Sunteți pe pagina 1din 45

LISTA DE CHEQUEO PRELIMINAR DE LOS MUSGOS DE VENEZUELA

Ramirez Reyes, C.
Crusco de Dall´Aglio, Rita ©

ABSTRACT

A checklist of the species, varieties, genera and families of Venezuelan


mosses is presented. In all, species, varieties, genera and families are
recognized.

INTRODUCCION©

Los musgos de Venezuela han sido reseñados por autoridades de la


Botánica, como Henry Pittier ( 1936 ); Ronald A. Pursell (1973) y Efraín J.Moreno
(1990) quienes señalaron 431 especies, 626 especies y 1024 especies
respectivamente. Este reporte hace conocer la presencia de especies. No
obstante se considera que el número de species para este país es pequeño si se
compara con otros paises de la region, Pursell (1973) y más aún cuando continúan
casi inexploradas bryologicamente Estados como: Apure, Barinas, Carabobo,
Cojedes, Falcón, Yaracuy y Nueva Esparta.

Un censo de los musgos publicado por Pittier ( 1936 ) señalaba para


Venezuela 431 especies distribuídas en 131 géneros y 44 familias. Pursell ( 1937 )
reportó para Venezuela 626 especies incluídas en 182 géneros y 48 familias. Este
reporte hace conocer la presencia de 949 especies, 33 variedades en 231 géneros y
50 familias localizadas dentro de las regiones administrativas en que se encuentra
dividido el país. No obstante se considera que el número de especies para este país
es pequeño si se compara con el de otros países de la región, Pursell ( 1973 ) y más
aún cuando continúan casi inexploradas bryológicamente los Estados Apure,
Barinas, Carabobo, Cojedes, Falcón, Yaracuy y Nueva Esparta.

METODOLOGIA

Esta publicación es el resultado de consultas bibliográficas y del trabajo


personal de profesionales y estudiantes de esta rama de la botánica, asi como del
chequeo de especímenes del Herbario Nacional de Venezuela ( VEN ), del
Herbario de la Facultad de Agronomía de la UCV en Maracay, del Herbario Port
de la Unellez-Guanare, del Herbario de la UDO en Cumaná, del Herbario de la
Universidad de Mérida y del Herbario de la Universidad de Florida en
Gainesville,Fl.,USA.

El ordenamiento de las familias y de los géneros que se sigue es el de


Brotherus ( 1924-1925 ). La nomenclatura está de acuerdo con la indicada en el
Index Muscorum ( Wijk et.al.( 1973 ). Los números que siguen al nombre de la
especie indican la bibliografía consultada, donde fué reportada. Las siglas EJM y
CRR, corresponden a Efraín J. Moreno y Carlos Ramírez Reyes respectivamente,
cuyos trabajos reportaron especies adicionales para completar este informe
preliminar.
.
RESULTADOS

Se reportan especies, variedades, géneros y familias.

AGRADECIMIENTO

Se agradece a los curadores de herbarios de este grupo de plantas la


colaboración prestada.

LISTADO

©
Sphagnaceae Dum

Sphagnum 1

alegrense Warnst. 17
capillaceum (Weiss.)Schrank.11,17.
cuspidatum Ehrh. Ex Hoffm. 9
cuspidatum Ehrh. Ex.Hoffm.-var.
serrulatum (Schlieph.) Schlieph. VEN
erytrocalyx Hampe 17
magellanicum Brid 17
meridense (Hampe)C.Mull. 17,21.
negrense Mitt VEN
oxyphyllum Warnst. 17.
palustre L. 17.
portoricense Hampe 17.
recurvum P.Beauv. 17.
rubellum Wils. 17.
sancto-josephense Crum & Crosby 11,17.

2
sparsum Hampe VEN
strictum Sull. 17.
subsecundum Nees 17.

Andreaeaceae Dum.

Andreaea Hedw.

brevipes Spruce VEN


rupestri Hedw. 17
subenervis Hook. F. & Wils. VEN

Fissidentaceae Schimp.

Fissidens Hedw-
amoenus C. Mull. 17
angustifolius Sull. 17,19,21
porrocheilos C. Mull. 17
asplenioides Hedw. 17,21
biareolatus ( C. Mull.) Broth. 17
brachypus Mitt. 17
caripensis (Hampe & C.Mull.) Par. VEN
diplodus Mitt. 11,16
dissitifolius Sull. 14
donnelli Aust. VEN
elegans Brid. 11,17,21
fendleri C. Mull. 17
goebelii C. Mull. 17,21
guianensis Mont. VEN
inaequalis Mitt. 17,21
inclinis C. Mull. 17,21
intermedius C. Mull. 17
kegelianus C. Mull. 17,21
leptopodus Card. VEN
minutulus Sull. VEN
mollis Mitt. 2,11,17,19,21
moritzianus C. Mull. 17
muriculatus Spruce 15b
pennula Broth. 17
plurisetus Bartr. 19,21
polypodioides Hedí. 17,21
prionodes Mont. 17,21
radicans Mont. 11,16,21
repandus Wils. 2,17,21
reticulosus (C.Mull.)Mitt. 2,17,19,21

3
rigidulus Hook. f. et. Wils. 7,11
scariosus Mitt. 17,21
secundulus C. Mull. 17,21
semimarginatus C. Mull. 17
steerei Grout. 17,19,21
steyermarkii Rob. EJM
subulatifolius (C.Mull.)Par. 17,21
trachelyma (Sull. In C. Mull.) Broth. 17
validicostatus Sull. 17
vardei Thér. 19,21
veracruzensis Pursell. 19,21
weirii Mitt. 21
yucatanensis Steere 17
zollingeri Mont. EJM

Ditrichaceae Limpr.

Trichodon Schimp.
cylindricus (Hedw.)Schimp. VEN

Ditrichum Hampe
gracile (Mitt.) O. Kuntze
rufescens (Hampe)Hampe 17

Ceratodon Brid.
purpurens (Hedw.) Brid. 17
semilunaris C. Mull. 17
stenocarpus B:S:G: 17,21
venezuelensis C. Mull. 17

Cheilotella Lindb.
boliviana (Willians)Thér.VEN
vaginata Robins 17

Tristichum C. Mull.
mirabile (C. Mull.) Herz. 8,17

Dicranaceae Schimp.

Trematodon Michx.
fendleri C. Mull. VEN

Aongstroemia B.S.G.
julaceae (Hampe) Mitt. VEN

Microdus Schimp.
barbensis Ren. & Card. VEN

4
brasiliensis (Dick.) Thér. 17
densus (Hook.) besch. 17-21
globicarpus (C.Mull.) Para. 17
rostratus (C. Mull.) Besch.

Dicranella ( C. Müll.) Schimp.


angustifolia Mitt. 17-21
aulacocarpa (Mont.) Mitt. 21
bicolour ( C. Müll. ) Mitt. 17-21
cardotti ( R. Brot. ) Dix. VEN
ditissima ( Hampe ) Mitt. 21
harrisii ( C. M. ) Broth. 21
herminieri Besch. EJM
hilariana ( Mont. ) Mitt. 17-21
perrottetii ( Mont. ) Mitt. 2-17-21
subinclinata Lor. 2-17
tovariensis ( C. Müll. ) Mitt.
trumpfii ( Hampe ) Jaeg. 17

Campylopodium ( C. Müll. ) Besch.


fendleri ( C. Müll. ) Par. 17.
pusillum ( Schimp. ) Williams 21

Campylopus Brid.
albidovirens Herz. 14
annotinus Mitt. 7-9
apollinairi Thér. VEN
arctocarpus ( Hornsch. ) Mitt. 17-21
erodictyon ( C. Müll. ) Mitt. 17
argyrocaulon ( C. Müll. ) Broth.
atratus Broth. 17
benedictii Herz. 14
bolivarensis Bartr. 17
brewerii Bartr. 17
capitulatus Bartr. 14
caracasanus ( C. Müll. ) Par. 17
cavifolius Mitt. 11
chionophilus ( C. Müll. ) Mitt. 7-21
chrismarii ( C. Müll. ) Mitt.17-21
chrysodictyon ( Hampe ) Mitt. 17-21
concolor ( Hook. ) Brid. 17-21
crispicoma ( C. Müll. ) Jaeg. 17
cucullatifolius Herz. 11
densicoma ( C. Müll. ) Par. 14
exaltatus ( C. Müll. ) Kindb. 17
exfimbriatus C. Müll. 17
falcatulus Bartr. 17-21

5
fendleri ( C. Müll. ) Bartr. 17
filicuspis Broth. 14
filifolius ( Hornsch. ) Mitt. 17-21
flexuosus ( Hedw. ) Brid.
fragilis ( Brid. ) B. S. G. VEN
fulvus Herz. 14
guatemalensis Bartr. VEN
hoffmannii ( C. Müll. ) Ren. & Card. 17
incacorralis Herz. 14
incertus Thér. 14
introflexus ( Hedw. ) Brid. 19
jamesonii ( Hook. ) Jaeg. 17
lamelinervis ( C. Müll. ) Mitt. 17
lamprodictyon ( Hampe ) Mitt. VEN
leucogaster ( C. Müll. ) Mitt. 17-21
leucognodes ( C. Müll. ) Par. 7-21
longisubulatus Thér. 14
luteus ( C. Müll. ) Par. 17
pauper ( Hampe ) Mitt. 14
penicillatus Herz. EJM
percurvatus C. Müll. 17-21
polytrichoides De Not. EJM
porphyreocaulis ( C. Müll. ) Kindb. 17
porphyreodictyon ( C. Müll. ) Mitt. 17
praealtus ( C. Müll.) Par. 17
pseudofilifolius ( C. Müll. ) Kindb. 17
reflexisetus ( C. Müll. ) Broth. 7
richardii Brid. 17
rosulatus ( Hampe ) Mitt. 17
savannarum ( C. Müll. ) Mitt. 12-7-9-21
saxatilis Williams VEN
sprucei Mitt. 17
steyermarkii Bartr. 17
strictus C. Müll. 14
strictulus (C.M)Rob. EJM
subconcolor C. Müll. 14
subfimbriatus Thér. 14
subfulvus Thér. 14
subulatus Schimp. 17
subjugorum Broth. 11-21
surinamensis C. Müll. 17
tallulensis Sull. & Lesq. EJM
thysanomitrioides Thér. 14
trichophorus Hampe ex Herz. 11
tunariensis Herz. 11

6
Atractiylocarpus Mitt.
longisetus ( Hook. ) Bartr.-var.laxifolius ( Broth. ) Pursell 11-17
longisetus ( Hook. ) Bartr.-var.longisetus VEN
longisetus ( Hook. ) Bartr.-var.meridense ( Hampe ) Pursell 17

Pilopogon Brid.
gracilis ( Hook. ) Brid. 17
longirostratus Mitt. 9
macrocarpus Bartr. 9

Dicranodontium B.S.G.
denudatum ( Brid. ) Britt. 17
pulchroalare Broth. 17

Paraleucobryum ( Limpr. ) Loeske


albicans ( Schwaegr. ) Loeske 17

Rhabdoweissia B.S.G.
fugax ( Hedw. ) B. S. G. VEN
fugax ( Hedw. ) B. S. G. –var. tenerrima Bartr. 17

Oreoweisia ( B. S. G. ) De Not.
bogotensis ( Hampe ) Mitt. 7-9
laxiretis Broth. 7-9

Dicranoweisia Lindb.
cirrata ( Hedw. ) Lindb. 21

Kingiobryum Robins VEN


paramicola Robins VEN

Symblepharis Mont.
lindigii Hampe 11

Holomitrium Brid.
arboretum Mitt. 17
crispulum Mitt. 17-21
flexuosum Mitt. 7
marginatum Mitt. EJM
lutescens C. Müll. 17
moritzianum Hampe 17-21
pulchellum Mitt. 7

Eucamptodontopsis Broth.
pilifera Broth. 17
tortuosa Robins 17

7
Chorisodontium ( Mitt. ) Broth
speciosum ( H. K. F. ) Broth. VEN
wallisii ( C. Müll. ) Broth. 17

Dicranum Hedw.
frigidum C. Müll. 17
majus Turn. VEN
scoparium Hedw. 17

Leucoloma Brid.
cruegerianum ( C. Müll. ) Jaeg. 17-21
ecaudatum ( C. Müll. ) Kindb. 17
mariei Besch. 17
mollissimum Mitt. 17
procumbens ( Mitt. ) Jaeg. 17
serrulatum Brid. 17-21
tortellum ( Mitt. ) Jaeg. 17-21

Leucobryaceae Schimp.

Ochrobryum Mitt.
gardneri ( C. Müll. ) Lindb.17

Schistomitrium Doizy & Molk.


brevifolium ( Bartr. ) Robins VEN

Holomitriopsis Robins
laevifolia ( Broth. ) Robins 17

Leucobryum Hampe
albicans ( Schwaegr. ) Lindb. 7
albidum ( P. Beauv. ) Lindb. 17-21
antillarum Schimp. 17-21
brevifolium Bartr. 17
compresum Mitt. VEN
crispum C. Müll. 17-20-21
flavo-mucronatum C. Müll. 17
giganteum C. Müll. 17-21
laevifolium Broth. 17
martianum ( Hornsch. ) Hampe 17-18
microcarpum C. Müll. 17
polakowskyi ( Besch. ) Card. 17

Leucophanes Brid.
calymperatum Par

8
Octoblepharum Hedw.
albidum Hedw.-var. albidum 17-2-21.
albidum Hedw.-var. violascens C.Müll. 17
ampullaceum Mitt. 17.
cocuiense Mitt. 17
cylindricum Mont. 17
erectifolium Mitt. 17
pellucidum C. Müll. VEN
pulvinatum ( Dozy & Molk. ) Mitt. 17
stramineum Mitt. 17
tatei ( Williams ) Bartr. 17

Steyermarkiella Robins
anomolodictya Robins 17

Calymperaceae Kindb

Syrrhopodon Schwaegr.
Annotinus C. M. EJM
bernoullii C. Müll. 17
berteroanus ( Brid. ) C. M. 12-24-21
circinatus ( Brid. ) Mitt. 17-24
compactulus C. Mull. 21
cylindrothecius C. Müll. 17
epapillosus C. Müll. 17
fimbriatus Mitt. 17-25
flexiareolatus C. Müll. 17
gaudichaudii Mont. 17-25
helicophyllus Mitt. 14-25
incompletus Mont. 17-24-21
leprieurii Mont. 17-25-21
ligulatus Mont. 25
lycopodioides ( Brid. ) C. Müll. 17-24-21
macroprolifer C. Müll. 17
parasiticus ( Brid. ) Besch. 17-20-25
prolifer Schwaegr.-var. acanthoneurus ( C. Müll. ) C. Müll. 25
prolifer Schwaegr.-var. papillosus ( C. Müll. ) Reese 25
prolifer Schwaegr.-var. tenuifolius ( Sull. ) Mitt. 25
rigidus Hook. & Grev. 17-21
rupestris Mitt. 17
steyermarkii Robins 17
ulei C. Müll. VEN
xanthophyllus Mitt. 17-24

Calymperes Sw.
bartramii Reese 17-24
donnelli Aust. 17

9
erosum C. Müll. 17
guildingii Hook. & Grev. 14
levyanum Besch. 21
lonchophyllum Schwaegr. 17-21
nicaraguense Ren. & Card. 17
richardii C. Müll. 17-2-21
rubiginosum ( Mitt. ) Reese 23
venezuelanum ( Mitt. ) Broth. Ex Pittier 17

Pottiaceae Schimp.

Molendoa Lindb.
obtusifolia Broth. & Par. VEN
sendtneriana ( B. S. G. ) Limpr. 21

Anoegtangium Schwaegr.
aestivum ( Hedw. ) Mitt. 7-21
euchlorum ( Schwaegr. ) Mitt. VEN
incurvans ( Schimp. ) Bartr. VEN
weisioides C., Müll. 17-21

Scopelophyla ( Mitt. ) Lindb.


ligulata ( Spruce ) Spruce VEN

Weissia Hedw.
controversa Hedw. 17

Gymnostomum Nees & Hornsch.


aeruginosum Sm. VEN
calcareum Nees & Hornsch. 17-21
recurvirostre Hedw. 17
venezuelense ( c. Müll.) Kindb.

Hymenostylium Brid.
recurvirostre ( Hedw. ) Dix. VEN

Rhamphidium Mitt.
fendleri ( C. Müll. ) Broth

Trichostomum Bruch.
brachydontium Bruch. 11-21
cylindricum (Bruch.)C.M. EJM
duidense Bartr. 17
jamaicense ( Mitt. ) Jaeg. & Sanerb. 2-17
linealifolium C. Müll. 17
tenuirostre (Hook. & Tayl.)Lindb. EJM
tovarense C.- Müll. 17-21

10
wagneri ( C. Müll. ) Broth.
Oxystegus ( Limpr. ) Hilp. 17
cylindricus ( Brid. ) Hilp. 17

Pseudosymblepharis Broth.
schimperiana ( Par. ) Crum 7-9

Tortella ( Lindb. ) Limpr.


humilis ( Hedw. ) Jenn. 17-21
mollisima Broth. 17-21

Trichostomopsis Card.
australasiae ( Hook. & Grev. ) Rob. 17
curripes ( C. Müll. ) Rob. VEN
diaphanobasis ( Card. ) Grout. VEN

Leptodontium ( C. Müll. ) Hampe


acutifolium Mitt. EJM
brachyphyllum Broth. & Thér. 7-9
capitulegerum C. Müll. 7-9
erythroneuron Herz. 7-9
excelsum ( Sull. ) Britt. 7
filicola Herz. 17
flexifolium ( Dicks. ) Hampe 17
longicaule Mitt.-var. microruncinatum ( Dus. ) Zander 17
luteum ( Tayl. ) Mitt. 9
orcuttii Bartr. EJM
pungens ( Mitt. ) Kindb. 17
stellafolium ( Hampe ) Broth. VEN
stellaticuspis Bartr. 7-9
subcirrhyfolium C. M.
veticulosoides ( P. Beauv. ) Wijk. & Marg. 17-21
veticulosoides (P. Beauv.) Wijk. & Marg.-var.panamense (Lot.)Zander
EJM
wallisii ( C. Müll. ) Kindb. 7-9

Hyophyla Brid.
arborea ( Mitt. ) Jaegr. 17
involuta ( Hook. ) Jaeg. 17-21
involutifolia ( C. Müll. ) Jaeg. 17
microcarpa Broth. 17
tortula (Schw.)Hampe EJM

Didymodon Hedw.
angustifolius Bartr. 17
inundatus ( Mitt. ) Broth. 17
mobilis C. Müll. 21

11
moritzianus ( C. Müll. ) Broth. 17
rigidulus Hedw. 21
Bryoerytrophyllum Chen.
recurvirostre ( Hedw. ) Chen. 7-9

Barbula Hedw.
acuta ( Brid. ) Brid.-var. icmadophyla ( C. M. ) Crum 21
campylocarpa ( Tayl. ) Broth. 17
cruegeri Sond. ex. C. Müll. 17-21
ecuadoriensis Broth. 17-21
erosa Hampe in C. Müll. 17
naequalifolia Tayl. 14
laevigata ( Mitt. ) Jaeg. VEN
replicata Tayl. VEN
spiralis Schimp. 17

Morinia Card.
ehrenbergiana ( C. Müll. ) Thér. 7-9

Streptopogon Wils.
calymperes C. Müll. 17
cavifolius Mitt. 8-17
erythrodontus ( Tayl. ) Wils. 7-9
lindigii Hampe 8-17
rigidus Mitt. 21

Neohyophila Crum
sprengelii ( Schwaegr. ) Crum 21

Gymnostomiella Fleisch.
orcuttii Bartr. 14

Aloinella Card.
venezuelana Griffin 7-10

Tortula Hedw.
andicola Mont. 17-27
elongata ( Wils. ) Mitt. 17-27
fragilis Tayl. 17
goudottii ( Hampe ) Mitt. 7-9
mniifolia ( Sull. ) Mitt. 17

Semibarbula Herz. ex. Hilp.


orientalis ( Web. ) Wijk et Marg. VEN

Grimmiaceae Arnott.

12
Grimmia Hedw.
affinis Hornsch. 22
ongirostris Hook. VEN
meridensis V. Vareschi 22
ovalis ( Hedw. ) Lindb. 17
pilifera P. Beauv. 22

Racomitrium Brid.
crispulum ( Hook. & Wils. ) Dix. 17-21
cuculatifolium Hampe 17-21
lanuginosum ( Hedw. ) Brid. VEN

Funariaceae Schwaegr.

Funaria Hedw.
acutifolia ( Hampe ) Broth. 17
calvescens Schwaegr. EJM
hygrometrica Hedw.-var. calvescens ( Schwaegr. ) Mont. 17
hygrometrica Hedw.-var. hygrometrica 17-21
lindigii ( Hampe ) Broth. 17
macrospora Williams 17
trumpffii ( C. Müll. ) Broth. 17

Splachnaceae Grev. & Arnott.

Splachnobryum C. Müll.
bernoullii C. Müll. VEN
obtusum ( Brid. ) C. Müll. 17

Tayloria Hook.
jamesonii ( Tayl. ) C. Müll. 7-17-9
laciniata Spruce 7-17
moritziana C. Müll.-var. moritziana 7-17
scabriseta ( Hook. ) Mitt. 7-8-17

Tetraplodon B. S. G.
mnioides ( Hedw. ) B. S. G

Splachnum Hedw.
turbinatum Brid. 7-17-9
weberbaueri Reim. VEN

Bryaceae Schimp.

13
Orthodontium Schwaegr.
pellucens ( Hook. ) B. S. G. 7-17

Mielichhoferia Nees & Hornsch.


campylocarpa ( Hook. & Arn. ) Mitt.7-19
canescens C. Müll. 7-17
graciliseta ( Hampe ) Mitt. EJM-7-17
gymna C. Müll. 7-17

Haplodontium Hampe
cuspidatum Herz. VEN

Pohlia Hedw.
C ruegeri (Hampe)Mitt. EJM
flexuosa Hook. 7-9-21
integridens ( C. Müll. ) Broth. 7
longipedicellata ( C. Müll. ) Broth. 17
papillosa ( C. M. ) Broth. 2-26
spectabilis ( C. Müll. ) Broth. 7-17

Pseudopohlia Williams
didymodontia ( Mitt. ) Andrews 7-17

Mniobryum Limpr.
wahlenbergii ( Web. & Mohr. ) Jenn. 2-14

Epipterygium Lind.
immarginatum Mitt. VEN
orbifolium C. Müll. 5-17

Brachymenium Schwaegr.
barbae-montis C. Müll. VEN
consimile ( Mitt. ) Jaeg. 11-21
exile ( Doz. et Molk. ) Besch. et Lac. 21-22
globirameum ( C. Müll. ) Kindb. 5-17
globosum Jaeg. 21
melanopyxis ( C. Müll. ) Jaeg. 17-21
pararistatum ( C. Müll. ) Kindb. 5-17
sipapoense Bartr. 5-17
smaragdinum ( C. Müll. ) Jaeg. 5-17
sordidissimum ( C. Müll. ) Par. 5-17
systilium ( C. Müll. ) Jaeg. 7
wrightii ( Sull. ) Broth.-var, mnioides ( Besch. ) Florsch. 17

Anomobryum Schimp.

14
ceramiocarpum ( C. Müll. ) Broth. 5-17
clavicaule ( C. Müll. ) Broth. 7-17
filiforme ( Dicks. ) Husn. 7-17
plicatum Card. 5-7-21
pycnobaseum (C. Mull.) Broth. 21
semi-ovatum ( Brid. ) Jaeg. 9

Leptobryum Hedw.
pyriforme ( Hedw. ) Wils. 9

Bryum Hedw.
angustirete Kindb.-var. compactum ( Hornsch. ) Wijk. & Marg. 11
apiculatum Schwaegr. 12-21
argenteum, Hedw.-var. argenteum 5-17-21
aubertii ( Schwaegr. ) Brid. 14
billardieri Schwagr. 7-17-21
candicans Tayl. 21
capillare Hedw. 5.-17
chrysoblastum C. Müll. 5-17
congestum Mitt. 5-17
coronatum Schwaegr. 5-17
cruegeri Hampe 5-17
curvifolium Bartr. 5-17
dimorphus ( C. Müll. ) Broth. 17
ellipsifolium Bartr. 5-17
fendleri C. Müll. 14
flexisetum Mitt. 7-5-17
genucaule C. Müll. 14
grandifolium ( Tayl. ) C. Müll. 22
incacorralis Herz. 11
leptopelma C. Müll. 5-17
limbatum C. Müll. 12-21
micro-pendulum C. Müll. 5-17
procerum Schimp. 5-7-9-17
pseudotriquetrum ( Hedw. ) Schwaegr. 11
subleucophyllum C. Müll. 5-7-17
truncorum ( Brid. ) Brid. 21-22
valenciae C. Müll. 5-17
wagneri C. Müll. 5-17

Rhodobryum ( Schimp. ) Hampe


andino-roseum ( C. Müll. ) Par. 17-21
beyrichianum ( Hornsch. ) C. Müll. 17-21
dominguense ( Brid. ) Schimp. 17
grandifolium ( Tayl. ) Schimp. 17
pycnopyxis ( C. Müll. ) Par. 17
Mniaceae Schwegr.

15
Mnium Hedw.
rostratum Schrad.-var. rostratum 7-17-21
rostratum Schrad.-var. ligulatum Herz. 17-21

Plagiomnium T. Kop.
rhynchophorum ( Hook. ) T. Kop. VEN

Phyllodrepaniaceae Crosby

Phyllodrepanium Crosby
falcifolium ( Schwaegr. ) Crosby 17

Mniomalia C. Müll.
viridis ( Mitt. ) C. Müll. 17

Eustichiaceae Broth.

Eustichia ( Brid. ) Brid.


longirostris ( Brid. ) Brid. 7-17
spruceana ( C. Müll. ) Par. 17

Rhizogoniaceae Broth.

Rhizogonium Brid.
lindigii ( Hampe ) Mitt. 5-7-17
mnioides ( Hook. ) Wils. 11
spiniforme ( Hedw. ) Bruch. 7-17-21

Aulacomniaceae Schimp.

Leptotheca Schwaegr.
costaricensis Card. & Thér. 17
Aulacomnium Schwaegr.
venezuelanum Mitt. 17

Bartramiaceae Schwaegr.

Anacolia Schimp.
intertexta ( Besch. ) Par. 5-17
laevisphaera ( Tayl. ) Flow. 5-7-17

Leiomela ( Mitt. ) Broth.


bartramiodes ( Hook. ) Par. 7-17-21
lineata ( C. Müll. ) Broth. 17
lopezii Griffin 13
subbrevifolia ( C. Müll. ) Broth. 17

16
Bartramia Hedw.
angustifolia Mitt. 7-9
brevifolia Brid. 5-7-17
flavicans Mitt. 7-17-26
humilis Mitt. 11
mathewsii Mitt. 5-7-17
microstoma Mitt. 7-9-17
potosica Mitt. 7-17
secunda Schimp. 7-17-26
thelioides C. Müll. 11

Conostomum Sw.
jamesonii ( Tayl. ) Steere VEN
pentastichum ( Brid. ) Lindb. 6-8-18

Bartramidula B.S.G.
fendleri (C. Mull.) Par. 17
nana (C. Mull.) Par. 17-21

Philonotis Brid.
curvata ( Hampe ) Jaeg. 11
elegantula ( C. M. ) Par. 11-21
filiformis ( Hornsch. ) Mitt. 17
glaucescens ( Hornsch. ) Par. 21-22
gracillima aongstr. 21-22
longiseta ( Michx. ) Britt. 17-21-22
macrodictya ( C. Müll. ) Kindb. 7-17-21
moritziana ( Hampe ) Jaeg. 17
sphaericarpa ( Hedw. ) Brid. –var. Sphaericarpa 7-21
uncinata ( Schwaegr. ) Brid. – var. Uncinata 2-17-21
uncinata ( Schaegr. ) Brid. –var. glaucescens ( Hornsch. ) Florsch. 17

Breutelia ( B. S. G. ) Schimp.
allionii Broth. VEN
chrysea ( C. Müll. ) Jaeg. 9
lorentzii ( C. Müll. ) Par. 22
scoparia ( Schwaegr. ) Jaeg. 17
subarcuata ( C. Müll. ) Schimp. 9
tomentosa ( Brid. ) Jaeg. 17-21
dominicensis Bartr. EJM

ORDEN: ISOBRYALES

17
Erpodiaceae Broth.

Erpodium ( Brid. ) Brid.


coronatum ( Kook. & Wils. ) Mitt. 17-19-21
latifolium (Hook. & Wils.) Mitt. EJM
pringlei Britt. EJM

Ptychomitriaceae Schimp.

Campylostelium B. S. G.
venezuelanum Dozy & Molk. 17

ORDEN: BRYALES
Orthotrichaceae Arnott.

Zygodon Hook. & Tayl.


fragilis Robins. 14
goudotii Hampe 7-9
liebmannii Schimp. 7-21
obtusifolius Hook. 17-21
pichinchensis ( Tayl. ) Mitt. 7-17
pilosulus C. Müll. 17
peruvianus Sull. VEN
pungens C. Müll. 17
reinwardtii ( Hornsch. ) Braun. 7-17-21
setulosus Mitt. 7-9
stenocarpus (Taylor)Mitt. EJM
subdenticulatus Hampe 17

Amphidium Schimp.
cyathicarpum ( Mont. ) Broth. 11
strictulus (C. M.) Rob. EJM

Orthotrichum Hedw.
aequatoreum Mitt. 7-9-17-21
elongatum Tayl. 5-7-9-17
undulatum Mitt. 5-7-17

Macromitrium Brid.
acutissimum C. Müll. 17-21
cirrosum ( Hedw. ) Brid. 17-21
contextum Hampe EJM
dussi Broth. 17
fendleri C. Müll. 17
galipense C. Müll. 17
hymenostomum Mont. 17

18
leprieurii Mont. 17
longifolium ( Hook. ) Brid. – var. brevifolium C. Muell. 17
longifolium ( Hook. ) Brid. – var. longifolium ( Hook. ) Brid. 17-21
macrothele C. Müll. 7-17
parvirete Bartr. VEN
pellucidum Mitt. 17
pentastichum C. M. 20-21
perichaetiale ( Hook. & Grev. ) C. Müll. 17-21
podocarpi C. Müll. 17
proliferum Mitt. 17
punctatum ( Hook. & Grev. ) Brid. 17
pyriforme C. Müll. 17
retusulum C. Müll. 17
rhaphidophyllum C. Mül. 17
richardii Schwaeger. 17
schwneckeanum Hampe 14-21-22
serrulatum Mitt. 22
stellulatum ( Hornsch. ) Brid.
stolonigerum C. Müll. 17
striticuspis C. Müll. 17
subnitidum C. Müll. 17
subpaucidens C. Müll. 17-21
subscabrum Mitt. 21-22
swainsonii ( Hook. ) Brid. 17
ulophyllum Mitt. 17
venezuelense Par. 17

Groutiella Steere
apiculata ( Hook. ) Crum & Steere 22
fragilis (Mitt.) Crum & Steere EJM
husnotii ( Beswch. ) Crum & Steere 17
mucronifolia ( Hook. ) & Grev. ) Crum & Steere 7-17
schlumbergeri ( Schimp. ) Wijk. & Marg. VEN
tomentosa ( Hornsch. ) Wijk. & Marg 17
wagneriana ( C. Müll. ) Crum & Steere 17

Macrocoma ( C. Müll. ) Grout.


hymenostomum ( Mont. ) Grout. 17
sullivantii (C. M.) Grout. EJM

Schlotheimia Brid.
angustata Mitt. 20-21
fusco-viridens Hornsch. VEN
glauca C. Müll. 17
grandi-areolata C. Müll. 17
jamesoni (W. Am.) Brid. EJM
lesiomitria C. Müll. 17

19
pungentissima C. Müll. 17
rugifolia ( Hook. ) Schwaegr. 17-21
torquata ( Hedw.) Schwaegr. 17-21
trichomitria Schwaegr. 17

Helichophyllaceae Broth.

Helycophyllum Brid.
torquatum ( Hook. ) Brid. 14

Racopilaceae Kindb.

Racopilum P. Beauv.
tomentosum ( Hedw. ) Brid. 2-7-17-20-21

Fontinalaceae Schimp.

Fontinalis Hedw.
duriael Schimp. VEN

Hydropogonaceae Welch.

Hydropogon Brid.
fontinaloides ( Hook. ) Brid. 17

Hydropogonella Card.
gymnostoma ( Schimp. ) Card. 17

Hedwigiaceae Schimp.

Hedwigia P. Beauv.
ciliata ( Hedw. ) Ehrh. 7-17-21

Hedwigidium B. S. G.
imberbe ( Sm. ) B. S. G. 7-8-17-21

Rhacocarpus Lindb.
cuspidatus ( C. Müll. ) Par. 7-17
humboldtii ( Hook. ) Lindb. 22
purpurascens ( Brid. ) Par. 7-17
rivularis ( C. Müll. ) Par. VEN

Cryphaeaceae Schimp.

Schoenobryum Dozy & Molk.


caripensis ( C. Müll. ) Hampe 17
gardneri ( Mitt. ) Jaeg. 7-17

20
julacea (Hornsch.) Jaeg. EJM

Cryphaea Mohr. in Wen.


filiformis ( Hedw. ) Brid. 7-17
patens Hornsch. 7-17
pinnata B. S. G. 11
reticulata Besch. 17-21

Dendropogonella Britt.
rufescens ( Schimp.) Britt.

Leucodontaceae Schimp.

Leucodon Schwaegr.
subgracilis Hampe & Fleisch. 22

Leucodontopsis Ren. & Card.


geniculata ( Mitt. ) Crum & Steere 17

Pseudocryphaea Britt. ex Besch.


flagellifera ( Brid. ) Britt. 17-21

Lepyrodontaceae Broth.

Lepyrodon Hampe
tomentosus ( Hook. ) Mitt. 7-5

Prionodontaceae Broth.

Prionodon . Müll.
densus ( Hedw. ) C. Müll. 7-17-21
dichotomus Hampe 7-9
fusco-lutescens Hampe 7-9-21
laeviusculus Mitt. 22
luteo-virens ( Tayl. ) Mitt. 7-21
lycopodium ( C. Müell. ) Jaeg. VEN
simplex C. Müll. 17
subgeniculatus C. Müll. 17

º Pterobryaceae Kindb.

Jaegerina C. Müll.
scariosa ( Lor. ) arenzi 17

Pterobryopsis Fleisch.
mexicana ( Schimp. ) Fleisch. 21-22

21
Orthostichidium C. Müll. ex Dus.
guyanense ( Mont. ) Broth. 17-21
pentagonum ( Hampe & Lor. ) C. M. 21-22

Orthostichopsis Broth.
auricostata ( C. Müll. ) 17-21
crinita ( Sull. ) Broth. 17-21
tetragona ( Hedw. ) Broth. 7-17-21

Pireella Card.
angustifolia ( C-.Müll. ) Arz. 17
cavifolia ( Card. & Herz. ) Card. 17-18-21
cymbifolia ( Sull. ) Card. 17
fendleri ( C. Müll. ) Card. 17
husnotiana ( Besch. ) Card. VEN
pohlii ( Schwaegr. ) Card- VEN

Pterobryon Hornsch.
densum Hornsch. 7-17-21

Meteoriaceae Kindb.

Squamidium ( C. Müll. ) Broth. 17


brasiliense ( Hornsch. ) Broth. 17
filiferum ( C. Müll. ) Broth. 7-17
leucotrichum ( Tayl. ) Broth. 7-17-21
macrocarpum ( Mitt. ) Broth. VEN
nigricans ( Hook. ) Broth. – var. nigricans 5-7-17-18-21
nigricans ( Hook. ) Broth. – var. pendula ( Hampe ) Pursell. 17
rotundifolium ( Mitt. ) Broth. 7
subheterocladium ( C. Müll. ) Broth. 7

Pilotrichella ( C. Müll. ) Besch.


compositum ( Sw. ) Par. VEN
flexilis ( Hedw. ) Aongstr. 7-17-21
hexasticha ( Schwaegr. )Jaegr. 21-22
imbricata ( Schwaegr. ) Bruch. 21-22
pachygaster ( C. Müll. ) Jaegr. 5-7-17
pentasticha ( Brid. ) Wijk. & Marg. 5-7-21
rigida ( C. Müll. ) Besch. 17
viridens ( C. Müll. ) Jaeg. 17

Papillaria ( C. Müll. ) C. Müll.


denticulata ( Mitt. ) Jaeg. 17
deppei ( C. Müll. ) Jaeg. 7-12-21
imponderosa ( Tayl. ) Broth. 7-17-21
laevifolia ( C. Müll. ) Jaeg. VEN

22
nigrescens ( Hedw. ) Jaeg. –var. nigrescens 7-17-21
nigrescens (Hedw. )Jaeg.-var.illecebra ( Brid. ) Ren. & Card. 17
penicillata ( Dozy & Molk. ) Broth. 17
pseudo-funalis C. Müll. 17
seriata ( C. Müll. ) Wijk. & Marg. 17
subsquamulata C. Müll. 17

Meteorium ( Brid. ) Doz. & Molk.


illecebraria ( C. Müll. ) Broth. 17
illecebrum Sull. 5-7-17
pseudo-sinuatum ( C. Müll. ) Broth. 17
teres Mitt. 21-22

Lindigia Hampe
aciculata ( Tayl. ) Hampe 21-22
debilis ( Mitt. ) Jaeg. VEN
trichomitria C. Müll. 17

Barbella Fleisch.
conferva ( C. Müll. ) Broth. 17

Meteoriopsis Fleisch. ex Broth.


patula ( Hedw. ) Broth. 5-7-17-21
recurvifolia ( Hornsch. ) Broth. 17-21
remotifolia (Hornsch.)Broth. EJM
tovariensis ( C. Müll. ) Broth. 21

Meteoridium ( C. Müll. ) Manuel


remotifolium ( C. Müll. ) Manuel. VEN

Phyllogoniaceae Kindb.

Phyllogonium Brid.
fulgens ( Hedw. ) Brid. 7-17-21
goebellii C. Müll. 17
viscosum ( P. Beauv. ) Mitt. 17-21

Catagoniaceae Buck & Ireland


Catagonium C., Müll. ex Broth.
politum ( Hook. f. & Wils. ) Dus. ex Broth. 5-7-17-21

Neckeraceae Schimp.

Cliptothecium Mitt.
duplicatum ( Schwaegr. ) Broth. 17-21
moritzii ( Hampe ) Broth. 17

23
Neckera Hedw-
chlorocaulis C. M. 22
jamesonii Tayl. 5-7-17
lindigii Hampe 11-21
novae-granadae C. Müll. 7-9
urnigera C. Müll. 21-22

Neckeropsis Reinchardt.
disticha ( Hedw. ) Kindb. 2-17
undulata ( Hedw. ) Reinchdt. 2-17-21

Homaliodendron Fleisch.
mohrianum ( C. M. ) Fleisch., 21-22

Homalia ( Brid. ) B. S. G.
defoliata ( C. Müll. ) Jaeg. 22

Pinnatella Fleisch.
piniformis ( Brid. ) Fleisch. VEN

Porotrichum ( Brid. ) Hampe


brevifolium Bartr. 21-22
cobanense C. Müll. 7-9-21
flagelliferum (Hampe) Mitt. EJM
insularum Mitt. 7-9
korthalsianum ( Dozy & Molk. ) Mitt. 17-18
longirostre ( Hook. ) Mitt. 22
neckeraeaforme ( Hampe ) Mitt. EJM
plicatulum Mitt. 17-21

Porothamnium Fleisch.
cobanense C.Mull. CRR
expansum ( Tayl. ) Fleisch. 7-9
fasciculatum ( Hedw. ) Fleisch. 5-7-21
filiferum ( Mitt. ) Fleisch. 17
longirostre (Hook.)Mitt. CRR
plicatulum Mitt. CRR

Thamnobryaceae Buck & Vitt.

Thamnobryum Nieuwl.
subseriatum (Hook.) Mitt. EJM

Lembophyllaceae Broth.

Porotrichodendron Fleisch.

24
robustum Broth. 5-7-8-17
superbum ( Tayl. ) Broth. 5-7-17

Rigodium Kunze ex Schwaegr.


gracile Ren. & Card. 17
solutum ( Tayl. ) Par. 17
toxarium ( Schwaegr. ) Jaeg. 22

Pilotrichaceae Kindb.

Callicosta C. Müll.
andersonii ( Crosby ) Crosby 17
bipinnata ( Schwaegr. ) C. Müll. 17
evanescens C. Müll. 17
fendleri ( C. Müll. ) Crosby 17
longicaulis ( Broth. ) Crosby 17
ramosissima ( Mitt. ) Crosby 17

Pilotrichidium Besch.
callicostatum ( C. M. ) Jaeg. 21-22

Hookeriaceae Schimp.

Daltonia Hook. & Tayl.


bilimbata Hampe 7-11
gracilis Mitt. 11
latolimbata Broth. 7-9
longifolia Tayl. 5-7-17-21
peruviana Mitt. 7-9
pulvinata Mitt. 11
stenophylla Mitt. 17
tenuifolia Mitt. 17

Leskeodon Broth.
longipilus ( Besch. ) Bartr. 12
parvifolium Bartr. 17

Adelothecium Mitt.
bogotense ( Hampe ) Mitt. 7-17-21

Calyptrochaeta Desv.
setigerus Mitt. VEN

Hookeria J. E. Sm.
acutifolia Hook. et Grev. 21-22

Cyclodictyon Mitt.

25
albicans ( Hedw. ) Kuntze 7-17-21
amnigenum ( C. Müll. ) Broth. 17
capillatum ( Mitt. ) Kuntze 17
cuspidatum Kuntze 17
fendleri ( C. Müll. ) Broth. 5-7-17
jagianum ( C. Müll. ) Kuntze 5-7-17
nivale ( C. Müll. ) Kuntze 7-17
roridum ( Hampe ) Kuntze 12
varians ( Sull. ) Kuntze 17-21

Schizomitrium B. S. G.
aspera ( Mitt. ) Jaeg. 17
bernoullii ( Hampe ) Broth. 22
depressa ( Hedw. ) Jaeg. 17
galipanoana ( C. Müll. ) Broth. VEN
hondurensis Crum 21
mexicana Rob. EJM
microcarpa Aongstr. 17
pallida ( Hornsch. ) Aongstr. 17
rufescens ( Mitt. ) Jaeg. 22
scabriseta ( Hook. ) Ja

Hookeriopsis ( Besch. ) Jaeg.


acicularis ( Mitt. ) Jaeg. 21-22
asprella ( Hampe ) Broth. 21.22
crispa ( C. Müll. ) Jaeg. 5-7-17-21
cruegeriana ( C. Müll. ) Jaeg. 17
falcata ( Hook. ) Jaeg. VEN
guadalupensis ( Brid. ) Jaeg. EJM
incurva ( Hornsch. ) Broth. 17-21
maguirei Bartr. 22
obsoletinervis (Hampe) Broth. EJM
obtusifolia Bartr. 22
parkeriana ( Hook. & Grev. ) Jaeg. 17
pernutans ( C. Müll. ) Broth. 17
plumicaulis (C. Mull.) Broth. 17
ptari-tepuiensis Bartr. 17
steyermarkii Bartr. 17
subfalcata ( Hampe ) Jaeg. 17
undata ( Hedw. ) 17
venezuelensis Bartr. 17

Lepidopilidium ( C. Müll. ) Broth.


divaricatum ( Dozy & Molk. ) Broth. 17
laevisitum ( Hampe ) Broth. 22
portoricense ( C. M. ) Crum & Steeere 17
purpurissatum ( C. Müll. ) Broth. 17

26
Actinodontium Schwaegr.
megalocarpum ( Hook. ) Ren. & Card. 22
portoricense Crum & Steere 17
sprucei (Mitt.)Jaeg. EJM

Lepidopilum ( Brid. ) Brid.


aureo-fulvum C. Müll. 17
biductulosum ( P. Beauv. ) Wijk. & Marg. 17
brevipes Mitt. 22
cubense ( Sull. ) Mitt. 21-22
diaphanum ( Hedw. ) Mitt. 17
goniothecium C. Müll. 17
haplociliatum ( C. Müll. ) Par. 17
leiomitrium C. Müll. 17
mnioides C. Müll. 17-21
muelleri ( Hampe ) Spruce 17
polytrichoides ( Hedw. ) Brid. 17-21
purpurascens Schimp. ex Besch. 14
radicale Mitt. VEN
scabrisetum ( Schwagr. ) Steere 21
steyermarkii Bartr. 5-7-17
stolonaceum C. Müll. 12
subpolytrichoides C. Müll. 17

Isodrepanium ( Wils. ) Britt. 17


lentulum ( Wils. ) Britt. 17

Crossomitrium C. Müll.
goebelii C. Múll. 17-21
patrisiae ( Brid. ) C. Müll. 17-21
phragmidiaceum C. Müll. 17
tenellum C. Müll. 17-21

Hypnella ( C. Müll. ) Jaeg.


brotheri Herz. EJM
cymbifolia ( Hampe ) Jaeg. 17
filiformis ( Hook. ) Jaeg. VEN
leptorrhyncha ( Hook. & Crev. ) Jaeg. 17
pallescens ( Hook. ) Jaeg. 17
phillonotula ( C. Müll. ) Kindb. 17
pilifera ( Hook. & Wils. ) Jaeg. 17

Stenodictyon ( Mitt. ) Jaeg.


pallidum Crum & Steere VE

27
Callicostelopsis Broth.
meridensis ( C. Müll. ) Broth. 7-17

Rhynchostegiopsis C. Müll.
lutescens Britt. ex Broth. VEN
planifolia Crum & Steere VEN

Neohypnella Bartr.
chrysophyllopodia (C. M.) Bartr. EJM
diversifolia ( Mitt. ) Robins 17
trichomitria C. Müll. 17

Hemiragis ( Brid. ) Besch.


aurea ( Brid. ) Kindb. 14

Leucomiaceae Broth.

Leucomium Mitt.
attenuatum Mitt. 17
compressum Mitt. 17
cuspidatum ( C. Müll. ) Jaeg. VEN
lignicola Spruce ex Mitt. 17-21

Hypopterygiaceae Mitt.

Hypopteryhium Brid.
flavescens Hampe 7-17
laricinum ( Hook. ) Brid. 7-17
rigidulum Mitt. 17
tamariscinum ( Hedw. ) Brid. 7-17-18-21

ORDEN: HYPNOBRYALES

Fabroniaceae Schimp.

Fabronia Raddi
glauca C. Müll. 17
perimbricata C. Müll. 17-21
polycarpa Hook. 7-17-21
wrightii Sull. 21-22

Anacamptodon Brid.
cubensis ( Sull. ) Mitt. 17

Leskeaceae Schimp.

Leskea Hedw.

28
angustata Tayl. 7-17

Thuidiaceae Schimp.

Haplocladium ( C. Müll. ) C. Müll.


firmulum C. Müll. 22
microphyllum ( Hedw. ) Broth. 22

Rauiella Reim.
firmula ( C. Müll. ) Wijk. & Marg. 17
subcatenulata ( Besch. ) Wijk. & Marg. 17

Thuidium B. S. G.
acuminatum Mitt. EJM
antillarum Besch. EJM
delicatulum (Hedw.) B. S. G. EJM
frontinoae ( C. Müll. ) Jaeg. 17
furfurosum ( H. & W. ) Reinchardt. 21-22
gratum ( P. Beauv. ) Jaeg. 17
involvens ( Hedw. ) Mitt. 2-17-21
minutulum ( Hedw. ) B. S. G. 7-17-21
peruvianum Mitt. 7-9
pseudo-protensum ( C. Müll. ) Mitt. 5-7-21
pusillum Mitt. 17
recognitium ( Hedw. ) Lindb. VEN
recognitium ( Hedw. ) Lindb. –var. delicatulum ( Hedw. ) Warnst. 5-7-17
scabrosulum Mitt. 17
schystocalyx ( C. Müll. ) Jaeg.17
siphoteca ( C. Müll. ) Jaeg. 17
tamariscinum ( Hedw. ) B. S. G. 17
turkheimiii C. M. 21-22
urceolatum Lor. 7-17

Amblystegiaceae ( Broth. ) Fleisch.

Cratoneuron ( Sull. ) Spruce


filicinum ( Hedw. ) Spruce 5-7-17

Campylium ( Sull. ) Mitt.


hispidulum ( Brid. ) Mitt. 7-9

Leptodictyum ( Schimp. ) Warnst.


riparium ( Hedw. ) Warnst. 5-7-17

Hygroamblystegium Loeske
meridense Bartr. 5-7-17

29
Drepanocladus ( C. Müll. ) G. Roth.
exannulatus ( B. S. G. ) Warnst. 7-9
Hygrophypnum Lindb.
tequendamense Herz. –var. subfalcatum Herz. 7-17

Calliergon ( Sull. ) Kindb.


trifarium ( Web. & Mohr. ) Kindb. 7-9-17

Scorpidium ( Schimp. ) Limpr.


scorpioides ( Hedw. ) Limpr. VEN
scorpioides ( Hedw. ) Limpr. – var. venezuelense Bartr. 5-7-17

Brachytheciaceae Broth.

Homalothecium B. S. G.
leskeoides ( Hook. ) Britt. 8-21

Palamocladium C. Müll.
bonplandii Broth. 7
leskeoides ( Hook. ) Britt. 7-17

Platyhipnidium Fleisch.
riparioides ( Hedw. ) Dix. 17-21

Lepyrodontopsis Broth.
trichophylla ( Hedw. ) Broth. 17

Brachythecium B. S. G.
eupopuleum ( C. Müll. ) Kindb. 17
meridense ( C. Müll. ) Jaeg. 7-17
plumosum ( Hedw. ) B. S. G. 17
prasophyllum (Hampe)Jaeg. EJM
stereopoma ( Spruce ) Jaeg. 17-21

Rhynchostegium B. S. G.
argute-serratum Bartr. 17
beskeanum ( C. Müll. ) Jaeg. 17
campylocarpum ( C. Müll. ) De Not. 17
conchophyllum ( Tayl. ) Jaeg. 17
frondicola C. Müll. 22
riparioides ( Hedw. ) Card. 7-21
scariosum / Tayl.) Jaeg. 17-21
sellowii ( Hornsch. ) Jaeg. 17
serrulatum ( Hedw. ) J. & S. 21-22
serrulatum ( Hedw. ) Jaeg. – var. frondicola ( C. Müll. ) Par. 17
subperspicuum ( C. Müll. ) Broth. 17
trachynotum (C. Mull.) Kindb. 17

30
Oxyrrhychium B. S. G.
clinocarpum ( Tayl. ) Broth. 17

Eurhynchium B. S. G.
pulchellum ( Hedw. ) Jenn. 7-9
riparioides (Hedw.) Rich.

Stokesiella ( Kindb. ) Robins 7-9


praelonga ( Hedw. ) Robins 7-9

Entodontaceae Kindb.

Erythrodontium Hampe
longisetum ( Hook. ) Par, 7-17 20
squarrosum ( Hampe ) Par. 17

Mesonodon Hampe
onustus Hampe 17

Rozea Besch.
bourgeana Besch.

Entodon C. Múll.
aurescens Hampe 17-21
beyrichii ( Schwaegr. ) C. Müll. 11
columnaris ( Schwaegr. ) Mitt. 17
complicatus ( C. Müll. ) Mitt. 17
distans ( C. Müll. ) Mitt. 7-17
erythropus Mitt. 2-17
hampeanus C. Múll. 17
jamesonii ( Tayl. ) Mitt. 7-17-21
macropodus ( Hedw. ) C. Müll. 5-7-17
myurus ( Hook. ) Hampe 17
pallescens ( C. Múll. ) Mitt. 5-7-17
squarrosum (C. M.) Par. EJM

Pleurozium Mitt.
schreberi ( Brid. ) Mitt. 7-9

Plagiotheciaceae ( Broth. ) Mitt.

Stereophyllum Mitt.
cultelliforme ( Sull. ) Mitt. 17-21
leucostegum ( Brid. ) Mitt. 17-21
obtusum Mitt. 17

31
papilliferum Mitt. EJM
radiculosum ( Hook. ) Mitt. 17
subobtusum Ren. & Card. 21-22

Pilosium ( C. Müll. ) Fleisch.


chlorophyllum ( Hornsch. ) C. Müll. 17

Plagiothecium B. S. C.
laetum B. S. C. VEN
lucidulum ( Hook. & Wils. ) Mitt. 22
planissimum ( Mitt. ) Bartr. 20-22
schraderi ( C. Müll. ) Kindb. 17

Sematophyllaceae Broth.

Aptychella ( Broth. ) Herz.


americana ( Card. ) Broth. 8-9-19
proligera ( Broth. ) Herz. 8-9-19

Ptergonidium C. Müll. ex Broth.


pulchellum ( Hook. ) C. Müll. 17

Meiothecium Mitt.
boryanum ( C. Müll. ) Mitt. 17
negrense Spruce 17
revolubile Mitt. 17

Rhaphidorrhynchium Fleisch.
amoenum ( Hedw. ) Fleisch. 5-7-17
cyparissoides ( Hornsch. ) Broth.
decumbens ( Mitt. ) Broth. 7-20
decurvifolium ( Mitt. ) Broth. 7-20
erythropodium ( Mitt. ) Broth. 17
glaziovii ( Hampe ) Broth. 17-21
oblique-rostratum ( Mitt. ) Broth. VEN
sanguisetum ( C. Müll. ) Broth. 5-7-17
schlimii ( C. Müll. ) Broth. 17
subscabrum ( C. Müll. ) Broth. 5-7-17
trichostegum ( C. Müll. ) Broth. 17-21

Schraderella C. Müll.
pungens C. Müll. 17

Sematophyllum Mitt.
Admistrum (Sull.) Mitt. EJM
caespitosum ( Hedw. ) Mitt. 7-17-21
chrysostegum ( C. Müll. ) Mitt. 17

32
cochleatum Broth. EJM
constrictum Mitt. 17
cuspidiferum Mitt. 17
flaccidifolium ( C. Müll. ) Mitt. 17
flavidum Mitt. VEN
galipense ( C, Müll. ) Mitt. 7-17-21-27
glazovii Hampe EJM
insularum ( C. Müll. ) Mitt. 22
lindigii ( Hampe ) Mitt. 21
makmellense Broth. VEN
saricifolium Mitt. 21-22
subsimplex ( Hedw. ) Mitt. 17
tequendamense ( Hampe ) Mitt. 17

Rhaphidostichum Fleisch.
elegans Robins 17

Macrohymenium C. Müll.
pungens ( Hedw. ) Broth.

Trichosteleum Mitt.
ambiguum ( Schwaegr. ) Par. 17
arrectum ( Mitt. ) Jaeg. 17
bolivarense Rob. EJM
cyparissoides ( Hornsch. ) Robins 17-21
fluviale ( Mitt. ) Jaeg. 17
inundatum ( Mitt. ) Jaeg. 17
papillosissimum ( Hampe ) Broth. VEN
papillosum ( Hornsch. ) Jaeg. 17
sentosum ( Hornsch. ) Jaeg. 17
vincentinun ( Mitt. ) Jaeg. 12

Potamium Mitt.
deceptivum Mitt. 17
pacimoniense Spruce 17
vulpinum ( Mont. ) Mitt. 17

Taxithelium Spruce
planum ( Brid. ) Mitt. 17-21

Glossadelphus Fleisch.
truncatulus ( C. M. ) Fleisch. 22

Neohypnella Bartr.
crysophyllopodia ( C. M. ) Bartr. VEN
diversifolia ( Mitt. ) Welch. & Crum VEN

33
trichomitria C. M. EJM

Hypnaceae Schimp.

Bryosedwickia Card. & Dix.


pallidissima ( C. Müll. ) Biz. & P. Varde VEN

Hypnum Hedw.
amabile ( Mitt. ) Hampe 7-17-27
hamatum ( Mitt. ) Jaeg. 8-17
mirabile Bartr. 7-17
polypterum ( Mitt. ) Broth. 7-17

Ectropothecium Mitt.
apiculatum ( Hornsch. ) Mitt. 21-22
aeroginosum ( C. Müll. ) Mitt. 17
cupressoides ( C. Müll. ) Mitt.
globitheca ( C. Müll. ) Mitt. 7-17

Isopterygium Mitt.
alstonii Bartr. 17
chrismari ( C. M.) Mitt. CRR
diminutivum Bartr. 22
autrypherum ( C. Müll. ) Par. 17
irelandii Robins 17
subtenerrimum ( Hampe ex C. Mull.) Par. VEN
subtenerum Besch. 22
tenerum ( Sw. ) Mitt. 17
pigmaeocarpus (C.M) Broth. EJM
robusticaule Bartr. EJM

Taxiphyllum Fleisch.
machrisianum Crum 7-9

Vesicularia ( C. Müll. ) C. Müll.


amphibola ( Spruce ex Mitt. ) Broth. 17-21
cruegeri C. Müll. VEN
poeppigiana ( Hampe ) Crum & Steere VEN
subdenticulata ( C. Müll. ) Broth. 17-21
vesicularis ( Schwaegr. ) Broth. 2-17

Cteniadelphys Fleisch.
cylindricarpus ( Card. ) Bartr. 7-8-15

Ctenidium ( Schimp. ) Mitt.


malacodes Mitt. 17

34
Rhacopilopsis Ren. & Card.
trinitensis ( C. Müll. ) Britt. & Dix. 17

Puiggariella Broth.
aurifolia ( Mitt. ) Broth. 17

Mittenothamnium Henn.
diminutivum ( Hampe ) Britt. 2-17-20-21
elegantulum ( Hook. ) Card. 17-21
langsdorffii ( Hook. ) Card. 17
lehmannii ( Besch. ) Card. 17
macrodontium ( Hornsch. ) Card.
minusculifolium ( C. Müll. ) Card. 17
nanopolymorphum ( C. Müll. ) Card. 17
pendulinum ( Hampe ) Card. 21-22
reptans ( Hedw. ) Card. 7-17-20-21
suboscurum ( Hampe ) Card. 17
thelistegum (C.M.) Mitt. EJM

ORDEN: BUXBAUMIALES

Diphysciaceae Fleisch.

Diphyscium Mohr.
fendleri C. Müll. 5-7-17
peruvianum Spruce 21
rupestre Doz. & Molk. 22

Polytrichaceae Schwaegr.

Atrichum P. Beauv.
androgynum ( C. Müll. ) Jaeg. – var.oerstedianum ( C. Müll. ) Nyholm. 3-
7-17

Pogonatum P. Beauv.
abreviatum Mitt. 21-22
alpiniforme ( Card. ) Bartr. 5-7-21
andinum ( Hampe ) Mitt. 7-9
arcuatum Mitt. 7-9-21
campylocarpum ( C. Müll. ) Mitt. 6-21
cuspidatum Besch. VEN
leptopelma ( C. Müll. ) Par. 21-22
liebmannianum ( C. Müll. ) Mitt. 6-21
oligodus ( C. Müll. ) Mitt. 5-7-17-21
pensilvanicum ( Hedw. ) P. Beauv. 21-22
plurisetum ( C. Müll. ) Broth. 5-7-17
purpurascens ( Hampe ) Mitt. 2-5-7-17

35
robustum Mitt. 6-21
semipellucidum ( Hampe ) Mitt. 5-7-17
subbifarium Mitt. 5-7-17-21
tortile ( Sw. ) Brid. 5-7-17-21

Polytrichum Hedw.
brachymitrium C. Müll. 17
commune Hedw. 17-21
gracile Sm. –var. dentatum Vareschi VEN
juniperinum Hedw. 5-7-17-27-21
piliferum Schreb. ex Hedw. VEN

Polytrichadelphus ( C. Müll. ) Mitt.


aristatus ( Hampe ) Mitt. 5-7-17-18
ericoides ( Hampe ) Mitt. 7-9
longisetus ( Brid. ) Mitt. 7-9-21
peruvianus Broth. 5-17
valenciae ( C. Müll. ) Par. 5-7-17

Polytrichastrum G. L. Sm.

alpiniforme ( Card. ) G. Smith. VEN

36
©
BIBLIOGRAFIA CONSULTADA

1.-Bermudez Romero, I. B. & Bhat, P. Keshava. 1976. Lista preliminar de los musgos
hallados en la región nor-oriental de Venezuela. Memorias del IV Congreso
Venezolano de Botánica. pp. 52- 55. 1974

2.- ___________________. 1978. Contribución al estudio de los musgos


(Bryophyta, Musci ) de región nor-oriental de Venezuela. Rev. Fac. Agron. 9 ( 4 ):
5-38.

3.-Blake, S. F. 1924. New plants from Venezuela. Contributions from the United State
National Herbarium. Smithonian Institution. Volume 20: Parte 13.

4.-Buck, Willian R. & Howard Crum. 1976. Revision of the Genus Rozea ( Musci ).
The Bryologist 79 ( 4 ): 406-421.

5.-Crum, H. A., W. C. Steere and L. Anderson. 1973. A new list of mosses of north
america north of Mexico. The Bryologist 76 ( 1 ): 85-130.

6.-Ewel, J. J. & A. Madriz. 1968. Zonas de vida de Venezuela. Ministerio de


Agricultura y Cría.Caracas.

7.-Figueiras, Manuel López. 1976. Lista preliminar de musgos del Estado Mérida.
Revista Facultad de Farmacia. 18: 31-39.

8.-Griffin III, D. , M. L. Figueiras and Luis Ruiz Teran. 1973. Additions to the moss
flora of Venezuela from the State of Mérida. Phytología 25 ( 3 ): 107-112.

9.- ___________.1975. Additions to the moss flora of Venezuela. The Bryologist


78 ( 2 ): 212-215.

10.-____________.1975. Aloinella venezuelana, a new species of moss from the


Andes of northern South America. Bulletrin of the Torrey Botanical Club.
102 ( 1 ): 26-28.

11. ___________. 1977. Más adiciones a la flora musqueña de Venezuela. The


Bryologist 80 ( 1 ) 81-184.

12.- ___________.1977. Un informe sobre la briología del Estado Zulia, Venezuela.


Acta Botánica Venezuelica. Vol. 12 ( 1-4 ) : 285-292.

13.- ___________. 1977. Leiomella lopezzii, sp. nov. , con observaciones sobre unas
especies de gimnostoma del género. Rev. Bryol. Lichenol. 43 ( 4 ) : 383-387.

37
14.- ___________. 1979. New records for the moss flora of Venezuela. The
Bryologist. 76 ( 4 ) : 618-619.

15.- Monte G. Manuel. 1973. Studies in Cryphaeaceae II. A review of the monotypic
Genus Dendropogonella Britt. The Bryologist. 76 ( 4 ) : 521-527.

15b. Moreno J., Efrain. 1990. Los Musgos de Venezuela: Elementos para su estudio.
Trabajo presentado en el Instituto Univ. Pedag. de Caracas para optar a la
categoría de Profesor Titular. Pag. I – 201.

16. Pittier, R. A. 1936. Los musgos de Venezuela. Bol. Soc. Venezolana de Ciencias
Naturales. 3 :353-389.

17.- Pursell, A. R. 1973. Un censo de los musgos de Venezuela. The Bryologist 76


( 4 ) : 473-500.

18.- _______________. Contribución a la bryoflora de Venezuela II. The Bryologist 76


( 4 ) : 559.

19.-_______________., and Rita Crusco de Dall’ Aglio. 1978. Contribution to the


bryology of Venezuela. III The Bryologist 81 ( 3 ) : 467-468.

20.- ______________y F. Bowers. 1974. Contribución a la Bryoflora del Macarao,


Venezuela I. The Bryologist. 77 ( 2 ) : 241-242.

21.-_________________ Rita Crusco de Dall’ Aglio. 1979. Lista preliminar de Musgos


del Estado Aragua, Venezuela. Rev. Fac. Agron. ( Maracay ), X ( 1-4 ) : 437-
453.

22.-_______________________________________.____. Adiciones a la bryoflora de


Venezuela. Rev. Fac. Agron. ( Maracay ), X ( 1-4 ) : 419-430.

23. ________________________________________.___. Musgos del Parque Nacional


Henri Pittier, Estado Aragua, Venezuela. Rev. Fac. Agron. X ( 1-4 ) : 403-417.

24.- Reese, W. D. 1975. Calymperes rubiginosum ( Mitt. ) Reese, Comb. Nov. The
Bryologist 78 ( 1 ) 92-93.

25.- __________., y Dana Griffin III. 197 . Noteworthy Calymperaceae from Brazil and
Venezuela.Acta Amazonica 7 ( 2 ) : 179-184.

26.-___________. 1978. The Genus Syrrhopodon in the americas III. The limbate
especies. The Bryologist 81 ( 2 ) : 189-225.
27.-Wijk, R. van Der, W. D. Margadant & P. A. Florschytz. 1959-1969. Index Muscorum.
5 Tomos.Utrecht.

38
28.- Williams, R. S. 1934. Una colección de musgos de los Andes venezolanos. Bol. Soc.
Ven. Ci. Nat.14 : 173-177.

©
CONTRIBUCION AL ESTUDIO DE LOS MUSGOS DEL ESTADO PORTUGUESA
VENEZUELA

Carlos Ramírez Reyes

Universidad Nacional Experimental de los Llanos Occidentales “ Ezequiel Zamora” . Guanare,


Estado Portuguesa. Venezuela.

ABSTRACT
This paper is the first one about Bryophytes of the Portuguesa State of Venezuela. 32
species, 20 genera, 17 families, 4 orders and 1 sublclase are reported.

INTRODUCCION
El presente trabajo constituye el primer reporte del estudio de las Bryophytas del Estado
Portuguesa. En el Censo y Distribución de los Musgos de Venezuela ( Ramirez Reyes, 1981),
apenas se reportan cuatro especies para el mismo.

METODOLOGIA

Esta publicación es el resultado de las recolecciones de especímenes hechas


principalmente en el área de la Mesa de Cavacas, Municipio Guanare del Estado Portuguesa, asi
como las determinaciones hechas por el autor en el Herbario de Botánica Cryptogámica de la
Universidad de Florida en Gainesville, Fl., USA. La nomenclatura utilizada está de acuerdo con
la indicada en el Index Muscorum ( Wijk et al., 1959-1963).

Los especímenes que evidencian este trabajo se encuentran depositados en el Herbario


de Botánica Cryptogámica de la Universidad de Florida en Gainesville, Fl., USA., y en el
Herbario Universitario ( Port. ) de la Unellez-Guanare.

RESULTADOS

32 especies, 20 géneros, una familia, cuatro órdenes y una subclase son reportadas.

AGRADECIMIENTO

Se agradece al Dr. Dana Griffin III., su valiosa colaboración y la determinación de


algunos especímenes.

CLASIFICACION

Sub-Clase Orden……………Familia Genero

39
Bryidae Fissidentales Fissidentaceae Fissidens
Dicranales Leucobryaceae
Octoblepharum
Calymperaceae Calymperes
Pottiaceae Trichostomum
Eubryales Bryaceae Bryum
Isobryales Erpodiaceae Erpodium
Helycophyllaceae Helycophyllum
Meteoriaceae Papillaria
Hookeriaceae Cyclodiction
Callicostella
Fabronia
Thuidium
Rhynchostegium
Entodon
Stereophyllum
Pilosium
Sematophyllum
Isopterygium
Mittenothamnium
_________________________________________________________________________
Tabla I. Clasificación de los Musgos del Estado Portuguesa

©
LISTADO Y DISTRIBUCION

Bryum crugeri Hampe.


Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre suelo en vivero de la Unellez. Campo
abierto. Mesa Baja de Cavacas. Alt. 235 msnm., C. Ramírez R., 1411. Port.

Callicostella pallida ( Hornsch. ) Jaeg.


Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. En área de refugio de los helechos arbóreos.
Mesa alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 2438, 2441, 2442. Port.

Callicostella sp.
Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. En área de refugio de los helechos arbóreos.
Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 2437. Port.
Calymperes richardii C. M.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. En área de refugio de los helechos arbóreos.


Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 2439. Port.

Cyclodiction albicans ( Hedw. ) Broth.

40
Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre roca. Area de Quebrada La Vieja. Mesa
Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 2313. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre troza en descomposición. Quebrada de Santo


Cristo. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 200-500 msnm., C. Ramírez R., 1563.Port.

Entodon sp.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre roca. Area de Quebrada La Vieja. Mesa
Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 2307. Port.

Entodon erythropus Mitt.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre troza en descomposición. Quebrada de Santo


Cristo. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 200-500 msnm., C. Ramírez R., 1556, 1568. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre roca. A la entrada del balneario del Río
Saguaz, a 100 mts., de la carretera. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 800 msnm., C.
Ramírez R., 1541, 1546, 1548. Port.

Erpodium coronatum ( Hook. & Wils. ) Mitt.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre corteza de árbol vivo. Lateral de vía La Recta
en área de terrenos de la Unellez. Alt. 240 msnm., C. Ramírez R., 2233. Port.

Fabronia polycarpa Hook.

Estado Portuguesa. Mcpio. Ospino. La Aparición. Sobre corteza de árbol, lateral de vía a
Acarigua. Alt. 20 msnm. C. Ramírez R., 2233b.

Fissidens bryoides Hedw.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre suelo arcilloso soleado, debajo de colchón de
Selaginella. Orilla de trocha perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez
R., 1448.

Fissidens elegans Brid.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre roca. A la entrada del balneario del Río Saguaz, a
100 mts,. de la carretera. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 800 msnm., C. Ramírez R., 1550.

Fissidens guianensis Mont.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre roca. Area de Quebrada La Vieja. Mesa Alta de
Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 2314, 1443, 1453. Port.

41
Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre roca. Quebrada de Santo Cristo. A 4 kms., de
Biscucuy. Alt. 200-500 msnm., C. Ramírez R., 1560. Port.

Fissidens intermedius Mont.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre suelo arcilloso. Bosque a orilla de trocha
perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 1450b. Port.

Fissidens kegelianus C.M.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre suelo y ramas en proceso de descomposición.


En bosque. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 1462. Port.

Fissidens radicans Mont.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre roca. En bosque. Area de Quebrada La Vieja.
Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 1453b. Port.

Fissidens reticulosus ( C. M. ) Britt.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre suelo. Bosque a orillas de trocha perimetral.
Mesa Alta de Cavacas. A un lado de la vía a Guanare. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R.,
1426. Port.

Fissidens zollingeri Mont.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre suelo arcilloso. Bosque a orilla de trocha
perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 1450, 1418. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio Sucre. Sobre suelo de Quebrada de Santo Cristo. A 4 kms., de
Biscucuy. Alt. 200-500 msnm., C. Ramirez R., 1574. Port.

Hellicophyllum torquatum ( Hook. ) Brid.

Estado Portuguesa. Mcpio. Ospino. La Aparición. Sobre corteza de árbol. Lateral de vía a
Acarigua., Alt. 200 msnm., C. Ramírez R., 2234. Port.

Isopterigium tenerum ( Hedw. ) Mitt.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre tronco quemado en descomposición. Bosque


sombreado, húmedo, a orilla de trocha perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm.,
C. Ramírez R., 1414. Port.
Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre troza en descomposición. Quebrada de Santo
Cristo. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 200-500 msnm., C. Ramírez R., 1572. Port.

Mittenothamnium diminutivum ( Hampe ) Britt.

42
Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre roca. Area de Quebrada La Vieja. Mesa Alta de
Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 2310. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Area de refugio de los helechos arbóreos. Mesa Alta
de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 2440. Port.

Octoblepharum albidum Hedí.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre tronco quemado en descomposición. Bosque


sombreado. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 1409. Port.

Papillaria nigrescens ( Hedw. ) Jaeg.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre roca a la entrada del balneario del Río Saguaz, a
100 mts., de la carretera. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 800 msnm., C. Ramírez R., 1545b,
1515. Port.

Pilosium chlorophyllum ( Hornsch. ) C. M.

Estado Portuguesa.Mcpio. Guanare. Sobre roca. Area de Quebrada La Vieja. Mesa Alta de
Cavacas. Alt. 265 msnm. C. Ramírez R., 1445. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre raíz en estado de descomposición. Quebrada de


Santo Cristo. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 200-500 msnm., C. Ramírez R., 1567, 1558. Port.

Racopilum tomentosum ( Hedw. ) Brid.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Area de Quebrada La Vieja. Mesa Alta de Cavacas.
Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 2311d, 1452. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre tronco quemado en estado de carbón. Bosque
sombreado, húmedo, a 30 mts., de trocha perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265
msnm., C. Ramírez R., 1456. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre troza en descomposición. Quebrada de Santo


Cristo. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 800 msnm. C. Ramírez R., 1576. Port.
Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre roca. A la entrada del balneario del Río Saguaz, a
100 mts., de la carretera. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 800 msnm. C. Ramírez R., 1540. Port.

Rhynchostegium sp.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre roca. A la entrada del balneario del Río Saguaz, a
100 mts., de la carretera. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 800 msnm., C. Ramírez R., 1549.
Port.

43
Sematophyllum caespitosum ( Hedw. ) Mitt.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre tronco quemado en descomposición. Bosque


sombreado, húmedo, a orilla de trocha perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm.
C. Ramírez R., 1414. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre troza en descomposición. Quebrada de Santo


Cristo. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 200-500 msnm. C. Ramírez R., 1565, 1564, 1561,
1559, 1571, 1569. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre roca. A la entrada del balneario del Río Saguaz, a
100 mts., de la carretera. A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 800 msnm. C. Ramírez R., 1537,
1553, 1551. Port.

Sematophyllum cuspidiferum Mitt.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre roca. Area de Quebrada La Vieja. Mesa Alta de
Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 2311ª. Port.

Sematophyllum subsimplex ( Hedí. ) Mitt.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre tronco quemado en estado de carbón. Bosque
sombreado húmedo. A 30 mts., de trocha perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265
msnm., C. Ramírez R., 1456. Port.

Stereophyllum leucostegium ( Brid. ) Mitt.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare., En bosque a orilla de quebrada, final de vía


perimetral al abrupto. Mesa Baja de Cavacas. Alt. 235 msnm., C. Ramírez R., 2196, 2303.
Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre corteza de árbol de Curatella americana.


Terrenos de la Urb. Vimoca, frente a entrada de la Unellez. Alt. 200 msnm., C. Ramírez R.,
s/n. Port.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre corteza de árbol de Curatella americana.


Bosque soleado a orilla de trocha perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C.
Ramírez R., 1420, 1421. Port.
Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre tronco quemado en descomposición. Bosque
sombreado a orilla de trocha perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Frente a la finca. Alt. 265
msnm., C. Ramírez R., 1414, 1438, 1410, 1411, 1412, 1415, 1416, 1442, 1439, 1440. Port.
Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre troza en descomposición. En bosque. En pica de
cuadrícula, a 100 mst., de trocha perimetral . Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C.
Ramírez R., 1419, 1429, 1437.

44
Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre tronco quemado en estado de carbón. Bosque
sombreado, húmedo, a 30 mts., de trocha perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265
msnm., C. Ramírez R., 1455, 1457, 1447. Port.

Stereophyllum subobtusum R. & C.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre troza en descomposición. Bosque en pica de


cuadrícula. A 100 mts., de trocha perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C.
Ramírez R., 1458b. Port.

Thuidium involvens ( Hedw. ) Mitt.

Estado Portuguesa. Mcpio. Guanare. Sobre roca. Area de Quebrada La Vieja. A 150 mts.,
de trocha perimetral. Mesa Alta de Cavacas. Alt. 265 msnm., C. Ramírez R., 1444, 2301.
Port.

Trichostomum jamaicensis ( Mitt. ) Jaeq. & Sanerb.

Estado Portuguesa. Mcpio. Sucre. Sobre troza en descomposición. Quebrada Santo Cristo.
A 4 kms., de Biscucuy. Alt. 200-500 msnm., C. Ramírez R., 1565. Port.

REFERENCIAS

Ramírez Reyes, Carlos. 1981. Censo y Distribución de los Musgos de Venezuela. Informe
Técnico del Vice-Rectorado de Producción Agrícola 2: 16-63.

Wijk, R. Van der, W. D. Margadant & P. A. Florschutz. 1959-1969. Index Muscorum. 5


Tomos. Utrecht.

Copyright © 2006 por Ramírez Reyes, C.

45

S-ar putea să vă placă și