç yavrusu ᴇɴɢ young swallow ʀᴜs ластушёнок (птенец ласточки) – чӗкеҫ чӗппи çĕkeś çĕppi () ᴛᴜʀ kırlangıç yuvası ᴇɴɢ swallow nest ʀᴜs ласточкино гнездо – чӗкеҫ йӑви çĕkeś yăvi () ᴛᴜʀ kırlangıç cıvıltısı ᴇɴɢ swallow's twitter ʀᴜs щебетанье ласточки – чӗкеҫ чӗвӗлтетни çĕkeś çĕvĕltetni () ᴛᴜʀ cıvıltılı kırlangıç ᴇɴɢ twittering swallow ʀᴜs ласточка-щебетунья – чӗвӗлти чӗкеҫ çĕvĕlti çĕkeś () чӗвӗл-чӗвӗл чӗкеҫ çĕvĕl-çĕvĕl çĕkeś () Riparia [ᴛᴜʀ kum kırlangıçları ᴇɴɢ bank swallows ʀᴜs береговые ласточки] – ҫыранхӗр чӗкеҫӗсем śıranxĕr çĕkeśĕsem (Çınar 2018 Wikipedia) Riparia riparia [ᴛᴜʀ kum kırlangıcı ᴇɴɢ bank swallow, sand martin ʀᴜs береговушка, ласточкабереговушка, береговая ласточка] – ҫыран чӗкеҫӗ śıran çĕkeśĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) ҫыр чӗкеҫӗ śır çĕkeśĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) ҫӗр чӗкеҫӗ śĕr çĕkeśĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) шур кут şur kut (Çınar 2018) шуркут şur kut (Çınar 2018) Stelgidopteryx serripennis [ᴛᴜʀ Kuzey sertkanatlı kırlangıcı ᴇɴɢ northern rough-winged swallow ʀᴜs северная пампасная ласточка] – ҫурҫӗр пампас чӗкеҫӗ śurśĕr pampas çĕkeśĕ (Çınar 2018) Ptyonoprogne rupestris [ᴛᴜʀ kaya kırlangıcı ᴇɴɢ crag martin ʀᴜs скалистая ласточка, горная ласточка] – сӑрт-ту чӗкеҫӗ sărt-tu çĕkeśĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Hirundo [ᴛᴜʀ kırlangıçlar ᴇɴɢ swallow ʀᴜs ласточки] – чӑн чӗкеҫсем çăn çĕkeśsem (Çınar 2018 Wikipedia) Hirundo rustica [ᴛᴜʀ kır kırlangıcı ᴇɴɢ barn swallow ʀᴜs деревенская ласточка, ласточка-касатка] – ял чӗкеҫӗ yal çĕkeśĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) 417 418 Delichon urbicum [ᴛᴜʀ ev kırlangıcı ᴇɴɢ house martin ʀᴜs городская ласточка, воронок] – хула чӗкеҫӗ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) шуркут şurkut (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шур кут şur kut (İgnatyev & Pavlov 1993) Aegithalidae (uzunkuyrukgiller) Aegithalidae [ᴛᴜʀ uzunkuyrukgiller ᴇɴɢ long-tailed tits ʀᴜs длиннохвостые синицы] – вӑрӑм хӳреллӗ кӑсӑя сӑнлисен йышӗ vărăm xürellĕ kăsăya sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) Aegithalos caudatus [ᴛᴜʀ uzunkuyruk baştankara ᴇɴɢ long-tailed tit ʀᴜs длиннохвостая синица, долгохвостая синица, ополовник] – вӑрӑм хӳреллӗ кӑсӑя vărăm xürellĕ kăsăya (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Phylloscopidae (söğütbülbülügiller) Phylloscopus & Sylvia [ᴛᴜʀ öteğen ᴇɴɢ warbler ʀᴜs славка] – Phylloscopidae [ᴛᴜʀ söğütbülbülügiller ᴇɴɢ leaf-warblers ʀᴜs пеночковые] – чие кайӑкӗ сӑнлисен йышӗ çie kayăkĕ sănlisen yışĕ (Çınar 2018) Phylloscopus [ᴛᴜʀ öteğen ᴇɴɢ warbler ʀᴜs пеночка] – чие кайӑкӗ çie kayăkĕ “ᴛᴜʀ vişne kuşu ᴇɴɢ bird of sour cherry ʀᴜs птица вишни” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Rhadina sibilatrix or Phylloscopus sibilatrix [ᴛᴜʀ orman söğütbülbülü ᴇɴɢ wood warbler ʀᴜs пеночкатрещотка, березовка] – сарӑ куҫхаршиллӗ чие кайӑкӗ sară kuśxarşillĕ çie kayăkĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) сар куҫ харшиллӗ чие кайӑкӗ sar kuś xarşillĕ çie kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) cap куҫ харшиллӗ кайӑкӗ sar kuś xarşillĕ kayăkĕ (Wikipedia) Phylloscopus trochilus [ᴛᴜʀ göçmen söğütbülbülü ᴇɴɢ willow warbler ʀᴜs пеночка-весничка, весничка, пеночка-свистунья, пеночка, пенка] – ҫурхи чие кайӑкӗ śurxi çie kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) суйха suyxa (Çınar 2018 Wikipedia) Phylloscopus sindianus lorenzii or Phylloscopus lorenzii [ᴛᴜʀ Kafkas söğütbülbülü ᴇɴɢ Caucasian chiffchaff ʀᴜs кавказская пеночка] – Кавказ чие кайӑкӗ Kavkaz çie kayăkĕ (Çınar 2018) Phylloscopus collybita [ᴛᴜʀ söğütbülbülü ᴇɴɢ chiffchaff ʀᴜs пеночка-теньковка] – хура ураллӑ чие кайӑкӗ xura urallă çie kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) тумлам кайӑк tumlam kayăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) тумлам кайӑкӗ tumlam kayăkĕ (Çınar 2018 Wikipedia) Acanthopneuste trochiloides or Seicercus trochiloides or Phylloscopus trochiloides [ᴛᴜʀ yeşil söğütbülbülü ᴇɴɢ greenish warbler ʀᴜs зелёная пеночка] – симӗс чие кайӑкӗ simĕs çie kayăkĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Sylviidae (öteğengiller) Sylviidae [ᴛᴜʀ öteğengiller ᴇɴɢ warblers ʀᴜs славковые, семейство славковых] – чечен кайӑк йышшисем çeçen kayăk yışşisem (Çınar 2018) чечен кайӑк сӑнлисен йышӗ çeçen kayăk sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) чечен кайӑксен йышӗ çeçen kayăksen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Sylvia [ᴛᴜʀ öteğenler ᴇɴɢ warblers ʀᴜs славки] – чечен кайӑк çeçen kayăk “ᴛᴜʀ güzel kuş ᴇɴɢ beautiful bird ʀᴜs красивая птица” < чечен çeçen “ᴛᴜʀ güzel ᴇɴɢ beautiful ʀᴜs прекрасный, превосходный, 418 419 красивый, хороший, изящный; чистый; красиво, изящно” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Sylvia atricapilla [ᴛᴜʀ karabaş öteğen ᴇɴɢ blackcap ʀᴜs черноголовая славка] – хура пуҫлӑ чечен кайӑк xura puślă çeçen kayăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Sylvia borin [ᴛᴜʀ boz öteğen ᴇɴɢ garden warbler ʀᴜs садовая славка] – сад чечен кайӑкӗ sad çeçen kayăkĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) сад пахчи чечен кайӑкӗ sad paxçi çeçen kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018 Wikipedia) Curruca communis or Sylvia communis [ᴛᴜʀ akgerdan öteğen ᴇɴɢ whitethroat ʀᴜs серая славка] – сӑрӑ чечен кайӑк sără çeçen kayăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) ахаль чечен кайӑк axal’ çeçen kayăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Curruca nisoria or Sylvia nisoria [ᴛᴜʀ çizgili öteğen ᴇɴɢ barred warbler ʀᴜs ястребиная славка] – йӑрӑмлӑ чечен кайӑк yărămlă çeçen kayăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Curruca curruca or Sylvia curruca [ᴛᴜʀ küçük akgerdan öteğen ᴇɴɢ lesser whitethroat ʀᴜs славказавирушка] – пӗчӗк чечен кайӑк pĕçĕk çeçen kayăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Regulidae (sarıbaşçalıkuşugiller) Regulidae [ᴛᴜʀ sarıbaşçalıkuşugiller ᴇɴɢ kinglets and firecrests ʀᴜs корольки] – ылтӑн тӗпек йышшисем ıltăn tĕpek yışşisem (Çınar 2018) ылтӑн тӗпек сӑнлисен йышӗ ıltăn tĕpek sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) Regulus [ᴛᴜʀ yalancı çalıkuşları ᴇɴɢ kinglets ʀᴜs корольки] – королёк korolyok < Russian королёк (İgnatyev & Pavlov 1993) Regulus regulus [ᴛᴜʀ yalancı çalıkuşu ᴇɴɢ goldcrest ʀᴜs желтоголовый королёк] – ылтӑн тӗпек ıltăn tĕpek (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) cap пуҫлӑ королёк sar puślă korolyok (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Bombycillidae (ipekkuyrukgiller) Bombycillidae [ᴛᴜʀ ipekkuyrukgiller ᴇɴɢ waxwings ʀᴜs свиристели, семейство свиристелевых] – шӑлинкурӑс сӑнлисен йышӗ şălinkurăs sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) шӑлин курӑс сӑнлисен йышӗ şălin kurăs sănlisen yışĕ (Wikipedia) шӑлин курӑс йышшисем şălin kurăs yışşisem (Çınar 2018) шӑлинкурӑссен йышӗ şălinkurăssen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Bombycilla garrulus [ᴛᴜʀ ipekkuyruk ᴇɴɢ Bohemian waxwing ʀᴜs свиристель, пукша] – ахаль шӑлинкурӑс axal' şălinkurăs (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шӑлинкурӑс şălinkurăs (Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шӑлин курӑс şălin kurăs (Çınar 2018 Wikipedia) шӗлинкурӑс şĕlinkurăs (Çınar 2018) шӑланкурӑс şălankurăs (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Tichodromidae (duvartırmaşığıgiller) Tichodromidae [ᴛᴜʀ duvartırmaşığıgiller ᴇɴɢ wallcreeper ʀᴜs стенолазы] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Tichodroma muraria (ᴛᴜʀ duvartırmaşığı ᴇɴɢ wallcreeper ʀᴜs стенолаз, краснокрылый стенолаз) – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp 419 420 Sittidae (sıvacıgiller) Sittidae [ᴛᴜʀ sıvacıgiller ᴇɴɢ nuthatches ʀᴜs поползни, семейство поползневых] – шӑнчас йышшисем şănças yışşisem (Çınar 2018 Wikipedia) шӑнчас сӑнлисен йышӗ şănças sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) шӑван кайӑксен йышӗ şăvan kayăksen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Salpornis salvadori [ᴛᴜʀ Nil tırmaşığı ᴇɴɢ African spotted creeper ʀᴜs нильская пищуха] – Нил шӑван кайӑкӗ Nil şăvan kayăkĕ (Wikipedia) Sitta [ᴛᴜʀ sıvacılar, sıvacı kuşları ᴇɴɢ nuthatches ʀᴜs поползни] – чӑн шӑнчассем çăn şănçassem (Çınar 2018 Wikipedia) шӑнчас şănças sɢ шӑнчасӑн şănçasăn ɢᴇɴ шӑнчасӗ şănçasĕ ᴛᴍʟ шӑнчассем şănçassem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993) Sitta leucopsis [ᴛᴜʀ akyüz sıvacı ᴇɴɢ white-cheeked nuthatch ʀᴜs белощёкий поползень] – шур питлӗ шӑнчас şur pitlĕ şănças (Çınar 2018) Sitta carolinensis [ᴛᴜʀ akdöş sıvacı ᴇɴɢ white-breasted nuthatch ʀᴜs каролинский поползень] – Каролина шӑнчасӗ Karolina şănçasĕ (Çınar 2018) Sitta himalayensis [ᴛᴜʀ akkuyruk sıvacıᴇɴɢ white-tailed nuthatch ʀᴜs белохвостый поползень] – шур хӳреллӗ шӑнчас şur xürellĕ şănças (Çınar 2018) Sitta europaea [ᴛᴜʀ sıvacı ᴇɴɢ Eurasian nuthatch ʀᴜs обыкновенный поползень] – ахаль шӑнчас axal' şănças (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шӑнчас şănças sɢ шӑнчасӑн şănçasăn ɢᴇɴ шӑнчасӗ şănçasĕ ᴛᴍʟ шӑнчассем şănçassem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) сӑнчас sănças (Çınar 2018) шӑван кайӑк şăvan kayăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Sitta arctica or Sitta europaea arctica [ᴛᴜʀ Yakut sıvacısı ᴇɴɢ Siberian nuthatch ʀᴜs якутский поползень] – якут шӑнчасӗ yakut şănçasĕ (Çınar 2018) Sitta krueperi [ᴛᴜʀ Anadolu sıvacısı ᴇɴɢ Krüper's nuthatch ʀᴜs черноголовый поползен] – xyрa пуҫлӑ шӑнчас xura puślă şănças (Çınar 2018) Sitta canadensis [ᴛᴜʀ Kanada sıvacısı ᴇɴɢ red-breasted nuthatch ʀᴜs канадский поползень] – Канада шӑнчасӗ Kanada şănçasĕ (Çınar 2018) Certhiidae (tırmaşıkgiller) Certhiidae [ᴛᴜʀ tırmaşıkgiller ᴇɴɢ treecreepers ʀᴜs пищухи] – шӑван кайӑк йышшисем şăvan kayăk yışşisem (Çınar 2018 Wikipedia) шӑван кайӑк сӑнлисен йышӗ şăvan kayăk sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) шӑван сӑнлисен йышӗ şăvan sănlisen yışĕ (Wikipedia) Certhia familiaris [ᴛᴜʀ orman tırmaşığı ᴇɴɢ Eurasian treecreeper, common treecreeper, treecreeper ʀᴜs обыкновенная пищуха] – нӑйкӑш кайӑк năykăş kayăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шӑван кайӑк şăvan kayăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) ахаль шӑван кайӑкӗ axal' şăvan kayăkĕ (Wikipedia) Certhia brachydactyla [ᴛᴜʀ bahçe tırmaşığı ᴇɴɢ short-toed treecreeper ʀᴜs короткопалая пищуха] – кӗске ураллă шӑван кайӑкӗ kĕske urallă şăvan kayăkĕ (Wikipedia) Certhia americana [ᴛᴜʀ Amerika tırmaşığı ᴇɴɢ brown creeper ʀᴜs Американская пищуха] – Америка шӑван кайӑкӗ Amerika şăvan kayăkĕ (Wikipedia) Certhia tianquanensis [ᴛᴜʀ Sıçuan tırmaşığı ᴇɴɢ Sichuan treecreeper ʀᴜs сычуанская пищуха] – Сечуа шӑван кайӑкӗ Seçua şăvan kayăkĕ (Wikipedia) 420 421 Certhia himalayana [ᴛᴜʀ Himalaya tırmaşığı ᴇɴɢ bar-tailed treecreeper ʀᴜs гималайская пищуха] – Гималай шӑван кайӑкӗ Gimalay şăvan kayăkĕ (Wikipedia) Certhia discolor [ᴛᴜʀ ala tırmaşığı ᴇɴɢ brown-throated treecreeper ʀᴜs двуцветная пищуха] – хăмăр пырлă шӑван кайӑк xămăr pırlă şăvan kayăk (Wikipedia) Troglodytidae (gerçek çalıkuşugiller) Troglodytidae [ᴛᴜʀ çalıkuşugiller ᴇɴɢ wrens ʀᴜs крапивниковые, семейство крапивниковых] – вӗлтрентӑрри сӑнлисен йышӗ vĕltrentărri sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) вӗлтрентӑрри йышшисем vĕltren tărri yışşisem (Wikipedia) вӗлтрен тӑрри йышшисем vĕltren tărri yışşisem (Çınar 2018) вӗлтӗрен тӑррисен йышӗ vĕltĕren tărrisen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Nannus troglodytes or Troglodytes troglodytes [ᴛᴜʀ gerçek çalıkuşu ᴇɴɢ wren ʀᴜs крапивник] – вӗлтрентӑрри кайӑкӗ vĕltĕren tărri kayăkĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) вӗлтрентӑрри vĕltrentărri (Degtyaryov 2017 Wikipedia) вӗлтрен тӑрри vĕltren tărri (Çınar 2018) вӗлтӗрен тӑрри vĕltĕren tărri (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) вӗлтӗрен кайӑкӗ vĕltĕren kayăkĕ (Çınar 2018) вӗлтрен кайӑкӗ vĕltren kayăkĕ “ᴛᴜʀ ısırgan kuşu ᴇɴɢ bird of nettle ʀᴜs птица крапивы” < Russian calque крапи́вник (Çınar 2018) вӗлтрен кайӑк vĕltren kayăk (Çınar 2018) вӗтрен кайӑкӗ vĕtren kayăkĕ (Çınar 2018) Sturnidae (sığırcıkgiller) Sturnidae [ᴛᴜʀ sığırcıkgiller ᴇɴɢ starlings ʀᴜs скворцовые, семейство скворцовых] – шӑнкӑрч йышшисем şănkărç yışşisem (Çınar 2018 Wikipedia) шӑнкӑрч сӑнлисен йышӗ şănkărç sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) шӑнкӑрчсен йышӗ şănkărçsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Sturnus [ᴛᴜʀ sığırcıklar ᴇɴɢ starlings ʀᴜs скворцы] – шӑнкӑрчсем şănkărçsem (Wikipedia) Sturnus vulgaris [ᴛᴜʀ sığırcık65 ᴇɴɢ starling ʀᴜs скворец] – шӑнкӑрч şănkărç sɢ шӑнкӑрчӑн şănkărçăn ɢᴇɴ шӑнкӑрчӗ şănkărçĕ ᴛᴍʟ шӑнкӑрчсем şănkărçsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шӑнкӑрчӑ şănkărçă (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шӑнкӑрчӗ şănkărçĕ () шӑнкӑрчи şănkărçi () шӑнкӑрти şănkărti () шӑнкӑртӑш şănkărtăş () шӑнкӑртӑм şănkărtăm () ахаль шӑнкӑрч axal' şănkărç (Çınar 2018 Wikipedia) ᴛᴜʀ erkek sığırcık ᴇɴɢ male starling ʀᴜs скворец (самец скворца) – шӑнкӑрч аҫи şănkărç aśi () аҫа шӑнкӑрч aśa şănkărç () ᴛᴜʀ dişi sığırcık ᴇɴɢ female starling ʀᴜs самка скворца – шӑнкӑрч ами şănkărç ami () ама шӑнкӑрч ama şănkărç () ᴛᴜʀ sığırcık yavrusu ᴇɴɢ young starling ʀᴜs скворчонок sɢ скворчата ᴘʟ (птенец скворца) – шӑнкӑрч чӗппи şănkărç çĕppi () ᴛᴜʀ sığırcık yuvası ᴇɴɢ starling nest ʀᴜs скворечник, скворечница – шӑнкӑрч йӑви şănkărç yăvi () шӑнкӑрч вӗлли şănkărç vĕlli () ᴛᴜʀ ekti sığırcık ᴇɴɢ tame starling ʀᴜs ручной скворец – алла вӗрентне шӑнкӑрч alla vĕrentne şănkărç () Türk dünyasının cırlak sesli sürücül kuşları olarak sığırcık (Sturnus vulgaris, bkz. Little Cattle Syghyrchyk 2019) adı, Orta Türkçe dönemine ait Divanü Lügati't-Türk (Kaşgarlı Mahmud, Bağdat 1072–1074) adlı Türkçe-Arapça sözlükte "ıslık çalmak" anlamındaki sıkırmak fiilinden gelir. Bu fiil Hakasçada da yaşamaktadır: < сығыр- sığır- [сығырарға sığırarğa] “ᴛᴜʀ ıslık çalmak ᴇɴɢ to whistle, to make a whistling sound (with or without the aid of a whistle) ʀᴜs свистеть, насвистывать, издавать свист”. 65 421 422 Sturnus vulgaris purpurascens [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Eastern Turkey starling ʀᴜs Ø] – йӑмӑх хӗрлӗ шӑнкӑрчӗ yămăx xĕrlĕ şănkărçĕ (Çınar 2018) Sturnus vulgaris caucasicus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Caucasian starling ʀᴜs Ø] – Кавказ шӑнкӑрчӗ Kavkaz şănkărçĕ (Çınar 2018) Sturnus unicolor [ᴛᴜʀ kara sığırcık ᴇɴɢ spotless starling ʀᴜs чёрный скворец, одноцветный скворец] – хура шӑнкӑрч xura şănkărç (Çınar 2018 Wikipedia) пӗр тӗслӗ шӑнкӑрч pĕr tĕslĕ şănkărç (Wikipedia) Pastor roseus or Sturnus roseus [ᴛᴜʀ ala sığırcık ᴇɴɢ rosy starling ʀᴜs розовый скворец] – кӗрен шӑнкӑрч kĕren şănkărç (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) кӗрен шӑнкӑрчӗ kĕren şănkărçĕ (Çınar 2018) кӗлчечек шӑнкӑрч kĕlçeçek şănkărç (Wikipedia) Gracupica nigricollis or Sturnus nigricollis [ᴛᴜʀ karaboyunlu sığırcık ᴇɴɢ black-collared starling ʀᴜs черношейный скворец] – хура мӑйлӑ шӑнкӑрч xura măylă şănkărç (Çınar 2018 Wikipedia) Gracupica contra or Sturnus contra [ᴛᴜʀ alaca sığırcık ᴇɴɢ Asian pied starling ʀᴜs пегий скворец] – ула шӑнкӑрч ula şănkărç (Çınar 2018 Wikipedia) Agropsar sturninus or Sturnus sturninus or Sturnia sturninus [ᴛᴜʀ Sibirya sığırcığı ᴇɴɢ purple-backed starling, Daurian starling ʀᴜs малый скворец] – пӗчӗк шӑнкӑрч pĕçĕk şănkărç (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Sturnornis albofrontatus or Sturnus albofrentatus [ᴛᴜʀ Seyla bal sığırcığı ᴇɴɢ white-faced starling ʀᴜs белолицый скворец] – Цейлон шӑнкӑрчӗ Tseylon şănkărçĕ (Çınar 2018 Wikipedia) Sturnia pagodarum or Sturnus pagodarum [ᴛᴜʀ brahma sığırcığı ᴇɴɢ Brahminy starling ʀᴜs браминский скворец] – брама шӑнкӑрчӗ brama şănkărçĕ (Çınar 2018 Wikipedia) Sturnia malabarica or Sturnus malabaricus [ᴛᴜʀ kızılca sığırcık ᴇɴɢ chestnut-tailed starling ʀᴜs Ø] – сӑрӑ пуҫлӑ шӑнкӑрч sără puślă şănkărç (Çınar 2018 Wikipedia) Spodiopsar sericeus or Poliopsar sericeus or Sturnus sericeus [ᴛᴜʀ kızıl gagalı sığırcık ᴇɴɢ red-billed starling ʀᴜs красноклювый скворец] – хӗрлӗ сӑмсаллӑ шӑнкӑрч xĕrlĕ sămsallă şănkărç (Çınar 2018 Wikipedia) Spodiopsar cineraceus or Poliopsar cineraceus or Sturnus cineraceus [ᴛᴜʀ boz sığırcık ᴇɴɢ whitecheeked starling ʀᴜs серый скворец] – сӑрӑ шӑнкӑрч sără şănkărç (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) сӑрӑ шӑнкӑрчӗ sără şănkărçĕ (Çınar 2018 Wikipedia) Acridotheres [ᴛᴜʀ iğdeci ᴇɴɢ myna ʀᴜs майна] – майнсем maynsem (Wikipedia) Acridotheres ginginianus [ᴛᴜʀ dere iğdecisi ᴇɴɢ bank myna ʀᴜs береговая майна] – ҫыран хӗрри майни śıran xĕrri mayni (Wikipedia) Acridotheres tristis [ᴛᴜʀ iğdeci ᴇɴɢ common myna ʀᴜs обыкновенная майна, саранчовый скворец] – майна mayna (İgnatyev & Pavlov 1993) ахаль майна axal' mayna (Wikipedia) Acridotheres melanopterus (Sturnus melanopterus) [ᴛᴜʀ ak çiğdeci ᴇɴɢ black-winged myna ʀᴜs чернокрылый скворец] – хура ҫунатлӑ шӑнкӑрч xura śunatlă şănkărç (Çınar 2018 Wikipedia) Acridotheres burmannicus or Sturnus burmannicus [ᴛᴜʀ akça iğdeci ᴇɴɢ vinous-breasted myna ʀᴜs камбоджийский скворец] – Камбоджа шӑнкӑрчӗ Kamboca şănkărçĕ (Çınar 2018 Wikipedia) Cinnyricinclus leucogaster [ᴛᴜʀ akkarınlı sığırcık ᴇɴɢ violet-backed starling, amethyst starling ʀᴜs аметистовый короткохвостый скворец] – кӗске хӳреллӗ аметист шӑнкӑрч kĕske xürellĕ ametist şănkărç (Wikipedia) 422 423 Cinclidae (derekuşugiller) Cinclidae [ᴛᴜʀ derekuşugiller ᴇɴɢ dippers ʀᴜs оляпковые] – оляпкӑсен йышӗ olyapkăsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Cinclus cinclus [ᴛᴜʀ derekuşu, su karatavuğu ᴇɴɢ dipper ʀᴜs оляпка, водяной воробей] – оляпка olyapka < Russian оля́пка (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Cinclus pallasii [ᴛᴜʀ kahverengi derekuşu ᴇɴɢ brown dipper ʀᴜs бурая оляпка] – пӑвӑр оляпка păvăr olyapka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Turdidae (ardıçkuşugiller) Turdidae [ᴛᴜʀ ardıçkuşugiller, ardıçgiller, karatavukgiller ᴇɴɢ thrushes ʀᴜs дроздовые, семейство дроздовых] – сӗлхе йышшисем sĕlxe yışşisem (Çınar 2018 Wikipedia) сӗлхе сӑнлисен йышӗ sĕlxe sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) сӗлхесен йышӗ sĕlxesen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Turdus [ᴛᴜʀ ardıçlar ᴇɴɢ thrushes ʀᴜs дрозды] – сӗлхе sĕlxe sɢ сӗлхен sĕlxen ɢᴇɴ ᴛᴍʟ сӗлхесем sĕlxesem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) сӗлхӗ sĕlxĕ () сульха sul'xa [ᴅɪᴀʟ] (Çınar 2018) пилеш кайӑкӗсем pileş kayăkĕsem (Wikipedia) Ridgwayia pinicola [ᴛᴜʀ Aztek ardıcı ᴇɴɢ Aztec thrush ʀᴜs мексиканский земляной дрозд] – Ацтек пилеш кайӑкӗ Atstek pileş kayăkĕ (Wikipedia) Turdus viscivorus [ᴛᴜʀ ökse ardıcı ᴇɴɢ mistle thrush ʀᴜs деряба] – пысӑк сӗлхе pısăk sĕlxe (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) деряба deryaba < Russian деря́ба (İgnatyev & Pavlov 1993) Turdus philomelos [ᴛᴜʀ öter ardıç ᴇɴɢ song thrush ʀᴜs певчий дрозд] – сырлӑхан sırlăxan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Turdus iliacus [ᴛᴜʀ kızıl ardıç ᴇɴɢ redwing ʀᴜs белобровик, дрозд-белобровик, белобровник, белобровый дрозд] – хӗрлӗ ҫунат xĕrlĕ śunat (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шур куҫхаршиллӗ сӗлхе şur kuśxarşillĕ sĕlxe (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) шур куҫ харшиллӗ сӗлхе şur kuś xarşillĕ sĕlxe (Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Turdus merula [ᴛᴜʀ karatavuk ᴇɴɢ blackbird ʀᴜs чёрный дрозд] – хура сӗлхе xura sĕlxe (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) хура кайӑк xura kayăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) хора кайӑк xora kayăk () Turdus pilaris [ᴛᴜʀ tarla ardıcı ᴇɴɢ fieldfare ʀᴜs рябинник] – пилеш кайӑкӗ pileş kayăkĕ “ᴛᴜʀ üvez kuşu ᴇɴɢ bird of rowan ʀᴜs птица рябины” < пилеш pileş sɢ пилешӗн pileşĕn ɢᴇɴ пилешӗ pileşĕ ᴛᴍʟ пилешсем pileşsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ üvez ᴇɴɢ rowan ʀᴜs рябина” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) пилеш кайӑк pileş kayăk (Çınar 2018) лохӑ loxă () Muscicapidae (sinekkapangiller) Muscicapidae [ᴛᴜʀ sinekkapangiller ᴇɴɢ flycatchers ʀᴜs мухоловковые, семейство мухоловковых] – шӑна кайӑк йышшисем şăna kayăk yışşisem (Çınar 2018 Wikipedia) шӑна кайӑкӗсен йышӗ şăna kayăksem yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) шӑна кайӑкӗ сӑнлисен йышӗ şăna kayăkĕ sănlisen yışĕ (Wikipedia) шӑнатытан сӑнлисен йышӗ şănatıtan sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) шӑна тытаканнисем şăna tıtakannisem (Wikipedia) 423 424 Muscicapa [ᴛᴜʀ sinekkapan ᴇɴɢ flycatcher ʀᴜs мухоловка] – шӑна кайӑкӗ şăna kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) шӑнатытан şănatıtan (Çınar 2018) шӑна-тытан şăna-tıtan () шӑна тытакан кайӑк şăna tıtakan kayăk () Muscicapa sibirica [ᴛᴜʀ Sibirya sinekkapanı ᴇɴɢ dark-sided flycatcher ʀᴜs сибирская мухоловка] – Ҫӗпӗр шӑна кайӑкӗ Śĕpĕr şăna kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Muscicapa striata [ᴛᴜʀ benekli sinekkapan ᴇɴɢ spotted flycatcher ʀᴜs серая мухоловка] – сӑрӑ шӑна кайӑкӗ sără şăna kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) сӑрӑ шӑнатытан sără şănatıtan (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Erithacus rubecula [ᴛᴜʀ nar bülbülü, kızılgerdan ᴇɴɢ European robin ʀᴜs зарянка, малиновка] – чепчен çepçen sɢ чепченӗн çepçenĕn ɢᴇɴ чепченӗ çepçenĕ ᴛᴍʟ чепченсем çepçensem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) хӑмла кайӑкӗ xămla kayăkĕ “ᴛᴜʀ şerbetçiotu kuşu ᴇɴɢ bird of hop ʀᴜs птица хмеля” < хӑмла xămla sɢ хӑмлан xămlan ɢᴇɴ хӑмли xămli ᴛᴍʟ хӑмласем xămlasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ şerbetçiotu ᴇɴɢ hop ʀᴜs хмель” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Cyanecula svecica or Luscinia svecica [ᴛᴜʀ mavigerdan ᴇɴɢ bluethroat ʀᴜs варакушка] – кӑвак пӗсехе kăvak pĕsexe “ᴛᴜʀ gök kursak ᴇɴɢ blue crop ʀᴜs синий зоб” < кӑвак kăvak sɢ кӑвакӑн kăvakăn ɢᴇɴ кӑвакӗ kăvakĕ ᴛᴍʟ кӑваксем kăvaksem ᴘʟ “ᴛᴜʀ gök, mavi ᴇɴɢ blue ʀᴜs синий, голубой” + пӗсехе pĕsexe sɢ пӗсехен pĕsexen ɢᴇɴ пӗсехи pĕsexi ᴛᴍʟ пӗсехесем pĕsexesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kursak, döş, göğüs ᴇɴɢ crop, breast, chest ʀᴜs зоб, грудка, грудь” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Luscinia [ᴛᴜʀ bülbüller ᴇɴɢ nightingales ʀᴜs соловьи] – шӑпчӑксем şăpçăksem (Wikipedia) Luscinia luscinia [ᴛᴜʀ ardıç bülbülü ᴇɴɢ thrush nightingale, sprosser ʀᴜs обыкновенный соловей, восточный соловей] – ахаль шӑпчӑк axal' şăpçăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) шӑпчӑк şăpçăk sɢ шӑпчӑкӑн şăpçăkăn ɢᴇɴ шӑпчӑкӗ şăpçăkĕ ᴛᴍʟ шӑпчӑксем şăpçăksem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) сантукаҫ santukaś < Tatar сандугач sanduğaç () ᴛᴜʀ bülbül ötüşü ᴇɴɢ song of nightingale ʀᴜs соловьиное пение, трели соловья – шӑпчӑк юрри şăpçăk yurri () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs по-соловьиному, как соловей – шӑпчӑкла şăpçăkla () Luscinia megarhynchos66 [ᴛᴜʀ bülbül ᴇɴɢ common nightingale ʀᴜs западный соловей, южный соловей] – анӑҫ шӑпчӑкӗ anăś şăpçăkĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Tarsiger cyanurus [ᴛᴜʀ mavi kuyruklu bülbül ᴇɴɢ red-flanked bluetail ʀᴜs синехвостка] – кӑвак хӳреллӗ шӑпчӑк kăvak xürellĕ şăpçăk (Çınar 2018) Ficedula [ᴛᴜʀ sinekkapanlar ᴇɴɢ flycatchers ʀᴜs пёстрые мухоловки] – чӑпар шӑна кайӑкӗсем çăpar şăna kayăkĕsem (Çınar 2018 Wikipedia) Dilcilerin "edebî bülbülü" yerine göre farklı olabiliyor; ama bunun farkında değiller. Bizdeki bülbül (Luscinia megarhynchos) ile Çuvaşistan dahil İdil-Ural'dan Sibirya'ya kadar olan bölgedeki bülbül (Luscinia luscinia) farklı türlerdir. Ruslar kendilerindekine "bayağı bülbül" derken, bizdekini "güney bülbülü" olarak adlandırıyorlar. Dilcilerin ise bu konudan haberleri yok, tek bülbül var sanıyorlar. Onlardaki ardıç bülbülünün sesi bizdeki bülbülün sesine benzeyen daha güçlü bir ötüşü vardır. 66 424 425 Ficedula parva [ᴛᴜʀ sinekkapan ᴇɴɢ red-breasted flycatcher ʀᴜs малая мухоловка] – пӗчӗк шӑна кайӑкӗ pĕçĕk şăna kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) пӗчӗк шӑнатытан pĕçĕk şănatıtan (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Ficedula hypoleuca [ᴛᴜʀ kara sinekkapan ᴇɴɢ pied flycatcher ʀᴜs мухоловка-пеструшка, пёстрая мухоловка] – чӑпар шӑна кайӑкӗ çăpar şăna kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) улӑ шӑнатытан ulă şănatıtan (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) шӑна-тытан şăna-tıtan () Ficedula albicollis [ᴛᴜʀ halkalı sinekkapan ᴇɴɢ collared flycatcher ʀᴜs мухоловка-белошейка] – шур мӑйлӑ шӑна кайӑкӗ şur măylă şăna kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) мӑйкӑчлӑ шӑна кайӑкӗ măykăçlă şăna kayăkĕ (Çınar 2018 Wikipedia) мӑйкӑчлӑ шӑнатытан măykăçlă şănatıtan (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Phoenicurus ochruros [ᴛᴜʀ kara kızılkuyruk ᴇɴɢ black redstart ʀᴜs горихвостка-чернушка] – хура вутхӳре xura vutxüre (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Phoenicurus phoenicurus [ᴛᴜʀ kızılkuyruk ᴇɴɢ common redstart ʀᴜs обыкновенная горихвостка, садовая горихвостка, горихвостка-лысушка] – ахаль вутхӳре axal' vutxüre (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) ахаль вут хӳре axal' vut xüre (Çınar 2018) вутхӳре vutxüre (Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) вут хӳре vut xüre (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) хӗм хӳре xĕm xüre (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Monticola saxatilis [ᴛᴜʀ kaya ardıcı ᴇɴɢ rock-thrush ʀᴜs пёстрый каменный дрозд] – чӑпар сӗлхе çăpar sĕlxe (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Saxicola [ᴛᴜʀ taşkuşları ᴇɴɢ stonechats ʀᴜs чеканы] – чеклетӳҫӗ çekletüśĕ sɢ чеклетӳҫӗн çekletüśĕn ɢᴇɴ чеклетӳҫи çekletüśi ᴛᴍʟ чеклетӳҫӗсем çekletüśĕsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) улӑх кайӑкӗ ulăx kayăkĕ (Degtyaryov 2017) Saxicola rubetra [ᴛᴜʀ çayır taşkuşu ᴇɴɢ whinchat ʀᴜs луговой чекан] – улӑх кайӑкӗ ulăx kayăkĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) ҫаран чеклетӳҫи śaran çekletüśĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Saxicola rubicola or Saxicola torquatus rubicola [ᴛᴜʀ taşkuşu ᴇɴɢ stonechat ʀᴜs черноголовый чекан] – хура пуҫлӑ улӑх кайӑкӗ xura puślă ulăx kayăkĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) xyрa пуҫлӑ чеклетӳҫӗ xura puślă çekletüśĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Oenanthe oenanthe [ᴛᴜʀ kuyrukkakan ᴇɴɢ northern wheatear ʀᴜs обыкновенная каменка] – кашкачапчам kaşkaçapçam (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) ахаль чул кайӑкӗ axal' çul kayăkĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) чул кайӑкӗ çul kayăkĕ “ᴛᴜʀ taş kuşu ᴇɴɢ bird of stone ʀᴜs птица камня” < чул çul sɢ чулӑн çulăn ɢᴇɴ чулӗ çulĕ ᴛᴍʟ чулсем çulsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ taş ᴇɴɢ stone ʀᴜs камень” (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018 Wikipedia) Prunellidae (dağbülbülügiller) Prunellidae [ᴛᴜʀ dağbülbülügiller ᴇɴɢ accentors ʀᴜs завирушковые] – чӑрӑш кайӑкӗ сӑнлисен йышӗ çărăş kayăkĕ sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) чӑрӑш кайӑк йышшисем çărăş kayăk yışşisem (Çınar 2018 Wikipedia) Prunella [ᴛᴜʀ dağbülbülü ᴇɴɢ accentor ʀᴜs завирушка] – чӑрӑш кайӑкӗсем çărăş kayăkĕsem (Wikipedia) Prunella modularis [ᴛᴜʀ dağbülbülü ᴇɴɢ dunnock ʀᴜs лесная завирушка] – чӑрӑш кайӑкӗ çărăş kayăkĕ “ᴛᴜʀ ladin kuşu ᴇɴɢ bird of spruce ʀᴜs птица ели” < чӑрӑш çărăş sɢ чӑрӑшӑн çărăşăn ɢᴇɴ чӑрӑшӗ 425 426 çărăşĕ ᴛᴍʟ чӑрӑшсем çărăşsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ladin ᴇɴɢ spruce ʀᴜs ель” (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) вӑрман чӑрӑш кайӑкӗ vărman çărăş kayăkĕ (Wikipedia) Prunella atrogularis [ᴛᴜʀ kara boğazlı dağbülbülü ᴇɴɢ black-throated accentor ʀᴜs черногорлая завирушка] – хура пырлӑ чӑрӑш кайӑкӗ xura çărăş kayăkĕ (Wikipedia) Prunella montanella [ᴛᴜʀ Sibirya dağbülbülü ᴇɴɢ Siberian accentor ʀᴜs сибирская завирушка] – Ҫӗпӗр чӑрӑш кайӑкӗ Śĕpĕr çărăş kayăkĕ (Wikipedia) Prunella rubida [ᴛᴜʀ Japon dağbülbülü ᴇɴɢ Japanese accentor ʀᴜs японская завирушка] – Япони чӑрӑш кайӑкӗ Yaponi çărăş kayăkĕ (Wikipedia) Passeridae (dokumacıgiller) Ploceidae [ᴛᴜʀ dokumacıgiller ᴇɴɢ weavers ʀᴜs ткачиковые, семейство ткачиковыех] – тӗртекенсен йышӗ tĕrtekensen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Passeridae (serçegiller) Passeridae [ᴛᴜʀ serçegiller ᴇɴɢ sparrows ʀᴜs воробьиные] – ҫерҫи йышшисем śerśi yışşisem (Çınar 2018 Wikipedi) ҫерҫи сӑнлисен йышӗ śerśi sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) Petronia petronia [ᴛᴜʀ kaya serçesi ᴇɴɢ rock sparrow ʀᴜs каменный воробей] – чул ҫерҫийӗ çul śerśiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Montifringilla nivalis [ᴛᴜʀ kar serçesi ᴇɴɢ snowfinch ʀᴜs снежный вьюрок] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Passer [ᴛᴜʀ serçe ᴇɴɢ sparrow ʀᴜs воробей] – ҫерҫи śerśi sɢ ҫерҫин śerśin ɢᴇɴ ҫерҫийӗ śerśiyĕ ᴛᴍʟ ҫерҫисем śerśisem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) салакайӑк salakayăk (Degtyaryov 2017) сала кайӑк sala kayăk (İgnatyev & Pavlov 1993) Passer domesticus [ᴛᴜʀ serçe ᴇɴɢ house sparrow ʀᴜs домовый воробей] – кил-ҫурт ҫерҫийӗ kil-śurt śerśiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) ял ҫерҫийӗ yal śerśiyĕ (Çınar 2018 Wikipedia) ҫерҫи śerśi (Çınar 2018) салакайӑк salakayăk (Çınar 2018) сала-кайӑк sala-kayăk (Çınar 2018) сала кайӑкӗ sala kayăkĕ “ᴛᴜʀ köy kuşu ᴇɴɢ bird of village ʀᴜs птица села” < сала sala sɢ салан salan ɢᴇɴ сали sali ᴛᴍʟ саласем salasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ köy ᴇɴɢ village ʀᴜs село” () варапи varapi () варави varavi < Russian воробе́й () ᴛᴜʀ erkek serçe ᴇɴɢ male sparrow ʀᴜs воробей (самец воробья) – ҫерҫи аҫи śerśi aśi () аҫа ҫерҫи aśa śerśi () ᴛᴜʀ dişi serçe ᴇɴɢ female sparrow ʀᴜs воробьиха (самка воробья) – ҫерҫи ами śerśi ami () ама ҫерҫи ama śerśi () ᴛᴜʀ serçe yavrusu ᴇɴɢ young sparrow ʀᴜs воробьёнок sɢ воробьята ᴘʟ, воробушек, воробышек (птенец воробья) – ҫерҫи чӗппи śerśi çĕppi () ᴛᴜʀ serçe yuvası ᴇɴɢ sparrow nest ʀᴜs воробьиное гнездо – ҫерҫи йӑви śerśi yăvi () ᴛᴜʀ serçe sürüsü ᴇɴɢ flock of sparrows ʀᴜs стайка воробьев – ҫерҫи ушкӑнӗ śerśi uşkănĕ () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs по-воробьйному, как воробей – çерçилле śerśille () ᴛᴜʀ cıvıldamak, ötmek (serçe) ᴇɴɢ to chirp, to twitter ʀᴜs чирикать (о воробьях) – нӑйлат năylat () нӑйкӑш năykăş () ᴛᴜʀ cıvıltı ᴇɴɢ chirp, twitter ʀᴜs чик-чирик (звукоподражание чириканью воробья) – 426 427 ᴛᴜʀ cıvıldama ᴇɴɢ chirp, twitter ʀᴜs чириканье – ᴛᴜʀ cıvıldaşmak, ötüşmek (serçeler) ᴇɴɢ to chirp together ʀᴜs взаимн. от пыӌыра- – ᴛᴜʀ serçeler cıvıldaşıyorlar ᴇɴɢ sparrows chirpi sparrows tweet ʀᴜs воробьи чирикают – çерçисем чӗвӗлтетеççӗ śerśisem çĕvĕlteteśśĕ () ᴛᴜʀ cıvıldatmak, öttürmek (serçeleri) ᴇɴɢ ʀᴜs понуд от пыӌыра- – ᴛᴜʀ serçe avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch sparrows ʀᴜs охотиться на воробьёв – Passer simplex [ᴛᴜʀ çöl serçesi ᴇɴɢ desert sparrow ʀᴜs пустынный воробей] – пушхир ҫерҫийӗ puşxir śerśiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Passer montanus [ᴛᴜʀ ağaç serçesi ᴇɴɢ tree sparrow ʀᴜs полевой воробей] – уй ҫерҫийӗ uy śerśiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) хир ҫерҫийӗ xir śerśiyĕ (Çınar 2018 Wikipedia) Motacillidae ( kuyruksallayangiller) Motacillidae [ᴛᴜʀ kuyruksallayangiller ᴇɴɢ wagtails and pipits, pipits and wagtails ʀᴜs трясогузковые, семейство трясогузковых] – пӑрчӑкан йышшисем părçăkan yışşisem (Çınar 2018 Wikipedia) пӑрчӑкан сӑнлисен йышӗ părçăkan sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) пӑрчӑкансен йышӗ părçăkansen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Dendronanthus indicus [ᴛᴜʀ orman kuyruksallayanı ᴇɴɢ forest wagtail ʀᴜs древесная трясогузка, лесная трясогузка] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Motacilla [ᴛᴜʀ kuyruksallayan ᴇɴɢ wagtail ʀᴜs трясогузка] – пӑрчӑкан părçăkan sɢ пӑрчӑканӑн părçăkanăn ɢᴇɴ пӑрчӑканӗ părçăkanĕ ᴛᴍʟ пӑрчӑкансем părçăkansem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) пӑрчӑкансем părçăkansem ᴘʟ (Wikipedia) хуртлӑ кут xurtlă kut () хортлӑ кот xortlă kot () Motacilla cinerea [ᴛᴜʀ dağ kuyruksallayanı ᴇɴɢ grey wagtail ʀᴜs горная трясогузка] – вӑрман пӑрчӑканӗ vărman părçăkanĕ “ᴛᴜʀ orman kuyruksallayanı ᴇɴɢ wagtail of forest ʀᴜs трясогузка леса” < вӑрман vărman sɢ вӑрманӑн vărmanăn ɢᴇɴ вӑрманӗ vărmanĕ ᴛᴍʟ вӑрмансем vărmansem ᴘʟ “ᴛᴜʀ orman ᴇɴɢ forest, wood ʀᴜs лес” (Çınar 2018 Wikipedia) Motacilla flava [ᴛᴜʀ sarı kuyruksallayan ᴇɴɢ yellow wagtail ʀᴜs жёлтая трясогузка] – сарӑ пӑрчӑкан sară părçăkan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Motacilla flava lutea or Motacilla lutea [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ yellow-headed wagtail ʀᴜs желтолобая трясогузка] – сар ҫурӑмлӑ пӑрчӑкан sar śurămlă părçăkan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Motacilla citreola [ᴛᴜʀ sarıbaş kuyruksallayan ᴇɴɢ citrine wagtail ʀᴜs желтоголовая трясогузка] – сар пуҫлӑ пӑрчӑкан sar puślă părçăkan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) сарӑ пуҫлӑ пӑрчӑкан sară puślă părçăkan (Çınar 2018 Wikipedia) Motacilla alba [ᴛᴜʀ ak kuyruksallayan ᴇɴɢ white wagtail ʀᴜs белая трясогузка] – шурӑ пӑрчӑкан şură părçăkan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Anthus [ᴛᴜʀ incirkuşları ᴇɴɢ pipits ʀᴜs коньки] – тихашка tixaşka sɢ тихашкан tixaşkan ɢᴇɴ тихашки tixaşki ᴛᴍʟ тихашкасем tixaşkasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kuluncuk ᴇɴɢ little foal ʀᴜs жеребёночек” < тиха tixa 427 428 “ᴛᴜʀ kulun ᴇɴɢ foal ʀᴜs жеребёнок” < Russian calque конёк “ᴛᴜʀ atçık ᴇɴɢ little horse ʀᴜs маленький конь” (Çınar 2018) Corydalla campestris or Anthus campestris [ᴛᴜʀ kır incirkuşu ᴇɴɢ tawny pipit ʀᴜs полевой конёк] – уй тихашки uy tixaşki (Çınar 2018) Corydalla richardi or Anthus richardi [ᴛᴜʀ bozkır incirkuşu ᴇɴɢ Richard's pipit ʀᴜs степной конёк] – ҫеҫенхир тихашки śeśenxir tixaşki (Çınar 2018) Anthus trivialis or Pipastes trivialis [ᴛᴜʀ ağaç incirkuşu ᴇɴɢ tree pipit ʀᴜs лесной конёк] – вӑрман тихашки vărman tixaşki “ᴛᴜʀ orman incirkuşu ᴇɴɢ pipit of forest ʀᴜs конёк леса” < вӑрман vărman sɢ вӑрманӑн vărmanăn ɢᴇɴ вӑрманӗ vărmanĕ ᴛᴍʟ вӑрмансем vărmansem ᴘʟ “ᴛᴜʀ orman ᴇɴɢ forest, wood ʀᴜs лес” (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) вӑрман конёкӗ vărman konyokĕ (Çınar 2018) Anthus cervinus [ᴛᴜʀ kızıl gerdanlı incirkuşu ᴇɴɢ red-throated pipit ʀᴜs краснозобый конёк] – хӗрлӗ пӗсехеллӗ тихашка xĕrlĕ pĕsexellĕ tixaşka (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Anthus pratensis [ᴛᴜʀ çayır incirkuşu ᴇɴɢ meadow pipit ʀᴜs луговой конёк] – улӑх тихашки ulăx tixaşki (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Anthus spinoletta [ᴛᴜʀ dağ incirkuşu ᴇɴɢ water pipit ʀᴜs горный конёк] – сӑрт-ту тихашки sărt-tu tixaşki (Çınar 2018) Fringillidae (ispinozgiller) Fringillidae [ᴛᴜʀ ispinozgiller ᴇɴɢ finches ʀᴜs вьюрковые, семейство вьюрковых] – пимпӗ йышшисем pimpĕ yışşisem (Çınar 2018) пимпӗ сӑнлисен йышӗ pimpĕ sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) йӳрӗксен йышӗ yürĕksen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Fringilla montifringilla [ᴛᴜʀ dağ ispinozu ᴇɴɢ brambling ʀᴜs вьюрок, юрок] – йӳрӗк yürĕk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) ҫурҫӗр пимпи śurśĕr pimpi (Çınar 2018) Fringilla coelebs [ᴛᴜʀ ispinoz ᴇɴɢ chaffinch ʀᴜs зяблик] – пимпӗ pimpĕ sɢ пимпӗн pimpĕn ɢᴇɴ пимпи pimpi ᴛᴍʟ пимпӗсем pimpĕsem ᴘʟ (Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedi) пимпа pimpa sɢ пимпан pimpan ɢᴇɴ пимпи ᴛᴍʟ пимпасем pimpasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018 Wikipedi) ахаль пимпӗ axal' pimpĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Coccothraustes coccothraustes [ᴛᴜʀ kocabaş ᴇɴɢ hawfinch ʀᴜs дубонос] – патвар сӑмса patvar sămsa (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedi) Pinicola enucleator [ᴛᴜʀ çam ispinozu ᴇɴɢ pine grosbeak ʀᴜs щур] – уртӑш кайӑкӗ urtăş kayăkĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) пихта тӑрри pixta tărri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Pyrrhula pyrrhula [ᴛᴜʀ şakrak ᴇɴɢ bullfinch ʀᴜs снегирь, красногрудый снегирь] – уйӑп uyăp sɢ уйӑпӑн ɢᴇɴ uyăpăn уйӑпӗ uyăpĕ ᴛᴍʟ уйӑпсем uyăpsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedi) ахаль уйӑп axal' uyăp (Wikipedi) тӑман кайӑкӗ tăman kayăkĕ (Çınar 2018) макаш makaş (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) хӗрлӗ кӑкӑр xĕrlĕ kăkăr (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Leucosticte atrata [ᴛᴜʀ kara alamencik ᴇɴɢ black rosy finch ʀᴜs чёрный горный вьюрок] – Ҫӗпӗр вьюрокӗ Śĕpĕr v'yurokĕ (Wikipedia) 428 429 Carpodacus erythrinus or Erythrina erythrina [ᴛᴜʀ al şakrak ᴇɴɢ rosefinch ʀᴜs обыкновенная чечевица, чечевица] – шӑпӑльти şăpăl'ti (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) ясмӑк кайӑк yasmăk kayăk (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) ясмӑк кайӑкӗ yasmăk kayăkĕ “ᴛᴜʀ mercimek kuşu ᴇɴɢ bird of lentil ʀᴜs птица чечевицы” < ясмӑк yasmăk sɢ ясмӑкӑн yasmăkăn ɢᴇɴ ясмӑкӗ yasmăkĕ ᴛᴍʟ ясмӑксем yasmăksem ᴘʟ “ᴛᴜʀ mercimek ᴇɴɢ lentil ʀᴜs чечевица” < Russian calque чечеви́ца (Çınar 2018 Wikipedia) Carpodacus sibiricus or Uragus sibiricus [ᴛᴜʀ uzunkuyruklu şakrak ᴇɴɢ long-tailed rosefinch ʀᴜs длиннохвостый снегирь] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Chloris chloris or Carduelis chloris [ᴛᴜʀ florya ᴇɴɢ greenfinch ʀᴜs обыкновенная зеленушка, зеленушка] – симӗс кайӑк simĕs kayăk “ᴛᴜʀ yeşil kuş ᴇɴɢ green bird ʀᴜs зелёная птица” < симӗс simĕs sɢ симӗсӗн simĕsĕn ɢᴇɴ симӗсӗ simĕsĕ ᴛᴍʟ симӗссем simĕssem ᴘʟ “ᴛᴜʀ yeşil ᴇɴɢ green ʀᴜs зелёный” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Linaria flavirostris or Carduelis flavirostris [ᴛᴜʀ sarıgagalı ketenkuşu ᴇɴɢ twite ʀᴜs горная чечётка] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Linaria cannabina or Carduelis cannabina [ᴛᴜʀ ketenkuşu ᴇɴɢ linnet ʀᴜs коноплянка, реполов] – кантӑр кайӑкӗ kantăr kayăkĕ “ᴛᴜʀ kendir kuşu ᴇɴɢ bird of hemp ʀᴜs птица конопли” < кантӑр kantăr sɢ кантӑрӑн kantărăn ɢᴇɴ кантӑрӗ kantărĕ ᴛᴍʟ кантӑрсем kantărsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kendir ᴇɴɢ hemp ʀᴜs конопля” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) пуса кайӑкӗ pusa kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Acanthis flammea or Carduelis flammea [ᴛᴜʀ huş ketenkuşu ᴇɴɢ redpoll ʀᴜs чечётка] – ҫирӗктӑрри śirĕktărri (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) ҫирӗк тӑрри śirĕk tărri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) хурӑнтӑрри xurăntărri (Çınar 2018) хурӑн тӑрри xurăn tărri (Çınar 2018) Acanthis flammea hornemanni or Acanthis hornemanni or Carduelis hornemanni [ᴛᴜʀ kutup isketesi ᴇɴɢ Arctic redpoll ʀᴜs тундряная чечётка, тундровая чечётка, пепельная чечётка] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Loxia [ᴛᴜʀ çaprazgagalar ᴇɴɢ crossbills ʀᴜs клесты] – кукӑрсӑмса kukărsămsa sɢ кукӑрсӑмсан kukărsămsan ɢᴇɴ ᴛᴍʟ кукӑрсӑмси kukărsămsi ᴛᴍʟ кукӑрсӑмсасем kukărsămsasem ᴘʟ (Çınar 2018) кукӑр сӑмса kukăr sămsa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Loxia leucoptera [ᴛᴜʀ ak kanatlı çaprazgaga ᴇɴɢ white-winged crossbill ʀᴜs белокрылый клёст] – шур ҫунатлӑ кукӑрсӑмса şur śunatlă kukărsămsa (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) шур ҫунатлӑ кукӑр сӑмса şur śunatlă kukăr sămsa (Degtyaryov 2017) Loxia pytyopsittacus [ᴛᴜʀ çam çaprazgagası ᴇɴɢ parrot crossbill ʀᴜs клёст-сосновик] – хыр кукӑрсӑмси xır kukărsămsi (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) хыр кукӑр сӑмси xır kukăr sămsi (Degtyaryov 2017) Loxia curvirostra [ᴛᴜʀ çaprazgaga ᴇɴɢ red crossbill ʀᴜs клёст-еловик] – чӑрӑш кукӑрсӑмси çărăş kukărsămsi (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) чӑрӑш кукӑр сӑмси çărăş kukăr sămsi (Degtyaryov 2017) Carduelis – шӑкӑлчисем şăkălçisem (Wikipedia) Carduelis carduelis [ᴛᴜʀ saka ᴇɴɢ goldfinch ʀᴜs черноголовый щегол, обыкновенный щегол, щегол] – шӑкӑлчи şăkălçi (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) шӑкӑлчӑ şăkălçă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) 429 430 Serinus canaria var. domesticus [ᴛᴜʀ kanarya ᴇɴɢ domestic canary ʀᴜs домашняя канарейка] – майра кайӑкӗ mayra kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) майра кайӑк mayra kayăk (Çınar 2018) канарейка kanareyka < Russian канаре́йка (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Spinus spinus or Carduelis spinus [ᴛᴜʀ iskete ᴇɴɢ siskin ʀᴜs чиж, чижик] – вӗренетӑрри vĕrenetărri (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) вӗрене тӑрри vĕrene tărri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) ҫирӗктӑрри śirĕktărri (Çınar 2018 Wikipedia) ҫирӗк тӑрри śirĕk tărri (Çınar 2018) Calcariidae (alakirazkuşugiller) Calcariidae [ᴛᴜʀ alacakirazkuşugiller ᴇɴɢ longspurs and snow buntings ʀᴜs подорожниковые] – эпӗ пӗлместӗп etĕ pĕlmestĕp Plectrophenax nivalis (Emberiza nivalis) [ᴛᴜʀ ala kirazkuşu ᴇɴɢ snow bunting ʀᴜs пуночка] – юр шӗпшӗлӗ yur şĕpşĕlĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) сив кайӑкӗ siv kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) тӑман кайӑк tăman kayăk () Calcarius lapponicus [ᴛᴜʀ mahmuzlu kirazkuşu ᴇɴɢ Lapland longspur ʀᴜs подорожник] – Лапланди шӗпшӗлӗ Laplandi şĕpşĕlĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) ҫул кайӑкӗ śul kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Emberizidae (kirazkuşugiller) Emberizidae [ᴛᴜʀ kirazkuşugiller ᴇɴɢ buntings ʀᴜs овсянковые, семейство овсянковых ] – шӗпшӗл йышшисем şĕpşĕl yışşisem (Çınar 2018 Wikipedia) шӗпшӗл сӑнлисен йышӗ şĕpşĕl sănlisen yışĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018 Wikipedia) шӗпшӗлсен йышӗ şĕpşĕlsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Emberiza [ᴛᴜʀ kirazkuşu67 ᴇɴɢ bunting ʀᴜs овсянка] – шӗпшӗл şĕpşĕl sɢ шӗпшӗлӗн şĕpşĕlĕn ɢᴇɴ шӗпшӗлӗ şĕpşĕlĕ ᴛᴍʟ шӗпшӗлсем şĕpşĕlsem ᴘʟ (Çınar 2018 Wikipedia) Melophus melanocephalus or Granativora melanocephala or Emberiza melanocephala [ᴛᴜʀ karabaş kirazkuşu ᴇɴɢ black-headed bunting ʀᴜs черноголовая овсянка] – хура пуҫлӑ шӗпшӗл xura puślă şĕpşĕl (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Emberiza calandra or Miliaria calandra [ᴛᴜʀ tarla kirazkuşu ᴇɴɢ corn bunting ʀᴜs просянка] – сӑрӑ шӗпшӗл sără şĕpşĕl (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Çınar 2018) вир кайӑкӗ vir kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) Emberiza hortulana [ᴛᴜʀ kirazkuşu ᴇɴɢ ortolan bunting ʀᴜs садовая овсянка] – сад шӗпшӗлӗ sad şĕpşĕlĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) сад пахчи шӗпшӗлӗ sad paxçi şĕpşĕlĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Emberiza citrinella [ᴛᴜʀ sarı kirazkuşu ᴇɴɢ yellowhammer ʀᴜs обыкновенная овсянка] – ахаль шӗпшӗл axal' şĕpşĕl (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) шӗпшӗл şĕpşĕl (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) лиҫ кайӑк liś kayăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2018) Kartalın olmadığı yerde kargalar kartallık yapar: Eski kaynaklarda kiraz kuşu (İzmirli 1948) ya da yelve (Karol 1963) olarak geçen Emberiza türleri daha sonra çinte (Somçağ 1982/3/4) olarak yaygınlaşmıştır. TDK Derleme Sözlüğünde çinte (Kıranbergaz Çanakkale), çinçe, çimçe ... adları «serçe» olarak kayıtlıdır. Yalnızca tek bir yerden kayıtlı hapax lagomenon çinte verisine dayanarak Emberiza ve yakın cinslerden kuşlara çinte adını vermek Türkçeyi Esperantolaştırmaktan başka bir şeye yaramaz. 67 430 431 Schoeniclus schoeniclus or Emberiza schoeniclus [ᴛᴜʀ bataklık kirazkuşu ᴇɴɢ reed bunting ʀᴜs тростниковая овсянка, камышовая овсянка, камышник] – хӑмӑш шӗпшӗлӗ xămăş şĕpşĕlĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Schoeniclus aureolus or Emberiza aureola (Ocyris aureolus) [ᴛᴜʀ kuşaklı kirazkuşu ᴇɴɢ yellow-breasted bunting ʀᴜs дубровник] – юманлӑх шӗпшӗлӗ yumanlăx şĕpşĕlĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Çınar 2018) йӑлӑм шӗпшӗлӗ yălăm şĕpşĕlĕ (Degtyaryov & Yakovlev 2014 Degtyaryov 2017 Çınar 2018 Wikipedia) Schoeniclus rusticus or Emberiza rustica (Ocyris rusticus) [ᴛᴜʀ akkaşlı kirazkuşu ᴇɴɢ rustic bunting ʀᴜs овсянка-ремез] – сӑпкаҫӑ шӗпшӗлӗ săpkaśă şĕpşĕlĕ (Çınar 2018) Schoeniclus pusillus or Emberiza pusilla [ᴛᴜʀ küçük kirazkuşu ᴇɴɢ little bunting ʀᴜs овсянка-крошка] – ҫӑмӑл шӗпшӗл śămăl şĕpşĕl (Çınar 2018 Wikipedia) Mammalia Mammalia [ᴛᴜʀ memeliler ᴇɴɢ mammals ʀᴜs млекопитающие, класс млекопитающих] – сӗтпе ӳсекенсем sĕtpe üsekensem (Wikipedia) сӗтпе ӳстерекенсем sĕtpe üsterekensem (Wikipedia) сӗтпе ӳстерекенсен класӗ sĕtpe üsterekensen klasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ᴛᴜʀ [memeli] hayvan68 ᴇɴɢ animal, beast ʀᴜs зверь – тискер кайӑк tisker kayăk () хирти кайӑк xirti kayăk () усал кайӑк usal kayăk () ҫвер śver < Russian зверь () свер sver () ᴛᴜʀ [memeli] hayvan yavrusu ᴇɴɢ young animal, young beast ʀᴜs зверёныш, зверёнок sɢ зверята ᴘʟ – тискер кайӑк ҫури tisker kayăk śuri () ᴛᴜʀ yabani memeliler ᴇɴɢ wild beasts ʀᴜs дикие звери ᴘʟ, дикое животное sɢ дикие животные ᴘʟ – енлӗк yenlĕk () ᴛᴜʀ büyük [memeli] hayvanlar ᴇɴɢ big beasts ʀᴜs зверь, крупные звери – ᴛᴜʀ küçük [memeli] hayvanlar ᴇɴɢ small beasts ʀᴜs зверёк, мелкие звери – ᴛᴜʀ küçük [memeli] hayvanların dişisi ᴇɴɢ female of small beasts ʀᴜs самка некоторых зверей (кабарги, соболя и т. д.) – ᴛᴜʀ uçar kaçar ᴇɴɢ birds and animals ʀᴜs звери и птицы (дикие) – ᴛᴜʀ kürk hayvanları ᴇɴɢ fur-bearing animals ʀᴜs пушной зверь sɢ пушные звери ᴘʟ – мамӑк тирлӗ тискер кайӑк mamăk tirlĕ tisker kayăk () мамӑк тирлӗ кайӑк mamăk tirlĕ kayăk () Türk yazı dilinde hayvan adı insan dışında hareketli canlıların ortak adı olarak kullanılırken, halk dilinde daha çok memeliler (at, eşek, deve, sığır, davar, köpek, kedi, kurt, tilki, ayı, sıçan, gelengi, sansar) anlamındadır. İngilizcedeki “fishes, birds and animals” örneğindeki animal sözü de mammal anlamındadır ve bu durum pek çok dilde böyledir, yani geniş anlamının dışında hayvan adı ayrıca dar anlamda memeli demektir. 68 431 432 ᴛᴜʀ satımlık av ᴇɴɢ commercial game ʀᴜs промысловый зверь – промысла кайӑкӗ promısla kayăkĕ () ᴛᴜʀ otçul memeliler ᴇɴɢ herbivore mammals ʀᴜs травоядные звери – ᴛᴜʀ göçmen hayvanlar ᴇɴɢ migratory beasts ʀᴜs кочующие звери – ᴛᴜʀ arık, zayıf (hayvan) ᴇɴɢ thin, lean, skinny (animal) ʀᴜs худой, тонкий, тощий (только о животных) , поджарый (о животных) – начар выльӑх naçar vıl'ăx (худой скот) ырхан выльӑх vıl'ăx (отощавший скот) ᴛᴜʀ huysuz olmayan hayvan ᴇɴɢ ʀᴜs смирный (о животном) – ᴛᴜʀ in ᴇɴɢ den, lair ʀᴜs нора, берлога, звериное логбвище, логово зверя – тискер кайӑк йӑви tisker kayăk yăvi () шӑтӑк şătăk sɢ шӑтӑкӑн şătăkăn ɢᴇɴ шӑтӑкӗ şătăkĕ ᴛᴍʟ шӑтӑксем şătăksem ᴘʟ () ᴛᴜʀ küçük in ᴇɴɢ little den, lair ʀᴜs норка (животное) – dens caninus sɢ dentes canini ᴘʟ [ᴛᴜʀ azı69 (köpek dişi) ᴇɴɢ canine teeth; fang; tusk ʀᴜs глазной зуб, клык] – асав asav sɢ асавӑн asavăn ɢᴇɴ асавӗ asavĕ ᴛᴍʟ асавсем asavsem ᴘʟ () асав шӑл asav şăl () ᴛᴜʀ azılı ᴇɴɢ fanged, tusked ʀᴜs имеющий клыки; с клыками; клыкастый – ᴛᴜʀ azılı hayvan ᴇɴɢ fanged beast ʀᴜs клыкастый зверь – ᴛᴜʀ süt ᴇɴɢ milk ʀᴜs молоко – ᴛᴜʀ yavrusuz sağılan (inek, koyun, keçi) ᴇɴɢ milking without young (of cow, sheep, goat) ʀᴜs дойный (напр. о корове без телёнка, о козе без козлёнка) – ᴛᴜʀ yavrusuz sağmak ᴇɴɢ to milk without young ʀᴜs доить (без подпускания молодняка) – ᴛᴜʀ sarıyağ, erimiş tereyağı ᴇɴɢ clarified butter ʀᴜs топлёное масло, топлёное сливочное масло, сливочное масло – ᴛᴜʀ kuyruk ᴇɴɢ tail ʀᴜs хвост – ᴛᴜʀ kuyruklu ᴇɴɢ tailed ʀᴜs имеющий хвост; с хвостом; хвостатый – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs 1. схватить за хвост; 2. перен. быть в хвосте, на последнем месте – ᴛᴜʀ kulak ᴇɴɢ ear ʀᴜs ухо – ᴛᴜʀ kulak püskülü (sincap ve vaşakta) ᴇɴɢ tuft (on the ears of squirrels, lynxes) ʀᴜs кисточки (на ушах белки, рыси) – ᴛᴜʀ enemek, burmak ᴇɴɢ to castrate (to remove the testicles of an animal) ʀᴜs холостить, легчить, кастрировать – ᴛᴜʀ eneme, burma ᴇɴɢ castration ʀᴜs кастрация, холощение – ᴛᴜʀ enenmiş, burulmuş ᴇɴɢ castrated ʀᴜs кастрированный, холощёный, кастрат – 69 Hekimler azı sözünü "molar ve premolar" dişler için kullanıyorlar. Fakat, domuzun azılı olanında azı (molar et premolar) değil köpek (canine) dişleri azmış görünüyor. Dişler içinde diğerlerinden belirgin biçimde ayrılan köpek dişleridir ve dillerin çoğunda “diş” ve “köpek dişi” ayrı ayrı adlandırılmıştır. Azmış itin hırlarken ağzında ilk dikkati çeken dişler köpek dişleridir ve Türkçe azı sözü de zaten onun için türetilmiştir. Ne hikmetse, dışarıdan görülmesi zor olan molar dişlere deniyor günümüzde. 432 433 ᴛᴜʀ (hayvan yavrusu annesi tarafından) ekilmek, kovulmak, bırakılmak, istenmemek, terk edilmek ᴇɴɢ to be abandoned by the mother (about a baby animal) ʀᴜs быть покинутым матерью (о детёныше животных); быть покинутым (женою или мужем) – ᴛᴜʀ (anne yavruyu) bırakmak, terk etmek, reddetmek, istememek ᴇɴɢ to refuse animal’s babies ʀᴜs не подпускать, бросать, оставлять, отказываться – ᴛᴜʀ ekti (anası tarafından emzirilmeyip ekilen/bırakılan yavru kuş ya da memeli) ᴇɴɢ rejected young (bird or animal) ʀᴜs отвергнутый, брошенный, оставленный (о детеныше, ребенке) – ᴛᴜʀ yalamak ᴇɴɢ to lick ʀᴜs 1. лизать; 2. лакать – ᴛᴜʀ yalaşmak ᴇɴɢ to lick together, to lap ʀᴜs 1. лизать, облизывать друг друга (о животных); 2. лакать (о животных) – ᴛᴜʀ hayvan izi ᴇɴɢ animal track ʀᴜs звериный след – йӗр yĕr sɢ йӗрӗн yĕrĕn ɢᴇɴ йӗрӗ yĕrĕ ᴛᴍʟ йӗрсем yĕrsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ hayvan yolu ᴇɴɢ animal path, animal trail ʀᴜs звериная тропа – ᴛᴜʀ yol pususu ᴇɴɢ ambush at the animal path ʀᴜs засада у звериной тропы – ᴛᴜʀ sığınak (hayvanların durup sığındığı yer) ᴇɴɢ a place where animals are usually found ʀᴜs место, где обычно водятся звери – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs привукныть к одному месту (о животных) – ᴛᴜʀ (memelilerde) tüy, kıl ᴇɴɢ hair ʀᴜs волосы; шерсть – ᴛᴜʀ tüylü, kıllı ᴇɴɢ haired ʀᴜs с шерстью, шерстяной – ᴛᴜʀ (memelilerde) tüy dökmek, tülemek ᴇɴɢ to moult (to shed or lose a covering of hair or fur) ʀᴜs линять (о животных) – йӑптӑх тӑк yăptăx tăk () ҫӑм тӑк śăm tăk () ᴛᴜʀ tüy dökümü ᴇɴɢ moult ʀᴜs линька, шерсть-линька (у животных), линяние (животных весной) – йӑптӑх yăptăx () ᴛᴜʀ tüy dökümünde dökülen dış tabaka ᴇɴɢ outer coat of wool (in pets it falls out in spring) ʀᴜs наружный покров шерсти (у домашних животных выпадает весной) – ᴛᴜʀ deri, kürk, post ᴇɴɢ skin, fur ʀᴜs кожа, шкура, мех – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs брюшная часть шкуры животного (та линия, по которой проходит нож, когда разрезают шкуру на брюхе) – ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs слизь, выделения (у животных) – ᴛᴜʀ av ᴇɴɢ game (wild animals or birds hunted for food) ʀᴜs дичь – ᴛᴜʀ avlamak ᴇɴɢ to hunt [beasts] ʀᴜs охотиться на зверя; отправляться на охоту, промышлять диких зверей и птиц – ᴛᴜʀ itle avlamak ᴇɴɢ to hunt with dogs ʀᴜs охотиться с собакой – ᴛᴜʀ avlı ᴇɴɢ with beast ʀᴜs богатый зверем – ᴛᴜʀ avlı tayga ᴇɴɢ taiga with beast ʀᴜs тайга, богатая зверем – ᴛᴜʀ avcı ᴇɴɢ hunter ʀᴜs охотник – Monotremata 433 434 Prototheria [ᴛᴜʀ ilkel memeliler ᴇɴɢ primitive mammals ʀᴜs первозвери] – пĕрремĕш кайӑксем pĕrremĕş kayăksem (Wikipedia) клоакаллисем kloakallisem (Wikipedia) пантотери инфракласӗ pantoteri infraklasĕ () Monotremata [ᴛᴜʀ tekdelikliler ᴇɴɢ monotremes ʀᴜs однопроходные, яйцекладущие, отряд яйцекладущих, птицезвери] – пӗр тӑрӑхлисем pĕr tărăxlisem (Wikipedia) çăмарта хураканнисем śămarta xurakannisen (Wikipedia) ҫӑмарта тӑвакансен отрячӗ śămarta tăvakansen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Ornithorhynchidae Ornithorhynchidae [ᴛᴜʀ ornitorenkgiller ᴇɴɢ platypus family ʀᴜs утконосовые] – Ornithorhynchus anatinus [ᴛᴜʀ ornitorenk ᴇɴɢ platypus ʀᴜs утконос] – кӑвакал сӑмси kăvakal sămsi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Tachyglossidae Tachyglossidae [ᴛᴜʀ karıncakirpisigiller ᴇɴɢ spiny anteaters ʀᴜs ехидновые] – ехидна йышшисем yexidna yışşisem (Wikipedia) Tachyglossus aculeatus [ᴛᴜʀ kısagagalı karıncakirpisi ᴇɴɢ short-beaked echidna, common echidna, australian echidna, porcupine anteater, spiny ant-eater ʀᴜs австралийская ехидна] – ехидна yexidna sɢ ехиднан yexidnan ɢᴇɴ ехидни yexidni ᴛᴍʟ ехиднасем yexidnasem ᴘʟ < Russian ехи́дна (İgnatyev & Pavlov 1993) Австрали ехидни Avstrali yexidni (Wikipedia) Zaglossus bruijni [ᴛᴜʀ uzungagalı karıncakirpisi ᴇɴɢ western long-beaked echidna ʀᴜs проехидна Брюйна, проехидна Бруийна, волосатая проехидна] – проехидна proyexidna sɢ проехиднан proyexidnan ɢᴇɴ проехидни proyexidni ᴛᴍʟ проехиднасем proyexidnasem ᴘʟ < Russian проехи́дна (İgnatyev & Pavlov 1993) Theria Theria [ᴛᴜʀ doğuran memeliler ᴇɴɢ therians ʀᴜs звери, живородящие] – тискер кайăксем tisker kayăksem (Wikipedia) тискер чӗрчунсен класс айӗ tisker çĕrçunsen klass ayĕ (Wikipedia) кайăксем kayăksem (Wikipedia) Marsupialia Metatheria ~ Marsupialia [ᴛᴜʀ keseliler ᴇɴɢ marsupials ʀᴜs сумчатые, отряд сумчатых, сумчатые животные] – хутаҫлисем xutaślisem (Wikipedia) хутаҫлисен отрячӗ xutaślisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) хутаçлисен инфракласӗ xutaślisen infraklasĕ (Wikipedia) ᴛᴜʀ keseli ᴇɴɢ marsupial ʀᴜs сумчатое животное sɢ сумчатые животные ᴘʟ – хутаҫлӑ чӗрчун xutaślӑ çĕrçun (İgnatyev & Pavlov 1993) Didelphidae Didelphidae [ᴛᴜʀ opossumgiller ᴇɴɢ opossums ʀᴜs опоссумовые] – Didelphis [ᴛᴜʀ opossum ᴇɴɢ opossum ʀᴜs опоссум] – опоссум opossum (İgnatyev & Pavlov 1993) Caenolestidae Caenolestidae [ᴛᴜʀ sıçanopussumgiller ᴇɴɢ shrew opossums, rat opussums ʀᴜs ценолестовые, крысовидные опоссумы] – Microbiotheriidae 434 435 Microbiotheriidae [ᴛᴜʀ yediuyuropossumgiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs соневидные опоссумы] – Notoryctidae Notoryctidae [ᴛᴜʀ keseliköstebekgiller ᴇɴɢ marsupial moles ʀᴜs сумчатые кроты] – Notoryctes typhlops [ᴛᴜʀ keseliköstebek ᴇɴɢ southern marsupial mole ʀᴜs сумчатый крот] – хутаҫлӑ каюра xutaślă kayura (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Myrmecobiidae Myrmecobiidae [ᴛᴜʀ keselikarıncayiyengiller ᴇɴɢ marsupial ant-eaters ʀᴜs сумчатые муравьеды] – Myrmecobius fasciatus [ᴛᴜʀ keselikarıncayiyen ᴇɴɢ numbat ʀᴜs сумчатый муравьед, намбат, мурашеед] – намбат nambat (İgnatyev & Pavlov 1993) хутаҫлӑ кӑткӑҫиен xutaślă kătkăśiyen () Dasyuridae Dasyuridae [ᴛᴜʀ keselisansargiller ᴇɴɢ dasyures, marsupial mice ʀᴜs сумчатые куницы, хищные сумчатые] – Antechinomys laniger [ᴛᴜʀ keseliaraptavşanı ᴇɴɢ kultarr, jerboa marsupial ʀᴜs сумчатый тушканчик] – хутаҫлӑ ҫӗр мулкачӗ xutaślă śĕr mulkaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Phascogale calura [ᴛᴜʀ keselikeme ᴇɴɢ red-tailed phascogale ʀᴜs малая сумчатая крыса] – хутаҫлӑ йӗкехӳре xutaślă yĕkexüre (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Parantechinus apicalis (Antechinus apicalis) [ᴛᴜʀ keselisıçan ᴇɴɢ dibbler ʀᴜs крапчатая сумчатая мышь] – хутаҫлӑ шӑши xutaślă şăşi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Dasyurus geoffroii [ᴛᴜʀ keselisansar ᴇɴɢ western quoll ʀᴜs чернохвостая сумчатая куница, сумчатая куница Жоффруа] – хутаҫлӑ сӑсар xutaślă săsar (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Sarcophilus harrisii [ᴛᴜʀ Tasmanya canavarı ᴇɴɢ Tasmanian devil ʀᴜs тасманийский дьявол, тасманский дьявол, сумчатый дьявол, сумчатый чёрт] – хутаҫлӑ шуйттан xutaślă şuyttan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Thylacomyidae Thylacomyidae [ᴛᴜʀ tavşanbandikutgiller ᴇɴɢ bilbies, rabbit-bandicoots ʀᴜs кроличьи бандикуты] – Chaeropodidae Chaeropodidae [ᴛᴜʀ domuzbandikutgiller ᴇɴɢ pig-footed bandicoots ʀᴜs свиноногие бандикуты] – Peramelidae Peramelidae [ᴛᴜʀ bandikutgiller ᴇɴɢ bandicoots ʀᴜs бандикутовые] – Phascolarctidae Phascolarctidae [ᴛᴜʀ koalagiller ᴇɴɢ koala family ʀᴜs коаловые] – Phascolarctos cinereus [ᴛᴜʀ koala ᴇɴɢ koala ʀᴜs коала] – коала koala < Russian коа́ла (İgnatyev & Pavlov 1993) Thylacinidae Thylacinidae [ᴛᴜʀ keselikurtgiller ᴇɴɢ thylacinids, thylacinid marsupials ʀᴜs сумчатые волки] – 435 436 Thylacinus cynocephalus [ᴛᴜʀ keselikurt ᴇɴɢ thylacine, marsupial wolf, Tasmanian wolf ʀᴜs сумчатый волк, тасманийский волк, тилацин] – хутаҫлӑ кашкӑр xutaślӑ kaşkӑr (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Тасмани кашкӑрӗ Tasmani kaşkӑrĕ (Wikipedia) Thylacoleonidae Thylacoleonidae [ᴛᴜʀ keseliaslangiller ᴇɴɢ marsupial lions ʀᴜs сумчатые львы] – Thylacoleo carnifex [ᴛᴜʀ keseliaslan ᴇɴɢ marsupial lion ʀᴜs сумчатый лев, тилаколев] – хутаҫлӑ арӑслан xutaślӑ arăslan () Vombatidae Vombatidae [ᴛᴜʀ vombatgiller ᴇɴɢ wombats ʀᴜs вомбатовые, вомбаты] – Vombatus ursinus [ᴛᴜʀ vombat ᴇɴɢ common wombat ʀᴜs вомбат] – вомбат vombat (İgnatyev & Pavlov 1993) Burramyidae Burramyidae [ᴛᴜʀ cücekuskusgiller ᴇɴɢ pygmy possums ʀᴜs карликовые поссумы] – Phalangeridae Phalangeridae [ᴛᴜʀ kuskusgiller ᴇɴɢ brushtail possums and cuscuses ʀᴜs кускусовые, поссумы] – Phalanger [ᴛᴜʀ kuskus ᴇɴɢ possum ʀᴜs кускус, поссум] – поссум possum (İgnatyev & Pavlov 1993) Pseudocheiridae Pseudocheiridae [ᴛᴜʀ halkalıkuskusgiller ᴇɴɢ ringtailed possums ʀᴜs кольцехвостые кускусы] – Petauridae Petauridae [ᴛᴜʀ keseliteyingiller ᴇɴɢ gliders ʀᴜs сумчатые летяги] – Gymnobelideus leadbeateri [ᴛᴜʀ keseliteyin ᴇɴɢ Leadbeater's possum, Leadbeater's phalanger, fairy possum ʀᴜs беличий кускус, беличий поссум, поссум Ледбитера] – хутаҫлӑ пакша xutaślă pakşa () Tarsipedidae Tarsipedidae [ᴛᴜʀ balkuskusugiller ᴇɴɢ honey possums ʀᴜs хоботноголовые кускусы] – Acrobatidae Acrobatidae [ᴛᴜʀ keselitüykuyrukgiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs перьехвостые кускусы] – Hypsiprymnodontidae Hypsiprymnodontidae [ᴛᴜʀ misksıçankangurusugiller ᴇɴɢ rat-kangaroos ʀᴜs мускусные кенгуровые крысы] – Potoroidae Potoroidae [ᴛᴜʀ sıçankangurugiller ᴇɴɢ rat-kangaroos ʀᴜs кенгуровые крысы] – Macropodidae Macropodidae [ᴛᴜʀ kangurugiller ᴇɴɢ kangaroos ʀᴜs кенгуровые] – Macropus [ᴛᴜʀ kanguru ᴇɴɢ kangaroo ʀᴜs кенгуру] – кенгуру kenguru (İgnatyev & Pavlov 1993) 436 437 Eutheria Leptictida [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ leptictids ʀᴜs лептиктиды] – лептиктидсем leptiktidsem (Wikipedia) Eutheria ~ Placentalia [ᴛᴜʀ plasentalı memeliler ᴇɴɢ placental mammals ʀᴜs плацентарные] – плацентӑллисем platsentăllisem (Wikipedia) плаценталлисем platsentallisem (Wikipedia) планцентар инфракласӗ platsentar infraklasĕ (Wikipedia) Xenarthra Cingulata Cingulata [ᴛᴜʀ tatular ᴇɴɢ armadillos ʀᴜs броненосцы] – Dasypodidae [ᴛᴜʀ tatugiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs броненосцевые] – Dasypodidae spp. [ᴛᴜʀ tatu ᴇɴɢ armadillo ʀᴜs броненосец] – броненосец bronenosets < Russian бронено́сец (İgnatyev & Pavlov 1993) Chaetophractus villosus [ᴛᴜʀ iri kıllı tatu ᴇɴɢ big hairy armadillo, large hairy armadillo ʀᴜs щетинистый броненосец] – Chaetophractus vellerosus [ᴛᴜʀ kıllı tatu ᴇɴɢ screaming hairy armadillo, small screaming armadillo, crying armadillo armadillo, small hairy armadillo ʀᴜs длинноволосый броненосец] – Dasypus novemcinctus [ᴛᴜʀ dokuzkuşak tatu ᴇɴɢ nine-banded armadillo, nine-banded armadillo, longnosed armadillo ʀᴜs девятипоясный броненосец] – Pilosa Pilosa (Edentata) [ᴛᴜʀ dişsizmemeliler ᴇɴɢ anteaters and sloths ʀᴜs неполнозубые, отряд неполнозубых] – тайӑн шӑллисен отрячӗ tayăn şăllisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) тулли мар шӑллисем tulli mar şăllisem “ᴛᴜʀ dolu değil dişliler” (Wikipedia) Myrmecophagidae [ᴛᴜʀ karıncayiyengiller ᴇɴɢ atneaters ʀᴜs муравьедовые] – Myrmecophaga tridactyla [ᴛᴜʀ büyük karıncayiyen ᴇɴɢ giant anteater ʀᴜs гигантский муравьед, трёхпалый муравьед, большой муравьед] – кӑткӑҫиен kătkăśiyen (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) кӑткӑҫийен kătkăśiyen () Bradypodidae & Choloepodidae spp. [ᴛᴜʀ tembelhayvan ᴇɴɢ sloth ʀᴜs ленивец] – Macroscelidea Macroscelididae spp. [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ elephant shrews, jumping shrew, sengi ʀᴜs прыгунчик] – Afrosoricida Afrosoricida [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs афросорициды] – Tenrecidae spp. [ᴛᴜʀ tenrak, tanrek ᴇɴɢ tenrec ʀᴜs тенрек] – Chrysochloridae spp. [ᴛᴜʀ altın köstebek ᴇɴɢ golden mole ʀᴜs златокрот] – Tubulidentata Tubulidentata [ᴛᴜʀ yerdomuzları ᴇɴɢ tubulidentates ʀᴜs трубкозубые] – хӑвӑл шӑллисем xăvăl śunatlisem (Wikipedia) Orycteropodidae [ᴛᴜʀ yerdomuzugiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs трубкозубовые] – 437 438 Orycteropus afer [ᴛᴜʀ yerdomuzu, aardvark ᴇɴɢ aardvark ʀᴜs трубкозуб, африканский трубкозуб, капский трубкозуб, земляная свинья] – Hyracoidea Hyracoidea [ᴛᴜʀ damanlar, kırsıçanımsılar ᴇɴɢ hyraxes ʀᴜs даманы] – домансем domansem (Wikipedia) Procaviidae [ᴛᴜʀ damangiller ᴇɴɢ hyraxes ʀᴜs дамановые] – Proboscidea Proboscidea [ᴛᴜʀ hortumlumemeliler ᴇɴɢ proboscideans ʀᴜs хоботные, отряд хоботных] – хоботлисем xobotlisem (Wikipedia) хоботлисен отрячӗ xobotlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Elephantidae [ᴛᴜʀ filgiller ᴇɴɢ elephants ʀᴜs слоновые] – пил йышшисем pil yışşisem (Wikipedia) Elephas & Loxodonta [ᴛᴜʀ fil ᴇɴɢ elephant ʀᴜs слон] – слон slon sɢ слонӑн slonăn ɢᴇɴ слонӗ slonĕ ᴛᴍʟ слонсем slonsem ᴘʟ < Russian слон (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) сӑлан sălan () слун slun () пил pil sɢ пилӗн pilĕn ɢᴇɴ пилӗ pilĕ ᴛᴍʟ пилсем pilsem ᴘʟ (Wikipedia) пӗл pĕl () ᴛᴜʀ erkek fil ᴇɴɢ male elepahnt ʀᴜs слон (самец слона) – слон аҫи slon aśi () аҫа слон aśa slon () ᴛᴜʀ dişi fil ᴇɴɢ female elephant ʀᴜs слониха (самка слона) – слон ами slon ami () ама слон ama slon () ᴛᴜʀ fil yavrusu ᴇɴɢ young elephant ʀᴜs слонёнок (птенец слона) – слон ҫури slon śuri () ᴛᴜʀ fil dişi ᴇɴɢ ivory ʀᴜs слоновая кость – слон шӑмми slon şămmi () ᴛᴜʀ fil hortumu ᴇɴɢ elephant trunk ʀᴜs хобот слона – слон хобочӗ slon xoboçĕ () хобот xobot sɢ хоботӑн xobotăn ɢᴇɴ хобочӗ xoboçĕ ᴛᴍʟ хоботсем xobotsem ᴘʟ < Russian хо́бот () Elephas [ᴛᴜʀ Asya filleri ᴇɴɢ Asian elephants ʀᴜs индийские слоны] – Инди пилӗсем İndi pilĕsem (Wikipedia) Elephas maximus [ᴛᴜʀ Asya fili ᴇɴɢ Asian elephant ʀᴜs азиатский слон, индийский слон] – Инди слонӗ İndi slonĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Инди пилӗ İndi pilĕ (Wikipedia) Ази пилӗ Azi pilĕ (Wikipedia) Loxodonta [ᴛᴜʀ Afrika filleri ᴇɴɢ African elephants ʀᴜs африканские слоны] – Африка слонӗ Аfrika slonĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Африка пилӗсем Аfrika pilĕsem (Wikipedia) Loxodonta cyclotis [ᴛᴜʀ orman fili ᴇɴɢ African forest elephant ʀᴜs лесной слон] – вӑрманти Африка пилӗ vărmanti Аfrika pilĕ (Wikipedia) Loxodonta africana [ᴛᴜʀ çalı fili ᴇɴɢ African bush elephant ʀᴜs саванный слон] – саваннӑри Африка пилӗ savannări Аfrika pilĕ (Wikipedia) Mammuthus primigenius [ᴛᴜʀ mamut ᴇɴɢ woolly mammoth ʀᴜs шерстистый мамонт] – мамонт mamont sɢ мамонтӑн mamontăn ɢᴇɴ мамончӗ mamonçĕ ᴛᴍʟ мамонтсем mamontsem ᴘʟ < Russian мамонт () ᴛᴜʀ mamut dişi ᴇɴɢ mammoth ivory ʀᴜs клыки мамонта – мамонт шӑмми mamont şămmi () Sirenia 438 439 Sirenia [ᴛᴜʀ denizinekleri ᴇɴɢ sirenians, sirens, sea cows, dugong and manatees ʀᴜs сирены, отряд сиреновых, морские коровы] – сиренсем sirensem (Wikipedia) сиренӑсем sirenăsem (Wikipedia) сиренсен отрячӗ sirensen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Dugongidae Dugongidae [ᴛᴜʀ dugonggiller ᴇɴɢ dugongs ʀᴜs дюгоневые, семейство дюгоновых] – дюгоньсен йышӗ dyugon'sen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Dugong dugon [ᴛᴜʀ dugong ᴇɴɢ dugong ʀᴜs дюгонь] – дюгонь dyugon' < Russian дюго́нь (İgnatyev & Pavlov 1993) Hydrodamalinae (Hydrodamalida) [ᴛᴜʀ denizineğigiller ᴇɴɢ sea cows ʀᴜs морские коровы, семейство морских коров] – тинӗс ӗнисен йышӗ tinĕs ĕnisen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Hydrodamalis gigas [ᴛᴜʀ denizineği ᴇɴɢ Steller's sea cow ʀᴜs морская корова, стеллерова корова, капустница] – тинӗс ӗни tinĕs ĕni (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Trichechidae Trichechidae (Manatidae) [ᴛᴜʀ manatigiller ᴇɴɢ manatees ʀᴜs ламантиновые, семейство ламантиновых] – ламантинсен йышӗ lamantinsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Trichechus (Manatus) [ᴛᴜʀ manati ᴇɴɢ manatee ʀᴜs ламантин] – ламантин lamantin < Russian ламанти́н (İgnatyev & Pavlov 1993) Rodentia Rodentia [ᴛᴜʀ kemirgenler ᴇɴɢ rodents ʀᴜs грызуны, отряд грызунов] – кӑшлавҫӑсем kăşlavśăsem (Wikipedia) кӑшлакансем kăşlakansem (Wikipedia) кӑшлакансен отрячӗ kăşlakansen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) кӑшлакан чӗрчунсен отрячĕ kăşlakan çĕrçunsen otryaçĕ () ᴛᴜʀ kemirgen ᴇɴɢ rodent ʀᴜs грызун – кӑшлавҫӑ kăşlavśă sɢ кӑшлавҫӑн kăşlavśăn ɢᴇɴ кӑшлавҫи kăşlavśi ᴛᴍʟ кӑшлавҫӑсем kăşlavśăsem ᴘʟ () кӑшлакан чӗрчун kăşlakan çĕrçun () ᴛᴜʀ sıçan mıçan ᴇɴɢ Ø ʀᴜs общее название полевых вредителей – шӑши-шӑрчӑк şăşi-şărçăk () ᴛᴜʀ avurt70 ᴇɴɢ cheek pouch ʀᴜs защёчные или щёчные мешки (у грызунов) – ᴛᴜʀ gömek71 ᴇɴɢ mousefood (stock of roots and tubers of herbs, sedges, and grasses cached by mice, voles, lemmings and picas) ʀᴜs кладовая (грызунов: бурундука или мыши), запас пищи на зиму (в норе грызунов) – ᴛᴜʀ gömek toplamak ᴇɴɢ to store food in the hole for the winter (about rodents) ʀᴜs запасать в норе пищу на зиму (о грызунах), запасти пищу на зиму (о грызунах), запасать в кладовую (о грызунах) – Hystricomorpha Ağız içi boşluğunun yanağa denk gelen yan kısımlarına Türk dillerinde özgün bir ad verilirken, Germen ve İslav dillerinde verilmemesi o dili oluşturan grupların beslenme alışkanlıklarıyla ilgilidir. Avurt en çok avlanan kemirgenlerin temizlenme aşamasında göze çarpar. İnsan besini olarak kullanılan en iri kemirgen türleri Marmota cinsindendir. Buna dayanarak, Alp Dağlarındaki Marmota marmota türünün Hint-Avrupa dillerinin oluşumunda insan besini olmadığını ve o dillilerin Alpler'e sonradan geldiklerini söyleyebiliriz. Yüksek rakımlı yerlerde yaşayan avurtlu kemirgenler düzlükteki düşmanların saldırılarından kaçıp o yüksekleri sığınma yeri olarak kullanan insan gruplarının en kolay ve dikkat çekmeden elde edebildikleri besin kaynağıdır. Günümüzde fotoğraflarda canlısında gördüğümüz şişkin avurdu, doğada insanların uzaktan gözlemlemesi zordur, ancak avlayıp temizleyince görebiliriz avurt kesesinin olduğunu. 71 Şimdi şu an (09.04.2021) yeniden anlam yükledim yazı sırasında. Azeriler başta olmak üzere diğer Türklerin yardım anlamında kullandıkları kömek sözüyle aynıdır. Bu depolar ve içindeki besinler Kuzey yarıkürenin kuzeyindeki bütün yöre halklarınca kıtlık zamanı başvurulan yedek besin deposu gibidirler. 70 439 440 Hystricomorpha [ᴛᴜʀ oklukirpimsiler ᴇɴɢ porcupine-like rodents ʀᴜs дикобразообразные] – Hystricidae Hystricidae [ᴛᴜʀ oklukirpigiller ᴇɴɢ Old World porcupines ʀᴜs дикобразовые, семейство дикобразных] – акӑш-макӑш сӑнсен йышӗ akăş-makăş sănsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Hystrix [ᴛᴜʀ oklukirpi ᴇɴɢ porcupine ʀᴜs дикобра́з] – акӑш-макӑш сӑн akăş-makăş săn (İgnatyev & Pavlov 1993) дикобраз dikobraz < Russian дикобра́з () Hystrix subg. Thecurus ᴏʀ Thecurus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs ландак] – лайдак laydak [sic!] (İgnatyev & Pavlov 1993 [лайдак — thecurus]) § Endonezya ve Filipinler'de yaşayan üç oklukirpi türünün (Hystrix sumatrae, Hystrix crassispinis, Hystrix pumilis) alt cinsinin (Thecurus) Rusçasının лайдак olması olanaksız, zira Endonezce landak ‘porcupine’ sözünden geliyor. Kırgızcası (катуу тикендүү ландак Thecurus crassispinus, Филиппин ландагы Thecurus pumilus, Суматра ландагы Thecurus sumatrae) ve Ukraynacası (суматранський ландак Thecurus sumatrae, філіппінський ландак Thecurus pumilis) da landak olarak geçiyor. Kaynağın aslını görmedim, ru.samah.chv.su (электронные словари) sitesindeki aktarımını kullanıyorum. Caviidae Caviidae [ᴛᴜʀ kobaygiller ᴇɴɢ caviids ʀᴜs свинковые] – Hydrochoerus hydrochaeris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs капибара, водосвинка] – капибара kapibara < Russian капиба́ра (Wikipedia) Cavia porcellus [ᴛᴜʀ kobay ᴇɴɢ guinea pig, domestic cavy ʀᴜs морская свинка] – тинӗс сысни tinĕs sısni () Myocastoridae Myocastoridae [ᴛᴜʀ bataklıkkunduzugiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs нутриевые] – Myocastor coypus [ᴛᴜʀ koypu, bataklık kunduzu ᴇɴɢ coypu, nutria ʀᴜs нутрия, коипу, болотный бобр] – нутри nutri < Russian ну́трия (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) шыв йӗкехӳри şıv yĕkexüri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Capromyidae Capromyidae [ᴛᴜʀ hutyagillar ᴇɴɢ hutias ʀᴜs хутиевые, семейство хутиевых] – хутисен йышӗ xutisen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Mesocapromys angelcabrerai [ᴛᴜʀ Cabrera hutyası ᴇɴɢ Conguino hutia, Cabrera's hutia ʀᴜs хутия Кабреры] – хути xuti (İgnatyev & Pavlov 1993) Plagiodontia aedium [ᴛᴜʀ hutya ᴇɴɢ Hispaniolan hutia, zagout ʀᴜs загути, загути Кювье] – загути zaguti (İgnatyev & Pavlov 1993) Chinchillidae Chinchillidae [ᴛᴜʀ çinçilyagiller ᴇɴɢ chinchillas and viscachas ʀᴜs шиншилловые, семейство шиншилловых] – шиншиллӑсен йышӗ şinşillăsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Lagostomus maximus [ᴛᴜʀ ova viskaçası ᴇɴɢ plains viscacha, plains vizcacha ʀᴜs равнинная вискача, равнинная вискаша] – вискача viskaça (İgnatyev & Pavlov 1993) 440 441 Chinchilla lanigera [ᴛᴜʀ çinçilya ᴇɴɢ Chilean chinchilla, longtailed chinchilla, coastal chinchilla, coast chinchilla, lesser chinchilla, smaller chinchilla, common chinchilla ʀᴜs шиншилла] – шиншилла şinşilla < Russian шинши́лла (İgnatyev & Pavlov 1993) Castorimorpha Castorimorpha [ᴛᴜʀ kunduzumsular ᴇɴɢ castor-like rodents ʀᴜs боброобразные] – Castoridae Castoridae [ᴛᴜʀ kunduzgiller ᴇɴɢ beavers ʀᴜs бобровые, семейство бобровых] – хӑнтӑр йышшисем xăntăr yışşisem () хӑнтӑрсен йышӗ xăntărsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Castor canadensis [ᴛᴜʀ Kanada kunduzu ᴇɴɢ North American beaver, American beaver, Canadian beaver ʀᴜs канадский бобр] – Канада хӑнтӑрӗ Kanada xăntărĕ () Castor fiber [ᴛᴜʀ kunduz ᴇɴɢ beaver, Eurasian beaver, European beaver ʀᴜs бобр, обыкновенный бобр, речной бобр] – хӑнтӑр xăntăr sɢ хӑнтӑрӑн xăntărăn ɢᴇɴ хӑнтӑрӗ xăntărĕ ᴛᴍʟ хӑнтӑрсем xăntărsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) юханшыв хӑнтӑрӗ yuxanşıv xăntărĕ (Wikipedia) хӑма xăma () попр popr < Russian бобр () ᴛᴜʀ dişi kunduz ᴇɴɢ female beaver ʀᴜs бобр (самка) – ᴛᴜʀ erkek kunduz ᴇɴɢ male beaver ʀᴜs бобр (самец) – ᴛᴜʀ kunduz seddi ᴇɴɢ beaver dam ʀᴜs бобровая плотина – хӑнтӑр пӗви xăntăr pĕvi () ᴛᴜʀ kunduz kürkü ᴇɴɢ beaver pelt ʀᴜs бобёр, бобровая шкура, бобровый мех – хӑнтӑр тирӗ xăntăr tirĕ () ᴛᴜʀ kunduz miski ᴇɴɢ castoreum (bitter exudate of the castor sacs of mature beavers) ʀᴜs бобровая струя – ᴛᴜʀ kunduz avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch beavers ʀᴜs охотиться на бобра – Sciuromorpha Sciuromorpha [ᴛᴜʀ teyinimsiler ᴇɴɢ squirrel-like rodents ʀᴜs белкообразные] – Gliridae Gliridae [ᴛᴜʀ yatırcıkgiller ᴇɴɢ dormice ʀᴜs соневые, семейство соневых, сони] – ҫывракан йышшисем śıvrakan yışşisem (Wikipedia) ҫывракансем śıvrakansem () ҫывравҫӑсен йышӗ śıvravśăsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Gliridae spp. [ᴛᴜʀ yatırcık, yediuyur, yediuyuklayan, “kakırca” ᴇɴɢ dormouse ʀᴜs соня] – ыйхӑҫ ıyxăś < ыйхӑҫӑ ıyxăśă “ᴛᴜʀ uykucu ᴇɴɢ sleepyhead (sleepy person) ʀᴜs соня, засоня, дрыхун, дрыхунья, дрыхня” < ыйхӑ ıyxă sɢ ыйхӑн ıyxăn ɢᴇɴ ыйхи ıyxi ᴛᴍʟ ыйхӑсем ıyxăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ uyku ᴇɴɢ sleep ʀᴜs сон” (Degtyaryov 2017) ҫывравҫӑ śıvravśă sɢ ҫывравҫӑн śıvravśăn ɢᴇɴ ҫывравҫи śıvravśi ᴛᴍʟ ҫывравҫӑсем śıvravśăsem ᴘʟ < ҫывӑр śıvăr “ᴛᴜʀ uyumak ᴇɴɢ to sleep ʀᴜs спать” (İgnatyev & Pavlov 1993) Selevinia betpakdalaensis [ᴛᴜʀ çöl yatırcığı ᴇɴɢ desert dormouse, Selevin's dormouse ʀᴜs селевиния, боялычная соня] – селевини selevini < Russian селеви́ния (İgnatyev & Pavlov 1993) Muscardinus avellanarius [ᴛᴜʀ fındık yatırcığı, fındık faresi ᴇɴɢ hazel dormouse, common dormouse ʀᴜs орешниковая соня, мушловка] – шӗшкӗ ыйхӑҫи şĕşkĕ ıyxăśi (Degtyaryov 2017) шӗшкӗ ҫывравҫи şĕşkĕ śıvravśi (İgnatyev & Pavlov 1993) 441 442 Dryomys nitedula [ᴛᴜʀ ağaç yatırcığı ᴇɴɢ forest dormouse, oak dormouse, tree dormouse ʀᴜs лесная соня] – вӑрман ыйхӑҫи vărman ıyxăśi (Degtyaryov 2017) вӑрман ҫывравҫи vărman śıvravśi (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Eliomys quercinus [ᴛᴜʀ bahçe yatırcığı ᴇɴɢ garden dormouse ʀᴜs садовая соня] – сад ыйхӑҫи sad ıyxăśi (Degtyaryov 2017) сад ҫывравҫи sad śıvravśi (Wikipedia) сад пахчи ҫывравҫи sad paxçi śıvravśi (İgnatyev & Pavlov 1993) Glis glis [ᴛᴜʀ yatırcık ᴇɴɢ edible dormouse, fat dormouse ʀᴜs полчок, соня-полчок] – пысӑк ыйхӑҫ pısăk ıyxăś (Degtyaryov 2017) полчок polçok < Rus. полчо́к (İgnatyev & Pavlov 1993) Sciuridae Sciuridae [ᴛᴜʀ teyingiller/sincapgiller ᴇɴɢ squirrels ʀᴜs беличьи, семейство беличьих] – пакша йышшисем pakşa yışşisem (Wikipedia) пакшасен йышӗ pakşasen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Ratufa [ᴛᴜʀ kocateyin ᴇɴɢ giant squirrel ʀᴜs гигантская белка] – улӑпла пакша ulăpla pakşa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Sciurillus pusillus [ᴛᴜʀ Güney amerika cüce teyini ᴇɴɢ Neotropical pygmy squirrel ʀᴜs белка-крошка, белка-пигмей, белка-мошка] – ӳпрелле пакша üprelle pakşa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Pteromyini (Petauristini, Petauristinae) [ᴛᴜʀ uçarteyingiller ᴇɴɢ flying squirrels ʀᴜs летяги, летяговые, семейство летяговых] – вӗҫекен пакша йышшисем vĕśeken pakşa yışşisem (Wikipedia) вӗҫевҫӗ пакшасен йышӗ vĕśevśĕ pakşasen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Eupetaurus cinereus [ᴛᴜʀ kaya uçarteyini ᴇɴɢ woolly flying squirrel ʀᴜs скальная летяга] – чул ту вӗҫевҫӗ пакши çul tu vĕśevśĕ pakşi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Pteromys volans [ᴛᴜʀ uçarteyin ᴇɴɢ Siberian flying squirrel ʀᴜs летяга, обыкновенная летяга, белкалетяга, летучая белка] – вӗҫевҫӗ пакша vĕśevśĕ pakşa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) вӗҫекен пакша vĕśeken pakşa (Wikipedia) ᴛᴜʀ uçarteyin avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch flying squirrels ʀᴜs охотиться на белку-летягу – Sciurus vulgaris [ᴛᴜʀ kızıl teyin/sincap ᴇɴɢ Eurasian red squirrel ʀᴜs обыкновенная белка, белка, векша] – пакша pakşa sɢ пакшан pakşan ɢᴇɴ пакши pakşi ᴛᴍʟ пакшасем pakşasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) покша pokşa () вакша vakşa () ахаль пакша axal' pakşa (Wikipedia) sʏɴ Sciurus vulgaris niger [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ black squirrel ʀᴜs чёрная белка] – хора вакша xora vakşa () ᴛᴜʀ dişi teyin ᴇɴɢ female squirrel ʀᴜs самка белки – ᴛᴜʀ erkek teyin ᴇɴɢ male squirrel ʀᴜs самец белки – ᴛᴜʀ teyin yuvası ᴇɴɢ squirrel nest ʀᴜs гнездо белки – пакша йӑви pakşa yăvi () ᴛᴜʀ (teyin) ağaçtan ağaca atlamak ᴇɴɢ to leap or jump from tree to tree (about the squirrel) ʀᴜs прыгать с дерева на дерево (о белке) – ᴛᴜʀ teyinci (sincap avcısı) ᴇɴɢ squirrel hunter ʀᴜs охотник на белок – ᴛᴜʀ teyincilik (sincap avcılığı) ᴇɴɢ squirrel hunt ʀᴜs охота на белок – ᴛᴜʀ teyin avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch squirrels ʀᴜs белковать (обл.), охотиться на белок, охотиться на белку – 442 443 ᴛᴜʀ teyin avlaşmak ᴇɴɢ to hunt squirrels together ʀᴜs совместно охотиться на белку – ᴛᴜʀ teyin avlatmak ᴇɴɢ ʀᴜs понуд от тиинне- – ᴛᴜʀ teyin kürkü ᴇɴɢ squirrel pelt ʀᴜs беличий мех – Microsciurus – [ᴛᴜʀ cüce teyin ᴇɴɢ dwarf squirrel ʀᴜs карликовая белка] – керле пакша kerle pakşa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Nannosciurus melanotis [ᴛᴜʀ karakulak teyin ᴇɴɢ black-eared squirrel ʀᴜs черноухая белка] – хура хӑлхаллӑ пакша xura xălxallă pakşa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Callosciurus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs прекрасная белка] – чиперкке пакша çiperkke pakşa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Exilisciurus exilis (Nannosciurus exilis) [ᴛᴜʀ güdük teyin ᴇɴɢ least pygmy squirrel ʀᴜs крошечная белка, белка-крошка] – пӗчӗкҫӗ пакша pĕçĕkśĕ pakşa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Xerus inauris [ᴛᴜʀ Kap yer teyini ᴇɴɢ Cape ground squirrel, South African ground squirrel ʀᴜs земляная белка] – ҫӗр пакши śĕr pakşi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Heliosciurus [ᴛᴜʀ gün teyini ᴇɴɢ sun squirrel ʀᴜs солнечная белка] – хӗвел пакши xĕvel pakşi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Protoxerus stangeri [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ forest giant squirrel, African giant squirrel ʀᴜs масличная белка] – ҫу пакши śu pakşi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Paraxerus [ᴛᴜʀ çalı teyini ᴇɴɢ African bush squirrel ʀᴜs кустарниковая белка] – вӗтлӗх пакши vĕtlĕx pakşi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) (Degtyaryov 2017) Sciurotamias davidianus [ᴛᴜʀ kaya teyini ᴇɴɢ Chinese rock squirrel ʀᴜs скалистая белка] – чул ту пакши çul tu pakşi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Eutamias sibiricus (Tamias sibiricus) [ᴛᴜʀ Sibirya orman gelengisi ᴇɴɢ Siberian chipmunk, common chipmunk ʀᴜs азиатский бурундук, сибирский бурундук] – пӑрӑнтӑк părăntăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Spermophilus (Citellus) s. lt. [ᴛᴜʀ gelengi ᴇɴɢ ground squirrel ʀᴜs суслик] – тыркас tırkas sɢ тыркасӑн tırkasăn ɢᴇɴ тыркасӗ tırkasĕ ᴛᴍʟ тыркассем tırkassem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) йӑмран yămran () мӑйкӑта măykăta () ᴛᴜʀ erkek gelengi ᴇɴɢ male ground squirrel ʀᴜs суслик-самец – ᴛᴜʀ gelengi ini ᴇɴɢ ground squirrel burrow ʀᴜs сусличья норка – ᴛᴜʀ gelengi avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch ground squirrels ʀᴜs охотиться на сусликов – Spermophilus musicus [ᴛᴜʀ Kafkas gelengisi ᴇɴɢ Caucasian Mountain ground squirrel ʀᴜs зорный суслик, горный кавказский суслик, эльбрусский суслик] – Кавказ тыркасӗ Kavkaz tırkasĕ (Wikipedia) Spermophilus major [ᴛᴜʀ büyük gelengi ᴇɴɢ russet ground squirrel, hibernating large ground squirrel, large-toothed souslik ʀᴜs большой суслик, рыжеватый суслик] – пысӑк тыркас pısăk tırkas (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Spermophilus pygmaeus [ᴛᴜʀ küçük gelengi ᴇɴɢ little ground squirrel, little souslik ʀᴜs малый суслик] – пӗчӗк тыркас pĕçĕk tırkas (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) 443 444 Spermophilus dauricus [ᴛᴜʀ Dahur gelengisi ᴇɴɢ Daurian ground squirrel ʀᴜs даурский суслик, забайкальский суслик] – Даури тыркасӗ Dauri tırkasĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Даур тыркасӗ Daur tırkasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Spermophilus xanthoprymnus [ᴛᴜʀ Anadolu gelengisi ᴇɴɢ Asia Minor ground squirrel, Anatolian souslik, Anatolian ground squirrel ʀᴜs малоазийский суслик] – Малази тыркасӗ Malazi tırkasĕ (Wikipedia) Spermophilus suslicus [ᴛᴜʀ çil gelengi ᴇɴɢ speckled ground squirrel, spotted souslik ʀᴜs крапчатый суслик] – чӑпар тыркас çăpar tırkas (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) краплӑ тыркас kraplă tırkas (Wikipedia) Spermophilus citellus [ᴛᴜʀ Rumeli gelengisi ᴇɴɢ European ground squirrel, European souslik ʀᴜs европейский суслик, западный суслик, серый суслик] – Европа тыркасӗ Yevropa tırkasĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Spermophilus fulvus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs жёлтый суслик, суслик-песчаник] – сарӑ тыркас sară tırkas (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Ictidomys tridecemlineatus (Spermophilus tridecemlineatus) [ᴛᴜʀ kuşaklı gelengi ᴇɴɢ thirteen-lined ground squirrel, striped gopher, leopard ground squirrel, squinney, leopard-spermophile ʀᴜs тринадцатиполосый суслик] – вун виҫӗ йӗрлӗ тыркас vun viśĕ yĕrlĕ tırkas (Wikipedia) Xerospermophilus spilosoma (Spermophilus spilosoma) [ᴛᴜʀ benekli gelengi ᴇɴɢ spotted ground squirrel ʀᴜs пятнистый суслик] – пӑнчӑллӑ тыркас pănçăllă tırkas (Wikipedia) Urocitellus parryii (Spermophilus parryii) [ᴛᴜʀ Kutup gelengisi, parka gelengisi ᴇɴɢ arctic ground squirrel, parky squirrel, parka squirrel, squirrel ʀᴜs ʀᴜs американский суслик, берингийский суслик, американский длиннохвостый суслик, еврашка, евражка, овражка, овражек] – Арктика тыркасӗ Arktika tırkasĕ (Wikipedia) Urocitellus undulatus (Spermophilus undulatus) [ᴛᴜʀ uzunkuyruklu gelengi ᴇɴɢ long-tailed ground squirrel ʀᴜs длиннохвостый суслик] – вӑрӑм хӳреллӗ тыркас vărăm xürellĕ tırkas (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Urocitellus undulatus subsp. eversmanni (Citellus eversmanni, Spermophilus altaicus, Arctomys altaicus Eversmann, 1841) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Eversmann's souslik ʀᴜs суслик Эверсмана] – Эверсман тыркасӗ Eversman tırkasĕ (Wikipedia) Otospermophilus beecheyi (Spermophilus beecheyi) [ᴛᴜʀ Kaliforniya gelengisi ᴇɴɢ California ground squirrel, Beechey ground squirrel ʀᴜs калифорнийский суслик] – Калифорни тыркасӗ Kaliforni tırkasĕ (Wikipedia) Otospermophilus variegatus (Spermophilus variegatus) [ᴛᴜʀ kaya gelengisi ᴇɴɢ rock squirrel ʀᴜs скалистый суслик, каменный суслик] – чул тыркасӗ çul tırkasĕ (Wikipedia) Marmota [ᴛᴜʀ marmot ᴇɴɢ marmot ʀᴜs сурок] – сӑвӑр săvăr sɢ сӑвӑрӑн săvărăn ɢᴇɴ сӑвӑрӗ săvărĕ ᴛᴍʟ сӑвӑрсем săvărsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) ᴛᴜʀ tarbağan ini ᴇɴɢ marmot's den ʀᴜs сурчина (нора сурка; высокий бугорок земли у вырытой сурком норы) – сӑвӑр шӑтӑкӗ săvăr şătăkĕ () Marmota baibacina [ᴛᴜʀ Altay tarbağanı ᴇɴɢ gray marmot, grey marmot, Altai marmot ʀᴜs серый сурок, алтайский, сурок, горноазиатский сурок] – сӑрӑ сӑвӑр sără săvăr (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Алтай сӑвӑрӗ Altay săvărĕ (Wikipedia) 444 445 Marmota bobak [ᴛᴜʀ bozkır tarbağanı ᴇɴɢ bobak marmot, steppe marmot ʀᴜs байбак, бабак, обыкновенный сурок, степной сурок] – ҫеҫенхир сӑвӑрӗ śeśenxir săvărĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) мӑнӑ сӑвӑр mănă săvăr () байбак baybak < Russian байба́к (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Marmota camtschatica [ᴛᴜʀ karabaş tarbağan ᴇɴɢ black-capped marmot ʀᴜs черношапочный сурок, камчатский сурок, восточный сурок] – хура ҫӗлӗклӗ сӑвӑр xura śĕlĕklĕ săvăr (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Камчатка сӑвӑрӗ Kamçatka săvărĕ (Wikipedia) Marmota caudata [ᴛᴜʀ kuyruklu tarbağan ᴇɴɢ Long-tailed marmot, golden marmot, red marmot ʀᴜs длиннохвостый сурок] – хӗрлӗ сӑвӑр xĕrlĕ săvăr (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Marmota himalayana [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Himalayan marmot ʀᴜs гималайский сурок, тибетский сурок] – Гималай Gimalay сӑвӑрӗ săvărĕ (Wikipedia) Marmota marmota [ᴛᴜʀ Alp marmotu ᴇɴɢ alpine marmot ʀᴜs альпийский сурок] – Альп сӑвӑрӗ Al'p săvărĕ (Wikipedia) Marmota menzbieri [ᴛᴜʀ Talas tarbağanı ᴇɴɢ Menzbier's marmot ʀᴜs сурок Мензбира, таласский сурок] – Мензбир сӑвӑрӗ Мenzbir săvărĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Marmota monax [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ groundhog, woodchuck, whistlepig ʀᴜs лесной сурок] – вӑрман сӑвӑрӗ vărman săvărĕ (Wikipedia) Marmota sibirica [ᴛᴜʀ tarbağan ᴇɴɢ tarbagan marmot ʀᴜs тарбаган, монгольский сурок, сибирский сурок] – тарбаган tarbagan (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Монголи сӑвӑрӗ Mongoli săvărĕ (Wikipedia) Marmota caligata [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ hoary marmot ʀᴜs седой сурок] – шуралнӑ ҫӑмлӑ сӑвӑр şuralnă śămlă săvăr (Wikipedia) Marmota flaviventris [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ yellow-bellied marmot, rock chuck ʀᴜs желтобрюхий сурок] – сар хырӑмлӑ сӑвӑр sar xırămlă săvăr (Wikipedia) Marmota olympus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Olympic marmot ʀᴜs олимпикский сурок, олимпийский сурок] – Олимп сӑвӑрӗ Olimp săvărĕ (Wikipedia) Marmota vancouverensis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Marmota vancouverensis ʀᴜs ванкуверский сурок] – Ванкувер сӑвӑрӗ Vankuver săvărĕ (Wikipedia) Myomorpha Myomorpha [ᴛᴜʀ sıçanımsılar ᴇɴɢ mose-like rodents ʀᴜs мышеобразные] – шӑши евӗрлисем şăşi yevĕrlisem (Wikipedia) Dipodidae Dipodidae [ᴛᴜʀ araptavşanıgiller ᴇɴɢ dipodids ʀᴜs тушканчиковые, семейство тушканчиковых] – ҫӗр мулкачӗ йышшисем śĕr mulkaçĕ yışşisem (Wikipedia) ҫӗр мулкачӗсен йышӗ śĕr mulkaçĕsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Dipodidae spp. [ᴛᴜʀ araptavşanı ᴇɴɢ jerboa ʀᴜs тушканчик] – ҫӗр мулкачи śĕr mulkaçi “ᴛᴜʀ yer tavşanı ᴇɴɢ hare of earth ʀᴜs заяц земли” < ҫӗр śĕr sɢ ҫӗрӗн śĕrĕn ɢᴇɴ ҫӗрӗ śĕrĕ ᴛᴍʟ ҫӗрсем śĕrsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ yer ᴇɴɢ land, earth; country; place ʀᴜs земля; страна; место” (Degtyaryov 2017) ҫӗр мулкачӗ śĕr mulkaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ҫӗр молкачи śĕr molkaçi () ҫӗр мӑлкачи śĕr mălkaçi () ҫӗр мӑкачи 445 446 śĕr măkaçi () ҫӗр мулкаҫ śĕr mulkaç () ҫӗр молкач śĕr molkaç () ҫӗр куянӗ śĕr kuyanĕ () ҫӗр кайӑкӗ śĕr kayăkĕ () хир мулкачи xir mulkaçi () хир молкачи xir molkaçi () ялма yalma () морин morin () Cardiocraniinae Cardiocranius paradoxus [ᴛᴜʀ beşparmak bodur cırbağa ᴇɴɢ five-toed pygmy jerboa ʀᴜs пятипалый карликовый тушканчик, пятипалый полутушканчик, карликовый тушканчик] – Allactaginae Pygeretmus platyurus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ lesser fat-tailed jerboa ʀᴜs толстохвостый тушканчик] – тачка хӳреллӗ ҫӗр мулкачи taçka xürellĕ śĕr mulkaçi (Degtyaryov 2017) тачка хӳреллӗ ҫӗр мулкачӗ taçka xürellĕ śĕr mulkaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Allactaga elater [ᴛᴜʀ beşparmaklı araptavşanı ᴇɴɢ small five-toed jerboa ʀᴜs малый тушканчик] – пӗчӗк ҫӗр мулкачи pĕçĕk śĕr mulkaçi (Degtyaryov 2017) пӗчӗк ҫӗр мулкачӗ pĕçĕk śĕr mulkaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Allactaga major [ᴛᴜʀ büyük araptavşanı ᴇɴɢ great jerboa ʀᴜs большой тушканчик, земляной заяц] – пысӑк ҫӗр мулкачӗ pısăk śĕr mulkaçĕ (Wikipedia) ҫӗр мулкачи śĕr mulkaçi (Degtyaryov 2017) Allactaga severtzovi [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Severtzov's jerboa ʀᴜs тушканчик Северцова] – Северцев ҫӗр мулкачи Severtsev śĕr mulkaçi (Degtyaryov 2017) Северцев ҫӗр мулкачӗ Severtsev śĕr mulkaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Allactaga sibirica (Allactaga saltator) [ᴛᴜʀ Sibirya araptavşanı ᴇɴɢ Mongolian five-toed jerboa, Siberian jerboa ʀᴜs тушканчик-прыгун] – сикевҫӗ ҫӗр мулкачи sikevśĕ śĕr mulkaçi (Degtyaryov 2017) сикевҫӗ ҫӗр мулкачӗ sikevśĕ śĕr mulkaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Dipodinae Jaculus [ᴛᴜʀ çöl araptavşanı ᴇɴɢ Ø ʀᴜs песчаный тушканчик] – хӑйӑр ҫӗр мулкачи xăyăr śĕr mulkaçi (Degtyaryov 2017) хӑйӑр ҫӗр мулкачӗ xăyăr śĕr mulkaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Stylodipus telum [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ thick-tailed three-toed jerboa, feather-tailed three-toed jerboa ʀᴜs обыкновенный емуранчик, емуранчик, емуранка] – емуранчик yemurançik < Russian емура́нчик (İgnatyev & Pavlov 1993) Dipus sagitta [ᴛᴜʀ ayağıtüylü araptavşanı ᴇɴɢ northern three-toed jerboa ʀᴜs мохноногий тушканчик, тушканчик-стрела] – тӗк ураллӑ ҫӗр мулкачи tĕk urallă śĕr mulkaçi (Degtyaryov 2017) мӑк ураллӑ ҫӗр мулкачӗ măk ураллӑ śĕr mulkaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Sminthidae Sicista betulina [ᴛᴜʀ kuzey kayınsıçanı ᴇɴɢ northern birch mouse ʀᴜs лесная мышовка] – вӑрман шӑшикки vărman şăşikki (Wikipedia) Sicista napaea [ᴛᴜʀ Altay kayınsıçanı ᴇɴɢ Altai birch mouse ʀᴜs алтайская мышовка, рыжая мышовка] – Sicista subtilis [ᴛᴜʀ bozkır kayınsıçanı ᴇɴɢ southern birch mouse ʀᴜs степная мышовка] – Spalacidae Spalacidae [ᴛᴜʀ körsıçangiller ᴇɴɢ spalacids ʀᴜs слепышовые, семейство слепышевых] – суккӑр арлансен йышӗ sukkăr arlansen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Myospalax myospalax [ᴛᴜʀ Sibirya körsıçanı ᴇɴɢ Siberian zokor ʀᴜs алтайский цокор] – цокор tsokor < Russian цо́кор (İgnatyev & Pavlov 1993) 446 447 Spalax microphthalmus [ᴛᴜʀ bozkır körsıçanı ᴇɴɢ greater mole-rat ʀᴜs обыкновенный слепыш, южнорусский слепыш, малоглазый слепыш] – суккӑр арлан sukkăr arlan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Spalax giganteus [ᴛᴜʀ dev körsıçan ᴇɴɢ giant mole-rat, Russian mole-rat ʀᴜs гигантский слепыш, большой слепыш] – пысӑк суккӑр арлан pısăk sukkăr arlan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Nannospalax leucodon [ᴛᴜʀ küçük körsıçan ᴇɴɢ lesser mole-rat ʀᴜs малый слепыш] – пӗчӗк суккӑр арлан pĕçĕk sukkăr arlan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Cricetidae Cricetidae [ᴛᴜʀ kırsıçanıgiller ᴇɴɢ voles ʀᴜs хомяковые, семейство хомяковых] – арлан йышшисем arlan yışşisem (Wikipedia) арлансем arlansem (Wikipedia) арлан евӗрлисем arlan yevĕrlisem (Wikipedia) арлансен йышӗ arlansen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Arvicolinae Arvicolinae (Arvicolidae, Microtinae) [ᴛᴜʀ kırsıçanıgiller ᴇɴɢ arvicolines ʀᴜs полёвковые, семейство полёвковых, полёвки] – уй шӑшийӗсен йышӗ uy şăşiyĕ sen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Arvicolinae Ondatrini Ondatra zibethicus [ᴛᴜʀ misksıçanı ᴇɴɢ muskrat ʀᴜs ондатра, мускусная крыса, водяная крыса] – ондатра ondatra < Russian онда́тра (İgnatyev & Pavlov 1993) хӑнтӑр xăntăr (Wikipedia) мускус muskus йӗкехӳри yĕkexüri (Wikipedia) Arvicolinae Dicrostonychini Dicrostonyx torquatus [ᴛᴜʀ Arktika lemingi ᴇɴɢ Arctic lemming ʀᴜs копытный лемминг] – пысӑк чӗрнеллӗ лемминг pısăk çĕrnellĕ lemming (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Arvicolinae Lagurini Lagurus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs пеструшка] – чӑпаркка çăparkka (Degtyaryov 2017) Lagurus lagurus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ steppe lemming, steppe vole ʀᴜs степная пеструшка] – ҫеҫенхир чӑпаркки śeśenxir çăparkki (Degtyaryov 2017) чӑпар уй шӑшийӗ çăpar uy şăşiyĕ (Wikipedia) Arvicolinae Lemmini Myopus schisticolor [ᴛᴜʀ orman lemingi ᴇɴɢ wood lemming ʀᴜs лесной лемминг] – вӑрман леммингӗ vărman lemmingĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Lemmus [ᴛᴜʀ leming ᴇɴɢ lemming ʀᴜs лемминг] – лемминг lemming (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Lemmus sibiricus [ᴛᴜʀ Sibirya lemingi ᴇɴɢ Siberian brown lemming ʀᴜs сибирский лемминг] – Ҫӗпӗр леммингӗ Śĕpĕr lemmingĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Arvicolinae Myodini Alticola argentatus [ᴛᴜʀ gümüş kırsıçanı ᴇɴɢ silver mountain vole ʀᴜs серебристая полёвка, большеухая полёвка] – Alticola macrotis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ large-eared vole ʀᴜs большеухая полёвка] – Alticola strelzowi [ᴛᴜʀ leming kırsıçanı ᴇɴɢ flat-headed vole ʀᴜs плоскочерепная полёвка] – 447 448 Alticola stoliczkanus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Stolička's or Stoliczka's mountain vole ʀᴜs центрально-азиатская горная полёвка] – Myodes glareolus (Clethrionomys glareolus) [ᴛᴜʀ çalı kırsıçanı ᴇɴɢ bank vole ʀᴜs рыжая полёвка, рыжая европейская полёвка, лесная полёвка] – хӗрлемес уй шашийӗ xĕrlĕmes uy şăşiyĕ (Wikipedia) Myodes rufocanus (Clethrionomys rufocanus) [ᴛᴜʀ bozkızıl kırsıçanı ᴇɴɢ grey red-backed vole, greysided vole ʀᴜs красно-серая полёвка] – хӗрлӗ сӑрӑ уй шӑшийӗ xĕrlĕ sără uy şăşiyĕ (Degtyaryov 2017) хӗрлӗ-сӑрӑ уй шашийӗ xĕrlĕ-sără uy şăşiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Myodes rutilus (Clethrionomys rutilus) [ᴛᴜʀ kızıl kırsıçanı ᴇɴɢ northern red-backed vole ʀᴜs красная полёвка] – хӗрлӗ уй шӑшийӗ xĕrlĕ uy şăşiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Arvicolinae Arvicolini Arvicola amphibius (Arvicola terrestis) [ᴛᴜʀ susıçanı ᴇɴɢ European water vole, northern water vole, water rat ʀᴜs водяная полёвка, (европейская) водяная крыса] – шыв йӗкехӳри şıv yĕkexüri (Wikipedia) Microtus [ᴛᴜʀ kırsıçanı ᴇɴɢ vole ʀᴜs полёвка] – уй шӑшийӗ uy şăşiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Microtus agrestis [ᴛᴜʀ kara kırsıçanı ᴇɴɢ field vole ʀᴜs тёмная полёвка, пашенная полёвка] – Microtus arvalis [ᴛᴜʀ bayağı kırsıçanı ᴇɴɢ common vole ʀᴜs обыкновенная полёвка] – уй шӑшийӗ uy şăşiyĕ () Microtus gregalis (Stenocranius buturlini) [ᴛᴜʀ dar başlı kırsıçanı ᴇɴɢ narrow-headed vole ʀᴜs узкочерепная полёвка, стадная полёвка] – Microtus oeconomus [ᴛᴜʀ tutumlu kırsıçanı ᴇɴɢ tundra vole, root vole ʀᴜs полёвка-экономка] – перекетҫӗ уй шӑшийӗ pereketśĕ uy şăşiyĕ (Degtyaryov 2017) перекетҫе уй шашийӗ pereketśe uy şăşiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) перекетлӗ уй шӑшийӗ pereketlĕ uy şăşiyĕ (Wikipedia) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [Microtus subterraneus ?] ана уй шӑшийӗ ana uy şăşiyĕ (Wikipedia) < ана ana “ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs загон, участок, полоса земли (в поле)” Cricetinae Cricetinae spp. [ᴛᴜʀ avurtlak ᴇɴɢ European hamsters ʀᴜs хомяк и хомячок] – арлан arlan sɢ арланӑн arlanӑn ɢᴇɴ арланӗ arlanĕ ᴛᴍʟ арлансем arlansem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ avurtlak yuvası ᴇɴɢ Ø ʀᴜs норка хомяка – арлан йӑви arlan yăvi () ᴛᴜʀ avurtlakların yuva girişine yığdıkları toprak tümseği ᴇɴɢ Ø ʀᴜs хомяковина (земля, выброшенная хомяком из норы; красноглинистая твердая, сухая почва, в коей охотно водятся хомяки) – арлан тӑпри arlan tăpri () Phodopus sungorus [ᴛᴜʀ Sibirya avurtlağı ᴇɴɢ winter white dwarf hamster, Russian dwarf hamster, Djungarian hamster, striped dwarf hamster, Siberian hamster, Siberian dwarf hamster ʀᴜs джунгарский хомячок] – Джунгари арланӗ Cungari arlanĕ () Allocricetulus curtatus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Mongolian hamster ʀᴜs монгольский хомячок] – Монголи арланӗ Mongoli arlanĕ () 448 449 Allocricetulus eversmanni [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Eversmann's hamster ʀᴜs хомячок Эверсмана, хомяк Эверсманна] – Эверсман арланӗ Eversman arlanĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) Эверсманн арланӗ Eversmann arlanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Cricetus cricetus [ᴛᴜʀ avurtlak ᴇɴɢ European hamster, Eurasian hamster, black-bellied hamster, common hamster ʀᴜs обыкновенный хомяк, европейский хомяк, полевой хомяк, дикий хомяк, лесной хомяк, карбыш] – Европа арланӗ Yevropa arlanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Cricetulus barabensis [ᴛᴜʀ Baraba avurtlağı ᴇɴɢ Chinese striped hamster, striped dwarf hamster ʀᴜs барабинский хомячок, даурский хомячок] – Даури арланӗ Dauri arlanĕ (Degtyaryov 2017) Даур арланӗ Daur arlanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Cricetulus migratorius [ᴛᴜʀ boz avurtlak ᴇɴɢ grey dwarf hamster, grey hamster, migratory hamster ʀᴜs серый хомячок] – сӑрӑ арлан sără arlan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) пӗчӗкке сӑрӑ арлан pĕçĕkke sără arlan (Wikipedia) Muridae Muridae [ᴛᴜʀ sıçangiller ᴇɴɢ murids ʀᴜs мышиные, семейство мышиных, мыши] – шӑши йышшисем şăşi yışşisem (Wikipedia) шӑшисем şăşisem (Wikipedia) шӑшисен йышӗ şăşisen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Deomyinae Acomys wilsoni [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Wilson's spiny mouse ʀᴜs иглистая мышь Вильсона, колючая мышь] – йӗплӗ шӑши yĕplĕ şăşi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Gerbillinae Gerbillinae [ᴛᴜʀ çölsıçanıgiller ᴇɴɢ desert rats ʀᴜs песчанковые, семейство песчанковых, песчанки] – хӑйӑр шӑшийӗсен йышӗ xăyăr şăşiyĕsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Tatera indica [ᴛᴜʀ iri çölsıçanı, Hint sıçanı ᴇɴɢ Indian gerbil, antelope rat ʀᴜs индийская голопалая песчанка, индийская песчанка татера, татера, татэра] – татэра tatera (İgnatyev & Pavlov 1993) Meriones libycus (Gerbillus eversmanni) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Libyan jird ʀᴜs краснохвостая песчанка, песчанка Эверсмана] – Эверсман песчанки Eversman pesçanki (Wikipedia) Meriones tamariscinus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ tamarisk jird ʀᴜs тамарисковая песчанка, песчанка Гребенщикова] – Гребенщиков хӑйӑр шӑшийӗ Grebenşçikov xăyăr şăşiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Brachiones przewalskii (Meriones przewalskii) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Przewalski's gerbil ʀᴜs песчанка Пржевальского] – Пржевальский хӑйӑр шӑшийӗ Prjeval'skiy xăyăr şăşiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Rhombomys opimus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ great gerbil ʀᴜs большая песчанка, заманчик] – пысӑк хӑйӑр шӑшийӗ pısăk xăyăr şăşiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Gerbillus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ gerbil ʀᴜs песчанка] – хӑйӑр шашийӗ xăyăr şaşiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Gerbillus gerbillus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ lesser Egyptian gerbil ʀᴜs карликовая песчанка] – керле хӑйӑр шӑшийӗ kerle xăyăr şăşiyĕ (Degtyaryov 2017) пӗчекҫӗ хӑйӑр шашийӗ pĕçekśĕ xăyăr şăşiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Murinae Phloeomyini 449 450 Phloeomys cumingi [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ southern giant slender-tailed cloud rat, southern Luzon giant cloud rat ʀᴜs южная тонкохвостая крыса] – кӑнтӑрти ҫинҫе хӳреллӗ йӗкехӳре kăntărti śinśe xürellĕ yĕkexüre (Wikipedia) Murinae Apodemini Apodemus agrarius [ᴛᴜʀ tarla sıçanı ᴇɴɢ striped field mouse ʀᴜs полевая мышь, житник] – хир шӑшийӗ xir şăşiyĕ (Чувашская энциклопедия Wikipedia) хирти шăши xirti şăşi (Wikipedia) Apodemus flavicollis [ᴛᴜʀ sarıboğazlı sıçan ᴇɴɢ yellow-necked mouse, yellow-necked field mouse, yellow-necked wood mouse ʀᴜs желтогорлая мышь] – сар пырлӑ шӑши sar pırlă şăşi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) сарӑ пырлӑ шӑши sară pırlă şăşi (Wikipedia) Apodemus sylvaticus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ wood mouse, long-tailed field mouse, field mouse, common field mouse, European wood mouse ʀᴜs лесная мышь] – вӑрман шӑшийӗ vărman şăşiyĕ (Degtyaryov 2017 Wikipedia) вӑрманти шăши vărmanti şăşi (Wikipedia) Murinae Rattini Rattus etc. spp. [ᴛᴜʀ keme, iri sıçan ᴇɴɢ rat ʀᴜs крыса] – йӗкехӳре yĕkexüre sɢ йӗкехӳрен yĕkexüren ɢᴇɴ йӗкехӳри yĕkexüri ᴛᴍʟ йӗкехӳресем yĕkexüresem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) йӗке хӳре yĕke xüre “ᴛᴜʀ iğ kuyruk ᴇɴɢ spindle tail ʀᴜs хвост-веретено” < йӗке yĕke sɢ йӗкен yĕken ɢᴇɴ йӗки yĕki ᴛᴍʟ йӗкесем yĕkesem ᴘʟ “ᴛᴜʀ iğ ᴇɴɢ spindle ʀᴜs веретено” + хӳре xüre sɢ хӳрен xüren ɢᴇɴ хӳри xüri ᴛᴍʟ хӳресем xüresem ᴘʟ “ᴛᴜʀ kuyruk ᴇɴɢ tail ʀᴜs хвост” () мӑнӑ шӑши mănă şăşi [ᴅɪᴀʟ] () мӑн шӑши măn şăşi () кӗрисса kĕrissa () ᴛᴜʀ keme yavrusu ᴇɴɢ young rat ʀᴜs крысёнок (детёныш крысы) – йӗкехӳре ҫури yĕkexüre śuri () йӗкехӳре чӗппи yĕkexüre çĕppi () ᴛᴜʀ keme yuvası ᴇɴɢ rat hole ʀᴜs крысья нора – йӗкехӳре шӑтӑкӗ yĕkexüre şătăkĕ () Rattus norvegicus [ᴛᴜʀ lağım sıçanı ᴇɴɢ brown rat, common rat ʀᴜs cерая крыса, паcюк] – сӑрӑ йӗкехӳре sără yĕkexüre (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) сӑрӑ йӗке хӳре sără yĕke xüre (Wikipedia) Rattus rattus [ᴛᴜʀ kara sıçan ᴇɴɢ black rat, roof rat, ship rat, house rat ʀᴜs чёрная крыса] – хура йӗкехӳре xura yĕkexüre (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Micromys minutus [ᴛᴜʀ ekin sıçanı ᴇɴɢ harvest mouse ʀᴜs мышь-малютка] – пӗчӗкҫӗ шӑши pĕçĕkśĕ şăşi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) пӗчӗкке шӑши pĕçĕkkĕ şăşi (Wikipedia) Murinae Murini Mus etc. spp [ᴛᴜʀ sıçan72 ᴇɴɢ mouse ʀᴜs мышь] – шӑши şăşi sɢ шӑшин şăşin ɢᴇɴ шӑшийӗ şăşiyĕ ᴛᴍʟ шӑшисем şăşisem ᴘʟ (Degtyaryov 2017) шӑрши şărşi () шӑших şăşix () кушак кайӑк kuşak kayăk (İgnatyev & Pavlov 1993) кушак кайӑкӗ kuşak kayăkĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) куш кайӑк kuş kayăk () куш кайӑкӗ kuş kayăkĕ () авӑн кайӑк avăn kayăk () ҫӗмел кайӑкӗ śĕmel kayăkĕ () ᴛᴜʀ sıçan yavrusu ᴇɴɢ young mouse ʀᴜs мышонок (детёныш мыши) – шӑши ҫури şăşi śuri () ᴛᴜʀ sıçancık ᴇɴɢ mousy (diminutive of mouse) ʀᴜs мышка – İngilizcedeki mouse (Mus) ile rat (Rattus) ayrımından etkilenip Türkçede fare (Mus) ile sıçan (Rattus) olarak kullanmak doğru değildir. Yazı dilinde fare denen her türlü kemirgenin halk dilindeki karşılığı sıçan sözüdür ve sıçanların varlığı sıçtıkları boklarıyla anlaşılır. 72 450 451 ᴛᴜʀ sıçan yuvası, sıçan deliği ᴇɴɢ mouse hole ʀᴜs мышиная норка, мышиная нора – шӑши шӑтӑкӗ şăşi şătăkĕ () ᴛᴜʀ sıçan avlamak ᴇɴɢ to mouse (to hunt or catch mice) ʀᴜs охотиться за мышами, ловить мышей; мышковать (о лисице) – ᴛᴜʀ cırıldamak ᴇɴɢ to make a scratching noise (of a small animal) ʀᴜs скрестись (напр. мышь) – каптӑртаттар kaptӑrtattar () капӑртаттар kapӑrtattar () чӑрмала çӑrmala () Mus musculus [ᴛᴜʀ ev sıçanı, sıçan ᴇɴɢ house mouse ʀᴜs домовая мышь] – кил шӑшийӗ kil şăşiyĕ (Degtyaryov 2017) кил-ҫурт шашийӗ kil-śurt şăşiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) ʜᴀʏᴍᴀᴛʟᴏs [какое-то животное, относящееся к отряду грызунов / шӗвӗр сӑмсаллӑ ‘остроклювый’] – вушни vuşni () вошни voşni () Lagomorpha Lagomorpha [ᴛᴜʀ tavşanımsılar ᴇɴɢ lagomorphs ʀᴜs зайцеобразные, отряд зайцеобразных] – мулкач евӗрлисем mulkaç yevĕrlisem (Wikipedia) мулкач евӗрлисен отрячӗ mulkaç yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Ochotonidae Ochotonidae [ᴛᴜʀ ıslıklıtavşangiller ᴇɴɢ pikas ʀᴜs пищуховые] – нӑйкӑш йышшисем năykăş yışşisem (Wikipedia) Ochotona [ᴛᴜʀ ıslıklıtavşan ᴇɴɢ pika ʀᴜs пищуха, сеноставка] – нӑйкӑш năykăş < нӑйлат năylat ~ нăйкăш năykăş “ᴛᴜʀ cıvıldamak ᴇɴɢ to peep, to squeak (make a noise like a baby bird or mouse) ʀᴜs пищать; нӑйкӑш сасă — пискливый голос” < Russian calque пищу́ха (Wikipedia) пищуха pişçuxa < Russian пищу́ха (İgnatyev & Pavlov 1993 [пищуха — certhia familiaris [мулкач йӑхӗнчи чӗрчун]73]) ᴛᴜʀ ıslıklıtavşan avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch picas ʀᴜs охотиться на пищуху – ᴛᴜʀ ıslıklı tavşan gömeği ᴇɴɢ mousefood of picas ʀᴜs запас пищи пищухи – Ochotona alpina [ᴛᴜʀ Altay ıslıklıtavşanı ᴇɴɢ alpine pika, Altai pika ʀᴜs алтайская пищуха, алтайская сеноставка, альпийская пищуха, альпийская сеноставка, пищуха-сеноставец, сеноставец] – Ochotona dauurica [ᴛᴜʀ Dahur ıslıklıtavşanı ᴇɴɢ Daurian pika ʀᴜs [западная] даурская пищуха, даурская сеноставка] – Ochotona hyperborea [ᴛᴜʀ Kuzey ıslıklıtavşanı ᴇɴɢ northern pika ʀᴜs северная пищуха, таёжная пищуха] – Ochotona pallasi pricei [ᴛᴜʀ Moğol ıslıklıtavşanı ᴇɴɢ Pallas's pika, also known as the Mongolian pika ʀᴜs монгольская пищуха] – Leporidae Leporidae [ᴛᴜʀ tavşangiller ᴇɴɢ hares and rabbits ʀᴜs зайцевые] – мулкач йышшисем mulkaç yışşisem (Wikipedia) Rusçada пищуха adı hem bir memeli (Ochotona) hem de bir kuş (Certhia) için kullanılır. İgnatyev & Pavlov 1993 kaynağında пищуха için verilen bilimce (Certhia familiaris) kuş anlamında olan iken, Çuvaşça tanım (мулкач йӑхӗнчи чӗрчун) memeli olanı gösteriyor. Yani, her ikisini karıştırıp hibrit madde olarak tanımlamış. 73 451 452 Lepus etc. spp. [ᴛᴜʀ tavşan ᴇɴɢ hare ʀᴜs заяц] – мулкач mulkaç sɢ мулкачӑн mulkaçăn ɢᴇɴ мулкачӗ mulkaçĕ ᴛᴍʟ мулкачсем mulkaçsem ᴘʟ < Udmurt *мулдукеч 74 (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) молкач molkaç () мулкача mulkaça () молкачӑ mulkaçă () мулкаҫ mulkaś () молкаҫ molkaś () куян kuyan sɢ куянӑн kuyanăn ɢᴇɴ куянӗ kuyanĕ ᴛᴍʟ куянсем kuyansem ᴘʟ [ᴅɪᴀʟ] (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) мӑрен măren () мӑрин mărin () мӑрик mărik () Lepus europaeus [ᴛᴜʀ kır tavşanı ᴇɴɢ European hare, brown hare ʀᴜs заяц-русак] – хир мулкачӗ xir mulkaçĕ “ᴛᴜʀ kır tavşanı ᴇɴɢ hare of field ʀᴜs заяц поля” < хир xir sɢ хирӗн xirĕn ɢᴇɴ хирӗ xirĕ ᴛᴍʟ хирсем xirsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ tarla; kır ᴇɴɢ field; steppe ʀᴜs поле, нива; степь” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) хир куянӗ xir kuyanĕ () уй мулкачӗ uy mulkaçĕ () карсак karsak () ᴛᴜʀ erkek tavşan ᴇɴɢ male hare ʀᴜs заяц (самец зайца) – мулкач аҫи mulkaç aśi () аҫа мулкач aśa mulkaç () ᴛᴜʀ dişi tavşan ᴇɴɢ female hare, doe hare ʀᴜs зайчиха (самка зайца) – мулкач ами mulkaç ami () ама мулкач ama mulkaç () ᴛᴜʀ tavşan yavrusu ᴇɴɢ leveret, hareling (young hare) ʀᴜs зайчонок sɢ зайчата ᴘʟ (детёныш зайца) – мулкач ҫури mulkaç śuri sɢ мулкач ҫурисем mulkaç śurisem ᴘʟ () куян ҫури kuyan śuri () куян чӗппи kuyan çĕppi () ᴛᴜʀ tavşancık ᴇɴɢ bunny ʀᴜs зайчик, зайка – in its winter pelage [ᴛᴜʀ ak tavşan ᴇɴɢ white hare ʀᴜs белый русак, заяц-беляк] – in its summer pelage [ᴛᴜʀ boz tavşan ᴇɴɢ blue hare ʀᴜs серый русак, тёмно-серый заяц] – сӑрӑ карсак sără karsak () ᴛᴜʀ tavşan avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch hares ʀᴜs охотиться на зайца, охотиться на зайцев, поймать зайца – мулкач сунарне ҫӳре mulkaç sunarne śüre () мулкач тыт mulkaç tıt () ᴛᴜʀ tavşan izi ᴇɴɢ hare track ʀᴜs заячий след sɢ заячьи следы ᴘʟ, следы зайца – мулкач йӗрӗ mulkaç yĕrĕ () ᴛᴜʀ tavşan yatağı, tavşan yuvası, tavşan ini ᴇɴɢ form, hare's lair, hare's home (den or home of a hare) ʀᴜs заячья лёжка, заячья нора – ᴛᴜʀ (tavşan mavşan) zıplamak ᴇɴɢ to jump ʀᴜs скакать, двигаться прыжками, скачками (напр. о зайцах) – йӑкӑлтат yăkăltat () ᴛᴜʀ tavşan derisi ᴇɴɢ hare skin ʀᴜs заячья шкурка, заячий мех – куян тирӗ kuyan tirĕ () ᴛᴜʀ tavşan eti ᴇɴɢ hare meat ʀᴜs зайчатина – мулкач ашӗ mulkaç aşĕ () куян ашӗ kuyan aşĕ () мулкач какайӗ mulkaç kakayĕ () Lepus timidus [ᴛᴜʀ tundra tavşanı ᴇɴɢ mountain hare, tundra hare ʀᴜs заяц-беляк] – вӑрман мулкачӗ vărman mulkaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) шурӑ мулкач şură mulkaç < шурӑ şură sɢ шурӑн şurăn ɢᴇɴ шурри şurri ᴛᴍʟ шурӑсем şurăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ak ᴇɴɢ white ʀᴜs белый” (Wikipedia) шур куян şur kuyan () шурӑ кайӑк şură kayăk () 74 http://ru.chuvash.org/cgi-bin/ee.cgi?a=pr&id=Этимологический%20словарь%20чувашского%20языка%20(М) МУЛКАÇ / МОЛКАÇ / МУЛКАЧ / МОЛКАЧ / МУЛКАЧА / МОЛКАЧĂ заяц. Производные формы: мулкач хăлхи/молкач холхи ландыш (раст.); молкачла/мокачла название игры; кил мулкачĕ кролик; хир мулкачĕ землеройка, а также ряд географических названий (Ашм. Сл. VIII, 261-262) < удм. *мулдукеч (му земля + лудкеч заяц < луд поле; полевой; дикий; южн. серый + кеч) (< тюрк.) заяц; козел, т. е. полевой (дикий) козел или серый полевой (дикий) козел. См. Wichm. ČLP, 73; Егоров ЭСЧЯ, 134-135; Федотов ИСЧЯ II, 204. 452 453 Lepus tolai [ᴛᴜʀ çöl tavşanı ᴇɴɢ tolai hare ʀᴜs заяц-толай, песчаник] – пушхир мулкачӗ puşxir mulkaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Lepus americanus [ᴛᴜʀ Amerika tavşanı ᴇɴɢ snowshoe hare, snowshoe rabbit, varying hare ʀᴜs американский беляк] – Америка мулкачӗ Amerika mulkaçĕ (Wikipedia) Lepus californicus [ᴛᴜʀ Kaliforniya tavşanı ᴇɴɢ black-tailed jackrabbit, American desert hare ʀᴜs чернохвостый заяц] – хура хӳреллӗ мулкач xura xürellĕ mulkaç (Wikipedia) Lepus mandshuricus [ᴛᴜʀ Mançurya tavşanı ᴇɴɢ Manchurian hare ʀᴜs маньчжурский заяц, манчжурский заяц] – Манчжури мулкачӗ Mançjuri mulkaçĕ (Wikipedia) Lepus oiostolus [ᴛᴜʀ kıvırcık tavşan ᴇɴɢ woolly hare ʀᴜs курчавый заяц, тибетский курчавый заяц] – Тибет кӑтра мулкачӗ Tibet kătra mulkaçĕ (Wikipedia) Lepus townsendii [ᴛᴜʀ akkuyruk tavşan ᴇɴɢ white-tailed jackrabbit, also prairie hare, white jack ʀᴜs белохвостый заяц] – шурӑ хӳреллӗ мулкач şură xürellĕ mulkaç (Wikipedia) Bunolagus monticularis [ᴛᴜʀ dere tavşanı ᴇɴɢ riverine rabbit, bushman rabbit, bushman hare ʀᴜs бушменов заяц] – бушмен мулкачӗ buşmen mulkaçĕ (Wikipedia) Nesolagus netscheri [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Sumatran striped rabbit, Sumatra short-eared rabbit, Sumatran rabbit ʀᴜs полосатый заяц] – йӗрлӗ мулкач yĕrlĕ mulkaç (Wikipedia) Pentalagus furnessi [ᴛᴜʀ Amami tavşanı ᴇɴɢ Amami rabbit, Ryukyu rabbit ʀᴜs лазающий заяц] – Япони йывӑҫ мулкачӗ Yaponi yıvăś mulkaçĕ (Wikipedia) Oryctolagus cuniculus domesticus [ᴛᴜʀ ev tavşanı, evcil adatavşanı ᴇɴɢ rabbit, domestic rabbit, domesticated rabbit ʀᴜs кролик] – кролик krolik < Russian кро́лик (İgnatyev & Pavlov 1993) кил мулкачӗ kil mulkaçĕ () сайкка saykka () сайка sayka < Russian за́йка “ᴛᴜʀ tavşancık ᴇɴɢ bunny (diminutive of за́яц ‘hare’) ʀᴜs уменьш.-ласк. к заяц” () ᴛᴜʀ dişi tavşan ᴇɴɢ female rabbit, doe ʀᴜs крольчиха – кролик ами krolik ami () сайкка ами saykka ami () ᴛᴜʀ tavşan kürkü ᴇɴɢ rabbit fur, lapin ʀᴜs кроликовый мех, кроличий мех, кролик – кролик тирӗ krolik tirĕ () ᴛᴜʀ tavşan eti ᴇɴɢ rabbit meat ʀᴜs крольчатина, кроличье мясо – кролик какайӗ krolik kakayĕ () ᴛᴜʀ tavşan tüyü ᴇɴɢ rabbit wool ʀᴜs кроличий пух – сайкка мамӑкӗ saykka mamakĕ () ᴛᴜʀ Ankara tavşanı ᴇɴɢ Angora rabbit ʀᴜs ангорский кролик – ангор кроликӗ angor krolikĕ () Pronolagus crassicaudatus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Natal red rock hare, greater red rock hare ʀᴜs южноафриканский кролик] – кӑтра хӳреллӗ кролик kătra xürellĕ krolik (Wikipedia) Romerolagus diazi [ᴛᴜʀ kuyruksuz tavşan ᴇɴɢ volcano rabbit ʀᴜs бесхвостый кролик] – хӳресӗр кролик xüresĕr krolik (Wikipedia) Sylvilagus palustris [ᴛᴜʀ bataklık tavşanı ᴇɴɢ marsh rabbit ʀᴜs болотный кролик] – шурлӑх кроликӗ şurlăx krolikĕ (Wikipedia) Sylvilagus brasiliensis [ᴛᴜʀ Brezilya tavşanı ᴇɴɢ common tapeti, tapeti, Brazilian cottontail, forest cottontail ʀᴜs бразильский кролик] – Бразили кроликӗ Brazili krolikĕ (Wikipedia) 453 454 Sylvilagus floridanus [ᴛᴜʀ Florida tavşanı ᴇɴɢ eastern cottontail ʀᴜs флоридский кролик] – Флорила кроликӗ Florida krolikĕ (Wikipedia) Dermoptera Dermoptera [ᴛᴜʀ abalaklar ᴇɴɢ colugos, flying lemurs ʀᴜs шерстокрылы, кагуаны] – ҫӑм ҫунатлисем śăm śunatlisem (Wikipedia) Primates Primates [ᴛᴜʀ primatlar ᴇɴɢ primates ʀᴜs приматы, отряд приматов] – приматсем primatsem (Wikipedia) приматсен отрячӗ primatsen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ᴛᴜʀ primat ᴇɴɢ primate ʀᴜs примат – примат primat sɢ приматӑн primatăn ɢᴇɴ примачӗ primaçĕ ᴛᴍʟ приматсем primatsem ᴘʟ < Russian прима́т () ᴛᴜʀ maymun ᴇɴɢ monkey ʀᴜs обезьяна – упӑте upăte sɢ упӑтен upăten ɢᴇɴ упӑти upăti ᴛᴍʟ упӑтесем upătesem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) маймӑл maymăl sɢ маймӑлӑн maymălăn ɢᴇɴ маймӑлӗ maymălĕ ᴛᴍʟ маймӑлсем maymălsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ kuyruklu maymun ᴇɴɢ tailed monkey ʀᴜs хвостатая обезьяна – хӳреллӗ упӑте xürellĕ upăte () ᴛᴜʀ maymun[um]su ᴇɴɢ monkey-like, ape-like ʀᴜs обезьянообразный, обезьяноподобный – Strepsirrhini Strepsirrhini (Strepsirhini) [ᴛᴜʀ makimsiler ᴇɴɢ strepsirrhines ʀᴜs полуобезьяны, низшие приматы, мокроносые приматы, мокроносые обезьяны] – ҫурупӑтесем śurupătesem (Wikipedia) йӗпе сӑмсаллӑ приматсем yĕpe sămsallă primatsem (Wikipedia) Lemuriformes [ᴛᴜʀ makimsiler ᴇɴɢ lemuriforms ʀᴜs лемурообразные, лемуры] – лемур евӗрлисем lemur yevĕrlisem (Wikipedia) лемурсем lemursem (Wikipedia) Lemuridae [ᴛᴜʀ makigiller ᴇɴɢ lemurids ʀᴜs лемуровые] – лемур йышшисем lemur yışşisem (Wikipedia) Prolemur simus [ᴛᴜʀ büyük bambu makisi ᴇɴɢ greater bamboo lemur, broad-nosed bamboo lemur, broad-nosed gentle lemur ʀᴜs широконосый лемур, широконосый кроткий лемур, широкополосый гапалемур, широколицый лемур, тростниковый лемур] – сарлака сӑмсаллӑ йӑваш лемур sarlaka sămsallă yăvaş lemur (Wikipedia) сарлака питлӗ лемур sarlaka pitlĕ lemur (Wikipedia) сарлака йӑрӑмлӑ гапалемур sarlaka yărămlă gapalemur (Wikipedia) хӑвӑх лемурӗ xăvăx lemurĕ (Wikipedia) Hapalemur [ᴛᴜʀ bambu makileri ᴇɴɢ bamboo lemurs ʀᴜs кроткие лемуры, гапалемуры, полулемуры, полумаки] – йӑваш лемурсем yăvaş lemursem (Wikipedia) гапалемурсем gapalemursem (Wikipedia) ҫурлемурсем śurlemursem (Wikipedia) ҫурмаксем śurmaksem (Wikipedia) Hapalemur aureus [ᴛᴜʀ altın bambu makisi ᴇɴɢ golden bamboo lemur ʀᴜs золотистый лемур] – ылтӑн лемур ıltăn lemur (Wikipedia) Hapalemur griseus [ᴛᴜʀ boz bambu makisi ᴇɴɢ eastern lesser bamboo lemur, gray bamboo lemur, gray gentle lemur, Mahajanga lemur lemur ʀᴜs серый лемур, серый кроткий лемур, серый гапалемур] – сӑрӑ лемур sără лемур (Wikipedia) сӑрӑ йӑваш лемур sără yăvaş лемур (Wikipedia) сӑрӑ гапалемур sără gapalemur (Wikipedia) Varecia [ᴛᴜʀ yanaklı makiler ᴇɴɢ ruffed lemurs ʀᴜs лемуры вари] – вари лемурӗсем vari lemurĕsem (Wikipedia) 454 455 Varecia variegata [ᴛᴜʀ akkara yanaklı maki ᴇɴɢ black-and-white ruffed lemur ʀᴜs лемур вари] – лемур вари lemur vari (Wikipedia) Varecia rubra [ᴛᴜʀ kızıl yanaklı maki ᴇɴɢ red ruffed lemur ʀᴜs рыжий вари] – хӗрлӗ вари xĕrlĕ vari (Wikipedia) хӗрлӗ лемур xĕrlĕ lemur (Wikipedia) Lemur catta [ᴛᴜʀ kedi maki ᴇɴɢ ring-tailed lemur ʀᴜs кошачий лемур, кольцехвостый лемур, катта] – кушак лемурӗ kuşak lemurĕ (Wikipedia) катта katta (Wikipedia) Haplorrhini Haplorrhini (Haplorhini) [ᴛᴜʀ maymunumsular ᴇɴɢ haplorhines ʀᴜs обезьяны, подотряд обезьян, сухоносые приматы] – упӑтесем upătesem (Wikipedia) упӑтесен отряд айӗ upătesen otryad ayĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) тип сӑмсаллӑ приматсем tip sămsallă primatsem (Wikipedia) Callitrichidae (Callitrichinae) [ᴛᴜʀ marmosetgiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs игрунковые, семейство игрунковых] – вылявҫӑ упӑтесен йышӗ vılyavśă upătesen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Callithrix jacchus [ᴛᴜʀ marmoset ᴇɴɢ common marmoset, white-tufted marmoset, white-tufted-ear marmoset ʀᴜs обыкновенная игрунка, игрунка, уистити] – тетте упӑте tette upăte (Degtyaryov 2017) вылявҫӑ упӑте vılyavśă upăte (İgnatyev & Pavlov 1993) Saguinus [ᴛᴜʀ tamarin ᴇɴɢ tamarin ʀᴜs тамарина] – тамарина tamarina (İgnatyev & Pavlov 1993) Leontopithecus rosalia [ᴛᴜʀ altın aslan tamarin ᴇɴɢ golden lion tamarin, golden marmoset ʀᴜs золотистая львиная игрунка, золотистый львиный тамарин, золотистая игрунка, розалия] – розали rozali (İgnatyev & Pavlov 1993) Saimiri sciureus [ᴛᴜʀ teyin maymunu ᴇɴɢ common squirrel monkey ʀᴜs обыкновенная беличья обезьяна, беличий саймири] – пакша упӑти pakşa upăti (Wikipedia) Cebus [ᴛᴜʀ kapuçin maymunu ᴇɴɢ capuchin monkey ʀᴜs капуцин] – капуцин kaputsin (İgnatyev & Pavlov 1993) Alouatta [ᴛᴜʀ uluyan maymun ᴇɴɢ howler monkeys ʀᴜs ревун] – мӗкӗрекен упӑте мӗкӗрекен упӑте mĕkĕreken upăte (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Catarrhini [ᴛᴜʀ Eskidünya maymunları ᴇɴɢ catarrhines, catarrhine monkeys, Old World anthropoids, Old World monkeys ʀᴜs узконосые обезьяны, обезьяны Старого Света] – ансӑр сӑмсаллӑ упӑтесем ansăr sămsallă upătesem (Wikipedia) Cercopithecidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Old World monkeys ʀᴜs мартышковые, семейство мартышковых] – мартышка йышшисем martışka yışşisem (Wikipedia) мартышкӑсен йышӗ martışkăsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Allenopithecus nigroviridis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Allen's swamp monkey ʀᴜs чёрно-зелёная мартышка, мартышка Аллена] – хура-симӗс мартышка xura-simĕs martışka (Wikipedia) Аллен мартышки Allen marışki (Wikipedia) Cercopithecus [ᴛᴜʀ genon ᴇɴɢ guenon ʀᴜs мартышка] – мартышка martışka < Russian марты́шка (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) маймӑл maymăl (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Macaca [ᴛᴜʀ makaklar ᴇɴɢ macaques ʀᴜs макаки] – макака makaka (İgnatyev & Pavlov 1993) макаксем makaksem (Wikipedia) Macaca fuscata [ᴛᴜʀ Japon makakı ᴇɴɢ Japanese macaque, snow monkey ʀᴜs японский макак] – Япони макакӗ Yaponi makakĕ (Wikipedia) 455 456 Macaca mulatta [ᴛᴜʀ Hint makakı ᴇɴɢ rhesus macaque, rhesus monkey ʀᴜs макак-резус, бенгальский макак] – макак-резус makak-rezus (Wikipedia) Бенгали макакӗ Bengali makakĕ (Wikipedia) Macaca silenus [ᴛᴜʀ aslankuyruklu makak ᴇɴɢ tailed macaque, wanderoo ʀᴜs вандеру, львинохвостый макак] – вандеру vanderu (Wikipedia) арӑсланхӳреллӗ макак arăslanxürellĕ makak (Wikipedia) Papio [ᴛᴜʀ babun ᴇɴɢ baboons ʀᴜs павианы] – павиан pavian (İgnatyev & Pavlov 1993) павиансем paviansem (Wikipedia) Papio cynocephalus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ yellow baboon ʀᴜs бабуин, жёлтый павиан] – бабуин babuin (Wikipedia) сарӑ павиан sară pavian (Wikipedia) Papio hamadryas [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ hamadryas baboon ʀᴜs гамадрил, плащеносный павиан] – гамадрил gamadril (Wikipedia) Mandrillus sphinx [ᴛᴜʀ mandril ᴇɴɢ mandrill ʀᴜs мандрил, сфинкс] – мандрил mandril (İgnatyev & Pavlov 1993) Hominoidea [ᴛᴜʀ insansılar ᴇɴɢ apes ʀᴜs человекообразные обезьяны, человекообразные, гоминоиды, антропоморфиды] – этем евӗрлӗ упӑтесем etem yĕverlĕ upătesem (Wikipedia) Hominoidea spp. [ᴛᴜʀ insansı maymun ᴇɴɢ ape ʀᴜs человекообразная обезьяна] – этем евӗрлӗ упӑте etem yĕverlĕ upăte () ҫын евӗрлӗ упӑте śın yĕverlĕ () Hylobatidae [ᴛᴜʀ jibongiller ᴇɴɢ gibbons, lesser apes, small apes ʀᴜs гиббоновые, малые человекообразные обезьяны] – гиббон йышшисем gibbon yışşisem (Wikipedia) Hylobates [ᴛᴜʀ jibon ᴇɴɢ gibbon ʀᴜs гиббон] – гиббон gibbon (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Hominidae [ᴛᴜʀ insangiller ᴇɴɢ great apes, hominids ʀᴜs гоминиды, семейство человекообразных обезьян] – гоминидсем gominidsem (Wikipedia) этем евӗрлӗ упӑтесен йышӗ etem yĕverlĕ upătesen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Pongo [ᴛᴜʀ orangutan ᴇɴɢ orangutan ʀᴜs орангутан, орангутанг] – орангутан orangutan < Russian орангута́н (İgnatyev & Pavlov 1993) Gorilla [ᴛᴜʀ goril ᴇɴɢ gorilla ʀᴜs горилла] – горилла gorilla < Russian гори́лла (İgnatyev & Pavlov 1993) Pan [ᴛᴜʀ şempanze ᴇɴɢ chimpanzee ʀᴜs шимпанзе] – шимпанзе şimpanze < Russian шимпанзе́ (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Homo sapiens [ᴛᴜʀ insan ᴇɴɢ human ʀᴜs человек, разумный человек] – ӑс-тӑнлӑ этем ăs-tănlă etem (İgnatyev & Pavlov 1993) Chiroptera Chiroptera [ᴛᴜʀ yarasalar ᴇɴɢ bats ʀᴜs рукокрылые, отряд летучих мышей] – ҫара ҫерҫи евӗрлисем śara śerśi yevĕrlisem (Çınar 2013 Wikipedia) ҫара ҫерҫисем śara śerśisem (Çınar 2013) ҫара ҫерҫисен отрячӗ śara śerśisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ᴛᴜʀ yarasa ᴇɴɢ bat ʀᴜs летучая мышь – ҫара ҫерҫи śara śerśi sɢ ҫара ҫерҫин śara śerśin ɢᴇɴ ҫара ҫерҫийӗ śara śerśiyĕ ᴛᴍʟ ҫара ҫерҫисем śara śerśisem ᴘʟ “ᴛᴜʀ çıplak serçe ᴇɴɢ naked sparrow ʀᴜs голый воробей” < ҫара śara sɢ ҫаран śaran ɢᴇɴ ҫарри śarri ᴛᴍʟ ҫарасем śarasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ çıplak ᴇɴɢ naked ʀᴜs голый, нагой, обнаженный; голый, оголенный; голый, чистый, пустой; чистый, без примесей” + ҫерҫи śerśi sɢ ҫерҫин śerśin ɢᴇɴ ҫерҫийӗ śerśiyĕ ᴛᴍʟ ҫерҫисем śerśisem ᴘʟ “ᴛᴜʀ serçe ᴇɴɢ sparrow ʀᴜs воробей” (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2013 Degtyaryov 2017 Wikipedia) 456 457 Megachiroptera [ᴛᴜʀ büyük yarasalar ᴇɴɢ megabats ʀᴜs крыланы, летучие собаки, летучие лисицы] – ҫунатлисен ушкӑнӗ śunatlisen uşkănĕ (Çınar 2013 Wikipedia) Microchiroptera [ᴛᴜʀ küçük yarasalar ᴇɴɢ microbats ʀᴜs летучие мыши] – ҫара ҫерҫисен ушкӑнӗ śara śerśisen uşkănĕ (Çınar 2013 Wikipedia) Rhinolophidae [ᴛᴜʀ nalburunluyarasagiller ᴇɴɢ horseshoe bats ʀᴜs подковоносые, подковоносые летучие мыши] – такан сӑмсаллӑ ҫара ҫерҫи йышшисем takan sămsallă śara śerśi yışşisem () Rhinolophus [ᴛᴜʀ nalburunlu yarasa ᴇɴɢ horseshoe bat ʀᴜs подковонос] – такан сӑмсаллӑ ҫара ҫерҫи takan sămsallă śara śerśi (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2013 Degtyaryov 2017) Vespertilionidae [ᴛᴜʀ yassıburunluyarasagiller ᴇɴɢ evening bats, vesper bats, vespertilionid bats, plainfaced bats, simple-nosed bats ʀᴜs гладконосые, гладконосые летучие мыши, обыкновенные летучие мыши, кожановые] – ҫара ҫерҫи йышшисем śara śerśi yışşisem () ҫара ҫерҫисем śara śerśisem (Çınar 2013) Eptesicus [ᴛᴜʀ genişkanatlıyarasa ᴇɴɢ big-brown bats, greater serotine bats, serotine bats, serotines, house bats ʀᴜs кожаны] – сӑранчӑк sărançăk < сӑран săran sɢ сӑранӑн săranăn ɢᴇɴ сӑранӗ săranĕ ᴛᴍʟ сӑрансем săransem ᴘʟ “ᴛᴜʀ deri ᴇɴɢ leather ʀᴜs кожа” < Russian calque кожа́н (Wikipedia) Plecotus auritus [ᴛᴜʀ kahverengi uzunkulaklı yarasa ᴇɴɢ brown long-eared bat, common long-eared bat ʀᴜs бурый ушан, обыкновенный ушан] – пысӑк хӑлхаллӑ ҫара ҫерҫи pısăk xălxallă śara śerśi (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2013 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Nyctalus [ᴛᴜʀ akşamcıyarasa, erkenciyarasa ᴇɴɢ noctule bats, noctules ʀᴜs вечерница ] – каҫхи ҫара ҫерҫи kaśxi śara śerśi (Çınar 2013) Nyctalus lasiopterus [ᴛᴜʀ büyük akşamcıyarasa, büyük erkenciyarasa ᴇɴɢ greater noctule bat, greater noctule, giant noctule bat, giant noctule ʀᴜs гигантская вечерница, большая вечерница] – пысӑк каҫхи ҫара ҫерҫи pısăk kaśxi śara śerśi (Çınar 2013) каҫхи пысӑк ҫара ҫерҫи kaśxi pısăk śara śerśi tmesis (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2013 Degtyaryov 2017) улӑпла ҫара ҫерҫи ulăpla śara śerśi (Çınar 2013 Wikipedia) Nyctalus leisleri [ᴛᴜʀ küçük akşamcıyarasa, küçük erkenciyarasa ᴇɴɢ lesser noctule bat, lesser noctule, Leisler's noctule, Leisler's bat ʀᴜs малая вечерница, вечерница Лейслера] – пӗчӗк каҫхи ҫара ҫерҫи pĕçĕk kaśxi śara śerśi (Çınar 2013) каҫхи пӗчӗк ҫара ҫерҫи kaśxi pĕçĕk śara śerśi tmesis (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2013 Degtyaryov 2017) Nyctalus noctula [ᴛᴜʀ akşamcı yarasa ᴇɴɢ common noctule ʀᴜs рыжая вечерница, ранняя вечерница] – хӗрлемес каҫхи ҫара ҫерҫи xĕrlemes kaśxi śara śerśi (Çınar 2013) каҫхи хӗрлемес ҫара ҫерҫи kaśxi xĕrlemes śara śerśi tmesis (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2013 Degtyaryov 2017) хӗрлемес ҫара ҫерҫи xĕrlemes śara śerśi (Çınar 2013 Чувашская энциклопедия Wikipedia) Pipistrellus nathusii [ᴛᴜʀ pürtüklü yarasa, pürtükderili yarasa, sertderili yarasa ᴇɴɢ Nathusius's pipistrelle ʀᴜs лесной нетопырь, нетопырь Натузиуса] – Натузиус ҫара ҫерҫийӗ Natuzius śara śerśiyĕ (Çınar 2013 Wikipedia) Vespertilio murinus [ᴛᴜʀ çift renkli yarasa ᴇɴɢ parti-coloured bat, rearmouse ʀᴜs двухцветный кожан, двухцветная летучая мышь] – ик тӗслӗ ҫара ҫерҫи ik tĕslĕ śara śerśi (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2013 Degtyaryov 2017) икӗ тӗслӗ çара çерçи ikĕ tĕslĕ śara śerśi (Чувашская энциклопедия) икӗ тӗслӗ сӑранчӑк ikĕ tĕslĕ sărançăk (Çınar 2013 Wikipedia) Myotis [ᴛᴜʀ farekulak yarasa, farekulaklı yarasa ᴇɴɢ mouse-eared bats, little brown bats, hairy bats, large-footed bats ʀᴜs ночницы, короткоухие летучие мыши] – 457 458 Myotis bechsteini [ᴛᴜʀ büyükkulaklı yarasa, boz farekulaklı yarasa ᴇɴɢ Bechstein's bat ʀᴜs длинноухая ночница, ночница Бехштейн] – вӑрӑм хӑлхаллӑ ҫара ҫерҫи vărăm xălxallă śara śerśi (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2013 Degtyaryov 2017) Myotis dasycneme [ᴛᴜʀ gölet yarasası ᴇɴɢ pond bat ʀᴜs прудовая ночница] – пӗве ҫара ҫерҫийӗ pĕve śara śerśiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Myotis daubentonii [ᴛᴜʀ su yarasası, su farekulaklı yarasası ᴇɴɢ Daubenton's bat ʀᴜs водяная ночница, ночница Добантона, красная ночница] – шыв ҫара ҫерҫийӗ şıv śara śerśiyĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2013 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Myotis emarginatus [ᴛᴜʀ kirpikli yarasa ᴇɴɢ Geoffroy's bat, Geoffroy's myotis, notch-eared bat ʀᴜs трёхцветная ночница] – виҫӗ тӗслӗ ҫара ҫерҫи viśĕ tĕslĕ śara śerśi (Çınar 2013) Myotis mystacinus [ᴛᴜʀ bıyıklı yarasa ᴇɴɢ whiskered bat ʀᴜs усатая ночница] – мӑйӑхлӑ ҫара ҫерҫи măyăxlă śara śerśi (İgnatyev & Pavlov 1993 Çınar 2013 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Myotis nattereri [ᴛᴜʀ saçaklı yarasa ᴇɴɢ Natterer's bat ʀᴜs ночница Наттерера, реснитчатая ночница] – Наттерер ҫара ҫерҫийӗ Natterer śara śerśiyĕ (Çınar 2013) Carnivora Pholidota [ᴛᴜʀ pangolinler ᴇɴɢ pangolins, scaly anteaters ʀᴜs панголины, ящеры] – калта евӗрлисем kalta yevĕrlisem (Wikipedia) Carnivora Carnivora [ᴛᴜʀ etçiller ᴇɴɢ carnivorans ʀᴜs хищные, отряд хищных, хищные звери] – ҫӑткӑнсем śătkănsem (Wikipedia) ҫӑткӑнсен отрячӗ śătkănsen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ҫӑткӑн чӗрчунсем śătkăn çĕrçunsem () ᴛᴜʀ etçil ᴇɴɢ carnivoran ʀᴜs хищный зверь, хищник – ҫӑткӑн śătkăn () ҫӑткӑн кайӑк śătkăn kayăk () ҫвер-тискер кайӑксем śver-tisker kayăksem ᴘʟ () ҫвер-тискер śver-tisker () ᴛᴜʀ vahşi yırtıcı ᴇɴɢ ferocious predator ʀᴜs свирепый хищник – ᴛᴜʀ avuç; pençe ᴇɴɢ hollow of the hand, cupped hand; paw ʀᴜs горсть; растопыренные когти, лапа хищника – ывӑҫ ıvăś () ᴛᴜʀ avuçlamak; pençesiyle kapmak ᴇɴɢ to take with hollow of the hand; 2. to grab with paws (carnivors) ʀᴜs брать горстью; хватать когтистой лапой (о хищниках), хватать (схватить) когтями, когтистой лапой (о кошке, орле, сове) – качакла kaçakla () ҫаклат śaklat () ывӑҫла ıvăśla () ᴛᴜʀ tırnak ᴇɴɢ nail ʀᴜs ноготь, ногти – чӗрне çĕrne sɢ чӗрнен çĕrnen ɢᴇɴ чӗрни çĕrni ᴛᴍʟ чӗрнесем çĕrnesem ᴘʟ () ᴛᴜʀ cırnak ᴇɴɢ claw ʀᴜs коготь, когти (зверя) – чӗрне çĕrne sɢ чӗрнен çĕrnen ɢᴇɴ чӗрни çĕrni ᴛᴍʟ чӗрнесем çĕrnesem ᴘʟ () Felidae Felidae [ᴛᴜʀ kedigiller ᴇɴɢ cats ʀᴜs кошачьи, семейство кошачьих] – кушак йышшисем kuşak yışşisem (Wikipedia) кушаксен йышӗ kuşaksen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Pantherinae Pantherinae [ᴛᴜʀ büyük kediler ᴇɴɢ big cats ʀᴜs большие кошки] – пысӑк кушаксем pısăk kuşaksem (Wikipedia) 458 459 Uncia uncia [ᴛᴜʀ kar parsı ᴇɴɢ snow leopard ʀᴜs ирбис, снежный барс, снежный леопард] – ирбис irbis < Russian и́рбис (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) юр барсӗ yur barsĕ (Wikipedia) юр леопарчӗ yur leoparçĕ (Wikipedia) Panthera [ᴛᴜʀ büyük kediler ᴇɴɢ big cats ʀᴜs пантеры] – пантерăсем panterăsem (Wikipedia) Panthera leo [ᴛᴜʀ aslan, arslan ᴇɴɢ lion ʀᴜs лев] – арӑслан arăslan sɢ арӑсланӑн arăslanăn ɢᴇɴ арӑсланӗ arăslanĕ ᴛᴍʟ арӑслансем arăslansem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) услан кайӑк uslan kayăk (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ erkek aslan ᴇɴɢ male lion ʀᴜs лев (самец льва) – арӑслан аҫи arăslan aśi () ᴛᴜʀ dişi aslan ᴇɴɢ lioness ʀᴜs львица (самка льва) – арӑслан ами arăslan ami () ᴛᴜʀ aslan eniği ᴇɴɢ lion cub ʀᴜs львёнок (детёныш льва) – арӑслан ҫури arăslan śuri () ᴛᴜʀ aslan yelesi ᴇɴɢ lion's mane ʀᴜs львиная грива – арӑслан ҫилхи arăslan śilxi () ҫилхе śilxe sɢ ҫилхен śilxen ɢᴇɴ ҫилхи śilxi ᴛᴍʟ ҫилхесем śilxesem ᴘʟ () Panthera leo leo [ᴛᴜʀ Kuzey aslanı ᴇɴɢ northern lion ʀᴜs берберийский лев, барбарийский лев, атласский лев] – sʏɴ Panthera leo senegalensis [ᴛᴜʀ Senegal aslanı ᴇɴɢ Senegal lion ʀᴜs сенегальский лев] – Сенегал арӑсланӗ Senegal arăslanĕ (Wikipedia) sʏɴ Panthera leo persica [ᴛᴜʀ Asya aslanı ᴇɴɢ Asiatic lion, Indian lion, Persian lion ʀᴜs азиатский лев, индийский лев] – Ази арӑсланӗ Azi arăslanĕ (Wikipedia) Инди арӑсланӗ İndi arăslanĕ (Wikipedia) sʏɴ ? [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Middle Eastern lion ʀᴜs средневосточный лев] – Вӑтам Тухӑҫ арӑсланӗ Vătam Tuxăś arăslanĕ (Wikipedia) sʏɴ Felis leo nubicus [ᴛᴜʀ Nübye aslanı ᴇɴɢ Ø ʀᴜs суданский лев] – Судан арӑсланӗ Sudan arăslanĕ (Wikipedia) Panthera leo melanochaita [ᴛᴜʀ Güney aslanı ᴇɴɢ southern lion, Southern African lion ʀᴜs капский лев] – Кап арӑсланӗ Kap arăslanĕ (Wikipedia) sʏɴ Panthera leo bleyenberghi [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs катангский лев] – Ангол арӑсланӗ Angol arăslanĕ (Wikipedia) Катанкӑ арӑсланӗ Katankă arăslanĕ (Wikipedia) sʏɴ Panthera leo krugeri [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs трансваальский лев, южноафриканский лев] – Трансвааль арӑсланӗ Transvaal' arăslanĕ (Wikipedia) sʏɴ Panthera leo verneyi [ᴛᴜʀ Kalahari aslanı ᴇɴɢ Kalahari lion ʀᴜs калахарский лев] – Калахари арӑсланӗ Kalaxari arăslanĕ (Wikipedia) sʏɴ Panthera leo massaicus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs масайский лев, африканский лев] – массай арӑсланӗ massay arăslanĕ (Wikipedia) масай арӑсланӗ masay arăslanĕ (Wikipedia) Африка арӑсланӗ Afrika arăslanĕ (Wikipedia) ?Panthera leo europaea [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ European lion ʀᴜs европейский лев] – Европа арӑсланӗ Yevropa arăslanĕ (Wikipedia) Panthera atrox (Panthera leo atrox) [ᴛᴜʀ Amerika aslanı ᴇɴɢ American lion, North American lion, American cave lion ʀᴜs американский лев] – Америка арӑсланӗ Amerika arăslanĕ (Wikipedia) Panthera spelaea (Panthera leo spelaea) [ᴛᴜʀ mağara aslanı ᴇɴɢ Eurasian cave lion, European cave lion, steppe lion ʀᴜs пещерный лев] – ҫӗр хӑвӑл арӑсланӗ śĕr xăvăl arăslanĕ (Wikipedia) 459 460 Panthera onca [ᴛᴜʀ jaguar ᴇɴɢ jaguar ʀᴜs ягуар] – ягуар yaguar < Russian ягуа́р (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Panthera pardus [ᴛᴜʀ pars ᴇɴɢ leopard ʀᴜs леопард, барс, пантера] – леопард leopard sɢ леопардӑн leopardăn ɢᴇɴ леопарчӗ leoparçĕ ᴛᴍʟ леопардсем leopardsem ᴘʟ< Russian леопа́рд (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) барс bars < Russian барс (Wikipedia) melanistic colour variant [ᴛᴜʀ kara pars ᴇɴɢ black panther ʀᴜs чёрный леопард, чёрная пантера, пантера] – пантера pantera < Russian панте́ра (İgnatyev & Pavlov 1993 [тропикра пурӑнакан хура тӗслӗ леопард]) Panthera tigris [ᴛᴜʀ kaplan ᴇɴɢ tiger ʀᴜs тигр] – тигр tigr sɢ тигрӗн tigrĕn ɢᴇɴ тигрӗ tigrĕ ᴛᴍʟ тигрсем tigrsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) тихӑр tixӑr < Russian тигр () ᴛᴜʀ erkek kaplan ᴇɴɢ male tiger ʀᴜs тигр (самец тигра) – тигр аҫи tigr aśi () ᴛᴜʀ dişi kaplan ᴇɴɢ female tiger ʀᴜs тигрица (самка тигра) – тигр ами tigr ami () ᴛᴜʀ kaplan yavrusu ᴇɴɢ tiger cub ʀᴜs тигрёнок (детёныш тигра) – тигр ҫури tigr śuri () ᴛᴜʀ kaplan kürkü ᴇɴɢ tiger skin ʀᴜs тигровая шкура – Panthera tigris altaica [ᴛᴜʀ Sibirya kaplanı ᴇɴɢ Siberian tiger, Amur tiger, Manchurian tiger, Korean tiger, Ussurian tiger ʀᴜs амурский тигр, уссурийский тигр] – Амур тигрӗ Amur tigrĕ (Wikipedia) Уссури тигрӗ Ussuri tigrĕ (Wikipedia) Ҫӗпӗр тигрӗ Śĕpĕr tigrĕ (Wikipedia) Тухӑҫ-Ҫӗпӗр тигрӗ Tuxăś-Śĕpĕr tigrĕ (Wikipedia) Panthera tigris amoyensis [ᴛᴜʀ Güney Çin kaplanı ᴇɴɢ South China tiger ʀᴜs китайский тигр] – Кӑнтӑр-Китай тигрӗ Kăntăr-Kitay tigrĕ (Wikipedia) Felinae Felinae [ᴛᴜʀ küçük kediler ᴇɴɢ small cats ʀᴜs малые кошки] – пӗчӗк кушаксем pĕçĕk kuşaksem (Wikipedia) Catopuma badia [ᴛᴜʀ Borneo altın kedisi ᴇɴɢ bay cat, Borneo bay cat, Bornean bay cat ʀᴜs калимантанская кошка, борнеоская кошка] – Калимантан кушакӗ Kalimantan kuşakĕ (Wikipedia) Борнео кушакӗ Borneo kuşakĕ (Wikipedia) Catopuma temminckii [ᴛᴜʀ Asya altın kedisi ᴇɴɢ Asian golden cat Asiatic golden cat, Temminck's cat ʀᴜs кошка Темминка] – Темминк кушакӗ Temmink kuşakĕ (Wikipedia) Caracal [ᴛᴜʀ karakulaklar ᴇɴɢ caracals ʀᴜs каракалы] – Caracal caracal [ᴛᴜʀ karakulak ᴇɴɢ caracal ʀᴜs каракал, степная рысь] – каракал karakal < Russian карака́л (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) ҫеҫенхир ҫӳлевӗҫӗ śeśenxir śülevĕśĕ (Wikipedia) Caracal aurata [ᴛᴜʀ Afika altın kedisi ᴇɴɢ African golden cat ʀᴜs золотая кошка] – ылтӑн кушак ıltăn kuşak (Wikipedia) Leptailurus [ᴛᴜʀ servallar ᴇɴɢ servals ʀᴜs сервалы] – Leptailurus serval [ᴛᴜʀ serval ᴇɴɢ serval ʀᴜs сервал, кустарниковая кошка] – сервал serval < Russian серва́л (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) тӗмлӗх кушакӗ tĕmlĕx kuşakĕ (Wikipedia) Leopardus [ᴛᴜʀ Güney Amerika kedileri ᴇɴɢ Ø ʀᴜs южноамериканские кошки] – Leopardus pardalis [ᴛᴜʀ oselot ᴇɴɢ ocelot ʀᴜs оцелот] – оцелот otselot < Russian оцело́т (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) 460 461 Leopardus guigna [ᴛᴜʀ Şili orman kedisi ᴇɴɢ kodkod ʀᴜs чилийская кошка, также кодкод, гуинья] – Чили кушакӗ Çili kuşakĕ (Wikipedia) кодкод kodkod (Wikipedia) гуинья guin'ya (Wikipedia) Lynx [ᴛᴜʀ vaşaklar ᴇɴɢ lynxes ʀᴜs рыси] – Lynx lynx (Felis lynx) [ᴛᴜʀ vaşak ᴇɴɢ lynx ʀᴜs рысь] – ҫӳлевӗҫ śülevĕś sɢ ҫӳлевӗҫӗн śülevĕśĕn ɢᴇɴ ҫӳлевӗҫӗ śülevĕśĕ ᴛᴍʟ ҫӳлевӗҫсем śülevĕśsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Еврази ҫӳлевӗҫӗ Yevrazi śülevĕśĕ (Wikipedia) ᴛᴜʀ vaşak avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch lynxes ʀᴜs охотиться на рысь – Acinonychinae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гепардовые] – гепард йышшисем gepard yışşisem (Wikipedia) Acinonyx [ᴛᴜʀ çitalar ᴇɴɢ cheetahs ʀᴜs гепарды] – Acinonyx jubatus [ᴛᴜʀ çita ᴇɴɢ cheetah ʀᴜs гепард, охотничий леопард] – гепард gepard < Russian гепа́рд (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Herpailurus yagouaroundi [ᴛᴜʀ yaguarundi ᴇɴɢ jaguarundi ʀᴜs ягуарунди] – ягуарунди yaguarundi < Russian ягуару́нди () Puma [ᴛᴜʀ pumalar ᴇɴɢ cougars ʀᴜs пумы] – Puma concolor [ᴛᴜʀ puma ᴇɴɢ cougar, mountain lion, puma, catamount, panther ʀᴜs пума, горный лев] – пума puma < Russian пу́ма (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) ту арӑсланӗ tu arăslanĕ (Wikipedia) кугуар kuguar (Wikipedia) Prionailurus bengalensis [ᴛᴜʀ pars kedisi ᴇɴɢ leopard cat ʀᴜs Ø] – Бенгали кушакӗ Bengali kuşakĕ (Wikipedia) пӗчӗкҫӗ кушак pĕçĕkśĕ kuşak (Wikipedia) Инҫет Хӗвелтухӑҫ кушакӗ İnśet Xĕveltuxăś kuşakĕ (Wikipedia) Prionailurus planiceps [ᴛᴜʀ yassıbaş kedi ᴇɴɢ flat-headed cat ʀᴜs суматранская кошка] – Суматра кушакӗ Sumatra kuşakĕ (Wikipedia) Otocolobus manul [ᴛᴜʀ manul ᴇɴɢ Pallas's cat, manul ʀᴜs манул, дикая кошка, дикий кот] – манул manul < Russian ману́л (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Паллас кушакӗ Pallas kuşakĕ (Wikipedia) Felis [ᴛᴜʀ küçük kediler ᴇɴɢ little cats ʀᴜs кошки] – кушак kuşak (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) кушаксем kuşaksem ᴘʟ () Felis bieti [ᴛᴜʀ Çin kedisi ᴇɴɢ Chinese mountain cat, Chinese desert cat, Chinese steppe cat ʀᴜs китайская кошка, китайская горная кошка, гобийская серая кошка] – Китай кушакӗ Kitay kuşakĕ (Wikipedia) сӑрт-ту кушакӗ sărt-tu kuşakĕ (Wikipedia) Гоби сӑрӑ кушакӗ Gobi sără kuşakĕ (Wikipedia) Felis margarita [ᴛᴜʀ kum kedisi ᴇɴɢ sand cat, sand dune cat ʀᴜs барханный кот, или барханная кошка] – бархан кушакӗ barxan kuşakĕ (Wikipedia) хӑйӑр кушакӗ xăyăr kuşakĕ (Wikipedia) Felis nigripes [ᴛᴜʀ karaayaklı kedi ᴇɴɢ black-footed cat, small-spotted cat ʀᴜs черноногая кошка, муравьиный тигр, малая пятнистая кошка] – хура ураллӑ кушак xura urallă kuşakĕ (Wikipedia) кӑткӑ тигрӗ kătkă tigrĕ (Wikipedia) пӗчӗк ула кушак pĕçĕk ula kuşak (Wikipedia) Felis chaus [ᴛᴜʀ sazlık kedisi ᴇɴɢ jungle cat, reed cat, swamp cat ʀᴜs камышовый кот, камышовая кошка, болотная рысь, хаус] – хӑмӑш кушакӗ xămăş kuşakĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) хаус xaus < Russian ха́ус (Wikipedia) шурлӑх ҫӳлевӗҫӗ şurlăx śülevĕśĕ (Wikipedia) Felis lybica [ᴛᴜʀ Afrika yaban kedisi ᴇɴɢ African wildcat ʀᴜs степной кот, степная кошка, пятнистый кот] – ҫеҫенхир кушакӗ śeśenxir kuşakĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) 461 462 Felis silvestris [ᴛᴜʀ yabankedisi ᴇɴɢ European wildcat ʀᴜs лесной кот, лесная кошка, дикая кошка, дикий кот, европейская кошка, европейский кот] – вӑрман кушакӗ vărman kuşakĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) вӑрмаи кушӗ vărman kuşĕ () тискер кушак tisker kuşak (Wikipedia) Европа кушакӗ Yevropa kuşakĕ (Wikipedia) Felis catus [ᴛᴜʀ kedi, pisik ᴇɴɢ cat ʀᴜs кошка, домашняя кошка] – кил-ҫурт кушакӗ kil-śurt kuşakĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) кил кушакӗ kil kuşakĕ (Wikipedia) килти кушак kilti kuşak (Wikipedia) кушак kuşak sɢ кушакӑн kuşakăn ɢᴇɴ кушакӗ kuşakĕ ᴛᴍʟ кушаксем kuşaksem ᴘʟ < Russian ко́шка () кошак koşak () куш kuş () пиҫҫука piśśuka (Wikipedia) ᴛᴜʀ erkek kedi ᴇɴɢ tomcat ʀᴜs кот (самец кошки) – кушак аҫи kuşak aśi () ᴛᴜʀ dişi kedi ᴇɴɢ tomcat ʀᴜs кошка (самка кошки) – кушак ами kuşak ami () куш ами kuş ami () ᴛᴜʀ enik, kedi eniği ᴇɴɢ kitten ʀᴜs котёнок sɢ котята ᴘʟ, котик (детёныш кошки) – кушак ҫури kuşak śuri () куш ҫури kuş śuri () ᴛᴜʀ kedicik, pisipisi ᴇɴɢ kitty ʀᴜs киска, кошечка – пӗҫ-пӗҫ pĕś-pĕś () пҫукка pśukka () кӗҫӗкки kĕśĕkki () кӑтьӑкки kăt'ăkki () миюк miyuk () мӑрӑлти mărălti () ᴛᴜʀ sokak kedisi ᴇɴɢ stray cat, street cat ʀᴜs бездомная кошка – ᴛᴜʀ vahşi kedi ᴇɴɢ feral cat ʀᴜs одичавшая кошка – ᴛᴜʀ ala kedi ᴇɴɢ calico cat ʀᴜs трёхцветная кошка, пёстрая кошка – улакуш ulakuş () ᴛᴜʀ Siyam kedisi ᴇɴɢ Siamese cat ʀᴜs сиамская кошка] – Сиам кушакӗ Siam kuşakĕ () Сиам кушӗ Siam kuşĕ () ᴛᴜʀ Sibirya kedisi ᴇɴɢ Siberian cat, Siberian forest cat ʀᴜs иибирская кошка – Ҫӗпӗр кушӗ Śĕpĕr kuşĕ () ᴛᴜʀ (kedi köpek) yalayıp içmek, yalayıp yutmak ᴇɴɢ to lap (to take liquid into the mouth with the tongue) ʀᴜs лакать (о собаках, кошках) – лакка lakka (кушак сĕт лаккать — кошка лакает молоко) чаплаттар çaplattar () ᴛᴜʀ miyavlamak ᴇɴɢ to meow, to mew ʀᴜs мяукать (о кошке) – макӑр makăr () мӑявлат măyavlat () миявлат miyavlat () мявлат myavlat () мавӑклат mavăklat () мавлат mavlat () мяуклат myauklat () мӑйкӑлтат măykăltat () сусла susla () сосла sosla () ᴛᴜʀ mırıldamak ᴇɴɢ to purr ʀᴜs мурлыкать (о кошке) – мӑрӑлтат mărăltat () мӑрлат mărlat () мӑрла mărla () Viverridae Viverridae [ᴛᴜʀ miskkedisigiller ᴇɴɢ viverrids ʀᴜs семейство виверровых] – виверрӑсен йышӗ viverrăsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Genetta genetta [ᴛᴜʀ jenet ᴇɴɢ common genet ʀᴜs обыкновенная генета, генета] – генета genetta < Russian гене́та (İgnatyev & Pavlov 1993) Viverra [ᴛᴜʀ miskkedisi ᴇɴɢ civet ʀᴜs африканская цивета, африканская циветта] – цивета tsiveta < Russian циве́та (İgnatyev & Pavlov 1993 [civettictis civetta]) Hyaenidae Hyaenidae [ᴛᴜʀ sırtlangiller ᴇɴɢ hyenas ʀᴜs гиены, или гиеновые, семейство гиеновых] – гиенӑсен йышӗ giyenăsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) 462 463 Protelinae Proteles cristata [ᴛᴜʀ böcekçil sırtlan, yer kurdu ᴇɴɢ aardwolf ʀᴜs земляной волк] – ҫӗр кашкӑрӗ śĕr kaşkărĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Hyaeninae Hyaena [ᴛᴜʀ sırtlan ᴇɴɢ hyena ʀᴜs гиена] – гиена giena < Russian гие́на (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Hyaena hyaena [ᴛᴜʀ çizgili sırtlan ᴇɴɢ striped hyena ʀᴜs полосатая гиена] – йӑрӑмлӑ гиена yărămlă giena (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Parahyaena brunnea [ᴛᴜʀ kahverengi sırtlan ᴇɴɢ brown hyena, strandwolf ʀᴜs бурая гиена, береговая гиена] – пӑвӑр гиена păvăr giena (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Crocuta crocuta [ᴛᴜʀ benekli sırtlan ᴇɴɢ spotted hyena, laughing hyena ʀᴜs пятнистая гиена] – чӑпар гиена çăpar giena (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Eupleridae Eupleridae [ᴛᴜʀ madagaskamiskkedisigiller ᴇɴɢ Malagasy mongooses, Malagasy carnivorans, euplerids ʀᴜs мадагаскарские виверры] – Galidiinae spp. [ᴛᴜʀ Madagaskar miskkedisi ᴇɴɢ Malagasy mongoose ʀᴜs мунго] – мунго mungo (İgnatyev & Pavlov 1993) Herpestidae Herpestidae [ᴛᴜʀ kuyruksürengiller ᴇɴɢ mongooses ʀᴜs мангустовые] – Herpestes [ᴛᴜʀ kuyruksüren ᴇɴɢ mongoose ʀᴜs мангуст] – мангуст mangust < Russian мангу́ст (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Suricata suricatta [ᴛᴜʀ mirket ᴇɴɢ meerkat, suricate ʀᴜs сурикат, суриката] – сурикат surikat < Russian сурика́т () Canidae Canidae [ᴛᴜʀ köpekgiller ᴇɴɢ canids ʀᴜs псовые, семейство волчьих] – кашкӑр йышшисем kaşkăr yışşisem (Wikipedia) кашкӑрсен йышӗ kaşkărsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) йытӑ йышшисен yıtă yışşisem (Wikipedia) Caninae Canini Canina Canis [ᴛᴜʀ kurt ᴇɴɢ wolf ʀᴜs волк] – кашкӑр kaşkăr sɢ кашкӑрӑн kaşkărăn ɢᴇɴ кашкӑрӗ kaşkărĕ ᴛᴍʟ кашкӑрсем kaşkărsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Canis rufus [ᴛᴜʀ kızıl kurt ᴇɴɢ red wolf ʀᴜs рыжий волк, красный волк] – хӗрлӗ кашкӑр xĕrlĕ kaşkăr (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Canis lupus [ᴛᴜʀ kurt, boz kurt ᴇɴɢ wolf ʀᴜs волк, серый волк, обыкновенный волк] – сӑрӑ кашкӑр sără kaşkăr (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) ахаль кашкӑр axal' kaşkăr (Wikipedia) кашкӑр kaşkăr sɢ кашкӑрӑн kaşkărăn ɢᴇɴ кашкӑрӗ kaşkărĕ ᴛᴍʟ кашкӑрсем kaşkărsem ᴘʟ (Wikipedia) ᴛᴜʀ erkek kurt ᴇɴɢ male wolf ʀᴜs волк, волк-самец (самец волка) – кашкӑр аҫи kaşkăr aśi () аҫа кашкӑр aśa kaşkăr () 463 464 ᴛᴜʀ dişi kurt ᴇɴɢ female wolf ʀᴜs волчица (самка волка) – кашкӑр ами kaşkăr ami () ама кашкӑр ama kaşkăr () ᴛᴜʀ erkekli dişi kurt ᴇɴɢ Ø ʀᴜs волчица с волком – аҫаллӑ кашкăр aśallă kaşkăr () ᴛᴜʀ kurt eniği ᴇɴɢ whelp, wolf cub, wolf puppy ʀᴜs волчонок sɢ волчата ᴘʟ, щенок волка (детёныш волка) – кашкӑр ҫури kaşkăr śuri sɢ кашкӑр ҫурисем kaşkăr śurisem ᴘʟ () ᴛᴜʀ baş kurt ᴇɴɢ pack leader, alpha ʀᴜs вожак, вожак стаи волков – ᴛᴜʀ yalınsak kurt ᴇɴɢ lone wolf (a wolf that is not part of a pack) ʀᴜs волк-одиночка, одинокий волк, бирюк – ᴛᴜʀ kurt sürüsü ᴇɴɢ wolfpack ʀᴜs волчья стая – кашкӑр кӗтӗвӗ kaşkăr kĕtĕvĕ () ᴛᴜʀ kurt ini ᴇɴɢ wolf's den ʀᴜs волчье логово, логово волка, волчье гнездо – кашкӑр шӑтӑкӗ kaşkăr şătăkĕ () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ trou de loup ʀᴜs волчья яма – кашкӑр авӑнӗ kaşkăr avănĕ () ᴛᴜʀ kurt izi ᴇɴɢ wolf track ʀᴜs следы волка, волчий след – ᴛᴜʀ kurt avlamak ᴇɴɢ to hunt volves ʀᴜs охотиться на волков – ᴛᴜʀ kurt derisi ᴇɴɢ wolfskin ʀᴜs волчья шкура – кашкăр тирӗ kaşkăr tire () ᴛᴜʀ ulumak75 ᴇɴɢ to howl ʀᴜs выть, завывать – ула ula () ᴛᴜʀ uluma ᴇɴɢ howling ʀᴜs вой (собаки, волка), волчий вой или собачий вой – Canis lupus albus [ᴛᴜʀ Avrasya tundra kurdu ᴇɴɢ tundra wolf , Turukhan wolf ʀᴜs Тундровый волк[1], или тундряно́й волк] – тундра кашкӑрӗ tundra kaşkărĕ (Wikipedia) Canis lupus tundrarum [ᴛᴜʀ Alaska tundra kurdu ᴇɴɢ Alaskan tundra wolf, barren-ground wolf ʀᴜs Полярный волк] – поляр кашкӑрӗ polyar kaşkărĕ (Wikipedia) Canis lupus familiaris [ᴛᴜʀ it, köpek ᴇɴɢ dog ʀᴜs домашняя собака, собака, пёс] – йытӑ yıtă sɢ йытӑн yıtăn ɢᴇɴ йытти yıtti ᴛᴍʟ йытӑсем yıtăsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) йӑтӑ yătă () йыт yıt () анчӑк ançăk sɢ анчӑкӑн ançăkăn ɢᴇɴ анчӑкӗ ançăkĕ ᴛᴍʟ анчӑксем ançăksem ᴘʟ [ᴅɪᴀʟ] () кил йытти kil yıtti (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ erkek köpek ᴇɴɢ male dog ʀᴜs кобель (самец собаки) – йытӑ аҫи yıtă aśi () аҫа йытӑ aśa yıtă () ᴛᴜʀ dişi köpek, kancık it ᴇɴɢ female dog ʀᴜs сука (самка собаки) – йытӑ ами yıtă ami () ама йытӑ ama yıtă () ᴛᴜʀ it eniği, enik ᴇɴɢ puppy ʀᴜs щенок (детёныш собаки) – йытӑ ҫури yıtă śuri sɢ йытӑ ҫурисем yıtă śurisem ᴘʟ () анчӑк ançăk sɢ анчӑкӑн ançăkăn ɢᴇɴ анчӑкӗ ançăkĕ ᴛᴍʟ анчӑксем ançăksem ᴘʟ () ᴛᴜʀ itçik, köpecik ᴇɴɢ doggy ʀᴜs собачка – ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs собачка, мелкая порода собак – лиска йытӑ yıtă liska () — ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs маленькая собачка, шавка – шавкка şavkka () Böm sistemine göre (Türkçenin Yedek Fiilden Ekleri, 14.06.2020), birincil kök olan Türkçe ulmak (erpimek) fiilinden a (bırakma) bömüyle ulamak (eklemek; erpiyip eskiyen deri eteğe ek yapılır) ile ı (gerileme) bömüyle de ulumak (sesi yüksekten alçağa indirmek) ikincil kökleri türetilmiştir. 75 464 465 ᴛᴜʀ eniklemek ᴇɴɢ to pup, to whelp ʀᴜs щениться (о собаке) – ҫӑвӑрла śăvărla () ᴛᴜʀ it sürüsü ᴇɴɢ pack (a number of hounds or dogs) ʀᴜs свора собак – йытӑ кӗрчӗ yıtă kĕrçĕ () кӗрт йыттисем kĕrt yıttisem () ᴛᴜʀ kızışma, kızgınlık ᴇɴɢ rut ʀᴜs течка (у собак) – кӗрт kĕrt sɢ кӗртӗн kĕrçĕn ɢᴇɴ кӗрчӗ kĕrçĕ ᴛᴍʟ кӗртсем kĕrtsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ ürümek, havlamak ᴇɴɢ to bark ʀᴜs гавкать, лаять – вӗр vĕr () хамлат xamlat (йытӑ хамлатса вĕрет — собака гавкает) лавка lavka () лӑрка lărka () ᴛᴜʀ ürütmek, havlatmak ᴇɴɢ ʀᴜs вызывать лай собак, заставлять собаку лаять – вӗрт vĕrt () ᴛᴜʀ it/köpek havlaması ᴇɴɢ bark (of a dog), barking ʀᴜs лай собаки, собачий лай – йытӑ сасси yıtă sassi () ᴛᴜʀ ürüyen, havlayan köpek ᴇɴɢ barking dog ʀᴜs брехливая собака, собака-пустолайка, пустолайка – ᴛᴜʀ ulumak ᴇɴɢ to howl ʀᴜs выть, завывать (о волке, собаке) – ᴛᴜʀ uluma ᴇɴɢ howling ʀᴜs вой (собаки, волка), волчий вой или собачий вой – ᴛᴜʀ hırlamak ᴇɴɢ to grumble, to growl, to snarl (to make a low growling or rumbling animal noise) ʀᴜs рычать (о собаке) – харлат xarlat () харӑлтат xarăltat () хӑрӑлтат xărăltat () ᴛᴜʀ hırlama ᴇɴɢ grumble ʀᴜs звукоподражание рыку собаки – ᴛᴜʀ sırıtmak (it/kurt, hırlarken diş göstermek) ᴇɴɢ to grin (to show the teeth, like a snarling dog) ʀᴜs оскаливать зубы, скалить зубы (обычно о волке. собаке) – ей yey () йĕр yĕr () ер yer () шӑлна йӗр şălna yĕr () шӑл йĕр şăl yĕr () ᴛᴜʀ ısırmak, dişlemek ᴇɴɢ to bite (dog) ʀᴜs укусить, кусать, хватать зубами – ҫырт śırt () тула tula () ʀᴜs драть (о собаке. волке и других хищниках) – ᴛᴜʀ ısırıcı ᴇɴɢ biting ʀᴜs кусачий – ᴛᴜʀ kapağan ᴇɴɢ biting dog ʀᴜs кусачая собака – ᴛᴜʀ ısırmazlık ᴇɴɢ muzzle (device to stop an animal from biting) ʀᴜs намордник – йытӑ йӗвенӗ yıtă yĕvenĕ () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs моська, постельная собака – ᴛᴜʀ iyi koku alan köpek ᴇɴɢ keen-nosed dog ʀᴜs чуткая собака – сыхӑ йытӑ sıxă yıtă () сирек йытӑ sirek yıtă () ᴛᴜʀ izci köpek ᴇɴɢ bloodhound ʀᴜs ищейка, собака-ищейка – шыравҫӑ йытӑ şıravśă yıtă () ᴛᴜʀ av köpeği ᴇɴɢ hunting dog ʀᴜs охотничья собака – сунар йытти sunar yıtti () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs собака-воробей – ҫерҫи йӑтти śerśi yătti () ᴛᴜʀ zağar ᴇɴɢ scent hound (hunting dog that tracks prey using its sense of smell rather than by its vision: beagle, hound, foxhound) ʀᴜs гончая собака, гончая – шашкӑ йытӑ şaşkă yıtă () шӗшлӗ йытӑ şĕşlĕ yıtă () 465 466 ᴛᴜʀ tazı ᴇɴɢ greyhound ʀᴜs борзая (быстроногая, в упряжке) – вӗшле vĕşle () вӗшле йытӑ vĕşle yıtă () вӑшля йытӑ vaşlya yıtă () акар йытти akar yıtti уст. () парсуй parsuy () пурсай pursay () пурсуй pursuy () пурси pursi () ᴛᴜʀ kırma ᴇɴɢ mongrel, mutt, mixed-breed dog ʀᴜs беспородная собака, непородистая собака, дворовая собака, дворняга, дворняжка – кил йытти kil yıtti () ӑратсӑр йытӑ arătsăr yıtă () ᴛᴜʀ çoban köpeği ᴇɴɢ shepherd dog ʀᴜs овчарка, пастушеская собака – кӗтӳ йытти kĕtü yıtti () ᴛᴜʀ layka ᴇɴɢ laika ʀᴜs лайка (порода северных охотничый собак) – лайка layka () ᴛᴜʀ kurtçul ᴇɴɢ wolfhound ʀᴜs волкодав – ᴛᴜʀ kızak iti ᴇɴɢ sled dog ʀᴜs ездовая собака, собака, запрягаемая в нарты – ҫуна туртакан йытӑ śuna turtakan yıtă () ᴛᴜʀ bağlı köpek, zincirli köpek ᴇɴɢ chained dog ʀᴜs цепная собака – сӑнчӑрти йытӑ sănçărti yıtă () ᴛᴜʀ sokak köpeği ᴇɴɢ stray dog ʀᴜs бездомная собака – ᴛᴜʀ baharda itle yapılan toynaklı avı ᴇɴɢ hunting for hoofed animals with dogs in the spring crust ʀᴜs охота на копытных зверей с собаками по весеннему насту – ᴛᴜʀ baharda itle toynaklı avlamak ᴇɴɢ to hunt hoofed animals in the ice in the spring ʀᴜs охотиться весной на копытных зверей по насту, гоня их собаками; гонять копытных зверей собаками по весеннему насту – ᴛᴜʀ gömülü it boku ᴇɴɢ buried droppings of dogs ʀᴜs зарытый помёт собаки – ᴛᴜʀ köpek kulübesi ᴇɴɢ kennel, doghouse ʀᴜs конура, собачья конура – йытӑ йӑви yıtă yăvi () ᴛᴜʀ (köpek) dilini çıkarıp serinlemek (kendi şivemde: lehlemek) ᴇɴɢ to pant (to breathe quickly or in a labored manner, as after exertion or from eagerness or excitement; to respire with heaving of the breast; to gasp) ʀᴜs пыхтеть, задыхаться, тяжело и часто дышать, тяжело дышать – ᴛᴜʀ itsever ᴇɴɢ doglover, cynophile, canophile ʀᴜs любитель собак, любящий возиться с собаками – ᴛᴜʀ it gibi kokmak ᴇɴɢ to smell like a dog ʀᴜs пахнуть собакой – ᴛᴜʀ it gibi kokan ᴇɴɢ smelling like a dog ʀᴜs пахнущий собакой, с запахом псины – ᴛᴜʀ it gibi ᴇɴɢ dog-like ʀᴜs собакоподобный, похожий на собаку – ᴛᴜʀ itin adı ᴇɴɢ dog's name ʀᴜs кличка собаки – йытӑ ячӗ yıtă yaçĕ () ят yat sɢ ятӑн yatăn ɢᴇɴ ячӗ yaçĕ ᴛᴍʟ ятсем yatsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ad ᴇɴɢ name ʀᴜs имя, название” () йӑтӑ йӑчӗсем yătă yăçĕsem () § клички собаки: Акпай Akpay, Альш Al'ş, Арапка Arapka, Волккӑ Volkkă, Кампор Kampor, Кампур Kampur, Карапай Karapay, Кер Ker, Кисса Kissa, Киҫҫа Kiśśa, Липпан Lippan, Лиска Liska, Мамҫа Mamśa, Моҫкӑ Mośkă, Палккан Palkkan, Паттан Pattan, Пелккӑ Pelkkă, Пичкӑ Piçkă, Пишон Pişon, Полкашка Polkaşka, Полчин Polçin, Порккӑ Porkkă, Пульккӑ Pul'kkă, Рапка Rapka, Сӑркка Sărkka, Ҫерван Śervan, Ҫикка Śikka, Ҫурланкӑ Śurlankă, Ҫырӑ Śıră, Ҫыркка Śırkka, Тамкка 466 467 Tamkka, Тамккӑ Tamkkă, Телиш Teliş, Тямкка Tyamkka, Улайккӑ Ulaykkă, Хораҫка Xoraśka, Хораҫкӑ Xoraśkă, Чикан Çikan, Шарик Şarik, Шарик Şarik, Шарук Şaruk, Шашкӑ Şaşkă, Шимккӑ Şimkkă, Юрккӑ Yurkkă. ᴛᴜʀ itli, köpekli ᴇɴɢ with dog ʀᴜs имеющий собаку – ᴛᴜʀ itli kişi, köpekli kişi ᴇɴɢ person with dog ʀᴜs человек, имеющий собаку – ᴛᴜʀ kuduz it, kuduz köpek ᴇɴɢ rabid dog ʀᴜs бешеная собака – урнӑ йытӑ urnă yıtă () Canis lupus dingo [ᴛᴜʀ dingo ᴇɴɢ dingo ʀᴜs динго] – динго dingo < Russian ди́нго () Динго йытӑ Дingo yıtă (İgnatyev & Pavlov 1993 [собака Динго] Degtyaryov 2017 [собака Динго]) Canis latrans [ᴛᴜʀ kır kurdu ᴇɴɢ coyote ʀᴜs койот, луговой волк] – койот koyot < Russian койо́т (İgnatyev & Pavlov 1993) Canis lupaster (Canis anthus) [ᴛᴜʀ Afrika kurdu ᴇɴɢ African wolf ʀᴜs африканский волчий шакал, волчий шакал] – Африка ылтӑн кашкӑрӗ Afrika ıltăn kaşkărĕ (Wikipedia) пысӑк шакал pısăk şakal (Wikipedia) Canis aureus [ᴛᴜʀ çakal ᴇɴɢ golden jackal ʀᴜs обыкновенный шакал, азиатский шакал] – шакал şakal < Russian шака́л (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Cuоn alpinus [ᴛᴜʀ Asya yaban köpeği ᴇɴɢ dhole, Asian wild dog, Asiatic wild dog, whistling dog, red dog ʀᴜs красный волк, горный волк] – Lycaon pictus [ᴛᴜʀ Afrika yaban köpeği ᴇɴɢ African wild dog, African painted dog, African hunting dog ʀᴜs гиеновидная собака, гиеновая собака] – гиенӑлла йытӑ gienălla yıtă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Caninae Canini Cerdocyonina Speothos venaticus [ᴛᴜʀ çalı köpeği ᴇɴɢ bush dog ʀᴜs кустарниковая собака] – вӗтлӗх йытти vĕtlĕx yıtti (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Cerdocyon thous [ᴛᴜʀ yengeç yiyen tilki ᴇɴɢ crab-eating fox, forest fox, wood fox, bushdog, maikong ʀᴜs майконг, саванновая лисица] – майконг maykong < Russian майконг () Caninae Vulpini Nyctereutes procyonoides [ᴛᴜʀ rakun köpeği ᴇɴɢ raccoon dog, common raccoon dog, Chinese raccoon dog, Asian raccoon dog ʀᴜs енотовидная собака, уссурийская енотовидная собака, уссурийская енотовидная лиса, уссурийский енот, енотка] – енотла йытӑ yenotla yıtă (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Vulpes [ᴛᴜʀ tilkiler ᴇɴɢ foxes ʀᴜs лисицы] – тилӗ tilĕ sɢ тилӗн tilĕn ɢᴇɴ тилли tilli ᴛᴍʟ тилӗсем tilĕsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Vulpes vulpes [ᴛᴜʀ tilki, kızıl tilki ᴇɴɢ red fox ʀᴜs лисица, лиса] – хӗрлӗ тилӗ xĕrlĕ tilĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ tilkicik ᴇɴɢ little fox, foxie ʀᴜs лисичка – ᴛᴜʀ tilki yavrusu ᴇɴɢ fox cub ʀᴜs лисёнок – тилӗ ҫури tilĕ śuri () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лиса-огнёвка – ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs чернобурка, чернобурая лиса, темнобурая лисица – ᴛᴜʀ tilki ini ᴇɴɢ fox den ʀᴜs лисья нора, нора лисы, лисье гнездо – тилӗ шӑтӑкӗ tilĕ şătăkĕ () 467 468 ᴛᴜʀ tilki kuyruğu ᴇɴɢ fox tail ʀᴜs лисий хвост – ᴛᴜʀ tilki izi ᴇɴɢ fox track ʀᴜs лисий след – ᴛᴜʀ tilki avlamak ᴇɴɢ to hunt foxes ʀᴜs охотиться на лисиц, охотиться на лис – Vulpes corsac [ᴛᴜʀ karsak ᴇɴɢ corsac fox ʀᴜs корсак, степная лисица, степная лиса] – корсак korsak < Russian корса́к (İgnatyev & Pavlov 1993) Vulpes zerda [ᴛᴜʀ çöl tilkisi ᴇɴɢ fennec fox ʀᴜs фенек] – фенек fenek < Russian фе́нек () Alopex lagopus [ᴛᴜʀ Kutup tilkisi ᴇɴɢ Arctic fox ʀᴜs песец, полярная лисица, арктическая лиса] – ҫурҫӗр тилли śurśĕr tilli (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) The white morph [ᴛᴜʀ ak tilki ᴇɴɢ white fox ʀᴜs белый песец] – шур тилӗ şur tilĕ () The blue morph [ᴛᴜʀ gök tilki ᴇɴɢ blue fox ʀᴜs голубой песец] – кӑвак ҫурҫӗр тилли kăvak śurśĕr tilli () Ursidae Ursdae [ᴛᴜʀ ayıgiller ᴇɴɢ bear family ʀᴜs медвежьи, семейство медвежьих] – упа йышшисем upa yışşisem (Wikipedia) упасен йышӗ upasen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Ursinae Ursus [ᴛᴜʀ ayılar ᴇɴɢ bears ʀᴜs медведи] – упа upa sɢ упан upan ɢᴇɴ упи upi ᴛᴍʟ упасем upasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Ursus arctos [ᴛᴜʀ boz ayı, ayı ᴇɴɢ brown bear ʀᴜs бурый медведь, обыкновенный медведь] – пӑвӑр упа păvăr upa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) хӑмӑр упа xămăr upa (Wikipedia) упа upa sɢ упан upan ɢᴇɴ упи upi ᴛᴍʟ упасем upasem ᴘʟ () ᴛᴜʀ erkek ayı ᴇɴɢ male bear, he-bear ʀᴜs медведь, медведь-самец (самец медведя) – упа аҫи upa aśi () аҫа упа aśa upa () ᴛᴜʀ dişi ayı ᴇɴɢ she-bear, female bear ʀᴜs медведица (самка медведя) – упа ами upa ami () ама упа ama upa () ᴛᴜʀ apalak, ayı yavrusu ᴇɴɢ cub, bear cub ʀᴜs медвежонок sɢ медвежата ᴘʟ (детёныш медведя) – упа ҫури upa śuri sɢ упа ҫурисем upa śurisem ᴘʟ () ᴛᴜʀ (ayı) bağırmak ᴇɴɢ to growl, to cry (bear) ʀᴜs реветь (о медведе) – мӗкӗр mĕkĕr () ᴛᴜʀ ayı azısı ᴇɴɢ bear fang ʀᴜs медвежий клык – упа асавӗ upa asavĕ () ᴛᴜʀ ayı dişi ᴇɴɢ bear teeth ʀᴜs зубы медведя – ᴛᴜʀ (ayı) ısırmak, dişlemek ᴇɴɢ to bite (bear) ʀᴜs кусать (о медведе) – ᴛᴜʀ ayı pençesi ᴇɴɢ bear's paw ʀᴜs медвежья лапа – ᴛᴜʀ ayı tabanı ᴇɴɢ sole of the paw of the bear ʀᴜs медвежья лапа (подошва медвежьей лапы, хранящаяся охотниками в доме как талисман-оберег) – ᴛᴜʀ ayı ini ᴇɴɢ bear's den, bear's lair ʀᴜs берлога, берлога медведя, медвежья берлога, логово медведя – упа йӗнни upa yĕnni () упа шӑтӑкӗ upa şătăkĕ () ᴛᴜʀ içinde ayı yatan in ᴇɴɢ den with bear ʀᴜs берлога с медведем – ᴛᴜʀ indeki ayı ᴇɴɢ bear in den ʀᴜs медведь в берлоге – 468 469 ᴛᴜʀ kış uykusu için inine çekilmek ᴇɴɢ to latibulize (to retire into a den, or hole, and lie dormant in winter for hibernation) ʀᴜs залегать в берлогу (на зимнюю спячку) – ᴛᴜʀ kış uykusuna yatmak ᴇɴɢ to hibernate ʀᴜs укладываться на зимнюю спячку (о спящих зимой животных) – ᴛᴜʀ kış uykusu ᴇɴɢ hibernation (state of inactivity during winter) ʀᴜs зимняя спячка – ᴛᴜʀ dinlemek (ayı) ᴇɴɢ to listen (bear) ʀᴜs слушать (о медведе) – ᴛᴜʀ kıllı (ayı) ᴇɴɢ hairy, shaggy (e.g. bear) ʀᴜs косматый, лохматый (напр. медведь) – мелкемес упа melkemes upa () ᴛᴜʀ kıllı olmak (ayı) ᴇɴɢ to be shaggy (e.g. bear) ʀᴜs быть косматым, лохматым (напр. медведь) – ᴛᴜʀ ayı postu, ayı kürkü ᴇɴɢ bearskin ʀᴜs шкура медведя – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs подходить близко к чему-л. страшному (напр. к медведю) – ᴛᴜʀ ayılı ᴇɴɢ with bear ʀᴜs имеющий медведей; с медведями; медвежий – ᴛᴜʀ ayılı yer ᴇɴɢ place where bears are found ʀᴜs мёсто, где водятся медведи – ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs медвежий, как у медведя – упалла upalla () ᴛᴜʀ ayı avcılığı ᴇɴɢ bear hunting ʀᴜs охота на медведя – ᴛᴜʀ ayı avlamak ᴇɴɢ to hunt bears ʀᴜs охотиться на медведя, добывать медведя, убивать медведя – ᴛᴜʀ ayı eti ᴇɴɢ bear meat ʀᴜs медвежатина (мясо медведя) – упа ашӗ upa aşĕ () упа какайӗ upa kakayĕ () ᴛᴜʀ ayı yağı ᴇɴɢ bear fat ʀᴜs медвежий жир – упа çăвӗ upa śăvĕ () Ursus arctos arctos [ᴛᴜʀ Avrasya boz ayısı ᴇɴɢ Eurasian brown bear, European brown bear, common brown bear, common bear ʀᴜs европейский бурый медведь, евроазиатский бурый медведь, обыкновенный бурый медведь] – Европа хӑмӑр упи Yevropa xămăr upi (Wikipedia) Ursus arctos marsicanus [ᴛᴜʀ Apenin boz ayısı ᴇɴɢ Marsican brown bear, Apennine brown bear ʀᴜs апеннинский бурый медведь] – Апеннинсен хӑмӑр упи Apenninsen xămăr upi (Wikipedia) Ursus arctos isabellinus [ᴛᴜʀ Himalaya boz ayısı ᴇɴɢ Himalayan brown bear, Himalayan red bear, isabelline bear ʀᴜs тяньшанский бурый медведь] – Гималай хӑмӑр упи Gimalay xămăr upi (Wikipedia) Ursus arctos pruinosus [ᴛᴜʀ Tibet ayısı ᴇɴɢ Tibetan bear, Tibetan blue bear, Himalayan blue bear, Himalayan snow bear, Tibetan brown bear, horse bear ʀᴜs тибетский бурый медведь, медведьпищухоед] – Тибет хӑмӑр упи Tibet xămăr upi (Wikipedia) Ursus arctos lasiotus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ussuri brown bear, Ezo brown bear, black grizzly bear ʀᴜs Ø] – Япони хӑмӑр упи Yaponi xămăr upi (Wikipedia) Ursus arctos middendorffi [ᴛᴜʀ Kodiak boz ayısı ᴇɴɢ Kodiak bear, Kodiak brown bear, Alaskan brown bear ʀᴜs кадьяк] – Аляска хӑмӑр упи Alyaska xămăr upi (Wikipedia) Ursus arctos horribilis [ᴛᴜʀ Amerika boz ayısı ᴇɴɢ grizzly bear, grizzly, North American brown bear ʀᴜs гризли] – гризли grizli (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) 469 470 Ursus arctos californicus [ᴛᴜʀ Kaliforniya boz ayısı ᴇɴɢ California grizzly bear ʀᴜs калифорнийский бурый медведь, калифорнийский гризли] – Калифорнири гризли Kaliforniri grizli (Wikipedia) Ursus maritimus [ᴛᴜʀ Kutup ayısı ᴇɴɢ polar bear ʀᴜs белый медведь, полярный медведь, северный медведь] – шурӑ упа şură upa “ᴛᴜʀ ak ayı ᴇɴɢ white bear ʀᴜs белый медведь” < шурӑ şură sɢ шурӑн şurăn ɢᴇɴ шурри şurri ᴛᴍʟ шурӑсем şurăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ak ᴇɴɢ white ʀᴜs белый” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) поляр упи polyar upi (Wikipedia) ҫурҫӗр упи śurśĕr upi (Wikipedia) Ursus thibetanus [ᴛᴜʀ Asya kara ayısı ᴇɴɢ Asian black bear, Asiatic black bear, moon bear, whitechested bear ʀᴜs гималайский медведь, белогрудый медведь, гималайский чёрный медведь, уссурийский чёрный медведь] – хура упа xura upa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Ursus americanus [ᴛᴜʀ Amerika kara ayısı ᴇɴɢ American black bear ʀᴜs барибал, чёрный медведь] – Америка хура упи Amerika xura upi (Wikipedia) Америка упи Amerika upi (Wikipedia) барибал baribal < Russian бариба́л (İgnatyev & Pavlov 1993) Ursus spelaeus [ᴛᴜʀ mağara ayısı ᴇɴɢ cave bear ʀᴜs пещерный медведь] – ту хӑвӑлӗ упи tu xăvălĕ upi (Wikipedia) Helarctos malayanus [ᴛᴜʀ Malaya ayısı ᴇɴɢ sun bear ʀᴜs малайский медведь] – Малай упи Malay upi (İgnatyev & Pavlov 1993) малай упи malay upi (Degtyaryov 2017) Melursus ursinus [ᴛᴜʀ tembel ayı ᴇɴɢ sloth bear ʀᴜs губач] – пысӑк туталлӑ упа pısăk tutallă upa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Tremarctos ornatus [ᴛᴜʀ gözlüklü ayı ᴇɴɢ spectacled bear, Andean bear, Andean short-faced bear, mountain bear ʀᴜs очковый медведь] – куҫлӑхлӑ упа kuślăxlă upa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Ailuropodinae Ailuropoda melanoleuca [ᴛᴜʀ büyük panda ᴇɴɢ giant panda ʀᴜs большая панда, бамбуковый медведь] – пысӑк панда pısăk panda (Wikipedia) панда panda (İgnatyev & Pavlov 1993) бамбук упи bambuk upi (Wikipedia) Mephitidae Mephitidae [ᴛᴜʀ amerikakokarcasıgiller ᴇɴɢ skunks and stink badgers ʀᴜs скунсовые] – Mephitis mephitis [ᴛᴜʀ Amerika kokarcası ᴇɴɢ striped skunk ʀᴜs полосатый скунс] – скунс skuns < Russian ску́нс (İgnatyev & Pavlov 1993) Ailuridae Ailuridae [ᴛᴜʀ pandagiller ᴇɴɢ red pandas ʀᴜs пандовые] – Ailurus fulgens [ᴛᴜʀ küçük panda ᴇɴɢ red panda, lesser panda ʀᴜs малая панда, красная панда, кошачий медведь] – пӗчӗк панда pĕçĕk panda () Procyonidae Procyonidae [ᴛᴜʀ rakungiller ᴇɴɢ procyonids, raccoon family ʀᴜs енотовые, семейство енотовых] – енотсен йышӗ yenotsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Procyon [ᴛᴜʀ rakun ᴇɴɢ raccoons ʀᴜs еноты] – енот yenot sɢ енотӑн yenotăn ɢᴇɴ еночӗ yenoçĕ ᴛᴍʟ енотсем yenotsem ᴘʟ < Russian ено́т (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) 470 471 Procyon lotor [ᴛᴜʀ rakun ᴇɴɢ raccoon ʀᴜs енот, енот-полоскун, американский енот] – чӳхевҫӗ енот çüxevśĕ yenot (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Procyon cancrivorus [ᴛᴜʀ yengeç rakunu ᴇɴɢ crab-eating raccoon, South American raccoon ʀᴜs енотракоед] – рак еночӗ rak yenoçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Mustelidae Mustelidae [ᴛᴜʀ sansargiller ᴇɴɢ mustelids ʀᴜs куньи, семейство куньих] – сӑсар йышшисем săsar yışşisem (Wikipedia) сӑсарсен йышӗ săsarsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Taxidiinae Taxidea taxus [ᴛᴜʀ Amerika porsuğu ᴇɴɢ American badger ʀᴜs американский барсук] – Америка пурӑшӗ Amerika purăşĕ () Mellivorinae Mellivora capensis [ᴛᴜʀ bal porsuğu ᴇɴɢ honey badger, ratel ʀᴜs медоед, индийский медоед, лысый барсук, ратель] – пыл ҫиен пурӑш pıl śiyen purăş (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Melinae Meles meles [ᴛᴜʀ porsuk ᴇɴɢ badger ʀᴜs барсук, обыкновенный барсук] – пурӑш purăş sɢ пурӑшӑн purăşăn ɢᴇɴ пурӑшӗ purăşĕ ᴛᴍʟ пурӑшсем purăşsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) порӑш porăş () пӑрӑс părăs () ахаль пурӑш axal' purăş (Wikipedia) йӑпар yăpar () ᴛᴜʀ porsuk ini ᴇɴɢ sett (den of a badger) ʀᴜs барсучья нора, нора барсука – пурӑш шӑтӑкӗ purăş şătăkĕ () ᴛᴜʀ porsuk miski ᴇɴɢ taxea (a secretion of the badger's subcaudal glands comparable in its medicinal use to the better-known castoreum76) ʀᴜs железа, производящая дурной запах (у барсука, росомахи и др.) – ᴛᴜʀ porsuk avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch badgers ʀᴜs охотиться на барсука – ᴛᴜʀ tütsü verip porsuğu ininden çıkarmak ᴇɴɢ to emerge from their dens with smoke ʀᴜs выкуривать дымом барсука (из норы) – Meles leucurus [ᴛᴜʀ Asya porsuğu ᴇɴɢ Asian badger ʀᴜs азиатский барсук] – Ази пурӑшӗ Azi purăşĕ () Guloninae Gulo gulo [ᴛᴜʀ Kutup porsuğu ᴇɴɢ wolverine ʀᴜs росомаха, россомаха] – росомаха rosomaxa < Russian росома́ха (İgnatyev & Pavlov 1993) Eira barbara [ᴛᴜʀ tayra ᴇɴɢ tayra ʀᴜs тайра] – тайра tayra < Russian тайра () Martes [ᴛᴜʀ sansarlar ᴇɴɢ martens ʀᴜs куницы] – сӑсар săsar sɢ сӑсарӑн săsarăn ɢᴇɴ сӑсарӗ săsarĕ ᴛᴍʟ сӑсарсем săsarsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) сӑсӑр săsăr () ҫӳл-кайӑк śül-kayăk () ᴛᴜʀ sansar yuvası ᴇɴɢ marten's den ʀᴜs гайно, гнездо куницы – сӑсар йӑви săsar yăvi () ᴛᴜʀ sansar avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch martens ʀᴜs охотиться на куницу – 76 Like many other mustelids, badger and wolverine have potent anal scent glands used for marking territory and sexual signaling. 471 472 ᴛᴜʀ sansar kürkü ᴇɴɢ marten fur ʀᴜs куний мех, куница – сӑсар тирӗ săsar tirĕ () Martes martes [ᴛᴜʀ ağaç sansarı ᴇɴɢ European pine marten, pine marten, European marten, baum marten, sweet marten ʀᴜs лесная куница, желтодушка] – вӑрман сӑсарӗ vărman săsarĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Martes foina [ᴛᴜʀ kaya sansarı ᴇɴɢ beech marten, stone marten, house marten, white breasted marten ʀᴜs каменная куница, белодушка, куница-белодушка, горская куница] – чул сӑсарӗ çul săsarĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Martes flavigula [ᴛᴜʀ sarı sansar ᴇɴɢ yellow-throated marten ʀᴜs харза, желтогрудая куница, уссурийская куница] – харза xarza < Russian харза́ (İgnatyev & Pavlov 1993) Martes zibellina [ᴛᴜʀ samur ᴇɴɢ sable ʀᴜs соболь] – кӑш kăş sɢ кӑшӑн kăşăn ɢᴇɴ кӑшӗ kăşĕ ᴛᴍʟ кӑшсем kăşsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) хура сӑсар xura săsar () хӑма xăma () хумӑ xumă () ᴛᴜʀ erkek samur ᴇɴɢ male sable ʀᴜs соболь (самец соболя) – кӑш аҫи kăş aśi () аҫа кӑш aśa kăş () ᴛᴜʀ dişi samur ᴇɴɢ female sable ʀᴜs соболиха (самка соболя) – кӑш ами kăş ami () ама кӑш ama kăş () ᴛᴜʀ samur yavrusu ᴇɴɢ young sable ʀᴜs соболёнок sɢ соболята ᴘʟ (детёныш соболя) – кӑш ҫури kăş śuri sɢ кӑш ҫурисем kăş śurisem ᴘʟ () ᴛᴜʀ samur pençesi ᴇɴɢ sable paw ʀᴜs лапка соболя – ᴛᴜʀ samur pençeli ᴇɴɢ sable pawed ʀᴜs с соболиными лапками – ᴛᴜʀ samur avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch sables ʀᴜs охотиться на соболя, промышлять соболя, обл. соболевать – ᴛᴜʀ ağla samur tutmak ᴇɴɢ to catch sables with net ʀᴜs ловить соболя сетью – ᴛᴜʀ samur ağı ᴇɴɢ sable net ʀᴜs сеть для ловли соболей – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs 1. игрушечный чум; 2. шалашик в виде чума, внутри которого в зимнее время уста-навливается в снегу под подвешенной в нем приманкой капкан на соболя – Martes americana [ᴛᴜʀ Amerika sansarı ᴇɴɢ American marten, American pine marten ʀᴜs американская куница] – Америка кӑшӗ Amerika kăşĕ (Wikipedia) Martes flavigula [ᴛᴜʀ sarıgöğüslü sansar ᴇɴɢ yellow-throated marten ʀᴜs харза, желтогрудая куница, уссурийская куница] – харза xarza < Russian харза́ (Wikipedia) Martes gwatkinsii [ᴛᴜʀ Nilgiri sansarı ᴇɴɢ Nilgiri marten ʀᴜs нилгирская харза] – Нилгири сӑсарӗ Nilgiri săsarĕ (Wikipedia) Martes melampus [ᴛᴜʀ Japon sansarı ᴇɴɢ Japanese marten ʀᴜs японский соболь] – Япони сӑсарӗ Yaponi săsarĕ (Wikipedia) Martes pennanti [ᴛᴜʀ balık sansarı ᴇɴɢ fisher, fisher cat ʀᴜs Илька, или куница-рыболов, пекан] – илька il'ka (Wikipedia) Helictidinae Melogale moschata [ᴛᴜʀ Çin porsuğu ᴇɴɢ Chinese ferret-badger, small-toothed ferret-badger ʀᴜs китайский барсук] – Китай пурӑшӗ Kitay purăşĕ () 472 473 Ictonychinae Vormela peregusna [ᴛᴜʀ alasansar ᴇɴɢ marbled polecat ʀᴜs перевязка, перегузна] – чӑпар пӑсара çăpar păsara (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Lutrinae Enhydra lutris [ᴛᴜʀ denizsamuru ᴇɴɢ sea otter ʀᴜs калан, морская выдра, морской бобр] – калан kalan < Russian кала́н (İgnatyev & Pavlov 1993) Lutra lutra [ᴛᴜʀ susamuru ᴇɴɢ Eurasian otter, Eurasian river otter, common otter ʀᴜs выдра, обыкновенная выдра, речная выдра, порешня] – ӑтӑр ătăr sɢ ӑтӑрӑн ătărăn ɢᴇɴ ӑтӑрӗ ătărĕ ᴛᴍʟ ӑтӑрсем ătărsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) хӑтӑр xătăr () ахаль ӑтӑр axal' ătăr (Wikipedia) ҫӗр ӑтӑр śĕr ătăr () хома xoma () ᴛᴜʀ susamuru yavrusu ᴇɴɢ young otter ʀᴜs ʀᴜs выдрёнок sɢ выдрята ᴘʟ (детёныш выдры) – ӑтӑр ҫури ătăr śuri sɢ ӑтӑр ҫурисем ătăr śurisem ᴘʟ () ᴛᴜʀ susamuru kürkü ᴇɴɢ otter pelt ʀᴜs мех выдры, выдра – ӑтӑр тирӗ ătăr tirĕ () ᴛᴜʀ susamuru avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch otters ʀᴜs охотиться на выдру – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs оторочка из выдры – Mustelinae Neogale vison (Neovison vison) [ᴛᴜʀ Amerika vizonu ᴇɴɢ American mink ʀᴜs американская норка, восточная норка] – Америка шашки Аmerika şaşki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Neogale vison & Mustela lutreola [ᴛᴜʀ vizon ᴇɴɢ mink ʀᴜs норка] – шашка şaşka sɢ шашкан şaşkan ɢᴇɴ шашки şaşki ᴛᴍʟ шашкасем şaşkasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) шашкӑ şaşkă () Mustela lutreola [ᴛᴜʀ Avrupa vizonu ᴇɴɢ European mink, Eurasian mink, Russian mink ʀᴜs европейская норка] – Европа шашки Yevropa şaşki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Mustela erminea [ᴛᴜʀ as, kakım ᴇɴɢ stoat, short-tailed weasel, ermine ʀᴜs горностай] – юс yus sɢ юсӑн yusăn ɢᴇɴ юсӗ yusĕ ᴛᴍʟ юссем yussem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 (Wikipedia) йус yus () ᴛᴜʀ ak as ᴇɴɢ white stoat ʀᴜs белый горностай – шурӑ юс şură yus < шурӑ şură sɢ шурӑн şurăn ɢᴇɴ шурри şurri ᴛᴍʟ шурӑсем şurăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ak ᴇɴɢ white ʀᴜs белый” () ᴛᴜʀ as avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch weasels ʀᴜs охотиться на горностая – Mustela nivalis [ᴛᴜʀ gelincik ᴇɴɢ least weasel, little weasel, common weasel, simply weasel ʀᴜs ласка, обыкновенная ласка] – шӑши юсӗ şăşi yusĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) шӑши йусӗ şăşi yusĕ () шӑши юс şăşi yus (Degtyaryov 2017) Mustela altaica [ᴛᴜʀ Altay gelinciği ᴇɴɢ mountain weasel, pale weasel, Altai weasel, solongoi ʀᴜs солонгой, сусленник] – солонгой solongoy (İgnatyev & Pavlov 1993) Mustela sibirica [ᴛᴜʀ kolonok, Sibirya gelinciği ᴇɴɢ Siberian weasel, kolonok ʀᴜs колонок, сибирский колонок, сибирская норка] – кӑсамӑк kăsamăk sɢ кӑсамӑкӑн kăsamăkăn ɢᴇɴ кӑсамӑкӗ kăsamăkĕ ᴛᴍʟ кӑсамӑксем kăsamăksem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) кӑлнӑк kălnăk (Wikipedia) колонок kolonok () 473 474 ᴛᴜʀ kolonoğun kötü kokusu ᴇɴɢ bad smell of kolonok ʀᴜs неприятный запах от колонка77 – ᴛᴜʀ kolonok avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch kolonoks ʀᴜs охотиться на колонка – ᴛᴜʀ kolonok kürkü ᴇɴɢ kolonok fur ʀᴜs колонковый мех – колонок тирӗ kolonok tirĕ () M. putorius & M. eversmanni [ᴛᴜʀ kokarca ᴇɴɢ polecat ʀᴜs хорёк, хорь] – пӑсара păsara sɢ пӑсаран păsaran ɢᴇɴ пӑсари păsari ᴛᴍʟ păsaraсем păsarasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Mustela putorius [ᴛᴜʀ Avrupa kokarcası ᴇɴɢ European polecat ʀᴜs лесной хорёк, обыкновенный хорёк, чёрный хорёк, обыкновенный хорь, тёмный хорь, чёрный хорь] – вӑрман пӑсари vărman păsari (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) хура пӑсара xura păsara (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Mustela eversmanni [ᴛᴜʀ kokarca ᴇɴɢ steppe polecat, white polecat, masked polecat ʀᴜs степной хорёк, степной хорь, светлый хорёк, белый хорёк, белый хорь] – хир пӑсари xir păsari (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) ᴛᴜʀ kokarcanın kötü kokulu sıvısı ᴇɴɢ sprayed fluid of polecat ʀᴜs зловонная жидкость (выпускаемая хорьком для защиты)78 – ᴛᴜʀ koku salmak ᴇɴɢ to spray a liquid with a strong odor ʀᴜs выпускать зловонную жидкость (о хорьке и т. п.) – ᴛᴜʀ kokarca avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch polecats ʀᴜs охотиться на хорька – Mustela nigripes [ᴛᴜʀ karaayaklı gelincik ᴇɴɢ black-footed ferret, American polecat, prairie dog hunter ʀᴜs американский хорёк, черноногий хорёк] – хура ураллӑ пӑсара xura urallă păsara () Pinnipedia Pinnipedia [ᴛᴜʀ yüzgeçayaklılar ᴇɴɢ pinnipeds, seals ʀᴜs ластоногие, отряд ластоногих] – лаптак ураллисем laptak urallisem (Wikipedia) ласт ураллисен отрячӗ last urallisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) ҫунатураллисем śunaturallisem () Pinnipedia spp. [ᴛᴜʀ fok ᴇɴɢ seal ʀᴜs тюлень] – тюлень tyulen' sɢ тюленӗн tyulenĕn ɢᴇɴ тюленӗ tyulenĕ ᴛᴍʟ тюленьсем tyulen'sem ᴘʟ < Russian тюле́нь (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ yüzgeç ayak ᴇɴɢ flipper ʀᴜs ласт, ласта – ᴛᴜʀ fok yatağı ᴇɴɢ seal rockery ʀᴜs лежбище тюленей – ᴛᴜʀ fok avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch seals ʀᴜs охотиться на тюленей – Odobenidae Odobenidae [ᴛᴜʀ morsgiller ᴇɴɢ walrusses ʀᴜs моржовые] – 77 Zhang & Ni & Ren & Sun & Wang 2002 (Jian-Xu Zhang, Jia Ni, Xue-Jie Ren, Lixing Sun, Zhi-Bin Zhang and Zu-Wang Wang, Volatile compounds in anal gland of Siberian weasels (Mustela sibirica) and steppe polecats (M. eversmanni). Journal of Chemical Ecology 28(6):1287-97) : In the Siberian weasel (M. sibirica), both presence or absence of sex-specific compounds (Z-2-ethyl-3-methylthietane only in females) and relative abundance of some compounds between males and females could be used to code for information about sex, corresponding to the idea of digital and analog coding, respectively. In the steppe polecat (M. eversmanni), only quantitative differences provided the possibility for intersexual communication. 78 Zhang & Ni & Ren & Sun & Wang 2002 (Jian-Xu Zhang, Jia Ni, Xue-Jie Ren, Lixing Sun, Zhi-Bin Zhang and Zu-Wang Wang, Volatile compounds in anal gland of Siberian weasels (Mustela sibirica) and steppe polecats (M. eversmanni). Journal of Chemical Ecology 28(6):1287-97) : In the Siberian weasel (M. sibirica), both presence or absence of sex-specific compounds (Z-2-ethyl-3-methylthietane only in females) and relative abundance of some compounds between males and females could be used to code for information about sex, corresponding to the idea of digital and analog coding, respectively. In the steppe polecat (M. eversmanni), only quantitative differences provided the possibility for intersexual communication. 474 475 Odobenus rosmarus [ᴛᴜʀ mors ᴇɴɢ walrus ʀᴜs морж] – морж morj < Russian морж (İgnatyev & Pavlov 1993) Otariidae Otariidae [ᴛᴜʀ kulaklıfokgiller ᴇɴɢ eared seal ʀᴜs ушастые тюлени] – Arctocephalinae Callorhinus ursinus [ᴛᴜʀ Kuzey kürk foku ᴇɴɢ northern fur seal ʀᴜs северный морской котик, морской котик, морской кот] – тинӗс кушакӗ tinĕs kuşakĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Otariinae Eumetopias jubatus [ᴛᴜʀ Kuzey denizaslanı ᴇɴɢ Steller sea lion, Steller's sea lion, northern sea lion ʀᴜs сивуч, морской лев, северный морской лев Стеллера] – сивуч sivuç (İgnatyev & Pavlov 1993) Otaria flavescens (Otaria byronia) [ᴛᴜʀ Güney denizaslanı ᴇɴɢ South American sea lion, southern sea lion, the Patagonian sea lion ʀᴜs южный морской лев] – тинӗс арӑсланӗ tinĕs arăslanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Phocidae Phocidae [ᴛᴜʀ kulaksızfokgiller ᴇɴɢ earless seals, true seals ʀᴜs настоящие тюлени] – тюленьсем tyulen'sem () Monachinae Monachus monachus [ᴛᴜʀ Akdeniz foku ᴇɴɢ Mediterranean monk seal ʀᴜs белобрюхий тюлень, средиземноморский тюлень-монах, тюлень-монах] – манах тюлень manax tyulen' (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Mirounga [ᴛᴜʀ denizfili ᴇɴɢ elephant seal ʀᴜs морской слон] – тинӗс слонӗ tinĕs slonĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Ommatophoca rossii [ᴛᴜʀ Ross foku ᴇɴɢ Ross seal ʀᴜs тюлень Росса] – Росс тюленӗ Ross tyulenĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Lobodon carcinophaga [ᴛᴜʀ yengeç foku ᴇɴɢ crabeater seal, krill-eater seal ʀᴜs тюлень-крабоед] – краб ҫиен тюлень krab śiyen tyulen' (Wikipedia) Hydrurga leptonyx [ᴛᴜʀ denizparsı ᴇɴɢ leopard seal, sea leopard ʀᴜs морской леопард] – тинӗс леопарчӗ tinĕs leoparçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Leptonychotes weddellii [ᴛᴜʀ Weddell foku ᴇɴɢ Weddell seal ʀᴜs тюлень Уэдделла] – Уэдделл тюленӗ Ueddell tyulenĕ (Wikipedia) Phocinae Erignathus barbatus [ᴛᴜʀ sakallı fok ᴇɴɢ bearded seal, square flipper seal ʀᴜs морской заяц, лахтак] – тинӗс мулкачӗ tinĕs mulkaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 [морской заяц — aplysia depilans [мулкач пуҫлӑ тюлень]79] Degtyaryov 2017) Rusçada морской заяц adı hem bir fok türü (Erignathus barbatus) hem de bir yumuşakça cinsi (Aplysia) için kullanılır. İgnatyev & Pavlov 1993 kaynağında морской заяц için verilen bilimce (Aplysia depilans) yumuşakça anlamında olan iken, Çuvaşça tanım (мулкач пуҫлӑ тюлень) fok olanı gösteriyor. Yani, her ikisini karıştırıp hibrit madde olarak tanımlamış. 79 475 476 Cystophora cristata [ᴛᴜʀ tepeli fok ᴇɴɢ hooded seal ʀᴜs хохлач, тюлень-хохлач] – хохлач xoxlaç (İgnatyev & Pavlov 1993) Histriophoca fasciata [ᴛᴜʀ ala fok ᴇɴɢ ribbon seal ʀᴜs полосатый тюлень, крылатка] – йӑрӑмлӑ тюлень yărămlă tyulen' (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Pagophilus groenlandicus [ᴛᴜʀ eyerli fok ᴇɴɢ harp seal, saddleback seal, Greenland seal ʀᴜs гренландский тюлень, лысун] – Гренланди тюленӗ Grenlandi tyulenĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Phoca vitulina [ᴛᴜʀ çil fok ᴇɴɢ harbor seal, harbour seal, common seal ʀᴜs обыкновенный тюлень, ларга] – тюлень тюлень tyulen' sɢ тюленӗн tyulenĕn ɢᴇɴ тюленӗ tyulenĕ ᴛᴍʟ тюленьсем tyulen'sem ᴘʟ () Pusa [ᴛᴜʀ göl foku ᴇɴɢ Ø ʀᴜs нерпа] – нерпа nerpa sɢ нерпан nerpan ɢᴇɴ нерпи nerpi ᴛᴍʟ нерпасем nerpasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Pusa caspica (Phoca caspica) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Caspian seal ʀᴜs каспийская нерпа, каспийский тюлень] – Каспи нерпи Kaspi nerpi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Pusa sibirica [ᴛᴜʀ Baykal foku ᴇɴɢ Baikal seal, Lake Baikal seal, nerpa ʀᴜs байкальская нерпа, байкальский тюлень] – Байкал нерпи Бaykal nerpi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Pusa hispida [ᴛᴜʀ halkalı fok ᴇɴɢ ringed seal ʀᴜs кольчатая нерпа, кольчатый тюлень, акиба] – ункӑллӑ нерпа unkăllă nerpa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Insectivora Eulipotyphla (Insectivora) [ᴛᴜʀ böcekçiller ᴇɴɢ insect eaters ʀᴜs насекомоядные, отряд насекомоядных] – хурт-кӑпшанкӑ ҫиекенсем xurt-kăpşankă śiyekensem (Wikipedia) хурт-кӑпшанкӑ ҫиекенсен отрячӗ xurt-kăpşankă śiyekensen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Talpidae Talpidae [ᴛᴜʀ köstebekgiller ᴇɴɢ moles, talpids ʀᴜs кротовые, семейство кротовых] – каюра йышшисем kayura yışşisem (Wikipedia) каюрасен йышӗ kayurasen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Mogera robusta [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ussuri mole, large mole ʀᴜs большая могера, уссурийская могера] – могера mogera sɢ могеран mogeran ɢᴇɴ могери mogeri ᴛᴍʟ могерасем mogerasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993) Talpa [ᴛᴜʀ köstebek ᴇɴɢ mole ʀᴜs крот] – каюра kayura sɢ каюран kayuran ɢᴇɴ каюри kayuri ᴛᴍʟ каюрасем kayurasem ᴘʟ < кай kay sɢ кайӑн ɢᴇɴ кайӗ kayĕ ᴛᴍʟ кайсем kaysem ᴘʟ “ᴛᴜʀ arka, art ᴇɴɢ back, rear ʀᴜs зад, задняя часть” + ура ura sɢ уран uran ɢᴇɴ ури uri ᴛᴍʟ урасем urasem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ayak ᴇɴɢ foot ʀᴜs нога” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Talpa europaea [ᴛᴜʀ Avrupa köstebeği ᴇɴɢ European mole, common mole, northern mole ʀᴜs европейский крот, обыкновенный крот] – Европа каюри Yevropa kayuri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ахаль каюра axal' kayura (Wikipedia) суккӑр шӑши sukkăr şăşi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ҫӗр-ҫоран śĕr-śoran () Talpa caucasica [ᴛᴜʀ Kafkas köstebeği ᴇɴɢ Caucasian mole ʀᴜs кавказский крот] – Кавказ каюри Kavkaz kayuri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs Ø] – Talpa altaica [ᴛᴜʀ Sibirya köstebeği ᴇɴɢ Altai mole ʀᴜs сибирский крот, алтайский крот] – Алтай каюри Аltay kayuri (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) 476 477 ᴛᴜʀ köstebek ini ᴇɴɢ mole den ʀᴜs кротовая нора – ᴛᴜʀ yer kabarığı80 (köstebeğin alttan çıkarıp yüzeye yığdığı toprak tümseği) ᴇɴɢ molehill (a small mound of earth created by a mole's burrowing underneath the surface of the ground) ʀᴜs кротовина, кучка земли (нарытая кротами) – ᴛᴜʀ köstebek avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch moles ʀᴜs ловить кротов, охотиться на кротов – Desmanini (Desmanidae) [ᴛᴜʀ desmangiller ᴇɴɢ desmans ʀᴜs выхухолевые, семейство выхухолевых] – йӑпар йышшисем yăpar yışşisem (Wikipedia) йӑпарсен йышӗ yăparsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Desmana moschata [ᴛᴜʀ desman ᴇɴɢ Russian desman ʀᴜs выхухоль, русская выхухоль, хохуля] – йӑпар yăpar sɢ йӑпарӑн yăparăn ɢᴇɴ йӑпарӗ yăparĕ ᴛᴍʟ йӑпарсем yăparsem ᴘʟ << DLT (Divanü Lügati't-Türk) yıpar ‘misk’ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) йыпар yıpar () ᴛᴜʀ desman burnu ᴇɴɢ desman's snout ʀᴜs хоботок выхухоля – йӑпар сӑмси yăpar sămsi () ᴛᴜʀ desman kürkü ᴇɴɢ desman's fur ʀᴜs выхухоль, выхухолевый мех – йӑпар тирӗ yăpar tirĕ () Soricidae Soricidae [ᴛᴜʀ sivrifaregiller ᴇɴɢ shrews ʀᴜs землеройковые, семейство землеройковых] – пӗчӗк каюра йышшисем pĕçĕk kayura yışşisem (Wikipedia) пӗчӗк каюрасен pĕçĕk kayurasen йышӗ yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Soricidae spp. [ᴛᴜʀ sivrifare ᴇɴɢ shrew ʀᴜs землеройка] – пӗчӗк каюра pĕçĕk kayura (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Crocidurinae [ᴛᴜʀ akdişli sivrifareler ᴇɴɢ white-toothed shrews ʀᴜs белозубочьи] – Suncus etruscus [ᴛᴜʀ cüce sivrifare ᴇɴɢ Etruscan shrew, Etruscan pygmy shrew, the white-toothed pygmy shrew ʀᴜs карликовая многозубка, карликовая белозубка, белозубка-малютка, этрусская землеройка, многозубка-малютка] – керле шур шӑл kerle şur şăl (Degtyaryov 2017) пӗчӗкҫӗ шур шӑл pĕçĕkśĕ şur şăl (İgnatyev & Pavlov 1993) Crocidura [ᴛᴜʀ akdişli sivrifare ᴇɴɢ white-toothed shrew ʀᴜs белозубка] – шур шӑл şur şăl < шурӑ şură sɢ шурӑн şurăn ɢᴇɴ шурри şurri ᴛᴍʟ шурӑсем şurăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ ak ᴇɴɢ white ʀᴜs белый” (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Crocidura lasiura [ᴛᴜʀ büyük akdişli sivrifare ᴇɴɢ Ussuri white-toothed shrew ʀᴜs уссурийская белозубка, большая белозубка] – пысӑк шур шӑл pısăk şur şăl (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Crocidura leucodon [ᴛᴜʀ ala akdişli sivrifare ᴇɴɢ bicolored shrew, bicoloured white-toothed shrew ʀᴜs белобрюхая белозубка, ушастая белозубка] – шур хырӑмлӑ шур шӑл şur xırămlă şur şăl (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Crocidura russula [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ greater white-toothed shrew ʀᴜs обыкновенная белозубка, длиннохвостая белозубка, домовая землеройка, бурая белозубка] – пӑвӑр шур шӑл păvăr şur şăl (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Kendi şivemde [Ümüt Çınar & Teslime Kurt, Mâcirce-1 (A sub-dialect of Meskhetian Turkish, 22.3.2019, Keçiören, Ankara]: kösdi höbegi (harfiyen: köstebek öbeği») 80 477 478 Crocidura suaveolens [ᴛᴜʀ küçük akdişli sivrifare ᴇɴɢ lesser white-toothed shrew ʀᴜs малая белозубка] – пӗчӗк шур шӑл pĕçĕk şur şăl (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Crocidura sibirica [ᴛᴜʀ Sibirya sivrifaresi ᴇɴɢ Siberian shrew ʀᴜs сибирская белозубка] – Ҫӗпӗр шур шӑлӗ Śĕpĕr şur şălĕ () Soricinae [ᴛᴜʀ kızıldişli sivrifareler ᴇɴɢ red-toothed shrews ʀᴜs бурозубочьи] – Neomys [ᴛᴜʀ su sivrifareleri ᴇɴɢ water shrews ʀᴜs куторы] – Neomys fodiens [ᴛᴜʀ su sivrifaresi ᴇɴɢ Eurasian water shrew ʀᴜs обыкновенная кутора, водяная кутора, водяная землеройка] – кутора kutora sɢ куторан kutoran ɢᴇɴ кутори kutori ᴛᴍʟ куторасем kutorasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993) шыв кутори şıv kutori (Wikipedia) Sorex [ᴛᴜʀ kızıldişli sivrifare ᴇɴɢ red-toothed shrew ʀᴜs бурозубка] – пӑвӑр шӑл păvăr şăl (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Sorex araneus [ᴛᴜʀ bayağı sivrifare ᴇɴɢ common shrew, Eurasian shrew ʀᴜs обыкновенная бурозубка, обыкновенная землеройка, европейская бурозубка, лесная землеройка] – Европа пӑвӑр шӑлӗ Yevropa păvăr şălĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) хӑмӑр шӑл xămăr şăl (Wikipedia) Sorex caecutiens [ᴛᴜʀ orta sivrifare ᴇɴɢ Laxmann's shrew, masked shrew ʀᴜs средняя бурозубка] – вӑтам пӑвӑр шӑл vătam păvăr şăl (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Sorex daphaenodon [ᴛᴜʀ iridiş sivrifare ᴇɴɢ Siberian large-toothed shrew ʀᴜs крупнозубая бурозубка, крупнозубая землеройка, тёмнозубая бурозубка, тёмная бурозубка, тёмнолапая бурозубка] – Sorex isodon [ᴛᴜʀ tayga sivrifaresi ᴇɴɢ taiga shrew, even-toothed shrew ʀᴜs равнозубая бурозубка] – Sorex minutissimus [ᴛᴜʀ cüce sivrifare ᴇɴɢ Eurasian least shrew, lesser pygmy shrew ʀᴜs крошечная бурозубка, бурозубка Черского] – пӗчӗкҫӗ пӑвӑр шӑл pĕçĕkśĕ păvăr şăl (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Sorex minutus [ᴛᴜʀ küçük sivrifare ᴇɴɢ Eurasian pygmy shrew ʀᴜs малая бурозубка, малая землеройка, землеройка-малютка] – пӗчӗк пӑвӑр шӑл pĕçĕk păvăr şăl (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) пӗчӗк хӑмӑр шӑл pĕçĕk xămăr şăl (Wikipedia) Sorex roboratus [ᴛᴜʀ düzbaş sivrifare ᴇɴɢ flat-skulled shrew ʀᴜs бурая бурозубка, плоскочерепная бурозубка] – Sorex tundrensis [ᴛᴜʀ tundra sivrifaresi ᴇɴɢ tundra shrew ʀᴜs тундровая бурозубка] – Sorex arcticus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Arctic shrew, blackback shrew, saddlebacked shrew ʀᴜs арктическая бурозубка] – Erinaceidae Erinaceidae [ᴛᴜʀ kirpigiller ᴇɴɢ hedgehogs ʀᴜs ежовые, семейство ежовых] – чӗрӗп йышшисем çĕrĕp yışşisem (Wikipedia) чӗрӗпсен йышӗ çĕrĕpsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Mesechinus dauuricus [ᴛᴜʀ Dahur kirpisi ᴇɴɢ Daurian hedgehog ʀᴜs даурский ёж] – Даури чӗрӗпӗ Dauri çĕrĕpĕ (Degtyaryov 2017) Даур чӗрӗпӗ Daur çĕrĕpĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Hemiechinus auritus [ᴛᴜʀ kulaklı kirpi ᴇɴɢ Ø ʀᴜs амурский ёж, ушастый ёж] – хӑлхаллӑ чӗрӗп xălxallă çĕrĕp (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Erinaceus [ᴛᴜʀ kirpi ᴇɴɢ hedgehog ʀᴜs ёж] – чӗрӗп çĕrĕp sɢ чӗрӗпӗн çĕrĕpĕn ɢᴇɴ чӗрӗпӗ çĕrĕpĕ ᴛᴍʟ чӗрӗпсем çĕrĕpsem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) 478 479 ᴛᴜʀ kirpicik ᴇɴɢ little hedgehog ʀᴜs ёжик – ᴛᴜʀ kirpi dikenleri ᴇɴɢ hedgehog needles ʀᴜs иглы ежа – чӗрӗп йӗпписем çĕrĕp yĕppisem () Erinaceus amurensis [ᴛᴜʀ Amur kirpisi ᴇɴɢ Amur hedgehog, Manchurian hedgehog ʀᴜs амурский ёж, дальневосточный ёж] – Амур чӗрӗпӗ Amur çĕrĕpĕ (Wikipedia) Erinaceus concolor [ᴛᴜʀ akgöğüslü kirpi ᴇɴɢ southern white-breasted hedgehog, white-bellied hedgehog, white-chested hedgehog ʀᴜs восточноевропейский ёж, белогрудый ёж, белобрюхий ёж[] – шур хырӑмлӑ чӗрӗп şur xırămlă çĕrĕp (Wikipedia) Erinaceus europaeus s.st. [ᴛᴜʀ Batı Avrupa kirpisi ᴇɴɢ European hedgehog, West European hedgehog, common hedgehog ʀᴜs обыкновенный ёж, европейский ёж, среднерусский ёж] – Европа чӗрӗпӗ Yevropa çĕrĕpĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ахаль чӗрӗп axal' çĕrĕp (Wikipedia) Erinaceus roumanicus [ᴛᴜʀ Doğu Avrupa kirpisi ᴇɴɢ northern white-breasted hedgehog ʀᴜs южный ёж] – кӑнтӑр чӗрӗпӗ kăntăr çĕrĕpĕ () Ungulata Ungulata [ᴛᴜʀ toynaklılar ᴇɴɢ ungulates ʀᴜs копытные, копытные звери] – чӗрнеллисем çĕrnellisem () ᴛᴜʀ toynak ᴇɴɢ hoof ʀᴜs копыто – чӗрне çĕrne sɢ чӗрнен çĕrnen ɢᴇɴ чӗрни çĕrni ᴛᴍʟ чӗрнесем çĕrnesem ᴘʟ () ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs звериное копыто – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs лошадиное копыто – лаша чӗрни laşa çĕrni () ᴛᴜʀ toynaklı ᴇɴɢ hooved ʀᴜs копытный – ᴛᴜʀ toynaklı memeli ᴇɴɢ ungulate ʀᴜs копытное животное – ᴛᴜʀ toynak sesleri ᴇɴɢ clatter (of horse's hooves) ʀᴜs стук копыт – Artiodactyla Artiodactyla [ᴛᴜʀ çift toynaklılar ᴇɴɢ even-toed ungulates ʀᴜs парнокопытные, отряд парнокопытных, двукопытные, парноплые] – йӗкӗр чӗрнеллисем yĕkĕr çĕrnellisem (Wikipedia) йӗкӗр чӗрнеллисен отрячӗ yĕkĕr çĕrnellisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) мӑшӑрлӑ чӗрнеллисем măşărlă çĕrnellisem (Wikipedia) ᴛᴜʀ yabani çift toynaklılar ᴇɴɢ wild even-toed ungulates ʀᴜs дикие парнокопытные животные – ᴛᴜʀ evcil çift toynaklılar ᴇɴɢ domestic even-toed ungulates ʀᴜs домашние парнокопытные животные – Camelidae Tylopoda [ᴛᴜʀ topuktabanlılar ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мозоленогие, отряд мозоленогих] – ура хыттиллисем ura xıttillisem < хытӑ xıtă sɢ хытӑн xıtăn ɢᴇɴ хытти xıtti ᴛᴍʟ хытӑсем xıtăsem ᴘʟ “ᴛᴜʀ katı ᴇɴɢ hard; thick; dense; strong ʀᴜs твердый, жесткий; густой, крутой; тугой, плотный; сильный, здоровый; громкий; строгий, твердый; грубый, резкий; жестокий; скупой, жадный; тяжелый, трудный” > тир хытти tir xıtti “ᴛᴜʀ nasır ᴇɴɢ callus, corn ʀᴜs мозоль” (Wikipedia) тир хытнӑ ураллисем tir xıtnă urallisem (Wikipedia) мозоль ураллисен отрячӗ mozol' urallisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Camelidae [ᴛᴜʀ devegiller ᴇɴɢ camelids ʀᴜs верблюдовые] – тӗве йышшисем tĕve yışşisem () 479 480 Camelus [ᴛᴜʀ deve ᴇɴɢ camel ʀᴜs берблюд] – тӗве tĕve sɢ тӗвен tĕven ɢᴇɴ тӗви tĕvi ᴛᴍʟ тӗвесем tĕvesem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) курпунлӑ выльӑх kurpunlă vıl'ăx < курпунлӑ kurpunlă “ᴛᴜʀ kambur ᴇɴɢ humped ʀᴜs имеющий горб; с горбом; горбатый” () ᴛᴜʀ potuk, boduk (yaşına basmamış erkek ya da dişi süt yavrusu) ᴇɴɢ suckling camel ʀᴜs верблюжонок (на втором году) – тӗве пӑрушӗ tĕve păruşĕ “ᴛᴜʀ deve buzağısı ᴇɴɢ calf of camel ʀᴜs телёнок верблюда” () тӗве тихи tĕve tixi “ᴛᴜʀ deve tayı ᴇɴɢ foal of camel ʀᴜs жеребёнок верблюда” () ᴛᴜʀ dorum (iki yaşına kadar erkek ya da dişi ot yavrusu) ᴇɴɢ grassing camel (up to two years old) ʀᴜs взрослый верблюжонок (до 2 лет), годовалый верблюжонок – ᴛᴜʀ taylak (üç yaşına kadar erkek ya da dişi genç) ᴇɴɢ young subadult camel (up to three years old) ʀᴜs молодой малолетний верблюжонок (до 3 лет), двухгодовалый верблюд – ᴛᴜʀ düve deve (üç yaşında ilk kez doğurup maya olan dişi deve) ᴇɴɢ first calving heifer camel ʀᴜs неполовозрелая верблюдица – ᴛᴜʀ potuklu maya ᴇɴɢ female camel with calf ʀᴜs отелившаяся верблюдица – ᴛᴜʀ deve yavrulamak ᴇɴɢ to give birth (camel) ʀᴜs родить — о верблюдице – ᴛᴜʀ maya, dişi deve ᴇɴɢ female camel ʀᴜs верблюдица – тӗве ами tĕve ami () ама тӗве ama tĕve () ᴛᴜʀ buğra (üç yaşında baba olan deve) ᴇɴɢ male camel ʀᴜs верблюд-самец, верблюдпроизводитель – тӗве аҫи tĕve aśi () аҫа тӗве aśa tĕve () ᴛᴜʀ girgin (mayasak erkek deve) ᴇɴɢ male camel in heat ʀᴜs верблюд-производитель, находящийся в состоянии [полового] возбуждения – ᴛᴜʀ ahta (burulmuş erkek deve) ᴇɴɢ castrated male camel ʀᴜs холощённый верблюд, верблюд-мерин, рабочий (кастрированный) верблюд – ᴛᴜʀ iş devesi ᴇɴɢ working camel ʀᴜs рабочий верблюд – ᴛᴜʀ dört yaş ve yukarısı ᴇɴɢ four years and over ʀᴜs четыре года и старше – ᴛᴜʀ hörgüç ᴇɴɢ camel's hump ʀᴜs горб верблюда, верблюжий горб – тӗве курпунӗ tĕve kurpunĕ () ᴛᴜʀ yük devesi ᴇɴɢ pack camel ʀᴜs рабочий, вьючный верблюд – бактран baktran () ᴛᴜʀ yüklü deve ᴇɴɢ loaded/packed camel ʀᴜs навьюченный верблюд – ᴛᴜʀ deve tüyü ᴇɴɢ camelhair ʀᴜs верблюжья шерсть – тӗве ҫӑмӗ tĕve śămĕ () ᴛᴜʀ deve derisi ᴇɴɢ camel skin ʀᴜs верблюжина, шкура верблюда – тӗве тирӗ tĕve tirĕ () ᴛᴜʀ deve eti ᴇɴɢ camel meat ʀᴜs верблюжатина, верблюжина (мясо верблюда) – тӗве ашӗ tĕve aşĕ () ᴛᴜʀ deve sesi ᴇɴɢ cry of camel ʀᴜs подр. крику верблюда – мӑр-мӑрт măr-mărt () ᴛᴜʀ deve çağırma ünlemi ᴇɴɢ the cry for the camels ʀᴜs возглас, которым подзывают верблюдов – ᴛᴜʀ gıdı ᴇɴɢ dewlap (pendulous skin under the neck of an ox or camel) ʀᴜs подгрудок (верблюда или быка) – ӑмӑр ămăr sɢ ӑмӑрӑн ămărăn ɢᴇɴ ӑмӑрӗ ămărĕ ᴛᴍʟ ӑмӑрсем ămărsem ᴘʟ () 480 481 ᴛᴜʀ yele (geyik, sığın, deve gibi hayvanlarda enseden başlayıp boyunu kaplayan uzun tüyler) ᴇɴɢ neck hair (deer, elk, camel) ʀᴜs подшейный волос (оленя. лося, верблюда) – Camelus dromedarius [ᴛᴜʀ tek hörgüçlü deve ᴇɴɢ dromedary, Arabian camel ʀᴜs одногорбый верблюд, дромадер] – пӗр курпунлӑ тӗве pĕr kurpunlă tĕve (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Camelus bactrianus [ᴛᴜʀ iki hörgüçlü deve ᴇɴɢ Bactrian camel, Mongolian camel ʀᴜs двугорбый верблюд, бактриан] – ик курпунлӑ тӗве ik kurpunlă tĕve (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) икӗ курпунлӑ тӗве ikĕ kurpunlă tĕve (Wikipedia) Lama vicugna [ᴛᴜʀ vikunya ᴇɴɢ vicuña, vicuna ʀᴜs викунья] – викунья vikun'ya (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Lama pacos (domestic form of vicuña) [ᴛᴜʀ alpaka ᴇɴɢ alpaca ʀᴜs альпака] – альпака al'paka (Wikipedia) Lama guanicoe [ᴛᴜʀ guanako ᴇɴɢ llama ʀᴜs гуанако] – гуанако guanako (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Lama glama (domestic form of guanaco) [ᴛᴜʀ lama ᴇɴɢ Ø ʀᴜs лама] – лама lama (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Nonruminantia Nonruminantia [ᴛᴜʀ gevişgetirmeyenler ᴇɴɢ ruminants ʀᴜs нежвачные, подотряд нежвачных, нежвачные животные] – кавлеменнисем kavlemennisem () кавлеменнисен отряд айӗ kavlemennisen otryad ayĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Suidae Suidae [ᴛᴜʀ domuzgiller ᴇɴɢ pigs ʀᴜs свиные, семейство свиных] – сысна йышшисем sısna yışşisem (Wikipedia) сыснасем sısnasem (Wikipedia) сыснасен йышӗ sısnasen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Sus [ᴛᴜʀ domuzlar ᴇɴɢ pigs ʀᴜs кабаны] – Sus scrofa [ᴛᴜʀ yaban domuzu ᴇɴɢ wild boar ʀᴜs кабан, вепрь, дикая свинья, горная свинья] – хир сысни xir sısni (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) кабан kaban (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) кабан сысна kaban sısna () капан сысна kapan sısna () капан kapan () кайӑк сысна kayăk sısna () ᴛᴜʀ erkek yaban domuzu ᴇɴɢ male wild boar ʀᴜs кабан-самец – ᴛᴜʀ domuz kılı ᴇɴɢ boar bristle ʀᴜs свиная щетина – ᴛᴜʀ domuz avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch wild boars ʀᴜs охотиться на дикого кабана – ᴛᴜʀ yaban domuzu eti ᴇɴɢ pork of wild boar ʀᴜs кабанятина (мясо дикого кабана) – Sus scrofa domesticus [ᴛᴜʀ evcil domuz ᴇɴɢ domestic pig, hog ʀᴜs домашняя свинья] – сысна sısna sɢ сыснан sısnan ɢᴇɴ сысни sısni ᴛᴍʟ сыснасем sısnasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) килти сысна kilti sısna (Wikipedia) ᴛᴜʀ dişi domuz ᴇɴɢ sow (female pig) ʀᴜs свинья, свинья-самка – сысна ами sısna ami () ᴛᴜʀ ana domuz ᴇɴɢ mother pig ʀᴜs свинья-матка, свиноматка (свинья, дающая приплод) – ᴛᴜʀ domuz yavrusu ᴇɴɢ piglet, young pig, squeaker ʀᴜs поросёнок (детёныш свиньи) – сысна ҫури sısna śuri sɢ сысна ҫурисем sısna śurisem ᴘʟ () 481 482 ᴛᴜʀ erkek domuz ᴇɴɢ domestic boar ʀᴜs кабан, хряк, боров, свинья-самец – сысна аҫи sısna aśi () ᴛᴜʀ buruk (burulmuş erkek domuz) ᴇɴɢ barrow, castrated boar ʀᴜs боров, холощеный боров (кастрированный самец свиньи) – кастарнӑ сысна kastarnă sısna () ᴛᴜʀ domuzlu ᴇɴɢ with pig ʀᴜs свиной; имеющий свиней – ᴛᴜʀ domuz derisi ᴇɴɢ boar skin ʀᴜs свиная кожа – ᴛᴜʀ domuz eti ᴇɴɢ pork (meat of pig) ʀᴜs свинина – сысна ашӗ sısna aşĕ () ᴛᴜʀ domuz yağı ᴇɴɢ lard ʀᴜs свиное сало – сысна сали sısna salo () сысна ҫӑвӗ sısna śăvĕ (1. свиной жир (топленый); 2. свиное сало) Sus barbatus [ᴛᴜʀ sakallı domuz ᴇɴɢ Bornean bearded pig, bearded pig ʀᴜs бородатая свинья] – сухаллӑ сысна suxallă sısna (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Sus verrucosus [ᴛᴜʀ Cava domuzu ᴇɴɢ Javan warty pig, Javan pig ʀᴜs яванская свинья, японская свинья] – яппун сысни yappun sısni (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Porcula salvania [ᴛᴜʀ cüce domuz ᴇɴɢ pygmy hog ʀᴜs карликовая свинья] – керле сысна kerle sısna (Degtyaryov 2017) пӗчӗкҫӗ сысна pĕçĕkśĕ sısna (İgnatyev & Pavlov 1993) Hylochoerus meinertzhageni [ᴛᴜʀ büyük orman domuzu ᴇɴɢ giant forest hog ʀᴜs большая лесная свинья] – пысӑк вӑрман сысни pısăk vărman sısni (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Potamochoerus porcus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ red river hog, bushpig ʀᴜs кистеухая свинья, речная свинья] – юханшыв сысни yuxanşıv sısni (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Phacochoerus aethiopicus [ᴛᴜʀ çöl domuzu ᴇɴɢ desert warthog ʀᴜs пустынный бородавочник] – шӗпӗнлӗ сысна şĕpĕnlĕ sısna (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Tayassuidae Tayassuidae [ᴛᴜʀ pekarigiller ᴇɴɢ peccaries ʀᴜs пекариевые, семейство пекариевых] – пекарисен йышӗ pekarisen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Dicotyles & Tayassu & Catagonus spp. [ᴛᴜʀ pekari ᴇɴɢ peccary ʀᴜs пекари] – пекари pekari < Russian пе́кари (İgnatyev & Pavlov 1993) Hippopotamidae Hippopotamidae [ᴛᴜʀ suaygırıgiller ᴇɴɢ hippopotamuses ʀᴜs бегемотовые, семейство бегемотовых] – бегемотсем begometsem (Wikipedia) бегемотсен йышӗ begometsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Hippopotamus [ᴛᴜʀ suaygırları ᴇɴɢ hippopotamuses ʀᴜs бегемоты] – Hippopotamus amphibius [ᴛᴜʀ suaygırı ᴇɴɢ hippopotamus ʀᴜs бегемот, гиппопотам] – бегемот begemot () Cetacea Cetacea [ᴛᴜʀ balinalar ᴇɴɢ whales ʀᴜs китообразные, отряд китообразных] – кит евӗрлисем kit yevĕrlisem (Wikipedia) кит евӗрлисен отрячӗ yevĕrlisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) китсем kitsem (Wikipedia) китсемпе дельфинсем kitsempe del'finsem () Balaena & Balaenoptera spp. [ᴛᴜʀ balina ᴇɴɢ whale ʀᴜs кит] – кит kit sɢ китӗн kitĕn ɢᴇɴ кичӗ kiçĕ ᴛᴍʟ китсем kitsem ᴘʟ < Russian кит (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) 482 483 ᴛᴜʀ balina çubuğu ᴇɴɢ baleen ʀᴜs китовый ус – кит мӑйӑхӗ kit măyăxĕ () ᴛᴜʀ balina eti ᴇɴɢ whale meat ʀᴜs китовог мясо, китовина – кит ашӗ kit aşĕ () Archaeoceti (Zeuglodontes) [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs древние киты] – авалхи китсем axalxi kitsem (Wikipedia) Mysticeti Mysticeti [ᴛᴜʀ dişsiz balinalar ᴇɴɢ baleen whales ʀᴜs усатые киты, подотряд усатых китов] – мӑйӑхлӑ китсем măyăxlă kitsem (Wikipedia) уссиллӗ китсен отряд айӗ ussillĕ kitsen otryad ayĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Balaenidae Balaenidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs гладкие киты, семейство гладких китов] – яка китсем yaka kitsem (Wikipedia) яка китсен йышӗ yaka kitsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Eubalaena australis [ᴛᴜʀ Güney gerçek balinası ᴇɴɢ southern right whale ʀᴜs южный кит, гладкий южный кит] – кӑнтӑр кичӗ kăntăr kiçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 [кӑнтӑр кичӗ южный кит — eubalaena glacialis]81 Degtyaryov 2017) Balaena mysticetus [ᴛᴜʀ Grönland balinası ᴇɴɢ bowhead whale ʀᴜs гренландский кит, полярный кит] – Гренланди кичӗ Гrenlandi kiçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Cetotheriidae Neobalaeninae ᴏʀ Neobalaenidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs карликовые гладкие киты] – Caperea marginata [ᴛᴜʀ küçük gerçek balina ᴇɴɢ pygmy right whale ʀᴜs карликовый гладкий кит, карликовый кит, короткоголовый гладкий кит] – керле кит kerle kit (Degtyaryov 2017) пӗчекҫӗ кит pĕçĕkśĕ kit (İgnatyev & Pavlov 1993) Eschrichtiidae Eschrichtiidae (Eschrichtiinae) [ᴛᴜʀ bozbalinagiller ᴇɴɢ gray whales ʀᴜs серые киты, семейство серых китов] – сӑрӑ китсен йышӗ sără kitsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Eschrichtius robustus (Eschrichtius gibbosus) [ᴛᴜʀ boz balina ᴇɴɢ gray whale, grey whale, gray back whale, Pacific gray whale, Korean gray whale, California gray whale ʀᴜs серый кит, калифорнийский кит] – сӑрӑ кит sără kit () Balaenopteridae Balaenopteridae [ᴛᴜʀ oluklubalinagiller ᴇɴɢ rorquals ʀᴜs полосатиковые киты, семейство полосатиковых, полосатики] – йӑрӑмлӑ китсен йышӗ yărămlă kitsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Megaptera novaeangliae [ᴛᴜʀ kambur balina ᴇɴɢ humpback whale ʀᴜs горбач, горбатый кит, длиннорукий полосатик] – курпунлӑ кит kurpunlă kit (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Balaenoptera musculus [ᴛᴜʀ gök balina ᴇɴɢ blue whale ʀᴜs синий кит, голубой кит, синий полосатик, голубой полосатик] – кӑвак кит kăvak kit (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Balaenoptera edeni [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Eden's whale ʀᴜs полосатик Идена] – йӑрӑмлӑ кит yărămlă kit (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) İgnatyev & Pavlov 1993 kaynağı Eubalaena australis (Южный гладкий кит) ile Eubalaena glacialis (Северный гладкий кит) türlerini bilimcelerde karıştırmış. 81 483 484 Balaenoptera borealis [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ sei whale ʀᴜs сейвал] – сейвал seyval (İgnatyev & Pavlov 1993) Balaenoptera physalus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ fin whale, finback whale, common rorqual, herring whale, razorback whale ʀᴜs финвал, сельдяной кит, обыкновенный полосатик, сельдяной полосатик, настоящий полосатик] – финвал finval (İgnatyev & Pavlov 1993) Odontoceti Odontoceti [ᴛᴜʀ dişli balinalar ᴇɴɢ toothed whales ʀᴜs зубатые киты, подотряд зубастых китов] – шӑллӑ китсем şăllă kitsem (Wikipedia) шӑллӑ китсен отряд айӗ şăllă kitsen otryad ayĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Physeteridae Physeteridae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ sperm whale, cachalot ʀᴜs кашалотовые, семейство кашалотовых] – кашалотсен йышӗ kaşalotsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Physeter macrocephalus (Physeter catodon) [ᴛᴜʀ ispermeçet balinası ᴇɴɢ sperm whale, cachalot ʀᴜs кашалот] – кашалот kaşalot (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Kogiidae Kogiidae [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ kogiids ʀᴜs карликовые кашалоты] – Kogia breviceps [ᴛᴜʀ küçük ispermeçet balinası ᴇɴɢ pygmy sperm whale ʀᴜs карликовый кашалот, малый кашалот, кашалот-пигмей] – керле кашалот kerle kaşalot (Degtyaryov 2017) пӗчӗкҫӗ кашалот pĕçĕkśĕ kaşalot (İgnatyev & Pavlov 1993 ) Monodontidae Monodontidae [ᴛᴜʀ denizgergedanı ᴇɴɢ narwhal ʀᴜs нарваловые] – Delphinapterus leucas [ᴛᴜʀ ak balina ᴇɴɢ beluga whale, white whale ʀᴜs белуха] – шурӑ дельфин şură del'fin (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Monodon monoceros [ᴛᴜʀ denizgergedanı ᴇɴɢ narwhal ʀᴜs нарвал, морской единорог] – нарвал narval (İgnatyev & Pavlov 1993) шыв сысни şıv sısnı () Phocoenidae Phocoenidae [ᴛᴜʀ musurgiller ᴇɴɢ porpoises ʀᴜs морские свиньи] – Phocoena phocoena [ᴛᴜʀ musur ᴇɴɢ harbour porpoise ʀᴜs обыкновенная морская свинья] – тинӗс сысни tinĕs sısni (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Delphinidae Delphinidae [ᴛᴜʀ yunusgiller ᴇɴɢ oceanic dolphins ʀᴜs дельфиновые, семейство дельфиновых, дельфины] – дельфин йышшисем del'fin yışşisem (Wikipedia) дельфинсем del'finsem (Wikipedia) дельфинсен йышӗ del'finsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Delphinidae spp. [ᴛᴜʀ yunus ᴇɴɢ dolphin ʀᴜs дельфин] – дельфин del'fin < Russian дельфи́н (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Orcinus orca [ᴛᴜʀ katil balina ᴇɴɢ killer whale, orca ʀᴜs косатка] – косатка kosatka < Russian коса́тка (İgnatyev & Pavlov 1993) Grampus griseus [ᴛᴜʀ boz yunus ᴇɴɢ Risso's dolphin ʀᴜs серый дельфин] – сӑрӑ дельфин sără del'fin (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) 484 485 Tursiops truncatus [ᴛᴜʀ afalina ᴇɴɢ common bottlenose dolphin, Atlantic bottlenose dolphin ʀᴜs афалина, или большой дельфин, бутылконосый дельфин] – афалина afalina < Russian афали́на (İgnatyev & Pavlov 1993) Delphinus delphis [ᴛᴜʀ yunus ᴇɴɢ short-beaked common dolphin ʀᴜs белобочка, дельфин-белобочка, дельфин, обыкновенный дельфин] – шур хырӑмлӑ дельфин şur xırămlă del'fin (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Ruminantia Ruminantia [ᴛᴜʀ gevişgetirenler ᴇɴɢ ruminants ʀᴜs жвачные, подотряд жвачных, жвачные животные] – кавлекеннисем kavlekennisem () кавлекенсен отряд айӗ kavlekensen otryad ayĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) кавлекен выльӑхсем kavleken vıl'ăxsem () ᴛᴜʀ geviş ᴇɴɢ rumination ʀᴜs жвачка – кавлек kavlek () ᴛᴜʀ geviş getirmek ᴇɴɢ to ruminate, to masticate ʀᴜs жевать жвачку (о жвачных животных) – кавле kavle () Giraffidae Giraffidae [ᴛᴜʀ zürafagiller ᴇɴɢ giraffids ʀᴜs жирафовые, семейство жирафовых] – жирафсен йышӗ jirafsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Okapia johnstoni [ᴛᴜʀ okapi ᴇɴɢ okapi ʀᴜs окапи, окапи Джонстона] – окапи okapi (İgnatyev & Pavlov 1993) Giraffa camelopardalis [ᴛᴜʀ zürafa ᴇɴɢ giraffe ʀᴜs жираф] – жираф jiraf < Russian жира́ф (İgnatyev & Pavlov 1993) жирафӑ jirafă < Russian жира́фа () Antilocapridae Antilocapridae [ᴛᴜʀ çatalboynuzgiller ᴇɴɢ pronghorns ʀᴜs вилороговые, семейство вилороговых] – сенӗкле мӑйракасен йышӗ senĕkle măyrakallisen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Cervidae Cervidae [ᴛᴜʀ geyikgiller ᴇɴɢ deers ʀᴜs оленевые, оленьи, семейство оленевых] – пӑлан йышшисем pălan yışşisem (Wikipedia) пӑлансен йышӗ pălansen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Alces alces [ᴛᴜʀ sığın ᴇɴɢ moose, elk ʀᴜs европейский лось, лось, обл. сохатый] – пӑши păşi sɢ пӑшин păşin ɢᴇɴ пӑшийӗ păşiyĕ ᴛᴍʟ пӑшисем păşisem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) мӑши măşi () хир ӗни xir ĕni () луҫ luś < Russian лось () ᴛᴜʀ dişi sığın ᴇɴɢ female elk/moose ʀᴜs самка лося, лосиха – пӑши ами păşi ami () пӑши ӗни păşi ĕni () ᴛᴜʀ erkek sığın ᴇɴɢ male elk/moose ʀᴜs лось-самец, лось, сохатый (самец), лосьпроизводитель – пӑши вӑкӑрӗ păşi văkărĕ () ᴛᴜʀ sığın yavrusu ᴇɴɢ elk/moose calf ʀᴜs лосёнок, телёнок лося (до года) – пӑши пӑрушӗ păşi păruşĕ () ᴛᴜʀ sığın avlamak ᴇɴɢ to hunt or catch elks/mooses ʀᴜs охотиться на лосей – пӑши тыт păşi tıt () ᴛᴜʀ sığın derisi ᴇɴɢ elk/moose skin ʀᴜs лосиная шкура, лосина – пӑши тирӗ пӑши ашӗ păşi tirĕ () 485 486 ᴛᴜʀ sığın eti ᴇɴɢ elk/moose meat ʀᴜs сохатина (мясо сохатого), лосятина (мясо лося), лосиное мясо – пӑши ашӗ păşi aşĕ () Capreolus capreolus [ᴛᴜʀ karaca ᴇɴɢ roe deer, roe, western roe, European roe ʀᴜs европейская косуля, козуля, дикая коза, дикий козёл] – хир качаки xir kaçaki (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Capreolus pygargus [ᴛᴜʀ Sibirya karacası ᴇɴɢ Siberian roe deer ʀᴜs сибирская косуля, козуля, дикая коза, дикий козёл] – Ҫӗпӗр хир качаки Śĕpĕr xir kaçaki () Hydropotes inermis [ᴛᴜʀ su geyiği ᴇɴɢ water deer ʀᴜs водяной олень, болотная кабарга] – шыв пӑланӗ şıv pălanĕ (Wikipedia) шыв кабарги şıv kabargi (Wikipedia) Pudu [ᴛᴜʀ pudu ᴇɴɢ pudu ʀᴜs пуду] – пуду pudu sɢ пудун pudun ɢᴇɴ пудӑвӗ pudăvĕ ᴛᴍʟ пудусем pudusem ᴘʟ < Russian пуду́ (Wikipedia) Pudu mephistophiles [ᴛᴜʀ Kuzey pudusu ᴇɴɢ northern pudu ʀᴜs северный пуду] – ҫурҫӗр пудӑвӗ śurśĕr pudăvĕ (Wikipedia) Pudu pudu [ᴛᴜʀ Güney pudusu ᴇɴɢ southern pudu ʀᴜs южный пуду] – кӑнтӑр пудӑвӗ kăntăr pudăvĕ (Wikipedia) Odocoileus hemionus [ᴛᴜʀ katır geyiği ᴇɴɢ mule deer ʀᴜs чернохвостый олень, длинноухий олень, ослиный олень] – хура хӳреллӗ пӑлан xura xürellĕ pălan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Odocoileus virginianus [ᴛᴜʀ akkuyruklu geyik ᴇɴɢ white-tailed deer ʀᴜs белохвостый олень, виргинский олень] – шур хӳреллӗ пӑлан şur xürellĕ pălan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Rangifer tarandus [ᴛᴜʀ rengeyiği ᴇɴɢ reindeer ʀᴜs северный олень, олень] – ҫурҫӗр пӑланӗ śurśĕr pălanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Elaphodus cephalophus [ᴛᴜʀ püsküllü geyik ᴇɴɢ tufted deer ʀᴜs хохлатый олень] – тӗпеклӗ пӑлан tĕpeklĕ pălan (Wikipedia) Elaphurus davidianus [ᴛᴜʀ Peder David geyiği ᴇɴɢ Père David's deer ʀᴜs олень Давида] – Давид пӑланӗ Дavid pălanĕ (Degtyaryov 2017) Rusa unicolor (Cervus unicolor) [ᴛᴜʀ sambar ᴇɴɢ sambar ʀᴜs индийский замбар] – замбар zambar < Russian замбар (İgnatyev & Pavlov 1993) Dama dama [ᴛᴜʀ alageyik ᴇɴɢ European fallow deer, common fallow deer, fallow deer ʀᴜs лань, европейская лань] – лань lan' < Russian лань (İgnatyev & Pavlov 1993) Cervus [ᴛᴜʀ kızıl geyikler ᴇɴɢ deers ʀᴜs настоящие олени] – чӑн пӑлансем çăn pălansem (Wikipedia) Cervus elaphus [ᴛᴜʀ kızıl geyik ᴇɴɢ red deer ʀᴜs благородный олень, настоящий олень] – пӑлан pălan sɢ пӑланӑн pălanăn ɢᴇɴ паланӗ palanĕ ᴛᴍʟ пӑлансем pălansem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) ᴛᴜʀ erkek kızıl geyik ᴇɴɢ stag ʀᴜs олень-самец – пӑлан вӑкӑрӗ pălan văkărĕ () ᴛᴜʀ dişi kızıl geyik ᴇɴɢ female maral ʀᴜs оленуха, самка оленя – пӑлан ӗни pălan ĕni () ᴛᴜʀ kızıl geyik yavrusu ᴇɴɢ maral fawn ʀᴜs оленёнок (детёныш оленя) – пӑлан пӑрушӗ pălan păruşĕ () () пӑлан ҫури pălan śuri () пӑлан тихи pălan tixi () ᴛᴜʀ kızıl geyik boynuzu ᴇɴɢ deer antler ʀᴜs панты оленя, рога оленя – пӑлан мӑйраки pălan măyraki () 486 487 ᴛᴜʀ boynuzlu geyik ᴇɴɢ deer with antler ʀᴜs сохатый олень – мӑйракаллӑ пӑлан măyrakallă pălan () Cervus elaphus elaphus [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs европейский олень] – Европа пӑланӗ Yevropa pălanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Cervus elaphus maral (Cervus elaphus caspius Severtzov, 1873) [ᴛᴜʀ Hazar kızıl geyiği ᴇɴɢ Caspian red deer ʀᴜs каспийский олень, кавказский благородный олень] – Каспи пӑланӗ Kaspi pălanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Cervus hanglu bactrianus ᴏʀ Cervus elaphus bactrianus [ᴛᴜʀ Buhara geyiği ᴇɴɢ Bactrian deer, Bukhara deer, Bokhara deer, Bactrian wapiti ʀᴜs бухарский олень, тугайный олень] – Бухара паланӗ Бuxara palanĕ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Cervus canadensis [ᴛᴜʀ Amerika kızıl geyiği ᴇɴɢ elk, American wapiti ʀᴜs вапити] – Канада паланӗ Kanada palanĕ (Wikipedia) вапити vapiti < Russian ва́пити (İgnatyev & Pavlov 1993 [cervus elaphus americanus] Wikipedia) Cervus canadensis sibiricus ᴏʀ Cervus elaphus sibiricus [ᴛᴜʀ Altay geyiği ᴇɴɢ Altai wapiti, Altai maral, Siberian red deer ʀᴜs алтайский марал] – марал maral < Russian мара́л (İgnatyev & Pavlov 1993) Cervus canadensis xanthopygus ᴏʀ Cervus elaphus xanthopygus [ᴛᴜʀ Mançurya vapitisi ᴇɴɢ Manchurian wapiti ʀᴜs изюбрь, изюбр] – изюбр izyubr < Russian изю́бр (İgnatyev & Pavlov 1993) Cervus nippon [ᴛᴜʀ sika ᴇɴɢ sika deer, spotted deer, Japanese deer ʀᴜs пятнистый олень, оленьцветок] – чӑпар пӑлан çăpar pălan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) пӑнчӑллӑ пӑлан pănçallă pălan (Wikipedia) пӑлан-чечек pălan-çeçek (Wikipedia) Cervus albirostris (Przewalskium albirostris) [ᴛᴜʀ akdudaklı geyik ᴇɴɢ Thorold's deer, white-lipped deer ʀᴜs беломордый олень] – шур туталлӑ пӑлан şur tutallă pălan (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Moschidae Moschidae [ᴛᴜʀ azılıgeyikgiller ᴇɴɢ Ø ʀᴜs кабарговые, семейство кабаржьих] – кабаргасен йышӗ kabargasen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Moschus moschiferus [ᴛᴜʀ Sibirya misk geyiği ᴇɴɢ Siberian musk deer, fanged deer ʀᴜs сибирская кабарга] – кабарга kabarga sɢ кабарган kabargan ɢᴇɴ кабарги kabargi ᴛᴍʟ кабаргасем kabargasem ᴘʟ < Russian кабарга́ (İgnatyev & Pavlov 1993) ᴛᴜʀ erkek misk geyiği ᴇɴɢ male musk deer skin ʀᴜs самец кабарги, кабарга-самец – кабарга вӑкӑрӗ kabarga văkărĕ () ᴛᴜʀ dişi misk geyiği ᴇɴɢ female musk deer ʀᴜs самка кабарги, кабарга-самка, взрослая самка кабарги – кабарга ами kabarga ami () кабарга ӗни kabarga ĕni () ᴛᴜʀ misk geyiği yavrusu ᴇɴɢ musk deer fawn ʀᴜs детёныш кабарги, кабаржонок – кабарга пӑрушӗ kabarga păruşĕ () ᴛᴜʀ geyik miski ᴇɴɢ deer musk (is a substance with a persistent odor, obtained from the caudal glands of the male musk deer) ʀᴜs кабарожья струя, кабарговая струя, струя кабарги, кабарожий мускус, мускус, благовоние – ᴛᴜʀ misk geyiği azısı ᴇɴɢ fangs of musk deer ʀᴜs клыки кабарги – кабарга асавӗ kabarga asavĕ () 487 488 ᴛᴜʀ misk geyiği derisi ᴇɴɢ musk deer skin ʀᴜs кабарговая шкура – кабарга тирӗ kabarga tirĕ () Bovidae Bovidae [ᴛᴜʀ sığırgiller ᴇɴɢ bovids ʀᴜs полорогие, семейство полорогих] – тулли мӑйракаллисен йышӗ tulli măyrakallisen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) хӑвӑл мӑйракаллисем xăvăl măyrakallisem (Wikipedia) ᴛᴜʀ mal davar (at ve rengeyiği dahil) ᴇɴɢ livestock ʀᴜs скот – выльӑх vıl'ăx sɢ выльӑхӑн vıl'ăxăn ɢᴇɴ выльӑхӗ vıl'ăxĕ ᴛᴍʟ выльӑхсем vıl'ăxsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ mal davar (sığır, yak, koyun, keçi) ᴇɴɢ livestock (cattle, yak, sheep, goat) ʀᴜs скот (корова, овца, коза, як) – ᴛᴜʀ davar, küçükbaş ᴇɴɢ small livestock (ovine and caprine livestock) ʀᴜs мелкий рогатый скот, мелкий скот (овцы. козы) – вак выльăх vak vıl'ăx () вашмак мӑйракаллӑ выльӑх vaşmak măyrakallă vıl'ăx (Wikipedia) ᴛᴜʀ mal, büyükbaş ᴇɴɢ large livestock (bovine and equine livestock) ʀᴜs крупный рогатый скот – ӗне выльӑх ĕne vıl'ăx () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs крупный скот (лошади, коровы, быки) – шултра выльӑх şultra vıl'ăx () ᴛᴜʀ en (hayvanların (daha çok: davarın) kulağına nişan olarak vurulan kesikler) ᴇɴɢ earmark (a mark or deformation of the ear of an animal, intended to indicate ownership) ʀᴜs метка на ухе скота, резаная метка на ухе скота (знак собственности, которая служит для различения его от других скотов) – ᴛᴜʀ en vurmak (kulağına aile damgası olarak kesik atmak) ᴇɴɢ to earmark ʀᴜs метить, ставить метку (домашних животных) – ᴛᴜʀ enli, kulağı kesik ᴇɴɢ Ø ʀᴜs меченый, имеющий метку – ᴛᴜʀ enli mal, kulağı kesik ᴇɴɢ Ø ʀᴜs животное с меткой (чаще на ушах) – Antilopinae (partim) et Bovinae (partim) [ᴛᴜʀ antilop ᴇɴɢ antelope ʀᴜs антилопа] – антилопа antilopa < Russian антило́па (İgnatyev & Pavlov 1993) Antilopinae Antilopini Procapra gutturosa altaica [ᴛᴜʀ Altay ceylanı ᴇɴɢ Altai Mongolian gazelle ʀᴜs дзерен, джейран, антилопа джейран, алтайский дзерен, зобастая антилопа] – дзерен dzeren (İgnatyev & Pavlov 1993) Gazella gazella [ᴛᴜʀ dağ ceylanı, Hatay ceylanı ᴇɴɢ mountain gazelle, Palestine mountain gazelle ʀᴜs обыкновенная газель] – газель gazel' < Russian газе́ль (İgnatyev & Pavlov 1993) Gazella subgutturosa [ᴛᴜʀ ceylan, kursaklı ceylan, Acem ceylanı, Urfa ceylanı ᴇɴɢ goitered gazelle, black-tailed gazelle ʀᴜs джейран] – джейран ceyran < Russian джейра́н (İgnatyev & Pavlov 1993) Antilopinae Saigini Saiga tatarica [ᴛᴜʀ sayga ᴇɴɢ saiga antelope ʀᴜs сайга, сайгак] – сайгак saygak (İgnatyev & Pavlov 1993) Alcelaphinae Connochaetes [ᴛᴜʀ gnu ᴇɴɢ wildebeest ʀᴜs гну] – гну gnu sɢ гнун gnun ɢᴇɴ гнӑвӗ gnăvĕ ᴛᴍʟ гнусем gnusem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993) 488 489 Caprinae Ovibovini Ovibos [ᴛᴜʀ misköküzleri ᴇɴɢ muskoxes ʀᴜs овцебыки] – Ovibos moschatus [ᴛᴜʀ misköküzü ᴇɴɢ muskox ʀᴜs овцебык, мускусный бык] – такалла вӑкӑр takalla văkăr (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Caprinae Naemorhedini Naemorhedus goral [ᴛᴜʀ Himalaya goralı ᴇɴɢ Himalayan goral ʀᴜs гималайский горал] – горал goral < Russian гора́л (İgnatyev & Pavlov 1993) Naemorhedus caudatus [ᴛᴜʀ Amur goralı ᴇɴɢ long-tailed goral, Amur goral ʀᴜs горал, амурский горал, китайский горал, восточный горал] – Caprinae Caprini Ovis nivicola (Ovis canadensis nivicola) [ᴛᴜʀ karkoyunu ᴇɴɢ snow sheep, Siberian bighorn sheep ʀᴜs снежный баран, горный баран, чубук, толсторог] – чубук çubuk < Russian чубу́к (İgnatyev & Pavlov 1993) Ovis ammon [ᴛᴜʀ argalı ᴇɴɢ argali ʀᴜs архар, аргали, горный баран, каменный баран, дикий баран] – архар arxar (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) ту таки tu taki (Wikipedia) аргали argali (Wikipedia) Ovis gmelini musimon (Ovis orientalis musimon, Ovis aries musimon) [ᴛᴜʀ muflon ᴇɴɢ European mouflon ʀᴜs европейский муфлон] – муфлон muflon < Russian муфло́н (İgnatyev & Pavlov 1993) Ovis aries [ᴛᴜʀ evcil koyun ᴇɴɢ domestic sheep ʀᴜs домашняя овца] – сурӑх surăx sɢ сурӑхӑн surăxăn ɢᴇɴ сурӑхӗ surăxĕ ᴛᴍʟ сурӑхсем surăxsem ᴘʟ (Wikipedia) ᴛᴜʀ kuzu (bir yaşına kadar) ᴇɴɢ lamb (up to one year old) ʀᴜs ягнёнок, барашек – сурӑх путекки surăx putekki () сурӑх путекӗ surăx putekĕ () путек putek () пӳтек pütek () пытек pıtek () путяк putyak () потяк potyak () пӑран păran () пӑрам păram () пуран puran () пурам puram () ᴛᴜʀ süt kuzusu (doğumdan altı aya kadar) ᴇɴɢ suckling lamb ʀᴜs ягненок-сосун, молочный ягнёнок – амӑшай путек amăşay putek () ᴛᴜʀ ekti kuzu (anası tarafından emzirilmeyip ekilen/bırakılan yenidoğan kuzu, ki elde beslenir) ᴇɴɢ rejected lamb (new-born lamb rejected by its own mother) ʀᴜs осиротевший ягнёнок, отвергнутый ягнёнок (искусственно вскормленный ягненок) – ᴛᴜʀ öksüz kuzu (anası ölen yenidoğan kuzu, ki elde beslenir) ᴇɴɢ orphan lamb, motherless lamb ʀᴜs ягнёнок-сирота, осиротевший оленёнок (ягнёнок, оставшийся от павшей овцематки) – ᴛᴜʀ ayak82 (son doğan zayıf kuzu) ᴇɴɢ last-born lamb, runt ʀᴜs хилый ягнёнок, позднеродившийся ягнёнок, последыш (ягнёнок, родившийся поздно осенью) – нишлӗ путек nişlĕ putek () ᴛᴜʀ ot kuzusu (altı aydan bir yaşına kadar) ᴇɴɢ grassing lamb (up to one year old) ʀᴜs взрослый ягнёнок – 82 Kendi şiveme (Mâcirce) göre. 489 490 ᴛᴜʀ toklu (bir yaşında) ᴇɴɢ hogget (young sheep of either gender from about 9 to 18 months of age) ʀᴜs ягнёнок (родившийся осенью; так называют его летом после первой зимы), годовалый ягнёнок, овца по второму году – ҫор пытяк śür pıtyak () ҫӳр пытяк śor pıtyak () ҫор пӳтек śor pütek () ҫорхи пӳтек śorxi pütek () ᴛᴜʀ şişek (bir yaşını geçmiş dişi toklu, henüz doğurmamış) ᴇɴɢ gimmer (ewe who have not yet given birth between one and two years old) ʀᴜs двухлетняя овца, овца-двухлетка – пираттук pirattuk () ᴛᴜʀ kuzulamak ᴇɴɢ to lamb (of a sheep, to give birth) ʀᴜs ягниться, окотиться, родить (об овце) – пӑранла păranla () пӑрамла păramla () пуранла puranla () пурамла puramla () пӑрула părula () путек ту putek tu () ᴛᴜʀ kısır koyun ya da o yıl döl kapmayan koyun ᴇɴɢ infertile ewe ʀᴜs яловая овца, бесплодная овца – хӗсӗр сурӑх xĕsĕr surăx () ᴛᴜʀ koyun, dişi koyun ᴇɴɢ ewe ʀᴜs овца (самка барана) – сурӑх surăx () ᴛᴜʀ koç, (damızlık) yetişkin erkek koyun ᴇɴɢ ram, stud ram ʀᴜs баран, овен (самец домашней овцы, самец-производитель), баран-производитель – така taka sɢ такан takan ɢᴇɴ таки taki ᴛᴍʟ такасем takasem ᴘ ʟ() ᴛᴜʀ enenmiş/burulmuş koç (iki yaşında) ᴇɴɢ castrated ram (two-year-old) ʀᴜs валух, кастрированный баран, холощённый баран (двух лет) – каснӑ така kasnă taka () ᴛᴜʀ koç boynuzu ᴇɴɢ ram horn ʀᴜs бараний рог – така мӑйраки taka măyrakĕ () ᴛᴜʀ boynuzsuz koç ᴇɴɢ hornless ram ʀᴜs безрогий баран – мӑкла така măkla taka () ᴛᴜʀ kulaksız koç ᴇɴɢ earless ram ʀᴜs безухий баран – хӑлхасăр така xălxasăr taka () ᴛᴜʀ koyun sürüsü ᴇɴɢ flock (of sheep) ʀᴜs отара, отара овец (большой гурт овец) – сурӑх кӗтӗвӗ surăx kĕtĕvĕ () ᴛᴜʀ melemek ᴇɴɢ to bleat ʀᴜs блеять, кричать (об овцах, козах) – мекеклет mekeklet () меклет meklet () ᴛᴜʀ meleşmek ᴇɴɢ to bleat together ʀᴜs блеять (о большом количестве овец), кричать (об отаре в целом) – сӗрлеш sĕrleş () ᴛᴜʀ kuyruk yağı ᴇɴɢ tail fat ʀᴜs курдюк (барана) – курдюк kurdyuk () куртӳк kurtük () ᴛᴜʀ kuyruklu (kuyruğu yağlı) koyun ᴇɴɢ fat-tailed sheep ʀᴜs курдючная овца – курдюклӑ сурӑх kurdyuklă surăx () куртӳклӑ сурӑх kurtüklă surăx () харта сурӑх xarta surăx () ᴛᴜʀ yünlük koyun ᴇɴɢ wool sheep (sheep raised for wool) ʀᴜs шерстоносная овца (в отличие от мясной) – ᴛᴜʀ uzun yünlü koyun ᴇɴɢ long wool sheep ʀᴜs длинношёрстная овца – ᴛᴜʀ koyun eti ᴇɴɢ lamb, mutton (flesh of sheep used as food) ʀᴜs баранина, баранье мясо (мясо овец) – сурӑх ашӗ surăx aşĕ () така ашӗ taka aşĕ () така какайӗ taka kakayĕ () ᴛᴜʀ koyun sütü ᴇɴɢ sheep milk ʀᴜs овечье молоко – сурӑх сӗчӗ surăx sĕçĕ () Disease by Psoroptes equi (Psoroptes ovis) [ᴛᴜʀ koyun uyuzu ᴇɴɢ sheep scab, cattle scab ʀᴜs чесотка овец, саркоптоз (чесотка) у коз и овец] – ᴛᴜʀ uyuzlu koyun ᴇɴɢ itchy sheep ʀᴜs чесоточная овца, овца, болеющая чесоткой – 490 491 ᴛᴜʀ bağana (kuzu postu) ᴇɴɢ lamb fleece ʀᴜs смушка; мерлушка – ᴛᴜʀ koyun postu ᴇɴɢ sheepskin ʀᴜs овчина, баранья шкура – сурӑх тирӗ surăx tirĕ () така тирĕ taka tirĕ () ᴛᴜʀ koyun boku ᴇɴɢ sheep dung ʀᴜs овечий помёт – сорӑх пӑхӗ sorăx păxĕ () Rupicapra rupicapra [ᴛᴜʀ çengel boynuzlu dağ keçisi ᴇɴɢ chamois ʀᴜs серна] – серна serna < Russian се́рна (İgnatyev & Pavlov 1993) Capra falconeri [ᴛᴜʀ markhor, screw hor ᴇɴɢ Ø ʀᴜs винторогий козёл, мархур] – мархур marxur (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Capra aegagrus [ᴛᴜʀ yaban keçisi ᴇɴɢ wild goat, common ibex ʀᴜs безоаровый козёл, бородатый козёл] – сухаллӑ качака suxallă kaçaka (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Capra aegagrus hircus [ᴛᴜʀ evcil keçi ᴇɴɢ domestic goat ʀᴜs домашняя коза] – качака kaçaka sɢ качакан kaçakan ɢᴇɴ качаки kaçaki ᴛᴍʟ качакасем kaçakasem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) килти качака kilti kaçaka (Wikipedia) ᴛᴜʀ oğlak (bir yaşına kadar) ᴇɴɢ kid (up the one-year-old) ʀᴜs козлёнок (обычно до года) – качака путекки kaçaka putekki () кача путякки kaça putyakki () ᴛᴜʀ teke (iki yaştan yukarı, damızlık) ᴇɴɢ he-goat, billy goat ʀᴜs козёл (самец козы), козёлпроизводитель – качака таки kaçaka taki () ᴛᴜʀ keçi yünü ᴇɴɢ goat wool ʀᴜs пух (обычно козий) – ᴛᴜʀ keçi eti ᴇɴɢ goat flesh ʀᴜs козлятина, козлетина (козлиное мясо) – качака ашӗ kaçaka aşĕ () ᴛᴜʀ keçi sütü ᴇɴɢ goat milk ʀᴜs козье молоко – качака сӗчӗ kaçaka sĕçĕ () ᴛᴜʀ keçi derisi ᴇɴɢ goat skin ʀᴜs козлиная шкура – ᴛᴜʀ tiftik keçisi, Ankara keçisi ᴇɴɢ angora goat ʀᴜs ангорская коза – ангор качаки angor kaçaki () Capra sibirica sibirica [ᴛᴜʀ Altay dağkeçisi ᴇɴɢ Siberian ibex, Altai ibex ʀᴜs сибирский горный козёл, сибирский козёл, сибирский козерог, сибирский тэк, сибирский тур, горный дикий козёл, дикий козел, горный козел, горная коза] – Bovinae Boselaphini Boselaphus tragocamelus [ᴛᴜʀ nilgay ᴇɴɢ nilgai ʀᴜs нильгау] – нильгау nil'gau (İgnatyev & Pavlov 1993) Bovinae Tragelaphini Tragelaphus strepsiceros [ᴛᴜʀ kudu, büyük kudu ᴇɴɢ greater kudu ʀᴜs большой куду, куду, антилопа куду] – куду kudu sɢ кудун kudun ɢᴇɴ кудӑвӗ kudăvĕ ᴛᴍʟ кудусем kudusem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993) Bovinae Bovini Bubalus bubalis bubalis [ᴛᴜʀ manda ᴇɴɢ water buffalo ʀᴜs буйвол] – буйвол buyvol < Russian бу́йвол (İgnatyev & Pavlov 1993) Bison [ᴛᴜʀ bizonlar ᴇɴɢ bisons ʀᴜs бизоны, зубры] – бизонсем bizonsem (Wikipedia) зубрсем zubrsem (Wikipedia) 491 492 Bos bonasus ᴏʀ Bison bonasus [ᴛᴜʀ Avrupa bizonu ᴇɴɢ European bison, wisent ʀᴜs зубр] – зубр zubr (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Европа зубрӗ Yevropa zubrĕ (Wikipedia) Bos bison ᴏʀ Bison bison [ᴛᴜʀ Amerika bizonu ᴇɴɢ American bison, American buffalo ʀᴜs американский бизон] – бизон bizon (İgnatyev & Pavlov 1993 Wikipedia) Америка бизонӗ Amerika bizonĕ (Wikipedia) Bos [ᴛᴜʀ sığırlar ᴇɴɢ cattles ʀᴜs настоящие быки] – чӑн вӑкӑрсем çăn văkărsem (Wikipedia) Bos gaurus [ᴛᴜʀ gaur ᴇɴɢ gaur ʀᴜs гаур] – гаур gaur (İgnatyev & Pavlov 1993) Bos javanicus [ᴛᴜʀ banteng ᴇɴɢ banteng ʀᴜs бантенг] – бантенг banteng (İgnatyev & Pavlov 1993) Bos mutus [ᴛᴜʀ yabani yak ᴇɴɢ wild yak ʀᴜs дикий як] – Bos grunniens [ᴛᴜʀ evcil yak ᴇɴɢ domesticated yak ʀᴜs домашний як, сарлык] – як yak (İgnatyev & Pavlov 1993) Bos taurus primigenius ᴏʀ Bos primigenius [ᴛᴜʀ yaban sığırı ᴇɴɢ aurochs ʀᴜs тур, первобытный бык, первобытный дикий бык, европейский дикий бык] – кайӑк вӑкӑр kayăk văkăr () тур tur (İgnatyev & Pavlov 1993) Bos taurus taurus [ᴛᴜʀ sığır ᴇɴɢ cattle ʀᴜs домашний бык] – ↓ Sığırlarda 6 yaşına kadar dişlere bakarak güvenilir bir şekilde yaş tayini yapmak mümkündür: ● (genç ergen) 1,5 yaşına giren sığırlarda geçici ön kesiciler (süt dişleri) düşmek üzeredir veya düşmüştür; ● (koca ergen) 2 yaşına ulaşan sığırlarda kalıcı ön kesiciler tamamen büyümüştür; ● (genç yetişkin) 2,5 yaşına giren sığırlarda geçici birinci orta kesiciler düşmek üzeredir veya düşmüştür; ● (yetişkin) 3 yaşına ulaşan sığırlarda kalıcı birinci orta kesiciler tamamen büyümüştür; ● (yetişkin) 3,5 yaşına giren sığırlarda geçici ikinci orta kesiciler düşmek üzeredir veya düşmüştür; ● (yetişkin) 4 yaşına ulaşan sığırlarda kalıcı ikinci orta kesiciler tamamen büyümüştür; ● (yetişkin) 4,5 yaşına giren sığırlarda geçici son kesiciler düşmek üzeredir veya düşmüştür; ● (yetişkin) 5 yaşına ulaşan sığırlarda kalıcı son kesiciler de tamamen büyümüştür. ᴛᴜʀ yenidoğan buzağı ᴇɴɢ newborn calf, suckling calf, unweaned calf, milk-fed calf ʀᴜs новорожденный телёнок, молочный телёнок, только что родившийся телёнок, телёноксосунок, сосунок – чӗчӗ пӑрушӗ çĕçĕ păruşĕ () амӑшай пӑру amăşay păru () ӗмӗртекен пӑру ĕmĕrteken păru () ᴛᴜʀ buzağı (bir yaşına kadar erkek ya da dişi yavrusu) ᴇɴɢ calf (up to one year old) ʀᴜs телёнок, телёнок коровы (до одного года) – пӑру păru sɢ пӑрун părun ɢᴇɴ пӑрӑвӗ părăvĕ ᴛᴍʟ пӑрусем părusem ᴘʟ () пӑрӑв părăv () пӑруш păruş () ᴛᴜʀ dana (iki yaşına kadar erkek ya da dişi yavrusu) ᴇɴɢ calf (up to two years old) телёнок на втором году (самец и самка), двугодовалый телёнок – пушмак тына puşmak tına () пушмак пӑру puşmak păru () ᴛᴜʀ düve (üç yaşına kadar genç dişi) ᴇɴɢ heifer (up to three years old) ʀᴜs тёлка – тына tına sɢ тынан tınan ɢᴇɴ тыни tıni ᴛᴍʟ тынасем tınasem ᴘʟ () ᴛᴜʀ tosun (üç yaşına kadar genç erkek) ᴇɴɢ bullock (up to three years old) ʀᴜs бычок – ҫамрӑк вӑкӑр śamrăk văkăr () пушмак вӑкӑр puşmak văkăr () ᴛᴜʀ üç yaşında ilk kez doğurup inek olan düve ᴇɴɢ first calving heifer (cow) ʀᴜs первотельная, первотёлка (тёлка первого отела, корова, впервые телящаяся или отелившаяся), короватрёхлетка, трёхгодовалая корова – ᴛᴜʀ gebe inek (buzağılayıcı, boğaz) ᴇɴɢ pregnant cow ʀᴜs стельная корова, оплодотворенная корова – пӗтӗ ӗне pĕtĕ ĕne () ᴛᴜʀ doğurmasına yakın memeleri şişen düve ya da inek ᴇɴɢ cow with swollen udders before calving ʀᴜs корова с опухшими вымя перед отёлом – 492 493 ᴛᴜʀ yavrulamak (inek) ᴇɴɢ to calve (of a cow) ʀᴜs телиться (о корове) – пӑрула părula () ᴛᴜʀ buzağılı inek ᴇɴɢ cow with calf ʀᴜs отелившаяся корова, корова с телёнком – ᴛᴜʀ inek (ikinci kez doğurunca) ᴇɴɢ cow ʀᴜs корова – ӗне ĕne sɢ ĕneн ĕnen ɢᴇɴ ӗни ĕni ᴛᴍʟ ӗнесем ĕnesem ᴘʟ () ᴛᴜʀ erkek sığırlar (boğa ile öküz) ᴇɴɢ male cattles (bull and ox) ʀᴜs собир. быки – ᴛᴜʀ damızlık boğa (üçüncü yaşına girince) ᴇɴɢ breeding bull ʀᴜs бык-производитель, быкпороз, бугай – вӑкӑр văkăr sɢ вӑкӑрӑн văkărăn ɢᴇɴ вӑкӑрӗ văkărĕ ᴛᴍʟ вӑкӑрсем văkărsem ᴘʟ () мӑкӑр măkăr () ᴛᴜʀ koca boğa ᴇɴɢ large bull ʀᴜs фолькл. огромный сказочный бык – ᴛᴜʀ öküz ᴇɴɢ ox (castrated) ʀᴜs вол, холощёный бык, кастрированный бык – кастарнӑ вӑкӑр kastarnă văkăr () кӳлекен вӑкӑр küleken văkăr () ᴛᴜʀ sağmal inek ᴇɴɢ milking cow ʀᴜs дойная корова, дойный скот, корова доящаяся – сӑвакан ӗне săvakan ĕne () ᴛᴜʀ kiralık sağmal inek ᴇɴɢ milking cow for hire ʀᴜs дойная корова, предоставленная во временное пользование за отработку или плату – ᴛᴜʀ buzağısız sağılan inek83 (kendi şivemde: kısırına sağılan inek) ᴇɴɢ cow giving milk without a sucking calf ʀᴜs корова, дающая молоко без телёнка (если пропадёт телёнок и т. п.) – ᴛᴜʀ (koyun, inek) sütü kesilmek ᴇɴɢ to dry up ʀᴜs переставать идти—о молоке (домашнего животного. напр. овцематки. дойной коровы) – ᴛᴜʀ sütçü inek, sütlük inek ᴇɴɢ dairy cattle (cows reared primarily to provide milk) ʀᴜs молочная корова – сӗтлӗ ӗне sĕtlĕ ĕne () ᴛᴜʀ inek sütü ᴇɴɢ cow milk ʀᴜs коровье молоко – ӗне сӗчӗ ĕne sĕçĕ () ᴛᴜʀ etçi sığır, etlik sığır ᴇɴɢ beef cattle ʀᴜs мясной скот, скот на мясо – ᴛᴜʀ sığır eti ᴇɴɢ beef (meat of a cow or bull) ʀᴜs говядина (мясо коровы, быка, буйвола, вола) – ӗне ашӗ ĕne aşĕ () ᴛᴜʀ kısır (sığır) ᴇɴɢ infertile (cattle) ʀᴜs бесплодный (о скоте) – ᴛᴜʀ kısır inek ᴇɴɢ infertile cow ʀᴜs яловая корова, яловица, бесплодная корова – хӗсӗр ӗне xĕsĕr ĕne () ᴛᴜʀ damızlık sığır ᴇɴɢ breeding cattle ʀᴜs племенной скот – ӑратлӑ вӑкӑр ăratlă văkăr (племенной бык) йӑхлӑх вӑкӑр yăxlăx văkăr (племенной бык) ᴛᴜʀ süseğen ᴇɴɢ butting ʀᴜs бодливый – сĕкекен cӗkeken () ᴛᴜʀ süseğen inek ᴇɴɢ butting cow ʀᴜs бодливая корова – сĕкекен ӗне cӗkeken ĕne () ᴛᴜʀ süsmek, tos vurmak ᴇɴɢ to butt, to gore, to hit with horns ʀᴜs бодать – сĕк cӗk () 83 Ü.Ç: İnekler sığırdan dönüp ahıra girdiğinde ilk önce buzağısına biraz emdirilir, ki süt yukarıdaki bezlerden meme uçlarına insin diye. Buzağıyı emzirmezse sütü bırakmaz inek. Buna kendi şivemde (Mâcirce) maslamak diyoruz. Buzağıyı boğazından kavrar ve memeye uzatırsınız kontrollü olarak, o da maç maç edip emerken sütün birazcığını da ağzın kenarlarından taşırır. Sonra çeker, sağıcıya bırakırsınız ineği. Sağım bitince kalan sütün tamamı buzağıya emdirilir. Bazı inekler buzağı olmadan (ölmüştür, kaybolmuştur vs.) da süt indirirler. 493 494 ᴛᴜʀ boynuzsuz inek ᴇɴɢ hornless cow ʀᴜs безрогая корова, обл. комолая корова – мӑкла выльӑх măkla vıl'ăx () ᴛᴜʀ sığır sürüsü, sığır ᴇɴɢ herd of cattle ʀᴜs стадо крупного рогатого скота – ᴛᴜʀ tezek ᴇɴɢ cow dung, cow pats, cow pies, cow manure ʀᴜs коровий помёт, кизяк, сухой помет (животных); обл. назём – кисек kisek () тислӗк tislĕk () ᴛᴜʀ böğürmek (inek) ᴇɴɢ to moo (cow) ʀᴜs мычать (о корове) – мӗкӗр mĕkĕr () ᴛᴜʀ böğürmek (boğa) ᴇɴɢ to moo (bull) ʀᴜs реветь (о быке) – ᴛᴜʀ böğrüşmek, möleşmek ᴇɴɢ too moo together ʀᴜs мычать одновременно (о многих коровах) – мӗкӗреш mĕkĕreş () ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs понуд. от мӱӱре- – ᴛᴜʀ ᴇɴɢ ʀᴜs рёв (животных) – ᴛᴜʀ böğürme ᴇɴɢ moo ʀᴜs мычание (коров, телят) – ᴛᴜʀ mö (mööö) ᴇɴɢ moo ʀᴜs му-у (звукоподражание мычанию коровы) – ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs мычащий бык – ᴛᴜʀ gıdı ᴇɴɢ dewlap (pendulous skin under the neck of an ox or camel) ʀᴜs подгрудок (верблюда или быка) – Perissodactyla Perissodactyla [ᴛᴜʀ tek toynaklılar ᴇɴɢ odd-toed ungulates ʀᴜs непарнокопытные, отряд непарнокопытных] – хӑрах чӗрнеллисем xărax çĕrnellisem (Wikipedia) хӑрах чӗрнеллисен отрячӗ xărax çĕrnellisen otryaçĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) мӑшӑрсӑр чӗрнеллисем măşărsăr çĕrnellisem (Wikipedia) Tapiridae Tapiridae [ᴛᴜʀ tapirgiller ᴇɴɢ tapirs ʀᴜs тапировые, семейство тапировых] – тапирсен йышӗ tapirsen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Tapirus [ᴛᴜʀ tapir ᴇɴɢ tapir ʀᴜs тапир] – тапир tapir (İgnatyev & Pavlov 1993) Rhinocerotidae Rhinocerotidae [ᴛᴜʀ gergedangiller ᴇɴɢ rhinoceros family ʀᴜs носороговые, семейство носороговых] – мӑйрака сӑмсасен йышӗ măyraka sămsasen yışĕ (İgnatyev & Pavlov 1993) Rhinocerotidae spp. [ᴛᴜʀ gergedan ᴇɴɢ rhinoceros ʀᴜs носорог] – мӑйрака сӑмса măyraka sămsa (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) Rhinoceros [ᴛᴜʀ Hint gergedanları ᴇɴɢ Indian rhinoceroses ʀᴜs индийские носороги] – Rhinoceros unicornis [ᴛᴜʀ Hint gergedanı ᴇɴɢ Indian rhinoceros ʀᴜs индийский носорог] – Dicerorhinus [ᴛᴜʀ Sumatra gergedanları ᴇɴɢ Sumatran rhinoceroses ʀᴜs суматранские носороги] – Dicerorhinus sumatrensis [ᴛᴜʀ Sumatra gergedanı ᴇɴɢ Sumatran rhinoceros ʀᴜs суматранский носоро] – Coelodonta antiquitatis [ᴛᴜʀ tüylü gergedan ᴇɴɢ woolly rhinoceros ʀᴜs шерстистый носорог, волосатый носорог] – 494 495 Ceratotherium [ᴛᴜʀ ak gergedanlar ᴇɴɢ white rhinoceroses ʀᴜs белые носороги] – Ceratotherium simum [ᴛᴜʀ ak gergedan ᴇɴɢ white rhinoceros, square-lipped rhinoceros ʀᴜs белый носорог] – Diceros [ᴛᴜʀ kara gergedanlar ᴇɴɢ black rhinoceroses ʀᴜs ʀᴜs чёрные носороги] – Diceros bicornis [ᴛᴜʀ kara gergedan ᴇɴɢ black rhinoceros, hook-lipped rhinoceros ʀᴜs чёрный носорог] – Equidae Equidae [ᴛᴜʀ atgiller ᴇɴɢ horse family ʀᴜs лошадиные] – лаша йышшисем laşa yışşisem (Wikipedia) лашаллисем laşallisem (Wikipedia) Equus [ᴛᴜʀ atlar ᴇɴɢ horses ʀᴜs лошади] – лашасем laşasem ᴘʟ (Wikipedia) Equus (Hippotigris) [ᴛᴜʀ zebra ᴇɴɢ zebra ʀᴜs зебра] – зебра zebra sɢ зебран zebran ɢᴇɴ зебри zebri ᴛᴍʟ зебрасем zebrasem ᴘʟ < Russian зе́бра (İgnatyev & Pavlov 1993) зебрасем zebrasem (Wikipedia) Equus zebra [ᴛᴜʀ dağ zevrası ᴇɴɢ mountain zebra ʀᴜs горная зебра] – ту зебри tu zebri (Wikipedia) Equus grevyi [ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Grévy's zebra, imperial zebra ʀᴜs зебра Греви, пустынная зебра] – Греви зебри Grevi zebri (Wikipedia) пушхир зебри puşxir zebri (Wikipedia) Equus quagga burchellii [ᴛᴜʀ Burchell zebrası ᴇɴɢ Burchell's zebra ʀᴜs бурчеллова зебра] – Бурчелл зебри Burçell zebri (Wikipedia) саванна зебри savanna zebri (Wikipedia) Equus quagga quagga [ᴛᴜʀ kuaga ᴇɴɢ quagga ʀᴜs квагга, степная зебра] – квагга kvagga (Wikipedia) Equus hemionus hemionus [ᴛᴜʀ Moğol kulanı ᴇɴɢ Mongolian wild ass, Mongolian onager, Mongolian khulan ʀᴜs кулан, джигетай, полуосёл] – кулан kulan (İgnatyev & Pavlov 1993) Equus africanus [ᴛᴜʀ yaban eşeği ᴇɴɢ wild ass, wild donkey ʀᴜs дикий осёл] – хир ашакӗ xir aşakĕ () кайӑк ашак kayăk aşak () Equus africanus asinus [ᴛᴜʀ eşek ᴇɴɢ donkey, ass ʀᴜs домашний осёл, осёл, ишак] – ашак aşak sɢ ашакӑн aşakăn ɢᴇɴ ашакӗ aşakĕ ᴛᴍʟ ашаксем aşaksem ᴘʟ (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017) килти ашак kilti aşak () кайӑк лаша kayăk laşa () ᴛᴜʀ erkek eşek ᴇɴɢ male donkey ʀᴜs осёл (самец осла) – аҫа ашак aśa aşak () ашак аҫи aşak aśi () ᴛᴜʀ dişi eşek ᴇɴɢ female donkey ʀᴜs ослица (самка осла) – ама ашак ama aşak () ашак ами aşak ami () ᴛᴜʀ sıpa ᴇɴɢ donkey foal ʀᴜs ослёнок sɢ ослята ᴘʟ (детёныш осла) – ашак тихи aşak tixi () ᴛᴜʀ küçük eşek, eşecik ᴇɴɢ little donkey ʀᴜs ослик – пӗчӗк ашак pĕçĕk aşak () male donkey × female horse [ᴛᴜʀ at katırı ᴇɴɢ mule (hybrid between a jack and a mare) ʀᴜs мул, ишак] – ашакла лаша aşakla laşa () мул mul < Russian мул () male horse × female donkey [ᴛᴜʀ eşek katırı ᴇɴɢ hinny (hybrid between a stallion and a janny) ʀᴜs лошак] – лошак loşak < Russian лоша́к () Equus ferus [ᴛᴜʀ yaban atı ᴇɴɢ wild horse ʀᴜs дикая лошадь] – Equus ferus ferus (Equus gmelini) [ᴛᴜʀ tarpan ᴇɴɢ tarpan ʀᴜs тарпан] – тарпан tarpan < Russian тарпа́н (İgnatyev & Pavlov 1993) 495 496 Equus ferus przewalskii [ᴛᴜʀ Moğol yaban atı ᴇɴɢ Przewalski's horse, Mongolian wild horse, Dzungarian horse, takhi ʀᴜs лошадь Пржевальского] – Пржевальский лаши Prjeval'skiy laşi (İgnatyev & Pavlov 1993 Degtyaryov 2017 Wikipedia) Equus ferus caballus [ᴛᴜʀ at ᴇɴɢ horse ʀᴜs лошадь, конь] – килти лаша kilti laşa (Wikipedia) лаша laşa sɢ лашан laşan ɢᴇɴ лаши laşi ᴛᴍʟ лашасем laşasem ᴘʟ () ут ut sɢ утӑн utăn ɢᴇɴ учӗ uçĕ ᴛᴍʟ утсем utsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ at mat ᴇɴɢ horses ʀᴜs вообще лошади – лаша-выльӑх laşa vıl'ax () ᴛᴜʀ tay, kulun ᴇɴɢ foal ʀᴜs жеребёнок – тиха tixa sɢ тихан tixan ɢᴇɴ тихи tixi ᴛᴍʟ тихасем tixasem ᴘʟ () тихе tixe () тике tike () тыйха tıyxa () тьыха t'xa () тӑйха tăyxa () ᴛᴜʀ dişi tay/kulun ᴇɴɢ female foal ʀᴜs жеребёнок-самка – кӗсре тиха kĕsre tixa () ᴛᴜʀ erkek tay/kulun ᴇɴɢ male foal ʀᴜs жеребчик, жеребёнок-самец – ӑйӑр тиха ăyăr tixa () ᴛᴜʀ yenidoğan kulun (doğumundan altı aya kadar süt emen tay) ᴇɴɢ newborn foal, nursing foal, suckling foal ʀᴜs новорождённый жеребёнок, жеребёнок-сосунок, жеребёночек – амӑшай тиха amăşay tixa () ᴛᴜʀ emelek tay ᴇɴɢ suckling yearling ʀᴜs сосунок, пасущийся с матерью – амӑшай тиха amăşay tixa () ҫӳмен тиха śümen tixa () ᴛᴜʀ kulun (altı aydan sonra sütten kesilen) ᴇɴɢ weanling foal ʀᴜs жеребёнок-подсосок – ᴛᴜʀ bir yaşında tay ᴇɴɢ yearling (horse of either sex that is one year old) ʀᴜs жеребёнок по первому году, годовалый жеребёнок, жеребенок-первогодок – кӑҫалхи тиха kăśalxi tixa () ᴛᴜʀ iki yaşında tay ᴇɴɢ yearling (horse of either sex that is two years old) ʀᴜs двухгодовалый жеребёнок, двухлетний жеребёнок, жеребёнок по второму году, стригун, стригунок (в русских диалектах годовалый жеребёнок, которому обычно подстригают гриву; жеребёнок на втором году) – юпах тиха yupax tixa () юпах тьыха yupax t'ıxa () кӑртмӑш kărtmăş () картлӑ хӳре kartlă xüre () хӳре картнӑ тьыха xüre kartnă t'ıxa () ланчӑк lançăk () ланчӑк тиха lançăk tixa () пакрус pakrus () пакрас pakras () пукрас pukras () сӳре тихи süre tixi () ᴛᴜʀ üç yaşında tay (henüz çiftleşmemiş genç) ᴇɴɢ colt & filly (male and female horse under the age of four) ʀᴜs жеребёнок на третьем году (самец и самка), молодой жеребчик по третьему году, необъезженный конь – ᴛᴜʀ üç yaşından büyük at ᴇɴɢ horse (over three years) ʀᴜs лошадь, конь (свыше трёх лет) – ᴛᴜʀ kısrak (doğurmuş/doğuran dişi at) ᴇɴɢ mare ʀᴜs кобыла, лошадь – кӗсре kĕsre sɢ кӗсрен kĕsren ɢᴇɴ кӗсри kĕsri ᴛᴍʟ кӗсресем kĕsresem ᴘʟ () ᴛᴜʀ üç yaşına kadar çiftleşmemiş (doğurmamış) genç kısrak84 ᴇɴɢ filly (female horse under the age of four) ʀᴜs молодая кобылица, трёхгодовалая кобылица (ещё не жеребившаяся) – ᴛᴜʀ üç yaşında kısrak ᴇɴɢ three year old mare ʀᴜs трёхлетняя кобылица – 84 Atları evcilleştirenlerin dilini konuşuyoruz, ama atçılık terimlerini karıştırıyoruz. Türk yazı dilinde "dişi at" anlamına hep "kısrak" diyoruz. Ama "kısrak" sözü Türkiye dışı Türkçelerinde hep "henüz çiftleşmememiş dişi at" anlamındadır ve sığırlardaki dengi "düve" basamağıdır. Türk yazı diline kaynaklık edenleri tekrar ve düzenli taramak gerekiyor. Kısrak sözünün ne zaman ve kim tarafından "her türlü dişi at" yapıldığını görebiliriz o zaman. Biz gidenlerden aldık dili ve gelecek olanlara aktaracağız. Bayrak yarışı gibi düşünün, yanlış bayrağı taşımanın bir faydası yok, geçmişten gelen doğru bayrağı gelece aktarmalıyız. 496 497 ᴛᴜʀ dört yaşında kısrak ᴇɴɢ four year old mare ʀᴜs четырёхлетняя кобылица – ᴛᴜʀ kulunlamamış kısrak ᴇɴɢ Ø ʀᴜs нежерёбая кобылица – ᴛᴜʀ gebe kısrak (kulunlayıcı) ᴇɴɢ pregnant mare ʀᴜs жерёбая кобыла – пӗтӗ кӗсре pĕtĕ kĕsre () ᴛᴜʀ kulun atmak (kısrak düşük yapmak) ᴇɴɢ to abort, to miscarry, to bring forth (nonliving) offspring prematurely ʀᴜs выкинуть, преждевременно родить (о кобыле), скинуть жеребёнка (о кобылице) – хӑм пӑрах xăm părax () ᴛᴜʀ kulunlamak ᴇɴɢ to foal (to give birth to a foal) ʀᴜs жеребиться, ожеребиться – хӑмла xămla () тиха ту tixa tu () ᴛᴜʀ kulunlu ᴇɴɢ with foal ʀᴜs имеющий жеребёнка, с жеребёнком – ᴛᴜʀ kulunlu kısrak ᴇɴɢ mare with foal ʀᴜs кобыла с жеребёнком – ᴛᴜʀ aygır ᴇɴɢ stallion ʀᴜs жеребец, конь – ӑйӑр ăyăr sɢ ӑйӑрӑн ăyărăn ɢᴇɴ ӑйӑрӗ ăyărĕ ᴛᴍʟ ӑйӑрсем ăyărsem ᴘʟ () ᴛᴜʀ sürüsüz genç aygır ᴇɴɢ herdless colt ʀᴜs молодой жеребец без табуна – ᴛᴜʀ koca aygır ᴇɴɢ old stallion ʀᴜs старый жеребец – ӳре ӑйӑр üre ăyăr () ᴛᴜʀ damızlık sığır ᴇɴɢ breeding stallion ʀᴜs жеребец-производитель, племенной жеребец – ӑратлӑ ӑйӑр ăratlă ăyăr () ӑратлӑх ӑйӑр ăratlăx ăyăr () йӑхлӑх ӑйӑр yăxlăx ăyăr () ᴛᴜʀ enenmiş at ᴇɴɢ gelding (castrated male horse of any age) ʀᴜs мерин (холощёный конь, кастрированная лошадь) – кастарнӑ ӑйӑр kastarnă ăyăr () кастарнӑ лаша kastarnă laşa () каснӑ лаша kasnă laşa () хусах лаша xusax laşa () хосах лаша xosax laşa () ᴛᴜʀ yeni enenmiş at ᴇɴɢ new gelding ʀᴜs свежехолщённый жеребчик – ᴛᴜʀ aygırlı ᴇɴɢ with stallion ʀᴜs имеющий жеребца – ᴛᴜʀ aygırlı yılkı ᴇɴɢ herd with stallion ʀᴜs табун, в котором есть жеребец – ᴛᴜʀ at sürüsü, yılkı ᴇɴɢ herd of horses ʀᴜs табун лошадей, косяк лошадей, бесчисленное множество конного скота – лаша кӗтӗвӗ laşa kĕtĕvĕ () лаша касӑвӗ laşa kasăvĕ () ᴛᴜʀ kısrak sürüsü ᴇɴɢ herd of mares ʀᴜs маточный косяк – кӗсре кӗтӗвӗ kĕsre kĕtĕvĕ () ᴛᴜʀ sürülü ᴇɴɢ with herd ʀᴜs имеющий стадо, табун; со стадом, с табуном – ᴛᴜʀ yaban yılkısı ᴇɴɢ feral horse and herd ʀᴜs I табун диких лошадей; II дикая лошадь – ᴛᴜʀ yılkı atı (yabanileşmiş at) ᴇɴɢ feral horse ʀᴜs лошади (одичавшие) – ᴛᴜʀ hergele (binit olmamış at) ᴇɴɢ untrained horse ʀᴜs дикая (необученная для езды) лошадь – ᴛᴜʀ yük atı (yük taşıyan) ᴇɴɢ pack horse ʀᴜs вьючная лошадь – ᴛᴜʀ çeki atı ᴇɴɢ draft horse ʀᴜs рабочая, тягловая лошадь – ӗҫ лаши ĕś laşi () ᴛᴜʀ beygir ᴇɴɢ jade, nag (old or worn-out horse) ʀᴜs кляча, одер – сӑхӑм лаша săxăm laşa () 497 498 ᴛᴜʀ tırısçı (tırısa alıştırılmış at) ᴇɴɢ trotter ʀᴜs рысак – ᴛᴜʀ koşu atı, yarış atı ᴇɴɢ racehorse ʀᴜs скакун – урхамах uxramax () ᴛᴜʀ Ø ᴇɴɢ Ø ʀᴜs иноходец– ҫӑрха лаша śărxa laşi () ᴛᴜʀ at boku ᴇɴɢ horse dung ʀᴜs конский помёт, конский навоз – лаша пӑхӗ laşa păxĕ () ᴛᴜʀ kişnemek ᴇɴɢ to neigh ʀᴜs ржать (о лошади, о лошадях) – кӗҫен kĕśen () ᴛᴜʀ kişneme ᴇɴɢ neigh ʀᴜs ржание – ᴛᴜʀ cıdav ᴇɴɢ withers (of a horse) ʀᴜs загривок [лошади] (нижняя часть гривы у холки лошади) – ҫилхе ҫийӗ śilxe śiyĕ () ᴛᴜʀ yele ᴇɴɢ mane ʀᴜs грива (лошади), конская грива, грива (коня) – лаша ҫилхи laşa śilxi () ут ҫилхи ut śilxi () ҫилхе śilxe sɢ ҫилхен śilxen ɢᴇɴ ҫилхи śilxi ᴛᴍʟ ҫилхесем śilxesem ᴘʟ () ᴛᴜʀ yeleli ᴇɴɢ maned ʀᴜs имеющий гривы, имеющий гриву; с гривой, с гривами; гривастый, долгогривый – ҫилхеллӗ śilxellĕ () ᴛᴜʀ at kılı ᴇɴɢ horsehair ʀᴜs конский волос (хвостовой), волос из конского хвоста – ᴛᴜʀ at kuyruğu ᴇɴɢ horse tail ʀᴜs лошадиный хвост, конский хвост – лаша хӳри laşa xüri () ᴛᴜʀ kuyruk vurmak (kuyruğu kamçı gibi kullanıp sinekleri kovmak) ᴇɴɢ to flick his tail like a whip (for flies) ʀᴜs отгонять хвостом мух – ᴛᴜʀ at eti ᴇɴɢ horsemeat ʀᴜs конина – лаша ашӗ laşa aşĕ () лаша какайӗ laşa kakayĕ () ᴛᴜʀ at sütü, kısrak sütü ᴇɴɢ horse milk ʀᴜs ткобылье молоко – кӗсре сӗчӗ kĕsre sĕçĕ () ᴛᴜʀ iç yağı ᴇɴɢ horse suet ʀᴜs нутряное сало, брюшной жир лошади – ᴛᴜʀ Endülüs atı ᴇɴɢ Andalusian horse ʀᴜs андалузская лошадь – Андалуза лаши Andaluza laşi (Wikipedia) ᴛᴜʀ Arap atı ᴇɴɢ Arabian horse, Arab horse ʀᴜs арабская чистокровная лошадь – араб лаши arab laşi (Wikipedia) ᴛᴜʀ Türkmen atı ᴇɴɢ akhal-teke ʀᴜs ахалтекинская лошадь, текинская лошадь, ахалтекинец, туркменская лошадь – ахалтек лаши axaltek laşi (Wikipedia) ᴛᴜʀ Başkurt atı ᴇɴɢ Bashkir horse ʀᴜs башкирская лошадь – пушкӑрт лаши puşkărt laşi (Wikipedia) ᴛᴜʀ Moğol atı ᴇɴɢ Mongolian horse ʀᴜs монгольская лошадь – монголи лаши Mongoli laşi (Wikipedia) ᴛᴜʀ Yakut atı ᴇɴɢ Yakutian horse ʀᴜs якутская лошадь – якут лаши yakut laşi (Wikipedia) 498 1 Çınar 2013 ► Ümüt Çınar, Türkiye Yarasalarının Yabancı Dillerdeki Adları / The Common Names for the Bats of Turkey. Kmoksy.com. Ekim 2013, Keçiören, Ankara. (internet) → academia.edu 2. Çınar 2018 ► Ümüt Çınar, Çuvaşça Kuş Adları (Chuvash Bird Names , Чувашские Орнитонимы). 16.7.2018 (internet) → academia.edu 3. Degtyaryov 2017 ► Геннадий Анатольевич Дегтярёв, Тӑван чӗлхе культури. Шупашкар: Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗ, 2017. ­ 180 с. [Культура чувашской речи. Чебоксары: Чуваш. гос. ин-т гуманит. наук, 2017. ­ 180 с.] → chgign.ru 4. Degtyaryov & Yakovlev 2014 ► Г.А. Дегтярёв, В.А. Яковлев. Опыт нормализации биологической терминологии в чувашском языке (на примере орнитологической номенклатуры). – Чебоксары: Чуваш. гос. ин-т гуманит. наук, 2014. – 128 с. → chgign.ru 5. Gafurova 2014 ► М. М. Гафурова, Сосудистые растения Чувашской Республики. – Флора Волжского бассейна. Т . III. – Тольятти: Кассандра, 2014. – 333 с. [М. М. Gafurova, Vascular Plants of Chuvash Republic. Flora of the Volga River Basin V. III. The Russian Academy of Sciences. Togliatti, 2014] → gov.cap.ru 6. İgnatyev & Pavlov 1993 ► Н. Г. Игнатьев, Чӗр чун ячӗсен чӑваш-вырӑс-латин словарӗ = Чувашско-русско-латинский словарь названий животных / Н. Г. Игнатьев, И. П. Павлов ; худож. З. И. Чернова. - Шупашкар : Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1993. - 63, [1] с. : ил. ; 22 см. - Библиогр.: с. 63. - 5000 экз. - ISBN 5-7670-0682-2.→ ru.samah.chv.su (aslına ulaşamadım, oradan alan bu siteden aktarıyorum) 7. İsayev 2013 ► Юрий Николаевич Исаев, Фитонимический концептуарий как словарь нового типа (на материалах чувашского и русского языков): монография / Ю.Н. Исаев; науч. ред. В.И. Сергеев. — Чебоксары: Чувашское книжное издательство, 2013. — 191 с.→ docme.su 8. Krasnaya Kniga 2019 ► Красная книга Чувашской Республики. Том 1: Редкие виды растений и грибов. Издание второе, переработанное и дополненное. Под науч. ред. М.М. Гафуровой; М.С. Игнатова, Т.Ю. Толпышевой, Т.Ю. Светашевой. – Чебоксары: Изд-во, 2019. → fs01.cap.ru 9. Wikipedia ► cv.wikipedia.org. → cv.wikipedia.org 10. Чувашская энциклопедия ► Чувашская энциклопедия. → enc.cap.ru 1. ▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬ 29.01.2022 Keçiören, Анкара, Турци Ümüt Çınar / Ӳмӳт Чинара 1