نویسنده: آمنه غلامی 
Nepeta cephalotes Boiss.
پروین صالحی شانجانی، معصومه رمضانی یگانه و محمد‌رضا پهلوانی
بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
تاریخ انتشار آذر 1402
ویراستار علمی: معصومه ایزدپناه
این شناسه بذر با حمایت ستاد علوم و فناوری گیاهان داروئی و طب سنتی تهیه شده است
رفتار انبار داری بذر
تيپ ذخیره‌سازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشک شدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی به میزان 15 تا 20 درصد، بذر قابل نگهداری در دمای 20- درجه سانتی‌گراد است.
نیازهای جوانه‌زنی
بذرهای این گونه خواب ندارند. پس از استریل سطحی، بذور روی کاغذ صافی مرطوب در پتری دیش قرار گرفته و در دمای متناوب 25 درجه سانتی‌گراد (16 ساعت روشنایی) و 15 درجه سانتی‌گراد (8 ساعت تاریکی) سبز می‌شوند.
مورفولوژی
نوع ميوه: فندقه
شکل ميوه/بذر: فندقه‌ها مستطيلي، آرئول دو لوبی، سطح فندقه‌ها تقریباً صاف دارای برجستگی‌های نامشخص، قهوه‌ای تیره
اندازه ميوه/بذر: طول 1/8-1/71 میلی‌متر، و عرض 1/06-0/93 میلی‌متر در نمونه بذر دماوند، تهران با وزن هزار دانه/میوه 0/4 گرم که در سال 1395 توسط ولی‌الله مظفریان با شماره اکسشن 45889 جمع‌آوری و شناسایی شده است.
وزن هزار دانه/میوه : 0/1 تا 0/4 گرم
ویژگی‌های زیستی
فرم رویشی گیاه: چند ساله، بوته‌اي، با ساقه‌هاي متعدد، افراشته تا خيزان
گل آذین، گل آذین، نوع گل و مکانیسم‌های گرده‌افشانی: گل‌آذين چرخه‌ای متشکل از چرخه‌ها با تعداد گل كم و كوچك و يا تعداد زياد و بزرگ. گل‌ها دوجنسی، زیگومورف، جام گل آبي کم رنگ به طول 12 تا 16 ميلي‌متر. گیاه تک پایه، دگرگشن. گرده افشاني به وسيله حشرات به ويژه زنبور عسل انجام مي‌شود.
دوره زمانی رسیدن بذر: مرداد تا مهر
پراکنش بذر: وزن بذر
پراکندگی جغرافیایی: انحصاری ایران. نمونه تیپ از ایران
پراکندگی در ایران: مرکز وشمال غرب آذربایجان، سمنان و تهران
گیاه‌شناسی
خانواده: Lamiaceae
زيرخانواده: Nepetoideae
جنس: Nepeta
N. cephalotes : گونه
نام فارسی: پونه‌ساي كپه‌اي
منابع و پیوندها
Bojňanský, V. and Fargašová, A. 2007. Atlas of seeds and fruits of central and East-European flora: the region of the Carpathian Mountains. Springer, Dordrecht, the Netherlands, 1046 pp.
Ghahraman, A. Flore of Iran. Research Institute of Forests and Rangelands with the university of Tehran publication. https://floraofiran.net/index.php.
Harrington, J.F. 1972. Seed storage and longevity. In: T. Kozlowski (ed.). Seed Biology. Vol. III. Academic Press, New York, p 145-245.
Hassan, T. and Dar, G.H. 2012. Nutlet micromorphology in selected species of Nepeta L. (Lamiaceae) in Kashmir Himalaya. Iranian Journal of Botany, 2: 262-269.
Jamzad, Z. 1391. Flora of Iran, No. 76: Lamiaceae. Agricultural Research, Education and Promotion Organization, Research Institute for Forests and Rangelands of Iran, Tehran, 1066 p.
Jamzad, Z., Ingrouille, M. and Simmonds, M. 2003. Three new species of Nepeta (Lamiaceae) from Iran. Taxon, 52: 93-98.
Kaya, A. and Dirmenci, T. 2008. Nutlet surface micromorphology of the genus Nepeta L. (Lamiaceae) in Turkey. Turkish Journal of Botany, 32.103-112.
Mozaffarian, V. 2012. A Pictorial Dictionary of Botany. Farhang Moaser publisher, 1088 pp.
Mozaffarian, V.A. 1998. Dictionary of Iranian Plants Names. Moaser Publisher, Tehran Farhang, 671 pp.
Naghibi, F. 2005. Labiatae family in folk medicine in Iran from ethnobotany to pharmacology. Iranian Journal of Pharmaceutical Research, 2: 63-79.
Sharma, O.P. 2009. Plant taxonomy 2E. Tata McGraw-Hill Education, New Delhi, 563 pp.
