Lonicera caucasica subsp. orientalis (Has çakkana)

derleyen:

Özet

Lonicera caucasica subsp. orientalis (Has çakkana) genelde yüksek rakımlardaki çayırlarda görülen ve bahar sonundan yaz ortasına kadar çiçek açan endemik bir bitkidir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Dipsacales

Hanımeli takımı

Caprifoliaceae

Hanımeligiller

Lonicera

Hanımeli

Tanımı

Lonicera caucasica subsp. orientalis (Has çakkana) genellikle 1 ila 3 metre büyüyebilen bir çalıdır. Bitki diktir, genç dallar sert ve tüysüzdür. Yapraklar eliptik ila yumurtamsı, 2 ila 10 cm uzunluğunda ve 1,5 la 5 cm genişliğinde, tepede sivri ya da sipsivri, tabanda yuvarlak, tüysüz ya da üst bölümde hayli seyrek tüylü, alt bölümde tüysüz ya da seyrek tüylü, kısaca saplıdır. Çiçek kurulu koltuklardadır ve 2 çiçeklidir. Çiçek sapı 6 ila 14 mm. uzunluğunda ve saplardan daha uzundur. Bırahte 2 ila 5 mm uzunluğunda ve şeritsidir. İkinci bırahte geniş, kaynaşık ve 1 mm uzunluğundadır. Taç iki dudaklı, pembe ya da beyaz renkli, 10 ila 13 mm uzunluğunda, tüysüz ya da havlıdır. Meyve siyah, 5 ila 10 mm çapında ve küreseldir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak sadece Türkiye’de yayılış gösterir. Bu taksonun Suriye’de de görüldüğüne dair raporlar vardır ve bu nedenle endemik statüsünü kaybetmesi muhtemeldir. [HaritaSinonimler] Alpin çayırlar, çalılık ve orman açıklıklarında görülen bitki umumiyetle mayıs ve temmuz ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 600 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda Kartepe ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde has çakkana adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins 10 Ekim 1528 – 29 Mayıs 1586 tarihleri arasında yaşamış Alman bitki bilimci Adam Lonicer’a adanmıştır. Şifalı Bitkiler Ansikolopedisi Kräuterbuch’ın yazarıdır. Tür adı Latince Kafkasya anlamına gelir ve bu bağlamda türün doğal yayılış alanına işaret eder. Alttür adı Latince doğulu anlamına gelir ve açık bir şekilde alttürün Avrupa’nın doğusunda görülmesine dikkat çekmektedir. Jean-Baptiste Lamarck’ın özgün tanımında bu “Tournefort a découvert cette espéce dans l’Asie mineure (Tournefort, bu türü Anadolu’da keşfetmiştir)” olarak belirtilmiştir.

Fotoğrafları