Owczarek podhalański - biały obrońca prosto z gór

Owczarki podhalańskie są żywym symbolem Tatr. Od niepamiętnych czasów pomagały góralom w pilnowaniu owiec, broniąc stada przed wilkami. Do dziś podhalany są najczęściej spotykane właśnie w górach, jednak coraz częściej można je spotkać poza Podhalem. Ich samodzielność, odwaga i wyjątkowe przywiązanie do człowieka sprawia, że są cenione jako psy rodzinne, prawdziwi obrońcy domu. Co musisz wiedzieć o owczarku podhalańskim, zanim do Twojego domu zawita puchata, biała kuleczka?

Spis treści

• Historia owczarków podhalańskich
• Charakter owczarków podhalańskich
• Dla kogo owczarek podhalański będzie psem idealnym
• Owczarek podhalański i dzieci
• Owczarek podhalański i inne zwierzęta
• Żywienie – najlepsza karma dla owczarków podhalańskich
• Zdrowie owczarków podhalańskich
• Pielęgnacja owczarków podhalańskich
• Owczarek podhalański – wzorzec rasy i wygląd
• Imię dla owczarka podhalańskiego

Historia owczarków podhalańskich

Przodkami owczarków podhalańskich najprawdopodobniej były mastify tybetańskie. Trudno powiedzieć, kiedy białe owczarki pojawiły się w Tatrach, pierwsze wzmianki o nich pojawiły się w XVII wieku. Podhalan nie jest jedynym białym owczarkiem górskim. Słowacki czuwacz, węgierski kuvacz, włoski maremmano są blisko spokrewnione z owczarkiem podhalańskim, a dla laika są nie do odróżnienia.

Głównym zadaniem owczarków podhalańskich była ochrona owiec przed wilkami. Podczas pilnowania dużych stad podhalany często znajdowały się w dużej odległości od człowieka, dlatego pożądana była duża samodzielność. Jednolicie białe umaszczenie sprawiało, że psy nie wyróżniały się w stadzie owiec i nie były zauważane przez drapieżniki. Zauważ, że zupełnie inaczej są umaszczone owczarki wypasające, jak np. border collie – one najczęściej są umaszczone tak, by były z daleka widoczne dla pasterza.

Rasa stała się szczególnie popularna w międzydwudziestoleciu międzywojennym, na fali popularności kultury podhalańskiej i nastrojów patriotycznych. Owczarek podhalański jest w końcu jedną z pięciu polskich ras psów uznanych przez FCI.

Obecnie owczarki podhalańskie nadal są spotykane najczęściej na terenach górskich, poza górami są umiarkowanie popularne. Dość rzadko można je zobaczyć w miastach. Te kochające przestrzeń psy o wiele częściej mieszkają na wsi. Poza Polską są dość mało znane, jednak zdobyły zaskakującą popularność w Holandii, gdzie są szkolone na przewodników osób niewidomych. Za granicą podhalany nazywane często polskimi owczarkami tatrzańskimi – polish tatra sheepdog.

Charakter owczarków podhalańskich

Owczarki podhalańskie to zrównoważone, spokojne psy o silnym instynkcie terytorialnym. Są łagodne wobec ludzi, ale jednocześnie zdystansowane wobec obcych. Bardzo silnie przywiązują się do swojej rodziny, ale jednocześnie pozostają psami bardzo samodzielnymi. Są przy tym bardzo czułe i uwielbiają czułości. Wieki spędzone przez ich przodków na pastwiskach odcisnęły silny znak na osobowości dzisiejszych owczarków podhalańskich.

Prawdziwy Podhalan miał być mądry i pojętny, ale jednocześnie samodzielny, by nie czekać na pozwolenie człowieka w sytuacji bezpośredniego zagrożenia. Miał tworzyć silną więź ze swoją ludzką rodziną i własnym stadem i pilnować ich przed złodziejem lub drapieżnikiem.

Dzisiejsze owczarki podhalańskie są bardzo podobne. Choć bardzo potrzebują kontaktu ze swoim człowiekiem, nie czują potrzeby podążania za nim krok w krok. Nie są agresywne wobec ludzi, ale by wpuścić kogoś na teren podwórka, będą potrzebowały widocznej zgody opiekuna. Bez dwóch zdań szybko się uczą i są niezwykle inteligentne, ale nie zawsze mają ochotę na szkolenie.

To rodzinne, przyjazne psy o silnym charakterze ukształtowanym przez surowe góry.

Dla kogo owczarek podhalański będzie psem idealnym

Owczarek podhalański jest psem, który potrzebuje dużej przestrzeni. O wiele lepiej będzie się czuł, żyjąc w dużym ogrodzie niż w mieście. Pamiętaj jednak, że choć Podhalan lubi spędzać dużo czasu, odpoczywając na swoim podwórku, to ogród nigdy nie zastąpi codziennych spacerów.

Owczarki podhalańskie nie są miłośnikami psich sportów. Preferują długie spacery w umiarkowanym tempie. Choć potrzebują dużo ruchu, jest to aktywność umiarkowana i poradzi sobie z nią każdy.

Przywiązanie do rodziny i dystans do obcych sprawia, że owczarek podhalański może być idealnym towarzyszem dla rodziny mieszkającej w domu pod miastem lub na wsi. Dla domowników to czuły i cierpliwy towarzysz, cierpliwy i kochający. Może być to pies dla Ciebie, jeżeli boisz się, że kochający cały świat labrador stanie się łatwym łupem dla złodzieja.

Nie ma większego znaczenia, czy owczarek podhalański żyje w górach, czy na nizinach. Mit o szczególnym przywiązaniu podhalanów do gór wziął się od pseudohodowców, którzy choroby swoich psów tłumaczyli nieprawidłową aklimatyzacją na nizinach. To oczywiste kłamstwo, które miało na celu zatuszować chów wsobny i nieprawidłową opiekę w hodowli.

Owczarek podhalański i dzieci

Owczarek podhalański najczęściej lubi dzieci i jest dość cierpliwy podczas zabawy z maluchami. Pamiętaj jednak, by nie zostawiać dzieci bez opieki z podhalanem – wbrew popularnym opiniom psy nie mają magicznego zmysłu, który chroni je przed przypadkowym przewróceniem dziecka. To duży i ciężki pies, który może maluchowi zrobić krzywdę nawet przez przypadek.

Przy odrobinie uwagi podhalan może być dla dziecka ukochanym białym misiem, przy którym zawsze będzie czuć się bezpiecznie.

Owczarek podhalański i inne zwierzęta

Owczarki podhalańskie będą najlepszymi, najbardziej cierpliwymi współlokatorami dla Twoich innych zwierzaków – nieważne, czy będą to psy, koty, konie, chomiki, czy inne zwierzęta. Jednocześnie w niczym nie będzie im to przeszkadzać w obszczekiwaniu psów przechodzących pod płotem i gonieniu kotów, który nieopatrznie wkroczą na teren działki.

Na terenie neutralnym owczarek podhalański najprawdopodobniej będzie miał neutralny stosunek do innych psów. Bardzo ważna jest odpowiednia socjalizacja pupila. Warto zabrać go na psie przedszkole, to pouczające zajęcia zarówno dla Twojego ulubieńca, jak i dla Ciebie – jego przewodnika.

Żywienie – najlepsza karma dla owczarków podhalańskich

Owczarki podhalańskie są znane z dobrego apetytu i nie są wybredne. Potrzebują dobrej, najlepiej bezzbożowej karmy z dużą ilością mięsa. Dobrym wyborem będzie karma dla psów ras dużych, najlepiej zawierająca chondroprotetyki na zdrowe stawy i kości. Pamiętaj, by nie przekarmiać ulubieńca – nadwaga u owczarków podhalańskich to dodatkowe obciążenie dla stawów.

Największym wyzwaniem w żywieniu podhalanów jest ryzyko wystąpienia rozszerzenia i skrętu żołądka (GDV). Podobne problemy mają wszystkie psy o podobnej budowie, w tym berneńskie psy pasterskie i bernardyny. Choć nie zawsze można zapobiec rozszerzeniu żołądka, odpowiednie działania profilaktyczne mogą zmniejszyć ryzyko. Ważne jest, by podzielić porcję dzienną karmy na dwa lub trzy posiłki, po których pies powinien odpocząć. Jeżeli ulubieniec ma skłonność do połykania karmy i łakomego pochłaniania całego posiłku na raz – zastosuj miskę spowalniającą jedzenie. Ryzyko rozszerzenia i skrętu żołądka wzrasta, jeżeli mama, tata lub rodzeństwo doświadczyli GDV. Pamiętaj, że GDV jest dla psa bezpośrednim zagrożeniem życia i wymaga jak najszybszej interwencji lekarza weterynarii. Więcej o GDV przeczytasz TUTAJ.

Zdrowie owczarków podhalańskich

Owczarki podhalańskie to stosunkowo zdrowa i wytrzymała rasa. Ich najbardziej typowe problemy – dysplazja i GDV są bezpośrednio związane z ich budową.

Na tle innych dużych ras psów owczarki podhalańskie wypadają jednak nie najgorzej. Zad typowego podhalana jest raczej uniesiony, a nie zwisający, co jest w dużej mierze zasługą selekcji hodowców. Nie zmienia to faktu, że potężna budowa owczarków podhalańskich stanowi spore obciążenie dla stawów, dlatego warto zadbać o suplementację chondroprotetykami, odpowiednią masę ciała i aktywność fizyczną.

Wśród owczarków podhalańskich mogą też wystąpić problemy z oczami, głównie ektropium, czy zapalenie trzeciej powieki.

Owczarki podhalańskie żyją najczęściej ok. 8 – 10 lat. Zdarzają się psy żyjące nawet 12 lat, jednak nie jest to reguła.

Pielęgnacja owczarków podhalańskich

Pielęgnacja owczarków podhalańskich jest łatwiejsza, niż mogłoby się wydawać. Biała sierść posiada właściwości samoczyszczące i wszelkie zabrudzenia wystarczy wyczesać po zaschnięciu. Owczarki podhalańskie nie potrzebują częstych kąpieli, szczególnie, że ich sierść jest pokryta ochronną warstwą, którą zbyt częsta kąpiel może naruszyć.

Owczarki podhalańskie linieją dwa razy do roku. Warto wtedy dokładnie i często je wyczesywać. Często podhalany dość mocno linieją. Na szczęście, choć biała sierść jest dość dobrze widoczna na wszystkim dookoła, bardzo łatwo ją sprzątnąć odkurzaczem lub rolką do czyszczenia.

Pamiętaj, że sierść podhalana zimą daje mu ciepło, a latem stanowi warstwę izolacyjną chroniącą przed upałem – nie obcinaj podhalanowi sierści!

Warto od czasu do czasu skontrolować stan oczu i uszu, czy podciąć pazurki. By zadbać o zdrowe zęby pupila, nakładaj specjalną pastę enzymatyczną. Psy najczęściej lubią pastę, zwłaszcza kiedy wybierzesz taką o smaku pysznego mięsa.

Owczarek podhalański – wzorzec rasy i wygląd

Kraj pochodzenia: Polska

Klasyfikacja FCI: Grupa I – Owczarki i inne psy pasterskie, z wyłączeniem szwajcarskich psów do bydła, Sekcja 1 – Owczarki.

Użytkowość: Pies pasterski i stróżujący.

Wrażenie ogólne: Biały pies mocnej i zwartej budowy, o dużej sile i ruchliwości.

Temperament: Spokojny. Podhalan to pies inteligentny i czujny.

Wysokość: Psy 65-70 cm, suki 60-65 cm.

Waga: Minimum 50 kg pies, minimum 45 kg suka.

Głowa: Proporcjonalna, sucha. Mocna, stopniowo zwężająca się kufa, szerokie i czarne nozdrza, mocne szczęki.

Oczy: Wyraziste, średniej wielkości. Lekko skośnie osadzone, ciemnobrązowe.

Uszy: Osadzone na wysokości zewnętrznych kącików oczu. Średniej wielkości, grube i trójkątne, dobrze owłosione.

Szyja: Muskularna, średniej wielkości. Bez podgardla, z obfitą kryzą.

Tułów: Długi i masywny, z wyraźnie zaznaczonym kłąbem. Prosty, szeroki grzbiet, głęboka klatka piersiowa.

Ogon: Niezbyt wysoko osadzony, noszony poniżej linii grzbietu.

Kończyny: Przednie kończyny muskularne, o mocnej, ale nie za ciężkiej kości. Tylne – nieco odstawione do tyłu, umiarkowanie kątowane.

Sierść: Na głowie, kufie, przedniej stronie nóg przednich i tylnych od stawu skokowego w dół sierść długa, gęsta, prosta lub lekko falista. Na szyi i tułowiu sierść długa, gęsta i prostu lub lekko falista, w dotyku twarda, z obfitym podszyciem. Bogata kryza na szyi i obfite, długie owłosienie na szyi. Obficie owłosiony ogon.

Umaszczenie: Jednolicie białe. Dopuszczalne, ale niepożądane kremowe łaty.

Imię dla owczarka podhalańskiego

Imię dla psa: Baca, Bohun, Bąbel, Bianko, Balto, Barry, Kajtek, Milky, Kokos, Jogurt, Iglo, Yeti, Mróz, Giewont, Diablo, Olaf, Freddy, Frodo, Gacek, Gofer, Guffi, Gucio, Hyzio, Hrabia, Jogi, Mentos, Odys, Pampuch, Wektor.

Imię dla suczki: Pianka, Białka, Beza, Bella, Berta, Brenda, Bunia, Chmurka, Blanka, Bronia, Owca, Wełna, Lola, Milka, Śnieżka, Lola, Bułka, Kluska, Gerda, Dory, Elsa, Tola, Bajka, Gapa, Dama, Diana, Misia, Pola, Tatra.

Czytaj również: Pies ~ Rasy psów

Być może zainteresuje Cię również ten wpis: Dziecko i pies w domu - jak zadbać o zdrowe relacje

Poprzedni wpis: Jak dbać o psa z dysplazją - profilaktyka, leczenie, rehabilitacja